درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: همکاری پژوهشگران در سطح داخلی و بین المللی، شکل گسترده ای از مشارکت علمی است که نتایج مطالعات در این حیطه، بر اهمیت و مزایای آن تأکید دارد. این پژوهش با هدف بررسی همکاری پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکارانشان در سایر کشورها و سازمان ها در انتشارات پایگاه وب علوم صورت گرفته است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک پژوهش کمی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام گرفته است. برای تعیین مشارکت پذیری در انتشارات از فرمول ضریب مشارکت استفاده شده است. ابزار این پژوهش را پایگاه وب علوم تشکیل می دهد که تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال های 2006 تا 2010، شامل 5781 عنوان مدرک، در این پایگاه بررسی شده است. یافته ها: متوسط ضریب مشارکت کلی نویسندگان دانشگاه علوم پزشکی تهران در این پایگاه، 0.64 بوده است که تمایل نسبتاً بالای نویسندگان را به تولید مدارک مشارکتی نشان می دهد. بررسی وضعیت مشارکت بین المللی نویسندگان در سال های مختلف نشان داد میزان تولیدات حاصل از مشارکت بین المللی (22 درصد) پایین تر ازمیزان تولیدات مشارکت داخلی بود. دانشگاه علوم پزشکی تهران با 69 کشور جهان همکاری علمی داشت، همچنین کمترین میزان نرخ رشد سالیانه (3.7) مربوط به انتشارات همکاری بین المللی این دانشگاه بود . همکاران اصلی دانشگاه به ترتیب آمریکا، انگلستان و کانادا بودند . به لحاظ تعداد نویسنگان هم تألیف، مدارک پنج تا هشت نویسنده ای از 33 درصد در سال 2006 به 45 درصد در سال 2010 رسیده و بالاترین میزان رشد به لحاظ تعداد نویسندگان مربوط به این دسته از مدارک بوده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، می توان نتیجه گرفت که همکاری های گروهی در امر پژوهش، در دانشگاه علوم پزشکی تهران، در حال توسعه و رشد است و تمایل پژوهشگران به انجام پژوهش های مشارکتی در حال افزایش است.

مقدمه: در بین بیماری های مزمن که یک مشکل اساسی بهداشت است، دیابت به عنوان بیماری خاموش از اهمیت بسزایی برخوردار است. از آنجایی که ارتقای کیفیت زندگی عموما" از اهداف عمده درمان است.،اقدامات خود مراقبتی الزامی می باشد.هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر آموزش خود مراقبتی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی بوده است. روش کار:این پژوهش به صورت نیمه تجربی طی دو مرحله قبل و بعد از آموزش بر روی60بیمار دیابتی،به صورت تصادفی ساده انجام شد. شرکت کنندگان به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد سنجش کیفیت زندگی بود.که قبل از مداخله، به صورت مصاحبه حضوری تکمیل گردید و بعد از تعیین نیازهای آموزشی،یک برنامه آموزشی برای گروه مداخله انجام شد. داده ها،توسط نرم افزار 17SPSS با استفاده از آمار توصیفی و آزمون زوجی، و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از 60 بیمار مورد مطالعه در هر دو گروه شاهد و مداخله ،45زن با میانگین سنی 2.3±40 سال بودند. در گروه مداخله میانگین تغییرات کیفیت زندگی 8.5± 65و در گروه شاهد 5.3± 41 بود که تفاوت آماری معنی داری مشاهده شد(001.0 p=). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به عمل آمده ،ارائه آموزش های مناسب در زمینه پیشگیری و بهبود و درمان بیماری دیابت از طریق بالاتر بردن سطح آگاهی می تواند سبب ارتقای سلامت عمومی و افزایش کیفیت زندگی بیماران دیابتی گردد. کلیدواژه ها: بیماران دیابتی، خود مراقبتی، کیفیت زندگی

مقدمه: بروز دیابت در ده سال اخیر در سطح جهان دو برابر شده است . حدود 200 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند و سالانه شیوع دیابت در جهان حدود شش درصد افزایش می یابد. بیش از دو میلیون نفر در ایران به این بیماری مبتلا هستند. در این تحقیق به بررسی ارتباط بین عوارض مشاهده شده در بیماران دیابتی نوع دو و برخی ویژگی های آن ها از قبیل میزان قند خون، فشار خون، سن و سابقه خانوادگی بیماران می پردازیم. هدف این مطالعه، پیش بینی عوارض بیماران بر اساس علائم مشاهده شده در آن ها است. روش کار: داده های مورد نیاز برای این تحقیق از پرونده های سال 1388 مرکز دیابت استان گلستان جمع آوری شده است. تعداد پرونده های اولیه بیماران 856 رکورد بود. در این مقاله مدل جدیدی بر اساس متدولوژی استاندارد CRISP ارائه شده است. در بخش مدل سازی از دو روش شناخته شده در داده کاوی به نام های درخت تصمیم C5.0 و شبکه عصبی استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار Celementine 12.0 استفاده شده است. یافته ها: در این تحقیق برای اولین بار احتمال بروز عوارض میکروواسکولار، ماکروواسکولار و یا هر دو نوع عارضه در بیماران و ویژگی های تأثیرگذار بر آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از داده کاوی و روش های آن تعیین شده است که متغیر های فشار خون بالا، سن و سابقه خانوادگی در عوارض مشاهده شده بیشترین تأثیر را داشته اند. به کمک درخت تصمیم ایجاد شده، قوانینی استخراج شده اند که می تواند به عنوان الگویی برای پیش بینی وضعیت بیماران و احتمال بروز عوارض در آن ها استفاده شود. صحت مدل ایجاد شده بر روی داده های مورد استفاده در درخت تصمیم C5.0، 89.74 درصد و در شبکه عصبی مصنوعی 51.28 درصد می باشد. نتیجه گیری: با توجه به روش های استفاده شده، بالاترین دقت با استفاده از الگوریتم C5.0 به دست آمده است. بیشترین عوامل تأثیرگذار بر بروز عوارض شناسایی شدند. با توجه به قوانین ایجاد شده برای یک نمونه جدید با ویژگی های مشخص، می توان پیش بینی کرد بیمار احتمالاً دچار چه نوع عارضه ای خواهد شد.

مقدمه: سرعت ارائه خدمات در مراکز درمانی به خصوص اورژانس، در جهت کاستن از مرگ و میر و معلولیت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از مهمترین شاخص هایی که در ارزیابی مراکز اورژانس به کار گرفته می شود مدت زمان انتظار بیماران برای دریافت خدمات تشخیصی درمانی می باشد. این مطالعه به منظور بررسی شاخص های زمان سنجی شش ماهه اول سال 1391 در بخش اورژانس بیمارستان فیروزگر تهران انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع مشاهده ای به روش مقطعی در نیمه اول سال 1391 انجام گرفت. جامعه مورد بررسی تمام بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان فیروزگر تهران در نیمه اول سال 1391 بود. جهت جمع آوری داده ها از فرم زمان سنجی گردش کار اورژانس با پنج گروه استفاده گردید. داده های حاصل توسط نرم افزار Excel تحلیل گردید. یافته ها: متوسط زمان دسترسی به اولین ویزیت بالینی در اورژانس در شش ماهه اول سال 1391 حدود سه دقیقه و متوسط زمان انجام اولین خدمات پرستاری در اورژانس حدود سه دقیقه، متوسط زمان دریافت پاسخ آزمایش در اورژانس حدود 170 دقیقه و متوسط زمان انجام رادیوگرافی تا حاضر شدن کلیشه رادیولوژی حدود 125 دقیقه و متوسط زمان انتظار در اورژانس جهت تعیین تکلیف بیماران حدود 305 دقیقه بوده است. نتیجه گیری: شاخص های زمان سنجی اورژانس در بیمارستان فیروزگر در شش ماهه اول سال 1391 در حد استاندارد است که از دلایل آن وجود پزشک مقیم طب اورژانس و کمیته تعیین تکلیف بیماران در بیمارستان است.

مقدمه: استفاده از اصول اقتصادی و متعاقب آن ارزیابی عملکرد اقتصادی بیمارستان ها، موجب تصحیح فرآیندها و تداوم فعالیت ها گشته و اداره ی اقتصادی صنعت بیمارستان را فراهم می نماید. هدف از مطالعه ی حاضر تخمین تابع تولید بیمارستان های منتخب اصفهان به منظور تحلیل رفتار اقتصادی این بیمارستان ها در استفاده از منابع تولید بود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از نوع مطالعات کاربردی بود که به شیوه ی تحلیلی در سال 1391 به اجرا درآمد. در این مطالعه از تخمین تابع تولید لگاریتمی دوطرفه ی کاب- داگلاس، نرخ فنی جانشینی و کشش تولید هر یک از عوامل تولید جهت بررسی رفتار اقتصادی بیمارستان ها استفاده شد. جامعه ی پژوهش شامل 5 بیمارستان عمومی منتخب در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. داده ها به شکل پانل (ترکیب سری زمانی و مقطعی) مربوط به یک دوره ی زمانی 6 ساله به روش میدانی با استفاده از فرم های اطلاعاتی جمع آوری گردید. در نهایت جهت تخمین مدل از نرم افزار اقتصادسنجی5 EVIEWS استفاده شد. یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد که نهاده های تخت فعال (91/0)، پرستار (11/0)، پزشک (01/0) و سایر کارکنان (008/0) به ترتیب بیشترین تأثیر را در تولید تعداد پذیرش های بستری بیمارستان های مورد مطالعه داشت. ضرایب تمامی عوامل تولید از لحاظ آماری معنی دار (05/0P<) و مقدار ضریب تعیین مدل نیز در حد بسیار خوب (98/0R2=) بود. همچنین همه ی عوامل تولید در منطقه ی اقتصادی بودند. مجموع ضرایب تابع تولید بیش از یک (1<) نشان دهنده ی تولید فزاینده نسبت به مقیاس بود. نتیجه گیری: یافته های مطالعه نشان از اهمیت بالای تخت بیمارستانی در افزایش تولید (تعداد ترخیص شدگان) دارد. بنابراین میزان بهره وری تخت فعال در این بیمارستان ها بالا بوده و بیشترین نقش را در تولید بیمارستان (تعداد ترخیص شدگان) به خود اختصاص داده است. می توان استنتاج کرد که استفاده از ظرفیت های بیمارستان های موجود و سرمایه گذاری جهت افزایش نهاده های تولید با توجه به بازدهی فزاینده ی بیمارستان های موجود، می تواند راه حل کاراتری نسبت به احداث بیمارستان های جدید باشد.

