محمد مسعود

محمد مسعود

مدرک تحصیلی: دانشیار، گروه معماری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۴ مورد.
۱.

معاصرسازی اندیشه اجتماعی فارابی در شاخص های انتخاب مدیران شهری زمینه ساز تحقق هماهنگی بین سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 54 - 67

کلیدواژه‌ها: نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری اندیشه های فارابی شاخص های انتخاب و انتصاب مدیران سازمانی نظریه های معاصر بررسی تطبیقی معاصرسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۳۲
مدیران به عنوان بالاترین مقام دستگاه های اجرایی همواره در قوانین و مقررات موجود کشور مسئولیت تصمیم گیری نهایی هر سازمانی را برعهده دارند. بر این اساس مدیران و تصمیمات آنها نقش اساسی در هماهنگی بین سازمانی ایفا می کنند. در واقع انتخاب مدیران دارای رویکردهای مشارکت جویانه بر اساس شاخص های معاصرسازی شده زیربنای تحقق هماهنگی بین سازمانی در نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری ایران را فراهم می آورد. بر این اساس در این پژوهش اندیشه های فارابی در خصوص شروط لازم برای مدیران ارکان حکومتی، نظریه های معاصر غربی در خصوص ویژگی های مدیران و قوانین و مقررات موجود در ارتباط با شرایط و ویژگی های مدیران اجرایی کشور با یکدیگر مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته و در نهایت 19 شاخص معرفی شد. اگرچه قوانین و مقرراتی در خصوص صفات و ویژگی های مدیران وجود دارد ولی در مقام اجرا با دشورای ها و مصلحت اندیشی هایی روبرو هستیم. بر این اساس پیشنهاد می شود بانک اطلاعاتی کارکنان دستگاه های اجرایی که دارای حداقل 5 سال سابقه اجرایی باشند، تشکیل شده و ترتیبی اتخاذ شود که مدیران ارشد تنها مجاز به انتصاب مدیران عملیاتی از داخل این بانک باشند. همچنین پیشنهاد می شود شاخص «پایبندی به اجرای برنامه های عملیاتی دستگاه» به عنوان یکی از شاخص های اصلی مورد توجه در انتصاب مدیران دستگاه-های اجرایی ملاک عمل قرار گیرد.
۲.

تدوین الگوی بومی شهر خلاق گردشگری؛ نمونه موردی شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۵۶) 263 - 280

کلیدواژه‌ها: شهر خلاق گردشگری الگوی بومی بابلسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۸
گردشگری شهری با محور خلاقیت، کیفیت زندگی و رفاه شهروندان رویکردی در توسعه شهری است که شهرها، از آن، جهت دستیابی توسعه پایدار شهری بهره برده اند. گردشگری خلاق تاثیر مثبتی بر انسجام جامعه محلی دارد و بر تعامل گردشگری و میزبان موثر است و منجر به قصد سفر مجدد گردشگری می گردد. امکان توسعه گردشگری خلاق شهرهایی نظیر بابلسر با توجه به ویژگی های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و علمی و تنوع بالای گونه های گردشگری وجود دارد.با توجه به اهمیت موضوع این پژوهش به تدوین الگوی بومی شهرخلاق گردشگری با اولویت بندی بهره گیری از ویژگی های بابلسر پرداخته شد. با کمک روش اسنادی و کتابخانه ای مفهوم شهر خلاق گردشگری از دیدگاه نظری، تعاریف اندیشمندان و مفاهیم وابسته بررسی شد.مدل ها و شاخص های شهر خلاق گردشگری شناسایی و مولفه های مطرح در این زمینه استخراج گردید. برای استخراج عامل های تاثیرگذار و پتانسیل های بالقوه بابلسر در زمینه گردشگری از مدل تحلیل عاملی در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته و عامل ها و بارهای عاملی هر یک از آن ها در تدوین الگوی بومی شهر خلاق گردشگری بابلسر استخراج شد. نتایج نشان می دهد عامل فرآیندهای کسب و کار با بارعاملی 16.247 بیشترین اهمیت را دربین شاخص های بومی گردشگری خلاق دارد. عامل های تفکر خلاق و نوآورانه، و سرمایه فرهنگی و معنوی نیز با بار عاملی 13.229 و 8.76 رتبه دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند. زیرساخت های پایدار، جذابیت و تنوع، سنت و هویت، کیفیت گردشگری، دانش، آموزش، عمق بخشیدن به گردشگری، تعدد و تنوع محصولات،مشارکت جویی دیگر عامل های موثر در تدوین الگوی بومی شهر خلاق گردشگری بابلسر می باشند.
۳.

مدلسازی تصویر شهر در راستای تدوین اولویت های ارزش افزایی برند شهری (مطالعه موردی: شهر قشم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۵۶) 570 - 591

کلیدواژه‌ها: تصویر شهر برندسازی شهری شهر قشم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۶
پیام های مختلفی که توسط شهر ارسال می شوند و در ذهن افراد شکل می گیرند، تصویر از شهر را می سازند. آگاهی از این تصاویر ذهنی می تواند موجب برندسازی شهری موفق توسط مدیریت شهری گردد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر مدلسازی تصویر شهر در راستای تدوین اولویت های برندسازی شهری است و بدین منظور شهر قشم را به عنوان مطالعه موردی انتخاب کرده است. در پژوهش حاضر، ابتدا 9 مولفه و 47 معیار برای تصویر شهر بر مبنای مطالعات اسنادی استخراج گردید. سپس 402 پرسشنامه به دو روش آنلاین و حضوری میان گردشگرانی با سابقه حداقل یک بار سفر به شهر قشم تکمیل گردید و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) و تحلیل مسیر به تجزیه وتحلیل اطلاعات پرداخته شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که جهت مولفه «محیط و طبیعت» و پس از آن «تجارت و اقتصاد»، مهمترین مولفه های تشکیل دهنده تصویر شهر قشم هستند و جهت تقویت تصویر برند شهر قشم لازم که ارزش افزایی مولفه های «شهرسازی و معماری»، «فرهنگ»، «امکانات و زیرساخت ها»، «سبک زندگی و رفتار مردم»، «مسائل اجتماعی»، «حمل ونقل و ارتباطات»، «گذران اوقات فراغت»، «تجارت و اقتصاد» و «محیط و طبیعت» به ترتیب در اولویت قرار گیرند. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که هریک از مولفه های شهری با تاثیرگذاری بر «وفاداری برند»، «آگاهی برند»، «تداعی برند» و «کیفیت ادراک شده» می توانند نقش قابل توجهی در تصویر برند داشته باشند.
۴.

تدوین چهارچوب مفهومی تحقق پذیری مقتدرسازی زنان در فضاهای شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای فضا و مکان در شهر سال ۹ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 51 - 74
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۲۰
مقتدرسازی در توسعه زنان راهی برای تعریف، به چالش کشیدن و غلبه بر موانع زندگی آن هاست که از طریق آن، توانایی خود را برای شکل دادن به زندگی افزایش می دهند. فرآیند مقتدرسازی نه تنها می تواند مهارت ها و دسترسی آن ها به منابع تولیدی را ارتقا دهد، بلکه در ارتقای کیفیت، منزلت و جایگاه کار در جامعه نیز موفق خواهد بود. تأثیر مقتدرسازی زنان تأثیر قدرتمندی بر هنجارها، ارزش ها و در نهایت قوانین حاکم بر این جوامع ایجاد می کند. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر تلفیق و ترکیب نتایج مطالعات صورت گرفته درخصوص تحقق پذیری مقتدرسازی زنان در فضای شهری است. پژوهش حاضر، بر اساس رویکرد کیفی و از لحاظ هدف پژوهشی کاربردی است. در این پژوهش با روش فراترکیب به مرور نظام مند چهل و سه پژوهش در بازه زمانی 2007 تا 2024 پرداخته شد. جامعه آماری مشتمل بر کتاب ها، مقاله ها، پایان نامه ها و رساله ها و اسناد علمی مرتبط با مقتدرسازی زنان شهری بود و منابع پژوهش به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. نتایج بیانگر آن است که مقتدرسازی زنان شهری منوط به تحقق پذیری 5 مقوله یا معیارهای متمایزکننده، 24 زیرمقوله و و 166 کد است. بر اساس نتایج حاصل از یکپارچه سازی داده های پژوهش در فرایند فراترکیب، مقوله گفتمان اصلی توسعه، 33.73 درصد کل کدهای استخراج شده را به خود اختصاص داده است. مقوله نوع دانش مورد نیاز برای توسعه 32.54درصد، مقوله مراحل اقتداربخشی 6.03درصد، مقوله ظرفیت سازی 8.678درصد و مقوله نهادسازی 9.03درصد، کل کدهای استخراج شده را به خود اختصاص داده است. ازاین رو ، بیشترین کدهای استخراج شده متعلق به مقوله گفتمان اصلی توسعه است. ضریب کاپای کوهن پژوهش حاضر معادل 774.0 با معناداری 0.000 می باشد که نشانگر توافق معتبر و مناسب بودن پایایی (بالاتر از 0.6) است. پژوهش حاضر با تلفیق و سنتز نتایج مطالعات پیشین توانسته است چهارچوب مفهومی مقتدرسازی زنان شهری را ارائه کند و زمینه را برای کاربست آن در فضاهای شهری فراهم آورده است.
۵.

سنجش مؤلفه های بر سازنده ی حس مکان در بافت های تاریخی؛ مروری بر محله بازار کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال ۵ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۱۷ 21 - 38

کلیدواژه‌ها: بافت تاریخی حس مکان کرمانشاه مدل معادلات ساختاری محله بازار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۸
حس مکان مفهومی مهم و تأثیرگذار در احساس شهروندان یک شهر یا باشندگان یک محله است. علاوه برآن، توجه به شاخص ها و گویه های مرتبط با این حس می تواند در پویایی فعالیت ها در بستر محلی، ماندگاری ساکنان در محله، افزایش حس تعلق مکانی افراد و تعهدشان نسبت به آن بسیار مؤثر باشد. این پژوهش با ماهیت توسعه ای-کاربردی، روش کمی و روش تحلیل توصیفی انجام شده است. فرضیه این پژوهش آن است که برساخت حس مکان در محله بازار به علت عقبه تاریخی اش، متأثر از عامل معناست. عطف به هدف پژوهش، سنجش عوامل بر سازنده ی حس مکان در محله ی بازار، حجم نمونه با توجه به جمعیت سال ۱۳۹۵ محله بازار واقع در بافت تاریخی و مرکز کرمانشاه که ۲۷۶۰ نفر بود و با به کارگیری فرمول کوکران و لحاظ نمودن خطای ۰۵/۰، ۳۶۲ نفر برآورد شد. به منظور سنجش متغیرهای وابسته پژوهش حاضر، از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. در مدل ترسیم شده متغیرهای وابسته کالبد، معنا و فعالیت به عنوان عناصر سازنده حس مکان در بافت تاریخی محله بازار موردسنجش قرارگرفته اند. فزون بر آن، با استفاده از نرم افزار ایموس گرافیک (AG) مدل پژوهش مورد تحلیل واقع شد تا میزان اثرگذاری هریک از متغیرها بر ایجاد حس مکان در محله ی بازار کرمانشاه مشخص شود. نتایج حاکی از آن است که سه مؤلفه معنا، فعالیت و کالبد در برساخت حس مکان محله ی بازار دخالت دارند. بدین معنا که تمامی شاخص ها در سطح معناداری بالایی قرار داشتند. عطف به مدل معادلات ساختاری تدوین شده و برازش آن، می توان چنین استدلال کرد که مؤلفه معنا با بار عاملی ۰/۹۹۷ بالاترین تأثیرگذاری را بر ایجاد حس مکان دارد. فزون بر آن، مؤلفه فعالیت با بار عاملی ۰/۹۶۷ و مؤلفه کالبد با بار عاملی ۰/۹۱۵ کمترین میزان تأثیرگذاری را بر ایجاد حس مکان در محله ی بازار کرمانشاه دارند.
۶.

سنجش پایداری محله با به کارگیری الگوی LEED-ND در راستای کاهش مصرف انرژی (مطالعه موردی: محله فردوسی کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶ 1 - 17

کلیدواژه‌ها: محلات پایدار بهینه سازی مصرف انرژی ابزارهای ارزیابی پایداری راهنمای طراحی انرژی و محیطی LEED برای محلات کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۱۸۵
با افزایش بیش از 2 میلیارد نفری جمعیت جهان به جمعیت حاضر تا سال 2050، انتظار می رود مصرف انرژی تشدید شود و استدلال می شود که محیط شهری باعث مشکلات زیادی می شود که از آن جمله می توان به گرمایش جهانی، تخریب ازن، بحران انرژی، ناراحتی حرارتی در فضای باز و داخل ساختمان و همچنین گرمای شهری اشاره کرد. امروزه یکی از چالش های فرآوری دولت ها در سراسر جهان، شکل گیری شهر هایی در جهت بهینه سازی مصرف انرژی است. در این میان برنامه ریزی شهری با ایجاد محلات پایدار نقش مؤثری در کاهش مصرف انرژی در شهرها بر عهده دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان پایداری در محله فردوسی کرمانشاه بر اساس راهنمای انرژی و محیطی LEED-ND می باشد. در این تحقیق، به دلیل جامعیت، طراحی هدفمند و ارتباط منطقی و عملکردی مباحث مختلف ذکرشده در راهنمای طراحی محیطی و انرژی LEED-ND، این راهنما به عنوان روش بررسی محله فردوسی کرمانشاه انتخاب شد. روش اندازه گیری و سنجش مباحث مختلف پس از بررسی مبحث های مطرح شده در گواهینامه مذکور اتخاذ گردید و در ادامه پس از برداشت اطلاعات لازم، اندازه گیری و سنجش و ارزیابی، وضعیت محله فردوسی کرمانشاه بر اساس استاندارهای گواهینامه مذکور مشخص گردید. بر اساس برداشت ها و تحلیل های صورت گرفته محله فردوسی حداقل امتیاز لازم را در جهت دریافت گواهینامه کسب نکرد. نتایج پژوهش نشان دهنده این مسئله حیاتی است که می توان با ایجاد قوانینی در برنامه ریزی و طراحی محله ها در جهت رسیدن به محلات پایدار و کاهش چشمگیر مصرف انرژی گام برداشت. با توجه به مسئله بحران انرژی و اهمیت بالای آن، این تحقیق می تواند راهگشایی در جهت تدوین گواهینامه ای در این زمینه برای محله های ایران باشد. علاوه بر این، تعریف سیستم ها و معیارهای ارزیابی جوامع شهری درکشورهای درحال توسعه هدفی اجتناب ناپذیر است.
۷.

معرفی الگوی کاربردی مقتدرسازی اجتماع منسجم محلی در فضای سایبرنتیک به منظور ارتقاء سطح مشارکت سا کنان در بازآفرینی نواحی دچار افت شهری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 61 - 74

کلیدواژه‌ها: مقتدرسازی اجتماع منسجم محلی فضای سایبرنتیک مقتدرسازی الکترونیکی مهندسی خواسته الگوی مورد کاربرد بازآفرینی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۶۳
بازآفرینی نواحی دچار افت شهری با مشکلات درهم تنیده اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی، نیازمند ارتقای سطح مشارکت ساکنان بر پایه فرایند مقتدرسازی اجتماع منسجم محلی است، به گونه ای که با قلمرو زدایی از ساختارهای نهادی و قدرت رسمی و استفاده از ظرفیت های فضای سایبرنتیک در چارچوب مقتدرسازی الکترونیکی، بستر مناسبی به منظور تحقق راهکارهای مقابله با مشکلات این نواحی فراهم شود. این مقاله باهدف دستیابی به الگوی مورد کاربرد (Use Case) فرایند مقتدرسازی الکترونیکی ساکنان نواحی دچار افت شهری اصفهان با استفاده از مهندسی خواسته بر پایه یک پژوهش با ویژگی های استقرایی، کاربردی و توصیفی_تحلیلی استوارشده است. به این منظور، با به کارگیری تحلیل ذی نفعان و انجام تحلیل های کمی (آزمون میانگین فریدمن _ آزمون همبستگی اسپیرمن) در محیط نرم افزار SPSS، مراحل فرایند مقتدرسازی الکترونیکی تطبیق یافته برای این نواحی معرفی شده است. سپس با انجام تحلیل محتوا در محیط نرم افزار Atlas ti سازوکار پیاده سازی فرایند مقتدرسازی (تعیین خواسته ها) بر پایه معرفی کاربران مؤثر در فرایند و فعالیت های آنها و ارتباط آنها با فعالیت ها مشخص می شود. بر این اساس الگوی مورد کاربرد (Use case) فرایند مقتدرسازی الکترونیکی در محیط نرم افزار Visual paradigm طراحی می شود. در این فرایند کاربران اصلی شامل ساکنان، مسئولان (تصمیم گیرندگان)، کارشناس تسهیلگر، کارشناس پشتیبان، مربی و کارشناس فنی هستند و در یک چرخه پیوسته پنج گانه به ترتیب فرایندهای (1) عضویت در گروه های محلی و تشکیل شبکه های اجتماعی در فضای سایبرنتیک، (2) عضویت در برنامه و فرایند مقتدرسازی الکترونیکی، (3) انجام مراحل مقتدرسازی الکترونیکی (شامل آموزش، یادگیری و کسب مهارت، آگاهی، تعامل، مطالبه گری و پاسخگویی)، (4) تبادل نظر در مورد کاستی ها و اصلاح فرایند (ارتقا و بهبود سازوکار مقتدرسازی الکترونیکی) و (5) تصمیم گیری با همکاری و مشارکت ساکنان و مسئولان (تصمیم گیرندگان) در راستای ارتقای مشارکت در بازآفرینی شهری نواحی دچار افت شهری اصفهان را انجام می دهند و زمینه را برای ارتقای سطح مشارکت ساکنان نواحی دچار افت شهری در بازآفرینی محلات خود، فراهم می سازند.
۸.

طراحی نمودارهای مورداستفاده (use case diagram) کاربران در فرایند مقتدرسازی الکترونیکی ساکنان بافت فرسوده اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۱ 23 - 38

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده مقتدرسازی الکترونیکی اصفهان نمودار مورد استفاده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۲۰
بافت های فرسوده شهر اصفهان با ترکیب درهم تنیده ای از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مواجه می باشند؛ که بازآفرینی شهری با به کار گیری ابزار مقتدرسازی اجتماع منسجم و ارتقا مشارکت فعال شهروندان در راستای حل این مشکلات گام برمی دارد. این فرایند در بستر فضای مجازی به دنبال تسهیل برقراری ارتباط شهروندان و مسئولان؛ مقتدرسازی الکترونیکی معرفی می شود. یکی از روش های پیاده سازی فرایند مقتدرسازی الکترونیکی در فضای مجازی استفاده از روش مهندسی نیازمندی ها هست که بر پایه شناسایی نیازمندی ها و تحلیل آن، کاربران سیستم و فعالیت های آن ها معرفی می شود. این پژوهش باهدف دستیابی به تحلیل نیازمندی ها کاربران و فعالیت های آنان را در راستای تحقق فرایند مقتدرسازی الکترونیکی بر پایه نمودار مورداستفاده (Use Case) تدوین شده است. بر این اساس این مقاله یک پژوهش با ویژگی های چون استقرایی،کاربردی و توصیفی- تحلیلی استوار است که با به کارگیری روش هیئت منصفه و روش تحلیل محتوی با استفاده از نرم افزارAtlas ti  نیازمندی های سیستم تعیین می شود. تحلیل نیازمندی ها نشان می دهد کاربران  سیستم فرایند مقتدرسازی الکترونیکی شامل ساکنان بافت های فرسوده شهر اصفهان، کارشناس تسهیلگر، کارشناس فنی و کارشناس مربی، مسئول، می باشند و فعالیت های هر یک بر پایه فرایند مقتدرسازی و نیازمندی ها در نرم افزار Visual Paradigm  به صورت نمودار مورد استفاده (use case)؛ به عنوان زبان مدل سازی یکپارچه (UML) نمایش داده می شود. نمودارهای مورداستفاده نمایشی از چگونگی ارتباط بین کاربر و فعالیت ها در سیستم چرخه ای فرایند مقتدرسازی الکترونیکی برای ساکنان بافت های فرسوده شهری اصفهان است.
۹.

واکاوی در مفهوم کیفیت محیط شهری؛شناسایی معیارهای مؤثر از دیدگاه شهروندان در شهر قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۰) 741 - 756

کلیدواژه‌ها: کیفیت محیط شهری ابعاد اجتماعی – کالبدی شهر قزوین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۳۹
رشد سریع شهرنشینی موجب بروز بحرانهای مختلف در زندگی شهری شده است.سکونتگاه های انسانی هنگامی میتواند بیشترین مطلوبیت را برای ساکنین داشته باشد که انتظارات و خواسته های آنها را برآورده نماید. عدم برخورداری از کیفیات مطلوب محیطی در سال های اخیر منجر به کمرنگ شدن عرصه زندگی اجتماعی وناکام ماندن فضاهای شهری در جذب شهروندان، شده است.در این میان،شهر قزوین به عنوان یکی از شهرهای میانی با پیشینه ای تاریخی، از این قاعده مستثنی نبوده و لزوم بازبینی دیدگاه شهروندان به این مسئله، امری ضروری در برحه کنونی می باشد.در همین راستا، پژوهش حاضر، با هدف شناسایی شاخص های موثر جهت ارتقاء کیفیت فضاهای شهری درابعاد کالبدی- اجتماعی ، به بررسی دیدگاه شهروندان می پردازد.به منظور کشف عوامل، از روش تحلیل عاملی اکتشافی و برای تعیین اولویت عوامل کشف شده،از آزمون فریدمن استفاده شده است. روش تحلی ل عامل ی اکتش افی، در م واردی بکار می رود که هدف اکتش اف و یا تولید ابعاد پنهان تش کیل دهنده پدی ده م ورد بررس ی اس ت. تعداد پنج عامل در بعد اجتماعی و شش عامل در بعد کالبدی با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی شناسایی شده اند. نتایج حاصل از آزمون فریدمن بیانگر این است که در بعد اجتماعی سه عامل "امنیت اجتماعی(81/2)"،"آسایش و راحتی(68/2)" و "همه شمول بودن(42/2)" با توجه به ضریب اهمیتشان(کوچکتر از 3/0)، در وضعیت پایینتر از حد قابل قبول قرار دارند. در بعد کالبدی نیزعامل "کارایی(93/2) " در حد پایین و عوامل " دسترس خدماتی و ترافیکی(27/3)"،"تنوع و گوناگونی(22/3) "، "رنگ تعلق(9/3)" و "مطلوبیت فضایی(18/3)" در حد متوسطی قرار دارند.
۱۰.

نقش روانشناسی آرامش محیطی در معماری اسلامی و مولفه های کالبدی آن در کیفیت فضای درمانی (شاهد تجربی: بیمارستان عسکریه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۸ 671 - 691

کلیدواژه‌ها: محیط های بهداشتی اماکن درمانی ادراکی کالبدی تأثیرات رفتاری معماری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۷۳
 مراکز درمانی به عنوان یکی از مکان های مهم با هدف درمان و بهبود سلامتی افراد جامعه در اکثر موارد، صرفاً کیفیت درمان مورد بحث قرار می گیرد و متأسفانه کالبد فیزیکی بنا از جهت بهداشت و عدم آلودگی و ارتباطات عملکردی و فیزیکی فضاهای موجود ارزیابی نمی شود؛ و احساس رضایت کاربران مجموعه (بیماران و کارکنان) از فضا و جنبه های ادراک دی داری و بصری موجود و تأثیر آن ها بر رفتار بیماران اهمیت چندانی ندارد. این پژوهش در مورد مؤلفه های آرامش محیطی در معماری اسلامی  است و بهره گیری عناصر از طبیعت در بیمارستان عسگریه اصفهان را ارزیابی می کند تا بینشی در مورد تجربیات کاربر نهایی در مقایسه با ادبیات موجود در مورد تجربیات محوطه سبز اماکن درمانی کسب کند. روش پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی و از طریق پیمایشی و با طراحی پرسش نامه انجام شده است. جهت دسته بندی عوامل پژوهش، سؤالات پرسش نامه به 3 مؤلفه کالبدی، ادراکی و تأثیرات رفتاری دسته بندی شدند که طی آن سؤالاتی در پرسش نامه از بیماران و کارکنان بیمارستان عسگریه به عنوان جامه آماری هدف پرسیده شد و در کنار آن مصاحبه هایی با افراد انجام شده است آنچه ضرورت این تحقیق را تأکید می نماید انفصال کنونی انسان، طبیعت و محیط کالبدی فضای درمانی می باشد. در نهایت مشخص شد که محوطه های سبز بیمارستان عسگریه اصفهان، از طریق قدردانی از مناظر، امکان گذراندن اوقات فراغت، حضور در طبیعت، تجربیات ترمیمی و دسترسی به هوای بیرون، به بازدیدکنندگان آرامش عاطفی می دهند.اهداف پژوهش:بررسی طراحی محوطه های درمانی و نقش آرامش محیطی در معماری اسلامی.مطالعه نقش به کارگیری عناصر طبیعت برای افزایش رضایت بازدیدکنندگان مراکز درمانی.سؤالات پژوهش:طراحی محوطه های درمانی و نقش آرامش محیطی در معماری اسلامی چگونه می باشد؟استفاده از عناصر طبیعت در بیمارستان ها چه تأثیری بر روحیه بازدیدکنندگان دارد؟
۱۱.

رهیافتی به آموزه های مفهوم شهر اسلامی برای شهرسازی امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 41 - 59

کلیدواژه‌ها: شهر اسلامی عدالت ماهیت اجتماعی شهر کالبد شهری فلسفه صدرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۳
بیان مسئله: گرچه در یک قرن اخیر، مقوله شهر اسلامی موردتوجه پژوهشگران بوده است؛ همچنان شاهد وجود سؤالات و ابهامات بسیاری در این زمینه هستیم. با توجه به فقر نظریه پردازی علمی در جوامع اسلامی از سویی و ظرفیت نظری جهان بینی اسلامی از سویی دیگر، نیازمند شناسایی ماهیت شهر اسلامی جهت کاربست آن در شهرسازی با قابلیت پاسخگویی به نیازها و معضلات شهرسازی روز دنیا هستیم. هدف: هدف این پژوهش، بررسی چیستی شهر اسلامی و ضرورت های شهرسازانه مبتنی بر آن، تحلیل رویکردهای حاکم بر مطالعات موجود و ارائه مفهومی کل نگر برای آن است. روش: این پژوهش به لحاظ هدف، از نوع بنیادی و به لحاظ روش انجام، از نوع توصیفی تحلیلی است. در گردآوری داده ها در این پژوهش کیفی، از اسناد و منابع کتابخانه ای بهره گرفته و در تجزیه وتحلیل یافته ها نیز از روش های تحلیل محتوا و فراتحلیل استفاده شده است. یافته ها : مطالعات صورت گرفته در حوزه شهر اسلامی را می توان در چهار مقوله اصلی دسته بندی کرد: کالبد شهر اسلامی، ماهیت اجتماعی شهر اسلامی، حاکمیت و مدیریت شهر اسلامی و فلسفه صدرایی و بعد عدالت شهر اسلامی. مفاهیم ثانویه بعد کالبدی شامل مسجدمحوری، درون گرایی، محله محوری و طبیعت گرایی، مفاهیم ثانویه بعد ماهیت اجتماعی شامل امنیت اجتماعی، اخلاق شهروندی، نظارت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، عدالت اجتماعی، تکالیف اجتماعی، تعاملات مستحکم اجتماعی و همسایگی، مفاهیم ثانویه بعد حاکمیت و مدیریتی شامل حاکمیت الهی،  مدیریت اسلامی و رونق اقتصادی و مفاهیم ثانویه بعد فلسفه اسلامی ملاصدرا و عدالت اجتماعی شامل سیاست ها و رهبری آرمان شهر، مشارکت شهروندان، عدالت در آرمان شهر و رشد و توسعه فرآیندی است. نتیجه گیری: مطابق نتایج فراتحلیل، مقوله های مذکور، نمی توانند به تنهایی ماهیت شهر اسلامی را به گونه ای قابل تسری به ازمنه و امکنه گوناگون تبیین نمایند. ماهیت شهر اسلامی مطلق نبوده بلکه نسبی و بر پایه عدالت است و شهرها می توانند در طی درجات کمال خود به سمت اسلامی تر شدن حرکت نمایند.
۱۲.

تحلیل شاخص های هویت مکانی در محله های جدید شهری مطالعه موردی: شهرک نگین شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۳ 121 - 160

کلیدواژه‌ها: هویت هویت مکانی محله شهرک نگین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۳۸
هدف از این پژوهش تحلیل شاخص های هویت مکانی در شهرک نگین واقع در شهر اصفهان است. ماهیت هدف پژوهش از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت روش از نوع توصیفی_ موردی و تحلیلی است در گردآوری داده ها از روش میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. در تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آمار استنباطی چون آزمون های همبستگی پیرسون، رگرسیون، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون یک دنباله راست میانگین و یک دنباله چپ میانگین و آزمون تی مستقل در نرم افزار spss استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص های هویت مکانی شامل اجتماع پذیری، دسترسی به خدمات، آرامش و تصویر ذهنی و احساس تعلق در شهرک نگین اصفهان وضعیت نامطلوبی قرار دارند.و عوامل تأثیرگذار اجتماعی شامل سن، مدت سکونت و تحصیلات در شاخص های هویت مکانی شهرک نگین تاثیر چندانی نداشته است و بیشترین همبستگی بین شاخص حس تعلق مکانی و شاخص آسایش و تصویر ذهنی در این محله شکل گرفته است. همچنین در شهرک نگین شاخص دسترسی به خدمات و تسهیلات دارای رابطه مستقیم با شاخص آسایش و تصویر ذهنی است و بهبود وضعیت شاخص آسایش و تصویر ذهنی منجر به بهبود شاخص حس تعلق در این محله می گردد. با توجه به اینکه شهرک نگین به صورت برنامه ریزی شده و طی چند دهه گذشته شکل گرفته است ازنظر شاخص های اجتماعی، حس تعلق مکانی و تصویر ذهنی وضعیت مطلوبی ندارد.
۱۳.

اقتصاد و معماری قاجاری: عوامل اقتصادی در تاثیر پذیری معماری قاجار از غرب (با تأکید بر تزئینات نما)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۸ 116 - 139

کلیدواژه‌ها: دوره قاجار معماری تزئینات شاخص های اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۹۵
پس از شکست های ایران در جنگ با روسیه تزاری، حاکمان قاجار نیاز به ایجاد ارتباطات گسترده با کشورهای غربی را به منظور هماهنگی با پیشرفت های آن ها در دستور کار قرار دادند. در این میان، گسترش روابط اقتصادی، بی عدالتی در توزیع ثروت و فقدان چهارچوب مداری بر افزایش سطح درآمد طبقه خواص و تشدید اختلاف طبقاتی تأثیر گذاشت. معماری قاجار و تزئینات آن نیز تحت تأثیر وضعیت اقتصادی این دوره تحت تأثیر معماری غرب قرار می گیرد و اشکال، نمادها و فنون تزئینی غربی مستقیماً وارد معماری ایران می شود. تاکنون علل تأثیرپذیری تزئینات معماری ایران از غرب در دوره قاجار در بستر وضعیت اقتصادی مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از این پژوهش تعیین وضعیت شاخص های اقتصادی دوره قاجار است تا ریشه تحولات در تزئینات معماری ایران را بر اساس آن مورد سنجش قرار دهد. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی-تاریخی و از طریق روش نظریه زمینه ای منطبق با نظریه مسئله محور کوربین سعی در استخراج کدهای باز، کدهای محوری و نهایتا انتخابی(شاخص ها) دارد تا از طریق آن رابطه تأثیرپذیری تزئینات معماری ایران از غرب را در زمینه تحولات اقتصادی بیان نماید. نتایج این پژوهش نشان دادند وضعیت نامطلوب شاخص های چهارگانه روابط بازرگانی، میانه روی و اعتدال، مصرف کالا و خدمات و دانش بررسی و کسب درآمد منجر به توانمندسازی طبقه خواص در مقابل ضعف بیشتر طبقه عوام شده است. این وضعیت از یک سو موجب انتقال مستقیم تزئینات غربی توسط خواص به بناهای اشراف شده است و از سوی دیگر به دلیل ضعف اقتصادی طبقه عوام، بسترهای مردم نهاد جذب و هماهنگی با پیشرفت های غربی فراهم نشده است.اهداف پژوهش:تعیین وضعیت شاخص های اقتصادی دوره قاجار.تبیین اثر اوضاع اقتصادی قاجار بر تأثیرپذیری تزئینات نما از غرب.سؤالات پژوهش:وضعیت شاخص های اقتصادی دوره قاجار چگونه است؟تزئینات معماری در دوره قاجار چه تأثیراتی از غرب پذیرفت؟
۱۴.

تدوین الگوی مشارکت پذیری الکترونیکی شهروندان در بازآفرینی بافت های فرسوده شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 73 - 85

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده شهر اصفهان مشارکت الکترونیکی بازآفرینی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۵۰۱
ناکارآمدی بافت های فرسوده بر کیفیت فرم، عملکرد و امنیت شهرها تأثیر اساسی دارد. ازاین رو بازآفرینی شهری یکی از راهکارهای مداخله در راستای حل مشکلات این گونه بافت ها است که از مشارکت فعال ساکنان بهره می برد. این مقاله باهدف دستیابی به الگوی مشارکت پذیری الکترونیکی ساکنان بافت های فرسوده شهر اصفهان به منظور بازآفرینی این بافت ها تدوین شده است. بر این اساس یک پژوهش با ویژگی های استقرایی، کاربردی و توصیفی تحلیلی است که در آن با به کارگیری روش های تحلیل ذی نفعان با استفاده از تحلیل ماتریس قدرت- منفعت و تحلیل محتوی و نقشه نگاری ذهنی الگوی مشارکت پذیری الکترونیکی ساکنان در بافت های فرسوده اصفهان معرفی می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد فرایند مشارکت پذیری شامل مراحل آموزش الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، آگاهی، مشاوره الکترونیکی و درگیری الکترونیکی است و در قلمرو و اختیار بازآفرینی شهری زمینه را برای مشارکت پذیری ساکنان بافت های فرسوده فراهم می کند.
۱۵.

سنجش تاب آوری کالبدی شهر قزوین در برابر زلزله با رویکرد ساختگاه طبیعی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 91 - 114

کلیدواژه‌ها: زلزله تاب آوری شهری بستر طبیعی قزوین مدل تاب آوری شهر قزوین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۱۷۸
شهرها سیستم های به هم پیچیده و به هم وابسته ای هستند که نسبت به سوانح طبیعی همچون زلزله بسیار آسیب پذیرند. این مقاله علاوه بر متغیرهای لحاظ شده توسط سایر پژوهشگران در رابطه با کالبد شهرها ، با در نظر گرفتن شرایط ساختگاه طبیعی شهرها نگاه عمیق تری بر تاب آوری در شهرها در برابر زلزله داشته ، نوعی مدل تاب آوری ارائه نموده و آن را بر روی شهر قزوین که در منطقه به شدت لرزه خیز و پهنه با خطر نسبی بالا قرار دارد ، مورد بحث قرار داده است. با استفاده از روش های تجزیه و تحلیل کمی و کیفی، داده های پژوهش پردازش و با تحلیل روابط بین متغیرها، وضعیت تاب آوری شهر قزوین تعیین گردید. نظر به اهمیت همزمان داده های توصیفی و مکانی شهر قزوین از نرم افزار G.I.S جهت تحلیل اطلاعات استفاده گردیده، همچنین در ارزیابی ضریب اهمیت متغیرهای اثرگذار از روش تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار Expert choice استفاده شده است. در نهایت اصول و معیارهای مستخرج شده از دیدگاه متخصصین شهری با وضعیت فعلی شهر مقایسه شده و از این طریق نقاط آسیب پذیر شهر قزوین با تفکیک متغیر مشکل ساز شناسایی گردیده است. خروجی مدل نشان می دهد وسعت آسیب پذیری در شهر قزوین به اندازه ای است که عملا راهبرد اقدام در زمان اختلال و بازگشت به حالت اولیه بی تاثیر است و تمرکز باید بر خود سازماندهی و افزایش ظرفیت در زمان پیش از وقع زلزله باشد.
۱۶.

شناسایی و اولویت بندی شاخص های شهر خلاق گردشگری در شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۸ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 129 - 168

کلیدواژه‌ها: شهر خلاق گردشگری خلاق شاخص شهر خلاق گردشگری بابلسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۷۹
شهر خلاق، یک شهر نیرومند ازلحاظ یادگیری فرهنگی و بین فرهنگی است. در این شهر هر شهروند به استفاده از ظرفیت های علمی، فنی، هنری و فرهنگی اطمینان خاطر دارد. سیستم فرهنگی یک شهر خلاق متشکل از تجارت ها، خلاقیت ها، مراسم و فستیوال ها است که مستعد کارآفرینی و خلاقیت هاست و شهر را قادر می سازد تا استفاده خود را جهت ارتباط مردم، ایده ها و تشکل ها بکار ببندد. تلفیق ایده های شهر خلاق و گردشگری می تواند زمینه ساز ایده شهر خلاق گردشگری باشد. این ایده در شهرهای مختلف ازجمله بابلسر که دارای پتانسیل های بالقوه گردشگری هستند می تواند موجب دستیابی به توسعه پایدار شهری گردد. در این میان شناسایی معیارهایی بومی جهت بهره گیری حداکثری از این موضوع اهمیت بسزایی دارد. با توجه به این موضوع، هدف پژوهش، شناخت معیارهای بومی شهر خلاق گردشگری در شهر بابلسر است. پژوهش حاضر ازنظر ماهیت در حوزه تحقیقات کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. آمار و اطلاعات، از طریق مطالعات کتابخانه ای، بررسی اسناد و مدارک و تهیه، توزیع و جمع آوری پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفت. در تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شده است. یافته ها نشان داد بین متغیرهای کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و پتانسیل های گردشگری بابلسر به ترتیب با 676/0، 428/0، 370/0 همبستگی مثبت وجود دارد. یافته های مدل تحلیل عاملی نشان می دهد پنج عامل فرآیندهای کسب وکار و اقتصاد گردشگری، تفکر خلاق و نوآورانه، سرمایه فرهنگی و معنوی، زیرساخت های پایدار، جذابیت و تنوع، بالغ بر 95/61 درصد مقدار واریانس را به خود اختصاص داده اند. بنابراین می توان نتیجه گرفت شهر بابلسر با دارا بودن پتانسیل های بالقوه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی و موقعیت استراتژیک می تواند گام های مؤثری جهت تبدیل شدن به شهر خلاق گردشگری بردارد. لذا نگهداشت طبقه خلاق و زمینه سازی جذابیت بیشتر شهر بابلسر برای سکنی گزینی این طبقه در بابلسر از اهمیت بسزایی برخوردار است.
۱۷.

سنجش عوامل بهبود پایداری اجتماعی در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهری (مطالعه تطبیقی بافت تاریخی و حاشیه نشین شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 33-42

کلیدواژه‌ها: پایداری اجتماعی بازآفرینی بافت های ناکارآمد اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۳۵۵
اهداف: هدف از پژوهش حاضر، سنجش میزان پایداری اجتماعی در بافت های ناکارآمد شهری و تبیین مولفه های آن در بافت تاریخی و حاشیه نشین شهر اردبیل به مثابه دو نمونه از بافت های ناکارآمد شهری است. روش ها: داده های پژوهش در سال ۱۳۹۷ با روش کتابخانه ای و پرسش نامه گردآوری شد و با روش T تک نمونه، تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نمونه مورد بررسی شامل ۲۰۰ نفر از ساکنان بافت تاریخی و ۲۰۰ نفر از ساکنان بافت حاشیه نشین شهر اردبیل بود که به روش خوشه ای نمونه گیری شدند. یافته ها: مولفه های پایداری اجتماعی در هر دو بافتِ مورد مطالعه، وضعیت نامناسبی دارد. با این حال، بافت حاشیه نشین نسبت به بافت تاریخی دارای وضعیت نامناسب تری بود. براساس نتایج تحلیل عاملی، عوامل بهبود پایداری اجتماعی در زیرمجموعه چهار عامل اصلی قرار می گیرند که این چهار عامل در مجموع ۶۳ تا ۶۸% واریانس متغیر وابسته یعنی پایداری اجتماعی را تبیین می کنند. همچنین اثرگذاری عوامل در هر یک از پهنه ها به طور معنی داری متفاوت بود. به طوری که مهم ترین عامل موثر بر پایداری اجتماعی در بافت تاریخی، عامل سرمایه اجتماعی است که توسط متغیرهایی مانند مشارکت اجتماعی، تعاملات اجتماعی، اعتماد اجتماعی و هویت جمعی توضیح داده می شود. در مقابل، مهم ترین عامل موثر بر پایداری اجتماعی در بافت حاشیه نشین، برخورداری از امکانات رفاهی- زیرساختی است که توسط متغیرهایی مانند کیفیت مسکن، امنیت و دسترسی به خدمات عمومی تبیین می شود. نتیجه گیری: نتیجه نهایی این بود که وجود تفاوت های ذاتی بین بافت های تاریخی و حاشیه نشین، لزوم تدوین طرح های بازآفرینی جداگانه را برای هر یک، متناسب با ویژگی های آنها می طلبد.
۱۸.

طراحی الگوی مقتدرسازی الکترونیکی به منظور ارتقاء سطح مشارکت در بازآفرینی نواحی دچار افت شهری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 69 - 81

کلیدواژه‌ها: نواحی دچار افت شهری مشارکت الکترونیکی مقتدرسازی الکترونیکی فضای سایبرنتیک بازآفرینی شهری اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۷۶
بازآفرینی شهری راهکار نوین مداخله در نواحی دچار افت شهری است که از مقتدرسازی اجتماع محلی در راستای ارتقاء سطح مشارکت ساکنان به منظور حل مشکلات این گونه نواحی بهره می برد. این مقاله با هدف دستیابی به الگوی تطبیق یافته فرایند مقتدرسازی اجتماع محلی بر بستر فضای سایبرنتیک (مقتدرسازی الکترونیکی) در نواحی دچار افت شهری اصفهان برپایه یک پژوهش با ویژگی هایی چون استقرایی، کاربردی و توصیفی-تحلیلی استوار است.  در این مقاله روش های تحلیل ذینفعان با استفاده از تحلیل ماتریس قدرت-منفعت، تحلیل های آمار توصیفی، انجام آزمون های ناپارامتریک میانگین فریدمن و همبستگی اسپیرمن در محیط نرم افزار SPSS و انجام نمونه گیری تصادفی ساده (با تعداد 560 نمونه) برای جمعیت آماج پژوهش ، نقشه نگاری ذهنی به کار گرفته شده است. نتایح تحلیل های انجام شده به ارزیابی سطح مشارکت پذیری الکترونیکی ساکنان نواحی دچار افت شهری اصفهان از راه ارزشگذاری سنجه ها و نشانگرهای فرایند مقتدرسازی الکترونیکی و تولید الگوی تطبیق یافته فرایند مقتدرسازی الکترونیکی در نواحی دچار افت شهری اصفهان منجر شده است. مهم ترین یافته های برآمده از انجام تحلیل ها نشان می دهند فرایند مقتدرسازی الکترونیکی در نواحی دچار افت شهری اصفهان از سنجه های آموزش الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، آگاهی، مشاوره الکترونیکی و درگیری الکترونیکی تشکیل شده است و در قلمرو عمل و اختیار بازآفرینی شهری زمینه را برای ارتقاء مشارکت عمومی فراهم می کند.
۱۹.

گونه شناسی شیوه های پهنه بندی و تعیین تراکم ساختمانی مسکونی در طرح های جامع شهری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 105 - 118

کلیدواژه‌ها: گونه شناسی پهنه بندی تراکم ساختمانی مسکونی طرح جامع شهری مراکز استان ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۰۷
نظام شهرسازی کشور در دهه های معاصر بسیار دستخوش تغییر و تحول قرارگرفته است. یکی از موضوعاتی که در این تغییر و تحول اثرات شایانی بر توسعه شهرهای ایران بر جای گذاشته، موضوع تراکم ساختمانی در طرح های توسعه شهری بوده است. به منظور رسیدگی به این موضوع، هدف مقاله پیش رو، بررسی چگونگی تعیین تراکم ساختمانی مسکونی در طرح های جامع شهرهای مراکز استان های ایران از زمان تهیه نخستین طرح تاکنون و ارائه یک گونه شناسی از آنها و تشریح ویژگی های آن است. نوع تحقیق از حیث روش  توصیفی_تحلیلی و از حیث محتوای اطلاعات یک مقاله اصیل است. روش جمع آوری داده ها اسنادی و مراجعه مستقیم برای دسترسی به آنها بوده است. تجزیه وتحلیل داده ها نیز از طریق تشریح ساده روابط میان آنها صورت گرفته است. یافته های مقاله نشان داده است که می توان پنج گونه مختلف از روش تعیین تراکم ساختمانی مسکونی را شناسایی نمود. گونه نخست روش سنتی (که خود به سه زیرگونه کاهشی، افزایشی و سه سطحی تقسیم می شود)، گونه دوم روش شناور، گونه سوم روش راهبردی_ساختاری، گونه چهارم روش ترکیبی و گونه پنجم سایر روش ها. بر این اساس یک روند تاریخی در گونه شناسی ارائه شده مشخص گردید. به طوری که هر یک از گونه ها و زیرگونه ها در مقطع زمانی خاصی از تاریخ چند دهه ای تهیه طرح های توسعه شهری کشور، بیشترین تأثیر خود را بر چگونگی تعیین تراکم ساختمانی مسکونی در شهرها بر جای گذاشته اند. همچنین بررسی سیر تحول تاریخی این گونه ها نیز نشان داد که قوانین و مقررات مصوب فرادستی در خصوص موضوع تراکم ساختمانی نقطه عطف تعیین و به کارگیری این روش ها در طرح های جامع شهری ایران بوده است.
۲۰.

تحلیل دگرگونی سیاست گذاریهای افقی و عمودی ساماندهی مشاغل شهری در برنامه های توسعه اجتماعی، اقتصادی و عمرانی ملی ایران پس از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد شهری سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 81 - 98

کلیدواژه‌ها: دگرگونی سیاست برنامه توسعه ساماندهی مشاغل سیاست عمودی سیاست افقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۳۹۴
نظام مدیریت شهری در شهرهای ایران با بهره گیری از الگوهای برنامه ریزی شهری و دستور کارهای برآمده از آن و نیز قوانین و مقررات و برنامه ریزی های ملی، سازوکارها و سیاست گذاری های هدایت و کنترل و ساماندهی مشاغل شهری را در حوزه عمل و اختیار خود دارد. کارآمدی این سیاست ها تابع سازگاری و انطباق پذیری آنها در سطوح ملی و محلی است. هدف اصلی در این مقاله، دستیابی به میزان سازگاری و انطباق پذیری سیاست های ساماندهی مشاغل شهری در سکونتگاه های شهری با برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها در سطح ملی است. براساس این، یک پژوهش ساختاری - تاریخی با به کارگیری روش مطالعه اسنادی و تحلیل متن در دستور کار مقاله قرار گرفت. داده های مناسب و شواهد تاریخی از سیاست های عمودی و افقی ساماندهی مشاغل شهری از برنامه های پنج ساله توسعه اجتماعی، اقتصادی و عمرانی ایران (پس از انقلاب اسلامی) و قوانین و مقررات مرتبط گردآوری شدند. سپس این داده ها بر پایه تحلیل روابط علت و معلولی روی نمودار خطی زمان، سازمان دهی و سیر دگرگونی سیاستها در یک نمودار یکپارچه به کمک روش تحلیل تطبیقی، معرفی و تفسیر شدند. یافته های پژوهش بیانکننده وجود سازگاری کم بین سیاست ها در سطوح ملی و محلی اند که به دلیل سیاست گذاری های هم زمان بر پایه خصوصی سازی و توسعه تعاملات اقتصادی (برگرفته از آموزه های اقتصاد سرمایه داری و اقتصاد آزاد) و عدالت اجتماعی و کاهش محرومیت و فاصله طبقاتی بر پایه افزایش حمایت مستقیم دولت (برگرفته از آموزه های اقتصاد دولتی و نهادی) است. دگرگونی این سیاست ها هم درون زا و تابع دگرگونی های ساختار سیاسی (به ویژه دولت در سطح ملی) و هم برون زا و تابع دگرگونی پارادایم های نظری در قلمرو دانش تخصصی است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان