خودکشی

هدف: ازدواج زودهنگام در همه نقاط جهان دیده می شود و پدیده ای نوظهور نیست. آنچه در رابطه با این موضوع نوظهور است، پیامدهای گوناگون و تاثیر آن بر دخترانی است که به ناچار قربانی کودک همسری شده اند، در همین راستا، این نوشتار با هدف فهم پیامدهای جسمی و روانی کودک همسری و راهبردهای اتخاذی از سوی کودک همسران انجام یافته است. روش : این پژوهش بر اساس رویکرد کیفی وروش پدیدارشناسی صورت گرفت. اطلاعات از 31 نفر از زنان و دانش آموزان دختر بخش صوفیان که تجربه ازدواج در سنین زیر 15 سال را داشته اند، از راه مصاحبه با شیوه نمونه گیری هدفمند گردآوری شدند. اعتبار بخشی یافته های حاصله بر اساس روش های کنترل اعضا و خود بازبینی پژوهشگر بوده است. یافته ها: با ناتمام ماندن دوره کودکی و نوجوانی که حذف مرحله نمایشی را در پی دارد کودک با دنیایی از آرزوهای دفن شده رو به رو است و عدم جامعه پذیری مد نظر مید و در نتیجه نداشتن ادراک منسجم از خود باعث عدم استقلال کودک همسران شده و تحکم مردانه را بر کودک همسران تثبیت می کند، ترک تحصیل، کودک مادری و اجبار به ایفای نقش مادری از جمله پیامدهای مهم ازدواج زودرس است. خشونت در رابطه جنسی از پیامد مهم جسمی است که عدم آگاهی از حقوق جنسی ، کودک همسران را در معرض روابط جنسی خشونت آمیز قرار می دهد. راهبردهای اتخاذی کودک همسران در شش مقوله بررسی شد. مهم ترین آنها طلاق و خودکشی است که راهکار آخر برای فرار از زندگی هست که خودشان انتخاب نکرده اند. بحث: جامعه پذیری در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی بسیار مهم است و اگر مراحل آن به درستی طی نشود، پیامدهای نامطلوبی بر جای می گذارد که اصلاح و یا تخفیف آن نه اینکه نشدنی بلکه بسیار سخت می نماید؛ بنابراین، شایسته است در سطوح گوناگون خرد، میانه و کلان از ساختار گرفته تا خانواده ها، آموزش های لازم داده شود. نتیجه گیری: بستر توسعه در گام اول از خانواده شروع می شود؛ اگر در خانواده جامعه پذیری ناسالمی رخ دهد، توسعه نامتوازن در کلیه سطوح فردی و اجتماعی گریز ناپذیر خواهد بود. اصولا سرچشمه تبعیض ها هم، مورد یاد شده است؛ بویژه تبعیض های تک ساحتی ( تبعیض علیه دختران) که در این پژوهش نمودی خاص داشته است.

خودکشی به عنوان یک مسئله مرتبط با سلامت عمومی، اگرچه توسط یک فرد انجام می شود اما، خانواده و جامعه تحت تأثیر پیامدهای آن قرار می گیرند. از این رو و با توجه به اهمیت این پدیده محققان کوشیده اند تا عوامل مؤثر بر خودکشی را از جنبه های مختلف اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قرار دهند. اگرچه در مطالعات پیشین اثر متغیرهای مختلف بر خودکشی مورد بررسی قرار گرفته اما، در پژوهش هایی که در ایران انجام شده اند به تأثیر موقعیت نسبی زنان در حوزه های مختلف با تعبیر برابری جنسیتی کمتر توجه کرده اند. در حالی که بر اساس ادبیات موجود، این پدیده می تواند بر خودکشی تأثیر داشته باشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر خودکشی با تأکید بر موقعیت زنان نسبت به مردان در بخش های آموزش و بازار کار طی دوره 1401-1395 طراحی شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اگرچه افزایش نسبت دانشجویان زن به مرد تأثیر مثبت و معنی دار بر خودکشی در استان ها دارد اما، افزایش نسبت مشارکت اقتصادی زنان به مردان به واسطه عواملی مانند دسترسی به منابع بیشتر برای خانواده و کاهش استرس های مالی تأثیر منفی و معنی دار بر خودکشی داشته است. یافته های این پژوهش از اهمیت توجه سیاست گذاران به موقعیت زنان در حوزه های مختلف از جمله آموزش و بازار کار حکایت دارد.

هدف پژوهش مطالعه پیامدهای توسعه بر روند خودکشی در استان های کشور (31 استان) است. روش پژوهش، روش تطبیقی درون کشوری (از نوع طولی) و واحد تحلیل آن، استان و سال به روش مقایسه واحدهای اجتماعی است. در جمع آوری اطلاعات از تکنیک مطالعه اسنادی که شامل کتب، مقالات، تحقیقات، پایان نامه ها و داده های اسنادی ثانویه (دست دوم) و دیگر داده های اسنادی از تارنماهای دولتی مرتبط می شود، استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بین توسعه اجتماعی (شهرنشینی، صنعتی شدن، تولید ناخالص داخلی)؛ توسعه اقتصادی (ضریب جینی، بیکاری (اشتغال) و فقر) و توسعه انسانی (باسوادی، آموزش، امید به زندگی) و گرایش به خودکشی رابطه معنی داری وجود دارد. درنهایت فقر به عنوان شاخصی برای توسعه نیافتگی استان ها، برخلاف ادعاها و یافته های سایر محققان که مدعی تأثیر فزاینده بر خودکشی هستند، تأثیر آن معکوس و کاهنده بوده و با افزایش میزان فقر در استان ها خودکشی کاهش یافته است. شتاب شهرنشینی و صنعتی شدن تأثیر افزایشی بر میزان خودکشی دارد. درنهایت داستان و مسأله توسعه، تنها رویه سیاه و منفی آن نبوده بلکه بعد سفید آن نیز آشکار هست و بیش از آن که منجر به افزایش خودکشی گردد به کاهش و پایین آمدن میزان خودکشی منجر شده است. 

خود-دگرکشی، به عنوان یکی از نابهنجارهای اجتماعی، پدیده ای است که در آن شخص، به فاصله ی کوتاهی از به قتل رساندن دیگری، مبادرت به خودکشی می کند. به رغم متنوع بودن مصادیق این نابهنجاری، می توان تمامی اقسام آن را در دو گروه خود-دگرکشی انگیزشی و خود-دگرکشی غیر انگیزشی جای داد. وجه فارق بین این دو نوع از خود-دگرکشی، وجود انگیزه ی خاص در ارتکاب قتل (مسبوق به رابطه ی عاطفی بین قاتل و مقتول) در خود-دگرکشی انگیزشی و عدم وجود این رابطه در خود-دگرکشی غیر انگیزشی است. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر کیفی با انجام نمونه گیری هدفمند از 50 نفر از روان شناسان و روانپزشکانی است که پرونده های مرتبط با خود- دگر کشی را مورد بررسی قرار داده اند. مصاحبه ها تا زمان اشباع اطلاعات ادامه یافت و تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش کد گذاری باز انجام پذیرفت یافته ها نشان دادند که می توان انواع گوناگون خود- دگر کشی را بر اساس رابطه ی خانوادگی، انگیزه و فراوانی طبقه بندی نمود. همچنین می توان برای خود-دگر کشی انگیزشی ویژگی هایی نظیر ماهیت خشن، سبق تصمیم، وجود رابطه ی عاطفی، شیوع ارتکاب مردانه و هدف قراردادن زنان به عنوان آماج جرم را در نظر گرفت و آن را در دسته بندی چهار گانه ی همسرکشی، فرزند کشی، خانواده کشی و معشوقه کشی قرار داد. همچنین، فقدان خودکنترلی و نیز وضعیت روانی خاص قاتل را می توان به عنوان علل مستقیم ارتکاب خود- دگرکشی انگیزشی بیان کرد.

مطالعیه حاضر باهدف بررسی زمینه ها و پیامدهای اجتماعی مسمومیت های دارویی عمدی در بین جوانان شهر پاکدشت انجام گرفته است. روش تحقق کیفی و تجزیه وتحلیل داده ها با روش داده بنیاد (اشتراوس و کوربین) انجام گرفت. نمونه گیری مبتنی بر نمونه گیری هدفمند و نظری است. فرایند اشباع نظری با مصاحبیه عمیق با 27 نفر از جوانان با تجربیه مسمومیت دارویی عمدی مراجعه کننده به بیمارستان شهدای پاکدشت انجام شده است. براساس یافته های پژوهش، پدیدیه محوری «ضعف هویت اثرگذار» است که ناشی از «حس رها ودگی، ضعف مرجعیّت اجتماعی و حس فرودستی اجتماعی» است. زمینه های اجتماعی پدیدآورندیه این پدیدیه محوری در دو بعد، کلان و بین فردی، استخراج شده است. در بعد کلان، این زمینه ها عبارت اند از: «ضعف در انسجام بخشی زمانی، فقر نسلی، پس زدگی اجتماعی». در سطح بین فردی، زمینه های اجتماعی شامل «کشش های گروهی، میل جنسی تحقق نیافته، مرزهای خانوادگی ناپایدار و روابط نارس» هستند. برای پیامدهای اجتماعی، 19 مفهوم پایه استخراج شد که درنهایت، در قالب سه مقولیه اصلی «تفکر انتقامی و جبرانی»، «گسست در سلامت اجتماعی» و «انگ و داغ اعتبار اجتماعی» سازمان دهی شدند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که جوانان پاکدشت در ساخت اجتماعی موجود انسجام و انطباق لازم را کسب نمی کنند. این وضعیت ابتدا «یافتن معنا در جامعه، دوم حس داشتن یک تجربیه مشترک با دیگران، سوم کارآمدی اجتماعی و عاملیت و درنهایت، حمایت اجتماعی» آنها را مختل ساخته است.

ناهنجاری های رفتاری در همه جوامع به چشم می خورد ولی با توجه به شرایط جامعه، نوع ، میزان و شدت آن متفاوت است. افزایش ناهنجاری های رفتاری در بین دانش آموزان از یک طرف بیانگر شروع ناهنجاری در سنین پایین و از طرف دیگر بیانگر تداوم آن در آینده است که در نهایت بنیان های جامعه را به مخاطره خواهد انداخت. از این رو شناسایی زمینه ها، دلایل و پیامدهای آسیب ها و انحرافات اجتماعی شایع در بین دانش آموزان نیازمند تبیین و تدقیق مضاعف است. این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل، 25 مورد از مقالات علمی-پژوهشی را که در سالهای 1378 تا 1398 در ایران تالیف شده است، انتخاب و بر اساس شاخصهای روشی و نظری  بررسی و ارزیابی کرده است. طبق یافته های تحقیق چهار آسیب اجتماعی رایج در میان دانش آموزان عبارتند از: خشونت، اعتیاد، انحرافات جنسی و خودکشی. این مقاله همچنین به دسته بندی و تحلیل عوامل موثر بر گرایش دانش آموزان به این آسیبها و مقایسه یافته ها با نتایج پژوهش های خارجی درخصوص این آسیب ها پرداخته است.

زمینه و هدف: طی دهه های اخیر در بسیاری از کشورها و مناطق جهان، پدیده خودکشی روند فزاینده ای به خود گرفته است. این پدیده، اگرچه سمت و سوی تعدادی از پژوهش های اجتماعی را به خود جلب کرده است، اما تجربیات اقدام کنندگان به خودکشی و دلایل و بسترهایی که آن را شکل می دهند، پیچیده و بسیار متفاوت است. هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجربه زیسته افرادی است که اقدام به خودکشی نموده اند. روش و داده ها: این مطالعه با روش پدیدار شناسی انجام گردید. مشارکت کنندگان، ۱۸ نفر از افراد ۱۸ تا ۳۵ ساله ای بودند که طی سه ماهه آخر ۱۴۰۲ در شهر مشهد اقدام به خودکشی نموده بودند. انتخاب مشارکت کنندگان به شیوه هدفمند انجام شد. فرآیند گردآوری داده ها در هیجدهمین مصاحبه نیمه ساختاریافته به اشباع داده ای رسید. سپس داده ها با روش کلایزی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: این افراد در چهار بعد بدن، روابط، فضا و زمان تجارب آسیب زایی دارند. بدن برای گروهی موضوعی ناارزنده و برای گروهی ابزاری برای اعتراض است. روابط زیسته نیز از فاصله گیری اجتماعی تا آزادی کامل در نوسان است. فضای آنان فاقد دلبستگی است. این در حالی است که گروهی به گذشته با نگرشی منفی، گروهی سعی در فراموشی کردن گذشته و بالاخره گروهی درصدد تغییر جهان زیسته خود هستند. بحث و نتیجه گیری: ضروری است تجربه زیسته این افراد جدی گرفته شود و همزمان به هر چهار بعد زیست بدنی، فضای اجتماعی، ارتباطی و زمانی آنان توجه شود. پیام اصلی: هنگامی که افراد خودکشی می کنند هیجاناتی را در چهار بعد بدنی، روابط اجتماعی، فضا و گستره زمان تجربه می کنند. شناخت هر یک از این مضامین می تواند به افرادی که در حال کمک به این افرادند، یاری دهد. 

هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی و تحلیل عواقب سوءاستفاده در ورزش ایران بود. روش شناسی: روش پژوهش کیفی می باشد و داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شدند. 14 مشارکت کننده در این پژوهش حضور داشت که شامل اساتید، متخصصین، کارشناسان و صاحب نظران در زمینه سوءاستفاده در ورزش بودند. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مضامین استفاده شد. یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش حاضر، هشت عامل از عواقب سوءاستفاده در ورزش است که عبارت هستند از: 1) پریشان حالی، 2) انزوا و تنهایی، 3) خودآزاری ورزشکار، 4) سرزنش و سرخوردگی، 5) اختلال در زندگی عادی، 6) انگشت نما شدن، 7) خدشه دار شدن آبروی خانوادگی و 8) وجهه ناخوشایند ورزش. نتیجه گیری: طبق یافته ها می توان بیان کرد تأثیرات سوءاستفاده بر ورزشکاران می تواند شدید باشد و تا مدت ها پس از سوءاستفاده ادامه یابد. به همین منظور آگاه شدن از عواقب وقوع سوءاستفاده در ورزش باعث می شود این مسئله راحت تر درک شود و عواقب سوءاستفاده از ورزش کاهش یابد.