درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۲۱ تا ۶۴۰ مورد از کل ۳۱٬۳۴۵ مورد.
۶۲۱.

بررسی انگاره های بینامتنی در گونه گفتاری پدیدارساز؛ با تمرکز بر وضعیت انقلابی 57- 1356(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۸ (پیاپی ۷۸) 1 - 32

کلیدواژه‌ها: مشروعیت انقلاب اسلامی بینامتنیت پدیدارسازی گونه گفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۱
انقلاب اسلامی، محمل بروز و ظهور گونه های مختلفی از گفتارهای سیاسی با کارکردهای متفاوت بود. یکی از گونه های رایج که در وضعیت انقلابی و با هدف مشروعیت زدایی از رژیم حاکم شکل گرفت، «پدیدارسازی» بود که بر خیانت های صورت گرفته از سوی رژیم پهلوی در حق آرمان های اصیل و ملی نظیر عدالت، اسلام، آزادی و قانون تأکید می نمود. هدف این مقاله بررسی وجوه بینامتنی این گونه گفتاری است و تلاش می شود ضمن شناسایی مهم ترین ویژگی های این گونه گفتاری، موارد مشابه آن در طول تاریخ تشیع مورد بررسی قرار گیرد و از رهگذر این شناسایی، ریشه تاریخی آن بررسی گردد. به عبارتی در چه دوره های تاریخی و در چه شرایط اجتماعی و از سوی چه خطیبانی این گونه گفتاری نضج گرفته است تا به دوره انقلاب اسلامی رسیده است؟ با استفاده از الگوهای تحلیل انتقادی گفتمان و از طریق کاوش در متون دوره های متفاوت تاریخی مشخص شد که پدیدارسازی بروز یافته در دوره انقلاب، مابه ازای تاریخی در دوره معاصر و صدر اسلام دارد و در هنگامه بی ثباتی سیاسی، رهبران دینی از استدلال های مشابه علیه حکام جور زمان بهره برده اند.
۶۲۲.

کارکرد مولفه های سرمایه اجتماعی در آینده مقاومت عمومی از منظر امیرالمومنین (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال ۵ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۹) 9-34

کلیدواژه‌ها: آینده انقلاب اسلامی مقاومت امیرالمومنین (ع) حکومت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۵۱
سرمایه اجتماعی مهم ترین عامل دستیابی به کمال اجتماعی است، که با جهت بخشی به زندگی، حس خوشبختی و انسجام را به یک جامعه اعطا می نماید؛ انسجام جامعه سبب افزایش مقاومت عمومی در آینده خواهد شد. عنصر حسن اعتماد، اصلی ترین رکن سرمایه اجتماعی است که با توسعه مفهومی آن رشد مشارکت مدنی، در اداره حکومت را شاهد خواهیم بود. با توجه به مستندات اسلامی، حسن اعتماد، انسجام حکومت و توسعه اجتماعی جامعه و درنهایت افزایش مقاومت عمومی در برابر مشکلات پیش روی را در پی خواهد داشت و با فقدان دالِّ اعتماد مردمی، آسیب های اجتماعی شیوع بیشتری در جامعه خواهند داشت و بحران های اجتماعی در جامعه فراگیر خواهد شد و به تناسب در آینده با مقاومت عمومی تضعیف شده مواجه خواهیم شد.اعتماد در مرحله گذر از بحران های موجود و با تقویت مقاومت عمومی می تواند، به نحو مؤثری به آینده نظام اسلامی کمک می کند؛ و در ورودی و خروجی نظام، تصمیم گیری ها، الگوسازی ها، عملکردها و به عنوان یک عامل مؤثر پیشینی شمرده شود. بر دولت اسلامی شرط است که با رعایت مؤلفه های اعتماد ساز، مردم را با بدنه حکومت پیوند زده تا عنصر بی اعتمادی سبب تضعیف مقاومت مردم در برابر مشکلات اقتصادی و اجتماعی نگردد. از مهم ترین مؤلفه های اعتماد ساز در اندیشه امیرالمؤمنین، می توان به ضرورت پاسخ گویی، فروتنی، احترام به کرامت انسانی، خدمت گزاری اشاره نمود.
۶۲۳.

تحلیل مؤلفه های دیپلماسی اقتصادی قطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال ۲۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 429 - 454

کلیدواژه‌ها: انرژی دیپلماسی اقتصادی سرمایه گذاری خارجی سیاست خارجی قطر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۷۵
امروزه با تغییر اولویت های دستگاه دیپلماسی کشورها، تقویت شاخص های رشد اقتصادی از تقدم بالاتری نسبت به دیگر اهداف برخوردار است. در بسیاری از نظریه ها و تعریف های جهانی شدن، بر عنصر اقتصادی این فرایند تأکید شده و نظریه پردازان پرشماری، وجه غالب جهانی شدن را اقتصادی می دانند. هدف مقاله حاضر تحلیل و ارائه تجارب سایر کشورها در موضوع دیپلماسی اقتصادی است. سؤال اصلی آن است که دیپلماسی اقتصادی دولت قطر چه مؤلفه هایی دارد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد قطر بر پایه یک اقتصاد دولت محور با تأکید بر تنوع بخشی اقتصادی در عرصه بین الملل و از طریق رشد تجارت خارجی، سرمایه گذاری در حوزه های گوناگون و در مناطق مختلف جهان و همچنین متقابلاً در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی، الگوی خود را در حوزه دیپلماسی اقتصادی به نمایش گذارده است.
۶۲۴.

