درخت حوزه‌های تخصصی

علوم قرآنی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترجمه قرآن تفسیر قرآن علوم قرآنی
اعجاز قرآن انواع و اقسام آیات وسور عدم تحریف قرآن قرآن و دیگران قرائت کلیات
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۲۱ تا ۴۴۰ مورد از کل ۲٬۰۶۸ مورد.
۴۲۱.

تحلیل و نقد مطالعات قرآنی مستشرقان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: قرآن شناخت سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: شرق شناسی مستشرقان طالعات قرآنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲۱ تعداد دانلود : ۱۶۱۹
مطالعة اسلام همواره در کانون توجه شرق شناسان، خاصه شرق شناسان مسیحی و یهودی، بوده است و در میان موضوعات اسلامی، قرآن مهم ترین حیطة این توجه بوده است. این مقاله در پی یافتن پاسخ این مسئله است که اصلی ترین رویکرد مستشرقان در مطالعات قرآنی چه بوده است؟ برای یافتن پاسخ ابتدا به ریشه یابی وجود رویکردهای غیرعلمی در آثار قرآن پژوهان غربی پرداخته و علل پدید آمدن این رویکردها در آثار آنان تبیین می شود. از همان ابتدا رویکرد اصلی مطالعات قرآن شناختی مستشرقان رد و تخطئه قرآن بوده است. با وجود بارقه هایی از تحول مثبت در رویکرد غربیان به قرآن در نیم قرن اخیر، رویکرد انکارگرایانه همچنان باقی است؛ با این تفاوت که آثار جدید در قالب های پوشیده تر و ظریف تری ارائه می شود.
۴۲۵.

بررسی مقایسه ای لوگوس مسیحیت با کلمه در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم قرآن و حدیث سال چهل و چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۸۸

کلیدواژه‌ها: قرآن فیلون لوگوس عهد عتیق کلمه فلسفه ی یونان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی ادیان دیگر
تعداد بازدید : ۱۴۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۰۴
لوگوس(λογος) یکی از مفاهیم مهم در اکثر مکاتب فلسفی و دینی است. این مفهوم در فلسفه ی یونان باستان، عهدعتیق، در نزد فیلون یهودی و مسیحیت به چشم می خورد. در مسیحیت عیسی _علیه السلام_ با لوگوس یکی گرفته شده است؛ از طرفی در قرآن هم وی «کلمه ی»(لوگوس) خداوند نامیده شده است. با توجه به این نکته خواه ناخواه در وهله ی اول بین دو دین مسیحیت و اسلام در زمینه ی لوگوس/کلمه تشابهی به چشم می خورد. اما مفسران مسلمان در آیاتی که از عیسی _علیه السلام_ با عنوان«کلمه» نام برده شده، آن را به معنای«کن» تفسیر و هر گونه صفت الوهی و ازلی را از وی سلب کرده اند. درحالی که در مسیحیت«لوگوس» همواره ازلی و الوهی پنداشته شده است و این یکی از تفاوت های اصلی و بنیادی در مسیحیت و اسلام درباب«لوگوس/کلمه» به حساب می آید.
۴۲۶.

بازخوانی پدیدة اختلاف قرائات از نگاه نصر حامد ابوزید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: قرآن اختلاف قرائات نصر حامد ابوزید سبعه احرف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵۲ تعداد دانلود : ۱۴۰۲
دکتر نصر حامد ابوزید از دگراندیشان دینی است که در زمینة مسائل علوم قرآنی، از جمله پدیدة اختلاف قرائات، دیدگاه هایی بعضاً متفاوت از آرای پیشینیان عرضه کرده است. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از روش کتابخانه ای و اَسنادی و با نگاهی تحلیلی سیر قرائت پژوهی ابوزید را مرور کرده و برخی چالش های موجود در آن را به نقد و ارزیابی بنشیند. وی اختلاف قرائات را در پیوند با سرشتِ الفاظ قرآن مورد مطالعه قرار داده، توجیه عقلی اختلافات قرائات را در دیدگاه اشاعره مبنی بر حدوث و قِدم قرآن و توجیه نقلی آن را در احرف سبعه میجوید و ضمن اعتقاد به جواز قرائت به معنا، تثبیت قرائات را ناشی از دخالت تعصب قُرشی میداند. دیدگاه های وی به دلیل تعارضات درون مجموعی و برون مجموعی مخدوش و گاهی نیز برگرفته از آرای مستشرقان است.
۴۲۹.

ارتباط و پیوستگی آیات قرآن در سیر تاریخی آن و نقدی بر برخی اصطلاحات معاصر

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: تدبر پیوستگی آیات تفسیر ساختاری تفسیر بنایی تفسیر عضوی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی تفسیر و ترجمه قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی اصطلاحات علوم قرآنی
تعداد بازدید : ۱۷۹۹ تعداد دانلود : ۱۰۸۷
بررسی پیوستگی میان آیات از دیرباز تاکنون مورد توجه مفسران بوده است. نخست با عناوینی چون نظم قرآن، تناسب میان آیات و سور، به بررسی پیوستگی میان آیات پرداخته و فقط دید خطی ـ جزئی نگر داشته اند. لیکن در قرن چهاردهم مفسران و قرآن پژوهان محققانه تر و عمیق تر و با دیدی فراتر از تناسب و نگاه جزئی نگرانه به ساختار و متن آیات پرداخته و با توجه به سیاق آیات و پیوستگی لفظی و معنایی و آوایی درصدد بیان پیوستگی آیات و ارائة مجموعه ای منسجم و هماهنگ از آیات قرآن اند و اعتقاد دارند که این نوع نگاه در تفسیر صحیح آیات قرآن و حلّ پاره ای از اختلافات تفسیری تأثیرگذار است و حتی آن را مقدمه ای برای فهم صحیح آیات قرآن میدانند. لذا در این پژوهش به واکاوی تعابیر و اصطلاحات جدید می پردازیم .
۴۳۱.

انشائات طلبی و چگونگی فهم گزاره های اخلاقی قرآن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال اول زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: مفاهیم اخلاقی گزاره ی اخلاقی کلام انشایی اقسام انشاء انشائات طلبی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۱۵۳۲ تعداد دانلود : ۳۸۲۷
چکیده گزاره های اخلاقی موجود در آیات قرآن را به دو شکلِ جملات خبری و انشایی می توان یافت. در جملات انشایی، انشاء گاهی به صورت انشاء طلبی و گاهی در قالب انشاء غیرطلبی بیان شده است. انشاء طلبی، شامل امر، نهی، استفهام، تمنّی، ندا، عرض و تحضیض و انشاء غیرطلبی، اقسامی همچون افعال مدح و ذم، تعجب، قَسَم، رجاء و صیغه های عقود را در بر می گیرد. از آن جا -که گزاره های اخلاقی را بیشتر، از راه محمول آن ها یعنی مفاهیم اخلاقیِ«باید، نباید، خوب، بد، درست، نادرست و وظیفه»، می توان تشخیص داد، این تحقیق بر آن است با بررسی انشائات طلبی، چگونگی دلالت آن ها را بر مفاهیم اخلاقی روشن سازد تا در نتیجه، گزاره های اخلاقی نیز معلوم گردد. حاصل این پژوهش، مؤیّد این ادعاست که انشائات طلبی، در کاربرد اصلی و غیر اصلی شان، بیانگر مفاهیم اخلاقیِ باید ونباید و خوب و بد هستند، که بدین وسیله، بخش زیادی از گزاره های اخلاقی قرآن، قابل فهم خواهند بود.
۴۳۶.

اسباب نزول در نظریه تفسیری طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: فهم قرآن اسباب نزول محمدحسین طباطبایی نظریه تفسیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۵ تعداد دانلود : ۸۳۹
اسباب نزول در «نظریه تفسیری» طباطبایی موقعیت خاص و متفاوتی دارد به گونه ای که این نظریه را هم از تلقیِ پیشینیان و معاصران متمایز می دارد. ازاین رو، دیدگاه وی در بابِ چیستیِ سبب نزول، معنای سببیت، نسبت اسباب نزول با متن قرآنی و نقش اسباب نزول ـ ثبوتی و اثباتی ـ در مقام «تکون» و «تفسیر» متن قرآنی درخور تحلیل و نقد است و سر این دیدگاه در انگاره های وی از متن قرآنی نهفته است. دغدغه وافر طباطبایی آن است که متن قرآنی را از بستگی به عناصر و مولفه های بیرونی برهاند.
۴۳۷.

بررسی نسخ و اقسام آن در آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال دوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: اقسام نسخ نسخ آیات روایات نسخ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۵۲۴
نسخ آیات قرآن از جمله مسائلی است که در عرصه فقه، حدیث و تفسیر همواره مورد توجه مفسران و دانشمندان اسلامی بوده است. درباره هویت نسخ چهار مدرسه: رفع، دفع، خطاب و بیان وجود دارد که در این میان، مدرسه رفع با فرهنگ قرآن سازگارتر است. برای نسخ از نظر ناسخ چهار قسم: نسخ قرآن به قرآن، نسخ قرآن به سنت، نسخ سنت به قرآن و نسخ سنت به سنت وجود دارد که روایات ناظر به نسخ آیات به آیات، مصداق عینی نسخ قرآن به قرآن است. شیعه به خلاف اهل سنت که به سه نسخ: حکم، تلاوت و حکم و تلاوت معتقد است، فقط درباره قسم نخست اتفاق نظر دارد. ازاین رو روایاتی که در آن شائبه نسخ تلاوت وجود دارد لزوما به معنای نسخ تلاوت نمی باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان