درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۶۱ تا ۳۸۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۳۶۱.

بررسی زباهنگ دل نگرانی برای دیگری در ایرانیان: از هیچ دلی تا فرادلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۱ 41 - 75

کلیدواژه‌ها: زباهنگ دل نگرانی هیچ دلی برون دلی درون دلی فرادلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۵۷
برقراری تعامل اجتماعی، بخش جدایی ناپذیر زندگی است و انسان ها، برای درک احساسات و عواطف یک دیگر به شیوه ای متفاوت ابراز نگرانی می کنند. درحالی که برخی نسبت به دغدغه مندی های شخص مقابل خود بی تفاوت هستند، برخی دیگر تنها همزبانی می کنند و در سطحی بالاتر برخی تمایل دارند خود را جای دیگری گذاشته و برای او گام هایی بردارند. در پژوهش کیفی حاضر، نگارندگان به بررسی 448 پاره گفتار به دست آمده از 30 فیلم و سریال با ژانر اجتماعی و 211 پاره گفتار جمع آوری شده از مکالمات افراد (با بازه سنی 18 تا 69 سال) در مکان های عمومی، خصوصی (رسمی/غیررسمی) و فضای مجازی مربوط به زباهنگ «دل نگرانی نسبت به دیگری» پرداخته و آنان را در چهار سطح هیچ دلی، برون دلی، درون دلی و فرادلی براساس الگوی مفهومی تحلیلی زباهنگ مورد مداقه قرار دادند. نتایج نشان داد افراد با اهداف متفاوتی مانند دلسوزی، نصیحت، سلب مسئولیت و تبرئه خود، تغییر در تصمیم، شماتت، فداکاری، گلایه و موارد مشابه از این زباهنگ استفاده می کنند. افزون براین، این زباهنگ تأییدی بر فرهنگ های تعارف، جمع گرایی، هلویی، اغراق افزوده و غیرمستقیم گویی ایرانیان است که افراد نسبت به آن در مرحله درون آگاهی قرار دارند. همچنین، یافته ها نشان می دهند امروزه میزان دل نگرانی افراد بیشتر به سمت هیچ دلی و برون دلی پیش رفته که این امر نمایانگر متمایل شدن آنان از جمع گرایی به سمت فردگرایی است. بنابراین، واکاوی این زباهنگ به شناسایی بیشتر سطوح درون دلی و فرادلی در قالب عبارت های زبانی کمک بسیاری می کند و راه را برای به فرهنگی و شناسایی ژن های معیوب در جامعه هموار می سازد.
۳۶۲.

شبه وندها: شواهدی از زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۵۳ 151 - 171

کلیدواژه‌ها: شبه وندها زبان فارسی وند واژه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۵۳
شواهد و نمونه هایی در زبان فارسی مشاهده می شود که می توان این سازه ها را شبه وند یا نیمه وند و یا وندواره نامید. در حالی که این سازه ها در فارسی به تنهایی نیز به کار می روند و کاربرد مستقل دارند در الصاق به واژه های دیگر مانند وندهای اشتقاقی عمل می کنند و تغییر معنایی حاصل می شود. این شبه وندها به هر پایه ای الصاق نمی شوند و پایه به لحاظ معنایی لازم است واجد شرایطی باشد که پذیرای شبه وند باشد. این شبه وندها زمانی که به عنوان تکواژ آزاد یا واژه ای مستقل در جملات و عبارات به کار می روند بسامد بیشتری دارند و محدودیت فوق در سطح گروه و جمله اعمال نمی شود. تعدادی از شبه وندهای پرکاربرد فارسی در این مقاله بررسی می شود اما این پژوهش شامل همه شبه وندهای موجود در فارسی امروزی نیست. پژوهش حاضر از نوع همزمانی است و تغییرات تاریخی را بررسی نمی کند با این پیش فرض که محتمل است این شبه وندها در مسیر تغییرات زبانی مبدل به وند شوند. نمونه های این مقاله غالباً از فارسی گفتاری هستند و شامل هر دو پیش شبه وندها و پس شبه وندها می شوند. و در واقع در فارسی هر دو نوع مشاهده می شوند. پژوهش حاضر وجود شبه وندها را با ویژگی های مختص به خود در فارسی امروزی مانند برخی از زبان های دنیا به اثبات می رساند سازه هایی که جایگاه بینابینی واژه از یکسو و وند از سوی دیگر دارند در حالی که هر دوی آنها را شامل می شوند.
۳۶۳.

Priming as a Learning Effect: The Case of Phrasal Verbs(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Applied Research on English Language, V. ۱۳ , N. ۳ , ۲۰۲۴ 131 - 152

کلیدواژه‌ها: Second language acquisition Implicit Learning Priming Phrasal Verbs Motion Event

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۰
While second language acquisition can be a complex and time-consuming process, developing efficient approaches that are less demanding on the part of the learner can greatly enhance the learning outcomes. The present study was an attempt to explore the potential application of priming as an approach to enhance the production of motion phrasal verbs. Ninety students were divided into intermediate and upper-intermediate groups based on their proficiency levels. The participants were required to narrate a silent movie as a baseline written production task. In the next stage, for the purpose of priming, they were required to read a storybook containing instances of motion events expressed in phrasal verbs. Immediately afterward, the participants were asked to narrate a second silent movie. The researchers also administered a working memory test to investigate its potential impact on the learning outcomes. The results indicated that only the upper-intermediate group benefited from the priming mechanism. Additionally, the results suggested that working memory did not show a significant predictive role in implicit learning within the specific context of motion phrasal verbs. These findings are in line with the processability hypothesis, which posits that developmental readiness plays a significant role in language learning.
۳۶۴.

حوزه مفهومی شکار و بازنمایی منفی آن در مقوله عشق: تحلیلی شناختی - فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۴۶ 101 - 119

کلیدواژه‌ها: استعاره مفهومی زبان شناسی شناختی جنسیت زبان شناسی فرهنگی استعاره شکار ضرب المثل فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۳۳
استعاره به منزله فرایندی شناختی، مقوله های ذهنی را در حوزه ای ملموس، عینیت می بخشد و امکان مطالعه ساختار ذهنی انسان را فراهم می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی کلان استعاره «ازدواج شکار است» و بازنمایی منفی آن در حوزه عشق (همسرگزینی و ازدواج) براساس نظریه استعاره مفهومی و زبان شناسی فرهنگی (پالمر، 1996؛ شریفیان، 1392) است. با استناد به پیکره دادگان زبان فارسی و ضرب المثل های فارسی، استعاره «ازدواج شکار است» و بازنمایی منفی آن در این حوزه را بررسی کردیم. سه خرده استعاره «همسرگزینی و ازدواج، شکار است»، «همسرگزینی و ازدواج، سرقت است» و «همسرگزینی و ازدواج، اسارت است» به دست آمد. این خرده استعاره ها در قالب استعاره های زبانی «شکارکردن»، «به چنگ آوردن»، «عقل و هوش ربودن»، «قاپ دزدیدن»، «قرزدن»، «تورکردن»، «گرفتارکردن»، «به دام انداختن»، «اسیرکردن»، «به بندگی گرفتن» و «درکمندکشیدن» با بار عاطفی منفی درباره مرد یا زن به کار می روند. یافته ها نشان داد که در زبان فارسی بازنمایی استعاری منفی حوزه شکار درزمینه «همسرگزینی و ازدواج» درمورد زن و مرد مشاهده می شود. گاه زن صیدی ارزشمند و طعمه مرد است و گاه نقش صیاد را پیدا می کند و مرد به عنوان طعمه شکارچیِ زن معرفی می شود. نتایج نشان داد که عواملی مانند جنسیت، تعهد نسبت به زندگی مشترک و تناسب زوجین به لحاظ ظاهری، اقتصادی، سن، تجرد و اخلاق مداری بر بازنمایی های استعاری تأثیرگذار هستند.
۳۶۵.

“We Are Given Controlled Content Out of Fear of Parents’ Disapproval”: English Language Teacher Education Practices in Selected Private Bilingual Schools(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Applied Research on English Language, V. ۱۳ , N. ۱ , ۲۰۲۴ 79 - 110

کلیدواژه‌ها: English language teaching teacher education teacher training Private Bilingual Schools

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
The mushrooming of private bilingual schools (PBSs) in large cities of Iran highlights the importance of equipping English teachers in these schools with the required knowledge to hold high-quality English classes. In the absence of publications on the status of English language teaching (ELT) and hence English language teacher education (ELTE) practices in PBSs of Iran, the present inquiry was initiated to explore these neglected aspects in five PBSs in Tehran. In-depth semi-structured interviews with two principals, four English supervisors, and 16 English teachers were used for data collection. Thematic analysis of the data revealed how topics such as teaching methods, materials development, religious values, native and foreign cultures, technological literacy, English accents, use of mother tongue, and teacher reflection were perceived in teacher education practices of the selected schools. This finding can provide policymakers, school principals, English supervisors, and teachers with insights into the value of ELTE programs and the areas needing refinement.   
۳۶۶.

Applying the Activity Theory Framework to Raise EFL Learners’ Ecological Critical Language Awareness(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۱۲, Issue ۵۰, Autumn ۲۰۲۴ 79 - 93

کلیدواژه‌ها: Activity theory Ecolinguistics Ecological critical language awareness Environmental studies Second language acquisition

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۸۳
Our planet faces major environmental issues that must be addressed through ecological initiatives, education, and awareness raising. In language education, ecolinguistics has grown substantially during the last decade and has taken a cognitive step toward fostering and improving people’s ecological awareness; however, there was no mention of pedagogical practices of ecolinguistics rooted in theories of second language teaching and learning. Thus, the present study sought to apply a framework of English teaching based on the Activity Theory to raise EFL learners’ ecological critical language awareness. The researchers of the current quasi-experimental study employed a non-equivalent pretest and posttest control-group design to assess the effectiveness of using an AT-based framework in EFL classes to foster learners’ critical language awareness of ecological issues. An experimental group (n=45) and a control group (n=45) with intermediate-level members selected through convenience sampling took part in the study. The experimental group was taught with the AT-based framework, while the control group was not. The result of the independent samples t-test indicated that the ECLA of the experimental group had risen significantly compared to the control group. Also, the results of a series of paired samples t-tests comparing the pretest and posttest of the experimental group’s score on each domain of the ECLA showed that the learners’ awareness of all six domains had significantly improved. The study suggests that implementing the AT-based framework to teach ecolinguistics in language classes can be a promising way to raise learners’ ECLA.
۳۶۷.

نقش خودکارآمدی نگارش و استراتژی نگارش در عملکرد نگارشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ۱۵ بهمن و اسفند ۱۴۰۳ شماره ۶ (پیاپی ۸۴) 405 - 436

کلیدواژه‌ها: خودکارآمدی نگارش استراتژی های نگارش عملکرد نگارشی نگارش استدلالی نگارش روایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۷۸
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین خودکارآمدی نگارش و استراتژی در عملکرد نگارشی است. بدین منظور، 110 شرکت کننده دو پرسش نامه، شامل پرسش نامه خودکارآمدی نگارش و پرسش نامه استراتژی نگارش را تکمیل کردند و دو نگارش استدلالی  و روایی  منتخب از بخش نگارش آزمون تافل را نوشتند. برای تحلیل داده ها، از ضریب هم بستگی و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد که هیچ رابطه معناداری بین خودکارآمدی نگارش و استفاده از استراتژی نگارش وجود نداشت. رابطه معناداری بین خودکارآمدی نگارش و موفقیت در نگارش پیدا شد. همچنین، رابطه منفی بین استراتژی نگارش و عملکرد نگارشی دیده شد. نتایج رگرسیون نشان داد که تنها خودکارآمدی نگارش عملکرد نگارشی را پیش بینی کرد. نتایج این پژوهش می تواند به معلمان زبان کمک کند تا عملکرد نگارش زبان آموزانشان را بهبود بخشند.
۳۶۸.

بررسی سوگیری جنسیتی در کتاب ‌های «فارسی ایران امروز» و «گام اوّل»: پژوهشی پیکره بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۵۲ 39 - 69

کلیدواژه‌ها: اجتماعی شدگی جنسیت سوگیری جنسیتی نقش های جنسیتی و هویت جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۴۷
نمایش نادرست و یا نمایش ندادن نقش هر یک از دو جنس زن و مرد در مواد آموزشی زبان، نشان از سو گیری جنسیتی دارد و منجر به بازتولید کلیشه های جنسیتی در زبان آموزان خواهد شد. پژوهش حاضر به بررسی چگونگی بازنمایی جنسیت در مواد آموزشی آزفا، به ویژه تألیف نگارندگان خارج از ایران و داخل ایران می پردازد. به این منظور، کتاب «فارسی ایران امروز، جلد1» به عنوان نمونه ای از اثر نگارندگان خارج از ایران و کتاب «گام اوّل» به عنوان نمونه ای از تألیف نگارندگان داخل ایران، مورد ارزیابی قرار گرفته اند. پژوهش حاضر پیکره بنیاد است. بنابراین، در گام نخست براساس متن ها و تصاویر مواد آموزشیِ پیش گفته، پیکره های جداگانه مناسبی با هدف پژوهش ایجاد شد. سپس با استفاده از نرم افزارهای استروگرپ و لنکس باکس پیکره ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند و جدول هایی برای تحلیل و بررسی پرسش های پژوهش، ارائه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد منبع های آموزشی مورداشاره، در بخش بازنمودهای زبانی (اسم های، صفت ها و شمار مشارکت کننده ها در گفت وگو) و نیز در بخش بازنمودهای غیرزبانی (مشاغل و تصاویر) پراکندگی جنسیتی یکسانی ندارند و جلوه های سوگیری جنسیتی در این منابع درسی بارز است. مقایسه دو منبع نیز نشان می دهد اگر چه کتاب «فارسی ایران امروز» نسبت به کتاب «گام اوّل» سوگیری جنسیتی متعادل تری دارد و با شرایط جامعه ایران امروز سازگاری بیشتری را نشان می دهد؛ ولی هر دو کتاب به بازبینی دوباره نیاز دارند. یافته های این پژوهش می تواند برای برنامه ریزان آموزشی، نگارندگان کتاب های درسی، معلمان آزفا و زبان شناسان اجتماعی برای ایجاد فضای آموزشی عادلانه و دور از کلیشه های جنسیتی مفید باشد.
۳۶۹.

مقایسه نگرش دبیران زبان به مسائل هویتی – فرهنگی در کتاب های زبان انگلیسی پایه هفتم و اول راهنمایی پیشین/A Comparison of the Attitudes of English Language Teachers towards the Identity-Cultural Issues in English Language Textbooks of the 7th Grade (former system) and the 1st Grade (Newly Authored)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال ۱۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۰ 179 - 210

کلیدواژه‌ها: دبیران زبان انگلیسی مسائل هویتی - فرهنگی کتاب پایه هفتم کتاب اول راهنمایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۳۷
از منظر جامعه شناسی زبان، مسائل هویتی - فرهنگی به عنوان آن روی سکه زبان، یکی از مهم ترین مسائلی است که می تواند از طریق کتاب های درسی از جمله کتب زبان انگلیسی مطرح شود. باتوجه به اهمیت موضوع پژوهشگر بر آن شد تا میزان حضور این مهم را از منظر دبیران زبان در کتاب زبان انگلیسی تازه تألیف بسنجد و آن را با کتاب پیشین مقایسه کند و مهم ترین نقاط قوت و ضعف کتاب جدید را برشمرد. جامعه آماری این پژوهش تمامی دبیران شاغل در آموزش وپرورش سراسر کشور است. در این تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش نمونه گیری به شیوه خوشه ای چندمرحله ای (جغرافیایی) است. برای انتخاب نمونه معلمان از کل استان های ایران، پنج استان بر اساس منطقه جغرافیایی، در نظرگرفته شده و در مرحله بعد از هر استان 40 دبیر به صورت تصادفی انتخاب گردیده است. پژوهش نشان داد 74 درصد دبیران به ضرورت توجه به عناصر فرهنگی و هویتی در کتاب تازه تألیف (Prospect 1) در حد بسیار زیاد و زیاد معتقدند و تنها 3 درصد دبیران، پاسخ کم و بسیار کم ارائه داده اند و 69 درصد دبیران، موفقیت کتاب تازه تألیف در معرفی و پرداختن به عناصر هویتی و فرهنگی را زیاد و بسیار زیاد ارزیابی کرده اند. همچنین 55 درصد دبیران، موفقیت کتاب اول راهنمایی سابق را در این زمینه در حد بسیار کم و کم ارزیابی می کنند و این نشان دهنده این مطلب است که کتاب های سابق نسبت به کتاب های تازه تألیف به مسائل فرهنگی هویتی، توجه کمتری داشته است. نتایج این تحقیق می تواند برای برنامه ریزان، مؤلفان و دبیران زبان راهگشا باشد.
۳۷۰.

Differential Effects of Non-linguistic Feedback Types on Complexity, Accuracy and Fluency of EFL Learners’ Speaking Performance in Online Education(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No. ۳۴, Fall & Winter ۲۰۲۴ 241 - 256

کلیدواژه‌ها: Accuracy Complexity fluency reference of comparison feedback regulatory focus feedback speaking

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۴۱
This study examined the impacts of providing regulatory focus feedback (RFF) in the forms of prevention and promotion as well as reference of comparison feedback (RCF) in the forms of normative and self-referential on EFL learners’ speaking complexity, accuracy, and fluency (CAF) in online speaking courses. For this purpose, 100 intermediate EFL learners in a language institute were randomly assigned into four experimental groups and one control group (N=20). Language learners were required to respond to two speaking tasks from the IELTS exam before and after receiving 16 sessions of the intervention. The data were subjected to ANCOVA analysis and paired samples comparisons. The results showed that the participants’ speaking performance was better in all four experimental groups compared to the control group. Moreover, the superiority of self-referential feedback in improving the participants’ oral production ability over normative feedback was demonstrated. Prevention-focused feedback was shown to be influential in improving accuracy. Finally, practical implications for how EFL teachers can enhance language learners’ oral production ability are discussed.
۳۷۱.

گویش سنجی گونه های زبانی رایج در حدّ ِفاصل جنوب استان همدان تا شمال استان خوزستان: با استفاده از رویکرد فاصلۀ لونشتاین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ۱۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۴ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: گویش سنجی فاصله لونشتاین تناوب آوایی لری بختیاری لُری لرستانی لکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۲۱۶
گویش سنجی، رویکردی رایانشی، کمّی و آماری است که در آن تفاوت های زبانی در گستره جغرافیایی معیّن، با استفاده از روش های مشخص بررسی می شود. در پژوهش پیشِ رو، فاصله زبانی گونه های رایج در حدِّفاصل جنوب استان همدان تا شمال استان خوزستان و نحوه توزیع منطقه ای آن ها با استفاده از رویکردی نوین در گویش سنجی بررسی شده است. این گونه های زبانی عمدتاً لکی و لری هستند. این پژوهش به روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. بنابراین، برای انجام آن، فاصله زبانی معادل 100 واژه در 80 جایگاه با استفاده از فاصله لونشتاین در بسته نرم افزاری Rug/L04 سنجش و اندازه گیری شده است. بروندادهای حاصل از تحلیل فاصله های زبانی به صورت نقشه ها و نمودارهای قابلِ تفسیر و تحلیل های آماری ارائه می گردد. عمده ترین دستاوردهای این پژوهش عبارت اند از: 1. خوشه بندی گونه های زبانی؛ 2. نحوه توزیع زبانی- جغرافیایی آن ها در طول پیوستار زبانی. بررسی تفاوت های آوایی-واژگانی میان داده های زبانی گردآوری شده نیز ماهیت پیوستاری بودن این گونه های زبانی را تأیید می کند. از این رو، در یک سر پیوستار، گونه های زبانی لکی و لُری لرستانی و در سر دیگر آن گونه های زبانی لُری بختیاری واقع شده اند.
۳۷۲.

Nomadology in Cormac McCarthy's The Crossing and The Road: The Deleuzian Geocritical Study(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۱۲, Issue ۵۰, Autumn ۲۰۲۴ 147 - 155

کلیدواژه‌ها: Cormac McCarthy The Crossing the Road Deleuze Geocriticism Nomadology

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۶۵
In the present essay, the researchers aim at studying two famous novels "The Crossing" and "The Road" in the light of Deleuzian geocritical concepts such as: nomad, rhizome, smooth space, and war machine. Studying space and place in American literature is a new trend. Space and landscape, considered as smooth space and striated space in Deleuze and Guattari's nomadology, are significantly highlighted in American literature. By drawing on Deleuze and Guattari's view of rhizome, which does not follow any plans or structures, the novel can be regarded as a rhizomatic structure in which the characters with nomadic existence move freely in a smooth space- a space without an explicit beginning and a clear destination. Portraying American space and landscape is a dominant theme in Cormac McCarthy's novels, including "The Crossing" and "The Road", in which the characters move from a rooted life to a nomadic life. Through examining these two novels, this paper is going to investigate the movement of nomadic characters in the smooth space of the postmodern world. Moreover, through exploring the relationship between literature, space, and identity, drawing on the philosophical ideas of Deleuz and Guatari, this paper is going to expose in what extent the representation of spaces in literature can reflect and shape cultural and national identities.
۳۷۳.

تحلیل بهینگی جابه جایی های زنجیری نظام واکه ای زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۹ 259-292

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی نظام واکه ای جابه جایی زنجیری نظریه بهینگی زنجیره گزینه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۹
پژوهش حاضر به بررسی تغییرات درزمانی نظام واکه ای زبان فارسی از ایرانی باستان به فارسی میانه، فارسی دری و به فارسی امروز، توصیف چگونگی رخداد آنها و تحلیل چرایی وقوع آنها در چارچوب نظریه بهینگی پرداخته است. این تغییرات از نوع نظام مند مستقل از بافت هستند که در قالب جابه جایی های زنجیری در فضای واکه ای شکل گرفته اند و نتیجه آنها ایجاد نظام واکه ای متقارن تر به لحاظ تمایزهای کیفی واکه های ساده و ازمیان رفتن نقش واجی واکه های مرکب و واکه های بلند بوده است. این تحولات در نظریه بهینگی با تعامل محدودیت ها توجیه می شود. برون داد نهایی این تعامل در هر دوره (گونه) زبانی واکه بهینه آن دوره است که برای گویشور آن منطبق بر درون داد است و تا زمانی که تغییر واکه ای دیگری ایجاد نشود، در واجگان وی باقی می ماند. تغییر جدید با تغییر در مرتبه محدودیت ها بازنمایی می شود و به بازسازی درون داد می انجامد. تحلیل مراحل میانی تغییرات واکه ها مانند تغییرات واکه های مرکب نیز در رویکرد زنجیره گزینه ها در این نظریه ممکن است.
۳۷۴.

بررسی استعاره های فضایی در چهار اثر از نویسندگان زن و مرد از منظر معنی شناسی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۴۵ 21 - 35

کلیدواژه‌ها: استعاره ادبیات معنی شناسی شناختی نویسندگان زن و مرد لیکاف و جانسون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۶۶
استعاره در ادبیات فارسی، قدمت و جایگاه والایی داشته است. ادبیات پدیده ای اجتماعی است و پیوند ادبیات و جامعه انکارنشدنی است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تفاوت کاربرد استعاره های فضایی بالا و پایین در چهار اثر متفاوت از نویسندگان زن و مرد در چهار دهه متوالی بررسی شود تا مشخص شود استعاره های فضایی در این چهار اثر چگونه به کار گرفته می شوند و تأثیر شرایط جامعه بر بروز و کاربرد استعاره های فضایی به چه صورت است. به این منظور، چهار رمان از دو نویسنده مرد و دو نویسنده زن از دهه ۶۰ نخل های بی سر، ۷۰ روی ماه خداوند را ببوس، ۸۰ چراغ ها را من خاموش می کنم و ۹۰ پاییز فصل آخر سال است، انتخاب شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و بنابر دیدگاه لیکاف و جانسون (۱۹۸۰) و در چارچوب معنی شناسی شناختی انجام شده است. پیکره پژوهش، جمله هایی از هر چهار رمان است که به طور جداگانه بررسی و تحلیل شده اند. یافته ها نشان داد که میزان استعاره های بالا در آثار نویسندگان زن بیشتر به کار رفته است؛ تجربه های زیسته در کاربرد استعاره ها نقش دارد و مهم تر اینکه استعاره های بالا همیشه مفهوم شادی و استعاره های پایین مفهوم غم را ندارد.
۳۷۵.

چشم انداز زبانی زبان کردی در غرب ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۴۵ 103 - 117

کلیدواژه‌ها: جامعه شناسی زبان چشم انداز زبانی زبان کردی کرمانشاه سنندج ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۱۹۲
چشم انداز زبانی، حوزه پژوهشی نسبتاً جدیدی است که در سال های اخیر نظر پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است چشم انداز زبانی غرب ایران با نگاهی دقیق بررسی شود. به این منظور، مجموع 772 تابلو و علائم زبانی در شهرهای کرمانشاه، سنندج و ایلام عکس برداری شدند؛ سپس براساس تمایز از بالابه پایین (دولتی) درمقابلِ تمایز از پایین به بالا (بخش شخصی و خصوصی) طبقه بندی شدند. از مجموع 772 عکس، 578 عکس مربوط به تابلوها و علائم پایین به بالا و 194 عکس مربوط به تابلوهای بالابه پایین بوده است. نتایج چشم انداز زبانی نشان داد که درمیانِ نشانه های دوزبانه، فارسی-کردی بیشترین فراوانی را در سنندج دارد؛ درحالی که نشانه های فارسی-انگلیسی در کرمانشاه و ایلام بیشتر است. در همه شهرها، تابلوهای فارسی-عربی کمترین فراوانی را درمیانِ تابلوهای دوزبانه داشتند. سنندج تنها شهری بود که در آن زبان کردی بر علائم فارسی-کردی غالب بود.
۳۷۶.

ابعاد معنایی و نحوی زمان، نمود و وجهیت در صیغگان امری: مطالعه موردی کردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ۱۵ بهمن و اسفند ۱۴۰۳ شماره ۶ (پیاپی ۸۴) 197 - 239

کلیدواژه‌ها: امری نمود زمان وجهیت زبان کردی فرایند تحمیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۹۳
هدف جستار حاضر بررسی رابطه بین ساخت های امری و نظام زمان، نمود و وجه در کردی است.  روش تحقیق حاضر مبتنی بر رویکرد آیخنوالد و دیکسون (2017) و الگوی رده شناختی وندرآئورا و همکاران (2005) است. داده های تحقیق نیز عمدتاً از طریق مصاحبه با گویشوران جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان داد که صیغگان امری در کردی مبتنی بر سه ساخت امری بوده، و چهار راهبرد امری نیز در کنار این ساخت ها برای بیان معانی امری بکار می روند. همچنین نتایج نشان داد که ساخت های امری روی محور زمان دارای نوعی توزیع نامتقارن بوده، و همچنین رفتارهای متفاوتی در رابطه با پدیدار زمان دستوری دارند. همچنین روشن شد که ساخت امری عمدتاً میل به ترکیب با افعالی دارد که خصلت پویایی (نمود) آن ها مثبت است. اما ساخت امری در فرایند تحمیل خصیصه پویایی افعال را خنثی ساخته و ساخت نهایی تنها مراحل مقدماتی رخداد را بازنمایی می کند. به همین دلیل ساخت امری با عملگرهای ناقص آغازی به راحتی ترکیب می شود چراکه این عملگرها تنها مراحل آغازی رخداد را بازنمایی می کنند، و همچنین تمایلی به ترکیب با عملگر استمراری ناقص ندارد، چراکه این عملگر عمدتاً مراحل میانی و پویای رخداد را بازنمایی می کند. از سوی دیگر ساخت امری به دلیل ویژگی های نمودی و زمانی هرگز نمود کامل را به خود نمی پذیرد، چراکه این نمود تجانس معنایی با ساخت امری ندارد. درنهایت نتایج نشان داد که در صورت هر گونه جایگشت ساخت امری در محور نامتقارن زمان، عملگرهای وجهی به عنوان اولین جایگزین برای آن ها ظاهر می شوند. نتایج بیانگر این است که عبارات امری و رهنمودی عمدتاً دچار فقر معنایی در لایه های رخدادی بوده، و صرفاً چون یک کنش گفتار بیانی عمل می کنند.
۳۷۷.

موضع گیری و مشارکت جویی در نظریه های داوری در دادگاه خانواده : جستاری در گفتمان کاوی قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۶ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 1 - 24

کلیدواژه‌ها: دادگاه خانواده گفتمانکاوی قضایی مشارکت جویی موضع گیری نظریه داوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۷۶
پژوهش حاضر به بررسی و تشریح فرایند موضع گیری و مشارکت جویی در نظریه های داوری مربوط به دادگاه خانواده بر  اساس چارچوب پیشنهادی هایلند (2008) می پردازد. در پرونده های مربوط به طلاق، قاضی از هر یک از طرف ها (زن و شوهر) می خواهد که یک داور معرفی نمایند. داور موظف است قضاوت و نتیجه بررسی های خود از وضعیت هر یک از طرف ها را در قالب یک نظریه به قاضی ارائه دهد. در جستار حاضر ۳۶  نظریه داوری برای بحث و بررسی انتخاب شد. ۱۸ نظریه مربوط به داورهای منتخب طرف ها است که نظریه های غیر تخصصی و ۱۸ نمونه مربوط به نظریه داورهای منتخب دادگاه است که نظریه های تخصصی نام می گیرند. پس از بررسی داده ها براساس رویکردهای کمی و کیفی چنین محرز شد که نشان گرهای موضع گیری و (به نسبت کمتری) مشارکت جویی نقش محوری در شکل گیری گفتمان نظریه داوری دارند، به میزانی که به ازای هر 26/59 واژه در پیکره یک نشان گر موضع گیری و مشارکت جویی وجود دارد. همچنین، مقایسه نظریه های تخصصی و غیرتخصصی نشان می دهد که نظریه های تخصصی دارای کفایت توصیفی و تبیینی بیشتری هستند.
۳۷۸.

بررسی کارکرد تکنیک تغییر بیان در ترجمه پنج جزء پایانی قرآن کریم (موردپژوهی ترجمه های محمدعلی کوشا و نعمت الله صالحی نجف آبادی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 137 - 149

کلیدواژه‌ها: ترجمه قرآن کریم وینه و داربلنه تغییر بیان صالحی نجف آبادی محمدعلی کوشا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۲
یکی از الگوهای مطرح در نقد و ارزیابی ترجمه، الگوی وینه و داربلنه است. این دو زبان شناس با مصادیقی از دو زبان فرانسه و انگلیسی، تکنیک هایی را برای ترجمه معرفی کردند که بعدها قابلیت تعمیم و تطبیق در متون مختلف را پیدا کرد؛ تکنیک های متنوعی که ذیل دو روش مستقیم و غیرمستقیم ترجمه قرار می گیرند. تغییر بیان یکی از تکنیک های غیرمستقیم ترجمه است که در آن مترجم با تغییر زاویه دید یا تغییر دیدگاه به بازآفرینی متن مبدأ در زبان مقصد می پردازد. رایج ترین مصادیق این تکنیک را می توان در تبدیل وجه مثبت به منفی، تبدیل وجه مجهول به معلوم، تصریح سازی کنایه، تصریح سازی استعاره و علاقه های مجاز مرسل جست وجو کرد. مترجمان قرآن با اتکا به دانش بلاغی خود، انواع مختلفی از این مصادیق را در ترجمه های خود بکار می گیرند. جستار حاضر با هدف شناسایی مفاهیم نهفته در ترجمه برخی واژگان، ضمن تبیین این تکنیک از دیدگاه وینه و داربلنه، به روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد مقابله ای نحوه بهره گیری نعمت الله صالحی نجف آبادی و محمدعلی کوشا از آن را در ترجمه پنج جزء پایانی قرآن کریم واکاوی نموده و با مقایسه کیفیت دو ترجمه و به تبع آن میزان مقبولیت آنها نزد مخاطب فارسی زبان، بدین نتیجه رسیده است که دو مترجم در بیشتر موارد با عنایت به وجوه بلاغی واژگان، در راستای انتقال دقیق پیام متن مبدأ و اثرگذاری مطلوب نزد خواننده، به نحوی شایسته از این تکنیک بهره برده اند. در میان انواع تغییر بیان، تصریح سازی کنایه بیشترین و تبدیل مثبت به منفی، کمترین بسامد را در دو ترجمه دارند.
۳۷۹.

بررسی رابطه آگاهی از راهبردهای فراشناختی با درک شنیداری فارسی آموزان غیرایرانی سطح پیشرفته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال ۱۶ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۱ 105 - 137

کلیدواژه‌ها: توانش راهبردی راهبردهای یادگیری راهبرد فراشناختی درک شنیداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۴۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه «آگاهی فارسی آموزان از راهبردهای فراشناختی» و توانایی آنان در زمینه «درک شنیداری» انجام پذیرفت. آزمودنی های این پژوهش 29 فارسی آموز دختر و پسر سطح پیشرفته مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) بودند که زبان فارسی را برای ادامه تحصیل در رشته های دانشگاهی گروه فنی- مهندسی و پزشکی در دانشگاه های ایران می آموختند. برای بررسی چهار فرضیه پژوهش، از دو ابزار گردآوری داده بهره گرفته شد: یک  پرسشنامه 21 گویه ای آگاهی از راهبردهای فراشناختی شنیداری (Vandergrift, et al., 2006) شامل پنج مؤلفه طرح ریزی و ارزشیابی، توجه هدایت شده، دانش فرد، ترجمه ذهنی و حل مسأله، و یک آزمون درک شنیداری با 25 پرسش. برای تحلیل داده های به دست آمده، از آزمون های همبستگی، رگرسیون خطی، و آزمون های تی مستقل استفاده شد. یافته های بررسی داده ها نشان داد که بین آگاهی فارسی آموزان از راهبردهای فراشناختی و توانایی شان در درک شنیداری، رابطه مثبتی وجود دارد و حدود 47 درصد تغییرات متغیر وابسته، به وسیله پنج متغیر مستقل تبیین می شود. ازسویی دیگر، بین فارسی آموزان دارای تحصیلات دانشگاهی (کارشناسی و کارشناسی ارشد) و فارسی آموزان دارای تحصیلات سطح دیپلم، و همچنین بین فارسی آموزان زن و مرد، تفاوتی از نظر آگاهی از راهبردهای فراشناختی وجود نداشت. این نبود تفاوت در زمینه میزان آگاهی آنان از راهبردها، با توجه به رشته های تحصیلی (فنی و پزشکی) نیز آشکار بود. روی هم رفته، یافته های پژوهش پیشنهاد می کند که آگاهی فارسی آموزان از راهبردهای فراشناختی می تواند نقش مؤثری بر ارتقاء و بهبود مهارت شنیداری آن ها داشته باشد. از این رو، الزامی است مدرسان زبان فارسی در کلاس های درک شنیداری، در پی به کارگیری راهکارها و رویه هایی برای تقویت آگاهی فراشناختی فارسی آموزان و نیز آموزش این راهبردها به آنان باشند.   
۳۸۰.

Research into Iranian EFL Teachers’ Knowledge of Educational Ethical Codes: Development of a Synergistic Model(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No. ۳۴, Fall & Winter ۲۰۲۴ 135 - 168

کلیدواژه‌ها: ethics Ethical codes Education Knowledge EFL teacher

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۶۱
The study aimed to investigate the Iranian EFL teachers’ knowledge of educational ethical codes in academic settings through the employment of a newly-designed questionnaire, developed by the researchers. To this end, six university professors as experts were invited to participate in an unstructured interview related to the issue under study. The preliminary themes were extracted from the relevant literature and the experts’ opinions through qualitative analysis. Next, the initial questionnaire items were generated and approved by three experts. The reliability of the constructed questionnaire was calculated using Cronbach's alpha. Afterwards, the 40-item questionnaire was administered to 400 EFL teachers resulting in the elimination of eleven items through exploratory factor analysis. Five factors were drawn from the responses of teachers through EFA representing their knowledge of educational ethical codes. Additionally, the confirmatory factor analysis revealed that the five extracted components of the newly developed questionnaire including educational, affective, socio-cultural, behavioral, and professional ethics factors were all acceptably loaded on their constructs at an acceptable level, and the scale can successfully determine EFL teachers’ knowledge of ethical codes in educational settings. The findings of the study have valuable implications for teachers, students, teacher trainers, educational policymakers and administrators.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان