درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از نهادهای تازه تأسیس قضایی در سال‌های اخیر، شوراهای حل اختلاف می‌باشد. هرچند اصل صلح و سازش و تلاش در جهت اصلاح ذات‌البین در فرهنگ دینی ما کاری با ارزش است ولی قانون شوراهای حل اختلاف و ‌آیین‌نامه اجرایی آن به گونه‌ای تنظیم شده است که با موازین فقهی و حقوقی سازگاری چندانی ندارد. در این نوشتار سعی شده است با رعایت انصاف، مواضع نقد و نظر این نهاد مورد بررسی قرار گیرد تا نسبت به رفع اشکال‌های آن اقدام گردد

واژه «جنگ‏» اگر چه ظاهرى زشت و دهشت‏آور دارد ولى در مواردى داراى بار ارزشى مثبت مى‏شود و هاله‏اى از تقدس به خود مى‏گیرد; چرا که در مواردى حیات انسان و هر موجود دیگرى از طریق جنگ با عوامل مخرب طبیعى یا انسانى دوام مى‏یابد . به همین جهت، قوانین و امور مربوط به آن، ذهن بشر را در ادوار مختلف تاریخ، به خود مشغول داشته است . در این میان، اسلام که دین جامعى است و براى تمامى شؤون فردى و اجتماعى انسان، پاسخى فراخور حال او دارد، به طور کامل و دقیق به این مساله پرداخته است . این مقاله، به تبیین نگاه کلى اسلام به جنگ و توضیح شرایط، مراحل، نتایج و برخى مسائل جانبى آن پرداخته است و شمه‏اى از تاریخ فتوحات اسلامى و نوآوریها و تاکتیکهاى مسلمانان را در عرصه جهاد، بیان مى‏دارد .

مسائل اعتقادی و اقتصادی و سیاسی فراوانی وجود داشت که می توانست میان نیروهای سیاسی ایرانانقلاب سیاسیفاصله و شکاف ایجاد کند، ولی به خاطر وجود فضای ناآرام و التهاب در اوایل انقلاب، این اختلافات فقط در میان سه جریان عمده چپ گرا، ملی گرا و اسلام گرا نمایان بود. از اوایل دهه 1360 با پیدایش ثبات داخلی و حذف دو جریان چپ و ملی گرا از عرصه سیاسی کشور، به تدریج مرزبندی سیاسی، فرهنگی و اقتصادی میان نیروهای اسلام گرا نیز ظهور کرد و با تایید حضرت امام(ره)، این جناح ها در مقام گروه هایی که در اهداف انقلاب مشترک و در سلیقه ها با یکدیگر متفاوت اند، رسماً به رقابت سیاسی با هم برخاستند. دوگانگی سیاسی جریان اسلام گرا تا هم اکنون نیز ادامه داشته است و با عناوین، مشخصه ها، سلیقه ها، راهبردها، و نگرش های متفاوت و گاهاً متضاد در صحنه کشور دیده شده اند. در نوشتار ذیل چگونگی جناح بندی سیاسی در جمهوری اسلامی، از دهه 1360 تاکنون، تحلیل و ارزیابی شده است.

امام خمینی(ره) معتقد بود: «اسلام به زنان بیشتر از مردان بها داده» و فقه شیعی بهترین دفاع را از حقوق زنان به عمل آورده است. این دیدگاه، نکته های مهمی را برمی انگیزد و سرفصلهای تازه ای را درخصوص نقش و جایگاه زن در جامعه امروز ایران می گشاید. به هرحال نباید تمامی جنبشهای مربوط به آزادی و حقوق زن را با تباهی و بی بندوباری گره زد. آزادی زن باید از مفهومی که تداعی کننده فساد است، به مفهومی که بالندگی و کارآمدی زن را در کنار عفاف و پاکدامنی می نشاند، تغییر یابد. بررسی وضعیت تاریخی و قانونی زنان در ایران معاصر موضوعی است که در مقاله زیر بررسی شده است.

چکیده در این مقاله، نخست‏به دو نکته اشاره شده است: اهمیت مبحث فلسفه اخلاق و اهمیت‏سعادت و شقاوت . در اصل مسئله سعادت و شقاوت ابهامى وجود ندارد، زیرا هر انسانى فطرتا طالب و گریزان از شقاوت است، اما شناخت‏حقیقت‏سعادت و شقاوت و عوامل آن، مشکل است و در این باره نظریه‏هاى مختلفى وجود دارد . مطالب اصلى مقاله در سه مرحله ارائه شده است: مرحله اول به معناى لغوى سعادت و شقاوت پرداخته; مرحله دوم درباره دیدگاه فلاسفه بحث کرده و موضوع بحث را از دیدگاه فلاسفه بزرگى، مانند ارسطو، ابن‏سینا و صدرالمتالهین بحث و بررسى کرده است . در مرحله سوم نیز سعادت و شقاوت از منظر آیات شریفه قرآن و روایات مورد توجه قرار گرفته و نتیجه گرفته شده است که دیدگاه فلاسفه و آنچه مستفاد از قرآن کریم است، نه تنها با هم منافاتى ندارند، بلکه مکمل یکدیگرند . بنابراین، مستفاد از همه کلمات این است که حقیقت‏سعادت قرب‏الى‏الله است که محل بروز و ظهور آن در جهان آخرت است و هدف از آفرینش انسان هم رسیدن به آن مقام بلند است و انبیاى الهى و ادیان آسمانى نیز به همین منظور نازل شده‏اند .

خواستگاری رسمی دیرینه و مقدمه‌ای پراهمیت بر پیمان زناشویی است که به لحاظ برخورداری از مسائل و پاره‌ای احکام مهم نیازمند بررسی، تبیین احکام و پاسخ به پرسش‌هایی می‌باشد که کمتر در کتاب‌های فقهی و حقوقی بدان توجه شده است. از این رو، نوشتار حاضر پس از تبیین و بررسی مفهوم و ماهیت خواستگاری، بیان حکم شرعی و حکمت خواستگاری زن از مرد، به بیان مسائلی چون جواز نظر به همسر آینده و قلمرو و شرایط آن، موانع خواستگاری، ممنوعیت خواستگاری از نامزد دیگری و خواستگاری ضررآمیز پرداخته است و در انتهای مقاله پیشنهاد قانونی تدوین ماده‌ای در رابطه با موانع نکاح بیان شده است.

طی سال های اخیر روش های درمان دارویی و غیر دارویی برای درمان وابستگی به مواد اعتیاد آور گسترش یافته است. یکی از این روش ها درمان دارویی با شربت تنطور اپیوم می باشد که ابتدا توسط کنگره ی 60 در کشور مورد استفاده قرار گرفت. لذا با توجه به اهمیت موضوع در این تحقیق به بررسی موفقیت درمان کنگره ی 60 می پردازیم . هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر درمان موفق و اثر بخشی شربت تنطور اپیوم و درمان غیر دارویی در کنگره ی 60 در درمان بیماران وابسته به مواد اعتیادآور است. روش تحقیق:روش این تحقیق پیمایش بوده است. روش نمونه گیری تصادفی نامتناسب با حجم می باشد.جامعه ی آماری این تحقیق بیماران تحت درمان کنگره ی 60 در شهر تهران در سال 1393 است. حجم نمونه 200 نفر بوده است. تکنیک جمع آوری اطلاعاتمصاحبه ی فردی و گروهی با بیماران تحت درمان و انجام آزمایشات بالینی می باشد.یافته ها: بر اساس یافته های این تحقیق عواملی نظیر ترکیب درمان دارویی و غیر دارویی ، تدریجی بودن فرایند درمان، حضور افراد همدرد، تاکید بر خانواده و جهان بینی، حضور راهنما و پیگیری درمان، حضور اعضای خانواده در فرایند درمان، شرکت منظم در جلسات درمان، تمایل به شرکت در برنامه های درمانی و مصرف منظم داروی درمانی از عوامل موثر در موفقیت کنگره ی 60 بوده است. در حالیکه اکثر جمعیت گروه نمونه دارای سوابق متعدد درمان دارویی و غیر دارویی بوده اند اما رضایت آن ها از درمان کنگره ی 60 بیشتر از روش های قبلی می باشد. میزان رضایت بیماران از کنگره ی 60( به میزان 91.1 درصد ) بوده است.علاوه بر این نتایج بالینی درمان بیماران در حال بهبودی نشان داد که 83 درصد از آن ها تا قبل از 21 روز و 64 درصد قبل از شش ماه هیچ گونه مواد اعتیادآوری مصرف نکرده اند. لذا می توان نتیجه گرفت ترکیب درمان دارویی با روش غیر دارویی ( تاکید بر جهان بینی) در درمان بیماران سوء مصرف کننده ی مواد موثر بوده است. نتیجه گیری:نتایج این پژوهش بر اثربخشی ترکیب درمان دارویی با شربت تنطور اپیوم و درمان غیر دارویی با تاکید بر تغییر جهان بینی بیماران وابسته به مواد تاکید دارد.

برخى کشورها از جمله «ایران‏» که روابط حقوقى آنها بر پایه قوانین اسلامى بنانهاده شده است و کشور «انگلستان‏» که بر مبناى نظام کامن لا اداره مى‏شود، نسبت‏به مقدسات دینى به نوعى حمایتهاى قانونى را اعمال مى‏نمایند، و پاره‏اى دیگر از کشورها چنین حمایتى را پیش بینى نکرده و جرم شناختن توهین به مقدسات را مخالف آزادى بیان و حقوق بشر مى‏پندارند. در حقوق اسلام، مقدسات دینى، مورد حمایت‏حقوقى قرار گرفته و توهین به آن از جرایم مهم به شمار مى‏رود. علاوه بر این، از دیدگاه بسیارى از فقهاى شیعه و اهل سنت، توهین به «سایر پیامبران الهى‏» (ع) نیز جرم محسوب مى‏شود. اما در نظام حقوقى «کامن لا» فقط نسبت‏به مقدسات دین مسیحیت، حمایتهاى حقوقى اعمال گردیده و سایر ادیان الهى مورد پشتیبانى قانونى قرار نگرفته‏اند، به همین دلیل با وجود آن که قضیه توهین «سلمان رشدى‏» به پیامبر گرامى اسلام (ص) در کشور انگلستان واقع شده و این کشور محل وقوع جرم محسوب مى‏گردید ولى دادگاههاى این کشور عمل مزبور را غیر قابل تعقیب اعلام نمودند که این مساله نه تنها موجبات اعتراض شدید مسلمانان را برانگیخته است‏بلکه برخى از حقوقدانان غربى نیز نتوانسته‏اند در مورد تبعیض‏آمیز بودن این قاعده و غیر منطقى و ناعادلانه بودن آن سکوت نمایند. در این نوشتار به بررسى تطبیقى این موضوع در نظام حقوقى «اسلام‏» و «کامن لا» پرداخته‏ایم.