روش شناسی آینده پژوهی دولت: ارزیابی تناسب روش تحلیل علّی لایه بندی شده (CLA) برای آینده پژوهی دولت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ۱۰ بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۷ 171 - 202

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی دولت روش تحلیل علی لایه بندی شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۹۶
تحلیل علّی لایه بندی شده یک رویکرد آینده پژوهی است که در آن، وضعیت و آینده های احتمالی پدیده ها در چهار لایه رویدادی (لیتانی)، ساختاری، گفتمانی و استعاری مورد مطالعه قرار می گیرد. مفروضه مقاله این است که مهمترین شرط پژوهش های علمی تناسب روش شناسی با هستی شناسی است. به عبارت دیگر روش منتخب باید با ویژگی های موضوع پژوهش تناظر و تناسب داشته باشد. مقاله به این سوال پرداخت که آیا روش تحلیل علی لایه بندی شده برای آینده پژوهی دولت مناسب است؟ مقاله براساس آثار مبدع این روش (سهیل عنایت الله) به صورتبندی این روش و کاربرد ها و دستاوردهای آن پرداخته است؛ سپس به ویژگی های هستی شناختی دولت، به ویژه در شکل های امروزین آن اشاره کرده و سرانجام با استفاده از روش قیاسی تناسب این را برای برای مطالعه دولت مورد بحث قرار داده و به این نتیجه رسیده که این روش به دلیل تناظری که با سرشت پیچیده و چندلایه دولت دارد بیش از هر روش دیگری برای آینده پژوهی دولت مناسب است. با استفاده از این رویکرد می توان کارکردهای روزمره (لایه لیتانی)، ترتیبات نهادی (لایه ساختاری)، مبانی مشروعیت (لایه گفتمانی) و بنیان های اسطوره ای (لایه استعاری) دولت را مورد بررسی و تحلیل قراردا و آینده های احتمالی آن را شناسائی کرد. البته چون این روش بیشتر بر سویه های تحلیلی متمرکز است و سویه های هنجاری و تجویزی چندانی ندارد برای آینده پژوهی دولت نیازمند تکمیل است. استفاده همزمان از دیگر روش های آینده پژوهی نظیر سناریو سازی، تحلیل تأثیر بر روند، تحلیل الگوها و تحلیل چرخه های آینده می تواند به تکمیل و بهینه سازی این روش در آینده پژوهی دولت کمک کند.
۶۲۵.

کاربست نظریه ی "دولت طبیعی" نورث و همکاران برای تفسیر تحولات دولت صفوی از شکل گیری تا اوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ۱۰ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۸ 75 - 120

کلیدواژه‌ها: نظم دسترسی محدود دولت طبیعی صفویان توسعه تفسیر تحولات تاریخی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۳
 هدف این مقاله استفاده از نظریه ی "دولت طبیعی" نورث و همکاران برای ارائه تفسیری نو از تحولاتی است که طی آن فرقه صفویه به دولتی بزرگ در زمان عباس اول تبدیل که بادوام ترین دولت بعد از اسلام و شکل دهنده ی بسیاری ازنهادها و مرزهای ایران امروزی شد. نورث و همکاران "دولت طبیعی" را دولتِ جوامع با "نظم دسترسی محدود" نامیده اند، چون متداول ترینِ نظم اجتماعی در طول تاریخ بوده است. این نظم اجتماعی در مقابل  "نظم دسترسی باز"،  یعنی نظمی با دسترسی عمومی به منابع و فعالیتهای سیاسی و اقتصادی جامعه، است. "دولت طبیعی" ائتلافی از قدرتمندان جامعه است که فعالیتهای کلیدی سیاسی، نظامی، اقتصادی، دینی و آموزشی جامعه را طوری کنترل می کنند که تولید و توزیع رانت برایشان فراهم شود. پس تغییرات در ائتلاف با تغییرات در منابع تولید رانت و رقابت بر سر توزیع آن مرتبط است. مدت بین آغاز صفویه تا عباس اول به هفت دوره تقسیم و نشان داده می شود که چگونه تغییرات در ائتلاف متناسب با نقش و انگیزههای اعضاء در تولید انواع رانتها و قدرت سیاسی نسبی آنها قابل تفسیر است. برای هر دوره ابتداء مهمترین بخش از چارچوب نظری مرتبط ارائه و سپس تحولات آن دوره و تغییرات ترکیب ائتلاف مورد بحث قرار می گیرد. انتظار می رود بکارگیری این نظریه، که دولت را بر خلاف اغلب نظریه ها، سازمانی یکپارچه و تک بازیگرِ جامعه نمی داند و همزمان جنبه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه را در بر دارد، بینشهای جدیدی برای تفسیر تحولات دولت صفوی و نسبت این تحولات به توسعه ارائه کند.
۶۲۶.

همکاری ایران با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در مبارزه با قاچاق کالا و ارز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال ۱۷ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 335 - 362

کلیدواژه‌ها: اشتراک داده ها حکم رانی چندسطحی سیاست گذاری سطح فراملی قاچاق ایران آسیای مرکزی قفقاز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۹۲
قاچاق کالا و ارز یکی از چالش هایی است که ریشه هایی هم در خارج از کشور دارد . بخش زیادی از این چالش ها، وابسته به ارتباط میان کشورها است،.از این رو هدف این پژوهش، بررسی چالش ها و ارائه راهکارهایی در جهت تغییر در سیاست گذاری و همکاری ایران با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در برابر این پدیده است.  پرسش اصلی این نوشتار این است که؛ چگونه می توان در مبارزه با قاچاق کالا و ارز میان ایران و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز تغییر رویکرد ایجاد کرد؟ در پاسخ به این پرسش، این فرضیه مطرح می شود که افزایش همکاری و همگرایی میان ایران و کشورهای آسیای مرکزی و منطقه قفقاز در مبارزه با قاچاق کالا و ارز، موجب تقویت روابط سیاسی و آرامش بیشتر منطقه می شود. پژوهش پیش رو از نظر هدف کاربردی بوده و به روش تحلیل مضمون انجام شده است. روش نمونه گیری، به صورت هدفمند و گلولهبرفی است. برای گردآوری داده ها، به کارشناسان مبارزه با قاچاق در دستگاه هایی مانند: پلیس اقتصادی نیروی انتظامی، تعزیرات حکومتی، اصناف و گمرک مراجعه شد. داده ها و یافته های پژوهش، دربرگیرنده دیدگاه های مصاحبه شوندگان در مورد راهکارهای پیشنهادی برای سیاست گذاری در مبارزه در جنبه های گوناگون است که با تجزیه و تحلیل انجام گرفته، در چارچوب زمینه های فراگیر،ارائه شده اند. با توجه به مصاحبه های انجام شده در حوزه کاربردی و اجرا در مبارزه با قاچاق کالا و ارز، بر ضرورت دگرگونی ساختار روابط میان کشورها در برخورد با قاچاق، تأکید فراوانی دیده شد. این دگرگونی ها در جنبه هایی مانند: تصمیم گیری و کاربردی، بودجه و همکاری طرف های خارجی بیان شده است.
۶۲۷.

بررسی مؤلفه های تمدن ساز انقلاب اسلامی بر اساس کتاب ولایت فقیه امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵ 151 - 173

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی تمدن سازی کتاب ولایت فقیه علل اربعه امام خمینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۶
بررسی مؤلفه های تمدن ساز در کتاب ولایت فقیه امام خمینی (ره) که ترسیم کننده راه آینده نظام اسلامی از سال 1348 در دوران تبعید بوده و بیان کننده شروط بقا و تداوم نظام اسلامی در اندیشه تمدنی ایشان می باشد، حائز اهمیت است. بر این مبنا، برای شناخت مؤلفه های تمدن سازی، پرسش اصلی این است که در راستای کتاب ولایت فقیه امام خمینی، مهم ترین مؤلفه های تمدن ساز چه مواردی می باشد؟ برای این منظور در این نوشتار تلاش شد با استفاده از روش علل اربعه در فلسفه، علل چهارگانه مدل و الگوی علمی تمدن سازی در کتاب ولایت فقیه بررسی شود. بر این اساس، علت های مادی تمدن سازی در کتاب ولایت فقیه عبارت اند از: منابع شناختی، منابع اخلاقی و منابع فقهی. علت فاعلی تمدن سازی در کتاب ولایت فقیه عبارت است از: نظام سازی مبتنی بر ولایت فقیه. علت صوری تمدن سازی در کتاب ولایت فقیه عبارت است از: پاسخ به خواسته های اولیه تمدن، خواسته های ثانویه تمدن و خواسته های عالی تمدن؛ و علت غایی تمدن سازی در کتاب ولایت فقیه عبارت است از: پرورش انسان مهذّب و تربیت یافته مطابق با اعتقادات، اخلاق و احکام دین اسلام.
۶۲۸.

