فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۰۱ تا ۲۲۰ مورد از کل ۵۸۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
[این مقاله] مهار مستند و مهار واژگانی و جایگاه و کاربرد آنها در فهرستنویسی نوین را تعریف می کند. رکوردهای مستند، فایلهای مستند و کاربرد و اهداف هر یک را مورد بحث قرار میدهد. ایجاد رکوردهای مستند و منابعی که دادههای مستند از آن جمع آوری میشود را توصیف میکند. دربارة طرح های «فرادادهای» و نارساییهای متعدد و آشکار آنها بحث میکند؛ به رابطة بین دابلین کور و خانوادة استانداردهای مارک، و به این واقعیت که هر دو چهارچوبهای استانداردی هستند که اولی ساده و دومی پیچیده و دقیق است اشاره میکند. جامعیت و مانعیت را به عنوان عناصر مطلوب در طرح های نمایهسازی و بازیابی مشخص میکند و آنها را با مهار مستند در فهرستها مرتبط میسازد. مشکلات فهرستنویسی اسناد و منابع الکترونیکی را بحث می کند و یک برنامة بینالمللی در چارچوب «کنترل کتابشناختی جهانی» (UBC)، با استفاده از یک نظام بینالمللی فهرستنویسی توصیفی و بر مبنای یک فایل مستند نام بینالمللی را پیشنهاد می کند و به اقدام فوری دربارة پیشنهادهای ارائهشده دعوت میکند.
نشر الکترونیکی : مزایا ، معایب دورنگاهی به آینده کاغذ
حوزههای تخصصی:
در طول تاریخ، کتابداری و اطلاعرسانی در عین آنکه در خدمت حوزههای مختلف دانش بشری بوده، متقابلاً برای بهبود وضعیت گردآوری، ذخیره، بازیابی و اشاعه سریع و دقیق اطلاعات از دستاوردهای علوم که فناوری نمود عینی و مادی آن است، بهرهمند شده است. تولید کتاب، از قرون وسطی آغاز شد و با اختراع دستگاه چاپ در قرن پانزدهم میلادی وارد مرحله تازهای به نام «انقلاب گوتنبرگ» گردید. از آن زمان تاکنون، تحولات فناورانه بسیاری در زمینه تولید کتاب به وقوع پیوسته است. ظهور شبکه جهانی اینترنت، یکی از مهمترین آنهاست. اختراع شبکه جهانی وب در اوایل دهه 1990، افقهای جدیدی برای انتشار کتابهای الکترونیکی، نمایان کرد، به طوری که هم اینک برخی از ناشران از این محیط چند رسانهای و فرامتنی برای انتشار و دسترسپذیری انتشارات خود استفاده میکنند، و برخی دیگر در حال برنامهریزی برای استفاده از این بستر الکترونیکی پویا هستند
پژوهشی دربارهء نشریات هستهء لاتین دانشکدهء علوم دانشگاه شیراز بر اساس قانون برادفورد و دیدگاه استادان و محققان آن دانشکده
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به منظور تعیین نشریات هستهء لاتین کتابخانهء ملاصدرای دانشگاه شیراز انجام شد. جامعة مورد مطالعه، 240 عنوان نشریه لاتین سال های 1995 تا 2000، و 109 نفر از استادان و محققان دانشکدهء علوم ، و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه، نشریات باقیمانده بر روی میزهای مطالعه، و میزان تهیة زیراکس از مقالات مجلات در یک دورة زمانی سه ماهه بود. روش تحقیق کتابسنجی بود و با تجزیه و تحلیل آمارِ استفاده از نشریات به کمک قانون پراکندگی برادفورد، نشریات هسته مشخص شدند. از سوی دیگر، نشریات هر رشته به وسیلة استادان رتبهبندی گردیدند و در نهایت، نشریات هسته با نشریات رتبهبندی شده مطابقت داده شدند. یافتهها نشان داد که استادان ، از نشریات ادواری با 33 درصد، بیشترین استفاده را به عمل میآورند. یافتهها حاکی از آن است که میزان پاسخگویی نشریات موجود به نیازهای تحقیقاتی استادان 67 درصد بوده. میزان همکاری کتابخانه ملاصدرا در تهیة مقالات خارج از کتابخانه با 49 درصد، خوب ارزیابی شده. همچنین یافتهها نشان داد که بیش از 69 درصد از نشریات لاتین، کمتر از 10 بار مورد استفاده قرار گرفتهاند. 5/12 درصد نشریات در موضوعات مختلف، پراستفادهترین نشریات بودند. 45 درصد نشریات فقط یک بار مورد استفاده قرار گرفته، یا اصلاً مورد استفاده قرار نگرفتهاند. 67 درصد نشریات رتبهبندیشده توسط استادان، با نشریات هستة بهدستآمده از طریق قانون برادفورد مطابقت داشتند. یافتهها نشان داد که در بین رشتههای ششگانه دانشکدة علوم (آمار، ریاضی، زمینشناسی، زیستشناسی، فیزیک و شیمی ) نشریات رشتهء شیمی با 4225 بار استفاده ، بیشترین میزان استفاده را به خود اختصاص داده است.
بررسی تألیفات مشترک ایران و کشورهای جنوب شرق آسیا در پایگاه «وبآوساینس»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بررسی همکاریهای علمی میان دانشمندان، از مباحث مطرح در حوزه علمسنجی است که در سالهای اخیر با استقبال بسیار از سوی پژوهشگران روبرو بوده است. همکاری دانشمندان در سطح بینالمللی، شکل گستردهای از همکاری و مشارکت علمی است که نتایج مطالعات انجامشده در این حیطه، بر اهمیت و مزایای آن تأکید دارد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی همکاری میان پژوهشگران ایرانی و پژوهشگران کشورهای جنوب شرق آسیا انجام گرفته است. ایران در 34 سال گذشته با هشت کشور واقع در جنوب شرق آسیا همکاری علمی داشته و مالزی، همکار اصلی ایران در میان دیگر کشورهای این منطقه محسوب میشود. همکاریهای علمی ایران و کشورهای جنوب شرق آسیا در این بازه زمانی از سیر صعودی برخوردار بوده و میزان همبستگی مثبت و معناداری میان تولیدات علمی این کشورها و میزان همکاری علمی ایران با آنها بهدست آمده است. بیشترین تألیفات مشترک ایران با هشت کشور آسیای جنوب شرقی، در حوزه موضوعی شیمی منتشر شده است. همچنین دانشگاه شهیدبهشتی در میان دیگر دانشگاهها و مؤسسات علمی و پژوهشی کشور، بیشترین همکاری را با کشورهای مذکور داشته. «مصطفی امینی» نیز بیشترین میزان تألیفات مشترک با نویسندگان این کشورها را بهخود اختصاص داده است.
ادغام کارتل ها
ساختار نمایهسازی در موتورهای کاوش وب
حوزههای تخصصی:
حجم وسیع اطلاعات بر روی شبکه وب باعث میگردد تا پاسخدهی به کاوشهای ارسالی از سوی کاربرن، بدون دسترسی به تمام متون و فقط با استفاده از فایلهای نمایه صورت گیرد. بدین منظور، در سطح شبکه از روشهای مختلف نمایهسازی استفاده میگردد. روش نمایهء انتهای کتاب، استفاده از ابردادهها، شاخههای موضوعی و ساختار متمرکز و پراکنده در فنآوری موتورهای کاوش از روشهای دیگر میباشد. بسیاری از موتورهای کاوش از یک ساختار متمرکز خزنده-نمایهساز، سود میجونید. خزندهها برنامههای نرمافزاری هستند که عمل پیمایش وب را انجام داده و صفحات جدید و یا به روز در آمده را به سرویسدهندهای که قرار است این صفحات در آنجا نمایه شوند، میفرستند. در ساختار پراکنده که بسیار موءثرتر از نوع متمرکز است، مشکلات ناشی از استفاده از ساختار متمرکز چون: 1) دریافت درخواست صفحات، توسط خزندههای متفاوت موتورهای کاوش، از سرویسدهندگان وب؛ 2) افزایش ترافیک در وب به علت استخراج تمام اشیا و اجزا صفحات وب و نادیده گرفتن اکثر آنها هنگام نمایهسازی؛ 3) جمعآوری اطلاعات بدون همکاری و آگاهی سایر خزندهها و موتورهای کاوش، مورد توجه قرار گرفته و مرتفع شده است.
بررسی شخصیت کارشناسان کاوش اطلاعات
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی شخصیت لازم در موفقیت شغلی کارشناسان کاوش اطلاعات انجام شده است. بدین منظور با استفاده از نظریه صفات و بهرهگیری از روش علمی تحلیل عوامل به انتخاب و اندازهگیری تعداد محدودی از صفات پرداختیم. نظریه پنج عاملی بزرگ نورمن مبنای این پژوهش قرار گرفت. طبق این مدل، صفات به پنج عامل بزرگ برونگرایی، سازگاری، وظیفهشناسی، ثبات عاطفی و فرهنگ و تربیت و حدوداً در بیست مقیاس توضیح دهنده تقسیم گردید. بر این اساس، پرسشنامه شخصیتی با سی و هفت ویژگی در پانزده مرکز تحقیقاتی و اطلاعاتی بین سی و دو کارشناس کاوش اطلاعات و سی و دو کتابدار توزیع گردید. پس از جمعآوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل نتایج حاصله که با استفاده از آزمون دو جملهای و خی دو انجام شد، تاثیر نوع پنجگانه شخصیت بر موفقیت شغلی آنها از نظر پاسخدهندگان مورد تأیید قرار گرفت.
مطالعه میزان بهکارگیری اَبَردادههای زبان نشانهگذاری فرامتن در مجلههای دسترسی آزاد وب
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی میزان استفاده از دو ابرنشانه- کلیدواژهها و توصیف- در مجلههای دسترسی آزاد وب میپردازد. با استفاده از روش پیمایشی، و با نمونهگیری از بین مجلههای ثبتشده در «راهنمای مجلههای دسترسی آزاد» (DOAJ)، یک نمونه آماری شامل 707 مجله از حیث استفاده از این ابرنشانهها مورد تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان دادند که میزان بهکارگیری «کلیدواژهها» و «توصیف» در مجلههای دسترسی آزاد وب، به ترتیب1/33 درصد و 9/29 درصد میباشد. یافتهها همچنین نشان دادند که از بین ردههای موضوعی مختلف، «مجلههای عمومی» با 6/55 درصد بیشترین میزان استفاده، و مجلههای رده موضوعی «ریاضیات و آمار» با 1/11 درصد کمترین میزان استفاده از ابرنشانه «کلیدواژهها» را داشتهاند. همچنین «مجلههای عمومی» و مجلههای رده «شیمی» به ترتیب با 6/55 درصد و 4/15 درصد، بیشترین و کمترین میزان استفاده از ابرنشانه «توصیف» را داشتند. بر اساس یافتههای این پژوهش و در مقایسه با یافتههای دیگر پژوهشهای مشابه، میزان استفاده از این ابرنشانهها رشد چندانی نداشته است.
مهندسی معکوس در کتابداری و اطلاع رسانی
حوزههای تخصصی:
برای تولید یک محصول جدید، دو شیوة اصلی وجود دارد که عبارتند از: مهندسی مستقیم و مهندسی معکوس. در مهندسی مستقیم هدف، تولید محصولی است که نیاز به آن احساس می شود و هیچ طرح از قبل آمادهای از آن محصول وجود ندارد و باید تمامی فرآیندهای تولید از پایه آغاز شوند. در مهندسی معکوس هدف، تولید محصولی جدید با استفاده از محصولی است که پیش از آن تولید شده است. تفاوت مهندسی معکوس با نسخه برداری از محصولات در این است که در مهندسی معکوس، محصولی جدید تولید می شود و تنها از محصول اولیه به عنوان الگو و برای صرفه جویی در سرمایه ها (اعم از مالی، زمانی و نیروی انسانی) و زمان استفاده می شود. بر اساس آموزه های تفکر استعاری، استفاده از روش های آزمایش شدة حوزه ای از علوم برای رفع مشکلات حوزه های دیگر، شیوه ای مرسوم و معقول است که باعث صرفه جویی و افزایش بهره وری می شود. در کتابداری و اطلاع رسانی با بسیاری از مسائل سروکار داریم که به مدد راهکارهای پاسخ گرفته در حوزه های دیگر مانند راهکارهای مهندسی معکوس، ارائة راه حل های جدید و مناسب برای آنها امکان پذیر خواهد شد. در این نوشته، ضمن معرفی و تبیین مهندسی معکوس، به برخی مصادیق و کاربردهای آن در فعالیت های کتابداری و اطلاع رسانی اشاره شده است. کاربردهای مهندسی معکوس در سازماندهی اطلاعات، خدمات مرجع، نرم افزارهای رایانه ای، پایگاه های اطلاعاتی و مطالعات رفتار اطلاع یابی توضیح داده شده و مزایای استفاده از آن نیز تبیین شده است. بهکارگیری مهندسی معکوس در فعالیت های کتابداری و اطلاع رسانی، به علت استفادة ایده های نابِی که از پیش خلق شده و ترکیب و تلفیق آنها، باعث صرفه جویی فراوان در وقت و سرمایه ها شده و طرح های خلاقانة نوینی را پدید می آورد که نتیجة آن خدمات بهتر و رضایت استفاده کنندگان از خدمات خواهد بود.
اصلاح نظام اطلاع رسانی ، یا ترویج فرهنگ مطالعه و تحقیق ؟
حوزههای تخصصی:
سالهاست که از مشکلات موجود در نظام اطلاع رسانی و کتابخانه های کشور صحبت می شود. و این امر ، به عنوان مانع اصلی برای پیشرفت روند تحقیق و پژوهش معرفی می گردد . مقالات فراوان اما پراکنده ای در این زمینه ، در نشریات مختلف به نگارش در آمده و حتی در سمینارهای چندی مانند : سمینار کتاب و کتابداری در سال 1360 در دانشگاه مشهد ، سمینار کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در سال 1367 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، سمینار کاربردی مراکز و سارمانهای پژوهش فرهنگی و اطلاع رسانی در سال 1369 در تهران ( توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ) ، سمینار کتابداری در سال 1371 در دانشگاه مشهد ، و غیره برگزار گردیده ؛ اما مشکلات همچنان به قوت خود باقی است و چه بسا بیشتر هم شده است . دلیل عمده این وضعیت ، آن است که ضعف در سیستم اطلاع رسانی ، خود نه تنها مسئله اصلی محسوب نمی شود ؛ بلکه صرفا یک معلول است و مشکل در درجه اول ، نه از مراکز اطلاع رسانی ، که از ضعف در فرهنگ مطالعه و تحقیق در جامعه ما نشات می گیرد و کمی و کاستیها ریشه در آن دارد . و در واقع ، همین نکته مهم است که باید درابتدا مورد توجه قرار گیرد . دراین مقاله ، سعی شده است ریشه های ضعف در فرهنگ مطالعه و تحقیق و ارتباط آن با نظام اطلاع رسانی مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار گیرد .
تصویر علمی ایران در جهان
حوزههای تخصصی:
ر این مقاله، سعی می شود روشهای تجربی ای که در دو دهه اخیر، در چارچوب جامعه شناسی علم وضع شده و برای بررسی تحقیقات دانشگاهی مورد استفاده قرار گرفته اند، معرفی شوند. به کمک این روشها، می توان شاخصهایی تعریف کرد که بر مبنای آنها بتوان وضعیت علمی نهادهای تحقیقاتی را ارزیابی نمود. جهت نشان دادن یکی از کاربردهای این روشها، کوشش می شود تا موقعیت علمی ایران در جهان، در هشت رشته علمی در زمینه علوم پایه، مورد بررسی قرار گیرد و بر مبنای اطلاعات کمی، توان تحقیقاتی ایران را در دو دهه گذشته در زمینه تحقیقات دانشگاهی تعیین کرد.
رسانه ملی و شکل دهی به الگوی بهینه مصرف شهروندان در مسائل شهری: اتخاذ یک مدل نظری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، مطالعه نقش رسانه ملی در شکل دهی به الگوی صحیح مصرف شهروندان در مسائل شهری و در نهایت اتخاذ یک مدل نظری در این زمینه بوده است. بنابراین با توجه به رابطه متقابل رسانه ملی، مصرف و مسائل شهری، سازوکارهای تاثیرگذار بر مسائل شهری شامل ارتقای کیفیت زندگی شهری، محقق سازی شهر الکترونیک به عنوان زیرساخت اصلی دولت الکترونیک و ارتقای سرمایه اجتماعی شهروندان، مطرح شد و سپس بر چارچوب مفهومی شهروندی فرهنگی برای توسعه پایدار در مسائل شهری تاکید صورت گرفت. در بخش دیگر مقاله به رابطه متقابل رسانه، الگوی مصرف و مسائل شهری پرداخته و در نهایت الگویی جامع برای تبیین نقش رسانه ملی در شکل دهی به الگوی صحیح مصرف شهروندان در مسائل شهری ارائه شد.
بر اساس این مدل، رسانه ملی از طریق بهبود سازوکارهای تاثیرگذار بر کالبد شهری و همچنین بازنمایی نظام مند مسائل مختلف و انتقال معانی مورد نظر با استفاده از دستاوردهای نظریه های برجسته سازی، چارچوب بندی و کاشت، دستیابی به الگوی بهینه مصرف را تحقق می بخشد.
مفاهیم موثر بر دانش بنیان شدن رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در قرن بیست و یکم، ایجاد مزیت استراتژیک در کسب وکار، مستلزم نوع جدیدی از سازمان است که توانایی ایجاد دانش را برای به حداکثر رساندن موفقیت استراتژیک و رقابتی بودن سازمانی دارد . این مطالعه با توجه به استراتژی پیش بینی شده در افق رسانه ملی و ضرورت دانش بنیان شدن، درصدد شناسایی مفاهیم موثر در طراحی سازمان دانش بنیان در رسانه ملی است. به همین منظور در این تحقیق توسعه ای – کاربردی، مفاهیم مذکور استخراج و سپس در محیط رسانه ملی از طریق روش دلفی و با حضور 40 تن از اساتید نخبه دانشگاهی و خبرگان رسانه ملی به اجماع گذاشته شد. (گروه نخبگان دانشگاهی 20 نفر و گروه خبرگان رسانه ملی 20 نفر) 22 مفهوم اصلی سازمانهای دانش بنیان - که از ادبیات موضوع استخراج شده بود- با سه دور نظر سنجی و افزایش 4 مفهوم جدید، نهایتاً با 26 مفهوم /متغیربه عنوان ابعاد نهایی سازمان دانش بنیان در رسانه ملی به اجماع اعضای پانل دلفی رسید. یافته ها مؤید آن است که از نظر اعضای پانل دلفی؛ اهداف و چشم انداز دانش بنیان، فرهنگ تسهیم دانش، استراتژی بر محور دانش و نظام مدیریت دانش بیشترین تأثیر؛ و ساختار غیرمتمرکز با رسمیت کم و بدون مرز، کنترل و ارزیابی بر محور دانش و فرهنگ شغلی رسانه ای کمترین تأثیر را در دانش بنیان شدن رسانه ملی دارند.
ارزیابی بانک اطلاعاتی نمایه (لوح فشرده نمایه) بانک اطلاعات متن مقالات نشریات ادواری فارسی
حوزههای تخصصی:
بانک اطلاعاتی نمایه فهرست متن مقالات نشریات ادواری است که در ابتدا (سال 1370) بصورت مجله منتشر میشد و سپس از سال 1376 به صورت بانک اطلاعاتی رایانهای طراحی شد. در این بانک اطلاعاتی علاوه بر فهرست (عنوان، نویسنده، نام نشریه و کلیه واژه متن) امکان دسترسی به متن مقالات هم فراهم گردیده است. مسئولیت بانک اطلاعاتی نمایه بعهده مؤسسه فرهنگی اطلاعرسانی نمایه میباشد و کتابخانهها برای دریافت این بانک اطلاعاتی میتوانند مشترک شوند. در این مقاله ابتدا تاریخچه کوتاهی از سیر تاریخی مجله نمایه و امکانات آن و سپس توضیحاتی در رابطه با قسمتهای مختلف بانک اطلاعاتی رایانهای نمایه، مزایا و معایب آن عرضه میشود و سپس نتیجهگیری و چند پیشنهاد جهت استفاده بهتر از این بانک اطلاعاتی ارائه میگردد
ملاحظاتی در باب «خدمات تحویل مدرک»
حوزههای تخصصی:
بر آن است نگاهی به تعریف خدمات تحویل مدرک و مفاهیمهدر این مقاله نگارنده نزدیک به آن نظیر امانت بین کتابخانهای، فراهمآوری موادو مجموعهسازی انداخته، و سیر تاریخی آن را به صورت فشرده بنمایاند. معرفی فرآیند خدمات تحویل مدرک، لوازم، ابزارها و شرایط لازم برای انجام چنین فعالیتی، و همچنین آشنایی با شرح وظایف کارکنان ، از دیگر بخشهای این مقاله است. در پایان با ارائه کتابشناسی خدمات تحویل مدرک و امانت بین کتابخانهای در زبان فارسی (بدون ادعای کامل بودن این فهرست) سعی شده است زمینة انجام مطالعات بیشتر در این حوزه فراهم گردد.
هزینه فرصت
حوزههای تخصصی:
قواعد استنتاج و فرمول بندی پرسش در کاوش رایانه ای
حوزههای تخصصی:
برای بازیابی اطلاعات, باید پرسش ها فرمول بندی شوند. این کار باید با توجه به برنامه رایانه و با استفاده از عملگرهای منطقی بول صورت گیرد. کاوشگران همواره باید کار کاوش را با اخص ترین توصیفگرها فرمول بندی کنند. از آنجا که مرتبط کردن و ترکیب مفاهیم دارای اساس منطقی است, آشنایی با قواعد استنتاج منطقی ضروری است.
گروه اعداد در ترجمه ماشینی
حوزههای تخصصی:
هدف از عرضه گروه اعداد، ساختن ترکیبات مجاز از اعداد اصلی و ترتیبی در زبان فارسی است. در این مقاله سی و هشت عضو دستگاه عددگویی فارسی در چهارگروه چندعضوی و دو گروه تکعضوی قرار داده شدهاند. سی و هشت عضو مذکور در دو دسته قاعده کلی (یعنی قواعد گروه اعداد اصلی و اعداد ترتیبی) جای داده شدهاند. تعداد قواعد اعداد اصلی شامل چهل و هفت، و تعداد قواعد اعداد ترتیبی (که خود بر دو نوعاند) شامل چهار قاعده است. در این قواعد، امکانات بالقوه همنشینی اعداد اصلی و ترتیبی، با ذکر مثال بررسی شده است.