تاریخ اسلام و سیره

۶۲۵.

بررسی زمینه های شکوفایی تمدن اسلامی در قرون نخستین

نویسنده: ولی الله عبدولی

منبع: خردنامه سال چهارم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: نهضت ترجمه عصر طلایی فرهنگ و تمدن قرون اولیه ملل مغلوب

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۸۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۳۱۷

برآیند گسترش دین اسلام در سرزمین های وسیع و به تبع آن، ایجاد بستری نو و حضور متفکرانی که در این چهارچوب فرصت اندیشه و باز اندیشی یافتند، تمدنی درخشان بود که البته به ناحیه خاصی تعلق نداشت و تنها نام فرهنگ و تمدن اسلامی برازنده ی آن بود. همه ی تمدن های تحت حوزه ی نفوذ اسلام، بخش برجسته ی فرهنگی خود را به حوزه ی اسلام آوردند و کار ویژه ی دین اسلام این بود که امکان سازش و همکاری میان این فرهنگ های متفاوت و گاه متناقض را با آموزه های خود فراهم کرد و از تفاوت ها فرصت ساخت. با روی کار آمدن عباسیان و خصوصا از عصر هارون به بعد، عوامل متعددی موجب شکل گیری نهضت های علمی و فکری مهمی در تمدن اسلامی شدند که بغداد و دیگر شهرهای بزرگ اسلامی را به قلب تپنده ی علمی جهان آن روزگار تبدیل کرد. هدف از این پژوهش شناخت عناصر و ارائه الگویی از همبستگی آن ها در این پروژه طلایی کم نظیر است.

ساختارگرایى که از سال‏هاى شصت سده بیستم فعالیت خود را آغاز کرده بود، عصر طلایى خود را در سال‏هاى هفتاد سپرى کرد. این مکتب بر بسیارى از حوزه‏هاى دانش تأثیر خود را نهاد و بر تاریخ‏نگارى این دوره نیز سایه افکند، به‏گونه‏اى که مقاله‏هاى مجله تاریخى آنال، رنگ و بوى مباحث ساختارى به خود گرفت. در این مقاله، نویسنده به دنبال معرفى این نوع از تاریخ‏نگارى است. وى پس از معرفى شخصیت‏هاى برجسته ساختارگرا، زمینه‏هاى سیاسى ـ اجتماعى و علمى شکل‏گیرى این مکتب را یادآور شده، سپس سیر تکوین آن را دنبال کرده است. هم‏چنین نویسنده، مؤلفه‏هاى اصلى ساختارگرایى و پیوند آن را با تاریخ‏نگارى به بحث مى‏نشیند و از مفاهیم اصلى آن، سخن مى‏گوید و سپس کاستى‏ها و آسیب‏هاى آن را مى‏شمارد.

درخت حوزه‌های تخصصی

تاریخ اسلام و سیره

نقش تشیع در جنبش‏هاى سیاسى صوفیان قزلباش(مقاله پژوهشی حوزه)

امیرالمؤمنین على(علیه السلام) در سفرنامه مادام دیولافوآ

تتبعى در راحة الصدور راوندى(مقاله پژوهشی حوزه)

نگرشى بر زندگى امام کاظم (ع)

بررسی زمینه های شکوفایی تمدن اسلامی در قرون نخستین

او همواره به کودکان سلام مى کرد.

آراستگى و زینت در سیره رسول فضیلت صلى‏الله‏علیه‏و‏آله(مقاله پژوهشی حوزه)

على (ع) و نحوه نگرش به قدرت(مقاله پژوهشی حوزه)

سیماى پیامبر اکرم(صلى اللّه علیه و آله و سلّم) در آینه نهج‏البلاغه

حــیــره عامل انتقال فرهنگ(مقاله پژوهشی حوزه)

قنبر، خادم ولایت

شیوه های منکر ستیزی پیامبر اعظم(ص)

وکلای حضرت مهدی (عج)

اهل بیت(ع) و حدیث غدیر

حضرت‌اشموئیل و پادشاهی‌طالوت

مدیریت منابع انسانى از دیدگاه امام على علیه السلام

موقعیّت اقتصادى مدینه در دوران جاهلیّت و…(مقاله ترویجی حوزه)

تاریخ‏نگارى ساختارگرا

طبرى و کتاب طُرق حدیث غدیر(مقاله پژوهشی حوزه)

نفیسه؛ گوهرى از نسل امام(ع)

پالایش نتایج جستجو