درخت حوزه‌های تخصصی

بیان مساله و هدف: بعد از گذشت حدود نیم قرن از تاسیس رشته طراحی شهری در ایران و وجود فارغ التحصیلان بسیار در این رشته، وضعیت و نقش حرفه ای ایشان در کشور نیاز به مطالعه دارد. در همین راستا هدف از این پژوهش تحلیل نقش و جایگاه کنونی فارغ التحصیلان طراحی شهری در حرفه می باشد. تعداد بالای فارغ التحصیلان از یک طرف و عدم امکان برقراری ارتباط با ایشان در سایر دانشگاه ها، باعث شد این تحقیق به فارغ التحصیلان طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس محدود گردد. روش: پژوهش حاضر از روش پیمایش کمی بهره برده است. تکنیک به کار گرفته شده در جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه آنلاین ساختاریافته با جامعه آماری 100 نفر (شامل فارغ التحصیلان طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس، از ورودی 1383 تا 1396) می باشد. در راستای تحلیل داده ها نیز از تکنیک تحلیل نتایج و آمارهای استنباطی جهت تعمیم نتایج بدست آمده از نمونه آماری به کل جامعه آماری فارغ التحصیلان طراحی شهری تربیت مدرس استفاده شده است. یافته ها: دستاورد این پژوهش بررسی و ارزیابی نقش و جایگاه کنونی فارغ التحصیلان طراحی شهری در حرفه بوده است که نتایج آن نشان دهنده ی فعالیت عمده ی طراحان شهری، به ترتیب در دفاتر مشاور، مدیریت شهری، آموزش و پژوهش می باشد. همچنین در بخشی از این پژوهش سعی شده است تا میزان اثرپذیری و اثرگذاری عواملی مانند ادامه ی تحصیل و مهاجرت فارغ التحصیلان که به نوعی متاثر از نوع فعالیتشان در حرفه می باشد، بررسی و مقایسه شود.

تاب آوری شهری اصطلاحی است که برای اندازه گیری توانایی یک شهر برای بهبود از یک مخاطره به کار می رود. تاب آوری شهری از ابعاد مختلف قابل بررسی می باشد. در این میان توجه به ساختار فضایی شهر دارای اهمیت بسزایی است. چرا که در تعریف شهر باید علاوه بر کالبد شهر، روابط افراد جامعه را هم موردتوجه قرار داد؛ بنابراین در زمان بحران ناشی از مخاطره طبیعی نیز مسأله تاب آوری ساختار شهر بسیار مهم می باشد. مقاله حاضر ضمن بیان تاب آوری شهری به بررسی این مسأله در ساختار شهر شیراز می پردازد و تاب آوری این کلان شهر را در برابر مخاطره زلزله مورد ارزیابی قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر در مرحله اول شناسایی پیشران های کلیدی مؤثر بر تاب آوری ساختار فضایی شهر شیراز و بررسی چگونگی تأثیرگذاری این پیشران ها بر یکدیگر و در مرحله دوم رسیدن به سناریوهای مطلوب تاب آوری شهری شیراز در آینده می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با تعیین شاخص های کلیدی از طریق شناسایی پیشران های کلیدی با استفاده از نرم افزار MicMac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و ارائه سناریوهای مطلوب با استفاده از ScenarioWizard انجام گرفته است. نتایج حاصل حاکی از آن است که در مورد سناریوی منتخب (سناریوی فعال، بستری متناسب با ساختار تاب آوری) ، پیشران هایی همچون کیفیت معابر و دسترسی، زیرساخت های شهری، دسترسی های امدادی، پناهگاه های شهری برای اسکان موقت، تراکم ساختمانی، فضای باز شهری و دانه بندی شهری در راستای رویکرد تاب آوری ساختاری توسعه فضایی کلان شهر شیراز باید مدنظر قرار گیرد.

بیش از نیمی از جمعیت جهان در نواحی شهری زندگی می کنند. در صد سال اخیر روند روبه افزایش آن سکونتگاه های همجوار شهرها را نیز تحت تاثیر قرار داده است. نواحی همجوار شهرها عموماً به صورت خودرو توسط مهاجرین و ساکنین کم درآمد شکل می گیرند. نایسر نیز سکونتگاه کوچک مجاور شهر سنندج که کمتر از دو دهه با انفجار جمعیتی شدید مواجه و به شهر سنندج ملحق گردید. تحقیق حاضر به بررسی دگردیسی فضایی ناحیه پیراشهری از دیدگاه سه گروه اجتماع حرفه ای، دانشگاهی، ساکنین نایسر پرداخته است، که دگردیسی فضایی و عوامل اثرگذار بر آن را در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، محیطی و مدیریتی نهادی را مورد تحلیل قرار داده است. یافته های تحقیق نشان می دهد عوامل فقر شهری، مجاورت، دسترسی، عدم نظارت مدیریت شهری بر معاملات زمین و تغییر کاربری اراضی واقع در حریم شهر را بر افزایش جمعیت محدوده مورد مطالعه موثر تشخیص داده اند. مهاجرین وارد شده به نایسر به دلیل شرایط نامتعادل اقتصادی، نایسر را انتخاب نموده اند، انتخابی از سر اجبار و نه اختیار، نایسر با تغییر ویژگی های جمعیتی، تغییر کاربری اراضی به ساخت وسازهای غالب مسکونی به سرعت در حال تغییر بوده است و می توان گفت از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و کالبدی به تدریج ویژگی های شهری را بدست آورده است.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توسعه منابع انسانی کارکنان شهرداری» انجام شده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نظر داده ها، آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) و از نظر ماهیت در بعد کیفی، داده بنیاد نوظهور است و در بعد کمی، پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری بخش کیفی شامل اساتید و خبرگان حوزه منابع انسانی که دارای تحصیلات دکتری تخصصی و در بخش کمی کلیه کارکنان شهرداری شهرستانهای استان تهران که دارای مدرک کارشناسی ارشد به بالا به تعداد 1000نفر (236زن و 764 مرد) تشکیل داد. روش نمونه گیری در بخش کیفی آگاهانه هدفمند از نوع نظری بوده و تعداد 15 نفر خبره انتخاب شدند که به اشباع نظری رسیدیم، در بخش کمی حجم نمونه بر اساس فرمول تعیین حجم مورگان تعداد 278 نفر (66 زن و مرد 212) تشکیل داد. در پژوهش حاضر پس از کدگذاری باز و محوری ابزار سنجش حاصل شده، در قالب یک فرم تنظیم و برای خبرگان جهت کدگذاری انتخابی ارسال و مورد اعتبارسنجی قرار گرفت و بر این اساس پرسشنامه محقق ساخته طراحی و میان نمونه آماری بصورت تصادفی انتخاب شده توزیع گردید. سپس داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد و در پایان 4 بعد، 19 مؤلفه و135 شاخص برای الگوی توسعه منابع انسانی کارکنان شهرداری نهایی شد. پس از تأیید نهایی و اولویت بندی خبرگان، ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های سازنده الگو ترسیم شده، و مجدداً الگوی یادشده توسط خبرگان اعتباریابی شد.

ضایعات و نخاله های به جا مانده از پروژه های ساخت وساز شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در آسیب به محیط زیست و جامعه شناخته می شوند. این وضعیت ناشی از کمبود توجه و نقص در مدیریت ضایعات ساخت وساز و عدم مدیریت صحیح مواد و مصالح می باشد. لجستیک معکوس (RL) مفهومی است که در دهه های اخیر برای مقابله با این معظل مورد توجه واقع شده است. اما شواهد گویای این است که در ایران از این مفهوم مهم مدیریتی شناخت کافی وجود ندارد و از مزایای آن به اندازه کافی در پروژه های ساخت وساز بهره گرفته نمی شود. در این پژوهش با استفاده از استراتژی مطالعه موردی چندگانه و از طریق مصاحبه های عمیق با ذینفعان پروژه های موردی، میزان آشنایی ارکان صنعت ساخت و ساز شهری از RL بررسی و ضمن واکاوی میزان پیاده سازی این مفهوم در پروژه ها مهم ترین کاستی های مدیریتی آن نیز شناسایی شده است. نتایج نشان می دهد که ذینفعان این صنعت، عمدتاً درک روشنی از مفاهیم و روش های پیاده سازی RL در پروژه ها ندارند، بااین وجود ناآگاهانه برخی از جنبه های آن را طی فرایند ساخت اجرا می کنند. این عدم آگاهی در کنار نبود زیرساخت های مناسب و سایر عوامل مدیریتی که در این پژوهش معرفی می شود باعث شده تا اثربخشی RL در پروژه های ساخت و احداث کشور بسیار نامحسوس باشد.

میراث های ادبی ازجمله صنایع فرهنگی و خلاقی هستند که امروزه یکی از بازارهای با علایق ویژه گردشگری به نام گردشگری ادبی درحال تجاری سازی پایدار آنها است. اهداف پژوهش حاضر عبارت اند از شناسایی اساطیر و داستان های عامیانه ادبی در شهر اصفهان و مکان های وابسته به آنها. در این راستا از روش کیفی (تحلیل مضمون) بهره گرفته شده است. نتیجه تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد شهر اصفهان با در برگرفتن مکان هایی با چهار مضمون فرعی، داستان های عامیانه درباره شاه عباس کبیر، داستان عامیانه درباره کوچه سوزن گرها و حمله افغان ها به اصفهان، حکایت تخم مرغ ها و داستان عامیانه بخت گشایی دختران، پتانسیل بالایی برای رونق گردشگری ادبی با تأکید بر داستان های عامیانه دارند. افزون بر آن، برای مضمون اصلی اساطیر ادبی، شش مضمون فرعی شناسایی شدند که عبارت اند از مهر یا میترا از ایزدان آیین مزدیَسنا (اسطوره نور)، نمادهای خیر و شر در اساطیر ایرانی، ایزدبانو آناهیتا که در اسطوره شناسی ایران از او با عنوان «الهه آب ها» یاد می شود، داستان عاشقانه خسرو پرویز و معشوقه اصفهانی او، شکر اصفهانی، درختان مقدس در اسطوره شناسی، داستان های هزار و یک شب، کلیله و دمنه، امیر ارسلان نامدار و ...؛ در نتیجه، شش مسیر گردشگری ادبی شهر اصفهان با تأکید بر داستان های ادبی عامیانه و اساطیر مشخص شدند.

مکان های عمومی به مردم امکان می دهد هر طور که دلشان می خواهد با هم ارتباط برقرار کنند، زیرا برای هر قشری از جمله، خانواده ها، گروه های اجتماعی و فرهنگی، دوستان، همسایگان، همکاران و ...امکان حضور و استفاده هست. هرچه روابط گروه ها و قشرهای مختلف راحتتر و بهتر باشد، روابط اجتماعی همگن تر می شود. با این حال در تحقیق مشاهده شد که گروه های مختلف تمایلی به برقراری ارتباط با یکدیگر ندارند، و جدایی بین آنها کاملا مشهود و محسوس می باشد. این تحقیق به بررسی اماکن عمومی مختلف در مناطق شهری در طول یک سال می پردازد، که نمونه موردی شهر آیلسبری در جنوب شرقی انگلستان با جمعیت تقریبی 69000 می باشد. هدف از تحقیق پی بردن به این نکته است که افراد مختلف چگونه از فضاهای عمومی استفاده می کند و تعاملات با توجه به سن و جنسیت و مکان چگونه تغییر می کند. یافته ها با توجه به سیاستگذاری ها در زمینه ایجاد فضاهای عمومی مناطق مورد نظر بررسی می شود. روش تحقیق ترکیبی از تحقیق کمی و کیفی می باشد، که شامل مصاحبه هایی از اسکیت سواران، مدیران و برنامه ریزان شهری، صاحبان مشاغل و فروشگاه ها، و مردم رهگذر در این مکانها می باشد. این تحقیق توسط 46 نفر (16 تا 73 ساله) در طول 12 ماه انجام شده است (از اکتبر 2004 تا سپتامبر 2005). مشاهدات درکل در 3 مکان یعنی مناطق مسکونی، فضاهای سبز، مراکز شهر، از 7 صبح تا 1 نصف شب صورت گرفته است. در این پژوهش به ارزیابی صحت ویژگی های اجتماعی و جمعیتی خاص که ناظران آنها را شناسایی کردند نیست. بلکه، تفسیر ناظران از روش هایی است که گروه های تعیین شده در آن فعالیت و تعامل می کنند. در نتیجه، زبان و برچسبی که برای هر گروه در نظر گرفتتند در این نوشتار از آنها استفاده خواهد شد. همچنین این پژوهش تجزیه و تحلیل اینکه آیا تعاملات نسبت به سن و یا با محل متفاوت است. و یا آیا حضور مردم یا گروههای خاص استفاده از فضای عمومی را تحت تاثیر قرار می دهد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر مدیریت نگرش های ناکارآمد منفی ومدیریت هیجانات در دانشجویان رشته شهرسازی بود. این آموزش بر اساس نظریه های شناختی تیزدل طراحی شده است. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان رشته شهرسازی با عدم مدیریت نگرش های ناکارآمد منفی و ضعف در مدیریت هیجانات تشکیل دادند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری در دسترس بود. با توجه به معیارهای ورود و خروج، ۳۰ دانشجوی رشته شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران که در مقیاس ارزیابی نگرش های ناکارآمد (DAS) و مقیاس هوش هیجانی شوت نمره پایینی کسب کردند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵n=) و کنترل (۱۵n=) قرار داده شدند. ابزار پژوهش، مقیاس نگرش های ناکارآمد بک و مقیاس هوش هیجانی تجدیدنظر شده شوت بود. آزمودنی ها ی ۸ جلسه ۲ ساعته آموزش ذهن آگاهی را دریافت کردند. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد و آموزش ذهن آگاهی به طور معنی داری موجب مدیریت نگرش های ناکارآمد منفی و مدیریت هیجانات در دانشجویان رشته شهرسازی شده است (P<0/01). لذا انجام مداخلات بر اساس این رویکرد میتواند در مدیریت نگرش های ناکارآمد منفی و مدیریت هیجانات در دانشجویان رشته شهرسازی مفید باشد.

بازار سهام یک کشور را می توان به مثابه یک شبکه دانست که از بخش های مختلف تشکیل شده است و این بخش با هم ارتباط متقابل دارند. یکی از صنایع مهم بازار سهام، صنعت حمل ونقل است که یکی از زیربنایی ترین بخش های اقتصاد هر جامعه به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه صنعت حمل ونقل در بازار سهام ایران و ارتباط آن با سایر صنایع بازار سهام است. به همین منظور، نخست یک شبکه از ۳۶ صنعت منتخب اقتصاد ایران مطابق با صنایع فعال در بازار سهام تشکیل و وزن یال هایی که آن ها را به هم متصل می کند مطابق با آخرین جدول ۳۶ بخشی داده- ستانده مربوط به سال ۱۳۹۵ که در سال ۱۳۹۹ انتشار یافته تعیین شد. در مرحله بعد، یک شبکه همبستگی میان شاخص این ۳۶ صنعت مطابق با داده های ۲۴۳ روز معاملاتی بازار سهام در سال ۱۳۹۹ تشکیل و با استفاده از معیارهای مرکزیت جایگاه صنعت حمل ونقل تعیین گردید. یافته های به دست آمده از شبکه نخست، صنعت حمل ونقل به لحاظ دادن نهاده به سایر صنایع، رتبه اول را کسب کرده است که نشان می دهد این صنعت در اقتصاد ایران نقش بسیار بااهمیتی را ایفا می کند. صنعت پالایشی، بیشترین تأثیرگذاری را بر صنعت حمل ونقل دارد که دلیل آن فراهم کردن سوخت موردنیاز برای این صنعت است. صنعت پیمانکاری صنعتی، بیشترین میزان تأثیرپذیری را از صنعت حمل ونقل دارد که دلیل آن استفاده گسترده این بخش از خدمات متنوع حمل ونقل است. در شبکه همبستگی شاخص صنایع، شاخص صنعت حمل ونقل به لحاظ میزان همبستگی با شاخص سایر صنایع و سرعت ارتباط با آن ها در رتبه سوم قرار گرفته که بیانگر اهمیت شاخص این صنعت در ارتباطات صنایع روی تابلوی بازار سهام است. همچنین شاخص صنعت حمل ونقل، بیشترین میزان همبستگی و شباهت رفتار را با شاخص صنعت مخابرات دارد.

گردشگری بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاری از کشورها این صنعت را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه زیربنایی می دانند؛ کشور ایران به دلیل برخورداری از شرایط اقلیمی و قومی، تاریخ تمدن کهن و اثار باستانی و داشتن در جاذبه های اکوتوریسم دارای جایگاه ویژه ای است که در صورت پرداختن به حل مشکلات آن و ارائه خدمات مناسب، می تواند به نقطه مناسبی برسد. شهر رامسر به دلیل داشتن شرایط خاص جغرافیایی، پتانسیل زیادی در زمینه جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. گسترش جریانهای گردشگری در این منطقه، با برنامه ریزی نامناسب و ضعف زیرساختها و مدیریت گردشگری اثرات منفی زیادی از لحاظ زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در پی داشته است. این تحقیق، در پی شناخت نقش عوامل مدیریتی در توسعه پایدار گردشگری شهر رامسر می باشد. روش تحقیق در پژوهش از نوع کاربردی- توصیفی می باشد و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران عالی سازمان های وابسته به شهرداری و کلیه شهروندان شهرستان رامسر می باشد و با توجه به گستردگی جامعه آماری و میسر نبودن امکان اجرای تحقیق بر روی کل جامعه، از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است و اطلاعات یدست آمده با استفاده از روش دلفی و تکنیک تاپسیس تحلیل نموده و در نتیجه به رتبه بندی معیارها پرداخته شده که نفش مدیریت شهری در برقراری تعامل استفاده از جادبه های طبیعی و انسان ساخت با کسب امتیاز 654286/0 توانسته است در صدر معیارهای مورد بررسی قرار بگیرد.

در رابطه با چرایی نبودِ سیستم آموزشی کارآمد در آموزش خلّاقیت بالاخص در معماری، اولین گام پیش از اقدام عملی برای آموزش، تعیین اهداف آن و تطبیق سازگاری محتوای برنامه های عملی کلاسی و فرایند آموزش در دروس و بالاخص دروس طراحی همراه با شناسایی ابعاد میزان خلاقیت عمومی (آزمون خلّاقیت تورنس و عابدی) است. برای سنجش کارآیی هر محتوای آموزشی و منجمله: سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری در طراحی معماری و شهرسازی، ارائه نتایج تجربه آموزش این دروس می تواند امری راهگشار در خلال تجربه های آموزش خلّاق معماری بشمار رود. بر این اساس، در این مقاله آموزش پژوهش محور مبتنی بر شاخصهای خلّاقیت (سیالی، بسط، ابتکار، و انعطاف پذیری) در دروس طراحی معماری مورد توجه است. روش تحقیق پژوهش حاضر ترکیبی از روش «توصیفی- تحلیلی» و «روش عملی- پراگماتیسمی همراه با روش پیمایشی آزمون سنجی خلّاقیت بر اساس روشهای آموزش خلّاق در یک جامعه آماری از دانشجویان معماری دانشگاه آزاد اسلامی است. برای تعیین میزان تاثیرگذاری فرآیند آموزش خلّاقیت به دانشجویان معماری، از دو آزمون استفاده شده است؛ یکی آزمون «سنجش خلّاقیت عابدی» که به منظر «هنجاریابی مقدماتی» به کار رفت و دیگری آزمون تفکّر خلّاق تورنس که از آن به عنوان ملاکی برای «سنجش روایی همزمان آزمون» خلّاقیت عابدی استفاده شد. لذا در این مقاله ضمن اشاره به مفهوم آموزش بطور عام، به آموزش معماری بطور اخص پرداخته شده و سپس در رویکردی تحلیلی، به مقوله روشها و مدل های آموزش در معماری پرداخته می شود. در پایان نیز به ارائه برخی مدلها و الگوهای آموزشی در این زمینه اقدام می شود. همچنین تجربه آموزش این دروس در قالب آموزش پژوهش محور با تمکین بر آزمون خلاقیت عابدی و تورنس ارائه شده و نتایجی چند در راستای آموزش خلّاق در معماری مورد اشاره قرار می گیرد.

کمرنگ شدن هویت بومی شهرها و شبیه شدن آن ها به هم، یکی از مهم ترین چالش های امروزین شهرهای ایرانی است. در پژوهش های انجام گرفته در این زمینه، عمدتا به بررسی این مقوله به صورت نظری تمرکز گردیده و به نیازهای شهروندان و درک ایشان از هویت در بستر شهرهای ایران توجه کمتری شده است. پژوهش حاضر علاوه بر شناخت میزان هویتمندی نماها در خیابان شریعتی با قدمتی دیرینه در شهر تهران، مولفه های هویت نماها را از دید شهروندان مورد تحلیل قرار خواهدداد. با تدوین پرسشنامه ای از ۳۹ نمای منتخب خیابان شریعتی براساس طیف پنج تایی لیکرت، نظر بیش از ۳۰۰ نفر از شهروندان در این زمینه، مورد پرسش و ارزیابی قرار گرفت. پس از بررسی پاسخ های تشریحی، علل هویتمندی و یا کم هویتی نماها از سوی مشارکت کنندگان با روش مقوله بندی در موضوعات کالبدی-زیبایی شناسی، ادراکی-معنایی، عملکردی، اجتماعی و زمانی تشریح گردید. در پایان مشخص گردید، مولفه های کالبدی-زیبایی شناسی در صدر توجه افراد قرار دارد. عواملی که ریشه در تاریخ و فرهنگ مردم داشتند در رتبه دوم اهمیت و مولفه های ادراکی-معنایی، عملکردی و اجتماعی در مراتب بعدی قرار گرفتند. با این وجود در صورتی می توان هویتمندی نماها را تضمین کرد که تمامی عوامل در کنار هم و به صورت منسجم مورد توجه قرار گیرند.

فضا که اصلی ترین بخش معماری است به طول تاریخ و در دوره های زمانی مختلف از زاویه های متنوع فلسفی از کالبدی تا معنا، از زیبایی شناسی فرمی تا زبان شناسی و نشانه شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. اما همواره سوال مهمی که در مقابل این دیدگاه ها قرار می گیرد آن است که آیا فهم فضا از دیدگاه هایی که ذکر شد چه تأثیری در نحوه ادراک انسان از فضا دارد؟ آیا اگر معنای فضا از منظر نشانه ها فهمیده شود فضایی مناسب برای زیست انسان است؟ در این پژوهش با تاکید بر مصرف کننده فضا یعنی انسان و توانایی های او در دریافت داده های محیطی و انرژی های آن به نظریه هایی که در این زمینه در تاریخ اندیشه مطرح شده توجه شده است که ریشه در پدیده شناسی نو با مفهوم اتمسفر می خواهد بنیاد علوم را نقد کند و ساختار جدیدی از جهان بیافریند تحلیل می شود. این آرا رادیکال در معماری می خواهند علم نویی دراندازند و ساختار و پارادایم های ذهن بشری را که سوار بر اندیشه ایده پیشرفت و علم باوری را که ساختار سطوح را در فضای کارتزینی می سازد با تجربه حضور تن و زندگی غیر اختیاری انسان در فضای سطح جایگزین کند. در این فرصت از تحول و دگرگونی نحوه زندگی و به طبع آن تحول فضای خانه و خانه سازی در ایران که ملموس ترین و پرکاربردترین فضا در بین فضاهای زیست انسان است کمک گرفته شده است. در این تحقیق از روش های کیفی به منظور شناخت و ارزیابی ادراک تن در فضا با توصیف فضایی مانند میانسرا و در خانه های مدرن تر حیاط می پردازیم. برای این مهم از خانه هایی استفاده می شود که شاخص و یا از ویژگی های خاصی برخوردار نیستن و دلیل انتخاب آن ها فقط دارا بودن الگوی فضای معماری دوران خود است. با انتخاب پنج خانه از سه دوره ی قاجار (خانه ی بهشتی، خانه ی آرازی)، پهلوی اول (خانه شلویری در قزوین) و دو خانه از دوره ی پهلوی دوم در مجتمع مسکونی نارمک به تحلیل روند دگرگونی این عملکرد پرداخته می شود.