کاربرد جغرافیای نظامی در طرح ریزی های عملیاتی
منبع:
علوم و فنون نظامی سال هفتم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۸
33 - 50
حوزه‌های تخصصی:
جغرافیای نظامی با پیوند زدن عوامل موجود در طبیعت با اصول نظامی باعث می شود تا طراحان و مجریان نظامی از مزایای سرشار آنها استفاده برده و برتری خود نسبت به دشمن را القاء نمایند. در طول تاریخ نقش زمین، آب، هوا و اقلیم به عنوان یکی از مهم ترین و تأثیر گذارترین عوامل بر راهبردها، نبرد و پشتیبانی نبردها بوده است. کالینز پیروزی در جنگ ها را بدون توجه و بهره گیری علمی از جغرافیای نظامی یک امر اتفاقی دانسته و بدین ترتیب بر ارزش این عوامل صحه گذارده است. در بین ویژگی های جغرافیایی هر منطقه، ارتفاعات عمده ترین نقش را در عملیات ایفاء کرده و به عنوان یک مانع عمده طبیعی و یا برعکس به عنوان یک عامل تقویت کننده در جنگ می توانند مؤفقیت نیروها در صحنه نبرد را تأمین نمایند. علاوه بر نقش مهم ارتفاعات در جنگ های کلاسیک به عنوان یک عامل تقویت کننده در اختفاء و پوشش، دید و تیر، کنترل معابر و آمادگذاری های مخفی در جنگ ناهمتراز هم نقش بسیار عمده و مهمی را در جهت مقابله با توانمندی های دشمنان فرامنطقه ای ایفاء می نمایند. فرسایشی نمودن جنگ، ضربه زدن به دشمن در جهت برهم زدن آرامش و ثبات آنها با استفاده از این عامل مهم طبیعی می تواند نقطه اتکایی برای رزمندگان مدافع صحنه نبرد باشد. یکی دیگر از مهم ترین عواملی که بایستی به آن توجه ویژه شود استفاده تاکتیکی از جاده ها و معابر به عنوان عاملی برای تحرک نیروهای خودی و استفاده از گلوگاه ها و کمین گاه ها به عنوان یک عامل محدود کننده و ضد تحرک برای دشمن مدنظر بوده و می بایست در طرح ریزی ها توجه ویژه ای به آن مبذول گردد.