مقدمه: استفاده از آدرس وابستگی سازمانی غیراستاندارد مشکلاتی در محاسبه ی تولیدات علمی، شاخص های علم سنجی و حتی رتبه بندی دانشگاه ایجاد می نماید. شناسایی مدارک غیراستاندارد می تواند دانشگاه را در امر یکپارچه سازی مدارک تولید شده کمک نماید. هدف از انجام این مطالعه تعیین مدارک نمایه شده ی محققین دانشگاه علوم پزشکی شیراز با آدرس وابستگی سازمانی غیراستاندارد در Web of Science و Scopus تا 2011 میلادی بود. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود و به صورت توصیفی- مقطعی انجام گردید. جامعه ی پژوهش تعداد 761 مدرک نمایه شده ی محققین دانشگاه علوم پزشکی شیراز در Web of Science و Scopus با آدرس وابستگی سازمانی غیراستاندارد تا پایان دسامبر 2011 میلادی بود. در هر یک از مجموعه های Web of Science و Scopus کلمه ی «Shiraz» در فیلد Affiliation جداگانه جستجو گردید. مدارک با وابستگی سازمانی غیراستاندارد از بین کلیه ی مدارک بازیابی شده، جدا شد و از نظر تعداد، سال انتشار، موضوع، میزان استناد و تنوع با استفاده از نرم افزارExcel و با آمار توصیفی بررسی گردید. یافته ها: روند رشد این مدارک تا سال های 2008 و 2009 صعودی و پس از آن نزولی بود. بیش ترین تعداد مدارک میزان استنادی بین صفر تا 10 استناد و کم ترین تعداد مدارک میزان استنادی بین 51 تا 60 استناد را به خود اختصاص دادند. بیش ترین تعداد این مدارک از نوع «مقالات اصلی» بودند. نتیجه گیری: وجود تعداد قابل ملاحظه مدارک با آدرس وابستگی سازمانی غیراستاندارد نیاز به سیاست گذاری دقیق و صحیح برای یکپارچه سازی نام سازمانی دانشگاه و اطلاع رسانی دقیق به پژوهشگران برای پیشگیری از ادامه ی این روند را نمایان می سازد.گرچه خوشبختانه این روند در سال های اخیر رو به کاهش بوده است که همین امر می تواند بازتابی از شروع سیاست گذاری و بذل توجه به این مهم باشد.

مقدمه: درجه ای که افراد اطلاعات بهداشتی درمانی را درک می کنند و می توانند در سیستم بهداشتی درمانی به کار گیرند تحت عنوان سواد سلامت مطرح می شود. عواقب ناشی از سواد کم سلامت هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم بروز می کند. از این رو هدف از این مطالعه، تعیین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره مندی از خدمات سلامت و ارتباط بین آنها در بزرگسالان شهر اصفهان بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بوده که بر روی300 نفر از افراد 18-64 ساله ی شهر اصفهان با روش نمونه گیری خوشه ای که متناسب با حجم نمونه ی انتخاب شده بودند در سال1390 انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ی محقق ساخته، اقتباس شده از پرسش نامه استاندارد سواد سلامت CAHP (Consumer Assessment of Healthcare Providers and Systems ) بود و روایی و پایایی آن سنجیده شد. وضعیت سلامت فرد براساس خودارزیابی فیزیکی و روانی سلامت در طول 6 ماه گذشته اندازه گیری شد. میزان بهره مندی از خدمات سلامت هم درشش حیطه از افراد سوال شد که شامل تعداد مراجعه به پزشک عمومی، تعداد مراجعه به پزشک متخصص، تعداد مراجعه به درمانگاه یا مطب، تعداد مراجعه به اورژانس، میزان استفاده از خدمات تشخیصی در 3 ماه گذشته و میزان بستری شدن در بیمارستان در یک سال گذشته می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 آمار توصیفی و آزمون کای اسکوئر استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره ی سواد سلامت 4/2 و در حد متوسط، میانگین نمره ی وضعیت سلامت 1/3 و در حد خوب و میانگین نمره ی بهره مندی از خدمات سلامت 1/2 و در حد ضعیف ارزیابی شد. بین سواد سلامت، وضعیت سلامت و بهره مندی از خدمات سلامت ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد. بعد خانوار در خودارزیابی وضعیت سلامت افراد مؤثر است. میزان تحصیلات افراد و منطقه ی محل سکونت هم در بهره مندی افراد از خدمات سلامت مؤثر است. نتیجه گیری: با توجه به شیوع سواد سلامت متوسط در بزرگسالان شهر اصفهان و نیز پایین بودن میزان بهره مندی از خدمات سلامت لزوم توجه بیش تر به امر سواد سلامت و بهبود ارتباط پزشک و بیمار و آگاه سازی افراد جامعه از طریق برنامه های ارتقای سلامت و یا رسانه ها توصیه می شود.

مقدمه: ورود فن آوری های نوین و گران قیمت، بیماری های مزمن و افزایش انتظارات مردم از نظام های سلامت در سراسر دنیا، هزینه های بهداشت و درمان را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. در دهه های اخیر برنامه های ارزیابی فن آوری سلامت HTA (Health Technology Assessment) برای بهبود کارآمدی منابع مورد استفاده در نظام های سلامت کشورهای مختلف به طور روز افزونی به کار گرفته شده اند. هدف این مطالعه ارزیابی نیاز به یک نظام HTA متناسب با ویژگی های نظام سلامت ایران بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه ی نیازسنجی است که در چهار مرحله در سال 1386 انجام شده و برای انجام آن از ترکیب چند روش شامل مرور متون، مصاحبه و بررسی اسناد بالادستی کشور استفاده شده است. در مرحله ی اول، به منظور شناخت چالش های بخش های مختلف نظام سلامت ایران، مرور متون و مصاحبه با افراد کلیدی در سال 1386 هجری- شمسی انجام شد. در مرحله ی دوم منشا مشکلات مورد بررسی قرار گرفت. شناخت مفهوم، فلسفه، و هدف یک نظام ارزیابی فن آوری سلامت، به عنوان یکی از راه حل های ممکن برای غلبه بر چالش های نظام سلامت ایران در مرحله ی سوم مورد مطالعه قرار گرفت. در مرحله ی چهارم اولویت استقرار HTA برای ایران با توجه به چالش های فعلی آن مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مرور متون و 38 مصاحبه با افراد خبره نشان دادند که نظام سلامت کشور در حال حاضر در بخش های مختلف خود با مشکلات جدی و متعددی از نظر اثربخشی، کارآمدی و عدالت مواجه است. ریشه ی اصلی چالش های موجود در ساختار و سیاست گزاری نظام سلامت می باشد. مرور متون مربوط به HTA نشان داد که هدف از راه اندازی آن بهبود تصمیمات مدیران و تصمیم گیران نظام سلامت برای ارتقای کیفیت، کارآمدی و عدالت بوده است. نتیجه گیری: انجام اصلاحات و برطرف کردن منشا ناکارآمدی ها و بی عدالتی ها در نظام سلامت (سیاست ها و برنامه ها)، علاوه بر اینکه می تواند بستر مناسبی برای استقرار یک نظام HTA مؤثر باشد، می تواند به میزان بسیار بیش تری کارآمدی نظام سلامت کشور را بهبود بخشیده و بنابراین هزینه- اثربخش تر باشد. برای اطمینان از موفقیت چنین اصلاحاتی لازم است سیاست ها و برنامه ها را بر شواهد مبتنی نمود.

