درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۳۳٬۸۴۴ مورد.
۱۶۱.

ارائه الگوی راهبردی پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی در محلات حاشیه نشین شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۱۱ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۴۰ 129 - 164

کلیدواژه‌ها: الگوی راهبردی پیشگیری از جرم طراحی محیطی تکنیک SWOT و QSPM محلات حاشیه نشین شهر همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۷۶
پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی در سکونت گاه های انسانی، همواره در طول تاریخ از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است. تجربه نشان داده است که با بهره گیری از طراحی محیطی، می توان اقدامات مؤثری در راستای ارتقاء امنیت محیطی در بافت های حاشیه نشین شهرها انجام داد. این پژوهش به دنبال ارائه الگوی راهبردی در راستای پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی در محلات حاشیه نشین شهر همدان است. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی به استنباط و ارزیابی عوامل پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی در محلات حاشیه نشین شهر همدان پرداخته است. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش شامل چهار محله حاشیه نشین: مزدقینه، حصار، دیزج و خضر هستند که نمایندگان اصلی محلات حاشیه نشین در شهر همدان محسوب می گردند. براین اساس، با استفاده ازنظرسنجی از طریق پرسش نامه از ساکنان محلات حاشیه نشین(400 نفر) و همچنین کارشناسان (25نفر)، ضمن ارائه ماتریس های عوامل داخلی و خارجی، ماتریس ارزیابی موقعیت، اقدامات استراتژیک و ارائه استراتژی ها از طریق (SWOT) و همچنین تحلیل ماتریس های کمی برنامه ریزی استراتژی از طریق (QSPM) ، به اولویت بندی راهبردها در این زمینه پرداخته شده است. در راستای تحلیل پرسش نامه از کارشناسان نیز از روش آنتروپی شانون استفاده شده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که موقعیت استراتژیک در این پژوهش ، استراتژی رقابتی (ST) ، است. جهت تعمیق بررسی ها و تحلیل های صورت گرفته، سایر استراتژی ها نیز مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از مهم ترین راهبردهای مؤثر در راستای ارتقاء امنیت محیطی در محلات حاشیه نشین می توان به: بهره گیری از نظرات ساکنین و اعضای شورای محلات در راستای تهیه طرح های امنیتی - محیطی با نظارت متخصصین، تدوین برنامه جامع، هدفمند و منحصربه فرد جهت ایجاد بستر محیطی مناسب و توسعه زیرساخت های بنیادین محلات حاشیه نشین در راستای برقراری امنیت محیطی در این گونه محلات، اشاره نمود.
۱۶۲.

مروری بر سیر تکاملی برهم کنش انواع مولفه ها در مدل های آموزش تغییرات اقلیمی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵ 460 - 484

کلیدواژه‌ها: آموزش تغییرات اقلیمی سازگاری مدل آموزش تغییرات اقلیمی مولفه های مدل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۸۳
با توجه به اهمیت چالش تغییرات اقلیمی و به تبع آن طیف وسیع آسیب های ناشی از آن، بررسی دقیق و موشکافانه ی مدل های آموزش تغییرات اقلیمی برای نهادینه سازی آموزش به عنوان یکی از موثرترین راهکارهای مقابله با این بحران، بسیار حائز اهمیت است. در دهه اخیر مدل های مختلفی اینگونه آموزش ها را مورد بررسی قرار داده اند که با توجه به تنوع مولفه های این مدل ها، طبقه بندی این مولفه ها جهت کاهش پراکندگی و همچنین استقرار تفکر سیستمی نسبی ضروری به نظر می رسد. از این رو براساس نتایج این مقاله و با استناد به منابع کتابخانه ای و اینترنتی و بر مبنای ادبیات نظری موضوع، می توان گفت که در تمام مدل ها دو مولفه دانش و رفتار با مصادیق گوناگون نقش کلیدی دارند. مولفه دانش به عنوان نیروی محرکه ی اغلب مدل ها با مصادیقی نظیر دانش محتوایی، اطلاع رسانی، عوامل شناختی، درک شرایط و آگاهی، حضور دارد. از طرفی از مولفه رفتار به عنوان خروجی و هدف نهایی اغلب مدل ها تحت عنوان رفتار و اقدام یاد شده است. در طیف مدل های مورد بررسی از آستانه دانش تا آستانه رفتار، مولفه های بینابینی در ابعادی چون، بعد فردی، بعد اجتماعی و بعد سیاسی حضور دارند که موجب ارتباط و پیوستگی موثر بین مولفه ها و در نهایت هم افزایی اثر موج آموزشی می شوند. برای مولفه های بعد فردی، مصادیقی نظیر امیدواری، نگرانی، مهارت های تفکر، انگیزه، سبک ها و رفتارهای شخصی و هویت را می توان نام برد. از طرفی در اغلب مدل ها، بعد اجتماعی با مولفه هایی مانند درگیر کردن، هنجارهای اجتماعی، ارزش ها، مشارکت و جامعه شناخته شده است. بعد سیاسی نیز دارای مصادیقی همچون جهت گیری های سیاسی، جهان بینی، جهت گیری آینده و عدالت است.
۱۶۳.

نقش پیشران های کلیدیِ مؤثر بر بازآفرینی بافت های فرسوده شهر بهبهان با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 71 - 86

کلیدواژه‌ها: بازآفرینی بافت فرسوده شهر بهبهان رویکرد آینده پژوهی MICMAC

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۹۵
بافت های فرسوده شهری بخشی از شهرهای امروزی هستند که با مشکلات عدیده ای در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیطی و مدیریتی مواجه اند. افت منزلت اجتماعی و اقتصادی و نابسامانی های کارکردی و کالبدی این بافت ها به همراه افت شدید کیفی محیط شهری از جمله دلایلی است که سیاست گذاران و برنامه ریزان شهری را مجاب به ارائه راهبردهای نوینی در مواجهه با مسائل و مشکلات این بافت ها کرده است. در این چارچوب، متأخرین و پذیرفته ترین رویکرد مداخله در ساماندهی بافت های فرسوده، بازآفرینی معرفی شده است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی پیشران های کلیدی مؤثر بر بازآفرینی بافت های ناکارآمد، شهر بهبهان است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و با توجه به مؤلفه های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر آن روش توصیفی – تحلیلی و داده ها و اطلاعات پژوهش با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از 18 نفر از خبرگان و متخصصان شهری  به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. سپس 28 متغییر مؤثر بر بازآفرینی بافت های فرسوده شهر، شناسایی و با نرم افزار MICMAC مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده است که از میان 28 نیروی پیشران، توانمندسازی ساکنین، تخصیص اعتبارات مالی در قالب وام مسکن، ترویج و بسط تاب آوری شهری، مشارکت دادن مردم و گروه های ذینفع در تصمیمات، رعایت اصول و ضوابط شهرسازی، ایجاد ظرفیت جهت افزایش درآمد ساکنین بافت، توجه به بناهای باارزش قدیمی، بسترسازی جهت ورود بخش خصوصی جزو پیشران های کلیدی تأثیرگذار بر آینده بازآفرینی بافت فرسوده شهر بهبهان هستند.
۱۶۴.

طراحی و اعتباریابی برنامه اصلاح رفتار پایدار مصرف بهینه برق براساس رویکرد بازاریابی اجتماعی اجتماع محور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۵) 149 - 162

کلیدواژه‌ها: اصلاح رفتار پایدار بازی وارسازی رویکرد بازاریابی اجتماعی اجتماع محور مصرف بهینه برق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۰
هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی یک برنامه بازی وارسازی برای اصلاح رفتار پایدار بر اساس رویکرد بازاریابی اجتماعی اجتماع محور (CBSM) و بررسی اثربخشی آن بر میزان مصرف برق است. ابتدا برنامه بازی وارسازی برای اصلاح رفتار مصرف برق مشترکان خانگی بر اساس CBSM طراحی و بر اساس نظر ده متخصص اعتباریابی انجام شد. مرحله دوم به صورت تک موردی با طرح سری زمانی منقطع بود. جامعه آماری مشترکان خانگی برق شهر تهران و نمونه سه خانواده بودند که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. داده های مصرف برق، ماهیانه گردآوری شد. خط پایه از تیر 1395 تا اسفند 1399، مداخله از فروردین 1400 تا آذر 1400 و پیگیری از دی 1400 تا خرداد 1402 بود. سرانه مصرف برق مشترکان خانگی برق شهر تهران در همین بازه های زمانی به عنوان گواه در تحلیل ها استفاده شد. اندازه اثر با روش «کاهش میانگین از خط پایه» محاسبه شد. تحلیل کلی داده های سری زمانی و معناداری تغییرات با روش تحلیل سری زمانی منقطع و مدل میانگین متحرک یکپارچه خودرگرسیونی (ARIMA) در نرم افزار SPSS 26 انجام شد. شاخص های CVR و CVI بالای 9/0 شدند که گویای اعتبار برنامه هستند. محاسبه اندازه اثر از کاهش مصرف خانواده یک و دو بعد از آغاز مداخله حکایت داشت و بیشتر کاهش مصرف مربوط به مرحله پیگیری است. بر اساس تحلیل سری زمانی منقطع فقط کاهش مصرف خانواده یک که مشترک پرمصرفی بود معنادار شد. می توان گفت که برنامه دارای اعتبار است. مطالعه بیشتر اثربخشی آن با لحاظ کردن محدودیت های این پژوهش به ویژه در خانوارهای پرمصرفی که در مرحله پیش عمل قرار دارند توصیه می شود.
۱۶۵.

ارزیابی تأثیر توسعه زیرساخت های گردشگری بر ماندگاری گردشگران نوروزی در شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 1 - 18

کلیدواژه‌ها: زیرساخت گردشگری شهری ماندگاری شهر سنندج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۵
زیرساخت های گردشگری شهری نقش مهمی در توسعه صنعت گردشگری ایفا می کنند. بهینه سازی و مدیریت صحیح این زیرساخت ها تجربه کلی گردشگران را بهبود می بخشد و به طولانی شدن اقامت گردشگران در مقصد کمک می کند. شهر سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی و پایتخت نوروزی جهان، یکی از مناطق گردشگری پرطرفدار استان کردستان محسوب می شود که سالانه، به ویژه در ایام نوروز، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی زیادی است. بااین حال، زیرساخت های گردشگری شهر سنندج به خوبی در جذب و ماندگاری گردشگران موفق عمل نمی کنند. ازاین رو، این پژوهش در تلاش است تا تأثیر زیرساخت های گردشگری شهری را بر ماندگاری گردشگران نوروزی شهر سنندج بررسی کند. با توجه به ماهیت کاربردی پژوهش، روش تحقیق به صورت ترکیبی (کمی-کیفی) اتخاذشده است. برای این منظور، پرسش نامه هایی با ۲۲ گویه در طیف پنج درجه ای لیکرت در نوروز 1403 بین گردشگران توزیع شد. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران شهر سنندج با جمعیت ۱, ۷۷۴, ۷۶۷ نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه ۳۸۴ نفر محاسبه شد و به منظور افزایش دقت در تحلیل ها، تعداد ۴۱۰ پرسش نامه توزیع گردید. همچنین، نمونه گیری به صورت تصادفی ساده انجام شد. داده های حاصل با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه در نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل شدند. همچنین، به منظور مشخص شدن معضلات موجود در سطح شهر، مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای با گردشگران انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهند که زیرساخت های گردشگری شهری، به ویژه مکان های تاریخی و فرهنگی با ضریب تأثیر ۳۱۶/۰، نقش حیاتی در جذب و افزایش ماندگاری گردشگران نوروزی در سنندج دارند. در این راستا، به مدیران شهری توصیه می شود که با تقویت و بهینه سازی این زیرساخت ها و همچنین بهبود حمل ونقل و شرایط جاده ها، تجربه و رضایت گردشگران را افزایش دهند تا به ماندگاری بیشتر آن ها در این شهر بینجامد
۱۶۶.

