درخت حوزه‌های تخصصی

جوزف بوور مرد آهنین بازاریابی است. وی از سال 1963 که در مقطع دکتری از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شد تا هم اکنون، زمان و توان خود را وقف پیشرفت علم مدیریت، تبلیغات، بازاریابی و فروش کرده است. تلاش خستگیناپذیر این استاد بزرگ کمکهای شایانی به شکل گیری مؤسسات بازاریابی و ارائهی مقالات و کتابهای متعدد کرده است. برای اینکه مدیرعامل موفقی شوید، برای شرکتی کار کنید که خود را موظف به توسعهی مهارتهای رهبرانش میداند. اما به شرکت خود بسنده نکنید و از هر فرصتی برای پیشرفت استفاده کنید. به یاد داشته باشید که شما اولین و مهمترین فرد در فرایند پیشرفتتان هستید. اینها حرفهای مردی است که چیزی نزدیک به نیم قرن را صرف تحقیق و پژوهش دربارهی حوزه های مختلف مدیریت بویژه رهبری در کسب وکار کرده است. او موفقیت خود در زندگی حرفه ایاش را مدیون خانوادهی خود و آرامشی که در کنار آنها دارد میداند. وی همواره به مدیران سفارش میکند که میان کار و زندگی خصوصی خود تعادل برقرار کنند:""چه کسانی در مواقع سخت کنار شما خواهند بود؟ چه کسانی آینهی شما هستند تا شما بتوانید معایب و نواقص خود را در آنها ببینید و در صدد رفع آن برآیید؟ بدون شک خانوادهی شما."" و کاملاً مشخص است که جوزف بوور همواره این تعادل را در زندگی خود رعایت کرده است و روی لبهی نازک تیغی راه رفته است که منحرف شدن به یک سمت آن به معنی غفلت از زندگی شخصی است و سمت دیگر عدم دستیابی به دستاوردهای کاری. با حفظ این تعادل دکتر بوور توانسته بیش از 40 سال در دانشگاه هاروارد که یکی از منضبط ترین دانشگاههای جهان است تدریس کند و در عین حال برای فرزندانش پدری مهربان باشد.

برندهای جهانی همواره در پی آنند تا ""توجه"" مردم را به خود جلب کنند. تنها در این صورت است که میتوانند زنده بمانند. نیسان، برتس بیز، آدیداس، اوک، سونی، و مایکروسافت بتازگی اقداماتی خلاقانه در این باره اجرا کرده اند که شرح آن را در این شماره بخوانید. برای آگاهی از اقدامات سایر برندهای جهانی، به شماره های پیشین نشریهی ""توسعه مهندسی بازار"" مراجعه کنید. شایان ذکر است کتاب بازاریابی حسی، با ترجمهی پرویز درگی و محمد سالاری، از انتشارات بازاریابی، افزون بر مطالعات موردی، دیدگاههای نظری دربارهی ""چگونگی ایجاد تجربه برای زنده ماندن و تازگی برندها"" را به تفصیل تشریح میکند.

دانش بازاریابی در ایران با برخی موانع جدی روبه رو است. از جمله آنکه هنوز دربارهی مفاهیم پایه ای و اساسی بازاریابی یک مرجع قابل استفاده برای استادان بازاریابی، دانشجویان بازاریابی و مدیران بازاریابی نداریم. اثری که پیش رو دارید، کوشیده است یک گام برای کاهش این موانع بردارد. از ""استراتژی"" و ""تاکتیک"" بر پایهی منابع ارزشمند بازاریابی در این اثر تعریف دقیقی شده است. آیا شما تعریف دقیقی از این دو واژه دارید؟

میزگرد ""نورومارکتینگ"" با حضور برجسته ترین متخصصان عصب شناسی (نوروساینس) و روانشناسی بالینی در رادیو ملی ایبیسی استرالیا برگزار شد. دکتر فیلیپ هریس و دکتر شین مون، هر دو از استرالیا در استودیوی رادیو حضور یافتند اما پروفسور پیتر رینر از دانشگاه کلمبیا، از راه دور در این میزگرد مشارکت کرد. نظر به اهمیت موضوعات مطرح شده در قالب گفتگوی جذاب و شنیدنی که برای عموم مخاطبان قابل درک و هضم بود، متن گفتگوها پیاده سازی و ترجمه شد. افزون بر آگاهیهای ارائه شده در حوزهی نورومارکتینگ، این میزگرد در پایان پاسخگوی این پرسش است که چگونه علم ""نورومارکتینگ"" راه را بر سودجوییهایی غیراخلاقی میبندد. برای تکمیل این دیدگاه که دغدغهی متخصصان عصب شناسی (نوروساینس) و روانشناسی بالینی و بازاریابی در ایران نیز هست، به ""منشور اخلاقی نورومارکتینگ"" مراجعه کنید که در شمارهی آیندهی نشریهی توسعه مهندسی بازار (شمارهی 29، بهمن و اسفند 1391) درج خواهد شد.

تحقیقات کیفی، امروزه با اقبال شرکتها روبه رو است، چرا که با تعداد کمتری از نمونه و به مراتب هزینه هایی پایینتر، مشکل گشای کسب وکارها است. تکنیک استخراج استعاره های زالتمن (زیمت)، یکی از انواع روشهای پژوهش کیفی است که از سوی جرالد زالتمن، استاد بازاریابی دانشگاه هاروارد معرفی شد و در اندک زمانی، شرکتهای بزرگی چون نوکیا، کوکاکولا، سامسونگ، والت دیزنی، مرسدس بنز، و دهها شرکت بزرگ و کوچک دیگر، استفاده از آن را در دستور کار خود قرار دادند؛ حاصل آنکه کوشیدند تا اعماق ذهن مشتریان خود نفوذ کنند، با این هدف که آنچه در ناخودآگاه آنها میگذشت را در قامت استعاره استخراج کنند و به تعبیر و تفسیر آن بپردازند. متن حاضر، به پژوهشی اختصاص دارد که بر پایهی تکنیک زیمت، و در قالب پروژهی کارشناسی ارشد، با همکاری شرکت ت به انجام رسیده است. علاقه مندان برای آگاهی بیشتر دربارهی تکنیک زیمت میتوانند به مجلهی توسعه مهندسی بازار شمارهی هشتم (سال دوم، زمستان 1387) مراجعه کنند و یا فیلم جرالد زالتمن با عنوان ""خواندن ذهن مشتری"" را از انتشارات بازاریابی خریداری کنند که به زبان فارسی ترجمه شده است؛ تلفن: 71 و 66408251. سایت اینترنتی:www.MarketingShop.ir

تلاش برای رسیدن به اهداف چشم انداز ۲۰ ساله و ایجاد ظرفیت های جدید درجهت توسعه صادرات غیرنفتی همواره از جمله راهبردهای بلند مدت کشور در عرصه اقتصاد در طول سال های اخیر بوده است. هرچند که در طول برنامه های اول ، دوم و سوم توسعه اقتصادی کشور ، وضعیت صادرات غیرنفتی ایران از رقم پیش بینی شده کم تر بود ، اما در سال نخست چهارمین برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور این میزان از رقم پیش بینی شده نیز فراتر رفت. از سوی دیگر، صنعت نساجی ایران با وجود حمایت های گسترده دولت از جمله اعطای وام های کم بهره از محل حساب ذخیره ارزی، همچنان درگیر معضلات و مشکلات پرشماری است. گفته می شود استمرار بحران های این صنعت، می رود تا یکی از کهن ترین رشته های صنعتی فلات دیرپای ایران را از مدار توجیه اقتصادی و مزیت سنجی خارج کند. هر چند بررسی این موضوع که صنعت نساجی چرا به شرایط فعلی رسیده است، نیازمند گزارشی مفصل تر است، اما تردیدی نیست که در شرایط فعلی نیز راهکارهای مؤثری برای برون رفت پایدار از بحران و رسیدن به ساحل ثبات، برای صنعت نساجی وجود دارد. یکی از این راه کارها که همواره مورد توجه کشورهای توسعه یافته نیز بوده است، راهبرد توسعه صادرات است. در این راستا، این مقاله به تحلیل و اولویت بندی مؤلفه های موثر بر توسعه صادرات محصولات نساجی خواهد پرداخت. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که کیفیت محصولات نساجی و نگرش راهبردی برای حضور در بازارهای جهانی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر توسعه صادرات این محصولات می باشد.

ارائه خدمات با جذب و حفظ مشتریان، یکی از ابزارهای اساسی سازمان های خدماتی برای بقا در محیط رقابتی امروزی است. خدمات پرتماس نیز از این قائده مستثنی نیستند. یکی از بسترهایی که برای رضایت و حفظ مشتریان در این گونه خدمات می توان از آن استفاده شایانی کرد. روابط دوستانه بین ارائه دهندگان خدمات و مشتریان است. در مقاله حاضر، رابطه بین ویژگی های شخصیتی مشتریان و روابط دوستانه مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه شامل 345 نفر مشتریان خدمات مشاوره و پزشکی شهر اصفهان است که از این مقدار 191 زن و 154نفر مرد بوده اند. اثر متغیرهای برون گرایی، معاشرت پذیری، ثبات احساس و اشتیاق به تجارب جدید و همچنین تاثیر روابط دوستانه بر رضایت و مراجعه دوباره مشتری مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل 8.5 انجام شد. نتایج حاکی از آن است که متغیرهای برونگرایی و معاشرت پذیری بر روابط دوستانه، روابط دوستانه بر رضایتمندی و مراجعه دوباره مشتری، رضایتمندی بر مراجعه دوباره تاثیر مثبت و معناداری داشته اند، اما تاثیر معناداری ثبات احساس و اشتیاق به تجارب جدید بر روابط دوستانه رد شدند.

بین المللی شدن و حرکت شرکت های کوچک ومتوسط به سمت بازارهای بین المللی به عنوان یکی از ضروریات و همچنین یکی از عوامل رشد و توسعه اقتصادی کشورهای درحال توسعه می باشد. عوامل تأثیرگذار متعددی از سوی محققان بر فرایند بین المللی شدن شرکت ها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. هدف این مقاله بررسی تأثیر عوامل استراتژیک (نوع استراتژی های مورد استفاده) بر بین المللی شدن شرکت های کوچک ومتوسط در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران می باشد که با انجام نظرخواهی از تعداد 70 تن از مدیران 55 شرکت کوچک ومتوسط بین المللی در این صنعت انجام گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بکارگیری استراتژی هایی چون استراتژی کاهش هزینه، استراتژی تمایز، استراتژی وظیفه ای محصول و استراتژی ورود پیمانی توسط شرکت های کوچک ومتوسط با بین المللی شدن آنها ارتباط معنادار مثبت دارد. اما بکارگیری استراتژی هایی چون استراتژی وظیفه ای توزیع و استراتژی وظیفه ای بازاریابی توسط این شرکت ها با بین المللی شدن آنها ارتباط معنادار منفی دارد.

خطرات فاجعه آمیز همیشه یک عامل کلیدی در زمینه مدیریت ریسک شرکت های بیمه، به خصوص در بخش دارایی ها هستند. سرمایه گذاری های سنتی و استراتژی ذخیره سازی توسط اغلب بیمه کنندگان دارایی سبب می شود خطرات فاجعه آمیز تبدیل به ریسکی دوفکتو شده و می تواند سوددهی و توان مالی آنها را به خطر بیاندازد. از لحاظ تاریخی، بیمه اتکایی اصلی ترین منبع جلوگیری از خطرات فاجعه آمیز است، ولی قیمت گذاری آن با استفاده از روش های آماری شفاف سازی یا فرمول سازی نشده است. مدل سازی و تحلیل در بازار امروز بیمه های اتکایی از اهمیت فزاینده ای برخوردار است، و تحلیل قیمت گذاری می تواند به بیمه گرهای واگذارنده کمک کند. این مقاله از یک مطالعه موردی برای نشان دادن چگونگی تحلیل قیمت گذاری خطرات فاجعه آمیز مثل سری توسعه یافته توسط برج واتسون می تواند به یک بیمه گرواگذارنده فرضی کمک کند تا برنامه بیمه اتکایی خود را مدیریت نماید.

پژوهش حاضر با درک اهمیت شناخت و به خصوص الگوی پیچیدگی شناختی در فرایند تصمیم گیری کارآفرینانه به شناسایی ابعاد اثرگذار بر سطح پیچیدگی شناختی کارآفرینان تصمیم گیرنده، می پردازد. رویکرد پژوهشی در این تحقیق، روش آمیخته است. روش پژوهش در بخش کیفی، راهبرد گروه های کانونی و در بخش کمّی، توصیفی- پیمایشی می باشد. نمونه آماری در گروه کانونی اول، کارآفرینان برتر ایران در سال 1388-1389، در گروه کانونی دوم، خبرگان و اساتید حوزه کارآفرینی و تصمیم گیری، و در بخش کمی، کارآفرینان برتر استان تهران در دو سال نامبرده هستند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های کانونی نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی پرسشنامه، محقق ساخته بود. در تجزیه و تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. نتایج بیانگر آن است که الگوی پیچیدگی شناختی کارآفرینان تصمیم گیرنده به واسطه برهم کنش سه شاخص تصاویر شناختی، ساختارهای دانشی و نقشه های ادراکی شکل می گیرد و ابعاد تأثیرگذار بر سطح پیچیدگی شناختی آنها شامل دو بعد شخصیتی و محیطی است که شاخص های بعد شخصیتی عبارتند از: تحمل ابهام، مخاطره پذیری، خودباوری، تمایل به شناخت و هوش هیجانی و شاخص های بعد محیطی عدم قطعیت، پیچیدگی محیط، پراکندگی اطلاعات و ابهام در قلمرو مسأله هستند.

هدف از انجام این پژوهش طراحی و تبیین مدلی جهت ارزیابی تأثیر اجزای رویکرد مبتنی بر منابع بر عملکرد صادراتی براساس استراتژی رهبری هزینه در صنعت کانی غیر فلزی کشور است. در این مطالعه، پژوهشگر با استفاده از رویکرد منابع، روابط بین اجزای رویکرد منابع سازمان، استراتژی های رقابتی و عملکرد را که سازه های اصلی پژوهش هستند، بررسی می کند. این پژوهش در پی این هدف است که چگونه منابع به طور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق استراتژی های رقابتی) منجر به سطوح بالای عملکرد می شود. مدل مفهومی پژوهش حاضر در واقع 3 عنصر عمده در مدیریت استراتژیک، یعنی محیط داخلی (منابع، قابلیت ها و سیستم های رقابتی سازمان)، استراتژی رقابتی و عملکرد را با هم ادغام می کند. تعداد 300 پرسشنامه توزیع شد که از این تعداد 285 پرسشنامه قابلیت تجزیه و تحلیل داشتند. از این تعداد براساس روش تحلیل خوشه ای و روش میانگین سؤال های استراتژی موردنظر تعداد124 پرسشنامه در سطح استراتژی تمایز، 91 پرسشنامه در سطح استراتژی تمرکز و 70 عدد نیز در سطح استراتژی حداقل هزینه قرار گرفتند. در این پژوهش فقط مدل بدست آمده براساس استراتژی رهبری هزینه بررسی می شود. تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه پژوهش نیز با استفاده از تکنیک های تحلیل عاملی و مدلسازی معادلات ساختاریافته اصلاح و پس از تعدیل به تأیید رسید. براساس نتایج حاصل، فقط سیستم های سازمانی بر استراتژی رقابتی تأثیر ندارد و قابلیت های رقابتی بیشترین تأثیر را بر عملکرد صادراتی دارند.

هدف این پژوهش مدل سازی وفاداری مشتریان به شناسه (برند) و بررسی عوامل مؤثر بر آن، در صنعت خدمات تلفن همراه است. بدین منظور از یک رویکرد ترکیبی برپایه ی روش شبکه های عصبی مصنوعی و مجموعه ی ناهموار استفاده شده است. در مرحله ی نخست با مرور پیشینه ی پژوهش، عوامل مؤثر بر وفاداری مشتریان شناسایی شدند. سپس از طریق توزیع پرسش نامه بین 913 مشترک دو اپراتور تلفن همراه ایرانسل و همراه اول در سطح استان یزد، داده های مورد نیاز گردآوری شدند. مؤثرترین مجموعه های ویژگی (عوامل) در تبیین وفاداری مشتریان به شناسه با استفاده از نظریه ی مجموعه ی ناهموار شناسایی شدند. سپس بهترین مجموعه ی ویژگی برپایه ی رویکرد شبکه ی عصبی مصنوعی انتخاب شد و از آن برای مدل سازی و تحلیل وفاداری مشتریان به شناسه استفاده شد. درنهایت، پس از ارائه ی مدل نهایی شبکه ی همراه با وزن های روابط، از طریق تحلیل حساسیت، متغیرهای ورودی شبکه برپایه ی تأثیرشان بر وفاداری مشتریان، اهمیت سنجی و رتبه بندی شدند. نتایج نهایی پژوهش نشان می دهند اعتبار شناسه، تصویر استفاده کننده و تعرفه های پرداخت، از مؤثرترین عوامل در وفاداری مشترکان تلفن همراه به شناسه هستند.

سینا قربانلو، یکی از پرکارترین مترجمان کتابهای بازاریابی و تبلیغات در ایران است. 30 کتاب ترجمه ای در کارنامهی او وجود دارد نظیر ""مبانی تحقیقات کاربردی""، ""تحقیقات بازاریابی""، ""مدیریت راهبرد نام تجاری""، و... و تازه ترین کتاب بازاریابی یعنی ""پرورش نبوغ بازاریابی."" قربانلو، کتاب پرورش نبوغ بازاریابی اثر پیترفیسک را در 600 صفحه ترجمه کرد که بتازگی با پیشگفتاری از پرویز درگی، به قیمت 15 هزار تومان از سوی انتشارات بازاریابی، چاپ و توزیع شد. ضرورت داشت به مناسبت انتشار این تازه ترین کتاب ارزشمند بازاریابی در ایران، گفتگویی با سینا قربانلو، مترجم این کتاب صورت پذیرد. چگونه و چرا فیزیکدان اتمی، پیترفیسک، دست به نگارش کتابی دربارهی بازاریابی میزند؟ چگونه فیسک با استفاده از اصطلاحات دنیای فیزیک، بازارها و امواج خروشان و متلاطم آن را پیش بینی و تبیین میکند؟ بازاریابهای هوشمند و نابغه برای حضور در این بازارهای بشدت در حال تغییر و همواره متلاطم، کدام دانش علمی را باید بیاموزند؟ کدام مهارتهای علمی را پرورش دهند؟ و ... برخی از پرسشهایی است که قربانلو در این گفتگو پاسخ گفت. سایر پرسشها را در کتاب کاملاً متفاوت و متمایز بازاریابی یعنی ""پرورش نبوغ بازاریابی"" جستجو کنید. از استاد سینا قربانلو درخواست کردیم تا دربارهی کوششهایش برای ترجمهی این کتاب بگوید؛ حاصل گفتگوی ما با قربانلو که در پی میآید، برای مترجمان جوانی که علاقه مندند در حوزهی بازاریابی بدرخشند، درسهای فراوانی نیز دارد نظیر شیوه های جستجو برای واژهیابی برابر نهاده ها و معادل سازیها، و همچنین معرفی روشهای علمی برای کاهش هر چه بیشتر ضریب خطا در ترجمه.

فیلیپ کاتلر، پدر بازاریابی جدید، نظریه پرداز جهانی است. او در این مقاله، نخست الزامات محیطی و چالشهای آن را بررسی میکند، و سپس با تکیه بر این چالشها و الزامات، بازاریابی را از منظری تازه، بازآفرینی میکند. نبوغ کاتلر ستودنی است، چرا که در سایهی این بازآفرینی است که ""بازاریابی"" میتواند به عنوان مطالعات علمی همچنان کارآمدی و کارایی خود را برای پرسشهای تازه اثبات کند. کاتلر در این اثر- که پیش رو دارید- با بهره مندی از دو عنوان ، ""بازاریابی کاهشی""، و ""بازاریابی اجتماعی"" کوشیده است تا وظایف اصلی بازاریابی را برای شرکتهای پیشتازی ترسیم کند که دوست دارند پایدار باقی بمانند. ویژگی این مقاله در آن است که با ذکر جزئیات در 4 پی، تکتک فعالیتهای ضروری شرکتها را برمیشمارد. چه زمانی شرکتهای ایرانی خود را ""با بازاریابی کاهشی"" و تفکر ""بازاریابی اجتماعی"" انطباق خواهند داد تا پایداری خود را حفظ کنند؟ پاسخ این پرسش، در میزان سرعت تغییراتی است که شرکتها را ناگزیر میسازد تا از بازاریابی به معنای سنتی آن فاصله بگیرند.

بانک ملی ایران به عنوان بزرگ ترین بانک جهان اسلام، طرح بانکداری مشارکت در سود و زیان را به عنوان اولین طرح مشارکت واقعی در جهان به اجرا گذاشت. این طرح حاصل چندین سال کار و تحقیق و طراحی در بانک ملی بوده و در نوع خود در جهان بی نظیر است. هدف این طرح حذف کامل هرگونه شبهه ربا در عملیات بانکی است و از این طریق قدمی بزرگ در اجرای بانکداری اسلامی بدون هرگونه شبهه ربا برداشته است. در این تحقیق تلاش شده است ارتباط بین کیفیت خدمات ارائه شده در این سیستم، با رضایت مشتریان و عملکرد بانک مورد ارزیابی قرار گیرد. بدین منظور 35 نفر از مشتریان این نوع بانکداری به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه ای در بین آن ها توزیع گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی مورد تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، بین کیفیت خدمات با رضایت مشتری و عملکرد بانکداری مشارکت در سود و زیان ارتباط معناداری وجود دارد؛ با این حال کیفیت خدمات بیشترین تأثیر را بر روی رضایت مشتریان داشته است. همچنین رضایت مشتری بر عملکرد بانکداری مشارکت در سود و زیان تأثیر معناداری گذاشته است.

در این نوشتار با توجه به مباحث شنود مؤثر در دانش مدیریت به بررسی شنود مؤثر از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته و سعی در تبیین این فرایند و مراحل آن در دو حوزه مدیریت و اسلام شده است. مراحل شنود مؤثر در مدیریت عبارت است از: دریافت، توجه، معناگذاری، یادآوری و ارزیابی و در قرآن و روایات عبارت است از: دریافت، توجه، وعی(حفظ)، تعقل و قبول یا عدم قبول شنیده ها. با دقت در مراحل شنود مؤثر در دو حوزه مدیریت و قرآن و روایات می توان دریافت که تمامی مراحل در این دو حوزه مشترک است و با یکدیگر همخوانی دارد.