درخت حوزه‌های تخصصی

اهداف: همراه با گسترش فنّاوری های نوظهور در جهان پیشرفته و ورود آموزش الکترونیکی به عرصه تعلیم و تربیت، نظام آموزشی به خصوص حوزه علوم پزشکی با نیازهای جدیدی در زمینه برنامه درسی و محتوای آموزشی روبه رو شده است. هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی های ادراکی و شناختی دانشجویان در خصوص محتوای الکترونیکی برنامه درسی بود. ابزار و روش ها: این پژوهش با روش توصیفی- پیمایشی در 250 نفر از دانشجویان (164 دختر و 86 پسر) آموزش الکترونیکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال تحصیلی 93-1392 که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند، انجام شد. ابزار مورد استفاده، پرسش نامه ویژگی های ادراکی واندرلایند و ون براک بود که ویژگی های ادراکی را در مولفه های مزیت نسبی ، سازگاری، پیچیدگی، آزمون پذیری و مشاهده پذیری می سنجید. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون T تک نمونه ای انجام شد. یافته ها: میانگین نمره ویژگی های ادراکی دانشجویان (14/6±28/68) به طور معنی داری کمتر از نقطه برش 80درصدی میانگین فرضی (75) بود (0001/0=p). میانگین نمره خرده مقیاس مزیت نسبی (44/2±23/17) به طور معنی داری بیشتر از نقطه برش 80درصدی میانگین فرضی (16) بود (0001/0=p)، اما میانگین نمرات در خرده مقیاس های سازگاری (48/2±63/11؛ 0001/0=p)، پیچیدگی (72/1±53/13؛ 0001/0=p)، آزمون پذیری (33/1±37/11؛ 0001/0=p) و مشاهده پذیری (36/2±09/15؛ 05/0p>) از میانگین فرضی (16) کمتر بود. نتیجه گیری: ویژگی های ادراکی دانشجویان در زمینه محتوای الکترونیکی با توجه به خرده مقیاس های آن، وضعیت مطلوبی در برنامه درسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ندارد و فقط خرده مقیاس مزیت نسبی دارای شرایط مطلوبی است.

همزمان با تغییرات سریع فنون و مهارت ها و ظهور پدیده های نوین در فناوری اطلاعات و تأثیر آن ها بر شیوه ها و روش های زیستن فرایند یادگیری نیز که یکی از ارکان اساسی و بنیادین جوامع است متحول و دگرگون شده است. گسترش تحولات در عرصه فناوری اطلاعاتی و ارتباطی تاًثیرات چشمگیری روی جنبه های مختلف زندگی بشر برجای گذاشته است که در این میان بر آموزش نیز بی تاًثیر نبوده است، تا جایی که موجبات پیدایش نوع جدیدی از یادگیری به نام یادگیری الکترونیکی را فراهم آورده است، این در حالی است که آموزش و یادگیری الکترونیکی به عنوان پارادایمی جدید، توانسته است پاسخگوی حجم عظیمی از نظام آموزش و یادگیری کنونی باشد. در این مقاله، ضمن پرداختن به مفهوم یادگیری، یادگیری الکترونیکی، مزایا و ویژگی ها، اهمیت و ضرورت یادگیری الکترونیکی در سازمان ها به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر بهبود و توسعه کیفیت یادگیری، محیط یادگیری و غیره خواهد پرداخت.

اهداف: در جنگ و بحران، امداد و انتقال سریع و صحیح مجروحان و مصدومان به مناطق امن یا مراکز درمانی، بسیار حایز اهمیت است و اثرات نامطلوب را به حداقل می رساند. بنابراین پرستاران خصوصاً پرستاران نظامی می بایست در این زمینه تبحر و مهارت کافی داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامه درسی امداد و انتقال برای دانشجویان مقطع کارشناسی پرستاری با رویکرد نظامی انجام شد. روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی و پیمایشی است که در سال 1392 انجام شد. برای انجام مطالعه 48 نفر از اساتید و صاحب نظران به صورت هدفمند با استفاده از تکنیک دلفی و به روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع انتخاب شدند. ابتدا با مطالعه کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی، سرفصل مطالب مربوط به برنامه درسی امداد و انتقال، استخراج و تنظیم شد. نظر کارشناسان در خصوص عناوین پیشنهادی به روش دلفی جمع آوری و براساس نسبت روایی محتوی (CVR) امتیازبندی شد. سپس در جلسه گروه کارشناسان ارشد مورد بررسی قرار گرفت و به تصویب نهایی رسید. داده ها با نرم افزار SPSS 19 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: براساس نظرسنجی انجام شده، برنامه درسی امداد و انتقال در دوره کارشناسی پرستاری با رویکرد نظامی شامل دو واحد تئوری، یک واحد عملی و یک واحد کارآموزی طراحی شد. نتیجه گیری: با توجه به موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی ایران در منطقه، توانمندسازی پرستاران نظامی در زمینه امداد و انتقال مصدومان در حوادث، بحران ها و جنگ در قالب واحد درسی، امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

در پژوهش حاضر اثربخشی کارپوشه الکترونیکی بر اضطراب امتحان و عزت نفس دانشجویان بررسی شد. روش پژوهش از نوع آزمایشی، و طرح پژوهش پیش آزمون _ پس آزمون دو گروهی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد مشکین شهر که در نیمسال اوّل تحصیلی 92-1391 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دهند. نمونه پژوهش حاضر، شامل دو کلاس درس معماری بود که به صورت در دسترس انتخاب گردید. تعداد دانشجویان هر کلاس 30 نفر بودند، که در کل حجم نمونه 60 نفر بود، که به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شده اند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، آزمون اضطراب امتحان ساراسون و عزت نفس کوپر اسمیت بود. درابتدای ترم از هردو گروه در شرایطی یکسان پیش آزمونی به عمل آمد و سپس گروه آزمایش به مدت یک ترم در معرض متغیر مستقل (کارپوشه الکترونیکی) قرار گرفت و در نهایت در پایان ترم جهت بررسی تغییرات حاصله پس آزمون بر روی هر دو گروه اجرا گردید. داده های حاصل از اجرای پیش آزمون و پس آزمون، با استفاده از آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، استفاده از کارپوشه الکترونیکی دال بر کاهش اضطراب امتحان(001/0P<) و افزایش عزت نفس(05/0 P<) دانشجویان بوده است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان شناختی- رفتاری به واسطه اینترنت بر کاهش اضطراب کرونا در کارکنان مراقبت های بهداشتی و درمانی می باشد. طرح پژوهش، طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل: تمامی کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی شهری و روستایی و هم چنین کارکنان بیمارستان های شهرستان پارس آباد در فروردین ماه 1399 بود (851N=). 20 نفر با نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی (10 نفر) و کنترل (10 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش، درمان شناختی - رفتاری را در 6 جلسه به مدت 90 دقیقه و به واسطه اینترنت دریافت کردند ولی گروه کنترل هیچ مداخل های را دریافت نکرد. قبل و بعد از درمان، پرسش نامه اضطراب کرونا از طریق ایمیل برای اعضای دو گروه اجرا شد. برای تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه، آزمون تحلیل کواریانس و نرم افزار 20-SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون، تفاوت معناداری وجود دارد و درمان شناختی - رفتاری به واسطه اینترنت ، موجب کاهش اضطراب کرونا در کارکنان مراقبت های بهداشتی و درمانی شده است (05/0>P) بنابراین پژوهش حاضر نشان می دهد که درمان شناختی -رفتاری به واسطه اینترنت، در بهبود علائم اضطراب کرونا مؤثر می باشد.

تحقیق حاضر با هدف مقایسه و اولویت بندی میزان آشنایی استادان و دانشجویان واحدهای بسیار بزرگ دانشگاه های آزاد اسلامی مازندران با مهارت های ICDL به انجام رسیده است. تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و جامعه ی آماری آن عبارتند از اعضای هیات علمی و دانشجویان واحدهای بسیار بزرگ دانشگاه های آزاد اسلامی مازندران که به ترتیب 2150 نفر و 68091 نفر بودند. حجم نمونه ی آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین گردید و 327 نفر از استادان و 384 نفر از دانشجویان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری، تصادفی خوشه ای چند مرحله ای بود. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته ی بسته پاسخ استفاده شد. جهت مقایسه میزان آشنایی استادان و دانشجویان با مهارت های ICDL از آزمون U مان- ویتنی و جهت اولویت بندی آن از آزمون فریدمن استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، میزان آشنایی استادان و دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی مازندران در تمامی زیرگروه های مهارت های ICDL متفاوت است و در تمامی موارد استادان آشنایی بیشتری با این مهارت ها داشتند. همچنین یافته ها نشان داد که اولویت آشنایی با مهارت های هفتگانه ICDL بین دو گروه استادان و دانشجویان متفاوت بود.

The purpose of this study was to evaluate the rate of using standards of designing electronic courses in educational contents of state-virtual universities in Iran. The method of the study was a descriptive-survey one. The statistical population was the educational content of electronic courses in state-virtual universities such as University of Science and Technology, and Shiraz University. Data collection was done through interview and observation and for recording data; a researcher-made check list was used. Cronbach Alpha coefficient of the check list was calculated 0/95. The data were analyzed through frequency tables, one sample t-test, Kolmogorov-Sminov and Friedman test. Results showed that using seven criteria for designing electronic courses and their components were suitable and appropriate. In addition, Friedman test results indicated ranking of criteria in the form of page layout, general information, language, organization, recourses, availability and evaluation. Finally, priority of indicators for each component was also determined.

تغییرات سریع فناوری اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در جهان امروز، جوامع معاصر را با چالش های بیسابقه ای رو به رو ساخته است که کشور ما هم از این نظر مستثنا نیست. قرن بیست و یکم در انتظار دنیایی است که راهبری آن را اطلاعات به عهده دارد. انسان در گذر تاریخی خویش سه مرحله اصلی را طی نموده است. دوره اول با توسعه کشاورزی و وسعت زمین های مزروعی، نظامهای قومی و عشیره ای به رشد و بالندگی رسیدند. هسته های اولیه مدنیت و نهادهای اجتماعی به خصوص مدارس شکل گرفت افراد تربیت شده این دوران که محصول تمدن روستاییاند افراد چند وجهی و علاقه مند بودند. با ظهور انقلاب صنعتی، انسان پای در دوره دوم یعنی عصر ماشین نهاد. در این دوره فناوری از تولید علم پیشی گرفت و علم را زیر مجموعه خود در آورد، علم پاسخگوی فناوری و نیازهای به وجود آمده در این دوران شده به تبع آن گرایش های مهندسی به شدت رشد کرد و قافله سالار این عصر، فناوری شد. در این دوره مدارس شکل خاصی گرفت و به مقاطع ابتدائی و متوسطه تقسیم شد. این تقسیم بندی در دانشگاه شدید تر شد به طوری که شاید بتوان گفت ما متخصص ناخن پای چپ یا مژه هفتم چشم راست داریم. در بطن عصر ماشین، سیل مهاجرت به شهرها، و انباشت اطلاعات حرکتی در حال تکوین بود که تولید نسلهای رایانه ای را به دنبال داشت و سبب پای نهادن انسان به دوره سوم یعنی عصر اطلاعات شد. رشد سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیرات شگرف و همه جانبه ای بر تمامی شئونات جامعه دارد و به عنوان عامل اصلی باعث افزایش بهره وری میشود و سبب تغییر در نظام های موجود میگردد. برای بهتر زیستن در آینده آشنایی با زمینه های کاربرد فناوری اطلاعات ضروری است. اینترنت، اینترانت، اکسترانت، پست الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، مدارس مجازی، دانشگاه های اینترنتی، سواد اطلاعاتی، و جز آن نمونه هایی از کاربری فناوری اطلاعات است. در این مقاله سعی شده است به آموزش در عصر اطلاعات، آموزش الکترونیکی و نگاهی به رویکردهای سنتی و جدید آموزش داشته باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه قابلیت های وایبر و واتس آپ در آموزش و یادگیری از دیدگاه دانشجویانِ کاربر بود. روش پژوهش آمیخته و جامعه آماری کلیه دانشجویانِ کاربر وایبر و واتس آپ دانشگاه پیام نور شهریار در سال 94-1393 بودند. از این جامعه آماری در بخش کیفی 13 نفر و در بخش کمی 143 نفر از دانشجویان با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات و جهت بررسی سؤالات از مصاحبه نیمه ساختار یافته و آزمون محقق ساخته استفاده شد، براساس مبانی نظری، پیشینه تجربی و مصاحبه با متخصصان مؤلفه های تشکیل و مدیرت گروه، چند رسانه ای بودن، جذابیت آموزشی، امنیت و اعتبار و سهولت نصب و اجرا شناسایی و پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 29 سؤال تهیه شد. یافته های پژوهش نشان داد دانشجویان قابلیت تشکیل و مدیریت گروه برنامه وایبر را متوسط، و قابلیت های چند رسانه ای بودن و سهولت نصب و اجرا را مطلوب ارزیابی می کنند، آن ها همچنین وضعیت جذابیت آموزشی و امنیت و اعتبار وایبر را ضعیف می دانند. همچنین دانشجویان وضعیت متغیر جذابیت آموزشی واتس آپ را ضعیف، ولی وضعیت دیگر متغیرها را مطلوب ارزیابی می کنند. همچنین نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد دو برنامه در متغیرهای چند رسانه ای بودن و جذابیت آموزشی با هم تفاوت آماری معناداری ندارند، ولی تفاوت آن ها در متغیرهای تشکیل و مدیریت گروه، امنیت و اعتبار و سهولت نصب و اجرا معنادار می باشد. پیشنهاد می شود با توجه به اهمیت برنامه های پیام رسان موبایل در محیط های یادگیری نرم افزارهای مناسب با در نظر گرفتن استانداردها و اصول طراحی آموزشی تهیه و به صورت هدفمند در محیط های یادگیری مورد استفاده قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان استفاده اعضای هیات علمی از بانکهای اطلاعاتی در فعالیتهای آموزشی و پژوهشی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری این مطالعه کلیه اعضا هیات علمی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 88-1387 بودند، که تعداد آنها 655 نفر اعلام شد. حجم نمونه طبق جدول کرجسی و مورگان 260 نفر محاسبه گردیدکه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای باروایی 0.84 و پایایی 0.85 مشتمل برسه قسمت بود. قسمت اول مربوط به اطلاعات فردی و قسمت دوم و سوم به ترتیب به میزان استفاده اعضای هیات علمی از بانکهای اطلاعاتی در فعالیتهای آموزشی و پژوهشی اختصاص داشت. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آمار توصیفی شامل درصد فراوانی میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون t تک متغیره و آزمونهای تعقیبی استفاده شد. بررسی معناداری آزمون در سطح ?=0.05 و بزرگتر بودن t حاصله از مقدار بحرانی جدول نشان داداز نظر اعضا هیات علمی کلیه شاخص های پژوهشی مطرح شده بامیانگین(3.84) بالاتر از سطح متوسط (3)، قرار دارند در این میان اعضا هیات علمی بیشترین استفاده از منابع اطلاعاتی الکترونیکی را در تالیف مقالات با میانگین (4.12)، داشته اند. همچنین در خصوص فعالیتهای آموزشی مشخص شد کلیه موارد مطرح شده با میانگین (3.47)، متاثر از منابع اطلاعاتی الکترونیکی بودند. همچنین استفاده از نرم افزارهای آموزشی با میانگین 3.68 بالاترین رتبه را در میان فعالیتهای آموزشی مبتنی بر بانکهای اطلاعاتی به خود اختصاص داده است.

اهداف: آموزش الکترونیکی، یکی از روش های آموزشی است که در آن فراگیران قادرند با توجه به استعدادهای خود به هدف های آموزشی دست یابند. اساتید دانشگاه به عنوان یکی از مولفه های مهم اجرای برنامه آموزش الکترونیکی باید علاوه بر داشتن دانش و مهارت، نگرش مثبتی نسبت به اثربخش بودن این روش آموزشی داشته باشند. هدف مطالعه حاضر، بررسی نگرش اساتید دانشگاه علوم پزشکی زنجان نسبت به آموزش الکترونیکی بود. ابزار و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1393 با روش نمونه گیری تصادفی ساده، نگرش 69 نفر از اساتید دانشگاه علوم پزشکی زنجان نسبت به آموزش الکترونیکی بررسی شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه بررسی مشخصات دموگرافیک و وضعیت مهارت و دسترسی به کامپیوتر و پرسش نامه استاندارد نگرش آموزش الکترونیکی میشرا بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون مجذورکای آنالیز شدند. یافته ها: دسترسی اساتید به کامپیوتر در 44 نفر (8/63%) در حد خیلی مطلوب و مهارت اساتید در زمینه استفاده از کامپیوتر در 50 نفر (5/72%) در حد مطلوب بود. همچنین 54 نفر (3/78%) از اساتید در زمینه آموزش الکترونیکی دارای نگرش مثبت بودند. وضعیت نگرش اساتید فقط با مرتبه علمی اساتید ارتباط معنی داری داشت، به طوری که اساتید با مرتبه علمی استادیاری نگرش مثبت تری نسبت به آموزش الکترونیکی در مقایسه با سایر مرتبه ها داشتند (04/0=p). نتیجه گیری: نگرش اکثریت اساتید دانشگاه علوم پزشکی زنجان نسبت به آموزش الکترونیکی، مثبت و دسترسی و مهارت کامپیوتری آنها در وضعیت مطلوب است که تا حدی مبین ظرفیت مناسب اساتید این دانشگاه برای اجرای موفقیت آمیز برنامه های آموزش الکترونیکی است.

هدف: هدف این پژوهش شناسایی وضعیت دامنه موضوعی پژوهش های انجام شده رشته تکنولوژی آموزشی در ایران، ترسیم وضع مطلوب و روشن کردن خلأ های موجود در این پژوهش ها است. سوال های مهم آن عبارتند از پژوهش های انجام شده در رشته تکنولوژی آموزشی در ایران از لحاظ موضوعی چه وضعیتی دارند؟ وضعیت مطلوب آن کدام است؟ و در مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب چه خلأهایی وجود دارند؟ روش: این پژوهش دارای دو مرحله است. مرحله اول، جامعه آماری آن را کلیه پژوهش های انجام شده در زمینه های مرتبط با تکنولوژی آموزشی تشکیل می دهند که از بین آنها پژوهش های انجام شده در سه دانشگاهی که دارای تحصیلات تکمیلی و قدمت بیشتری بوده اند به عنوان نمونه برای تعیین وضع موجود پژوهش ها انتخاب شده است. در این مرحله برای جمع آوری اطلاعات و تحلیل داده ها به ترتیب از ابزار فیش برداری و تحلیل محتوای کمی استفاده شده است. مرحله دوم برای روشن ساختن وضع مطلوب پژوهش ها 22 نفر از متخصصان تکنولوژی آموزشی ایران با استفاده از نمونه گیری ملاک محور به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها در این مرحله پرسشنامه محقق ساخته بوده است. هم چنین برای مشخص ساختن خلأهای پژوهشی نیز داده های وضع مطلوب با داده های مربوط به وضع موجود مقایسه شده است. یافته ها: پژوهش های انجام شده در ایران غالباً به بررسی موضوعات و قلمروهای سنتی این رشته تأکید داشته و به برداشت ها یا قلمروهای جدید آن پرداخته نشده است.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه اعتیاد به بازی های رایانه ای، هیجانی خواهی و اضطراب اجتماعی با عملکرد تحصیلی: نقش تعدیل کنندگی خود کنترلی در نوجوانان انجام گرفت. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش مشتمل بر 200 نفر (99 پسر و 101 دختر) از دانش آموزان ناحیه 5 شهر اصفهان بود که براساس روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های خودکنترلی تانجی و همکاران (2004)، هیجان خواهی ماروین زاکرمن (1978)، اضطراب اجتماعی نوجوانان پاکلک (2004)، عملکرد تحصیلی فام و تیلور (۱۹۹۹)، اعتیاد به بازی های رایانه ای فرهادی (1395) بود. داده های جمع آوری شده از پرسشنامه ی پژوهش به روش حداقل مربعات جزئی در معادلات ساختاری و با استفاده ازدو نرم افزار SPSS-22 وSmart_PLS-3 تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که خودکنترلی توانسته رابطه ی بین اعتیاد به بازی های رایانه ای و عملکرد تحصیلی را تعدیل نماید و مقدار اثر تعدیل کنندگی به میزان 239/0 می باشد، بدین معنا که خودکنترلی در رابطه ی بین اعتیاد به بازی های رایانه ای و عملکرد تحصیلی نقش تعدیل کنندگی ایفا می نماید (05/0 P<)، در حالیکه نتوانسته رابطه ی بین اضطراب اجتماعی و عملکرد تحصیلی و رابطه بین هیجانی خواهی و عملکرد تحصیلی را تعدیل نماید.