تصوف و عرفان اسلامی

قبیل سخنان و گشودن رازهای نهفته در آن ها، چشم اندازی جدید از مواجهة تاریخی و سپس علمی با این پدیده است. تقریباً در همة آثاری که له و علیه شطحیات به نگارش درآمده اند، آن جایی که به انکار یا دفاع عقلانی از شطحیات پرداخته شده و نشانی از اثبات و رد توجیه منطقی این قبیل سخنان و تعابیر دیده می شود، منظور از عقل، عقل ارسطویی و مراد از منطق، منطق دوارزشی ارسطویی بوده است. با آن که منشأ اشکالات و مشکلات در شطحیات در ذات نامتعارض بل متناقض یا متناقض نمای آن هاست اما راه حل منطقی برای حل این مشکلات نه در منطق ارسطویی بلکه در منطقی به نام منطق فازی است که در گفته های مدافعان از شطحیّات نیز به طور ضمنی و ناخودآگاه به آن اشاره شده است اما عادت تبعیت تاریخی از قوانین عقلی مشائی و قواعد منطقی ارسطویی، مجال رهایی از چهارچوب تنگ و تاریک این منطق را به ذهن حتی برجسته ترین محققان در این عرصه از جمله استیس نداده است

۱۰۷۱.

جایگاه آثار اخلاقی طوسی در فلسفه، تشیع و تصوف

نویسنده: ویلفرد مادلونگ مترجم: پروانه عروج نیا

منبع: معارف ۱۳۷۸ شماره ۴۸

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۳ تعداد دانلود : ۹۹۷

۱۰۷۲.

بررسی آثار و افکار آقا محمدرضا قمشه ای

نویسنده: امیر جوان آراسته

منبع: برهان و عرفان ۱۳۸۳ شماره ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۹

۱۰۷۳.

تبیین حکمی و عرفانی حدیث من عرف نفسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر شیرزاد

منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۰ شماره ۷۰

کلیدواژه‌ها: نفس معرفت فطرت تجلی علیت رب احاطه و معیت قیومیه ظهور و بطون علو و دنو جامعیت و فاعلیت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۰ تعداد دانلود : ۹۹۷

معرفت نفس، به حکم حدیث شریف من عرف نفسه فقد عرف ربه رهنمون معرفت رب است از این رو بعضی از عالمان و عارفان به تبیین حکمی و عرفانی آن پرداخته اند. برخی آنرا از قبیل تعلیق به محال دانسته اند و بعضی به طرق گوناگون در صدد توجیه و تبیین کیفیت معرفت رب از راه معرفت نفس بر آمده اند. از نظر این گروه، معرفت فطرت، حدوث، امکان، حرکت، تجرد و فقر هستی نفس ما را به خدای متعال دلالت می کند و نفس از جهات جامعیت، احاطه، معیت، ظهور و بطون، علو و دنو، وحدت، فاعلیت و وجوه بسیار دیگر، ظلال و مثال باری تعالی است

۱۰۷۴.

شمه ای از احوال و آثار امیر حسینی هروی

نویسنده: محمد اختر چیمه پاکستانی

منبع: معارف ۱۳۷۶ شماره ۴۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]

تعداد بازدید : ۱۸۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۱۰

۱۰۷۵.

روح «معنا» در تفکر ابن عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود حاجی ربیع محمد فنایی اشکوری

منبع: حکمت و فلسفه سال دهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: معنا محمولات تشبیهی روح معنا آیات الاهیاتی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۸ تعداد دانلود : ۹۵۶

«معنا» در اندیشة ""ابن عربی""، حقیقتی کلی و مشترک میان مراتب معنایی یک واژه است. هر واژه مراتبی را از معنا دارا است که به صورت حقیقی بر همة آنها صدق می کند. این حقیقت مشترک، روح واحد حاکم بر معانی یک واژه را شکل می دهد. این نظریه، بر آیات الاهیاتی قرآن (آیات ناظر به اوصاف خدا) تطبیق می کند و براساس آن، نسبت محمولات این آیات به موضوع آن یعنی خدا، حقیقی و خالی از مجاز است. محمولات تشبیهی آیات الاهیاتی، پس از انصراف معنا از عوارض ناسوتی و امکانی، به خدا نسبت داده می شوند. در فهم این نظریه، مباحث هستی شناسانه ابن عربی بسیار مهم می نماید. این نظریه، در فهم و تفسیر متون الاهیاتی قرآن تأثیرگذار است. هدف این نوشتار، تبیین نظریة ابن عربی در باب ماهیت معنا جهت معناشناسی محمولات الاهیاتی قرآن و ارائة ثمرات عملی این نظریه است

۱۰۷۶.

مرآة المعانی

نویسنده: جمالی دهلوی تصحیح گر: نصرالله پورجوادی

منبع: معارف ۱۳۷۳ شماره ۳۱ و ۳۲

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۷ تعداد دانلود : ۸۷۴

۱۰۷۷.

معرفت شناسی تطبیقی عشق الهی از دیدگاه مولوی و هربرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا انوشیروانی فهیمه ناصری

منبع: اندیشه دینی ۱۳۸۳ شماره ۱۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات فلسفه‌ تصوف و عرفان

تعداد بازدید : ۱۸۱۶ تعداد دانلود : ۱۲۲۱

۱۰۷۸.

تجلی «تجلی» در شعر شهریار

نویسنده: حسین آریان

منبع: ادیان و عرفان سال ششم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: عرفان تجلی شهریار خال سیر و سلوک

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۷ تعداد دانلود : ۱۵۱۳

عرفان به عنوان حرکتی درونی از بنده سوی خالق، که در حقیقت همان سیر و سلوک و تصوف است، در اندیشه های معاصرین نیز همچون سده های صدر اسلام یافت می شود. استاد شهریار نیز با توجه به پرورش در خانواده باورمند و دین مدار، دارای پایه های باوری محکمی بود و دلبستگی ویژه ای به وادی عرفان و رهنمود های آن داشته است و در کلام خود در صدد بیان این هدف کلی است که انسان همواره در پی ادای حق بندگی و رسیدن به حقیقت و معبود است. «تجلی» از اصطلاحاتی است که عرفا با آن، کیفیت بینش و دریافت خود را از دریای معرفت و شناخت حق تعالی و ظهور وی در عالم تعینات بیان می کنند و شهریار نیز به مقوله «تجلی» به عنوان یکی از مبانی سیر و سلوک و عرفان نگاه ویژه ای داشته است که در این مقاله در حد مجال گفتار به این بحث پرداخته خواهد شد.

۱۰۷۹.

رابطه عرفان و شریعت

نویسنده: سید یحیی یثربی

منبع: مسجد سال یازدهم آذر و دی ۱۳۸۱ شماره ۶۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات رابطه تصوف و عرفان با ادیان و مذاهب

تعداد بازدید : ۱۸۱۹ تعداد دانلود : ۹۳۵

۱۰۸۰.

جلوه های کلام علی (ع) در مثنوی معنوی

نویسنده: سید محمد دامادی

منبع: وقف میراث جاوید ۱۳۷۸ شماره ۲۵ و ۲۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۳ تعداد دانلود : ۹۴۰

درخت حوزه‌های تخصصی