فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴٬۵۲۱ تا ۲۴٬۵۴۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۲
19 - 34
حوزههای تخصصی:
جمهوری اسلامی ایران طی بیش از چهار دهه همواره درگیر عوامل مختلفی بوده، که به تبع بازتاب های فضایی خاص خود را به همراه داشته است. فرض مسلم است که نظام بین الملل بر اساس رویکرد رئالیستی توانایی ارائه رویکرد عادلانه را ندارد و لذا در راستای تامین منافع دولت ها عمل نمی کند. جمهوری اسلامی ایران دارای مناطق ژئوپولیتیکی پیرامونی با قابلیت های متفاوت است. یکی از مهم ترین مناطق ژئوپلیتیکی پیرامونی ایران جنوب آسیا است. جمهوری اسلامی قبل از نقش آفرینی در این منطقه ژئوپلیتیکی باید فرصت ها، چالش ها و محدودیت ها را شناساسی کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبین استراتژی سیاست خارجی و تاثیر آن بر کارکرد های ژئوپولیتیکی، شناسایی نقاط قوت و ضعف استراتژی سیاست خارجی و تاثیرات آن بر امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در شبه قاره انجام گرفته است. این پژوهش بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی است. شیوه گردآوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و اسنادی انجام گرفته است. بر اساس یافته های تحقیق استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در شبه قاره(هند و پاکستان) منجر به سیاست تدافعی بازیگران رقیب به منظور کاهش وزن ژئوپولیتیک و اخلال در کارکردهای آن در امر تولید قدرت ملی در منطقه پیرامونی شده است. جمهوری اسلامی ایران در صورتی در پیشبرد اهداف و آرمان های خود در شبه قاره موفق خواهد بود که با وحدت رویه در سیاست خارجی، اصلاح ساختارها و توجه به بنیاد های ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیکی انزوای سیاسی و تهدیدات امنیتی غرب را کاهش داده و بنیاد استراتژی خود را بر پایه نقش آفرینی ژئوپولیتیکی جهت دست یابی به الگوی بهینه در سیاست خارجی خود قرار دهد.
شناسایی و تحلیل پیشران های اجتماعی حاکم بر سیاست گذاری توسعه گردشگری شهرهای ایران در افق 1404 با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
133 - 149
حوزههای تخصصی:
برنامه ریزی برای توسعه گردشگری، به عوامل و شرایط گوناگونی وابسته است که به شرط به کارگیری نظام مند و ساختاری آنها، می توان به این مهم دست یافت. این موضوع نشان از اهمیت آینده پژوهی و ضرورت تدوین چشم اندازهای آینده در فرایند توسعه گردشگری و در این میان پیشران های اجتماعی دارد. بدین منظور در پژوهش حاضر سعی بر آن است که پیشران های اجتماعی کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری در افق 1404 شناسایی و تحلیل شوند. در نوشتار پیش رو ابتدا با تکنیک دلفی، 17 عامل اولیه استخراج شده، سپس با استفاده از روش دلفی مدیران، ماتریس اثرات متقاطع مؤلفه ها تشکیل شد. در مرحله بعد، تحلیل ماتریس با نرم افزار میک مک انجام شد. نتایج حاصل از پراکندگی متغیرها در محور تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عوامل در نرم افزار میک مک، بیانگر پایداری سیستم در توسعه گردشگری است و بر همین اساس، یافته های پژوهش نشان داد که از بین پیشران های شناسایی شده پیشران های سیاست های فرهنگی و اجتماعی حاکمیت مبنی بر حجاب اجباری گردشگران خارجی و برخی محدودیت در آزادی های اجتماعی همچون ممنوعیت مصرف مشروبات الکی ، تقویت دانش ساکنین مناطق دارای جاذبه گردشگری نسبت به پتانسیل های گردشگری منطقه، توسعه بازی های بومی محلی، تصویر ذهنی مقصد گردشگری، تقویت نهادهای محلی در جهت سرمایه گذاری در گردشگری، آگاهی بخشی جامعه محلی در مورد نحوه برخورد با گردشگران، افزایش فرهنگ گردشگرپذیری، پیوستگی میان اجزای زنجیره گردشگری، امکانات و تسهیلات اقامتی، ترتیب اثر دادن نظرات بومیان در جلسات هم اندیشی مردم و مسئولین در رسانه ها به عنوان پیشران های کلیدی شناسایی شدند.
تحلیل فضایی دسترسی گروه های فقیر به خدمات شهری (مورد: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نارضایتی از شرایط زندگی و بسیاری از مسائل مرتبط با آن را می توان در ناتوانی شهر در تأمین نیازهای اولیه ساکنانش جست وجو کرد. یکی از مؤلفه های اساسی رفاه مردم، امکان پذیری دسترسی شهروندان به خدمات شهری در مقیاس محله است. در این پژوهش تلاش شده است که میزان دسترسی گروه های اجتماعی اقتصادی مختلف نسبت به خدمات شهری شناسایی شود. مسئله تحقیق بر این موضوع تأکید دارد که آیا منابع خدمات شهری به طور عادلانه در میان گروه های اجتماعی اقتصادی مختلف توزیع شده است؟ این موضوع به ویژه برای کشورهای در حال توسعه با شهرنشینی سریع مانند ایران که در آن نابرابری دسترسی به خدمات شهری در حال رشد است، مرتبط است. این پژوهش بررسی می کند که آیا و تا چه حد توزیع خدمات شهری عادلانه است؟ در این راستا، روش های مختلفی برای تحلیل هم بستگی دسترسی به خدمات و فقر شهری و تهیه اطلاعات مکانی مورد نیاز برای تصمیم گیری بهتر آمیخته شده است. برای ترسیم فقر شهری از 24 شاخص اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در سطح بلوک های آماری استفاده شده است. همچنین برای ترسیم دسترسی به خدمات شهری از ظرفیت خدمات شهری (فضاهای سبز، آموزشی، مذهبی، درمانی و ورزشی)، تراکم جمعیت، فاصله از خدمات و هم پوشانی نواحی خدمات شهری استفاده شده است. نتایج نشان دهنده هم بستگی منفی بین دسترسی به خدمات و فقر شهری در شهر ارومیه است. بیشترین هم بستگی مربوط به خدمات آموزشی با مقدار 231/0- است که با افزایش فقر مناطق از میزان دسترسی به خدمات آموزشی کاسته می شود. این وضعیت با اهداف توسعه پایدار و دسترسی عادلانه به خدمات شهری سازگار نیست. در این مقاله مناطقی از شهر که نیاز به توجه دارند بر روی نقشه مشخص شده است که در برنامه ریزی و توسعه آتی شهر مفید خواهد بود.
بررسی میزان مناسب بودن فضای شهری برای حضور افراد کم توان و ناتوان (نمونه مطالعاتی: خیابان انقلاب اسلامی تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اقتصاد و برنامه ریزی شهری دوره ۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
169 - 186
حوزههای تخصصی:
افزایش حضورپذیری در فضاهای شهری به عوامل مختلفی بستگی دارد. افراد کم توان و ناتوان به علت محدودیت های جسمی - حرکتی، معمولاً نمی توانند به تنهایی در فضاهای همگانی حضور یابند. یکی از مهم ترین عواملی که باعث حضور شهروندان با هر میزان توانایی جسمی - حرکتی، در فضای شهری می شود، مناسب سازی فضاها است. ازاین رو هدف این پژوهش بررسی مشکلات افراد کم توان و ناتوان در فضای شهری و ارائه پیشنهاداتی در جهت رفع آنها می باشد؛ لذا پس از مطالعه منابع کتابخانه ای و انجام مصاحبه با ده نفر از کارشناسان و متخصصان، به بررسی و تحلیل وضع موجود با انجام برداشت میدانی و با استفاده از شیوه QSPM پرداخته شده است. پس از انجام تحلیل و باتوجه به بررسی های انجام شده، مشکلات اصلی در این محور: عدم دسترسی مناسب به ایستگاه های حمل ونقل، ساختمان های عمومی و خیابان ها و تقاطع ها می باشد. در ادامه به منظور رفع مشکلات موجود، راهبردها و راهکارهای اجرایی ارائه شده است. نتیجه به دست آمده از این مقاله نشان می دهد که با اجرای راهکارهایی همچون مناسب سازی ایستگاه های حمل ونقل، خیابان ها و تقاطع ها و ساختمان های عمومی موجود برای استفاده افراد کم توان و ناتوان، بازنگری محور مطالعاتی بر اساس ضوابط شهرسازی و بهبود کفسازی خصوصاً موزاییک های مخصوص نابینایان، می توان به افزایش حضور شهروندان به ویژه افراد کم توان و ناتوان کمک نمود.
تحلیل فضایی مخاطره سیلاب در حوضه آبریز نیرچای با استفاده از مدل HEC-HMS و منطق فازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سیلاب ها جزو فراوان ترین و مخرب ترین بلایای طبیعی هستند که همه ساله موجب خسارات جانی و مالی سنگینی می شوند. خسارت های سیلاب به دلیل دستکاری انسان در سیستم های رودخانه ای و ساخت و ساز در حریم رودخانه ها دارای روند صعودی است. در این رابطه، یکی از مهم ترین اقدامات غیرسازه ای در جهت کاهش خسارات سیلاب تهیه نقشه های پهنه بندی خطر سیل و استفاده از آنها در برنامه ریزی های مکانی است. در پژوهش حاضر خطر سیلاب در حوضه آبریز نیرچای واقع در استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، از مدل HEC-HMS برای شبیه سازی بارش- رواناب و شناسایی پهنه های سیل خیز و از منطق فازی به منظور روی هم گذاری لایه های موضوعی و تهیه نقشه خط سیلاب استفاده شد. نتایج شبیه سازی نشان دهنده کارایی بالای مدل HEC-HMS در شبیه سازی بارش- رواناب حوضه آبریز نیرچای و برآورد دبی های پیک سیلاب می باشد. تبدیل بارش به رواناب در سطح حوضه نیرچای عمدتا در کنترل ژئومورفومتری و پوشش زمین می باشد. بیشترین ارتفاع رواناب و دبی های پیک حوضه نیرچای در زیرحوضه های بالادست است. این امر به دلیل شیب زیاد، نفوذپذیری اندک خاک، فراوانی سطوح غیرقابل نفوذ و CN بالاست. ترکیب لایه های موضوعی با استفاده از منطق فازی نشان داد که در حدود 6/8 درصد از سطح حوضه در پهنه های با خطر بسیار بالای وقوع سیلاب واقع شده اند. این پهنه ها عمدتا منطبق بر دشت سیلابی رودخانه نیرچای می باشند. این اراضی به علت کم عرض بودن دره و شیب کم همیشه در معرض سیلاب هستند. اکثر سکونتگاه های منطقه مطالعاتی در پایین دست حوضه مستقر شده اند. این امر باعث افزایش مخاطرات ناشی از سیلاب شده است.
سنجش رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری با رویکرد حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر کیاسر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۵
139 - 166
حوزههای تخصصی:
در جهان امروز با بهبود فن آوری و مهارت های ارتباطی، انتظارات شهروندان از مدیران شهری افزایش پیدا می کند. از این جهت است که شهرداری ها سعی می کنند تا انتظارات شهروندان را بشناسند و کیفیت فرآیند ارائه خدمات را بهبود بخشند و همچنین میزان رضایت آن ها را مورد سنجش قرار دهند. در پی چاره جویی برای حل مشکل شهروندان و بهبود مدیریت شهری رویکردهای مختلفی ارائه شده است که یکی از این رویکردها «حکمروایی خوب شهری» است. هدف پژوهش حاضر سنجش میزان رضایت شهروندان شهر کیاسر از عملکرد مدیران شهری و شهرداری می باشد. روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی است و جزو تحقیقات کاربردی به شمار می رود. شاخص های سنجش حکمروایی خوب شهری از منابع اسنادی استخراج شده است. حجم نمونه با استفاده از روش پیش آزمون (Pre Test) به تعداد 250 نمونه انتخاب شده است و نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد شاخص های حکمروایی خوب شهری در شهر کیاسر در وضعیت متوسط قرار دارند و در بعد عدالت اجتماعی، شفافیت و پذیرا و پاسخ ده بودن به شهروندان وضعیت مناسب نیست. همچنین برای بررسی روابط بین ابعاد و حکمروایی خوب شهری از مدل سازی ساختاری و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که در بین شاخص های استخراج شده شاخص پذیرا و پاسخ ده بودن با ضریب 0.917 بیشترین تأثیر و شاخص مشارکت با ضریب 0.743 کمترین تأثیر را در حکمروایی خوب شهری در شهر کیاسر دارد.
نقش ویژگی های کانی شناسی رس در شدت فرونشست زمین های دشت ابرکوه یزد
منبع:
پژوهشنامه کلام سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱
228 - 207
حوزههای تخصصی:
در دشت ابرکوه یزد پدیده ناخواسته فرونشست و رانش زمین در چندین موقعیت گزارش شده است. مطالعه حاضر مربوط به رانش های موجود در یک مزرعه پسته در مسیر جاده کمربندی از یزد و نزدیکی ابرکوه، پس از هلال احمر است. پس از ثبت مشاهدات مرفولوژیکی، کار نمونه برداری از خاک در موقعیت های نشست زمین انجام شد. آزمایشات معمول خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بر روی خاک و رسوبات انجام گرفت. آزمایشات تکمیلی مانند روش های طیف نگاری فلوئوروسنس اشعه ایکس جهت تشخیص عناصر کل و پراش اشعه ایکس جهت کانی شناسی بر روی نمونه های رس از رسوبات و خاک ها صورت گرفت. آنچه می توان به عنوان یافته های جدید در این تحقیق اشاره کرد، وجود سازند های رسوبی دولومیتیدر اقلیم خشک و بیابانی دشت ابرکوه است که گمان عامل کارست در نشست زمین را با تردید مواجه می نماید. وجود دولومیت از طریق آزمایشات شیمیایی و پراش اشعه ایکس اثبات گردید. همچنین ویژگی خاص رس ها در این ناحیه به صورت بین لایه ایبا ترتیب تصادفی از ایلایت واسمکتیت، توانسته است تا شدت فرونشست زمین را در این ناحیه افزایش دهد. وجود نوسانات سطح آب زیر زمینی به جای تنها افت سطح آب می تواند تاثیر رس ها در رانش زمین در این ناحیه را افزایش داده باشد. پیشنهاد می شود تا با افزودن ترکیبات کلسیم دار، پایداری رس ها را افزایش داد و واگرایی آنها را کم کرد. همچنین پیشنهاد می گردد تا با چینه شناسی و شناسایی لایه های رس موجود در رسوبات آبرفتی دشت ابرکوه، نقشه پهنه بندی خطر نشست زمین تهیه گردد تا کاربری اراضی و میزان استحصال آب را مدیریت کرد.
تأثیر ریسک ادراک شده بیماری کوید-۱۹ در قصد رفتاری گردشگری بدون تماس در ایران
منبع:
گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳
187 - 201
حوزههای تخصصی:
تأثیر منفی بحران هایی از قبیل بیماری های همه گیر در تقاضای گردشگری و رفتار گردشگران کانون مطالعات متعددی قرار گرفته و از ابعاد گوناگونی به آن نگریسته شده است. در پژوهش پیش رو، تأثیر ریسک ادراک شده از بیماری کوید-۱۹ در تمایل گردشگران برای روی آوردن به گردشگری بدون تماس شناسایی شده است. پژوهش کاربردی است و برای بررسی تأثیر ریسک درک شده از بیماری کوید-19 در قصد رفتاری گردشگران از مدل باورهای سلامت و نظریه رفتار برنامه ریزی شده استفاده شده است. به علت شرایط شیوع ویروس کرونا و رعایت پروتکل های بهداشتی در بازه زمانی گردآوری داده های پژوهش، پرسش نامه برخط در شبکه های اجتم اعی اینستاگرام و توییتر توزیع شد و پس از ویرایش، ۸۳۱ پرسش نامه قابل تحلیل به دست آمد. روایی مدل و آزمون فرضیه ها با مدل سازی معادلات ساختاری بررسی شده است. نت ایج آزمون فرضیه ها حاکی از آن است ک ه ادراک شناختی از ریس ک ابتلا به کووید-19 در نگرش به گردشگری بدون تماس و هنجارهای ذهنی گردشگران تأثیری مثبت می گذارد. همچنین، نگرش به گردش گری ب دون تم اس، هنجاره ای ذهن ی و کنت رل رفتاری درک شده گردشگران در نیت رفتاری گردشگران درباره قصد رفتاری گردشگری بدون تماس نیز ت أثیری مثبت را نشان می دهد. اما یافته های این پژوهش از تأثیر ریسک ادراک شده در کنت رل رفت اری درک ش ده حمایت نمی کند.
سنجش محور دید گردشگر از درک کیفیت کالبد فضایی شهرها با تأکید بر خوانایی در سراهای بازار ایرانی (مورد پژوهی: سراهای بازار شهر اصفهان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
بررسی فضاهای معماری گذشته و فرآیند طراحی مبتنی بر شاهد، امکان درک و کشف ویژگی های کالبدی آن را فراهم می کند. میدان دید به دلیل ایجاد ارتباط بصری به تقویت رابطه ادراکی میان انسان و کالبد در بازارهای تاریخی و عرصه ایجاد محیطی دعوت کننده و فعال را فراهم می کند. از این رو پژوهش حاضر، ورودی سراهای بازار اصفهان را با هدف بررسی میدان دید و میزان جذابیت بصری، به عنوان مکانی که در اولین نگاه گردشگر با آن مواجه می شود، مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و به ارزیابی مولفه های کیفیت کالبدی با تاکید برخوانایی در سنجش میدان دید و عمق زاویه نگاه گردشگر می پردازد. سؤال اصلی پژوهش این است که چه رابطه ای میان محوردید گردشگر و مؤلفه های کیفیت کالبد فضایی در جهت خوانایی در ورودی سراهای بازار تاریخی اصفهان وجود دارد؟ در این پژوهش از آنالیز آیزوویست و آنالیز عمق زاویه ای برای سنجش میدان دید گردشگر درنسخه فعلی نرم افزار depthmap استفاده شده است. در جهت تهیه گزارش به صورت میدانی از 12 دانشجو معماری ناآشنا با محیط و 12 کسبه آشنا با محیط خواسته شد با حضور در فضا به تبیین مؤلفه های تأثیرگذار در جهت خوانایی و کیفیت فضایی بپردازند. در بررسی صورت گرفته از سه دسته سرا (کوچک، متوسط، بزرگ) می توان به این نتیجه رسید که طول دالان، مدل ورودی (به صورت مستقیم، شکسته یا مارپیچ)، محل قرار گیری ورودی (گوشه، میان ضلع طولی یا عرضی)، شکل حیاط( مستطیل یا مربع) و مساحت حیاط می تواند در گستره میدان دید گردشگر تأثیر گذار باشد و میدان دید گردشگر از نگاه دید آیزوویستی و تحلیل زاویه ای در تمام موارد با خوانایی به عنوان یکی از مولفه های کیفیت کالبدی فضا رابطه مستقیم ندارد.
بررسی نواحی دگرسانی کانسار مس پورفیری با استفاده از تصاویر ماهواره ای چندطیفی (سنتینل- 2، لندست- 8 و استر) و کنترل های زمینی (مطالعه موردی: کانسار مس مسجدداغی- شمال غرب ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
طراحی الگوریتم های سنجش از دور و توسعه روش های گوناگون پردازش تصاویر ماهواره ای، برای شناسایی کانسارهای مس پورفیری، ازجمله موضوعات مهم مطالعات در زمینه ارزیابی منابع معدنی و بهره برداری بهینه از آنهاست. به این منظور، تعیین نواحی دگرسانی ابزار مناسبی به منظور طراحی الگوهای مورد قبول اکتشافی فراهم می آورد. در این پژوهش، با راهبردی جامع و با استفاده از تعیین حدود دگرسانی های مرتبط با کانسار مس پورفیری برمبنای مدل لوول و گیلبرت با سه نوع راهبرد متفاوت (پردازش های بصری، طیفی و آماری) و همچنین استخراج خط واره ها در منطقه مورد مطالعه، محدوده تمرکز ماده معدنی برای حفاری پیشنهاد شد. منطقه مورد مطالعه، در این مقاله، کانسار مس پورفیری مسجدداغی در شمال شرق استان آذربایجان شرقی است. در این پژوهش، از تصاویر ماهواره ای چندطیفی استر، سنجنده OLI لندست 8 و سنتینل 2 برای پردازش های گوناگون مانند ترکیبات نسبت های باندی، تحلیل مؤلفه اصلی و روش های پردازش طیفی پیکسل مبنا و زیرپیکسلی، ازجمله SAM و MTMF و پردازش های آماری مبتنی بر الگوریتم عملگر منطقی استفاده شد. در نهایت، با فازی سازی و تلفیق لایه های حاصل از پردازش های تصاویر ماهواره ای با ساختارهای هندسی منطقه (خط واره ها) که روی داده های سنتینل 2 به دو روش خودکار و نیمه خودکار استخراج شدند، نتایج در فضای GIS تحلیل شد و پس از مقایسه نتایج ارائه شده با تحلیل نمونه های زمینی، صحت و تطابق مناطق مورد نظر تأیید شد. دقت کاربر و سازنده درمورد محدوده دارای اولویت به ترتیب 54/78% و 36/78% به دست آمد که معیار سنجش مناسب تری برای معرفی محدوده مرکز حفاری است.
تحلیل اثر اندازه بهینه دولت بر اشتغال بخش کشاورزی در اقتصاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تعیین میزان رشد بهینه مخارج و اندازه دولت و اثر آن برمتغیرهای کلان اقتصادی یکی از موضوعات مهم در حوزه اقتصاد بخش عمومی می باشد . افزایش مخارج دولت برمتغیر های اقتصادی تاثیر گذار بوده و می تواند منجر به افزایش تولید و اشتغال گرددد.هدف این نحقیق بررسی عوامل موثر بر اندازه بهینه دولت در اقتصاد ایران و اثر ان براشتغال بخش کشاورزی می باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش کنترل بهینه پویا نرخ رشد بهینه برای اندازه دولت براورد گردید. در ادامه اثر اندازه بهینه دولت بر اشتغال بخش کشاورزی با روشARDL و استفاده از نرم افزار Eviews مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از براورد معادله نشان می دهد در وضعیت موجود روند مخارج دولت ، متغیر اندازه دولت هم درکوتاه مدت و هم در بلند مدت اثر منفی و معنادار براشتغال بخش کشاورزی داشته است . اما اثر اندازه دولت در حالت بهینه ، اثر مثبت بر اشتغال بخش کشاورزی می باشد .به عبارتی حرکت به سمت اندازه بهینه دولت دراقتصاد ایران اثر گذاری بیشتری بر اشتغال بخش کشاورزی خواهد داشت . بنا براین باید دراعمال سیاست مالی موضوع بهبنگی در سیاستگذاری مورد توجه قرار گیرد.
تحلیل روند تغییرات سری زمانی بیشینه بارش روزانه و سالانه حوضه آبریز کرخه و دز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲
149 - 168
حوزههای تخصصی:
بارش به عنوان مهم ترین مشخصه اقلیمی هر منطقه است. این مشخصه اقلیمی جز نوسانی ترین متغیرهای اقلیمی است که بر منابع آب منطقه به طور جدی ﺗﺄثیرگذار است. این مسئله به ویژه در ایران با بارش متوسط بیش از 250 میلی متر، اهمیت دارد. هدف این مطالعه تحلیل بارش های سنگین حوضه کرخه و دز با استفاده از روش های آماری است. بدین منظور از داده های بارشی 14 ایستگاه سینوپتیکی و باران سنجی بازه زمانی 60 ساله (2019 – 1959) استفاده شد. جهت نیل به اهداف پژوهش، ابتدا با استفاده از تابع توزیع احتمالاتی حد نهایی تیپ 1 (گامبل)، آستانه بارش سنگین هر ایستگاه مشخص شد. آنگاه برای شناسایی روندهای یکنواخت و نایکنواخت موجود در سری زمانی بیشینه بارش های روزانه و مجموع بارش سالانه از روش گرافیکی ITA و آزمون ناپارامتری من- کندال استفاده شد. نتایج به دست آمده از آستانه های بارش سنگین مشخص شد. به طور متوسط بارش بیش از 7/40 میلی متر در حوضه کرخه و متوسط بارش بیش از 47 میلی متر در حوضه دز به عنوان بارش سنگین محسوب می شوند. تعداد روزهای بارش سنگین حوضه کرخه متوسط 118 روز و حوضه دز 81 روز است. آستانه سیلاب خیزی حوضه کرخه کمتر از حوضه دز است. بنابراین بارش های کرخه ناگهانی تر و نامنظم تر رخ می دهد، درحالی بارش های حوضه دز از سری های زمانی به هنجارتری برخوردار است. در نتیجه حوضه کرخه ازنظر افزایش بارش های سنگین منجر به سیلاب آسیب پذیرتر از حوضه دز است. نتایج حاصل از کاربرد آزمون من - کندال و ITA نشان داد آزمون من - کندال تنها قادر به شناسایی روندهای یکنواخت در سری های زمانی هستند، چنان که مزیت روش ITA این است علاوه بر روندهای یکنواخت، قادر است روندهای پنهان و داخلی را در سری های زمانی شناسایی کند. برای نمونه اگرچه آزمون من - کندال روند مشخصی برای بارش های بیشینه ایستگاه خرم آباد نشان نداد، ولی آزمون ITA روندهای پنهان و نایکنواخت این ایستگاه کشف و شناسایی کرد.
بررسی یخبندان و لغزندگی در سطح جاده ی سنندج- همدان با استفاده از ماتریس وضعیت های اقلیمی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال دوم زمستان ۱۳۸۴ شماره ۴ (پیاپی ۸)
1 - 17
حوزههای تخصصی:
از میان عوامل محیطی، عامل اقلیم و پدیده های جوی جزء تأثیرگزارترین عوامل روی ایمنی حمل و نقل به حساب می آیند که خطرناک ترین آن ها یخبندان می باشد. بدین منظور برای مطالعه توزیع زمانی و مکانی پدیده یخبندان در مسیر سنندج همدان از ماتریس وضعیت های اقلیمی استفاده شد. برای استفاده از این ماتریس، از قسمت خدمات ماشینی سازمان هواشناسی کشور داده های روزانه سه پارامتر دما، بارش و رطوبت نسبی سه ایستگاه سینوپتیک سنندج، قروه و همدان برای یک دوره ده ساله دریافت شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج زیر به دست آمد. بر اساس ماتریس وضعیت های اقلیمی، شرایط اقلیمی N5 ( میانگین دمای روزانه بین 2-6 درجه سانتی گراد به همراه رطوبت نسبی بیش از 80% یا بارش کم تر از 2 میلی متر) و N6 (میانگین دمای روزانه بین 2-6 درجه سانتی گراد به همراه بارش بیش از 2 میلی متر) جزء شرایط خطرناک برای ایمنی تردد وسائط نقلیه در مسیر سنندج- همدان می باشند، که بیشترین تمرکز آن ها در ماه های ژانویه ( 9 روز )، فوریه ( 5 روز ) و دسامبر ( 4 روز ) می باشد. یخبندان در منطقه اواخر سپتامبر شروع می شود و اوایل ماه مارس به پایان می رسد. اما یخبندانی که برای ایمنی حمل و نقل ایجاد خطر می کند خیلی دیرتر یعنی در ماه دسامبر روی می دهد.
سنجش شاخص های امنیت اقتصادی-اجتماعی در نواحی روستاهای مرزی (مورد مطالعه: شهرستان تایباد)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۰
169 - 188
حوزههای تخصصی:
روستاها اساس حیات اجتماعی کشور هستند و نقش مهمی در امنیت غذایی و توزیع جمعیت و تولید محصولات کشاورزی دارند. اهمیت روستاهای مرزی به دلیل مبادلات تجاری خارجی دو چندان است ازین رو مقاله حاضر به سنجش وضعیت شاخص های امنیت اقتصادی-اجتماعی در نواحی روستاهای مرزی ( مورد مطالعه: شهرستان تایباد) پرداخته است. هدف تحقیق شناسایی مولفه های امنیت و سنجش وضعیت این مولفه ها در روستاهای مرزی شهرستان است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و گردآوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی می باشد. جامعه آماری تحقیق روستاهای مرزی شهرستان تایباد هستند که در فاصله 15 کیلومتری با مرز افغانستان قرار دارند که عبارتند از روستاهای محمد آباد، محسن آباد ، قومی، فرزنه، دوغارون و حاجی آباد که تعداد خانوارآنها براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال1395برابر با1266 خانوار بوده است و انتخاب نمونه به صورت اشباع نظری انجام شده و تعداد 100 پرسشنامه از سوی جامعه محلی محلی پر شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که، شاخص اقتصادی با ضریب 2.12 و شاخص اجتماعی با ضریب 2.96 بوده است. در این بین مولفه اشتغال با میانگین 2.65 در شاخص اقتصادی و مولفه تعلق مکانی با میانگین3.56 در شاخص اجتماعی بالاتر از سایر مولفه ها بوده است همچنین در بین روستاهای مورد مطالعه روستای محسن آباد در بالاترین وضعیت و روستای قومی در پایین ترین وضعیت امنیتی قرار دارند.
شناسایی ارتباط مؤلفه های اکوسیستم کارآفرینی در توسعه و ارتقاء فعالیت های استارتاپی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳
27 - 53
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه های اکوسیستم کارآفرینی مناسب برای رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف یا مخاطب کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی محسوب می گردد. برای شناسایی عوامل کلیدی در فرایند توسعه رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند از روش کتابخانه ای یعنی بررسی مقالات و متون علمی استفاده می شود. و از مطالعه میدانی جهت توزیع پرسشنامه به منظور اولویت بندی این عوامل با استفاده از روش بهترین بدترین استفاده خواهد شد. و در نهایت از یک فرمول برای محاسبه نرخ ناسازگاری در راستای بررسی اعتبار مقایسات مربوطه استفاده می گردد. جامعه آماری این پژوهش خبرگان و متخصصین کسب وکار و مدیران شرکت های دانش بنیان دانشگاهی سراسر کشور می باشد و برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران محدود استفاده شده است. از تعداد 215 نفر از متخصصان با روش دلفی فازی و سپس شرکت های دانش بنیان که تعداد آن 138 نفر می باشد. در این مطالعه برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تکنیک های تحقیق در عملیات استفاده شده است. برای تعیین اولویت معیارها و شاخص های تحقیق از مدل های تصمیم گیری چند معیاره فازی ANP و DEMATEL استفاده شده است. جهت انجام محاسبات مربوط به تکنیک DEMATEL از محیط نرم افزار Excel استفاده شده است و تکنیک ANP نیز با استفاده از نرم افزارSuper Decision انجام شده است. مؤلفه های پژوهش حاضر از چهار جنبه بررسی شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد که، در رتبه اول (ترکیب بهینه پرتفولیو)، رتبه دوم (بهره گیری از نظرات کارشناسان)، رتبه سوم (تخصیص و اعطای وام)، رتبه چهارم (هدایت وام ها و تسهیلات به سمت تولید)، رتبه پنجم (معوقات بانکی)، رتبه ششم (مدیریت منابع انسانی)، رتبه هفتم (بازار سرمایه اکوسیستم کارآفرینی استارتاپ ها) و رتبه هشتم (ایجاد نقدینگی) قرار دارد.
کاربرد نظریه CPTED در کاهش جرایم شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۸
27 - 46
حوزههای تخصصی:
نظریه (CPTED)که مخفف crime prevention through environmental design به معنای "پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی" است که با استفاده از آن می توان با طراحی مناسب محل سکونت، کار و زندگی افراد جامعه را از ارتکاب جرائم در محیط های انسان ساخت عمومی و خصوصی آن ها در شهر مورد پیشگیری قرار داد .این نظریه، بر این باور است که "ارتکاب جرائم معلول فرصت های جرم خیزی است". در نتیجه راه حل مناسب را کم کردن فرصت های مجرمانه از طریق طراحی تخصصی مقابله با جرم می داند مقاله حاضر به بیان ویژگی های نظریه ی مذکور و روش های اجرای آن پرداخته و تلاش می کند تا با استفاده از روش های طراحی مناسب فضا ها ی زندگی شهروندان را در ابعاد خرد تا کلان از واحد های مسکونی و تجاری تا ملاحظات طراحی فضاهای عمومی باز و بسته ی شهری ایمن سازی نموده و احتمال بروز ناامنی و ارتکاب یه جرایم را به حدافل برساند با استفاده از این نظریه می توان به جای کاربرد تکنیک های صلبی مقابله با نا امنی در فضاهای شهری همچون استفاده از سیستم های پلیسی به روش های ایجابی مبتنی بر طراحی تخصصی پرداخته و میزان ارتکاب به جرایم را به طور نامحسوس به حداقل ممکنه رساند.
تحلیل و ارزیابی پایداری مالکیت مسکن در شهرهای کوچک نمونه موردی: شهر سامان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۶۰)
1 - 17
حوزههای تخصصی:
بنا بر اصول توسعه پایدار انسانی تأمین نیازهای اولیه و اساسی شهروندان یک جامعه امری مهم و الزامی می باشد. یکی از مهم ترین این ضروریات نیاز به تأمین مسکن برای اقشار مختلف می باشد. اﻣﺮوزه مسکن یکی از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﺎد کشورهای درحال توسعه اﺳﺖ، بطوری که مهاجرت های داﺧﻠی، ﻣﺸکﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﺮﺿﻪ ی زﻣیﻦ، ﻓﻘﺪان منابع کافی، ﺿﻌﻒ ﻣﺪیﺮیﺖ اﻗﺘﺼﺎدی، ﻧﺪاﺷﺘﻦ برنامه ریزی ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴکﻦ و ﺳﺎیﺮ نارسایی هایی کﻪ در زیرساخت های اﻗﺘﺼﺎدی ایﻦ کﺸﻮرها وﺟﻮد دارد، از یکﺴﻮ و اﻓﺰایﺶ ﺷﺘﺎﺑﺎن ﺟﻤﻌیﺖ ﺷﻬﺮﻧﺸیﻦ از ﺳﻮیی دیﮕﺮ تأمین ﺳﺮﭘﻨﺎه در ایﻦگونه کﺸﻮرﻫﺎ را ﺑﻪ ﺷکﻠی ﻏﺎﻣﺾ و چندبعدی درآورده اﺳﺖ. در این میان مالکیت مسکن با توجه به اهمیتی که در بعد اجتماعی و روانی شهروندان دارد، امری مهم است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وضعیت مالکیت مسکن در نواحی چهارگانه شهر سامان از توابع استان چهارمحال و بختیاری با رویکرد توسعه پایدار می باشد، این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جهت تحلیل پژوهش از مدل تصمیم گیری ویکور و برای وزن دهی به شاخص ها از مدل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است.
ارزیابی کاربری اراضی با تأکید بر فضاهای عمومی (مورد مطالعه: محله های منطقه ده تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۱
263 - 278
حوزههای تخصصی:
فضاهای عمومی شهری یکی از مهم ترین گونه های فضاهای شهری محسوب می شد. فضاهایی که عموم شهروندان از هر قشر، سن، نژاد و صنفی بدون هیچ گونه محدودیتی حق استفاده از آن را دارا هستند .هدف از بررسی و ارزیابی کاربری اراضی با تأکید بر فضاهای عمومی (نمونه موردی محله های منطقه ده تهران) به طور کلی، می توان ارزیابی وضعیت کمی فضاهای عمومی، سطح بندی ،تجزیه و تحلیل، پراکنش و نحوه استقرار فضاهای عمومی در سطح محله های منطقه ده شهر تهران را بیان کرد. پژوهش از نوع کارکردی و از نوع روش اکتشافی و توصیفی – تحلیلی می باشد. جامعه مورد بررسی، کل جمعیت منطقه ده کلانشهر تهران با 818 هکتار وسعت، سه ناحیه و 10 محله می باشد. روش جمع آوری اطلاعات بر اساس روش کتابخانه ای، اسنادی است. اطلاعات مورد نیاز از آخرین طرح تفصیلی منطقه ده تهران و بر مبنای سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 جمع آوری گردیده است. سطح بندی ،تجزیه و تحلیل، پراکنش و نحوه استقرار فضاهای عمومی در سطح محله های منطقه ده شهر تهران را بیان کردارزیابی فضاهای عمومی محله های منطقه ده تهران به وسیله 5 شاخص اصلی و 5 زیر شاخص آن ها انجام شده است. تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از مدل تاپسیس مدل آنتروپی شانون و نرم افزارGIS و Excelو SPSS انجام شده است. بر این اساس هر یک از محله های منطقه ده تهران از نظر شاخص های مورد نظر رتبه بندی و سطح بندی شده اند که نتایج در جداول و نقشه ها ارائه شده است همچنین سطح و سرانه وضع موجود هر یک از کاربری های عمومی با سرانه و سطح استاندارد مقایسه و در جداول مجزا محاسبه گردیده است.
ارزیابی شاخص های راهبرد توسعه شهری در چابهار
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۱
91 - 115
حوزههای تخصصی:
یکی از رویکردهای نوین در طرح های توسعه شهری، رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) می باشد که در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه پایدار، ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری ایجاد گردید. گذار از برنامه ریزی اقتدارمحور به برنامه ریزی مشارکت محور با هدف تعریف روشنی از آینده شهر برای ساکنان شهری عملا پویایی محیط شهری را سبب می شود. از سوی دیگر طرح های توسعه شهری فعلی با خصوصیات خشک بودن، آمرانه بودن، از بالا به پایین بودن، عدم مشارکت اکثریت شهروندان را به وجود آورده است. طرح استراتژی توسعه شهری،رویکردی راهبردی است که هم اکنون در بسیاری از کشور های جهان و به خصوص کشور های در حال توسعه با استقبال مواجه شده است. هدف این پژوهش ارزیابی شاخص های راهبرد توسعه شهری در چابهار است. با توجه به اینکه شهر چابهار هم در ایران از موقعیت استراتژیک ویژه ای برخوردار است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای، اسنادی، روش مشاهده مستقیم و پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ بین حد مبنا(3)و مقدار محاسبه شده(2.63)اختلاف معناداری وجود دارد. از آنجایی که مقدار محاسبه شده کمتر از حد استاندارد می باشد نتیجه می گیریم وضعیت توسعه شهر چابهار در شاخص راهبردی در حد نامطلوب و غیر قابل قبول می باشد. به طوری که مؤلفه حکمروایی خوب شهری با میانگین 34/2 کمترین و مؤلفه بانک پذیری با میانگین 5/3 بیشترین مقدار را دارند. نتایج مدل سوات هم نشاندهنده این است که بهترین استراتژی برای چابهار استراتژی تهاجمی است.
استارت آپ های گردشگری در ایران: عوامل موفقیت و شکست(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲)
315 - 331
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین مهم ترین عوامل موفقیت و شکست استارت آپ ها انجام شده است و به منظور انجام پژوهش، پس از مطالعه ادبیات و بررسی پیشینه پژوهش و استخراج عوامل موفقیت و شکست استارت آپ ها، مصاحبه ای نیمه ساختاریافته با 18 تن از صاحبان استارت آپ های گردشگری ایران انجام شد. در مرحله بعد، با استفاده از روش تجزیه وتحلیل محتوای کیفی، عوامل موفقیت و شکست این مشاغل در 10 بُعد اصلی طبقه بندی شدند. درنهایت، براساس 10 بُعد شناسایی شده، این عوامل با استفاده از روش آنتروپی شانون اولویت بندی شدند. یافته های تحقیق نشان می دهند عوامل سازمانی اولویت اول و عوامل پیش بینی ناپذیر اولویت آخر (اهمیت کمتر) را در موفقیت استارت آپ های گردشگری ایران دارند. درخصوص عوامل تأثیرگذار در شکست این کسب وکارها، اولویت اول مربوط به عوامل حقوقی-سیاسی و اولویت آخر منابع فنّاوری هستند. بنابراین، نه تنها کارآفرینان باید توجه ویژه ای به عوامل سازمانی برای ایجاد استارت آپ گردشگری خود داشته باشند، مسئولان سیاست گذار و وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید مسیر این کسب وکارها را از طریق تصویب قوانین مناسب تسهیل کنند.