فیلترهای جستجو:
                            فیلتری انتخاب نشده است.
        
نمایش ۶٬۹۶۱ تا ۶٬۹۸۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                  Today, fashion as the most dominant consumption phenomenon, has led to consumerism lifestyle, which is considered as the most harmful lifestyle regarding environmental destruction. Now, the most important question in the future is how can lifestyles be directed to survival and continuity? Sustainable development with the slow-fashion movement in the clothing industry seeks to change the social attitude towards consumption. Hence, the present study has focused on the capabilities and challenges of shared clothing as one of the strategies of sustainable development in the field of clothing for the consumption, under the cultural conditions of our country, using the survey-field method. The statistical population of this study included 300 women aged 18-40 years in Tehran, who were selected by random sampling method. The tool was a researcher-made questionnaire. The questionnaire questions were designed in two parts of the audience's preferences regarding sharing and shareability in the form of 14 open and closed questions. Data were analyzed by Pearson correlation and one-way analysis of variance (ANOVA) using SPSS 22 . The results revealed that 55% of the respondents were willing to share clothing with others and 45% were not. Respondents who agreed with sharing were also asked about the criteria for sharing, where 67% of sharing was in the form of donation and charity, followed by an average of 59% of helping protect the environment. Also, at 95% confidence level, a significant relationship was found between degree of education and environmental protection.            
            ارزیابی تغییرات اراضی و تأثیر آن بر بهره وری از زمین با استفاده از سنجش ازدور و GIS (موردمطالعه: منطقه تاج امیر - شهرستان دلفان)(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                پژوهش های روستایی دوره سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)                                    
                        140 - 161                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                بخش کشاورزی از ارکان اصلی اقتصاد محسوب می شود که پیشرفت آن پیشرفت کل اقتصاد را در پی خواهد داشت. ولی عواملی همچون خرد شدن اراضی کشاورزی باعث کاهش بهره وری محصولات کشاورزی و نیروی کار می شود که در نتیجه آن اقتصاد کشاورزی و میزان تولید محصولات کشاورزی دچار وقفه و رکود خواهد شد. از این رو پژوهش حاضر با ماهیت توسعه ای - کاربردی و روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از داده های سنجش ازدور، مطالعه میدانی و آمارهای موجود با هدف بررسی پراکندگی اراضی کشاورزی روستای تاج امیر و تأثیر این پراکندگی بر بهره وری زمین های کشاورزی این روستا انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از تصاویر ماهواره ای (سنتینل 2 و IRS_P5) نقشه کاربری اراضی با تکنیک شئ گرا استخراج شد و در محیط نرم افزار اتوکدمپ قطعات اراضی کشاورزی اصلاح شدند. با مطالعه میدانی مالکیت اراضی کشاورزی سال 1394 تعیین گردید و بر این اساس مالکیت دهه 1340 نیز مشخص شد و به نقشه اراضی کشاورزی تعمیم داده شد. سپس با استفاده از متریک های سرزمین میزان تغییرات و با استفاده از LCPA نوع پراکندگی و تحول اراضی به دست آمد. نتایج نشان داد که وسعت زمین های کشاورزی کاهش یافته و نوع تغییرات در طبقه اراضی کشاورزی نیز از نوع تجزیه ای است. نتایج مطالعات میدانی نیز نشان داد که عامل اصلاحات ارضی تأثیری بر پراکندگی اراضی نداشته اما عامل ارث تأثیرگذار بوده است. بدین صورت که 1735 قطعه زمین با 62 مالک در دهه 1340به 2180 قطعه با 257 مالک در سال 1394 رسیده است. همچنین بررسی آمارها حاکی از کاهش مقدار بهره وری است.            
            امکان سنجی گردشگری سلامت در دریاچه ی نمک آران و بیدگل با تاکید بر ایجاد سایت نمک درمانی
                منبع:
                جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۶                                    
                        584 - 618                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                اولین قدم گردشگری سلامت شناخت قابلیتهاست. هدف پژوهش حاضر امکان سنجی گردشگری سلامت دریاچه ی نمک آران و بیدگل با تأکید بر احداث سایت نمک درمانی می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن تحلیل داده های مکانی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به دو روش مطالعات میدانی و استفاده از نقشه های پایه ،تصاویر ماهواره ای می باشد. ابتدا معیارها و زیر معیارهای مدل مکان یابی جهت احداث سایت نمک درمانی شامل: دسترسی ها (دسترسی به جاذبه های گردشگری)، دسترسی به مواد اولیه (نمک)، دسترسی به اماکن اقامتی و رفاهی و مرا کز شهری؛ سیمای سرزمین(کاربری اراضی)، حفاظت از منابع طبیعی(پارک ملی کویر)، محدودیت(فاصله از معادن نمک و فاصله از مناطق باتلاقی) و مخاطرات ( فاصله از گسل ، فاصله از قنات)تعیین گردید. سپس امتیازدهی آن ها از طریق مدل تحلیل سلسله مراتبی و نظرات کارشناسی انجام شد. پس از تهیه ی لایه های/رقو می شاخص ها و اعمال امتیاز حاصل از مدل به آن ها، لایه های وزن دار معیارها به دست آمد که تلفیق آنها منجر به تهیه ی لایه ی متناسب سایت نمک درمانی شد. نهایتا به منظور تعیین مکانی بهینه ی تناسبی، دامنه ی امتیاز لایه های تناسبی به 5 الویت طبقه بندی شد. نتایج نشان داد که مساحت طبقات دارای پتانسیل احداث سایت نمک درمانی شامل پتانسیل متوسط10973؛ پتانسیل زیاد3413؛ پتانسیل خیلی زیاد1357 کیلومترمربع است.. مناطق واقع در شرق منطقه و مناطق واقع در نزدیکی مسیر دسترسی در قسمت مرکزی منطقه از پتانسیل بیشتری برخوردار هستند . نتیجه ی مدل مکان یابی حاکی از این مطلب است که سطح قابل قبولی از دریاچه ی نمک دارای پتانسیل بالا برای مدل طراحی شده را دارا می باشد. وجود جاذبه های طبیعی، تاریخی- فرهنگی و دسترسی به مواد اولیه (نمک) در منطقه می تواند شرایط را برای احداث سایت نمک درمانی را فراهم آورد            
            تحلیلی بر بازآفرینی بافت های تاریخی، با تأکید بر احیا و رونق بخشی فضاهای عمومی نمونه موردی: منطقه 12 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                هدف تحقیق تبیین بازآفرینی بافت تاریخی شهر با تأکید بر احیاء و رونق بخشی فضاهای عمومی منطقه 12 شهر تهران است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای است زیرا که باهدف شناسایی و ساخت مدل مفهومی ترکیب آمیخته بازآفرینی شهری از منظر توسعه پایدار بوده همچنین از نظر نوع داده ها این پژوهش از نوع پژوهش ترکیبی (کیفی - کمی) است. همچنین حجم نمونه 384 نفر است. نتایج نشان می دهد شاخص کل بازآفرینی ترکیبی از میانگین مؤلفه های چهارگانه در این تحقیق است. برای وضعیت مؤلفه کل از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج این آزمون نشان می دهد که معناداری در سطح 95% است. با توجه مقدار متوسط برآورد شده (3) و میانگین به دست آمده از جامعه آماری (2.40) و اختلاف منفی بین این دو، این نتیجه را نشان می دهد که شاخص کل بازآفرینی در وضعیت مناسبی قرار ندارد و فرض پایین بودن رضایت از بازآفرینی در محدوده موردمطالعه پذیرفتنی است.            
            مطالعه رفتار زیست محیطی زنان روستایی با استفاده از تئوری ارزش- عقیده- هنجار، مطالعه موردی: روستای دیوا شهرستان بابل(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۱)                                    
                        1143 - 1159                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                 رشد فزاینده جمعیت و تخریب شدید محیط زیست توسط انسان از یک سو و عدم شناخت و استفاده از ظرفیت های انسانی موجود در کنترل و کاهش معضلات زیست محیطی، سکونتگاه های انسانی را با مشکلات فراوانی روبرو نموده است. با توجه به اینکه بسیاری از مشکلات زیست محیطی از انسان ها ناشی می شود، رفتارهای زیست محیطی انسان از مهم ترین و مؤثرترین عوامل بر محیط زیست است. به نحوی که ضمن تأثیر بر مسائل محیط زیستی، تحت تأثیر آن ها قرار می گیرد. هدف این تحقیق مطالعه رفتارهای زیست محیطی زنان روستای دیوا در شهرستان بابل می باشد روش پژوهش کیفی است و جامعه آماری شامل کلیه زنان روستای دیوا است که حجم نمونه 20 نفر که به اشباع نظری ختم گردید و نمونه گیری به شیوه هدفمند بود. در این پژوهش از تئوری ارزش-عقیده- هنجار برای بررسی اثرگذاری عوامل مهم بر رفتار زیست محیطی زنان روستایی استفاده شده است. نتایج حاصل از مصاحبه ها نشان می دهد بر اساس دسته بندی باورها و رویه های زنان روستایی پیرامون طبیعت و محیط زیست، آن ها رفتارهای محیط زیستی متفاوتی داشتند این رفتارها شامل مؤلفه های سبک زندگی حفاظتی، آگاهی از پیامدها، هنجارهای شخصی، ارزش های زیست بوم و جهان بینی اکولوژیکی است. همچنین می توان گفت متغیرها بر یکدیگر و بر رفتار محیط زیستی زنان موثر بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که با توجه به نقش برجسته هنجارهای شخصی و لحاظ نمودن اعتقادات و آموزه های دینی و مذهبی، حفاظت محیط زیست می تواند به عنوان یک هنجار اعتقادی و اخلاقی موردتوجه قرار گیرد. نکته مهم دیگر افزایش آگاهی و دانش محیط زیستی زنان روستایی است که با شناخت اثرات فعالیت ها بر محیط زیست روستا می توانند آن ها را مدیریت نموده و اثرات را به حداقل کاهش دهند.            
            سازوکارهای توسعۀ کشاورزی چندکارکردی: کاربرد الگوسازی ساختاری تفسیری (ISM)(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                جغرافیا و توسعه پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۸                                    
                        264 - 291                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                توسعه کشاورزی چندکارکردی به عنوان رهیافت نوین توسعه پایدار روستایی نیازمند برخورداری از الگوی فرایندی است که بتواند عوامل مؤثر بر توسعه آن را به صورت گام به گام شرح دهد. هدف پژوهش حاضر، تبیین سازوکارهای توسعه کشاورزی چندکارکردی (MFA) با استفاده از تکنیک الگوسازی ساختاری تفسیری (ISM) در شهرستان دهلران به عنوان قطب تولید استان ایلام است. از بین کارشناسان و صاحب نظران توسعه کشاورزی، از 10 نفر به صورت هدفمند مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند شد. پس از تکمیل مصاحبه ها و تحلیل محتوا به کمک نرم افزار MAX-QDA در شش گام از تکنیک الگوسازی ساختاری تفسیری و تکنیک MICMAC، مراحل توسعه کشاورزی چندکارکردی، تعیین سطح عوامل، روابط درونی بین هرکدام از عوامل مؤثر و طراحی سازوکار توسعه کشاورزی چندکارکردی انجام شد. براساس نتایج به دست آمده، توسعه کشاورزی چندکارکردی مستلزم اجرای عواملی مانندِ سیاست های حمایتی دولت، تقویت زیرساخت و بهبود وضعیت اقتصادی در وهله اول است. درحقیقت این عوامل با قرارگرفتن در چهارمین گروه از تقسیم بندی MICMAC، در حکم ریشه و در پایین ترین سطح الگوی ISM عمل کردند که از بین آن ها، عامل سیاست های حمایتی به عنوان پایه الگوی مؤثر بر اجرای کارکردهای قابل توسعه در کشاورزی قرار گرفت؛ بنابراین بایستی در اولویت توجه برای اجرایی کردن قرار بگیرند. به عبارتی دیگر در سایه حمایت های دولت می توان زیرساخت های مرتبط با کشاورزی و اقتصاد منطقه را تقویت کرد. سپس با ایجاد رونق اقتصادی می توان تقویت سایر عوامل مؤثر ازجمله عوامل زیست محیطی، عوامل اجتماعی، ارتقای دانش و مهارت، ساماندهی اراضی و مدیریت امور آب را که دارای قدرت هدایت و وابستگی زیادی بودند، تسهیل کرد. الگوی فرایندی طراحی شده به صورت جامع دربرگیرنده مراحل، ترتیب، توالی و ارتباط بین عوامل مؤثر اجرایی است که می تواند به عنوان یک راهنما و نقشه راه مورداستفاده سیاست گذاران و مدیران امر توسعه کشاورزی در راستای برنامه ریزی برای توسعه نظام اند کشاورزی چندکارکردی و رسیدن به توسعه پایدار متناسب با شرایط منطقه قرار گیرد.            
            برنامه ریزی توسعه سکونتگاه های حاشیه ای کلانشهرها با رویکرد استراتژی توسعه شهری (CDS) منطقه مطالعاتی: (محله امیر عرب اصفهان)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                حاشیه نشینی پیامد رشد سریع شهرنشینی در جامعه مدرن و مشکل بزرگی است که کلانشهرها به ویژه در کشورهای درحال توسعه با آن روبرو هستند. جایی که سیاست فعلی دولت برای ریشه کنی حاشیه نشینی مغایر با یکی از حقوق اولیه انسانی مهاجران است. ادغام تدریجی اینگونه مناطق در شهرها انسانی ترین و واقع بینانه ترین روش در راستای بهتر کردن فضای زندگی این مناطق است. این نوع سکونتگاه در شهر اصفهان به سرعت در حال رشد است. ناحیه امیرعرب سکونتگاهی غیررسمی و حاشیه ای شهر اصفهان است. این مطالعه به شاخص های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی، زیست محیطی و زیرساخت شهری به عنوان معیارهای کلیدی برای تحلیل و ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی در منطقه امیرعرب می پردازد. اصلی ترین هدف این پژوهش، برنامه ریزی سکونتگاه های حاشیه ای و غیررسمی برای ناحیه امیر عرب است که بر اساس رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) تهیه و تدوین خواهد شد. این مطالعه از روش تحلیل توصیفی-تحلیلی استفاده کرده و داده های موردنیاز از منابع کتابخانه ای و پیمایش میدانی به دست آمده است. از روش نمونه گیری تصادفی برای شناسایی نقاط ضعف و قوت، فرصت ها و تهدیدهای روش SWOT بهره گرفته شده و درنهایت به ارائه راهبردهای مناسب برای برنامه ریزی این نوع سکونتگاه انجامیده است. برای تائید فرضیه ها و روایی آنها از آزمون کای خی دو استفاده شده است.            
            The Community-based Tourism Model of Mountain Villages with the Grounded Theory Approach (Case Study: Kojur District, Nowshahr County)(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                Purpose- The purpose of the current research is to present a community-based tourism model in the mountain villages of Nowshahr County in Mazandaran province.Methodology- This research was conducted in two stages. In the qualitative part, a semi-structured and in-depth interview was conducted with 20 tourism activists, handicrafts and university experts with a theoretical and targeted method, and the analysis of the interviews was conducted with a Grounded Theory method. The classical grounded theory was done with the help of MAXQDA software. In the quantitative part Lawshe index have been used and in order to test the paradigm model, the final questionnaire was distributed among 384 people of Kojur mountain villages in a cluster and available method. In the last stage, by using Smart PLS software the structural model was examined. Findings- The community-based tourism model of mountain villages obtained in this research includes six components. Causal factors include two "Mental" and "Behavioral" components, contextual factors include three "Group", "Family" and "Individual" components, intervening factors include four "Infrastructural" and "Political-Law" components, "Economic" and "Socio-Cultural", strategies including four "Developmental", "Marketing and Product", "Financial" and "Educational" components and finally the consequences including three "Social-Cultural", "Environmental" and "Economic" components. Also, the main phenomenon in this model was "passion for action".Practical implications- Considering the problems of tourism in the mountainous villages of Kojur region, it is possible to develop community-based tourism by reducing the obstacles identified and strengthening the contexts by adopting development strategies, marketing and product, finance and education and created positive consequences.Original/value- By knowing and gaining insight into the formation process of community-based tourism in Kojur mountain villages and its effective factors and consequences, it is possible to develop better and more effective this type of tourism in the region.            
            کاربرد تکنیک های سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و مدل های تجربی در برآورد پتانسیل انرژی تابشی خورشید در شهرستان سیرجان(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۱ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۲۱                                    
                        71 - 91                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                انرژی یکی از مهم ترین عوامل در پیشرفت و توسعه جوامع بشری و از فاکتورهای ضروری در توسعه اقتصادی، اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی است. در همین راستا پژوهش حاضر سعی دارد انرژی تابشی خورشید در شهرستان سیرجان را پایش نماید. شهرستان سیرجان به دلیل دارا بودن میانگین تعداد 3230 ساعات آفتابی شامل تعداد 913 ساعت در فصل بهار، 1200ساعت در تابستان، 770 ساعت در پاییز و   694ساعت در زمستان و از سوی دیگر قرار داشتن دشت ابراهیم آباد سیرجان با ارتفاع 1710 متر به عنوان مرتفع ترین دشت کشور از پتانسیل بالایی در دریافت انرژی تابشی خورشید برخوردار است. برای رسیدن به این هدف از روش های تحلیل تابش خورشیدی ( Solar Analyst ) در سامانه اطلاعات جغرافیایی، تکنیک سنجش از دور و مدل تجربی آنگسترم استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که، طبق مدل تجربی آنگسترم و برآورد تابش طول موج کوتاه خورشیدی به صورت مستقیم، بیشترین انرژی دریافتی در بخش های جنوبی شهرستان به میزان ۷۳۳۷۰ تا ۷۳۴۳۶ وات ساعت بر مترمربع در سال می باشد و با حرکت به سمت بخش های شمالی شهرستان از این مقدار کاسته می شود. همچنین براساس روش تحلیل تابش خورشیدی ( Solar Analyst ) با در نظر گرفتن توپوگرافی شهرستان و محاسبه شیب زمین، بیشترین میزان انرژی دریافتی در طول 12 ماه از سال، به ترتیب مربوطه به ماه های جولای با   200000 تا 252000 (وات ساعت بر هر مترمربع)، ژوئن با  170000 تا 248341، می با  190000 تا 247627 و آگوست با  190000 تا 234500 می باشد. این مقدار انرژی بخش های شرق، شمال شرق و جنوب شرقی شهرستان را شامل می شود که به دلیل وجود ارتفاعات بالا و ضخامت کمتر جو در بخش شرقی شهرستان میزان دریافت انرژی تابشی بیشتر است. همچنین پایش انرژی تابشی خورشید رسیده به سطح با استفاده از تکنیک سنجش از دور به دلیل توانایی جمع آوری سیگنال های پیوسته زمانی و مکانی در بالای اتمسفر نشان می دهد که، بیشترین میزان تابش لحظه ای در فصل تابستان 597.6- 845.6 وات ساعت بر مترمربع و مربوط به بخش های غرب، شمال، شمال غربی، جنوب و جنوب غربی شهرستان سیرجان است. این میزان تابش لحظه ای با روند کاهشی در سایر فصول سال نیز در این بخش های شهرستان دارای بیشترین دریافت تابش لحظه ای می باشد.            
            بررسی تغییرات فنولوژی پوشش گیاهی در سه اکوسیستم مختلف با استفاده از تصاویر راداری و اپتیک(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۹)                                    
                        111 - 133                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                امروزه، تصاویر ماهواره ای فرصتی کم نظیر در بررسی تغییرات فنولوژی پوشش های گیاهی فراهم کرده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی کارایی تصاویر رادار قطبی سنتینل - 1 در دو قطبش VV و  VHو تصاویر اپتیک (لندست- 8 و سنتینل- 2) برای پایش تغییرات فنولوژی گیاهی بر روی سه منطقه با شرایط محیطی و اکوسیستمی مختلف در جنوب و جنوب غرب ایران (نخل های منطقه شادگان، جنگل های حرا، و بیشه زار) در سال 2017 انجام گرفته است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که شاخص های طیفی گیاهی بهتر از ضرایب بازپخش راداری چرخه فنولوژی و پویایی فصلی پوشش های گیاهی را نمایش می دهند. اما، در عین حال، ضریب بازپخش راداری در قطبش VH نیز قابلیت مناسبی برای پایش تغییرات گیاهان نشان می دهد. تغییرات قطبش VH نسبت به قطبش VV با تغییرات شاخص های گیاهی شامل EVI، SAVI، و NDVI  تطابق بیشتری دارد. نتایج همچنین بیانگر این مطلب است که شاخص  SAVIو EVI نسبت به  NDVIروند مراحل اولیه فنولوژیکی را برای بیشه زارها و نخل های شادگان به واقعیت زمینی نزدیک تر نشان می دهد. درصورتی که ضرایب بازپخش راداری در قطبش VH تصاویر سنتینل- 1 تغییرات سالیانه جنگل های حرا را در مقایسه با شاخص های پوشش گیاهی کامل تر نمایش می دهد. به طور کلی، می توان گفت، تصاویر راداری توانایی جای گزینی در شرایط در دسترس نبودن تصاویر اپتیک را دارند.            
            امکان سنجی اقلیمی کاشت گردو در اراضی روستایی استان اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                یکی از نیازمندی های بنیادی برای برآورد استعداد و قابلیت یک منطقه در تولید محصول کشاورزی شناخت مولفه های محیطی است. لذا مطالعه عوامل محیطی موثر در تولید محصولات کشاورزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در همین راستا در تحقیق مذکور با هدف امکان سنجی اقلیمی کاشت گردو در روستاهای استان اردبیل، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS مکان یابی صورت گرفت. بدین منظور از داده های اقلیمی )شامل دمای طول دوره رشد، دمای رسیدن میوه ، رطوبت نسبی سالیانه، بارش تجمعی سالیانه و حداکثر سرعت باددر اردیبهشت ماه) و داده توپوگرافی (ارتفاع و شیب)، 10 ایستگاه سینوپتیکی استان اردبیل با پوشش زمانی 2020-2007 استفاده شد. ابتدا با پارامترهای مذکور نقشه های اولیه ترسیم و با مدل اپراتور ضرب فازی لایه ها تلفیق شدند و در نهایت، نقشه نهایی مناطق مستعد کشت گردو ترسیم شدند. با توجه به نتایج حاصل مشخص شد که از 17824.6 کیلومتر مربع از مساحت استان اردبیل 7773 کیلومترمربع جز مناطق مطلوب (43.60 درصد)، 6/4681 کیلومترمربع مناسب (26.28 درصد)، 3/4809کیلومترمربع نسبتا" مناسب (26.98 درصد)، 7/560 کیلومترمربع نامناسب (3.14 درصد) برای احداث باغ گردو می باشد. این مناطق نامناسب عمدتا" شامل ارتفاعات و دامنه های شیب دار بخش های جنوبی و غربی استان (قسمت هایی از شهرستان های مشکین شهر، اردبیل، سرعین، خلخال) با بیش از 12 دهستان می باشد، لذا احداث باغ گردو در این مناطق روستایی منجر به کاهش عملکرد و بازده در واحد سطح، افزایش بیماری در گیاه گردو، همراه با محدودیت هایی در احداث، آبیاری و تولید و افزایش هزینه خواهد بود.            
            ارزیابی اثرات زیست محیطی به روش ماتریس لئوپولد (منطقه ویژه اقتصادی دامغان)(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                اجرای پروژه های بهره برداری از سرزمین، از جمله احداث مناطق ویژه و توسعه صنایع، مستلزم بررسی استعداد طبیعی سرزمین برای توسعه مورد نظر می باشد. در همین راستا انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، از جمله روش های مطلوب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. مطالعات ارزیابی اثرات بهداشت محیطی احداث منطقه ویژه اقتصادی دامغان، پس از جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات با هدف بررسی آثار مثبت و منفی حاصل از احداث منطقه ویژه اقتصادی و ارائه راهکارهای مدیریتی کاهش اثرات سوء بهداشت محیطی با بهره گیری از روش ماتریس لئوپولد ایرانی با انجام تغییرات در آن انجام شده است. در این مطالعه ابتدا وضعیت موجود بهداشت محیط منطقه مورد بررسی قرار گرفته است و سپس با تعیین گزینه های ارزیابی با توجه به نوع آلاینده های پیش بینی شده جهت منطقه ویژه مذکور به تفکیک فاز ساختمانی و بهره برداری، اثرات احداث منطقه ویژه اقتصادی دامغان بر مؤلفه های بهداشت محیطی در سه مولفه فیزیکی شیمیایی، بیولوژیکی . اقتصادی اجتماعی فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج و دستاوردهای این مطالعه در دو گزینه عدم اجرا (اجرای پروژه بدون ملاحظات بهداشت محیطی) و گزینه اجرا (اجرای پروژه با اعمال روش های کاهش اثرات سوء) به تفکیک فاز ساختمانی و بهره برداری بررسی و ارائه گردیده است که برآیند اثرات در گزینه عدم اجرای پروژه ( 23 -) برآورد شده است و اجرای پروژه از لحاظ زیست محیطی مردود اعلام می گردد.            
            ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و اثرات آن بر فرسایش خاک در حوضه بالادست سد یامچی اردبیل، با استفاده از الگوریتم تصمیم گیری چند معیاره ARAS و روش های نوین سنجش از دور(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                تغییرات کاربری اراضی، یکی از عوامل مهم در ایجاد فرسایش خاک است و در سال های اخیر، تاثیر متقابل تغییر کاربری اراضی و فرسایش خاک به یک نگرانی عمده زیست محیطی تبدیل شده است. از این رو، هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییرات کاربری های مختلف و ارزیابی اثرات تغییرات کاربری ها بر فرسایش خاک، در حوضه بالادست سد یامچی، می باشد. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش، ابتدا نقشه کاربری اراضی با استفاده از روش شی گرا برای دو دوره-ی 2000 و 2021، تهیه شده است. در مرحله بعد لایه های اطلاعاتی سایر عوامل مؤثر برای فرسایش خاک حوضه در محیط GIS تهیه گردید. ارزش گذاری و استاندارد سازی لایه ها با استفاده از تابع عضویت فازی و وزن دهی معیار ها، با بهره گیری از روش CRITIC انجام شد. تحلیل و مدل سازی نهایی با استفاده از الگوریتم چند معیاره ARAS، صورت پذیرفت. نتایج این پژوهش نشان داد، بیشترین میزان مساحت در سال 2000 مربوط به مراتع خوب و متوسط، به ترتیب با 42/237 و 27/137 کیلومتر مربع و در سال 2021، مربوط به مراتع ضعیف و خوب به ترتیب با 98/199 و 98/109 کیلومتر مربع می باشد. با توجه به نقشه پهنه بندی فرسایش سال 2000 به ترتیب 65/10 و 59/29 درصد و طبق پهنه بندی فرسایش 2021 به ترتیب 37/11 و 52/31 درصد از مساحت شهرستان در دو طبقه بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارند. به طور کلی می توان گفت، عمده دلایل افزایش مقدار فرسایش در سطج حوضه مورد مطالعه، افزایش اراضی زراعی (دیم و آبی)، اراضی بایر، مراتع ضعیف و نواحی انسان ساخت و کاهش سطح مراتع خوب و متوسط می باشد.            
            بررسی ارتباط عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش در مدل آنتروپی شانون با دو ریکرد WOE و LNRF به منظور پهنه بندی حساسیت زمین لغزش در حوضه آبخیز زیوه(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                مستلزم برنامه ریزی، انجام اقدامات مناسب و زیربنای اصلی تهیه نقشه هایی با صحت و دقت بالا در مدیریت زمین لغزش ها شناسایی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش ها می باشد. در این مطالعه هدف اصلی بررسی ارتباط بین عوامل موثر شناسایی شده با استفاده از مدل آنتروپی شانون و مقایسه آن با نتایج مدل های WOE و LNRF در حوضه آبخیز زیوه ارومیه می باشد. بعد از ثبت تعداد 167 زمین لغزش، مهمترین عوامل موثر با توجه به مطالعه پژوهش های قبلی و مشاهدات و بازدیدهای مکرر صحرایی در سه طبقه شاخص های مورفومتری، عوامل محیطی و انسانی دسته بندی شدند. نقشه های عوامل محیطی و انسانی در محیط ArcGIS10.5 و نقشه شاخص های ژئومورفومتری در SAGA_GIS.6.4 از طریق مدل رقومی ارتفاعی با پیکسل سایز (5/12*5/12) تهیه شد. نتایج نشان داد که مهترین عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش در مدل آنتروپی شانون به ترتیب فاصله از آبراهه، شاخص موقعیت توپوگرافی، فاصله از گسل و کاربری اراضی و کمترین اثر عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش به ترتیب شامل عوامل بارندگی، ارتفاع و فاکتور LS بوده است. در مدل های WOE و LNRF مهمترین زیر عامل های موثر در رده های عوامل سنگ-شناسی و کاربری اراضی، شاخص خیسی توپوگرافی، فاصله از آبراهه و گسل بوده است. بنابراین بین نتایج مدل آنترپی شانون در شناسایی عوامل موثر با نتایج مدل های فوق می توان گفت که ارتباط خوبی وجود دارد. ارزیابی مدل ها با استفاده از منحنی ROC نشان دادکه مدل آنتروپی شانون دارای عملکرد عالی و دو مدل LNRF و WOE دارای عملکرد خوب و خیلی خوب در پهنه بندی حساسیت زمین لغزش ها می باشند.            
            ارائه چارچوبی تحلیلی برای سنجش الگوی شبکه معابر: مقایسه تطبیقی محدوده های خودسازمان یافته شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۲)                                    
                        1341 - 1361                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                فرم شهری نمایانگر ویژگی های کالبدی شهر و فرایندهای غیر کالبدی (اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) نمود یافته در کالبد است و شبکه معابر یکی از اجزای مهم و پایدار آن محسوب می شود. این مقاله درصدد آن است تا با ارائه یک چارچوب تحلیلی و معرفی شاخص های مناسبی که وجوه مختلفی از الگوهای شبکه معابر را هدف قرار می دهند، امکان بازشناسی روش مند این الگوها را فراهم آورد و در این فرایند، سه بُعد پیکره بندی، ترکیب بندی و ساخت (که به این ترتیب با شاخص های توپولوژیک، ریخت شناسی و متریک متناظرند) را به کار گرفته است. نوآوری پژوهش را نیز می توان در دو جنبه به کارگیری رهیافت شبکه در مدل سازی (در مقابل توصیفات کیفیِ متداول در پژوهش های داخلی) و تولید چارچوب تحلیلی با انباشت مجموعه شاخص های متفاوت و متناسب با اطلاعات در دسترس، برشمرد. پژوهش پیشرو به تحلیل الگوهای شبکه معابر (که به دودسته خود سازمان یافته و از پیش طراحی شده تقسیم بندی می شود) در محدوده های خود سازمان یافته که بدون هیچ طرح از پیش اندیشیده شده ای طی زمان به وجود آمده اند (و عموماً بی نظم، تودرتو و پرپیچ وخم توصیف می شوند) می پردازد و ویژگی ها و قاعده مندی های مشترک حاکم بر آن ها و وجوه تشابه و تفاوت آن ها را ردیابی می نماید. به کارگیری چارچوب تحلیلی در پانزده محدوده مطالعاتی خود سازمان یافته در شهر تهران نشانگر آن است که نه تنها الگوی پیکره بندی شبکه معابر در تمامی محدوده ها با یکدیگر مشابه و از نوع T-tree است، بلکه تحلیل های تری پلات انجام شده هم مؤید تشابه الگوی ترکیب بندی و ساخت شبکه معابر در این محدوده ها علی رغم وجود برخی تفاوت ها است که از وجود نظمی مشابه اما پیچیده و پنهان در آن ها حکایت دارد.            
            ارزیابی و سنجش شاخص های مسکن اسلامی- ایرانی در محلات قدیم و جدید شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۸۱                                    
                        133 - 149                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                یکی از دغدغه های بشر از نخستین روزهای خلقت تاکنون موضوع مسکن و سرپناه بوده است؛ موضوعی که اندیشمندان غربی و غیراسلامی نگاهی ظاهری و ساکن به آن دارند. دین مبین اسلام شاخصه های اساسی مسکن را به منظور هویّت دهی و کمک به آرامش قلبی انسان و رسیدن او به کمال الهی ارائه می نماید. مسکن ایرانی-اسلامی نیز به سبب تفکر عمیق مبتنی بر حقیقت والای انسانی و به دلیل تغییر در نگرش و سبک زندگی افراد در بعد فرهنگی و سنت های مسکونی قومی و محلی کشورمان امروزه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و اهمیت اصلاح روش مسکن سازی با استفاده از مفاهیم قرآن و سنت اهل بیت(ع) را الزامی نموده است لذا ارزیابی و سنجش شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی به جهت آسیب شناسی و اصلاح روش مسکن سازی امروزی ضروری می نماید. پژوهش حاضر با هدف تحلیل و ارزیابی شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی در محلات شهر ارومیه انجام گرفته است. دراین پژوهش ابتدا شاخص های مسکن ایرانی اسلامی از آیات و احادیث و منابع مرتبط استحصال و دسته بندی گردیده است که از نظرات کارشناسان حوزوی و دانشگاهی نیز بهره گیری شده است. سپس برای ارزیابی و تحلیل از دو رویکرد سنجش و تحلیل محلات بر اساس شاخص ها و سنجش و تحلیل شاخص ها در محلات با به کارگیری مدل های ارزیابی چند معیاره فرایند تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس استفاده شده -است. در وهله بعدی با تحلیل نتایج دو رویکرد به آسیب شناسی شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی در محلات قدیم و جدید اقدام گردیده است. نتایج نشان می دهد که محله بهداری نسبت به محله مهدی القدم از نظر شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی در وضعیت مطلوب تری می باشد. با توجه به نتایج تحلیل شاخص ها در محلات، شاخص مقاومت و ایمنی در وضعیت نسبتا مطلوب،و شاخص های دسترسی مسکن، اِشرافیت و فضای سبز در محله در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. درنهایت برای رفع ضعف ها،به ارائه راهکارها و پیشنهادات پرداخته شده است.            
            مدیریت جذب گردشگر در بافت های تاریخی با تکیه بر وجوه کالبدی محیط شهری (نمونه موردی: حدفاصل امامزاده حسن تا کاروانسرای شاه عباسی شهر کرج)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
                منبع:
                فضای گردشگری سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳                                    
                        37 - 56                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                بافت تاریخی شهرها مجموعه متنوعی از قابلیت های گردشگری را در خود جای داده اند که در صورت توجه و هدایت مناسب می توانند به ارتقای گردشگری و درنتیجه توسعه شهری بینجامند. در مقاله حاضر به کمک روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از طریق تمرکز بر مفهوم پیاده راه گردشگری و تعریف مؤلفه های اثرگذار بر آن، مدل نظری تحقیق تدوین شده و سپس کاربرد آن در محدوده بافت تاریخی مطالعه مورد آزمون تجربی قرار می گیرد. هدف تحقیق دریافت و آزمون راهبرد مؤثر در مدیریت جذب گردشگر و ارتقای تعاملات اجتماعی شهروندان در محدوده بافت تاریخی شهر کرج و تعمیم نتایج به پیشنهادهای مدیریت انسانی پایدار در محدوده های بافت های تاریخی شهرهاست. یافته ها شامل تدوین برنامه راهبردی و ملاحظات طراحی بر روی نقشه طرح تفصیلی شهر است. عوامل سرزندگی و جذابیت محیط بنابر فرصت های بالقوه کالبدی، محیطی و طبیعی درون محور مطالعاتی قابلیت بیش تری در جذب گردشگر دارند. نفوذپذیری و خوانایی به علت خصوصیات کالبدی، نشانه ها و پیکربندی فضایی محدوده در میان شاخص ها وضعیت بهتری را داراست. همچنین شاخص های سلامت عمومی/ آموزش و برابری/ پایداری محیطی به دلیل قابلیت های ویژه بافت، عوامل عمده در جذب گردشگران شهری به این منطقه به شمار می آید.            
            تدوین سناریوهای اندرکنش جغرافیایی در زیرساخت های حیاتی حین مخاطرات شهری در اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                آمایش سرزمین دوره هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۷)                                    
                        523 - 542                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                در سال های اخیر، سیستم های زیرساختی، به دلیل افزایش بلایای طبیعی یا انسان ساز و به دلیل وابستگی های داخلی و خارجی بین اجزای سیستم، غالباً دچار اختلال شده اند. وابستگی های متقابل زیرساختی ممکن است آسیب پذیری بیشتری ایجاد کند و باعث خرابی های آبشاری شود. هدف کلی پژوهش حاضر تدوین سناریوهای اندرکنش جغرافیایی زیرساخت های حیاتی حین مخاطرات شهری در اهواز بود. این پژوهش به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات و بررسی های میدانی اسنادی است. شاخص های پژوهش بر اساس تلفیق نتایج آرای خبرگان و سوابق موجود استخراج و ارتباط سنجی شد. برای سناریونگاری بعد از شناسایی متغیرها، ابتدا عوامل کلیدی مؤثر بر موضوع مشخص و سپس برای هر یک از متغیرها وضعیت های مختلفی تعریف شد. شناسایی نیروهای پیشران و مؤثر در اندرکنش زیرساخت های شهر اهواز با استفاده از مدل هایی نظیر «تحلیل اثرهای متقاطع» و نرم افزار «میک مک» انجام شد. جهت شناسایی و تحلیل و گزینش سناریوهای منتخب از تحلیل بالانس اثرهای متقابل در نرم افزار سناریوویزارد استفاده شد. بررسی صفحه سناریو در نرم افزار سناریوویزارد نیز نشان می دهد از مجموع 80 وضعیت موجود پیشران های اندرکنش مکانی زیرساخت های حیاتی تعداد 26 حالت (5/32 درصد) وضعیت مطلوب، تعداد 29 حالت (25/36 درصد) وضعیت ایستا، تعداد 25 حالت (25/31 درصد) وضعیت بحرانی دارند.            
            ارزیابی خدمت آبزی پروری اکوسیستم تالاب قره قشلاق(مقاله علمی وزارت علوم)
                منبع:
                پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۱)                                    
                        429 - 444                    
                            
        
        
            	
                            
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                خدمات اکوسیستم مجموعه مزایای مستقیم و غیرمستقیمی است که انسان از اکوسیستم دریافت می کند. با توجه به اهمیت خدمات اکوسیستمی مربوط به تالاب ها، ابزارها و مدل های مختلفی برای مطالعه و بررسی این خدمات وجود دارد، مطالعه حاضر با موضوع ارزیابی و ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی محدوده مطالعاتی تالاب قره قشلاق با هدف شناخت نوع تالاب و کارکردهای شاخص تالاب قره قشلاق بوده تا با پهنه بندی و تعیین ارزش و عرضه خدمات اکوسیستمی بتوان با برنامه ریزی و تصمیم سازی مدیریتی تالاب مذکور، توسعه و کارکرد پایدار تالاب را فراهم نمود. در این پژوهش از ابزارهای مختص خدمات اکوسیستمی از جمله اینوست بر روی خدمات آبزی پروری تالاب قره قشلاق استفاده شده است و به جهت ارزشگذاری اقتصادی نیز از روش ارزشگذاری مشروط بهره گرفته شده است. نتیجه بررسی نشان می دهد ارزش اقتصادی کارکرد پرورش آبزیان در ضلع جنوب غربی محدوده، باعث حفظ و تثبیت ارزش کارکرد زیستگاهی تالاب قره قشلاق می باشد که به میزان 2232 هکتار از سطح محدوده برای پرورش ماهی مناسب که درآمد خالص پرورش ماهی 4059 (هزار دلار) بوده و ارزش فعلی خالص 1946 (هزار دلار) در مزارع برآورد گردیده است.            
            ارزیابی عملکرد کنشگران شهری در توسعه اعیان سازی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)
            حوزههای تخصصی: 
        
                
                                            
                نوسازی بافت فرسوده در اثر اقدامات سرمایه گذاری توسط دولت با گروه های محلی به عنوان یک رویکرد توسعه درونزا روی می دهد. یکی از مهمترین اقدامات نوسازی، اقدامات اعیان سازی با مشارکت گروه ها و کنشگران متعددی بصورت بخش عمومی، خصوصی و حتی تعاونی می باشد. لذا، تبیین نقش و چگونگی عملکرد کنشگران در اعیان سازی بافت فرسوده، تاثیر قابل توجهی در ساماندهی پروژه های نوسازی دارد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، بدنبال تحلیل نقش کنشگران تاثیرگذار در توسعه اعیان سازی بافت فرسوده شهری با مدل مکتور در شهر زنجان است. گردآوری داده ها با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. جامعه آماری با روش نمونه گیری گلوله برفی، 30 نمونه انتخاب شد. برای تحلیل داده ها از رویکرد تحلیل اثرات متقابل ساختاری و مدل چندموضوع-چندبازیگر با کمک نرم افزارهای MIC MAC و Mactor استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که30 عاملی اصلی در ابعاد مختلف بر اعیان سازی بافت فرسوده در شهر زنجان تاثیر مستقیم دارند. و پیشرانهای کلیدی اعیان سازی بافت فرسوده شامل «مساحت مسکن؛ استحکام مسکن؛ تعهدپذیری؛ وضعیت کاربری معابر؛ تناسب مسکن با نیاز ساکنین؛ سیمای ساختمانها؛ سرزندگی؛ تناسب هزینه و درآمد؛ سرانه کاربری خدماتی؛ کاربری های ناسازگار و مزاحم؛ وامنیت» است. طبق مدل چندموضوع-چندبازیگر، عامل اصلی اعیان سازی در شهر زنجان، مثلث روابط بین شهرداری-بخش خصوصی و اداره عمران و بهسازی است و محوریت اصلی نیز با بخش خصوصی می باشد. لذا برای تقویت نوسازی بافت فرسوده، افزایش استحکام مسکن؛ ایجاد شورای هماهنگی؛ و نظارت بر قراردادهای مشارکتی ضروری می باشد.