خصوصیات روان شناختی نتانیاهو و تأثیر آن بر رویکرد اسرائیل در جنگ غزه (2023)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بحران پژوهی جهان اسلام دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳۴ 169 - 189

کلیدواژه‌ها: جنگ غزه رژیم صهیونیستی روان شناسی شناختی نتانیاهو هفت اکتبر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۹
جنگ غزه که متعاقب عملیات طوفان الاقصی در 7 اکتبر 2023 به وقوع پیوست و رژیم صهیونیستی را دچار غافل گیری نمود، بار دیگر موجب نمایان شدن افعال تهاجمی، فرصت طلبانه و غیرستیزانه رژیم صهیونیستی در برابر دیدگان جهانیان شد. در این مقاله به دنبال تبیین و تشریح رویکردهای اسرائیل در این جنگ، از طریق بررسی تأثیر خصوصیات شخصیتی نتانیاهو بر سیاست خارجی اسرائیل می باشیم. برهمین اساس، پرسش اصلی این است که: اولاً خصوصیات روان شناختی نتانیاهو شامل چه مواردی است؟ و دوماً تأثیر این ویژگی های روان شناختی بر رویکرد اسرائیل در جنگ غزه چگونه بوده است؟ فرضیه پژوهش نیز به این شرح است که خصوصیات روان شناختی نتانیاهو، خصوصاً مواردی مانند پیچیدگی مفهومی و انسجام شناختی موجب رفتار تهاجمی و گسترش گر اسرائیل در این جنگ شده و جلوه های آن را می توان در رد پیشنهاهای آتش بس، کشتار و بمباران بی وقفه نوار غزه، عدم توجه به فشارهای داخلی مانند مطالبات خانواده های گروگان ها و همچنین بی توجهی به فشارهای بین المللی حتی از سوی آمریکا؛ مشاهده نمود. در این پژوهش که به شیوه تحلیلی- تبیینی می باشد، به صورت تلفیقی از برخی نظریه های روان شناسی شخصیت و روان شناسی شناختی، بهره خواهیم بُرد.
۶۲۹.

Reexamination of the Relationship between the Absolute Guardianship of the Jurisprudent (Vilayat-e Faqih) and the Role of the Principle of Apostasy Prohibition from Religion(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۶, Issue ۱۹, Winter ۲۰۲۴ 89 - 108

کلیدواژه‌ها: Apostasy from Religion Boundaries and Authorities Valy-e Faqih Deviation from Religion

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۱
Since there has been no research on the boundaries and authorities of the Valy-e Faqih in the principle of apostasy prohibition from religion, it is necessary to conduct a study on this matter. Therefore, the present study aimed to clarify the boundaries and authorities of the Islamic ruler in the principle of apostasy prohibition from religion. To this aim a descriptive-analytical method with using library sources was used. The results indicated that the Valy-e Faqih, based on the status and authorities derived from the Prophet (PBUH) and the Imams can temporarily suspend or modify rulings that lead to deviation from religion and aversion to religion, using considerations of time and place. Therefore, rulings that lead to dislike, aversion, and hatred towards religion, weaken and endanger Islam, are considered forbidden and prohibited. For example, in jurisprudence, actions such as not punishing a pregnant woman, changing the punishment of stoning, or making contracts with hostile governments that lead to aversion and dislike among people are considered prohibited and forbidden  
۶۳۰.

واکاوی مفهوم مشارکت سیاسی در قرآن کریم با تأکید بر سازوکار انتخابات

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال ۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 121--144

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم مشارکت سیاسی انتخابات مردم سالاری دینی جامعه ایمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۴۸
هدف پژوهش حاضر واکاوی مفهوم مشارکت سیاسی در قرآن کریم است، در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی بر سازوکار انتخابات متمرکز شده است. برداشت های نظری و مسائل عملی ایجاد شده به دلیل تعدد مسیرهای مشارکت سیاسی مومنین گوناگون است، با این همه یافته های پژوهشی برآمده از مبانی دینی و قرآنی نشان می دهد محقق کردن مردم سالاری دینی یک ضرورت ایمانی است که انتخابات یکی از روش های امروزی در جهت اجرایی ساختن آن است؛ در این بین مسائلی پیش می آید که راه های محقق سازی مشارکت سیاسی را درگیر ابهام می سازد. در مقاله پیش رو به واکاوی مفهوم مشارکت سیاسی با در نظر گرفتن اصول و مبانی قرآنی پرداخته شده است و در این فرآیند با تاکید بر روش مرسوم و متداول انتخابات، سازگاری و تطبیق آن در متن جامعه ایمانی برای تحقق مطلوب مشارکت سیاسی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
۶۳۱.

آسیایی شدن خلیج فارس؛ تبیین مؤلفه های سیاسی- اقتصادی مؤثر بر جهت گیری آسیایی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۸ (پیاپی ۷۸) 223 - 266

کلیدواژه‌ها: آسیایی شدن شورای همکاری خلیج فارس نفت چین شرق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
فرایند آسیایی شدن منطقه خلیج فارس تحت تأثیر الزام های گوناگون سیاسی- اقتصادی، بی شک مهم ترین چرخش سیاسی- دیپلماتیک کشورهای عربی این منطقه از زمان تأسیس تا به امروز بوده است. رابطه میان آسیا و خلیج فارس که از دهه ها قبل آغاز شد، امروزه تحت تأثیر عواملی چندگانه به مرحله ای نوین از تکامل خود رسیده است. این نوشتار با اتکا بر روش توصیفی- تحلیلی و با اتکا بر روش استنتاج علی و بهره گیری از رویکرد چندعلیتی خرد و کلان درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که چه مؤلفه های سیاسی- اقتصادی منجر به آسیایی شدن خلیج فارس و چرخش اعضای شورای همکاری خلیج فارس به سوی شرکای آسیایی شده است؟ ادعای این مقاله آن است که افزایش توجه سیاست خارجی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به روابط آسیایی ناشی از تاثیرگذاری مولفه هایی در سطوح فرد، نقش، جامعه، دولت و ساختار نظام بین الملل است. یافته های این پژوهش بیانگر این است که فارغ از تعاملات تاریخی در زمینه های فرهنگی، انرژی، تجاری و نظامی؛ عواملی نظیر تغییر نسل در رهبران شورا، ضرورت ایجاد اقتصاد مولد و تضمین بقا و مشروعیت دولت های خلیج فارس در کنار تحولاتی در سطح ساختار بین المللی از جمله تسریع انتقال قدرت از غرب به شرق، خیزش خارق العاده چین و ضرورت موازنه سازی منطقه ای منجر به تثبیت و تسریع آسیایی شدن اعضای شورا در سال های اخیر شده است.
۶۳۲.

تحلیل کیفی تهدیدات بیولوژیک در نیروهای مسلح ایران: رویکردی بر پایه نظریه پردازی زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال ۹ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳۴ 117 - 146

کلیدواژه‌ها: تهدیدات بیولوژیک نیروهای مسلح نظریه زمینه ای آسیب پذیری پایداری دفاعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۹
هدف: این پژوهش با هدف بررسی تهدیدات بیولوژیک در نیروهای مسلح ایران و ارائه راهکارهایی برای مقابله با این تهدیدات، انجام شده است.روش تحقیق: این پژوهش با استفاده از روش کیفی و رویکرد نظریه پردازی زمینه ای انجام شده است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 18 نفر از نخبگان دانشگاهی جمع آوری شده است.یافته ها: در بخش یافته ها، کدهای توسعه سلاح های بیولوژیک توسط کشورهای متخاصم، ضعف در سیستم های تشخیص و پاسخ دهی سریع و آمادگی ناکافی نیروها به عنوان شرایط علّی، موقعیت جغرافیایی استراتژیک ایران، آمادگی سازمانی و تحریم های بین المللی به عنوان شرایط زمینه ای و پیشرفت های فناوری پزشکی، همکاری های بین المللی و سیاست های داخلی و خارجی به عنوان شرایط مداخله گر تأثیر به سزایی در کاهش یا افزایش آسیب پذیری نیروهای مسلح داشته اند. از سوی دیگر نشان داد که استراتژی های پذیرش و مقاومت در مقابله با این تهدیدات باید به طور هم زمان به کار گرفته شوند. سرانجام، نتایج نشان می دهد که تهدیدات بیولوژیک می تواند چهار پیامد بهداشتی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی داشته باشند.نتیجه گیری: حاکی از آن است که ارتقاء سیستم های تشخیص سریع و تجهیزات حفاظتی، توسعه همکاری های بین المللی، پیشرفت های پزشکی و تولید واکسن های نوین، تدوین استراتژی های پیشگیری بلندمدت و تدوین سیاست های جامع و برنامه های پیشگیرانه بلندمدت می تواند آمادگی دفاعی نیروهای مسلح ایران در برابر تهدیدات بیولوژیک را به شکل معناداری افزایش دهد.
۶۳۳.

بررسی تحلیلی مفهوم دولت شکننده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۲۱ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 53 - 74

کلیدواژه‌ها: بررسی تحلیلی دولت دولت شکننده دولت ورشکسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۷۴
امروزه دولت شکننده اصطلاحی رایج است و هر قدر که بیشتر به کار می رود و به گستره وسیع تری از پدیده ها ارجاع داده می شود، از دلالت و معنا تهی گشته و قدرت تبیین کنندگی آن کمتر می گردد. ارجاع یک واژه به کثرتی از معانی و فراگیر شدن دایره مصداقی آن، سبب می گردد به جای یک ابزار تشخیصی دقیق، از نظر سیاسی انعطاف پذیر بوده و گاه مورد سوء استفاده قرار گیرد. در مواردی متعددی مشاهده می شود که قدرت های غربی به بهانه تهدید امنیت خود و جامعه جهانی از سوی کشورهایی که دولت شکننده دارند به مداخله می پردازند. نوشتار حاضر می کوشد در پاسخ به این پرسش که «دولت شکننده چیست و چه ویژگی هایی دارد؟» با بررسی شبکه معنایی دولت شکننده از طریق روش توصیفی-تحلیلی، به تدقیق معنایی این مفهوم از زاویه دید موافقان و مخالفان بپردازد تا امکان بهره گیری از آن به عنوان یک ابزار تشخیصی را به سنجش درآورد. هدف پژوهش، ارائه تصویری واضح تر از مفهومی نسبتاً نوپدید است. به نظر می رسد علیرغم قابلیت کاربردی وتبیینی مفهوم دولت شکننده، اما می توان از منظری معرفت شناسانه و روش شناسانه، نقدهایی اساسی نسبت به این مفهوم روا دانست. باید در بهره گیری از این مفهوم سویه های ایدئولوژیک آن اظهار گردد.
۶۳۴.

تبیین مدل چگونگی تاثیر رسانه های دیجیتال بر بحران های سیاسی اعتراضی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بحران پژوهی جهان اسلام دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۲ 26 - 48

کلیدواژه‌ها: رسانه های دیجیتال کنش آنلاین تهدیدات سیاسی کنش اعتراضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۹۵
اعتراض شکلی از کنش سیاسی است که در آن افراد یا گروه های اجتماعی علناً نارضایتی خود را از سیاست های موجود ابراز می کنند، از تغییر حمایت می کنند یا حمایت خود را از یک هدف خاص ابراز می کنند. در این راستا، دلایل مختلفی برای این وضعیت اشاره شده است، که البته یکی از علل اصلی این امر گسترش رسانه های دیجیتال در دهه های اخیر بوده است. در این راستا، هدف این پژوهش بررسی تاثیرات رسانه های دیجیتال بر روی کنش سیاسی اعتراضی شهروندان در جامعه آماری کشور ایران با استفاده از داده های موج هفتم پیمایش ارزش های جهانی می باشد. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از روش حداقل مربعات جزیی و نسخه 3 نرم افزار اسمارت پی ال اس نشان می دهد که اولاً، رسانه های دیجیتال از طریق افزایش کنش سیاسی آنلاین، منجر به تقویت کنش سیاسی اعتراضی در میان شهروندان می شود. ثانیاً، نتایج نشان می دهد که رسانه های دیجیتال از طریق کنش سیاسی آنلاین و سپس نگرانی های سیاسی در میان شهروندان نیز می تواند باعث گسترش کنش های اعتراضی شهروندان گردد.
۶۳۵.

تبیین سیاست خارجی ایالات متحده در قبال جنگ 2022 اوکراین از منظر رئالیسم نئوکلاسیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 51-73

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی ایالات متحده روسیه اوک‍رای‍ن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۲۳
بعد از مدت ها تنش دیپلماتیک میان روسیه و اوکراین، این دو کشور در اواخر فوریه 2022 وارد درگیری مستقیم نظامی شدند. این درگیری تا حدود زیادی عرصه گسترده ای از سیاست بین الملل را دستخوش تغییرات نموده است. آمریکا به دنبال گسترش مرزهای ناتو به سمت مرزهای غربی روسیه است تا حلقه محاصره این کشور تنگ تر شود این مسئله باعث بروز تنش بزرگی در اروپای شرقی شده است. هدف این مقاله بررسی متغیر های تأثیرگذار در اتخاذ سیاست های دولت بایدن در قبال جنگ 2022 روسیه و اوکراین است. براین اساس، در پی یافتن پاسخ این سؤال است که سیاست خارجی آمریکا در قبال حمله روسیه به اوکراین متأثر از چه عواملی بوده و چگونه می توان آن را تبیین کرد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که آموزه های رئالیسم نئوکلاسیک در رفتار سیاست خارجی آمریکا در قبال این جنگ مشهود می باشد، رفتاری هم که آمریکا در پی این جنگ اتخاذ کرده است، آمیزه-ای از تعامل عوامل بیرونی (نظام بین الملل) و عوامل داخلی (ساختار و قدرت داخلی و نوع ادراک نخبگان تصمیم گیرنده سیاست خارجی آمریکا) بوده است. روش پژوهش حاضر به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت ها است.
۶۳۶.

راهبردهای استقامتی پیامبر اکرم(ص) در مقابل طاغوت، بارویکرد قرآنی، روایی و تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال ۲۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۰۲ 183 - 214

کلیدواژه‌ها: پیامبر استقامت توحید دشمن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۹۶
قرآن کریم استقامت پیامبراکرم(ص) در مقابل طاغوت ها را ضرورت انکارناپذیر، برای حیات اسلام دانسته است. استقامت پیامبر(ص) به عنوان یک رویکرد مبتنی بر ارزش های توحیدی، تنها به جنگ نظامی منحصر نشده است و دارای ویژگی های منحصر به فردی است که در وضعیت کنونی کشور و لزوم عبور از مشکلات، اهمیت مضاعف یافته است. در این مقاله در پی پاسخ به این سوال هستیم که پیامبر(ص) برای خنثی سازی تهدیدات طاغوت ها از چه راهبردهای استقامتی و مبارزاتی بهره جسته است؟ در این پژوهش که از لحاظ روش کیفی است با بهره گیری از تحلیل مضمون و تشکیل شبکه مضامین، راهبردهای استقامتی نبی مکرم(ص) در سه بخش مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر، مبتنی بر سیره مبارزاتی ایشان و با استناد به آیات قرآن و تاریخ پیامبر(ص) دسته بندی شده است. داده ها با بهره گیری از نرم افزار مکس کیودا و به صورت کدگذاری سه مرحله ای انجام شده و برای تایید قابلیت اعتماد یافته ها نیز از روش همتایی استفاده شده است. بنا بر این بر اساس یافته های این پژوهش، شناخت صحیح و منطقی از توطئه ها در جنگ شناختی دشمن، نفی انفعال و خود باختگی در برابر فشارهای اقتصادی و شرطی طاغوت ها، ایجاد شبکه منسجم و کادرسازی برای مقابله با طاغوت ها و لزوم طاغوت ستیزی و سیاست عدم اعتماد و تکیه بردشمن، از راهبردهای اصلی پیامبر(ص) بر علیه طاغوت ها می باشد.
۶۳۷.

بررسی تطبیقی "مواجهه با مدرنیتۀ غربی" در آراء فلسفی سید احمد فردید و رضا داوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ۱۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۱) 197-227

کلیدواژه‌ها: روش تطبیقی مدرنیته حوالت تاریخی غرب آراء فلسفی فرید داوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۹
چگونگی مواجهه روشنفکران و صاحبان آراء در ایران با مدرنیته غربی تاثیرگذارترین رویداد تاریخ معاصر ایران است. در این پژوهش ابتدا ورود مدرنیته غربی به ایران در چارچوب سه مدل تجدد توپخانه ای، تجدد قانونگذار و تجدد نهادساز تحلیل شده است. سپس آراء فلسفی سیداحمد فردید بر بنیاد ثنویت-گرایی ایرا ن شهری، نظریه اسماء ابن عربی و نقادی مدرنیته هایدگری و همچنین رضا داوری بر بنیاد فضیلت گرایی فارابی و نقادی مدرنیته هایدگری، در رویارویی با تجدد تبیین می گردد. این مواجهه منجر به شکل گیری دو رویکرد "غرب هراسی" و "نقادی غرب" در ایران و پی آمدهای مهم اجتماعی و سیاسی آن گردیده است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است. داده های پژوهش آثار و تالیفات و نظریه-های این دو اندیشمند در مواجهه با تجدد و همچنین تحلیل های انجام یافته درباره آراء فلسفی آنان بوده است.و لذا توصیف،تبیین و مقایسه این دو رویکرد انجام شده است. رویکرد غرب ستیزی،غرب را خطری برای هستی و هویت بومی ایرانی می داند و ستیز بدون آشتی با غرب را تئوریزه می کند، اما رویکرد نقادی غرب، مواجهه نقادانه را تئوریزه و تجدد را گامی بسوی توسعه در ایران می داند.
۶۳۸.

شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء همبستگی ملی با رویکرد تقویت سرمایه اجتماعی در شهرهای استان سیستان و بلوچستان

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۹ 7 - 34

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی شهرهای استان سیستان و بلوچستان قومیت مناطق مرزی همبستگی ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۴۹
تأکید بیش ازحد بر مسئله قومیت باعث می شود تا واقعیت مهم تری یعنی ملت و ملیت فراموش شده و به مرور زمان قوم، گروه قومی و قومیت به مظهر وفاداری و تعلق خاطر تبدیل شود. ازاین رو لازم است تا ضمن توجه به مسئله قومیت و مشکلات اقوام، بر پدیده مهم تر ملیت و همبستگی ملی تأکید شود چرا که ملیت چتر بزرگ تری است که همه اقوام را دربرمی گیرد. این پژوهش به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء همبستگی ملی و تقویت سرمایه اجتماعی در شهرهای استان سیستان و بلوچستان انجام گرفته است. در این تحقیق تأثیر پنج عامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، قومی – مذهبی و فرهنگی بر ارتقاء همبستگی ملی و تقویت سرمایه اجتماعی مورد مطالعه و بررسی واقع گردیده است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و با توجه به نوع و ماهیت مسئله، توصیفی تحلیلی می باشد که برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه ساکنین شهرهای استان سیستان و بلوچستان می باشد که با استفاده از رابطه کوکران تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه محاسبه و انتخاب شده اند. مقدار آلفای کرونباخ برای سوالات پرسشنامه برابر با 945/0 محاسبه گردید که  نشان دهنده پایایی بالای آن می باشد. به منظور بررسی فرضیات مطرح شده از آزمون تی تک نمونه ای و دو نمونه ای استفاده گردیده است. در نهایت با استفاده از آزمون فریدمن به رتبه بندی عوامل پرداخته ایم. نتایج تحقیق حاکی از این است که هر پنج عامل مطرح و فرض شده بر ارتقاء همبستگی ملی و تقویت سرمایه اجتماعی در شهرهای استان سیستان و بلوچستان تأثیرگذارند و هیچ تفاوت معناداری در نظرات پاسخ دهندگان از حیث جنسیت، قومیت و مذهب ایشان وجود ندارد.
۶۳۹.

