فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۴۱ تا ۸۶۰ مورد از کل ۳۶٬۳۳۵ مورد.
منبع:
دین و ارتباطات سال ۳۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۶)
697 - 734
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارتباطات رسانه ای معلم-دانش آموز در مقطع ابتدایی بود. این پژوهش با روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد. قلمرو پژوهش را معلمان و دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر بیرجند، تشکیل دادند. با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. با مصاحبه نیمه ساختاریافته 13 نفر از معلمان و 10نفر از دانش آموزان داده ها اخذ گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تامین روایی و پایایی از معیارهای لینکلن و گوبا استفاده شد. یافته های حاصل از تجارب زیسته معلمان و دانش آموزان در قالب 4 مضمون اصلی اهداف و دلایل (خبری و آگاه سازی، آموزشی و اشتراک گذاری فایل، راهنمایی و مشاوره، نظارتی و مراقبتی، بحران زدایی، سرگرمی و مدیریت اوقات فراغت)، فرصت ها و تهدید ها (زیرساخت اینترنت، تجهیزات و وسایل الکترونیکی، طرز تفکر و فرهنگ، عدم تخصص و سواد فناوری، در دسترس بودن و انعطاف پذیری زمان و مکان)، راهکارهای توسعه (توسعه شبکه های اجتماعی بومی، ارتقا شبکه آموزشی دانش آموزی(شاد)، استفاده از رسانه های جمعی، توسعه زیر ساخت های اینترنت و اینترانت، حمایت از خانواده های محروم، توسعه سواد رسانه ای، روی آوردن به بسترهای آنلاین) و دستاوردها و پیامدها (صرفه جویی در زمان آموزش، ارتباط آسان و ساده، رصد و مداخله به هنگام، شکل گیری یادگیری عمیق تر و با انگیزه، حواس پرتی دیجیتال، اعتیاد و مشکلات روانی و افت تحصیلی) سازمان یافت.
بزه دیدگی جنسی کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و نقش شتاب دهنده سیاست پالایش (فیلترینگ)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۱۰ زمستان ۱۴۰۳شماره ۴۰
68 - 69
حوزههای تخصصی:
رسانه ها نقش اساسی در افکار و کردار افراد دارند و با توجه به توسعه و فراگیر شدن رسانه های نوین و به خصوص تبادل گسترده داده ها و اطلاعات در بستر اینترنت و فضای مجازی، نقش رسانه فراگیرتر شده است. کودکان و نوجوانان از کاربران عمده رسانه و به ویژه رسانه های فعال در بستر مجازی هستند و به طور طبیعی از رسانه تأثیر می پذیرند. در کنار فواید گسترده و آموزش های مفیدی که در بستر رسانه های نوین و فضای مجازی نصیب کودکان و نوجوانان می شود، احتمال بزه دیدگی به صورت کلی و به صورت خاص بزه دیدگی جنسی، از مخاطراتی است که در بزرگراه های تبادل داده و اطلاعات کودکان و نوجوانان را تهدید می کند و سیاست محدودسازی(فیلترینگ) به عنوان ابزاری برای کاهش این مخاطرات استفاده شده است. پرسش اصلی تحقیق این است که فضای مجازی و سیاست محدودسازی چه نقشی در بزه دیدگی جنسی کودکان دارد؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که به جهت نقش ابزاری و تسهیل کنندگی، میان رسانه و بزه دیدگی جنسی رابطه معناداری وجود دارد. سیاست فیلترینگ که جهت مقابله یا کاهش اثرات منفی رسانه مورد استفاده قرار می گیرد، به دلایل ناکارآمدی فنی و گمراه سازی مسیرهای تبادل اطلاعات، افزایش فنون خنثی ساز و توسعه فیلترشکن ها، موجب تشدید بزه دیدگی جنسی نسبت به اطفال و نوجوان شده است.
نمود نامطلوب از خود در اینستاگرام. بی اعتباری یا جستجوی اعتبار؟(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۱۰ زمستان ۱۴۰۳شماره ۴۰
317 - 287
حوزههای تخصصی:
کاربران اینستاگرام آگاه هستند که با نشر عکس و نوشته همراه آن به شکل گیری تصویری از خود کمک می کنند. مطابق آنچه تحقیقات مختلف در بستر فرهنگی جامعه ایرانی نشان داده است، قاطبه کاربران آنچنان که گافمن معتقد است تمایل به ارائه نمودی ایده آل و مطلوب از خود دارند. هدف این پژوهش فهم عملکرد کاربرانی است که بازنمایی خود را با تصاویری از عدم کفایت، اشتباهات یا نقص های شخصیتی یا ظاهری همراه می کنند که دیدگاه گافمن را به چالش می کشد. در این تحقیق که به روش کیفی مردم نگاری مجازی انجام شد 21 نفر بصورت هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. تحلیل موضوعی مصاحبه ها نشان داد این بخش از کاربران نمود نامطلوب از خود را نوعی مقاومت در برابر هنجارهای درون و برون اینستاگرامی تلقی می کنند. آنها با این مقاومت و نمایش ابعاد غیرایده آل، قصد ارائه «تصویر واقعی» از خود دارند که در فرهنگ ایرانی صادقانه و ارزشمند است و به کسب اعتبار می انجامد. این مقاومت و ارائه تصویر دلخواه که منطبق با هنجار های حاکم بر اینستاگرام نیست و سرچشمه اش در تصویر ذهنی از ابزار و مخاطب است نوعی تصاحب و اهلی سازی ابزار است: کاربر با توجه به معنای ذهنی که در بستر فرهنگ ایرانی به ابزار و مخاطب داده و با توجه به نیاز هایش تکنولوژی را در خدمت هدفی که بدان تمایل داشته بکار گرفته است.
بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر احساس نابرابری اجتماعی، مورد مطالعه: دانش آموزان متوسطیه دوم ناحییه ۲ شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اهداف: امروزه یکی از مسائل مهم در جوامع، مفهوم نابرابری اجتماعی می باشد که احساس این نابرابری اجتماعی می تواند تأثیرات منفی روی عملکرد و رفتار افراد داشته باشد. هدف از این مطالعه، بررسی رابطیه بین سرماییه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، استفاده از الگوهای زبانی متفاوت و برنامیه درسی پنهان مدارس در ایجاد احساس نابرابری اجتماعی دانش آموزان می باشد. روش مطالعه: این پژوهش با روش پیمایشی و جامعیه آماری دانش آموزان متوسطیه دوم آموزش و پرورش ناحییه دو اهواز که در سال تحصیلی 1403-1402 در این ناحیه به تعداد 13320 نفر مشغول به تحصیل هستند، می باشد. حجم نمونه براساس فرمول کوکران و براساس واریانس محاسبه شده از پیش آزمون 374 نفر تعیین شد. اعتبار پرسش نامه از نوع محتوایی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سرماییه اجتماعی، سرماییه اقتصادی، سرماییه فرهنگی، استفاده از الگوهای زبانی متفاوت و برنامیه درسی پنهان مدارس و احساس نابرابری اجتماعی بین دانش آموزان رابطیه معنی داری وجود دارد. بین متغیرهای زمینه ای (سن، پاییه تحصیلی، رشتیه تحصیلی و نوع مدرسه، به جز جنسیت) با احساس نابرابری اجتماعی دانش آموزان رابطیه معنی داری وجود ندارد. مدل یابی معادلیه ساختاری نشان داد که متغیرهای سرماییه اجتماعی، الگوی زبانی محدود و برنامیه درسی پنهان با ۹۵ اطمینان احساس نابرابری اجتماعی را پیش بینی و متغیرهای مستقل ۶۷ درصد از تغییرات احساس نابرابری اجتماعی را تبیین می کنند. نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش هرچه دانش آموزان از سرماییه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بالاتری برخوردار باشند، استفادیه بیشتر از الگوی زبانی گسترده و کیفیت مطلوب برنامیه درسی پنهان بیشتر باشد، احساس نابرابری اجتماعی کاهش می باشد. برای کاهش این احساس در دانش آموزان حمایت نظام آموزشی از دانش آموزان با سرماییه اقتصادی پایین، بهبود کیفیت فضای فیزیکی و سرماییه انسانی مدارس و ...پیشنهاد می شود.
موانع اقتصادی رشد و بقای شرکت ها و واحدهای دانش بنیان در استان خوزستان؛ یک مطالعه جامعه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲
289 - 326
حوزههای تخصصی:
این پژوهش باهدف شناسایی چالش های اقتصادی شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور صورت پذیرفت بستر تحقیق حاضر استان خوزستان می باشد که بر اساس موضوع روش تحقیق، داده بنیاد انتخاب شد. مشارکت کنندگان تحقیق، نخبگان استان متشکل از استادان دانشگاه شهید چمران اهواز، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و دانشگاه آزاد گروه های علمی مرتبط با (صنعت، اقتصاد و فرهنگ) و مدیران شرکت های دانش-بنیان و واحد های فناور 44 نفر انتخاب شدند. نمونه گیری تحقیق نمونه گیری نظری و روش جمع آوری داده ها مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته می باشد. تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری نظری صورت گرفت. یافته ها نشان داد شرایط عِلی چاش های اقتصادی شامل: بی ثباتی و لرزه های اقتصادی، نوسانات ارزی و پیش بینی ناپذیری بازار، هدایت نقدینگی به بازارهای غیرمولد، مشتری انحصاری دولت، هزینه های اقتصادی تحریم کشور، نظام بانکی ضد تولید، نبود زیرساخت ها و امکانات، اندک بودن تسهیلات، سود کلان وام های اعطایی، رشدنیافتن وام ها متناسب با تورم موجود، چند مرحله بودن پرداخت وام، اخذ تضامین سنگین بانکی، کمرنگ بودن نقش ارتباطی پارک ها و سرمایه گذاران خطرپذیر، نادیده انگاشتن بازاریابی در خوزستان؛ شرایط زمینه ای: تأخیر در پرداخت مطالبات شرکت های دانش بنیان، بنیه مالی ضعیف شرکت ها در اجرای پروژه، هزینه بر بودن ساخت محصولات؛ شرایط مداخله گر: تعارض منافع در بانک ها، کمبود های غیرفنی شرکت ها، آسیب ها کرونا؛ می باشد و از راهبردهای مقابله ای با چالش های اقتصادی شرکت های دانش بنیان:توسعه محصولات جانبی شرکت، تولید محصول با محوریت فروش به مردم، رده بندی اقتصادی شرکت ها، ایجاد تعاونی دانش، فراهم کردن فرصت برای ورود سرمایه گذار به شرکت می باشد. آنگونه که نتایج نشان داد زیست بوم اقتصادی خوزستان خارج از فضای کلی اقتصادی ایران نیست و شرایط کلی حاکم بر سیستم اقتصادی کشور کاهنده توسعه شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور می باشد.
ارائه مدل توسعه حرفه ای معلمان دوره دوم مقطع متوسطه مبتنی بر نظارت بالینی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۱۰ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۳
158 - 171
حوزههای تخصصی:
هدف: این پژوهش با هدف طراحی و ارائه مدل توسعه حرفه ای معلمان دوره دوم مقطع متوسطه مبتنی بر نظارت بالینی انجام شد. روش شناسی: این تحقیق از نظر هدف، بنیادی-کاربردی و به لحاظ روش شناسی، کیفی به روش تحلیل مضمون بود. جامعه آماری این پژوهش شامل اساتید دانشگاه و مسئولین باسابقه در آموزش وپرورش بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته، پرسشنامه های محقق ساخته و اسناد و مدارک علمی استفاده شد. در بخش تحلیل داده ها، از کدگذاری نظری مبتنی بر تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار MAXQDA بهره گرفته شد. همچنین برای سنجش اعتبار یافته ها، از روش بازآزمون و اعتبارسنجی استفاده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که توسعه حرفه ای معلمان دوره دوم مقطع متوسطه شامل مؤلفه های شناختی-فردی (مانند خودشناسی و دانش موضوعی)، اجتماعی (مانند توسعه نگرشی و علایق)، و مدیریتی-رهبری (مانند توسعه مدیریت کلاس و رهبری در محیط آموزش) است. همچنین، ابعاد تأثیرگذار شامل معلم (مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی و مهارت ارتباطی)، مدیریت مدرسه (حمایت مدیریت و رهبری مشارکتی)، و برنامه درسی (محتوای درسی و فرصت یادگیری) بودند. ابعاد تأثیرپذیر شامل توانمندسازی علمی، تفکری و عملکردی و یادگیری مشارکتی و نظارت محور بود. از طرفی، موانع پیاده سازی شامل چالش های آموزشی و مدیریتی شناسایی شدند. نتیجه گیری: مدل مفهومی طراحی شده در این پژوهش به عنوان چارچوبی جامع و معتبر برای توسعه حرفه ای معلمان دوره دوم متوسطه مبتنی بر نظارت بالینی معرفی شد که می تواند در بهبود عملکرد معلمان و افزایش کیفیت تدریس در این دوره تحصیلی تأثیرگذار باشد.
بررسی تأثیر آینده نگاری راهبردی در عملکرد زنجیره تأمین با تأکید بر نقش میانجی انعطاف پذیری راهبردی (مورد مطالعه: صنعت خودرو ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال ۵ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۷)
161 - 131
حوزههای تخصصی:
امروزه آینده نگاری راهبردی به عنوان یک ابزار مهم و حیاتی در سازمان ها برای مقابله و مواجهه با شرایط عدم قطعیت در آینده و پایداری در محیط های پیچیده شناخته شده است. هدف این تحقیق بررسی نقش آینده نگاری راهبردی در عملکرد زنجیره تأمین می باشد. برای این منظور از نقش تعدیلگری انعطاف پذیری راهبردی به عنوان یک عامل تعدیلگر استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق تمام اعضای زنجیره تأمین صنعت خودرو ایران می باشند که از دو مرحله نمونه گیری تصادفی ساده و نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم استفاده شده است. تعداد 136 پرسش نامه توزیع و در نهایت 125 پرسش نامه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای آزمون 5 فرضیه اصلی از روش مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس (فن حداقل مربعات جزئی) و تحلیل مسیر بهره گرفته شد. نتایج و تحلیل خروجی ها نشان داد که انعطاف پذیری راهبردی و خلق ارزش مشترک بر عملکرد زنجیره تأمین تأثیر مثبت و معناداری دارند. از بین شاخص های آینده نگاری راهبردی نیز صرفاً سازماندهی رسمی بر انعطاف پذیری راهبردی تأثیر منفی دارد و مابقی شاخص ها تأثیر مثبت دارند. انعطاف پذیری راهبردی نیز بر خلق ارزش مشترک تأثیر مثبت و معنادار دارد. نتایج این پژوهش اعضای زنجیره تأمین را به درک صحیحی از تأثیرگذاری آینده نگاری راهبردی بر عملکرد زنجیره تأمین به منظور بهبود تصمیم گیری های آتی رهنمون می کند.
نقش رسانه های نوین در ارزش آفرینی فرهنگی و قهرمان پروری: تحلیل فرصت ها و چالش ها
منبع:
مطالعات دینی رسانه دوره ۶ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۴
27 - 54
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف این است تا رسانه گری با توجه به ویژگی های رسانه های نوین و در راستای تقویت ارزش ها از طریق قهرمان پروری از جنبه تحلیل فرصت و چالش ها مورد بررسی قرار گیرد.روش شناسی پژوهش: روش تحقیق کیفی و تعداد 14 مصاحبه با مطلعان این حوزه شامل صاحب نظران و اساتید دانشگاهی، رسانه گران برتر در حوزه رسانه های نوین (فضای مجازی، شبکه های مجازی تعاملی) انجام شد.یافته ها: بنابر نظرات کارشناسان، رویکرد کنونی در مدیریت محتوای رسانه های نوین مبتنی بر رسانه گری در خدمت قهرمان پروری است. با برنامه ریزی، هدایت و شکل دهی صحیح به محتوای تولیدات حماسی چندرسانه ای مبتنی بر هوش مصنوعی می توان و باید به معرفی قهرمان های فرهنگی و ارزشی با جذابیت بالا از طریق تولید محتوای شادی آفرین همراه با افتخار در بین جوانان پرداخت و از رویکرد کلیشه ای غم انگیز بودن و فاقد جذابیت در راستای الگوسازی در رسانه های نوین عبور کرد.
صنعت جراحی زیبایی: خودانگیختگی یا ازخودبیگانگی زنان
منبع:
جامعه شناسی صنعتی سال اول زمستان ۱۴۰۳ شماره ۱
189 - 215
حوزههای تخصصی:
مقدمه: صنعت جهانی آرایش و زیبایی به گونه ای شگفت انگیز در سراسر جهان در حال گسترش است. این امر باعث شده است توجه به بدن و تغییر و اصلاح بدن از طریق انواع جراحی های زیبایی، شیوع بی سابقه ای یابد. اگرچه، مصرف صنعت آرایشی و زیبایی در بین مردان نیز رو به گسترش است اما به عنوان یک قاعده جهانی، زنان مصرف کننده اصلی این صنعت هستند. صنعت آرایش و زیبایی در ایران نیز به سرعت گسترش یافته است به گونه ای که ایران هفتمین کشور دنیا در واردات محصولات آرایشی و سیزدهمین کشور دنیا در انجام جراحی های زیبایی است. با توجه به گسترش مصرف صنعت آرایش و زیبایی در بین زنان، این پژوهش درصدد دستیابی به معانی ذهنی زنانی است که با داشتن تحصیلات عالی، به سمت و سوی جراحی زیبایی بینی کشانده شده اند.روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انجام شده است. مشارکت کنندگان، دانشجویان دختر دوره تحصیلات تکمیلی بودند که اقدام به جراحی زیبایی کرده اند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی، 20 نفر از آنان انتخاب و با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته، اطلاعات مورد نیاز از آنان جمع آوری شد. مصاحبه ها تا اشباع نظری ادامه یافتند و سپس در سه قالب باز، محوری، و انتخابی، کدگذاری شدند. جهت اعتمادپذیری داده ها از دو تکنیکِ بررسی توسط اعضا، و مقایسه های تحلیلی استفاده شد. به علاوه، در سراسر انجام پژوهش حاضر، ملاحظات اخلاقی به ویژه، رضایت افراد برای مشارکت در تحقیق، و محفوظ ماندنِ اطلاعات مشارکت کنندگان، مدنظر بوده اند.یافته ها: پس از انجام کدگذاری داده های جمع آوری شده، نوزده مقوله اصلی به شرح ذیل استخراج شدند: شئ انگاری جنسی، محدودیت های اجتماعی، محدودیت در پوشش، اطلاعات اندک، خشونت کلامی، ریشه های سنتی، تصورات کلیشه ای از خود، تجربه کودکی، بدریخت انگاری، عدم امکان ابراز خود، تاثیر رسانه های جمعی، پزشکی شدن جامعه، فراگیری جراحی زیبایی، نمایشی شدن بدن، ابزاری شدن بدن، مصرف گرایی افراطی، دگرگونی معنای زیبایی، مخاطرات، و ارتقای اعتماد به نفس. مقوله های استخراج شده، دربرگیرنده شرایط علّی، زمینه ای و مداخله ای، استراتژی، و پیامدها هستند. مقوله هسته ای این پژوهش «از خود بیگانگی» زنان است که بر تمام مقولات، سایه افکنده است.نتیجه گیری: نتیجه گیری پژوهش حاضر این است که زنان همچون کارگرانی که از محصولِ کارِ خویش بیگانه اند، با بدن خویش، توانایی ها و خواسته های شان بیگانه شده اند. بدین ترتیب، انجام جراحی زیبایی و مصرف بیش از حد لوازم آرایشی و بهداشتی بیش از آنکه یک تصمیم خودانگیخته از سوی زنان باشد، در چارچوبِ «از خودبیگانگیِ زنان» معنا می شود.
پیش نیازها و پیشران های تحقق تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در جهان بینی اسلامی دو رکن اساسی «انسان سازی» و «تمدن سازی» جهت رسیدن به اهداف متعالی الهی، درخششی بی بدیل دارد و قرآن کریم هدف از بعثت رسولان را انسان سازی به عنوان نیل به هدف اصلی خلقت دانسته و ازاین رو تمدن سازی جهت ایجاد فضای مناسب برای تحقق انسان سازی اهمیت بسیاری دارد. از طرفی وجود ظرفیت های بی بدیل اسلامی در ابعاد گوناگون، مبین قدرت تمدن سازی اسلام در ابعاد جهانی است. در این میان، اندیشه ها و نظرات رهبر معظم انقلاب اسلامی در موضوعات مختلف مبحث تمدن نوین اسلامی، یکی از مهم ترین و عمیق ترین مباحثی است که تاکنون مطرح شده و دارای ویژگی های منحصربه فرد در موضوعات تمدن پژوهی، تمدن سازی و آینده نگری جهان اسلام است؛ لذا در مقاله حاضر با تمرکز بر دیدگاه های ایشان سعی گردیده پیشران ها و پیش نیازهای تحقق تمدن نوین اسلامی با استفاده از آینده پژوهی گردآوری و موردبحث قرار گیرد. رویکرد این تحقیق اکتشافی - آمیخته بوده و در روش کیفی، ضمن بررسی اسناد و متون و مصاحبه با 7 خبره، با استفاده از روش تحلیل محتوا، پیشران ها و مؤلفه های تحقق تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری گردآوری شده است. در بخش کمی نیز از طریق پیمایش خبرگی و پرسشنامه، برای اعتبارسنجی و اولویت بندی هریک از پیش نیازها و پیشران های تحقق تمدن نوین اسلامی اقدام شده است. بر اساس یافته های پژوهش، پیش نیازهایی چون آینده نگری در تمدن سازی، نظام سازی و تعالی الگوی مدیریت، اصلاح سبک زندگی و پیشران هایی مانند علم و فناوری، وحدت کشورهای اسلامی، معنویت از مهم ترین مواردی هستند که در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب بیان شده اند.
تحلیل مضمون اسناد بالادستی و سیاست های مرتبط با مشارکت زنان در اقتصاد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال ۲۱ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴
31 - 70
حوزههای تخصصی:
امروزه بحث مشارکت اقتصادی زنان یکی از موضوعات مهم و اساسی در جهان محسوب می شود؛ به طوری که در بسیاری از کشورها تلاش می شود تا از طریق قانون گذاری و تدوین سیاست های اجرایی در این زمینه اقداماتی در مسیر رشد هر چه بیشتر مشارکت اقتصادی زنان انجام شود. هدف از انجام این پژوهش، احصاء و بررسی سیاست های موجود و اسناد بالادستی مرتبط با مشارکت زنان در عرصه اقتصاد و در بخش های مختلف حوزه وسیع اقتصاد اعم از اشتغال، کارآفرینی، سرمایه گذاری و... در ایران است. روش این پژوهش کیفی بوده و داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل مضمون، کدگذاری شده و در نهایت مفاهیم و مضامین از آن استخراج شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه متون و اسناد بالادستی نظام است؛ شامل 25 سند که به نوعی در آن، به موضوع زن و مشارکت اقتصادی زنان اشاره شده است. یافته های این پژوهش در مجموع در دو مضمون فراگیر دسته بندی شده است؛ مضمون اول «مشارکت زنان در ذیل قوانین و سیاست های همه شمول» که خود شامل دو مضمون سازمان دهنده «تأمین حقوق انسانی» و «گسترش عدالت اجتماعی» است و مضمون دوم تحت عنوان «مشارکت زنان در قوانین و سیاست های مختص به آنها»، که شامل سه مضمون سازمان دهنده «فراهم نمودن امکان مشارکت اقتصادی زنان»، «حمایت از تداوم مشارکت و تقویت جایگاه زنان» و «رفع موانع مشارکت اقتصادی» است. در مجموع یافته های تحقیق نشان می دهد، اگرچه در قوانین و سیاست های موجود توجه ویژه ای به موضوع زن شده و در برخی قوانین و برنامه ها به مسئله مشارکت اقتصادی زنان پرداخته شده، بااین حال چالش ها و موانع بسیاری در خصوص مشارکت زنان وجود دارد که موجب شده در عمل قوانین و سیاست ها اجرا نشده و بحث مشارکت اقتصادی زنان همچنان چالش برانگیز باقی بماند.
تأثیر فرهنگ سازمانی بر جذب زنان درمراتب مدیریتی (مورد مطالعه بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گیلان)
منبع:
شاهد اندیشه دوره ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۹)
195 - 217
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر با هدف سنجش تأثیر سطوح گوناگون فرهنگ سازمانی (باورهای راهنما و روزمره) بر انتصاب زنان در پست های مدیریتی در بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گیلان سامان یافته است. تحقیق حاضر از نوع هدف پژوهشی کاربردی محسوب می شود و روش و چگونگی به دست آوردن داده های موردنیاز از نوع توصیفی پیمایشی است که در آن به منظور استخراج مهم ترین مؤلفه های مؤثر بر عدم دستیابی به پست های مدیریتی از روش مصاحبه استفاده شده است که در این میان از 8 نفر از کارشناسان مربوط در حوزه های مدیریتی و اساتید دانشگاهی مرتبط با موضوع به روش انتخاب غیر تصادفی و هدفمند درخواست گردید تا به سؤالات پاسخ دهند سپس به کمک مؤلفه های به دست آمده پرسشنامه ای به شیوه لیکرت پنج امتیازی طراحی (با ضریب آلفای کرونباخ 0.76) و از 59 نفر از اعضای حجم نمونه درخواست گردید تا به سؤالات پاسخ دهند. یافته ها حاکی از آن است که: شاخص های حمایت مدیران عالی از زنان، وجود الگوی مدیران موفقِ زن، در سازمان، آزمودن زن ها در پست های مدیریتی و فرصت اظهارنظر برای زنان در تصمیم گیری های مهم در سازمان از مهم ترین فاکتورهای اثرگذار باور راهنما در انتصاب مدیران زن در پست های مدیریتی بوده؛ شاخص های حذف فرهنگ بزرگ جلوه دادن اشتباه زنان در سازمان، حذف کلیشه های جنسیتی مبتنی بر عدم توانایی زنان برای مدیریت در سازمان، اهمیت دادن به موفقیت زنان در سازمان و تغییر گرایش زنان و ترغیب آنان در پذیرش پست هایی با مسئولیت بیشتر و کارهای متنوع و جدید از مهم ترین مؤلفه های باورهای روزمره فرهنگ سازمانی در انتصاب زنان در پست های مدیریتی می باشند.
تجلی زمان و مکانِ اسطوره ای در آیین های موسیقایی خانقاه های کُردستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷
179 - 193
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش نمادین زمان و مکان در آیین های مختلفِ خانقاه های کُردستان، شناسایی و دسته بندی مفاهیم چندلایه ای مرتبط با سازهای موسیقایی راه یافته به این خانقاه هاست. طریقت های قادری و نقش بندی از معدود رویکردهای عرفانی پدیدآمده در دوران اسلامی هستند که همچنان توانسته اند استمرار آیینی خود را در مناطقی از کُردستان حفظ نمایند. مشخصه ویژه این دو طریقت، استفاده از موسیقی در برگزاری آیین های مختلف و سماع و ذکر دسته جمعی است. حاصل هم زمانی این عوامل سبب ایجاد تغییر حالت روحانی در برخی از مریدان می شود که در اصطلاح عارفانه به آن جذبه می گویند. با آنکه مدت زمان جذبه کوتاه است و غالباً بیش تر از نیم ساعت به درازا نمی کشد، این تجربه با فریادهای مکرر و بالا پایین پریدن های مریدان همراه می گردد. استفاده از سازهای موسیقایی دف، تاس، دوتَه پلَه و شمشال در آیین های خانقاهی با مجموعه ای از کنش های ذهنی، اعتقادی و تاریخی همراه است. استفاده از آلات موسیقی در برگزاری برخی از آیین ها، نوع خاص سماع مذهبی و ذکر دسته جمعی و آمیختگی آن ها با موقعیت های زمانی مشخص، پژوهش حاضر را با این پرسش مواجه ساخت که استفاده از آلات موسیقی و اشارت های زمانی و مکانی در این طریقت ها دارای چه معانی هستند و بر چه مفاهیمی دلالت می کنند؟ این مقاله در پی آن است تا نشان دهد که چگونه یک گفتمان عرفانی اسلامی بر مبنای چارچوبی اسطوره ای، جهان بینی ها و اصول خود را بنیان گذاشته و توانسته است تا در طول سده های متمادی به حیات فرهنگی خود در همین ساختار ادامه دهد.
روش شناسی: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به شیوه توصیفی تحلیلی به نگارش درآمده است. اطلاعات مورد استفاده در آن به صورت کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده اند. برای پاسخ دادن به پرسش مطرح شده و یافتن ابعاد نمادینی که بر سازهای موسیقی و جلسات ذکر و سماع دروایش و صوفیان سایه افکنده است، از آراء میرچاه الیاده در باب امر مقدس و نامقدس بهره برده شد. در دستگاه فکری الیاده تقابل مقدس/نامقدس به صورت ناملموسی در هستی و هر آنچه در آن حضور یافته است، وجود دارد. از آنجا که نشانه های این تقابل در نزد انسان مذهبی پررنگ تر است در تحلیل داده های این پژوهش از این تقابل استفاده گردید.
یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهند که زمان و مکان در آیین های خانقاهی بازنمایی نمادینی از زمان و فضا در جهانِ اساطیری هستند و طریقت ها برای گذار از جهان نامقدس با ایجاد شکاف در زمان و مکان فیزیکی و انجام رفتارهای نمادین در موقعیت های مختلف، مقدمات راه یافتن به جهان مقدس را فراهم ساخته اند. بازنمایی نمادین زمان و فضا در آیین های مختلف خانقاه ها به صورت های متنوعی بروز یافته است و از جمله آن ها می توان به انعکاس یافتن شکل هندسی مقدس در قالب دایره در ساختار فُرمی سازها و ساختار خاص سماع و ذکر مذهبی، در نواختن نمادین سازهای موسیقی و همچنین در تکرار قاعده مند و ادواری آیین ها اشاره کرد
مطالعه حک شدگی اجتماعی معاملات در میان بازاریان شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هر کنش اقتصادی از جمله معامله را باید در ظرف روابط اجتماعی فهمید و زندگی اجتماعی بدون مبادله غیرقابل تصور است. اگرچه معاملات نقش بسزایی در بازار دارد، ایده اساسی نوشتار حاضر این است که معاملات در بازار صرفاً تابع عرضه و تقاضا و شاخص های اقتصادی، فنی و ریاضی نیست، بلکه تحت تأثیر ساختار اجتماعی قرار دارد و شکل گیری معاملات در این بازار از طریق مناسبات اجتماعی میان خریداران و فروشندگان است.
پژوهش حاضر با هدف توسعه نظری و درک چگونگی حک شدگی اجتماعی معاملات بازاریان از روش کیفی به شیوه گراندد تئوری با رهیافت نظام مند صورت گرفت. داده ها با نمونه گیری هدفمند و نظری با روش حداکثر تنوع و تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته با اشباع نظری تعداد 20 نفر از بازاریان شهر اردبیل گردآوری شد و برای شناسایی و تحلیل مقوله ها از سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد.
مقوله های محوری پژوهش (چالش های اقتصادی، شبکه معاملات، منفعت طلبی، هنجارهای اخلاقی، سبک های چندگانه معامله، هزینه دادوستد) حول مقوله هسته (معاملات حک شده شکننده) به دست آمد.
نتایج کیفی نشان داد معاملات بازار صرفاً وابسته به شاخص های اقتصادی و منافع شخصی، قیمت و سودگرایی نیست، بلکه این معاملات حک شده در هنجارهای اخلاقی بازار، شبکه اجتماعی معاملات و مدارا و تسامح در دادوستد است. سطح این حک شدگی اجتماعی معاملات، شکننده است؛ یعنی امکان انحراف از حک شدگی معاملات به سمت حک شدگی شکننده وجود دارد.
دین و تصویر: تحلیل تصویری سه دهه تصاویر اذان در تلویزیون(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دین و ارتباطات سال ۳۱ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)
127 - 170
حوزههای تخصصی:
یکی از پرسشهای حوزه دین و رسانه در عصر حاضر این است که آیا دین اسلام که مبتنی بر «کلام» و «کلمه» شکل گرفته است، می تواند با رسانه ای همچون تلویزیون که ماهیتی تصویری دارد، نسبتی برقرار سازد؟ در این مقاله تلاش شده است ضمن مروری بر ادبیات نظری این حوزه، تجربه تلویزیون ایران مورد ارزیابی قرار دهد. لذا از میان برنامه های دینی، اذان که تکیه آن صرفاً بر «کلام» قرار دارد، انتخاب شده و به دنبال پاسخ به این سؤال است که چه تصاویری همراه اذان نمایش داده شده و این تصاویر حاوی چه معانی است؟ همچنین تصاویر همراه اذان در طول سه دهه ، چه تغییر اتی را طی کرده است؟ روش تحقیق در این پژوهش، «نشانه شناسی» است که با ۵ آیتم «لباس، سن و جنسیت»، «ترکیبهای تصویری»، «حرکت»، «رنگ و نور» و «روایت» تصاویر اذان مورد ارزیابی قرار گرفت. روش انتخاب نمونه به صورت تصادفی و انتخاب ۳ اذان از سه دهه ۶۰، ۷۰ و ۸۰ بوده است. مجموعه یافته ها نشان می دهد که این تصاویر در طول سه دهه ارتقاء یافته و تلاش شده است از طریق حرکت بیشتر تصویر، استفاده از روایت، تنوع ترکیبهای تصویری، بکارگیری بهتر و متنوع تر رنگ و نور و نشانه های تصویری، بازنمایی بهتری از دین در قالب تصویر ارائه شود. لذا در طی سه دهه، تصاویر همراه اذان دچار تحولات متعددی شده و نشان دهنده این است که اذان با چه مجموعه متنوعی از تصاویر و در نتیجه معانی دینی گوناگونی می تواند همراه شود.
ویژگی های ارتباط در قرآن کریم با نظر به آرای جان فیسک در حوزه مطالعات ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال ۲۵ بهار ۱۴۰۳شماره ۶۵
45 - 66
حوزههای تخصصی:
از دیدگاه جان فیسک دو مکتب عمده را در مطالعات ارتباطی می توان تشخیص داد: مکتب فرایندی که ارتباط را همانا پیام می داند و بر اهمیت فرستنده تاکید می کند و مکتب نشانه شناختی که ارتباط را به منزله تولید و تبادل معانی در نظر می گیرد و بر اهمیت مخاطبان تاکید دارد. خود فیسک از اصحاب مکتب نشانه شناختی است ولی با این وجود، معتقد است که جهت فهم بهتر ارتباط، می بایست تلفیقی میان دو مکتب مزبور شکل گیرد. بر همین اساس، نگارنده این نوشتار نیز معتقد است که در مطالعه متون دینی در اسلام، هیچ یک از دو مکتب فرایندی یا نشانه شناختی به تنهایی نمی توانند کارآمد باشند و در نتیجه، در نوشتار حاضر با تحلیل محتوای قرآن کریم به بررسی ویژگی های ارتباط در این متن دینی پرداخته و شواهدی ارائه کرده که نشان می دهند جهت فهم ویژگی های ارتباط در این کتاب مقدس، رویکردی تلفیقی مورد نیاز است که بتواند دو مکتب فرایندی و نشانه شناختی را به هم نزدیک کند و از مفروضه های هر دو مکتب استفاده نماید. مکتب جدید را بر مبنای مفروضاتش می توان «مکتب اسلامی ارتباط» نامگذاری کرد.
بایسته های تولید و پخش اخبار نوجوانان دهه هشتادی شهر تهران در رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
متولدین دهه هشتاد که در سال های 85 تا 87 به دنیا آمده اند؛ نوجوانان امروز جامعه هستند که در معرض انتشار اخبار و اطلاعات درست و نادرست در رسانه های مختلف قرار گرفته اند. هدف این تحقیق شناسایی بایسته های تولید و پخش اخبار نوجوانان دهه هشتادی شهر تهران در رسانه ملی است. برای این منظور پژوهش با روش تحقیق آمیخته انجام شد. برای گرد آوری اطلاعات مورد نیاز از دو ابزار پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه عمیق استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کمی نوجوانان 15 تا 17 سال ساکن شهر تهران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و در بخش کیفی 10 نفر از متخصصان حوزه کودک و نوجوان انتخاب شدند. همچنین در تحلیل بخش کمی از شاخص-های مرکزی و در بخش کیفی از تحلیل محتوا استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که هنوز میزان استفاده از رسانه ملی در بین نوجوانان بیشتر از سایر رسانه ها می باشد. نوجوانان بر مسائل سیاسی و اجتماعی تمرکز بیشتری نسبت به سایر موضوعات دارند و بیش از نیمی از اطلاعات خبری را از رسانه ملی دریافت می نمایند و تولید بخش خبری ویژه نوجوانان را از ضروریات رسانه ملی می دانند. بایسته های استخراج شده در 6 مولفه تیتراژ، محتوای اخبار، گزارش، گوینده، استودیو و فراخوان طبقه بندی شد. به همین منظور رسانه ملی می تواند با ایجاد اعتماد، ذائقه سازی و پخش برنامه بر بستر اینترنت در همه زمینه ها بر نوجوانان تأثیرگذار باشد و با رعایت بایسته های برنامه خبری، نوجوانان را جذب کند.
مبانی الهیاتی تربیت اجتماعی از منظر قرآن با تأکید بر آموزه توحید ربوبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قرآن و علوم اجتماعی سال ۴ زمستان ۱۴۰۳شماره ۴ (پیاپی ۱۶)
10 - 39
حوزههای تخصصی:
تربیت اجتماعی، هدایت و اداره جریان رشد و تکامل انسان در بستر جامعه است. ازآنجایی که جریان تربیت بر مبانی (گزاره های توصیفی واقع نگر) استوار است و تفاوت در نظام های تربیتی به تفاوت آن ها در مبانی برمی گردد، پژوهش حاضر با هدف تبیین تربیت اجتماعی دین محور، مبانی الهیاتی تربیت اجتماعی بر اساس آیات قرآن را با روش توصیفی و تحلیلی موردبررسی قرار داده است. صورت بندی تربیت در اصطلاح قرآنی که طی آن فرد باید با تکیه بر معرفت، عاملیت و اختیار، نسبت به برگرفتن ربّ واقعی اقدام نموده و دیگران را که شأنی از ربوبیت ندارند را وانهد (تا تنها یک اراده بر او حاکم باشد)، بیانگر گریزناپذیر بودن اختصاص بخش قابل توجهی از فعالیت های تربیتی به حوزه تربیت اجتماعی است؛ زیرا تمایلات اجتماعی انسان، او را همواره در موقعیت های اجتماعی گوناگون قرار می دهد و تربیت اجتماعی به انسان یاری می رساند تا با پرورش بن مایه های شخصیتی، ضمن حفظ استقلال فردی خویشتن بدون تبدیل شدن به عنصری منفرد و بیگانه از جامعه، دارای اراده مستقل باشد و در اراده عمومی جامعه حل نشود. یافته های پژوهش نشان می دهد چنین وضعیتی از تربیت اجتماعی بر مبانی الهیاتی انسان محور، جامعه محور و تاریخ محور استوار است که از تدابیر ربوبی خداوند در اداره اجتماعی انسان ناشی می شود و بدون توجه به این واقعیت های تکوینی و توصیف آن، جریان تربیت قرآنی راه به جایی نخواهد برد.
شکل گیری از خودبیگانگی شغلی و وابسته های آن در بین معلمان؛ مطالعه جامعه شناختی تجربه زیسته معلمان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۵۳)
271-303
حوزههای تخصصی:
تحقیقات میدانی اندکی از منظر جامعه شناسی سازمانی به بررسی تجربه زیسته معلمان در سازمان آموزش و پرورش بعنوان یک سازمان مدرن پرداخته است. تحقیق حاضر با هدف وضعیت شناسی شکل گیری ازخودبیگانگی در میان معلمان و به منظور تقلیل وابسته های آن با رویکرد کیفی انجام شده است.در این راستا مصاحبه هایی با 13 معلم مشغول به خدمت در مقاطع ابتدایی و متوسطه تهران بعمل آمد در این رابطه از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری استفاده گردید. تحلیل داده های مطالعه و «مدل نظریه ای» ساخته شده نشان می دهد که : شرایط علی« عدم امکان مشارکت سازمانی»،« فقدان تخصص گرایی حرفه ای»، « عدم حمایت اجتماعی / سازمانی»،« عدم احساس توانمندی حرفه ای»و«نارضایتی مالی»منجر به پدیده «بیگانگی شغلی» در بین معلمان شده است. در این وضعیت به نظر می رسد معلمان با اتخاذ راهبردهای « اجرای قوانین کارآمد»، «کنشگری پراگماتیستی»،«گفتمان رضایت»باپدیده بیگانگی شغلی مقابله می کنند. پیامدهای این راهبردها برای معلمان مورد مطالعه،«تهی شدن فعالیت علمی معلم»و«بی تفاوتی آموخته شده» و« اتکا به تعاملات همکاران» بوده است.
راهبرد شهروندان جوان در عرصه مطالبات بی پاسخ: مطالعه کیفی در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شهروندی، واقعیت اجتماعی عصر مدرن است که در قالب حقوق تعریف می شود و به شکل کنش های بهنجار و نابهنجار ظهور می یابد. هدف این پژوهش، علاوه بر درک مطالبات شهروندان جوان، شناسایی استراتژی جوانان در برابر مطالبات بی پاسخ است که با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون در بین شهروندان جوان (18-35 ساله) شهر یزد، انجام شده است. داده های این پژوهش، حاصل مصاحبه نیمه ساخت یافته از 30 نفر از جوانان طبقه بالا، پایین و متوسط است که به شناسایی مطالبات جوانان در قالب 4 مضمون اصلی و 12 مضمون فرعی و راهبرد جوانان در قالب 5 مضمون اصلی و 15 مضمون فرعی دست یافته است. راهبرد جوانان در قالب مضامین کنشگری مرزی، وادادگی مدنی، واسازی ساختاری، مهندسی اقتضایی و تله محرومیت کشف شده است. مطابق یافته ها و هزینه سنگین راهبردهای مخرب، پیشنهاد می شود تا با نزدیک کردن افق دید مدیران و سیاست گذاران به شهروندان و تحقق مطالبات و توزیع عادلانه منابع و فضای عمومی، در جهت حفظ نظم، ثبات و در عین حال توسعه جامعه، از فشار های ساختاری کاسته و گام مؤثری برداشته شود.