ارزیابی مؤلفه های مؤثر بر شکل گیری فرم و هندسه فضاهای شهری به منظور افزایش حضور پذیری سالمندان (نمونه موردی: منطقه یک شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 161 - 179

کلیدواژه‌ها: فضای شهری سالمندان حضور پذیری هندسه و فرم فضاهای شهری همه شمول بودن طراحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۹۰
سالمندان نیازهای متفاوتی نسبت به دیگر گروه های سنی جامعه دارا هستند که کمتر به این نیازها در فضاهای شهری توجه شده است. با توجه به مفهوم همه شمول بودن فضاهای شهری، سالمندان نیز ازجمله اقشار موردتوجه در جامعه می باشند که کمتر مطالعه ای بر حضور آن ها در محیط های عمومی پرداخته است. این پژوهش باهدف بررسی مؤلفه های مؤثر بر شکل گیری فرم و هندسه فضاهای شهری، در پی افزایش حضور سالمندان در این گونه مکان ها می باشد. به منظور انجام این مطالعه در میان محلات مختلف در کلان شهر سالمند پذیر شیراز، محله سردار جنگل با توجه به جمعیت بیشتر سالمند در منطقه یک به عنوان نمونه آماری برای تحلیل کمی انتخاب شد. با توجه به چهارچوب مفهومی مطالعه، داده ها در سه حوزه امنیت، کالبد و اجتماع مورد تجزیه وتحلیل آماری قرارگرفته اند. در تجزیه وتحلیل استنباطی با استفاده از آزمون فریدمن، شاخص عزت نفس و احترام بیشترین و شاخص آشنایی کمترین مطلوبیت را به منظور حضور پذیری سالمندان در محله دارا می باشد. مقایسه تطبیقی نتایج با مطالعات گذشته نشان داد که دو متغیر شادکامی و امیدواری که از زیرشاخه های مطرح در بحث عزت نفس سالمندان می باشند بیشترین اثر در استفاده سالمندان از فضاهای شهری دارا می باشند. اگرچه در مطالعات گذشته به اهمیت متغیرهایی همچون آشنایی به منطقه، نسبت ارتفاع به پهنه، مقیاس انسانی و تعلق به محیط اشاره شده است، نتایج مطالعه نشان دهنده اولویت کمتر این شاخصه ها در بین سالمندان می باشد. به منظور بهبود وضعیت فعلی و  افزایش حضور پذیری سالمندان با توجه به نتایج به دست آمده، تقویت هندسه فضاها برای مکث و گرد هم آمدن سالمندان، توجه به خط آسمان برگرفته از فرم و هندسه ساختمان ها در کوی های منتهی به خیابان های اصلی محله پیشنهادشده است.
۱۶۷.

برآورد اقتصادی جاذبه های گردشگری با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط (مطالعهٔ موردی: باغ دولت آباد یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال ۱۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۸) 65 - 78

کلیدواژه‌ها: ارزش غیربازاری اقتصاد گردشگری تمایل به پرداخت گردشگری مدل لاجیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۹۱
صنعت گردشگری از بزرگ ترین منابع رشد و توسعهٔ اقتصادی در هر منطقه است و رشد سریع آن تغییرات فراوانی را در پی دارد. برای بیان نقش و اهمیت گردشگری و تبدیل آن به ارزش های پولی لازم است جاذبه های گردشگری با استفاده از روش های مناسب ارزش گذاری شوند. در مطالعهٔ حاضر، ارزش تفریحی باغ دولت آباد یزد با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط برآورد شده و عوامل مؤثر در تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای بهبود وضعیت و حفاظت از این باغ نیز با استفاده از الگوی لاجیت بررسی شده است. به این منظور، ابتدا حجم نمونه براساس روش کوکران تعیین شد و سپس داده ها ازطریق پرسش نامه و مصاحبهٔ حضوری جمع آوری شدند. نتایج نشان داد که متغیرهای «درآمد ماهیانه»، «شغل»، «تحصیلات»، «وسایل حمل و نقل» و «حداکثر مبلغ پیشنهادی» تأثیر معنی داری در تمایل به پرداخت افراد دارند، اما متغیرهای «سن»، «جنسیت»، «فصل های بازدید» اثر معنی داری ندارند. همچنین، براساس محاسبات انجام شده، متوسط تمایل به پرداخت برای هر بازدیدکننده به منظور حفاظت و بهبود وضعیت باغ دولت آباد 80300 ریال در ماه است و ارزش تفریحی سالانهٔ آن 11842میلیون برآورده شد که نشان دهندهٔ اهمیت بالای این باغ برای بازدیدکنندگان است. همچنین، نتایج بیانگر آن است که روش ارزش گذاری مشروط یکی از روش های کارا برای ارزش گذاری اقتصادی خدمات غیربازاری در حوزهٔ گردشگری است.
۱۶۸.

بررسی و تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر گردشگری روستایی، مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۲ 79 - 95

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات گردشگری روستایی توسعه روستایی توسعه پایدار استان بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۴
در عصر حاضر فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیرات فراوانی در صنعت گردشگری روستایی دارد که می تواند در توانمندسازی مردم محلی، خلق فرصت های شغلی، کاهش بیکاری و جلوگیری از مهاجرت بی رویه از مناطق روستایی نقش عمده ای داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در گردشگری روستایی است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش نه روستای هدف گردشگری استان بوشهر با 10733 نفر جمعیت است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 371 نفر برآورد گردید. پراکندگی تعداد نمونه ها در روستاها متناسب با جمعیت آن ها و شیوه توزیع پرسشنامه ها نیز به صورت تصادفی سیستماتیک بوده است. جهت تحلیل موضوع از چهار شاخص فناوری اطلاعات و ارتباطات در قالب 38 گویه بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه بر اساس نظر کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت و میزان پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ 82/0 برآورد گردید. نتایج بیانگر این است که اثرات فردی فناوری اطلاعات و ارتباطات با ضریب بتای 590/0 بیشترین نقش را در تبیین گردشگری روستایی داراست و 319/0 از کل واریانس گردشگری را تبیین می کند و شاخص اثرات زیرساختی با ضریب بتای 198/0 کمترین اثر را در توسعه گردشگری داشته و تنها 004/0 از کل واریانس را تبیین می کند. نتایج حاصل از تکنیک ویکور جهت سطح بندی روستاها بر اساس شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات نشان داد که از بین نه روستای موردمطالعه تنها روستای جزیره شمالی در وضعیت خوب قرار دارد و سایر روستاها در وضعیت متوسط تا خیلی ضعیفی قرار دارند.
۱۶۹.

ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد سازمان شهرداری با رویکرد شهروند پرسش محور؛ مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۹) 189 - 204

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی شهروندان عملکرد شهرداری اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۸۸
عملکرد مدیریت شهری می تواند باعث رضایت و یا عدم رضایت شهروندان باشد لذا بررسی عملکرد شهرداری می توان بهترین روش برای ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان از شهرداری باشد. هدف پژوهش سنجش میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری منطقه 4 اردبیل می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی و نیز میدانی (پرسشنامه ای) بوده است. جامعه آماری شهروندان ساکن منطقه 4 شهرداری اردبیل می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 398 نفر برآورد شده و به منظور بالا بردن ضریب اطمینان حجم نمونه 420 نفر در نظر گرفته شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار spss استفاده شده است. روش های آماری مورداستفاده در این تحقیق روش های آماری همبستگی کندال، کروسکال والیس و آزمون t-test است. یافته ها حاکی از آن است که سنجش میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری منطقه موردمطالعه با توجه به سن آنان متفاوت بوده، به گونه ای که میزان رضایت شهروندان کمتر از 40 سال از عملکرد شهرداری بسیار پایین تر از حد متوسط و شهروندان بالای 40 سال، میزان رضایت در حد متوسط بوده است. میزان رضایت شهروندان از کیفیت خدمات، و نحوه اطلاع رسانی شهرداری پایین تر از حد بوده، اما از نحوه برخورد مسئولین، کارمندان و کارکنان، میزان رضایت در حد متوسط می-باشد. بین وظایف عمرانی- فنی، خدماتی و اجتماعی- فرهنگی شهرداری ها از دیدگاه شهروندان منطقه موردمطالعه ازنظر میزان اهمیت اختلاف معناداری وجود دارد به گونه ای که وظایف خدماتی شهرداری دارای بیشترین اهمیت می باشد.
۱۷۰.

مقایسه کارآیی طبقه بندی کننده های یادگیری ماشین در استخراج محدوده توسعه فیزیکی شهر همدان با استفاده از پردازش شیئ گرای تصاویر ماهواره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۳ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۱۳۱ 7 - 22

کلیدواژه‌ها: سنجش از دور یادگیری ماشین سنتینل 2 شیئ گرا همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۳۸
توسعه فیزیکی مناطق شهری یکی از محرک های اصلی تغییرات جهانی است که تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم مهمی بر شرایط محیطی و تنوع زیستی دارد. استفاده از تکنیک های سنجش از دور، یکی از رویکردهای جدید در برنامه ریزی شهری  محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه کارآیی طبقه بندی کننده های یادگیری ماشین مبتنی بر پردازش شیئ گرای تصاویر ماهواره ای در استخراج محدوده توسعه فیزیکی شهر همدان با استفاده از تصویر ماهواره سنتینل 2 انجام شده است. در این راستا، فرایند قطعه بندی بر اساس مقیاس، ضریب شکل و ضریب فشردگی مناسب با هدف تولید اشیاء تصویری انجام شد. پس از قطعه بندی و تبدیل تصویر به اشیاء تصویری، با استفاده از طبقه بندی کننده های یادگیری ماشین مبتنی بر پردازش شیئ گرای تصاویر ماهواره ای شامل الگوریتم های طبقه بندی کننده بیز، k - نزدیکترین همسایه، ماشین بردار پشتیبان، درخت تصمیم گیری و درخت های تصادفی، فرایند طبقه بندی انجام و نقشه های محدوده توسعه فیزیکی شهری تولید شد. در نهایت، مقدار دقت هر کدام از نقشه های تولید شده محاسبه شد. بر اساس نتایج تحقیق، امکان تولید نقشه محدوده توسعه فیزیکی شهری همدان با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشین مبتنی بر پردازش شیئ گرای تصاویر ماهواره ای با دقت قابل قبول وجود دارد. به طوری که طبقه بندی کننده بیز دارای دقت کلی 96 درصد و ضریب کاپای 0.95، k - نزدیکترین همسایه دارای دقت کلی 97 درصد و ضریب کاپای 0.96، ماشین بردار پشتیبان دارای دقت کلی 96 درصد و ضریب کاپای 0.95، درخت تصمیم گیری دارای دقت کلی 95 درصد و ضریب کاپای 0.94 و درخت های تصادفی دارای دقت کلی 95 درصد و ضریب کاپای 0.94 بودند. لذا از بین کلیه الگوریتم های مورد استفاده در این تحقیق، k - نزدیکترین همسایه با دقت کلی 97 درصد و ضریب کاپای 0.96 مقدار دقت بیشتری را ارائه نمود.  
۱۷۱.

بررسی جامعه شناختی ارتباط بین کیفیت زندگی شهری با توسعه اقتصادی، مورد مطالعه: شهرستان لاهیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۵۶) 173 - 205

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شهری توسعه توسعه اقتصادی شهر لاهیجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۴۷
به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت تکنولوژیک که توجه به بُعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان، طی چند دهه ی گذشته توجه به مفهوم کیفیت زندگی در کشورهای غربی افزایش یافته است. کیفیت زندگی امروزه موضوعی است که دغدغه ی همه ی دولت ها و اکثر سازمان های بین المللی است و توافق عمومی در میان محققان، سیاستگذاران و برنامه ریزان توسعه در خصوص نیاز به مطالعه ی کیفیت زندگی وجود دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد که کیفیت زندگی ابعاد، حوزه و شاخص های بسیار گوناگون و متفاوتی دارد که در اکثر موارد به طور مستقیم با توسعه اقتصادی در ارتباط است. در این پژوهش ابتدا کیفیت زندگی در ابعاد رضایت و شادی (ابعاد ذهنی) و محیط زیست، امنیت و درآمد (ابعاد عینی) مورد توجه قرار گرفته و سپس ارتباط کیفیت زندگی شهری با توسعه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد بالای 18 سال شهرستان لاهیجان می باشد که با بهره گیری از فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 412 نمونه انتخاب و اطلاعات توسط پرسش نامه ی محقق ساخته، جمع آوری شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بُعد امنیت بالاتر از حد متوسط و ابعاد رضایت، درآمد و همچنین کیفیت محیط زیست پایین تر از حد متوسط قرار دارند.
۱۷۲.

بررسی تأثیر توسعه دانش و فناوری کاهش خطرپذیری زلزله بر مدیریت بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۴۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱۸۵ 123 - 132

کلیدواژه‌ها: توسعه دانش فناوری خطرپذیری زلزله مدیریت بحران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۸۴
 مقابله با مخاطرات طبیعی و جلوگیری از آسیب های ناشی از آن ها یکی از پراهمیت ترین چالش ها در تمامی کشورها مخصوصاً کشورهایی که ازلحاظ جغرافیایی بیشتر در معرض مخاطرات طبیعی هستند است و کشورها دائم در حال پیدا کردن راهی برای مقابله بهتر و پیشگیری از این مخاطرات هستند. در این پژوهش برای گردآوری داده از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است و با استفاده از روش توصیفی از نوع علی به دنبال بررسی تأثیر توسعه دانش و فناوری کاهش خطرپذیری زلزله بر مدیریت بحران است که در ابتدا مقدمه ای در رابطه با خطرپذیری گفته شده، سپس به تعاریف متغیرها و مبانی نظری مرتبط با مدیریت بحران و خطرپذیری و عواملی که بر خطرپذیری مؤثر است پرداخته شده است. پیشینه ها و نقاط افتراق و اشتراک تحقیقات قبلی با پژوهش حاضر بررسی شده است و با استفاده از آزمون های همبستگی و رگرسیون فرضیه های اصلی و فرعی تحقیق بررسی و تحلیل شد. در پایان می توان نتیجه گرفت با توسعه دانش و فناوری کاهش خطرپذیری می توان سطح و کیفیت مدیریت بحران را بالا برده و در برابر آسیب های زلزله مقاوم تر شد. همچنین توسعه خطرپذیری موجب می شود از به وجود آمدن بحران در مواقعی که زلزله رخ می دهد جلوگیری کرده و تلفات جانی و آسیب های مالی را کاهش داد. نتایج به دست آمده از تحلیل فرضیه فرعی اول نشان می دهد توسعه دانش و فناوری کاهش خطرپذیری باعث آمادگی بیشتر و بهتر در برابر زلزله و همچنین اطلاع سریع تر از وقوع زلزله خواهد شد. با تحلیل فرضیه فرعی دوم نیز مشخص شد که توسعه دانش و فناوری کاهش خطرپذیری باعث مقابله بهتر در زمان وقوع زلزله و جلوگیری از تبدیل شدن آن به بحران خواهد شد و همچنین باعث کاهش تلفات و رسیدگی بهتر تیم های امدادی می شود. با تحلیل فرضیه فرعی سوم نیز مشخص شد که توسعه دانش و فناوری کاهش خطرپذیری زلزله موجب بالا رفتن کیفیت اقدامات بازسازی و بازتوانی و همچنین بالا رفتن سرعت برگشت جامعه به حالت قبل از وقوع حادثه می شود.  
۱۷۳.

تحلیل نابرابری محیط زیستی در شهرهای خاورمیانه بر مبنای روش مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ۱۱ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 73-94

کلیدواژه‌ها: نابرابری محیط زیستی عدالت خاورمیانه مرور نظام مند توسعه پایدار شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۵
این پژوهش با هدف ارزیابی جامع نابرابری های محیط زیستی در شهرهای خاورمیانه، از رویکرد مرور نظام مند بهره گرفته است. خاورمیانه به دلیل شهرنشینی سریع و توسعه ناپایدار، با چالش های پیچیده محیط زیستی مواجه است که به طور نامتناسبی بر جمعیت های کم درآمد و حاشیه نشین تأثیر می گذارد. در این مطالعه، 60 مقاله علمی منتشر شده بین سال های 2013 تا 2023 از پایگاه های Scopus، Web of Science و Google Scholar مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل های آماری نشان داد که نابرابری های محیط زیستی در این منطقه به دلیل ضعف در سیاست گذاری های هماهنگ و تفاوت های فرهنگی-جغرافیایی تشدید شده است. الگوهای زمانی حاکی از افزایش فزاینده این نابرابری ها در دهه اخیر بوده، در حالی که تحلیل های موضوعی، تأثیرات مخرب بر سلامت عمومی، کیفیت هوا و دسترسی به منابع آبی را آشکار ساخت. بررسی های جغرافیایی نشان داد که مناطق خاصی به دلیل شرایط اقلیمی و اقتصادی، آسیب پذیری بیشتری در برابر مخاطرات محیط زیستی دارند. این پژوهش با شناسایی شکاف های موجود در ادبیات علمی و سیاست گذاری های فعلی، راهکارهایی برای ارتقای عدالت محیط زیستی و بهبود شرایط در شهرهای خاورمیانه ارائه می دهد. نتایج این مطالعه می تواند به عنوان مبنایی برای توسعه استراتژی های سیاست گذاری مؤثر و تحقیقات آتی در زمینه عدالت محیط زیستی در منطقه مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش با ارائه یک چارچوب تحلیلی جامع، به درک عمیق تر پویایی های نابرابری های محیط زیستی در خاورمیانه کمک می کند و زمینه را برای مداخلات هدفمند را فراهم می سازد.
۱۷۴.

مکان یابی اکوکمپ گردشگری مذهبی در غرب ایران (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری ویس القرن، استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۲) 39 - 62

کلیدواژه‌ها: گردشگری مذهبی منطقه های نمونه گردشگری مکانیابی ویس القرن کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۵
احداث اکوکمپ های گردشگری از راهبردهای توسعه گردشگری پایدار است که در صورت کاربست آنها در منطقه های نمونه گردشگری مذهبی می توان ضمن حفاظت از آثار معنوی و تاریخی، جذابیت و ارزش اقتصادی آنها را به شدت افزایش داد. منطقه نمونه گردشگری ویس القرن یکی از منطقه های نمونه گردشگری استان کرمانشاه است که هر سال تعداد زیادی از گردشگران را به سوی خود جذب می کند. مکان یابی اکوکمپ گردشگری در این فضای گردشگری می تواند گام مهمی در راستای تحقق هدف های گردشگری مذهبی پایدار در این فضای گردشگری باشد؛ از این رو هدف اصلی پژوهش کمّی و کاربردی حاضر، مکان یابی اکوکمپ گردشگری در منطقه نمونه گردشگری ویس القرن در استان کرمانشاه است. برای دستیابی به هدف اصلی پژوهش از 12 معیار ارتفاع، شیب، زوایه تابش سالانه خورشید، زمین شناسی، فاصله از نقاط زمین لغزش، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، کاربری اراضی، شاخص تفرق پوشش گیاهی، فاصله از قبرستان، فاصله از بارگاه ویس القرن و فاصله تا سایت پرواز پاراگلایدر و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از روش Overlay و Weighted Sum در نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد از مجموع 39/219 هکتار فضای بررسی شده برای احداث اکوکمپ گردشگری، حدود 2/32 هکتار در پهنه بسیار مناسب، 03/55 هکتار در پهنه مناسب، 76/60 هکتار در پهنه به نسبت مناسب، 73/45 هکتار در پهنه نامناسب و 66/25 هکتار در پهنه بسیار نامناسب قرار گرفته است. پهنه بسیار مناسب مذکور به لحاظ موقعیت در بخش جنوب، جنوب شرقی و قسمت محدودی از آن در بخش غربی محدوده مطالعاتی قرار گرفته است.
۱۷۵.

بازخوانی شاخص های تاب آوری اجتماع محلی در مواجهه با شرایط بحران: اکاوی روایت و تجربه ساکنان محله سعدی شیراز در سانحه سیل 1398(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 85 - 101

کلیدواژه‌ها: تاب آوری اجتماعی تاب آوری شهری سانحه سیل محله سعدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۹۹
با آ ن که پژوهش های بسیاری در حوزه بحث تاب آوری اجتماعی انجام پذیرفته است اما هنوز زوایای دقیق نحوه کنش گری یک جامعه محلی در مواجهه با شرایط بحران و نیز نحوه تأثیر آن چه از ادبیات علمی به عنوان شاخص های تاب آوری اجتماعی شناخته می شود، روشن نیست. به نظر می رسد انجام پژوهش های عمیق با رویکرد کیفی و پدیدارشناسانه در مقیاس محلی بتواند درک عمیق تری از ابعاد و لایه های تاب آوری یک اجتماع محلی به دست دهد. این پژوهش با هدف فهم شاخص های تاب اوری اجتماع محلی در مواجهه با شرایط بحران تدوین شده و به کمک بازخوانی تجربه ساکنان محله سعدی شیراز در سانحه سیل 1398 سعی در دست یابی به هدف پژوهش داشته است. به این منظور علاوه بر بررسی ادبیات نظری پژوهش، ضمن انجام 20 مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با ساکنان محلی و تحلیل محتوای مصاحبه ها به کمک نرم افزاز MaxQda، یافته هایی را در 8 محور اصلی تحلیل و در قالب یک چارچوب نظری با 28 شاخص مؤثر بر تاب آوری اجتماع محلی ارائه نموده است. یافته های پژوهش نشان دهنده اهمیت «حس هویت مندی و تعلق به محله» و نیز «انسجام درونی اجتماع محلی» و «انعطاف پذیری و خلاقیت جامعه محلی» در ارتقاء تاب آوری اجتماعی محله سعدی بوده است. هم چنین ضعف شاخص های «آگاهی و فرهنگ سازی عمومی» و نیز «اعتماد به نهادهای مدیریت شهری» در نحوه مواجهه این اجتماع محلی با بحران مشهود بوده است. یافته های پژوهش حاضر می تواند در تصمیم سازی و تصمیم گیری لایه های مدیریت شهری به خصوص در حوزه مدیریت بحران در مقیاس محله های شهری مورد استناد و کاربست قرار گیرد.
۱۷۶.

عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه فضایی پایدار در استان مازندران در افق 1420(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 1 - 17

کلیدواژه‌ها: آینده نگاری استان مازندران توسعه فضایی توسعه فضایی پایدار عوامل کلیدی نرم افزار میک مک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۹۲
رویکردهای متفاوت آینده نگاری در سال های اخیر برنامه ریزان شهری و منطقه ای را از روش های مبتنی بر پیش بینی ناامید ساخته و به سوی استفاده از ابزارهای ساخت آینده مطلوب سوق داده است. از سوی دیگر، در شرایط کنونی جهان که انگاشت های پایداری به یک ضرورت در عرصه برنامه ریزی منطقه ای تبدیل شده گرایش به توسعه فضایی پایدار در سراسر دنیا اهمیت بیشتری یافته است. ازین رو، شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه فضایی یک منطقه در نیل به پایداری یکی از چالش های مهم در عرصه برنامه ریزی و سیاست گذاری های منطقه ای به شمار می رود. پژوهش حاضر در نظر دارد با استفاده از فرایند تحلیل ساختاری عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه فضایی استان مازندران را شناسایی و استخراج کند. بدین منظور، ابتدا بر اساس شناخت وضعیت کنونی استان و بررسی متون نظری و تجربی مرتبط و اسناد و برنامه های فرادست موجود 35 عامل به عنوان مجموعه عوامل تأثیرگذار بر توسعه فضایی این استان شناسایی شدند. سپس ماتریس تحلیل تأثیر متقابل تشکیل شد و برای شناسایی و تعیین روابط میان این عوامل روش پانل خبرگان با حضور 10 نفر از کارشناسان به کار رفت که به امتیازدهی هر یک از این عوامل پرداختند. در گام بعد، اجماع نظرات کارشناسان با روش میانگین وزنی محاسبه و اجرای آن در نرم افزار میک مک انجام شد. در نهایت، 16 عامل به عنوان عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه فضایی استان مازندران در سال افق(1420 استخراج شدند که 12 عامل در بخش اقتصادی، 9 عامل در بخش اجتماعی جمعیتی، 11 عامل در بخش زیست محیطی، و 3 عامل در بخش کالبدی فضایی قرار گرفتند که شالوده برنامه ریزی برای آینده فضایی پایدار در این استان را تشکیل خواهند داد.
۱۷۷.

مقایسه کارایی روش های جنگل تصادفی و ماشین بردار پشتیبان، به منظور پتانسیل یابی ذخایر معدنی مس؛ مطالعه موردی دهج - بزمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱۳۰ 47 - 64

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات مکانی نقشه پتانسیل مس پورفیری جنگل های تصادفی ماشین بردار پشتیبان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۳
ب ا توج ه ب ه وس عت زی اد کش ور ایران و گس تردگی من اطق پتانس یل دار ذخ ایر مع دنی (وج ود کمربن د ولک انیکی ارومی ه دخت ر) و ل زوم شناس ایی و م دیریت ص حیح ای ن ذخ ایر، اس تفاده از سیستم اطلاع ات مکانی به همراه مدل های پیش بینی کننده داده و دانش محور، نقش بس یار مهمی به منظور تهیه نقشه پتانسیل از احتمال یافتن ذخایر معدنی در یک مکان خاص دارد. هدف این تحقیق پیش بینی ذخایر مس پورفیری در منطقه دهج - بزمان استان کرمان با استفاده از دو روش جنگل ها ی تصادفی[1] و ماشین بردار پشتیبان[2] است. به این منظور، از یک پایگاه داده مکانی متشکل از نقشه ها ی جنس واحدهای سنگی، ساختارها، آلتراسیون، ژئوشیمی، ژئوفیریک و موقعیت 24 کانسار مس پورفیری شناخته شده در منطقه استفاده شد. با توجه به نتایج حاصل شده، مدل جنگل ها ی تصادفی توانست با صحت 93.33 درصد مناطق امید بخش ذخایر مس پورفیری را پیش بینی کند. همچنین، در نقشه پتانسیل بدست آمده از این مدل، مناطق هدف 14 درصد از منطقه مورد مطالعه را در برگرفته است، که در آن 92 درصد ذخایر شناخته شده مشخص شده اند. علاوه بر این، به منظور مقایسه نقشه پتانسیل ذخایر مس پورفیری منتج از روش جنگل های تصادفی، از روش ماشین بردار پشتیبان و روش های دانش محور همپوشانی شاخص و منطق فازی استفاده شد. در نقشه های پتانسیل ذخایر مس پورفیری بدست آمده از سه روش ماشین بردار پشتیبان، همپوشانی شاخص و منطق فازی به ترتیب مناطق هدف 17،16،14 درصد از منطقه مورد مطالعه را در برگرفته است که در آن ها 79،83،87 درصد ذخایر شناخته شده وجود دارند. براساس نتایج این تحقیق، مدل جنگل ها ی تصادفی از نظر صحت پیش بینی از کارایی بالاتری نسبت به مدل های دیگر برخوردار بوده و مدل های ماشین بردار پشتیبان، همپوشانی شاخص و منطق فازی به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. [1] Random Forest (RF)[2]  Support Vector Machine (SVM)
۱۷۸.

تحلیل پایداری کشاورزی شالی کاران شهرستان رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال ۲۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 159 - 182

کلیدواژه‌ها: پایداری اجتماعی پایداری اقتصادی پایداری اکولوژیکی شالی کاران شهرستان رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۲۴
یکی از جنبه های مهم توسعه پایدار، کشاورزی پایدار است که سه ه دف اصلی بهره وری اقتصادی، کیفیت زیست محیطی و مسئولیت اجتماعی دارد و می بایست به صورت متعارف در کنار یکدیگر بررسی شوند. ش ناخت ای ن مؤلف ه ه ا م ی توان د در ت دوین سیاست ها و راهبردهای کشاورزی پایدار نقش بسزایی ایفا کند. هدف اصلی مطالعه، شناخت و تحلیل مؤلفه های پای داری نظ ام ک شت برنج در شهرستان رشت است. داده های مورد نیاز به صورت حضوری و با تکمیل پرسش نامه از کشاورزان شالی کار شهرستان رشت در سال 1400-1399 جمع آوری شد. برای تعیین وزن شاخص های اجتم اعی، اقتص ادی و اکولوژیکی از فراین د تحلی ل سلسله مراتبی ((AHP استفاده شد و همچنین برای ادغام شاخص های پایداری از روش شاخص ترکیبی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد 36 درصد نظام تولید برنج در وضعیت نرمال است و تنها 4 درصد نظام تولید برنج در وضعیت پایدار قوی و بالقوه پایدار قرار دارد. بر اساس یافته ها، ارقام بومی ازنظر شاخص های پایداری وضعیت مطلوب تری داشتند و کشاورزانی که عملی ات م دیریت اگرواکولوژی ک را استفاده کرده بودند، ازنظر پایداری اکولوژیکی، اقتصادی و پای داری ک ل در س طحی بالاتری قرار داشتند. با توجه به نتایج، کشاورزانی که دارای اراضی یکجا و متمرکز بوده اند ازنظر پایداری اقتصادی و پایداری کل وضعیت مطلوب تری داشتند. همچنین کشاورزانی که از ارقام بومی و گواهی شده استفاده کرده بودند ازنظر شاخص های پایداری وضعیت مطلوب تری داشتند. بنابراین کشت ارقام بومی و گواهی شده، مدیریت اگرواکولوژیک و حرکت به سوی اندازه های بزرگ تر مزرعه می تواند تأثیر مثبتی بر پایداری کشت برنج داشته باشد.
۱۷۹.

تکنودموکراسی الیتی: الگوی بهینه توسعه برای شهرستان ممسنی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۲۶ 193 - 238

کلیدواژه‌ها: الگوهای پیشنهادی توسعه الگوی بهینه توسعه تکنودموکراسی الیتی شهرستان ممسنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۴۳
توسعه به معنای دگردیسی ذهنی (در ساختار فرهنگی و اجتماعی)، تحول عینی (در ساختار جغرافیای اقتصادی) و تسریع فضای ارتباطات مجازی (در ساختار فرهنگ سیاسی) با عنایت به ملاحظات محیط زیست (پایداری آینده بشریت) و بهزیستی (رفاه انسانی) است. با توجه به اینکه بکارگیری الگوهای مختلف توسعه می تواند خروجی های متفاوتی برای یک قلمرو به همراه داشته باشد، پرسش اصلی پژوهش این است که مهم ترین آسیب های ناشی از الگوهای پیشنهادی توسعه در شهرستان ممسنی چیست و کدام یک از الگوهای اخیر می توانند به الگوی بهینه توسعه در این شهرستان منجر شوند؟ روش تحقیق ماهیت توصیفی تحلیلی دارد. ابزار گردآوری اطلاعات مبتنی بر منابع کتابخانه ای و مشاهدات میدانی است. نتایج تحقیق نشان داد شش الگوی پیشنهادی توسعه در شهرستان ممسنی قابل شناسایی و آسیب شناسی هستند. الگوی بوروکراتیک مبتنی بر دیوانسالاری طایفه ای، الگوی کاریزماتیک مبتنی بر عواطف عشیره ای و الگوی نوسازی آمرانه مبتنی بر دگرگونی های کالبدیِ کوتاه مدت توأم با نادیده انگاشتن شاخص های مدنی هستند. لذا، خروجی سه الگوی اخیر نمی تواند ارائه الگوی بهینه توسعه ممسنی باشد. با وجود این، الگوهای تکنوکراسی، دموکراسی و اِلیت علی رغم برخورداری از آسیب های مختص به خود، به ترتیب با تأمین منافع اقتصادی/فنی بلندمدت، تأکید بر فاکتورهای سیاسی، اجتماعی، مدنی، شهروندی؛ و تخصص گرایی نخبگان در امور، بهتر می توانند الگوی بهینه توسعه ممسنی را تحت عنوان «تکنودموکراسی الیتی» رَقَم بزنند.
۱۸۰.

پیش بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره ی طوفان به روش گامبل و سری های جزئی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۵۱ 339 - 366

کلیدواژه‌ها: ارزیابی آسیب پذیری طوفان مدیریت بحران روش سری های جزئی و توزیع گامبل پیش بینی سرعت باد پیش بینی ریسک شهر خاش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۵۷
این مقاله با هدف پیش بینی خطرپذیری ناشی از بحرانِ طوفان جهت ضرورت توجه به مدیریت بحران شهر خاش انجام شده است. با در نظر داشتن سرعت آستانه ای طوفان به مقدار 15 متر بر ثانیه، گل طوفان های ماهانه، فصلی و سالانه شهر خاش با نرم افزار WRPLOT 8.0.2 ترسیم گردید. به روش گامبل و سری های جزئی به پیش بینی دوره های بازگشت طوفان 1 تا 100 ساله برای بازه زمانی ماهانه، فصلی و سالانه بر مبنای آخرین داده های ثبت شده (از سال 1365 تا 1397) پرداخته شد. نتایج تحلیلی با دو مدل فوق، نشان داد دوره های بازگشت طوفان به روش سری های جزئی با شدت بیشتر و به روش گامبل، با شدت کمتر پیش بینی شده است، در دوره بازگشت 100 ساله شدیدترین طوفان های ماهانه خاش به روش گامبل با شدت های 29 و 1/29 متر بر ثانیه بوده است؛ اما در روش سری های جزئی شدیدترین طوفان های ماهانه برای دوره بازگشت 100 ساله با شدت های 2/32، 7/31 و 4/30 متر بر ثانیه است. روش سری های جزئی به سبب پیش بینی های حد بالاتر، که در ایمنی سازه ها و کاهش خسارات جانی و مالی اهمیت دارد، روش مناسب تری نسبت به توزیع گامبل برای پیش بینی طوفان های خاش و برنامه ریزی جهت مدیریت بهینه بحران به نظر می رسد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان