درخت حوزه‌های تخصصی

روشهای کمی یکی از دو رویکرد اصلی در روش شناسی مطالعات مدیریت محسوب می شود. مطالعات کمی به بررسی علمی و نظام مند پدیده ها و داراییهای کمی و روابط بین آنها می پردازد و در علوم اجتماعی و طبیعی مانند فیزیک، بیولوژی، جامعه شناسی، مدیریت و حتی روزنامه نگاری بصورت وسیع مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از مطالعات کمی، ایجاد و بکارگیری مدلهای ریاضی، تئوری ها و فرضیات مرتبط با پدیده های طبیعی است. فرآیند اندازه گیری در راستای ایجاد ارتباط بنیادین بین مشاهدات تجربی و بیان ریاضی روابط کمی، نقطه محوری مطالعات کمی به شمار می رود. اصطلاح مطالعات کمی در مقایسه با مطالعات کیفی، در علوم اجتماعی و مدیریت کاربرد بسیار وسیع تری دارد. در روشهای کیفی برخلاف روشهای کمی، رفتار انسان و دلایل آن بصورت عمیق مورد مطالعه قرار می گیرد. در واقع تحقیق کیفی بر مبنای تحلیل علل رفتار شکل می گیرد. در روشهای کمی از کلمات استفهامی چه، کجا و کی استفاده می شود در حالیکه در روشهای کیفی چرایی و چگونگی تصمیم گیری بررسی می شود. در روشهای کمی از نمونه گیری تصادفی مشتمل بر تعداد زیادی مشاهدات استفاده می شود اما در روشهای کیفی نمونه ها بسیار کوچکتر هستند و بیشتر از مثال برای تبیین موضوع بهره گرفته می شود. در این مقاله بر مبنای مطالعه منابع مختلف و ادبیات نظری سعی می گردد مفاهیم، مبانی فلسفی، رویکردها و تکنیک های مرتبط با مطالعات کمی مورد بررسی قرار گیرد و ضمن مقایسه آن با مطالعات کیفی، راهنمای مناسبی برای محققین گرایش های مختلف دانش مدیریت فراهم گردد تا با بهره گیری از آن بتوانند چارچوب مفهومی جامعی برای کاربرد روشهای کمی در تحقیقات مدیریت مدنظر قرار دهند. بنابراین اهداف کلی مقاله عبارتند از: .1تعریف دقیق مفاهیم «مطالعات کمی» و «مطالعات کیفی» .2تشخیص ویژگیهای مبنایی و کاربردی مطالعات کمی از مطالعات کیفی .3تهیه و ارایه فهرستی از روشها و تکنیک های مرتبط با مطالعات کمی در حوزه های مختلف دانش مدیریت .4تبیین دلایل ضرورت استفاده از روشهای کمی در تحقیقات مدیریت

هدف اصلی این مقاله ارائة الگوریتمی بر پایة رویکرد تصمیم گیری چند معیارة فازی، به منظور اندازه گیری قابلیت خدمت رسانی زنجیره های تأمین در راستای افزایش رضایت مندی مشتریان است. برای این منظور، در ابتدا شاخص های ارزیابی عملکرد از طریق مرور پیشینة تحقیق در خصوص عملکرد و خدمت رسانی زنجیره های تأمین، شناسایی شدند، سپس، برای انتخاب شاخص های مناسب به منظور اندازه گیری قابلیت خدمت رسانی زنجیره های تأمین، از تکنیک غربال گری فازی استفاده شد. علاوه بر این، ضریب اهمیت نسبی هر یک از شاخص های منتخب با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل فازی برای رتبه بندی عملکرد زنجیره های تأمین TOPSIS سلسله مراتبی فازی تعیین شد و از تکنیک در ایجاد رضایتمندی مشتری استفاده شد. در گام پایانی، ضمن قطعی سازی مقادیر فازی شاخص های منتخب در قالب چهار مؤلفة اصلی، اندازة قابلیت خدمت رسانی هر زنجیره تأمین بر روی نمودار چهار وجهی ترسیم گردید. اجرای الگوریتم پیشنهادی در یک مطالعه موردی نشان داد که این چارچوب از کارایی و اعتبار عملی بالایی برخوردار است.

سیستم ذخیره سازی، بارگیری و انتقال فرآورده های نفتی مهم ترین بخش زنجیره تامین فرآورده های نفتی را تشکیل می دهد. مدیریت این سیستم، نقش به سزایی در عملکرد زنجیره تامین فرآورده های نفتی دارد. به علت گستردگی عملیات انبارهای نفتی، استفاده از روش های علمی و بهینه سازی به جای روش های سنتی برای استفاده بهینه از منابع موجود انبارهای ذخیره سوخت و کاهش هزینه های سیستم ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه، جهت دستیابی به نتایج کمی برای آنالیز عملکرد انبار، اقدام به طراحی مدل صف انبار با سرویس های متوالی گردیده است. مدل شبیه سازی طراحی شده با بهره گیری از اطلاعات مربوط به انبار نفت شمال غرب تهران پیاده سازی شده است. پس از آن با استفاده از روش متاهیوریستیک شبیه سازی تبرید سعی در یافتن ترکیب بهینه بازوهای بارگیری در انبار برای رسیدن به حداقل زمان انتظار نفتکش ها در صف قبل از ورود به انبار مذکور بوده است. جواب به دست آمده با جواب بهینه نرم افزار تجاری بهینه سازی شبیه سازی OptQuest مقایسه شده است. نتایج حاصل به طور خلاصه ارائه گردیده است.

در ادبیات نوین سرمایه گذاری به طور کلی تصمیم گیری را میتوان شیوهی عمل و یا حرکت در مسیر خاص تعریف کرد که با تامل و به صورت آگاهانه از بین روش های مختلف به منظور دستیابی به یک هدف مطلوب انتخاب شده است. در این مقاله که به دست آمده از تحقیق میدانی است سعی شده شاخص های سنجش شرکت های موفق به صورت ریشه ای مطالعه شود و سپس با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP اولویت بندی بین شاخص ها انجام شود. سوال اصلی این تحقیق این است که چه شاخص هایی در انتخاب شرکت های موفق میتواند اثرگذار باشد و اولویت بندی آن ها برای تصمیم گیرندگان به چه صورت است؟ با توجه به فضای تصمیم گیری پیچیده ای که با آن مواجه هستیم از میان روش های تصمیم گیری چند شاخصه از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای انجام مطالعه ها استفاده شده است. در پایان، نتایج مطالعه حاکی از آن است که از میان 18 شاخص تعریف شده برای سنجش شرکت های موفق به ترتیب شاخص های بازده داراییها، خطر سرمایه گذاری و رتبهی نقدشوندگی بیش ترین اولویت را داشته اند. از طرفی شاخص های گردش موجودی کالا، اندازهی شرکت و هزینهی تحقیق و توسعه به ترتیب رتبه های شانزدهم تا هجدهم را در میان این اولویت بندی کسب کرده اند.

چشم انداز نقطه آغازین در سلسله مراتب اهداف سازمانی است یک چشم انداز مؤثر میتواند پلی بین حال و آینده باشد و وجود آن برای تدوین استراتژی ضروری است. ترسیم و تدوین چشم انداز مناسب از وظایف مهم رهبران و از ارکان برنامه ریزی استراتژیک در سازمان ها قلمداد میشود. از آن جا که در بررسی ادبیات موضوع، پژوهشی که شاخص های ارزیابی چشم انداز را جمع آوری و دسته بندی نموده و بر اساس آن روشی برای رتبه بندی ارایه داده باشد، یافت نشد؛ علاوه برآن پاسخ گویی به کلیه اهداف این پژوهش صرفاً با بهکارگیری یک تکنیک کمّی میسر نبوده، این مقاله با روش پژوهش آمیخته به انجام رسیده است. در حقیقت با ترکیب روش کیفی «مصاحبه گروه های کانونی» و روش کمّی «درجه امکان خاکستری» که از تکنیکهای نوین تصمیم گیری و ارزیابی ریاضیاتی داده های مبهم و غیر قطعی است، روشی برای ارزیابی و رتبه بندی چشم انداز سازمان ها ارایه شده است. در پایان برای ارایه کاربردی از روش ارایه شده در این مقاله، چشم انداز سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با چهار سازمان رسانه ای مطرح دنیا ارزیابی و رتبه بندی شده است.

مساله برنامه ریزی تیم پرواز عبارتست از تعیین مجموعه پروازهای متوالی که یک تیم (شامل مهمانداران و کادر فنی) باید انجام دهد. در این مقاله فرض می شود تعداد و مشخصات کلیه پروازهایی که یک شرکت هواپیمایی باید پوشش دهد (شهرهای مبدا و مقصد و زمان پرواز) از پیش معلوم است و باید برنامه کاری هر تیم یا همان لیست و توالی پروازهایی که هر تیم باید انجام دهد را مشخص نمود. طبیعی است که برای پوشش دادن کل پروازهای یک شرکت، می توان مجموعه برنامه های متعددی را تدوین نمود که بابت هر یک هزینه متفاوتی به تیم پرواز پرداخت می شود. هدف این مقاله ارائه یک مدل ریاضی جدید است که قادر خواهد بود حالت پروازهای بدون بلیط را نیز پوشش دهد. مدلهای موجود با هدف کمینه شدن دستمزد پرداختی به تیم پرواز ارایه شده اند اما مدل پیشنهادی بدنبال کمینه کردن هزینه کل (دستمزد خلبانان و پروازهای بدون بلیط) است.

ساعات آفتابی تنها داده بلند مدتی است که اطلاعات مربوط به آن اندازه گیری شده، موجود و قابل اعتماد میباشد. در نتیجه میتوان برای تخمین صحیح و دقیق میزان تابش انرژی خورشیدی روی سطح زمین از آن استفاده نمود. در این مقاله ساعات آفتابی برای تخمین میانگین ماهانه میزان تابش خورشید بر سطح افقی استفاده شده است، که میتوان میزان تابش خورشید را برای مناطق مختلف اقلیمی ایران پیش بینی نمود. لازم به ذکر است که در مقاله حاضر بر اساس طبقه بندی اقلیمی کوپن و با در نظر گرفتن ساعات آفتابی، ایران به پنج منطقه اقلیمی تقسیم بندی شده است. یکی از بهترین مدلهای پیشنهاد شده برای برآورد میزان تابش خورشید روی سطح افقی مدل آنگستروم می باشد. ضرایب تجربی مدل آنگستروم به پارامترهای اقلیمی، شرایط جغرافیایی، و نوع پوشش گیاهی منطقه وابستگی دارند، با این رابطه میتوان میزان تابش کل را برای نقاط مختلف ایران برآورد نمود. با استفاده از داده های تابشی ثبت شده توسط ایستگاههای پیرانو متری و میزان ساعات آفتابی که از سازمان هواشناسی دریافت شده است، همچنین محاسبه طول روز و تابش فراجو با کمک نرم افزار آماریSpss رابطه رگرسیونی تابش کل بر حسب ساعات آفتابی برای مناطق اقلیمی ایران برازش شد.

در سالهای اخیر، تغییر ساختار و مدیریت غیر متمرکز سیستمهای انرژی بصورت حرکتی جدی در بسیاری از کشورها آغاز شده است و تجربیات گذشته در این زمینه نشان دهنده آن است که اکتفاء به ساز وکار بازار برای اطمینان از کفایت تولید و عرضه انرژی در بلند مدت، فاقـد کارآمدی لازم می باشد. لذا، مبحث برنامه ریزی جهت توسعه بهینه سیستم عرضه انرژی، از جمله مباحث اساسی در شرایط تجدید ساختار شده می باشد. برنامه ریزی برای توسعه سیستم در شرایط رقابتی، بسیار پیچیده تر از سیستمهای کلاسیک می باشد. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان دهنده آن است که در بسیاری از مدلهای پیشنهادی، دستیابی به شرایط تعادل بازار به عنوان یک راهکار موثر و مفید برای تحلیل بلند مـدت رفتار بهینه اجزاء سیستم مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا از یک مدل مبتنی بر تعادل Nash-Cournot، برای توسعه بلند مدت سیستم تولید پیشنهاد شده است. استفاده از این مدل به فرم اولیه خود، به دلیل گستردگی مجموعه جوابها و تعدد متغیرها دارای پیچیدگی بسیار بوده و فاقد حل صریح می باشد. بنابراین، الگوریتمی جهت یافتن جواب تقریبی مسئله پیشنهاد شده که برمبنای ترکیبی از روشهای برنامه ریزی تعادل ایستا و تعادل پویا می باشد. سود خالص تنزیل داده شده، به عنوان تابع هدف هر شرکت مد نظر قرار گرفته است و متغیری است که باید در افق زمانی بلند مدت ماکزیمم شود. نتایج حاصل از پیاده سازی الگوریتم و تست موردی آن بر روی یک سیستم فرضی تولید انرژی الکتریکی، نشان دهنده کاربردی بودن این روش برای بدست آوردن حالت تعادل در مسائل پیچیده برنامه ریزی در شرایط رقابتی می باشد.

اکثر نظریه پردازان و محققان بر اهمیت دو مفهوم رضایت مشتری وکیفیت خدمات توافق دارند و آنها را مفاهیمی بنیادی در مدیریت خدمات می دانند. با نگاهی بر ادبیات کیفیت درمی یابیم که عمده صاحبنظران، کیفیت را حاصل برآورده شدن انتظارات و به عبارت ساده تر رضایت مشتری می دانند. هدف این تحقیق شناسایی بهترین راهکار (استراتژی) افزایش رضایت کاربران سیستم الکترونیک مالیات بر ارزش افزوده می باشد، جهت رسیدن به این هدف از تلفیق روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و برنامه ریزی صفر و یک استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده از مدل تلفیقی، راهکار (استراتژی) افزایش هوشمندی نظام خدمات الکترونیک مالیات بر ارزش افزوده به عنوان بهترین راهکار (استراتژی) جهت افزایش رضایت کاربران سیستم الکترونیک مالیات بر ارزش افزوده و به عبارتی افزایش کیفیت خدمات الکترونیک این سیستم، شناسایی و انتخاب گردید.

تصادفات پدیده ای چند علتی است که نمی توان آن را با درنظر گرفتن عواملی محدود به طور کامل کنترل و مدیریت کرد. یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در اولویت بندی معابر پر خطر شهری (تصادف خیز) برای عابران پیاده، عوامل محیطی وقوع تصادف است که تاکنون در روش های موجود به طور جامع در نظر گرفته نشده است. اولویت بندی این معابر را نمی توان بدون در نظر گرفتن و استفاده از آمار و اطلاعات وضع موجود، از ترکیب های خطی و مدل های ساده ریاضی مورد بررسی قرار داد زیرا تصمیم گیری درباره انتخاب معابر پرخطر را دچار مشکل می کند. در این تحقیق با ارائه روش مشاهده ای با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی، مدلی جدید به منظور اولویت بندی معابر پر خطر شهری با محوریت عابران پیاده ارائه می شود. در این روش، معابر شهری مذکور با درنظرگرفتن هم زمان پارامترهای هندسی، ترافیکی و کنترلی با استفاده از یک مدل ارائه شده با شبکه های عصبی مصنوعی و آمار و اطلاعات تصادفات عابران پیاده به عنوان مدل پیش بینی و به دنبال آن، استفاده از داده های تصادفات و خطرپذیری معابر به عنوان مدل اولویت بندی ارائه شده است. از عوامل مؤثر در تولید این مدل می توان به طول معابر، عرض معابر، عرض پیاده روها، پارک حاشیه ای معابر، عرض میانه معبر، محدودیت سرعت معبر، روشنایی معابر، کیفیت رویه آسفالت معابر، میزان تفکیک سواره رو و پیاده رو، کاربری اطراف معابر، میزان حضور پلیس در معابر، میزان تناسب سرعت با کاربری در معابر، تناسب گذرگاه های عرضی و شیب معابر اشاره کرد. استفاده از مدل ارائه شده با عوامل ذکرشده در این تحقیق، دقت و کارایی فرآیند اولویت بندی معابر پرخطر شهری برای عابران پیاده، با استفاده از آمار و اطلاعات تصادفات به مقدار قابل توجهی افزایش می دهد.

توسعه پارادایم بازاریابی دانش محور، تقاضا برای پیوستن داده کاوی به فرایندهای تجاری کسب و کار به­ویژه در حوزه های مختلف مدیریت روابط با مشتری را به دنبال داشته است. یکی از حوزه های جدید و مورد اقبال در این زمینه،"" مدیریت رویگردانی مشتری"" می باشد. با اعمال فرایند داده کاوی در مقام یکی از فناوریهای مدیریت دانش، می توان طی کاوش در پایگاههای داده حجیمی از تعاملات ثبت شده سازمان با مشتریان که منعکس کننده تمایلات و رفتارهای واقعی آنان است به استخراج الگوهایی برای پیش بینی رفتار رویگردانی مشتری نائل آمد و مدیران را در اخذ تصمیمات لازم برای حفظ این مشتریان و کاهش روند ریزش آنان یاری داد. پژوهش حاضر با هدف تبیین قابلیتهای داده کاوی در مدیریت رویگردانی مشتری، و با بهره گیری از متدولوژی استاندارد داده کاوی CRISP-DM، به کاوش در پایگاههای داده یکی از شرکتهای سهامی عام بیمه ای در رشته بیمه آتش سوزی پرداخته است. نتایج نشان می دهد کانال جذب مشتری عامل اصلی پیش بینی کننده رویگردانی یا ماندگاری مشتری در شرکت بوده و در مراتب بعد سابقه خرید و کاربری مکان بیمه شده به عنوان عوامل پیش­بینی کننده رویگردانی قرار می گیرند.

امروزه مدیریت ریسک راهکاری مناسب در مدیریت پروژه به منظور مقابله با ریسکها و حوادثی که ممکن است در یک پروژه صنعتی رخ دهد، در نظر گرفته میشود. فرآیند مدیریت ریسک، فرآیندی است که قادر است ریسکها را شناسایی، تحلیل و همچنین راهبردهایی به منظور کاهش اثرهای ریسک تعیین کند. همچنین، اکثر مدیران در هنگام تصمیم گیری، به خصوص زمانی که قرار است از بین چند راه حل برای یک مسئله یکی را انتخاب کنند، دچار چالش میشوند . در مدیریت ریسک در مرحله پاسخ گویی به ریسک نیز یک مسئله تصمیم-گیری وجود دارد، یعنی انتخاب یک راهبرد از بین چند راهبرد پاسخ مربوط به یک ریسک. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از تکنیکANP ،که به عنوان یکی از تکنیکهای تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) شناخته میشود، به بررسی این موضوع پرداخته شود. در این پژوهش ابتدا اصلیترین ریسک پروژه از طریق پرسشنامه تعیین شده است. سپس استراتژیهای پاسخ برای مهم ترین ریسک بحرانی، مشخص و در نهایت با کمک از پژوهش های پیشین و همچنین تکنیک گروه اسمی، مدل تصمیم گیری تهیه و از طریق مقایسات زوجی، بهترین استراتژی برای مهم ترین ریسک در پروژه توسعه میدان نفتیآزادگان شمالی انتخاب شده است.

هدف عمده این مطالعه ارائه نگرشی مفید به کاربرد فرایند تحلیل شبکهای (که یک متدولوژی تصمیم گیری چند معیاره است) برای ارزیابی مسائل مربوط به گزینش تأمین کننده است. مسائل مربوط به گزینش تأمین کننده، مسائلی پیچیده هستند که ممکن است بسیاری دغدغههای کمی و کیفی را به همراه داشته باشند. در این مطالعه، یک مدل فرایند تحلیل شبکهای به عنوان چارچوبی برای کمک به مدیران در جهت تعیین هدف ارزیابی، تعیین مهمترین عامل ارزیابی و گزینش بهترین تأمین کننده راهبردی در زنجیره تأمین پیشنهاد شده است. فرایند تحلیل شبکهای به عنوان ابزار تجزیه و تحلیل تصمیم برای حل مسائل چند معیاره گزینش تأمین کننده که شامل وابستگیهای درونی اند، قابل استفاده است. فرایند تحلیل شبکه ای متدولوژی پیچیده ای است و نسبت به متدولوژی سنتی فرایند تحلیل سلسله مراتبی نیازمند مقایسات بیشتری است و تلاش مضاعفی را می طلبد. برای نشان دادن کاربردی بودن مدلِ پیشنهادی، موردی به عنوان مثال نیز ارائه شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیت خدمات الکترونیکی ارایه شده در بانکهای دولتی منتخب استان فارس با استفاده از مدل کارت امتیازی متوازن و منطق فازی و ارایه راهکارهای ارتقای خدمات است. برای این منظور شاخص های ارزیابی خدمات الکترونیک بر اساس ادبیات پژوهش شناسایی و با استفاده از نظر خبرگان در مناظر کارت امتیازی متوازن جانمایی شده است. با توجه به تعامل مناظر کارت امتیازی متوازن و ابعاد مختلف خدمات الکترونیک، به منظور تعیین درجه اهمیت شاخص ها از تکنیک ANP فازی استفاده شده است. نتایج بررسی با هم عملکرد و اهمیت شاخص های خدمات الکترونیکی در بانکهای مورد مطالعه نشان می-دهد، از بین 38 شاخص نهایی، 9 شاخص، شاخص های بحرانی هستند. به منظور بهبود عملکرد بانکهای گفته شده، راهکارهای ارایه شده توسط خبرگان که مشتمل بر 20 راهکار است، بر اساس میزان تأثیرگذاری بر بهبود شاخص های بحرانی با تکنیک TOPSIS فازی اولویت بندی شده است. در این راستا میتوان به راهکار سنجش میزان پیشرفت کارها در قالب سند چشم انداز کشور همراه با نظارت دائم و مستمر بر فرآیندهای اجرای پروژه های بانکداری الکترونیک به عنوان اولویت اول اشاره کرد.

امروزه هیچ شکی نیست که در بستر جهانی شدن، تنها صنایعی از کشورها می توانند در حیطه رقابت با صنایع سایر کشورها موفق می شوند که از رقابت مندی بالاتر برخوردار باشند. مقوله رقابت مندی، یک موضوع چند سطحی بوده و در سطح بنگاهی، صنعت و ملی کاربرد دارد. از آنجا که بیشتر تأکید مطالعات نظری و تجربی بر روی رقابت مندی در سطح بنگاهی و ملی می باشد؛ این مقاله بر آن شد تا به تبیین این مفهوم در سطح صنعت بپردازد. برای دستیابی به الگوی جامع رقابت مندی کل صنعت، باید علاوه بر سطح صنعت، دو سطح ملی و بنگاهی نیز مورد بررسی قرار می گرفت. از این رو با برخورداری از یک نگرش چندسطحی، متغیرهای مناسب و اثرگذار بر رقابت مندی در هر سطح به تفکیک معرفی شد. سپس با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)، الگوی عمومی مزبور بر اساس نظرات خبرگان برای شرایط ایران آزمون شد و مشخص شد که در صنعت ایران به طور کلی، رقابت مندی کل صنعت به شدت تحت تأثیر عوامل مطرح در سطح ملی یا فضای رقابت مندی کلان می باشد و بقیه عوامل در سطوح دیگر (مانند عوامل در سطح بنگاهی، بین بنگاهی و صنعت) از اهمیت چندانی برخوردار نیست. بنابراین جهت افزایش رقابت مندی کل صنعت کشور، باید تأکید بیشتری بر اصلاح و بهبود عوامل کلان در سطح ملی صورت پذیرد