مقدمه: در بخش اورژانس دقیقه ها و ثانیه ها برای بیمار مهم است. مدیریت صحیح زمان انتظار بیماران، نیازمند بهره گیری از یک منطق تصمیم گیری مناسب است. شبیه سازی یکی از تکنیک های پشتیبانی از تصمیمات مدیریت و کاهش ریسک فرآیند تصمیم گیری به وسیله ارزیابی و تحلیل استراتژی های مختلف می باشد. بنابراین هدف از نجام این مطالعه کاهش زمان انتظار بیماران در بخش اورژانس با استفاده از مدل شبیه سازی بود. روش کار: پژوهش حاضرکاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی بود. جامعه پژوهش شامل بیماران مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان کاشانی اصفهان در خرداد ماه 1387 بود. پس از شناسایی مسیر حرکت بیماران، داده های مورد نیاز در زمینه زمان ورود و زمان ارائه خدمت به بیماران در ایستگاه های مختلف طی دو هفته و برای 663 بیمار جمع آوری شد. با بهره گیری از این اطلاعات مدل شبیه سازی به کمک نرم افزار Simul 8 از بخش اورژانس طراحی شد. با مقایسه نتایج خروجی حاصل از اجرای مدل و نتایج به دست آمده از سیستم دستی اعتبار مدل تأیید شد و مدل به صورت نهایی درآمد. یافته ها: نتایج حاصل از اجرای راه حل های پیشنهادی و مقایسه آن با نتایج مدل مبنا در قالب میانگین کاهش زمان انتظار بیمار در فرآیند دریافت خدمات اورژانس نشان داد که در راه حل های 2 ، 9 ، 10 و 12 این زمان افزایش و در سایر راه حل ها این زمان کاهش یافته است. در راه حل های 6 و 17- 13 زمان انتظار کل بیش از راه حل های دیگر کاهش یافت. بیشترین کاهش در راه حل 15 مشاهده شد به گونه ای که زمان انتظار بیمار در فرآیند دریافت خدمات اورژانس از 19. 112 دقیقه در مدل مبنا به 24. 99 دقیقه کاهش یافت. در راه حل15 علاوه بر اضافه نمودن یک اینترن به سرویس تخصصی گوش، حلق و بینی، میانگین زمان ارائه خدمت توسط اینترن گوش، حلق و بینی از 89. 38 دقیقه به 54. 26 دقیقه، اینترن مغز و اعصاب از 31. 13 دقیقه به 58. 6 دقیقه و اینترن ارتوپدی از 13. 12 دقیقه به 98. 5 دقیقه کاهش یافت. نتیجه گیری: از آنجایی که مدیران در مراقبت بهداشتی بخصوص در بخش اورژانس، پزشکانی هستند که متخصص تجزیه و تحلیل امور نیستند، به نظر می رسد آن ها به ابزاری نیاز دارند که بتوانند از آن به سادگی استفاده کنند و به کمک این ابزار روش های علمی را جهت کاهش هزینه ها و زمان انتظار بیماران به دست آورند. استفاده از تکنیک های مختلف تحقیق در عملیات به ویژه شبیه سازی می تواند اهداف فوق را برآورده سازد. 2. . مدرس گروه مدیریت و فنآوری اطلاعات سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

مقدمه: پیآمد بسیاری از پیاده سازی های سیستم های اطلاعاتی بیمارستانی (HIS) همه انتظارات پیش بینی شده تصمیم گیرندگان وکاربران را بر آورده ننموده و یا در اجرای آنها به شکست انجامیده است. این مطالعه با هدف سنجش دیدگاه پزشکان نسبت به سیستم های اطلاعات بیمارستانی در بیمارستانهای دولتی شهرستان ارومیه انجام یافته است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بوده که به روش توصیفی تحلیلی و مقطعی انجام شده است. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شد و گرد آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. و برای تحلیل فرضیات و اهداف از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، و آزمون کای دو استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که براساس نظر پزشکان، بین کارایی مورد انتظار از سیستمHIS و میزان آشنایی با فناوری اطلاعات رابطه معنی دار (p<0.05) وجود دارد و همچنین با سن نیز رابطه معنی دار (p=0.008<0.05) وجود دارد. رابطه بین پیچیدگی های ناشی از استفاده HIS و آشنایی با فناوری اطلاعات (p=0.000<0.05) معنی دار است. همچنین بین پیچیدگی های ناشی از استفاده سیستم های اطلاعات بیمارستانی با سن نیز رابطه معنی دار (p=0.049<0.05) وجود دارد. بحث ونتیجه گیری: با توجه به نقش کلیدی پزشکان و اهمیت استفاده ازسیستم های اطلاعات، ضرورت آشنایی با فناوری اطلاعات احساس می شود. لذا پیشنهاد می گردد جهت بستر سازی در بیمارستانها به منظور به کارگیری بهینه فناوری اطلاعات، مشوق های لازم و به منظور استفاده درست دوره های آموزشی برای پزشکان برگزار گردد.

مقدمه: در بخش بهداشت و درمان نیز همانند دیگر بخش ها، خود ارزیابی امری اجتناب ناپذیر می باشد. محدودیت منابع این بخش، ضرورت پایش عملکرد، حیاتی بودن خدمات و مراقبت های ارایه شده توسط بخش، اهمیت رعایت کیفیت در ارایه ی خدمات و ... شواهدی دال بر ضرورت خود ارزیابی دقیق و صحیح عملکرد این بخش می باشند. از این رو هدف از پژوهش حاضر، بررسی حوزه های بهبود از طریق خود ارزیابی بر اساس مدل تعالی (EFQM یا European foundation for quality management excellence model) در بیمارستان امام موسی کاظم (ع) بود. روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی از دسته ی مطالعات توصیفی- مقطعی بود. جامعه ی آماری شامل 15 نفر از کارشناسان و مدیران ارشد بیمارستان امام موسی کاظم (ع) در سال 1389 بود که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ی استاندارد EFQM بود که مورد تعدیل قرار گرفت و روایی آن با کمک اساتید و کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب alpha Cronbach's، 97 درصد تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در نه حوزه بر اساس نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: بیمارستان امام موسی کاظم (ع) در این ارزیابی، 599 امتیاز به خود اختصاص داد که حوزه ی توانمندسازها 300 و حوزه ی نتایج 299 امتیاز کسب نمودند. همچنین درصد امتیاز هر کدام از عوامل نه گانه به قرار زیر می باشد: رهبری 60 درصد، خط مشی و استراتژی 58 درصد، کارکنان 68 درصد، منابع و شرکا 60 درصد، فرایندها 56 درصد، نتایج مشتری 58 درصد، نتایج کارکنان 60 درصد، نتایج جامعه 63 درصد و نتایج کلیدی عملکرد 61 درصد. نتیجه گیری: نتیجه ی خودارزیابی بر اساس مدل تعالی EFQM این بود که منجر به تهیه ی یک سیستم اطلاعاتی از نقاط قوت و ضعف در 9 حوزه و تعیین امتیاز در بیمارستان امام موسی کاظم (ع) شد که بر این اساس و با استفاده از منطق رادار، نقاط ضعف به عنوان حوزه های بهبود مورد مداخله قرار گرفت و پروژه های بهبود تعیین شد.

مقدمه: ارزیابی کیفیت یکی از روش های مفید در ارتقای کیفیت خدمات سلامت می باشد، برای این امر جامعیت کیفیت و دقت داده های جمع آوری شده از اهمیت بالایی در فرایند ارزیابی برخوردار است. هدف از مطالعه ی حاضر، تعیین میزان تطابق داده های جمع آوری شده درباره ی کیفیت فنی مراقبت های دوران بارداری از دو منبع گیرندگان خدمات و پرونده ی خانوار بود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر یک مطالعه توصیفی- مقطعی بود که با مشارکت 185 نفر از زنان باردار که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند از 40 مرکز بهداشتی درمانی و پایگاه بهداشتی شهر تبریز در سال 1389 انجام گرفت. داده های مربوط به کیفیت فنی از دو منبع کاملاً مستقل (مشتری خدمت و اطلاعات ثبت شده در پرونده ی گیرنده ی خدمت) جمع آوری شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ی محقق ساخته که روایی پرسش نامه توسط 10 نفر از صاحب نظران بررسی و بعد از اعمال نظرات آنان مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسش نامه با استفاده از همسانی درونی تأیید گردید (748/0 = α). برای ارزیابی تطابق تک تک گویه ها در دو منبع اطلاعاتی، از شاخص کاپای وزنی (Weighted Kappa) و ICC (Intraclass correlation coeficient) استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه ی 17 و STATA 10 تحلیل گردید. یافته ها: توافق بین داده های حاصل از پرونده و اظهارات مادران باردار در مورد بسیاری از خدمات، در حد ضعیفی بود (4/0 > Kappa) و تنها در مورد برخی خدمات همچون تعداد مراقبت ها (56/0 = Kappa) و اندازه گیری وزن و فشار خون (55/0 = Kappa) توافق متوسط و در مورد زمان تشکیل پرونده (824/0 – 903/0 :CI، 87/0 = P) و زمان اطلاع از بارداری (931/0 – 962/0 :CI، 95/0 = P) توافق قوی وجود داشت. نتیجه گیری: ارزیابی خدماتی چون مراقبت ها و آموزش های دوران بارداری بهتر است از طریق داده های حاصل از اظهارات مادران باردار صورت گیرد، چرا که این ارزیابی می تواند نشان دهنده ی نوعی ارزیابی پیامد باشد. به نظر می رسد نتیجه ی مراقبت ها و آموزش های ارایه شده ی قابل دریافت از زبان گیرندگان خدمات باشد. در مجموع به علت نقص در ثبت خدمات، استفاده از نظرات مشتری ها درباره ی خدماتی که دریافت کرده اند می تواند معتبرتر از پرونده های بهداشتی باشد.

مقدمه: امروزه، با ظهور پرونده ی الکترونیکی بیمار، نیاز به تبادل اطلاعات افزایش یافته و در نتیجه امنیت و محرمانگی در سیستم های اطلاعاتی باید بیش تر مورد توجه قرار گیرد. در پژوهش حاضر، وضعیت امنیت اطلاعات از سه بعد مدیریتی، فنی و فیزیکی در سیستم های اطلاعات بیمارستانی بیمارستان های وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که به روش تحلیلی در سال 1390 شمسی انجام شد. جامعه ی پژوهش، مسؤولان واحد فن آوری اطلاعات در بیمارستان های وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی (36 نفر) و نمایندگان شرکت های نرم افزاری (شش نفر) بودند. داده های پژوهش با استفاده از پرسش نامه گردآوری گردید و روایی پرسش نامه از طریق روایی صوری و محتوا و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون همبستگی درونی (75/0= α) تعیین شد. از آمار توصیفی و تحلیلی نظیر t-testبرای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: براساس یافته های پژوهش، از لحاظ آماری تفاوت معناداری در وضعیت امنیت اطلاعات در سیستم های اطلاعات بیمارستانی از بعد مدیریتی (843/0=Pvalue)، فنی (902/0=Pvalue) و فیزیکی (595/0=Pvalue) در مراکز آموزشی درمانی و غیرآموزشی وجود نداشت. اما از بعد فنی بین دیدگاه مسؤولان واحد کامپیوتر بیمارستان های مورد مطالعه و نمایندگان شرکت های نرم افزاری اختلاف معناداری وجود داشت (01/0=Pvalue). نتیجه گیری: در این مطالعه وضعیت امنیت اطلاعات در سیستم های اطلاعات بیمارستانی در سطح قابل قبولی ارزیابی گردید. با این حال برنامه ریزی جهت تدوین و اجرای جدیدترین سیاست ها و دستورالعمل های امنیتی در هر سه بعد مدیریتی، فنی و فیزیکی مطابق با نیازهای کاربران و پیشرفت های فن آوری ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: یکی از عناصر مهم در چرخه آموزش، پایش و ارزشیابی محتوای دروس به منظور اطمینان از طراحی آن ها بر مبنای نیازهای به روز و واقعی دانشجویان است. نتایج این ارزشیابی می تواند تعیین کننده نوع اقدامات اصلاحی مورد نیاز باشد. بنابراین این مطالعه با هدف مقایسه ی دو روش قدیمی و جدید آموزش درس ‹‹ سمینار تحقیق›› کارشناسی ارشد رشته آموزش مدارک پزشکی انجام شد. روش کار: این پژوهش کاربردی و از دسته مطالعات مداخله ای-آموزشی است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان دوره کارشناسی ارشد رشته آموزش مدارک پزشکی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی اصفهان در سال های 1389-1388بود ابزار جمع آوری داده فرم های ماتریسی ارزش دهی مقایسات زوجی به معیارها و روش جمع آوری اطلاعات از طریق شرکت در جلساتی بود که هر دو گروه در آن شرکت داشتند. که داد ه ها پس از اجرای مداخله، بعد از 6 ماه جمع آوری شد. در این فرم های ماتریسی با توجه به میزان برتری هر مورد نسبت به مورد دیگر مقایسات زوجی انجام شد و امتیازی از 1تا 9 ( 1 کاملاً یکسان، 2 برتری ضعیف، 5 برتری متوسط، 7 برتری قوی، 9 برتری کاملاً قوی) به آن ها داده شد. سپس میانگین نمره بدست آمده از فرم های ماتریسی وارد ماتریس های مقایسات زوجی شدند. برای وزن دهی به فاکتورها ماتریس های به دست آمده از مقایسات زوجی وارد نرم افزار شد و وزن نسبی و درجه اهمیت آن ها به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار Expert Choice ویرایش نهم ) این نرم افزار یک نرم افزار تصمیم گیری چند معیاره است و برای تحلیل داد ه های فرآیند سلسله مراتبی به کار می رود.) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که محتوا و روش تدریس جدید، هم از جنبه کاربرد برای دانشجو در طول تحصیل و هم تولید دانش نسبت به محتوا و روش تدریس قدیمی، دارای رتبه بالاتری است. نتیجه گیری: آموزش با هدف ایجاد تغییر به منظور رفع نیاز انجام می شود و با توجه به اینکه در شرایط زندگی امروز، نیازهای جامعه در حال تغییر دائمی هستند چنین توصیه شده که دانشگاه ها نیز باید بطور منظم محتوای دروس آموزشی خود را اصلاح نمایند.

مقدمه: تصویر به عنوان یکی از منابع اطلاعاتی غیرمتنی به خصوص در حوزه ی پزشکی نقش مهمی دارد، از آنجایی که حوزه ی سلامت ارتباط مستقیمی با کیفیت زندگی انسان دارد، به کارگیری تصویر در بهبود عملکرد متخصصان پزشکی مؤثر است. این مطالعه باهدف بررسی بازیابی اطلاعات تصویری حوزه ی سلامت در وب از دیدگاه متخصصان علوم پزشکی انجام شده است. روش کار: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش کیفی انجام شده است. جامعه مطالعه 25 نفر از متخصصان علوم پایه و علوم-بالینی در17رشته ی تخصصی است. داده ها با کمک مصاحبه ی نیمه ساختاریافته با متخصصان گردآوری شده است. داده های پژوهش به شیوه ی گراندد تئوری تحلیل شدند. یافته ها: از نظر متخصصان پزشکی، دلایلی چون کاربردهای آموزشی، پژوهشی و درمانی تصاویر، نقش ابزاری و آموزشی تصاویر، مزایای بازیابی تصاویر، اهمیت و ویژگی های خاص تصاویر پزشکی، و انگیزه هایی چون علائق شخصی، آموزشی و پژوهشی منجر به بازیابی تصاویر پزشکی در وب می شود. کاربران مطالعه، برای بازیابی تصاویر از موتورهای جستجوی عمومی و منابع تخصصی مثل پایگاه های اطلاعاتی پزشکی در وب استفاده می نمایند. روش های بازیابی آن ها شامل تورق، بازیابی تصادفی، جستجوی بی هدف، هدفمند و متنوع می باشد. متخصصان مسائل فردی، سازمانی، سیستمی و فنی را مهمترین مشکلات خود در زمینه ی بازیابی تصاویر پزشکی عنوان کردند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد بازیابی تصاویر برای متخصصان پزشکی اهمیت دارد و تصویر بهترین نوع اطلاعات در حرفه ی پزشکی است که با وجود مشکلات متعدد در بازیابی تصاویر، متخصصان اقدام به بازیابی تصاویر می نمایند. بهتر است دوره های آموزش مهارت های جستجو و بازیابی تصاویر برای دسترسی و بازیابی بهتر آن ها برگزار شود.

مقدمه: پرداخت مستقیم به عنوان یکی از منابع مالی نظام های سلامت تأثیر منفی بر وضعیت سلامتی و شاخص های کمی و کیفی عملکرد نظام سلامت دارد. هزینه های سلامتی بالاتر و در نتیجه پرداخت از جیب بیشتر ممکن است منجر به فقر یا کاهش دسترسی به خدمات سلامتی شود. متأسفانه این وضعیت بیشتر در میان افراد فقیر که نیاز بیشتری به مراقبت دارند دیده می شود. هدف این مطالعه جواب دادن به این مسأله بود که اگر سازمان تأمین اجتماعی بخواهد بیمه شدگانش را در برابر پرداخت مستقیم بالا ( صورت حساب های بالای 1 میلیون ریال) حفاظت کند، با فرض ثابت بودن هزینه های کل چگونه پوشش هزینه ی سایرین را تغییر دهد. روش بررسی: این پژوهش به صورت توصیفی و مقطعی بر روی صورت حساب های بیماران بستری تحت پوشش بیمه ی سازمان تأمین اجتماعی در بیمارستان های شهر اصفهان در سال 1387 انجام شد. نمونه گیری به صورت خوشه ای بود و براساس فرمول نمونه گیری طبقه بندی شده، 2430 عدد تعیین شد، سپس سهم هر بیمارستان و سهم هر بخش بستری مشخص گردید. اطلاعات از طریق مراجعه به واحد حسابداری و درآمد بیمارستان با مطالعه ی فرم های مربوط به هزینه ی بیماران بستری و مصاحبه با کارشناسان بیمه در بیمارستان با استفاده از فرم های رسمی اطلاعات امور مالی دفتر اسناد پزشکی جمع آوری شد. با توجه به استاندارد بودن فرم ها، روایی و پایایی آنها مورد تایید بود. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Excelانجام شد. یافته ها: سازمان تأمین اجتماعی می تواند با سه سناریو با فرض ثابت بودن هزینه های سازمان، فرانشیزهای بالای یک میلیون را پوشش دهد. سناریوی اول: سازمان تأمین اجتماعی به جای پوشش 90 درصدی هزینه ها برای پرونده هایی که هزینه های درمان آنها کمتر از ده میلیون ریال باشد (فرانشیز کمتر از میلیون ریال) 43 درصد از هزینه ها را پوشش دهد. سناریوی دوم: سازمان تأمین اجتماعی به جای پوشش 90 درصدی هزینه ها برای پرونده هایی که هزینه های درمان آنها تا بیست میلیون ریال است (فرانشیز کمتر از دو میلیون ریال) 77 درصد از هزینه ها را پوشش دهد. سناریوی سوم: سازمان تأمین اجتماعی به جای پوشش 90 درصدی هزینه ها برای پرونده هایی که هزینه های درمان آنها کمتر ازصد میلیون ریال باشد (فرانشیز کمتر از ده میلیون ریال) 86 درصد از هزینه ها را پوشش دهد. نتیجه گیری: سازمان تأمین اجتماعی با استفاده از فرانشیز متغیر می تواند افراد را در برابر هزینه های سلامتی بالا و خانوارها را در برابر هزینه های کمرشکن محافظت کند.

مقدمه: ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی، کار پیچیده ای است که در آن همه ی جنبه های انسانی، فنی و سازمانی باید مورد توجه قرار گیرد. این مطالعه با هدف ارایه ی شاخص های ارزشیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی، انجام شد. روش بررسی: پژوهش کیفی حاضر به روش مقطعی و با فن Delphi در سال 1390 و در استان کرمان انجام گرفت. جهت انجام این مطالعه، سه مرحله ی مستقل شامل بررسی مفاهیم نظری، تهیه ی شاخص های اولیه ی ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی و ایجاد اجماع، انجام شد. داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه و با استفاده از فرم های طراحی شده جمع آوری گردید. جامعه ی پژوهش در مراحل مصاحبه و ایجاد اجماع شامل 23 نفر از صاحب نظران بود. روایی فرم های طراحی شده از طریق روایی محتوی و پایایی آن نیز از طریق آزمون- بازآزمون تأیید گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی انجام گرفت. یافته ها: لیست نهایی شاخص های ارزیابی سیستم های اطلاعات بیمارستانی از 91 شاخص در 8 عنوان اصلی به قرار زیر تهیه گردید: 1- کیفیت فنی؛ 2- کیفیت نرم افزار؛ 3- کیفیت ارتباطات بین بخش های مختلف و معماری ساخت؛ 4- کیفیت فروشنده؛ 5- کیفیت خدمات پس از فروش؛ 6- کیفیت حمایت از جریان کاری؛ 7- کیفیت ستانده های بخش پشتیبانی؛ 8- هزینه ی سیستم اطلاعات بیمارستانی. نتیجه گیری: با وجود پیچیده بودن ارزیابی سیستم اطلاعاتی باید همه ی جنبه های انسانی، فنی و سازمانی در هر ارزیابی ها مورد توجه قرار گیرد. شاخص های ارایه شده در این پژوهش، امکان ارزیابی جامع سیستم اطلاعات بیمارستانی را فراهم می کند.

مقدمه: تفکر استراتژیک در استمرار بقا و پیشرفت در محیط متغیر و پویای امروزی نقش بسیار مهمی را بازی می نماید. تفکر استراتژیک ابزاری است که به مدیران کمک می کند تا فرصت های جدید را خلق نمایند. هدف اصلی تحقیق حاضر، سنجش تطابق تفکر استراتژیک سازمان دانشگاه علوم پزشکی تهران، با مولفه های مدل گلدمن که شامل تفکر مفهومی، تفکر سیستمی، فرصت طلبی هوشمندانه و آینده نگری می باشد. روش کار: پژوهش حاضر، یک تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد، و از نظر اهداف جزء تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری این تحقیق، مدیران ارشد ستادی دانشگاه با حجم نمونه 97 نفری که طبق مدل گلدمن (2005) تفکر حاکم بر دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران ارزیابی شد. برای تحلیل نتایج، پس از استخراج داده های جمع آوری شده از پرسشنامه استانداردی با ضریب آلفای کرونباخ0.83 به کمک نرم افزارSPSS18، و از طریق آزمون t تک نمونه و آزمون فریدمن به عنوان آمار استنباطی،و جدول فراوانی و نمودار ستونی برای آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها:آزمون ها این نتیجه را تایید کردند که کلیه مولفه های مدل در سازمان اجرا شده است و ترتیب مولفه ها با توجه به آزمون فریدمن به ترتیب تفکر سیستمی، تفکر مفهومی، آینده نگری و فرصت طلبی هوشمندانه می باشند. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر این مساله است که مدیران دانشگاه درحدخوبی پایبند به تفکر استراتژیک هستند. تفکر سیستمی بالاترین کاربرد را در این سازمان دارد و کمترین کاربرد در زمینه فرصت طلبی هوشمندانه است. .

مقدمه: با توجه به اهمیت انتخاب و گماردن بهترین افراد در راس سازمان های دولتی در جهت اثربخشی و ارتقای عملکرد آن ها، این مطالعه در پی آن است که به بررسی پیامدهای اثر من سانی در بین مدیران ارشد و میانی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بپردازد. روش کار: مطالعه حاضر از نوع مطالعات مقطعی بوده که بر روی 130 نفر از مدیران ارشد و میانی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه استانداردی بود که روایی و پایایی آن قبلا محاسبه شده بود. پس از جمع آوری و ورود داده ها به نرم افزار SPSS نسخه 15، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها، از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: مهمترین یافته های حاضر، دلالت بر وجود رابطه آماری معنی دار میان متغیر من سانی مدیران مورد مطالعه با گروه اندیشی (005 . 0 p= ) ، تضاد کارکردی (001 . 0 p= ) و نیز ، خود شیفتگی (0001 . 0 P< ) داشت. نتیجه گیری: با توجه به معنی داری متغیرهای مدل مورد مطالعه با اثر من سانی در مدیران دانشگاه علوم پزشکی تهران پیشنهاد می گردد برای گاه سازی مدیران از پیامدهای مخرب من سانی از طریق برگزاری دوره های آموزشی و فراهم سازی بستر فرهنگی مناسب اقدام گردد.

مقدمه: با توجه به مشکلات کاربران کتابخانه ها در جستجو و یافتن مکان منابع موجود در کتابخانه و عدم آشنائی آن ها با نظام های رده بندی، این تحقیق با هدف کلی ارایه مدل پیشنهادی بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(جی آی اس) و هدف فرعی به کارگیری جی آی اس در بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه در سطح قفسه، انجام شده است. روش کار: روش پژوهش حاضر تلفیقی از روش پیمایشی- توصیفی و روش طراحی سیستم است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از روش پیمایشی-توصیفی و برای پیاده سازی و ورود اطلاعات و داده ها به نرم افزار آرک جی آی اس و همچنین تحلیل داده ها و نمایش نتایج بر روی نقشه های طبقات کتابخانه از روش طراحی سیستم استفاده شد و طراحی پایگاه اطلاعات مکانی با استفاده از منابع و نقشه ساختمان کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به عنوان نمونه موردی انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد در هنگام جستجوی منابع در پایگاه اطلاعات مکانی ایجاد شده، مکان منبع جستجو شده بر روی نقشه طبقات کتابخانه در سطح طبقه، بخش و قفسه قابل مشاهده است. در نهایت با استفاده از یافته های تحقیق مدل پیشنهادی بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از جی آی اس، بر اساس واقعیت اجرایی مراحل مختلف پژوهش ترسیم گردید. نتیجه گیری: استفاده از این مدل به کاربران در تعیین مکان دقیق منابع کتابخانه کمک می کند و در نتیجه موجب صرفه جویی در وقت آن ها می شود. همچنین کاربران می توانند دسترس پذیری منابع (در شکل های مختلف آن ها، و در مکان های مختلف کتابخانه) را تنها با نشستن در پای رایانه دریابند.