چگونگی شکل گیری روایت انقلاب اسلامی ایران از منظر تئوری ساخت روایت با تأکید بر نقش رسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی ایران معاصر سال ۱۰ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 154 - 133

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی ساخت روایت دولت رسانه پهلوی دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۵۲
جایگاه رسانه و روایت در قالب بندی حافظه تاریخی و هویت جمعی در نظریه های تبیین کننده انقلاب اسلامی ایران کمتر موردتوجه بوده است. ازهمین رهگذر، پژوهش حاضر به بررسی روند شکل گیری روایت پیرامون انقلاب اسلامی پرداخت و از ملاحظه نظری ساخت روایت برای روشن کردن پویایی های موجود استفاده کرد. سؤال پژوهش این بود که نقش رسانه های رسمی، رسانه های غیررسمی، نخبگان سیاسی، رویدادها و زمینه های اجتماعی-سیاسی در ساخت و انتشار روایت انقلاب اسلامی چه بوده است. با روش شناسی توصیفی-تحلیلی، یعنی با توصیف بستر تاریخی انقلاب اسلامی و با تحلیل مؤلفه های روایی و دلالت های آن ها نتایج نشان داد که باوجود مجهز بودن پهلوی دوم به طیف وسیعی از رسانه های رسمی (رادیو، تلویزیون، روزنامه و کتب) برای تبلیغات و تثبیت روایت پهلوی، به دلیل ضعف و تناقض ایدئولوژیکی، با روایت شکست روبه رو شد و رسانه های غیررسمی (نوارکاست، اعلامیه، مساجد و منابر) و نخبگان سیاسی با رهبری امام خمینی (ره) با ایدئولوژی برآمده از بافت فرهنگی و دینی جامعه ایران، بر برداشت ها و نگرش های عمومی و ساخت روایت، در طول و بعد از انقلاب اسلامی تأثیر گذاشتند. به عبارتی تأثیر متقابل رسانه های غیررسمی و روایت های تاریخی در شکل دادن به رویدادهای انقلابی مهم بوده و نشان می دهد که روایت در انقلاب اسلامی نقش مهمی در شکل گیری و ترویج گفتمان انقلابی و هویت بخشی به آن داشته است.
۶۴۰.

تطبیق نظریه برابری پیچیده بر جامعه ایران با تمرکز بر نسبت عدالت اجتماعی و قدرت سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 273 - 294

کلیدواژه‌ها: ایران برابری پیچیده عدالت اجتماعی قدرت سیاسی نظریه همروی والزر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۴
عدالت اجتماعی یکی از مفاهیم سازنده فرهنگ سیاسی جامعه ایران است و غفلت از آن می­تواند به ایجاد فاصله میان ذهنیت جامعه، نخبگان و سیاستمداران در باب سیاست­ورزی مقبول ایرانی منجر شود. با توجه به نقش مردم در معناسازی از عدالت اجتماعی از نظر والزر، در این پژوهش تلاش شد به این پرسش پاسخ داده شود که آیا می­توان از نظریه برابری پیچیده جهت فهم عدالت اجتماعی از منظر ایرانیان بهره برد؟ به منظور پاسخ به آن از نظریه همروی به عنوان روش تطبیق نظریه (متن) بر جامعه (زمینه) بهره گرفته شد و تلاش برای پاسخ به پرسش­های انتقادی طرح شده به بازطراحی نظریه برابری پیچیده تحت عنوان سیاست عدالت­محور منجر گردید. سیاست عدالت­محور با تمرکز بر جامعه ایران اسلامی و خیر اجتماعی قدرت سیاسی بر آن است که قدرت سیاسی با سایر خیرهای اجتماعی دارای عرصه مشترک است، فهم­ها در اندیشه یک فرد دارای سرمنشأهای مجزا از یکدیگر نیست، فهم کامل معناسازی اجتماعی از قدرت سیاسی آن هنگام میسر است که میان متن و زمینه همراهی ایجاد کنیم و نیز در یک جامعه، از قدرت سیاسی ممکن است معانی اجتماعی متعددی ساخته شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان