درخت حوزه‌های تخصصی

هدف آموزش درتمام نظام های آموزشی دستیابی به سواد علمی است و درک ماهیت علم یکی ازجنبه های ضروری آن می باشد. ماهیت علم درپی ارائه توصیفی از چیستی علم، سازوکار علم، چگونگی کار دانشمندان به مثابه یک گروه اجتماعی و چگونگی اثر گذاری جامعه بر جهت دهی فعالیت علمی و بالعکس می باشد. این پژوهش با هدف بررسی مولفه های ماهیت علم در ارائه محتوای آخرین نگاشت کتاب درسی فیزیک پایه یازدهم رشته ریاضی-فیزیک بود. در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نمونه شامل کل محتوای کتاب فیزیک پایه یازدهم و واحد نمونه گیری شامل پاراگراف بود. برای بررسی چگونگی ارائه محتوا از سیستم امتیازدهی روبریک استفاده شد. دادهها با استفاده از همسوسازی اعتبار یابی شد. یافتهها نشان داد، بیشترین تاکید کتاب درسی فیزیک بر جنبه های خلاقیت ، رابطه علم با تکنولوژی و شواهد و مدارک بوده و به جنبه ی خلاقیت، محدودیت در علم و نظریه و قانون به صورت ضمنی اشاره شده است. همچنین، دو مولفه نفوذ اجتماعی و فرهنگی و روش علمی منحصربه فرد در علم در کتاب فیزیک سال یازدهم رشته ریاضی – فیزیک به خوبی معرفی و تبیین نشده است. میتوان نتیجه گرفت اغلب مفاهیم و نظریه های مطرح شده در کتاب به صراحت مولفههای ماهیت علم را توضیح نمیدهند و اغلب این مفاهیم به صورت ضمنی دیدگاه معیوبی از علم ارائه میدهند.

هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین الگوی ارتقاء دانشگاه خدمت محور باکارکرد خدمت به جامعه بوده است. این پژوهش با روش آمیخته(کیفی و کمی) انجام شد. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی و در بخش کمی، اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بودند. در بخش کیفی نمونه گیری با روش هدفمند و براساس اصل اشباع نظری، 15 نفر از خبرگان آموزش عالی تعیین شدند و در بخش کمی بر اساس جدول کرجسی و مورگان از مجموع230 نفر اساتید دانشگاه، 145نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده های کیفی بر مبنای رهیافت نظام مند استراوس و کوربین(2008) و براساس کدگذاری(کدگذاری باز، محوری و انتخابی) و داده های کمی با روش معادلات ساختاری و تحلیل عاملی(اکتشافی و تاییدی) در قالب نرم افزار SPSS وSmartPLS مورد آزمون قرار گرفت. اعتبار سنجی یافته ها در بخش کیفی از طریق مثلث سازی و بازبینی خبرگان آموزش عالی تایید و در بخش کمی روایی پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ88/0 برآورد گردید. یافته ها نشان داد که ابعاد الگوی پارادایمی شرایط علی شامل(نیروی انسانی، شیوه های خدمت رسانی، فرهنگ دانشگاهی، استقرار نظام تضمین کیفیت خدمات، ساختار دانشگاه، رهبری و مدیریت دانشگاه، منابع مالی مستقل و ویژگی مطالبه گری ذی نفعان)، پدیده محوری (دانشگاه خدمت محور)، شرایط زمینه ای (پایبندی به ارزش های اخلاقی، بسترسازی و تمهید امکانات، رسالت و مأموریت دانشگاه، چابک سازی و آزاد سازی ظرفیت ها)، شرایط مداخله گر (فرهنگ عمومی، عوامل درون دانشگاهی و برون دانشگاهی)، راهبردها (ارتقاء فرهنگ خدمت محوری، توسعه تعامل ، حفظ استقلال دانشگاهی ، توانمندسازی، مدیریت مشارکتی)، پیامدها شامل (ارتقاء کیفیت خدمات، توسعه دانش، توسعه فناوری و مشتری محوری) می باشند. بر اساس یافته ها، ابعاد مدل دانشگاه خدمت محور از برازش مطلوبی برخوردار بوده است.

مقدمه: تغییرات عمیق فرهنگی و شیوه های زندگی، افراد را در مواجهه با مسائل، فاقد توانایی های لازم ساخته و انسان ها، نیازمند راهکارهایی هستند. راهکارهایی که از طریق معارف بشری بدست آمده، جوابگوی نیازهای واقعی آنان نیستند، ولی اسلام توامان به نیازهای مادی و معنوی توجه دارد. در مورد این مهارتها در قرآن و کلام معصومین(ع) به تفضیل پرداخته شده است. با توجه به آن، طراحی الگوی برنامه درسی مهارتهای زندگی برای دانش آموزان ششم ابتدایی مبتنی بر آموزه های اسلامی ضرورت پیدا کرده است. روش کار: در این پژوهش با توجه به ماهیت موضوع و هدف اصلی آن از نوع توصیفی و استنادی – تحلیلی می باشد و در ضمن نتایج اعتبارسنجی الگوی طرح شده از نظر متخصصان برنامه درسی و صاحب نظران مربوطه در سطح بالایی تایید شد. یافته : ضمن تجزیه و تحلیل مفاهیم اصلی و معانی ضمنی اسناد، موارد و آیاتی که به عنوان مهارتهای زندگی پرداخته شده، شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفته و درپایان الگویی از مهارت های زندگی اسلامی، براساس دیدگاه ارتباطی، که در اسناد اسلامی به کرات بدان اشاره شده است، تحت چهارمهارت اصلی خودشناسی، همدلی با دیگران، شناخت طبیعت و خداشناسی و 10مولفه و45 ویژگی، با 212 استناد اسلامی استخراج گردید. نتیجه گیری: با بررسی متون اسلامی منجمله، قرآن و دیگر متون اسلامی، در خصوص سعادت دنیوی و اخروی انسان به تفضیل مهارتهایی بدست آمد که با شناخت و جاری و ساری ساختن شان در همه شئونات زندگی، می توان آن را بکار بندد و از مشکلاتی که نظام آموزشی بواسطه تفکر تک بعدی و مادی می باشد، از آن خلاصی یابد.

هدف: دغدغه رو به افزایشی که در ناعادلانه بودن آزمون ها شکل گرفته، امکان وجود کارکرد افتراقی است. چرا که کارکرد افتراقی یا سوگیری باعث تردید در روایی آزمون می شود. در مطالعه حاضر شناسایی کارکرد افتراقی سوال های سواد خواندن پرلز 2016 بین دانش آموزان ایرانی از طریق مدل درخت راش بررسی شده است.  روش پژوهش: داده های استفاده شده در این پژوهش، نتایج مطالعه بین المللی پرلز 2016 در ایران است که با نمونه گیری دو مرحله ای تصادفی، تعداد 4385 نفر دانش آموز ایرانی شامل 2143 دانش آموز دختر (87/48 درصد) و 2242 دانش آموز پسر (13/51 درصد) پایه چهارم با میانگین سنی 14/10 برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند و در آزمون شرکت کردند. داده های این مطالعه در محیط  R (تحت کتابخانه psychotree) تحلیل و بررسی شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهند  که از 181 سوال در این مطالعه بر اساس جنسیت،  بر اساس مدل درخت راش 1 سوال در میان سوالات دو ارزشی با کارکرد افتراقی یکنواخت شناسایی شد. به علاوه در بین سوالات چندارزشی، برای بلوک ۱۶ کارکرد افتراقی شناسایی شد.نتیجه گیری: به نظر می رسد با وجود کارکرد افتراقی تاثیر آن قابل صرف نظر است. اگرچه بهتر است که سوال های با کارکرد افتراقی هنگام انجام تحلیل ها کنار گذاشته شود. عملکرد ضعیف دانش آموزان ایرانی می تواند متاثر از این باشد که ترجمه متون مناسب نبوده یا دانش آموزان هنوز به توانایی لازم برای این سطح از خواندن دست نیافته اند. استفاده از نتایج آزمون پرلز نیازمند ظرافت و ملاحظات خاص است.

مقدمه و هدف : هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر روش تدریس یادگیری در حد تسلط بر عملکرد تحصیلی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بوده است. روش شناسی پژوهش : روش پژوهش شبه تجربی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه آزمایش و گواه است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره ابتدایی شهر مرودشت بود. برای تعیین حجم نمونه تعداد ۱۲۰ نفر از دانش آموزان به روش تصادفی خوشه ای انتخاب و در دو گروه آزمایش (60 نفر) و کنترل (۶۰ نفر) جایگزین شدند. ابزار سنجش در این پژوهش 2 پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس، و عملکرد تحصیلی فام و تیلور بوده است، که روایی محتوایی و صوری آن ها مورد تایید قرار گرفته است و پایایی پرسشنامه انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 85/0 و 79/0  بدست آمده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی صورت پذیرفت، که در سطح آمار توصیفی؛ فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد و در سطح آمار استنباطی از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شده است. یافته ها : بین عملکرد تحصیلی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (001/0≥ p ) ، به عبارتی روش تدریس یادگیری در حد تسلط بر عملکرد تحصیلی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیر معنی داری دارد. تدریس یادگیری در حد تسلط بر مولفه های عملکرد تحصیلی اثر معنادار داشته است. یعنی ۸۰ درصد کل واریانس یا تفاوت های فردی در مولفه خودکارآمدی، ۳۸% مولفه تاثیرات هیجانی، ۷۳% در مولفه برنامه ریزی، ۶۰ درصد در مولفه فقدان کنترل و ۶۷ درصد در مولفه انگیزش به تفاوت بین دو گروه می باشد. روش تدریس یادگیری در حد تسلط بر افزایش انگیزه پیشرفت تحصیلی [(001/0p< ، 896/25= [F اثر معنادار داشته است. بحث و نتیجه گیری: نتیجه نشان داد روش تدریس یادگیری در حد تسلط بر افزایش عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی موثر است. روش تدریس یادگیری در حد تسلط بر مولفه های عملکرد تحصیلی موثر است. روش تدریس یادگیری در حد تسلط بر مولفه های انگیزه پیشرفت تحصیلی موثر است.

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد حرفه ای نو معلمان مدارس ابتدایی استان اصفهان به روش توصیفی–پیمایشی بود. جامعه آماری 533 دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان بود. 255 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای مبتنی بر منطقه تدریس انتخاب و عملکرد آن ها توسط مدیران و معاونین ارزیابی شد. ابزار پژوهش پرسشنامه بود که بر اساس مدل قهرمانی فرد و سید عباس زاده (1397) تنظیم شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصین و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 8/0 تأیید شد. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج نشان داد، عملکرد حرفه ای نو معلمان در مؤلفه های محیط یادگیری، رهبری، دانش و مهارت های برنامه ریزی و طراحی، دانش و مهارت های تدریس، نظارت و ارزشیابی، استفاده از فناوری، مسئولیت های قانونی، اخلاقی و دانش و مهارت های توسعه حرفه ای از حد متوسط بالاتر بود؛ اما با وضعیت مطلوب فاصله داشت. لذا آموزش دانشجومعلمان و همچنین آموزش نومعلمان در سال های اولیه خدمت نیازمند بذل توجه به استانداردهای تدریس کیفی و اثربخش می باشد.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیررهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان و قصد ترک شغل با نقش میانجی انگیزش درونی در بین مدیران دانشگاهی استان گلستان می باشد. جمع آوری داده ها در این پژوهش به روش میدانی و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد شریف و اتان (2018) بوده است. جامعه آماری در این پژوهش مدیران دانشگاهی در استان گلستان به تعداد 205 نفر بوده است و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 135 نفر و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیده است. پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ تأیید گردید. در ضمن، برای بررسی و تحلیل آزمون فرضیه های تحقیق از روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که: 1- رهبری اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیرگذار است؛ 2- رهبری اخلاقی بر قصد ترک شغل تأثیرگذار است؛ 3- رهبری اخلاقی بر انگیزش درونی تأثیرگذار است؛ 4- انگیزش درونی بر رفتارشهروندی سازمانی تأثیرگذار است؛ 5- انگیزش درونی بر قصد ترک شغل تأثیرگذار نیست.

امروزه این نگاه نهادینه شده است که دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، می توانند رویکردهای آموزشی و یادگیری خود را از طریق برنامه درسی ارتقا دهند. مطالعات اخیر نشان داده است که بسیاری از دانشگاه های جهان در حال انطباق برنامه های درسی و رویکردهای آموزشی خود با نیازهای صنعت 4.0 هستند. هدف از مطالعه کنونی، شناسایی مهارت های دیجیتالی قابل تامل در تدوین برنامه درسی دانشجویان مهندسی و ارائه سازوکارهایی جهت انطباق شایستگی های دانشجویان مهندسی با صنعت 4.0 می باشد. روش مطالعه، فراترکیب یا سنتز پژوهی با استفاده از گام های شش گانه سندلوسکی و باروسو (2006) بوده است. با جستجو در پایگاه های معتبر تعداد 61 مطالعه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و مضمون سازی گردید. یافته های پژوهش نشان داد که مهارت های موردنیاز دانشجویان مهندسی در برنامه های درسی شامل: 1. مهارت های فناورانه و دیجیتالی؛ 2. مهارت مهندسی و 3. مهارت های پایه می باشد. همچنین یافته های پژوهش 21 سازوکار ازجمله 1. طراحی برنامه درسی منطبق با الزامات صنعت 4.0؛ 2. استفاده و کاربرد عملی فناوری های دیجیتال در برنامه های درسی موسسات آموزش  عالی 3. تدوین برنامه درسی همگرا براساس فناوری های نوین  و تغییرات بنیادین در ساختار آموزش، محتوای دروس و تدریس 4. آموزش آزمایشگاه محور و عملی در برنامه های درسی آموزش مهندسی؛ 5. آموزش دانشجویان بر اساس یک بستر فناورانه را جهت توسعه مهارت های دیجیتالی در برنامه های درسی مهندسی برای انطباق با تقاضاهای صنعت 4.0 الزامی می داند. در پایان این مقاله، رهنمودهای عملیاتی برای به روزرسانی برنامه های درسی دانشگاهی ارائه می نماید.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی معانی آشکار و ناشناخته مهارت های معلمی بود. پژوهش در سال 1399 با روش پدیدارشناسی انجام شد. استادان دانشگاه فرهنگیان، معلمان خبره و دانشجومعلمان ترم آخر به عنوان مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش بودند که استادان و معلمان با روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی (نمونه مشهور_ گلوله برفی) و دانشجومعلمان ترم آخر بر اساس بالاترین معدل، با روش نمونه شدت انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته چندگانه استفاده شد. نمونه گیری با دانشجویان ترم آخر با 14 نفر، استادان دانشگاه فرهنگیان با 6 نفر و معلمان خبره با 10 نفر به تکرار اطلاعات و اشباع رسید. تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی با استفاده از نرم افزار maxqda نسخه 10، از کدگذاری نظری نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شد. برای تعیین اعتبار داده های کیفی، از اعتباریابی مخاطب و سه سویه سازی استفاده شد. با توجه به مهارت های به دست آمده از پژوهش های پیشین، سؤالات نیمه ساختاریافته از مهارت ها مطرح و مصاحبه ها ضبط  شده و پس از پیاده سازی چندین بار خوانده شد. پس از تحلیل کلی مصاحبه ها، تعداد 1395 کد اولیه در نرم افزار maxqda شناسایی شد که پس از پالایش به 648 مؤلفه، 29 زیرمقوله و 9 مهارت تبدیل شدند. بیشترین تعداد مؤلفه ها به مهارت ارتباطی با 182 مؤلفه و کمترین تعداد مؤلفه مربوط به مهارت پژوهش با 30 مؤلفه بود. برای مهارت سازماندهی و مدیریت کلاس 93 مؤلفه، مهارت تدریس 89 مؤلفه، مهارت نظارت و ارزیابی 70 مؤلفه، مهارت استفاده از تکنولوژی و ابزار با 62 مؤلفه، مهارت های فردی معلم با 48 مؤلفه، مهارت برنامه-ریزی با 39 مؤلفه و مهارت خلاقیت، 30 مؤلفه شناسایی شد. 

مقدمه و هدف: کیفیت عملکرد اعضای هیأت علمی یکی از عوامل کلیدی کیفیت دانشگاه به شمار می رود. ارتقا کیفیت عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان در بهره گیری بهینه از منابع دانشگاهی و تحقق سند تحول بنیادین و چشم انداز دانشگاه فرهنگیان نقش بسزایی دارد و کیفیت عملکرد را به طور موثر بهبود بخشیده و منجر به ارتقا کیفیت خروجی دانشگاه فرهنگیان (معلمان آینده) خواهد شد. پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی مفهومی برای ارتقای کیفیت عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان انجام شد. روش شناسی پژوهش: در این پژوهش از رویکرد پژوهش کیفی نظریه داده بنیاد استفاده گردید. مشارکت کنندگان بالقوه اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان فارس در سال  تحصیلی1399- 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند درمجموع  15نفر از اعضای هیأت علمی در فرایند مصاحبه نیمه ساختاریافته شرکت نمودند.در انتخاب نمونه از اعضایی استفاده شد که در زمینه موضوع پژوهش از دانش و تخصص لازم برخوردار بودند. جمع آوری داده ها تا رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه یافت. داده های حاصل از مصاحبه طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل گردید.جهت اطمینان از کیفیت یا اعتبار پژوهش، از روش های درگیری طولانی مدت و مشاهده مداوم ، بررسی توسط اعضاء و مثلث سازی منابع داده ها استفاده شد. پس از شناسایی عناصر تشکیل دهنده کیفیت عملکرد اعضای هیأت علمی و عوامل مؤثر بر کیفیت عملکرد، الگوی ارتقای کیفیت عملکرد اعضای هیأت علمی  دانشگاه فرهنگیان تدوین گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که کیفیت عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان به عنوان متغیر اصلی پژوهش تحت تأثیر عوامل مختلفی است. این عوامل مشتمل بر 5 مولفه اصلی: موجبات علی(2 مقوله)، راهبردها (2 مقوله)، شرایط زمینه ای، (6 مقوله)، شرایط مداخله گر(3 مقوله) و پیامد ها (2 مقوله) در سطح فردی و سازمانی می باشد، که در این پژوهش به تفصیل بیان شده است. بحث و نتیجه گیری: مدل مفهومی ارتقاء کیفیت عملکرد اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان چارچوب مناسبی برای در پیش گرفتن رویکردی جامع نگر در سیاست گذاری ها، طراحی، اجرا و ارزیابی برنامه توسعه دانشگاه فرهنگیان است. ارتقاء کیفیت عملکرد اعضای هیات علمی این دانشگاه موجب بهبود کیفیت فعالیت ها و خدمات و بویژه ماموریت اصلی دانشگاه در تربیت معلمان آینده به عنوان تربیت کنندگان نسل آینده کشور است.

هدف مقاله حاضر، مقایسه روش های سنتی و نوین تدریس در آموزش زیست شناسی دانش آموزان پایه یازدهم شهر شیراز بود. این مطالعه با روش پژوهش شبه آزمایشی روی دانش آموزان دختر پایه یازدهم در ناحیه سه و چهار شیراز انجام گرفت. از هر ناحیه یک دبیرستان دخترانه به صورت تصادفی انتخاب و از هر مدرسه یک کلاس به عنوان گروه آزمایشی و یک کلاس به عنوان گروه کنترل (دو گروه آزمایشی و دو گروه کنترل) درنظر گرفته شدند و مباحث یکسانی از درس زیست به آنها تدریس گردید و در پایان با آزمون های محقق ساخته مورد پس آزمون قرار گرفتند. استاندارد بودن آزمون ها توسط دبیران مدارس تایید شد. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج حاکی از آن بود که: 1) گروه های آزمایشی (دانش آموز محور) در هر دو ناحیه نمرات بالاتری را نسبت به گروه های کنترل (معلم محور) در آزمون ها کسب کردند 2) ابزارها و امکانات مورد استفاده در روش نوین بیشتر از سنتی بود 3) مدت زمان تدریس در گروه های آزمایشی بیشتر از گروه های کنترل بود 4) میزان سخنرانی معلم و سکوت فراگیران در روش سنتی و میزان پرسش و پاسخ، کار گروهی، جهت دهی به بحث، بررسی فیلم و مشارکت فراگیران در روش نوین بالاتر بوده و تفاوت معنی داری وجود دارد.

ارزیابی برنامه های درسی همواره یکی از بهترین راه های ارزیابی کیفیت آموزش در نظام های آموزش عالی به شمار می رود. دانشگاه فرهنگیان به عنوان مجری اصلی آموزش های شروع و ضمن خدمت معلمان، ارزیابی برنامه درسی اجرا شده آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی میزان رضایت مهارت آموزان ماده 28 از برنامه درسی اجرا شده دوره بدو خدمت دانشگاه فرهنگیان انجام گرفت. نوع پژوهش با توجه به هدف کاربردی و روش انجام آن پیمایشی است. جامعه آماری کلیه مهارت آموزان ماده 28 رشته آموزگار ابتدایی استان کهگیلویه وبویراحمد بود که در سال 1401 در پردیس شهید ایزدپناه یاسوج درحال گذراندن دوره مهارت آموزی بودند. باتوجه به حجم پایین جامعه آماری، تمامی آن ها به تعداد 50 نفر برای انجام پژوهش انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت بود که روایی محتوایی آن مورد تایید 5 نفر صاحبنظر قرار گرفت و پایایی آن نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 892/0 به دست آمد. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار آماری SPSS محاسبه و در سطح آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که معلمان از برنامه درسی اجراشده دوره مهارت آموزی رضایت ندارند. این نارضایتی در بعد روش های ، راهبردهای اجرایی و آموزشی برنامه درسی بیشتر بود.

تغییرات بنیادی در نظام آموزش و پرورش، از ضروریات یک نظام پویا و در حال رشد است. یکی از تغییرات در این زمینه، به کارگیری روش های تدریس نوین در فرایند آموزشی کشور است. روش های تدریسی که علاوه بر عملکرد معلمان، فعالیت دانش آموزان را هم به عنوان یکی از مهم ترین هدف خود مد نظر قرار داده است. یکی از روش های موفق که در پیشرفت تحصیلی تأثیر زیادی دارد یادگیری به شیوه همیاری یا کار گروهی است که زمینه دانشی و عاطفی و اجتماعی به هم پیوند می خورند و جنبه های گوناگون شخصیت فراگیرندگان مورد تأیید قرار می گیرند. معلم باید فعالیت های یادگیری از طریق همیاری را به گونه ای سازمان دهد که دانش آموزان احساس حقیقی وابسته بودن به یکدیگر را داشته باشند و بدانند که هیچ یک از اعضای گروه نمی توانند موفق باشند مگر این که تمام اعضا موفق شوند. این جستار با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع و مأخذ کتابخانه ای درصدد است دریابد که چگونه می توان با استفاده از روش های تدریس فعال و تعامل و مشارکت گروهی، برای آموزش بهتر و افزایش انگیزه و علاقه دانش آموزان در درس تاریخ استفاده کرد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که استفاده از روش های تدریس فعال و تعامل گروهی هر چند نه با یک میزان اهمیت می تواند نقش بسزایی در آموزش بهتر و ارتقا یادگیری دانش آموزان در درس تاریخ داشته باشد.

نقشه مفهومی یکی از راهبردهای یادگیری است که می تواند یادگیری معنادار را در فراگیران آسان کند. نقشه مفهومی روابط بین مطالب درسی را به صورت سلسله مراتبی نمایش می دهد. این پژوهش با هدف  تأثیر کاربرد استفاده از نقشه مفهومی به همراه سخنرانی در یادگیری معنادار  به عنوان یکی از راهبردهای یاددهی یادگیری و در مقایسه با روش سخنرانی در درس تاریخ 3( ایران و جهان معاصر ) رشته ادبیات و علوم انسانی انجام گرفته است. پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و از روش نیمه آزمایشی  استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، دانش آموزان پسر سال دوازدهم رشته ادبیات و علوم انسانی دبیرستان امام صادق( ع ) شهر اهرم( Ahram ) مرکز شهرستان تنگستان در استان بوشهر و در سال تحصیلی 1401-1400 بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تأثیر آموزش به شیوه ی نقشه مفهومی بر یادگیری معنادار و پیشرفت  در مقایسه با روش سخنرانی تأثیر بیشتری دارد.  

تعلیم و تربیت از مهم ترین نظام های اجتماعی در ادوار مختلف تاریخ بوده است. آموزه های تاریخی نیز بخشی از محتوای تعلیم و تربیت هر دوره محسوب می گردد که متناسب با شرایط سیاسی و اجتماعی، آن را به شیوه های گوناگون آموزش می داده اند. امروزه شناسایی و تعمیم روش هایی که آموزش رشته های مختلف را تسهیل کند، از مهم ترین دل مشغولی های برنامه ریزان تعلیم و تربیت می باشد و درس تاریخ به عنوان یکی از پیچیده ترین رشته های علوم انسانی، نیازمند به کارگیری شیوه های مؤثر در آموزش آن است؛ بنابراین، شناخت نقش و جایگاه آموزش تاریخ در روند نظام تعلیم و تربیت ایران از سویی اتصال با فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی و پیشینه درخشان علمی آن را امکان پذیر می سازد و از سوی دیگر زمینه را برای کاربست آموزه های تاریخی فراهم آورده، این دانش انسان ساز را ژرفا می بخشد. در همین راستا، در این پژوهش قصد بر آن داریم به مهم ترین هدف از آموزش تاریخ یعنی نقش و جایگاه تربیتی آموزش تاریخ در نظام تعلیم و تربیت با روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه ای بپردازیم. یافته های پژوهش حاکی از آن است که آموزش و مطالع ه تاریخ در دنیای کنونی به درس فراگیری در نهادهای آموزشی تبدیل شده و نقش عمده ای در تربیت جوانان دارد و ارائ ه درست و علمی درس تاریخ به دانش آموزان و دانشجویان این فرصت را می دهد که با تقویت حس خودشناسی و هویت یابی از طریق تأمل در تاریخ و عبرت آموزی از آن و نیز کسب مجموعه ای از رفتارهای مناسب بر اساس آموزه های تاریخی، به جهان بینی منسجمی برای فهم و تفسیر مفاهیم اساسی زندگی دست یابند.  

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی سیاست گذاری آموزشی در زمینه عدالت آموزشی در دو کشور ایران و هند انجام شد. پژوهش از ﻧﻮع ﺗﻄﺒیﻘی-ﺗﻮﺻیﻔی بوده، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش بردی که شامل چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه است، استفاده کرده است. روش گردآوری داده ها برای پاسخگویی به سؤالات با استفاده از مقالات معتبر علمی، وب سایت های بین المللی مانند یونیسف، یونسکو و وزارت آموزش و پرورش کشورهای منتخب، ﻣﻨﺎﺑﻊ کﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای، مقالات و پایان نامه ها بود. با استفاده از الگوی بردی و چارچوب پیشنهادی اسلامی هرندی، کریمی و نادی (1398) بر اساس سه محور بسترسازی عادلانه توزیع منابع، بهره مندی عادلانه از منابع و شایسته پروری داده ها گردآوری و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بیشترین شباهت بین هند و ایران مربوط است به وجود دوره پیش دبستانی در هر دو نظام، بهبود زیرساخت ها و امکانات بهداشتی، طبقه بندی دانش آموزان به تیزهوش و نخبه، ارزشیابی کیفی و کمی و وجود نابرابری های جنسیتی در مدارس است. یافته دیگر نشان داد نظام آموزشی هند منعطف تر است و تصمیم گیری ها غیر متمرکز است. همچنین، رویکرد های آموزشی در هند بیشتر اجتماعی محور و دلایل ترک تحصیل بیشتر فقر خانواده است؛ در حالی که در ایران رویکردهای آموزشی ماهیتی فرهنگی- اجتماعی دارند و علت ترک تحصیل دانش آموزان کمتر اقتصادی است. نتایج این تحقیق می تواند به برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزشی در طراحی و تدوین برنامه های مرتبط با عدالت آموزشی کمک کندد تا همه یادگیرندگان در همه مناطق کشور به طور عادلانه از فرصت های آموزشی و تربیتی بهره مند شوند.