درخت حوزه‌های تخصصی

به رغم تحولاتی که در سال های اخیر در حوزه ی سلامت کشور صورت پذیرفته است، صاحب نظران نظام سلامت بر این باورند که توسعه ی مدیریت، چالش اصلی نظام سلامت است. در خصوص بهبود مدیریت سازمان های سلامت، اصرار بر فرایند پزشک محوری یک چالش است. در کشورهای در حال توسعه علاقه ای به دخیل کردن مدیران تخصصی برای اداره ی سازمان های بهداشتی وجود ندارد؛ از اینرو به نظر می رسد یکی از مهمترین چالش های کنونی نظام سلامت، عدم تناسب مسئولیت و اختیار و فقدان نظام ساختارمند انتخاب مدیران در این عرصه باشد. این مطالعه یک مطالعه مروری نقلی بود که به مرور ساده ی مستندات موجود در پایگاه های اطلاعات علمی و خبری و همچنین نظرات کارشناسان نظام سلامت در زمینه ی اهمیت و مختصات موضوع پزشک محوری پرداخته است. یافته ها حاکی از آن هستند که نظام سلامت کنونی ما مبتلا به نوعی پزشک زدگی مفرط حاکمیتی بوده و جهت رشد و غلبه بر عمده ی مشکلات خود نیاز به ایجاد تغییراتی اساسی در سیستم مدیریتی فعلی خود دارد. بر این اساس به نظر می رسد دستیابی به هدف اصلاح مدیریتی نظام پزشک محوری نیازمند عواملی همچون تدوین، اجرا و ارزیابی پروژه های پایلوت، تدوین سیاست برای نتایج پایلوت شده، ظرفیت سازی، آموزش و توانمندسازی مدیران می باشد.

مقدمه: با توجه به محدودیت منابع و نیازهای نامحدود به خصوص در زمینه خدمات بهداشتی و درمانی و نقش مهم بهداشت و درمان در سلامت افراد جامعه مسأله تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود در حوزه خطیر بهداشت و درمان حائز اهمیت می باشد. از همین رو این مطالعه با هدف ارزیابی اولویت گذاری بر اساس چارچوب پاسخگویی برای منطقی بودن در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفته تا فرایند اولویت گذاری را مورد شناسایی قرار دهد. روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعه ای کیفی است که از طریق مصاحبه با 18 نفر از صاحب نظران سلامت در خصوص تخصیص منابع داشگاه علوم پزشکی کرمان 6 ماه اول سال 1391 صورت گرفته است. برای انجام پژوهش چارچوب استانداردDaniels & Subin مورد استفاده قرار گرفته است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. جهت قابلیت انتقال یافته ها سعی گردید نمونه غیر متجانسی از افراد درگیر در خصوص تقسیم بودجه در معاونت ها استفاده شود .جهت اطمینان پذیری و تأییدپذیری متن نسخه برداری شد و تجزیه و تحلیل حاصل از آن به استادان مشارکت کننده در این پژوهش ارایه گردید و پیشنهادهای اصلاحی و نظرات ایشان اعمال شد. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس روش تحلیل چارچوبی صورت گرفته است. یافته ها: طی این مطالعه 4 کد اصلی شامل شفافیت، منطقی بودن، کنترل و نظارت، بازنگری و 9 کد فرعی شامل قابل پیش بینی بودن، ابهام، منطقی بودن، عدم توزیع منطقی، دو طرفه بودن، یک طرفه بودن، تناسب میان ساز و کار و منابع، وجود تجدیدن نظر، عدم وجود سازوکار می باشند. نتیجه گیری: فرایند اولویت گذاری در دانشگاه علوم پزشکی کرمان بر اساس چارچوب دانیلز و سابین از منطق اندکی برخوردار است. تصمیم گیری بدون بهره گیری از روش های دقیق و مشخص اندازه گیری هزینه ها و منافع مداخلات مختلف و مبتنی ساختن تصمیم گیری ها بر نتایج این بررسی ها، منجر به استفاده بهینه از منابع محدود نخواهد گردید.

بخش مدارک پزشکى با استفاده از نظامهاى نوین و استاندارد، مدارک پزشکى بیماران را به منظور خدمات بعدى و تهیَه آمار و تحقیقات به نحو قابل دسترسى ، بایگانى مى کند .از این آمار در پیشبرد اهداف آموزش پزشکى نیز استفاده خواهد شد. هدف از این مطالعه ، تعیین وضعیَت بخش مدارک پزشکى در کلیَه بیمارستان هاى تابعه دانشگاه علوم پزشکى ایران بود. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه ی توصیفى ست. براى گردآورى داده ها از روش سرشمارى استفاده شده، و کلیَه بخش هاى مدارک پزشکى در مراکز درمانى تابعه دانشگاه درسال 1379 با مراجعه مستقیم و استفاده از روشهاى مشاهده ، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه اى که از 334 سوال باز و بسته تشکیل شده بود مورد بررسى قرارگرفت. یافته ها: این پژوهش نشان داد که 3/4 درصد از روساى ادارات مدارک پزشکى کارشناس ارشد ، 1/52 درصد کارشناس ، 6/8 درصد کاردان و 4/30 درصد دیپلم و 3/4 درصد زیر دیپلم هستند که از این تعداد 6/82 درصدرازنان و 4/17 درصدرامردان تشکیل می دهند. ارزیابى وضعیت نوبت دهى به بیماران در مراکز مورد مطالعه نشان مى دهد 1/52 درصد از مراکز از طریق پذیرش ، 6/8 درصد از طریق منشى بخش ، 3/4 درصدبراساس دفترتعیین وقت ، 13 درصد براساس تعیین وقت پزشک و 7/21 درصد روزانه به مراجعین نوبت مى دهند ، همچنین 44 درصد از مراکز در مورد نظام ارجاع و اخذ رضایت از بیمار از دستورالعمل داخلى پیروى مى کنند و 5 درصد از مراکز درموردحقوق بیمار در پذیرش ، ضرب و جرح و فوریَت هاى پزشکى و، نظام ارجاع از دستورالعمل شفاهى پیروى مى کنند، وخط مشى ودستورالعمل مکتوب در مورد امورجارى بخش مدارک پزشکى وجودندارد.

مقدمه: ایمنی بیمار جزء بسیار مهم والزامی کیفیت مراقبت های بهداشتی درمانی است.خدمات غیر ایمن در عرصه سلامت علاوه بر تولید درد و رنج برای بیماران هزینه گزافی را نیز بر پیکره نظام سلامت وارد می آورد.بنابراین پژوهش حاضربا هدف ارزیابی زیر ساخت های ایمنی بیمار در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه تحلیلی است و به صورت مقطعی در بهار 1392انجام شده است. داده های مورد نیاز توسط چک لیست استانداردهای زیربنایی که توسط سازمان جهانی سلامت برای ارزیابی وضعیت ایمنی بیمار در بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرد با استفاده از فرایند مشاهده، مصاحبه و بررسی مستندات در 4بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS21 در سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.در نهایت وضعیت بیمارستان بر حسب سطح انطباق با استانداردهای زیربنایی ایمنی بیمار در سه سطح ضعیف کمتراز( 50 درصد) متوسط(70-50درصد) و خوب (بالاتر از 70درصد ) طبقه بندی شد. یافته ها: سطح انطباق با استانداردهای زیربنایی ایمنی بیماردر کل بیمارستان های مورد بررسی با میانگین 05/20±3/55 درصد در سطح متوسطی قرار داشت. در این میان محور حاکمیت و رهبری با میانگین سطح انطباق6/9±45/69 درصد و با کسب بیشترین امتیاز درسطح متوسط و محور جلب مشارکت و تعامل با بیمار و جامعه با میانگین سطح انطباق 43/14±5/37 درصد و باکسب کمترین امتیاز در سطح ضعیفی قرار داشت. نتیجه گیری: در مجموع وضعیت کلی زیر ساخت های ایمنی بیمار در بیمارستان های منتخب شهر اصفهان بر اساس چهار محور بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار در سطح متوسط ارزیابی شد. با توجه به اینکه کسب صددرصد استانداردهای حیاتی در تمامی ابعاد مورد بررسی برای دستیابی به حداقل سطح بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار الزامی است. لذا باید هدفگذاری های لازم در این خصوص در برنامه ریزی راهبردی و عملیاتی در راستای رسیدن کامل به استانداردها در چهار محور مورد بررسی، منظور گردد.

این پژوهش به منور بررسی رابطه روند اداره امور بیمارستان ها و شاخص های کارآیی در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران در سال 1379 صورت گرفت. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بصورت مقطعی انجام پذیرفت . اطلاعات مورد نیاز توسط دو پرسشنامه جمع آوری گردید. جامعه پژوهش را بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران مستقر در شهر تهران ( ده بیمارستان) تشکیل می داد.....

تولید پسماندهای پزشکی در دهه های اخیر در نتیجه افزایش رشد جمعیت، افزایش تعداد بیمارستان ها، وسیع شدن تسهیلات مراقبت سلامتی و استفاده از مواد قابل دفع نظیر سرنگ ها، و سوزن ها برای انجام مداخلات پزشکی و پرستاری افزایش چشمگیری یافته است. هدف از این پژوهش شناسایی عملکرد کادر پرستاری شاغل در بیمارستان های شهر اصفهان که خود تولیدکنندگان اصلی پسماندهای پزشکی محسوب می شوند، بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی همبستگی کاربردی است که بر روی 320 نفر از کادر پرستاری بخش های جراحی بیمارستان های شهر اصفهان در سال 1391 خورشیدی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها، دو پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر دو بخش بود بخش اول شامل مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش و بخش دوم شامل سؤالات مدیریت پسماندهای پزشکی بودکه روایی صوری و محتوای آن ها توسط ده نفر از اعضای محترم هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مورد تأیید قرار گرفته و پایایی نیز در مطالعه ای به صورت پایلوت مورد بررسی و با آلفای کرونباخ 7 /0 مورد تأئید قرار گرفت.پس از گردآوری داده ها، با استفاده ازنرم افزارSPSS نسخه 16 و آزمون های آماری t مستقل، همبستگی پیرسون، one-wayANOVA تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در بخش عملکرد کادر پرستاری براساس نمره وضعیت تفکیک و جمع آوری بر حسب بخش، جنسیت و با توجه به آزمون t مستقل نشان دهنده عدم رابطه معنی دار بود (1/0p=). میانگین و انحراف معیار در بخش های مربوط به وضعیت تفکیک و جمع آوری از مجموع 100 نمره، در بخش تفکیک دارای میانگین 04/74 انحراف معیار 39/20 و در جمع آوری با میانگین 40/80 و انحراف معیار 73/13بود. ضرایب همبستگی نشان دهنده عدم رابطه معنی دار بین سن و سابقه کار و تحصیلات با نمره تفکیک و جمع آوری، اما بین ساعات آموزش با نمره تفکیک رابطه مستقیم و معنی داری وجود داشت، دربخش نظارت سرپرستاران بر مراحل مدیریت پسماند میانگین نمره (از100 نمره) در قسمت های تفکیک (4/74)، بسته بندی(2/73)، جمع آوری (8/78) و حمل و نقل (95) بود که نشان دهنده بالاتر از حد متوسط در تمام مراحل است. نتیجه گیری: عملکرد کادر پرستاری در نمره وضعیت تفکیک و جمع آوری و آزمون مربوطه براساس بخش مردان و زنان بین آن ها تفاوت معنی داری وجود نداشت. براساس یافته های پژوهش، در مورد آموزش های کادر پرستاری در زمینه مدیریت پسماندهای پزشکی نیازمند توجه ویژه ای با تدوین برنامه های آموزشی سالیانه و ایجاد چارچوب هایی جهت این آموزش ها که می تواند به صورت کارگروهی، چهره به چهره، فیلم، اطلاعیه، بروشور، پمفلت و ایجاد گروه های آموزشی در بیمارستان ها باشد.

شادکامی یکی از مفاهیم مهم در زندگی روزمره افراد است. پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت شادکامی در دانشجویان رشته های مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقایسه ای به روش نمونه گیری غیراحتمالی آسان به صورت مقطعی در نیمه دوم سال 1390 خورشیدی انجام شد. جامعه پژوهش را 91 نفر از دانشجویان رشته های مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل می دهند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ی استاندارد شادکامی آکسفورد بود که روایی و پایایی آن توسط سایر مطالعات تأیید شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. یافته ها: بین شادکامی و عواملی مانند رشته ی تحصیلی، جنس، سن، وضعیت تأهل، دوره و ترم تحصیلی رابطه ی معناداری به لحاظ آماری مشاهده نشد (P> 0.05)، اما به لحاظ توصیفی، دانشجویان پسر شادتر از دخترها، دانشجویان متأهل شادتر از مجردها و دانشجویان جوان تر شادتر از دانشجویان با سن بالاتر بودند. همچنین با افزایش ترم تحصیلی، میزان شادکامی در دانشجویان کاهش پیدا می کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، دانشجویان متأهل شادکامی بیشتری نسبت به دانشجویان مجرد دارند. در تبیین این یافته می توان گفت بین احساس تعلق افراد و شادکامی ارتباط وجود دارد. هم چنین میزان شادکامی در دانشجویان ترم های پایین تر، به دلیل قبولی در دانشگاه و ورودشان به محیط جدید،بیشتر است.

مقدمه: ارتباط سیستم اطلاعات بیمارستان با شرکت های دارویی، نقش موثری در بهبود کیفیت دارو ، معرفی محصولات ، نظارت محصول بعد از فروش ، مراقبت های دارویی و مدیریت مصرف آن ایفا می کند. هدف از این مطالعه، ارائه یک راه حل در سطح مدل مفهومی و مبتنی بر تحلیل ساخت یافته برای ایجاد ارتباط اطلاعاتی میان شرکت های تولیدکننده دارو و بیمارستان بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. محیط پژوهش، مشتمل بر یکی از بیمارستان های آموزشی و درمانی تابعه دانشگاه های علوم پزشکی و یک شرکت دارویی مستقر در شهر تهران در سال1390 خورشیدی است. گرد آوری داده ها به روش مطالعه متون و پرسش و به وسیلة ابزارهای کتاب و مقاله و پرسش نامه صورت گرفت. روایی و پایایی ابزار پژوهش از طریق تعیین اعتبار محتوا سنجیده شد. در تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روش تحلیل اکتشافی به همراه آمار توصیفی در سطح محاسبه فراوانی و در سطح فراوانی استفاده شد. برای مرتبط کردن شرکت های تولید کننده دارو و بیمارستان ها، از روش پایگاه داده مشترک استفاده گردید و مدل مفهومی نرم افزار آن با استفاده از تحلیل ساخت یافته طراحی شد. یافته ها: برای برقراری ارتباط بین شرکت های مذکور، از روش سیستم اطلاعات مشترک استفاده شد. مدل مفهومی سیستم اطلاعات مشترک با استفاده از تحلیل ساخت یافته طراحی گردید. مدل مفهومی ارائه شده برای سیستم اطلاعات مشترک دارای چهار قسمت اطلاعات دارویی ، خرید و فروش دارو ، عوارض جانبی دارویی و نظرات و پیشنهادات پیرامون دارو می باشد و در قالب مدل عملکردی، مدل داده ای ، مدل رفتاری و دیکشنری داده ها توسعه یافت . نتیجه گیری: در طراحی سیستم های اطلاعاتی حوزه سلامت می بایست تحلیل های دقیق تری انجام داد و آنها را بر اساس اصل تعامل پذیری طراحی نمود. با توجه به اینکه شرکت ها تمایلی به از دست دادن نرم افزارهای خریداری شده و صرف هزینه مجدد جهت تغییر آنها ندارند، می توان از روش ایجاد سیستم اطلاعات مشترک برای برقراری ارتباط میان سازمان های مذکور استفاده کرد.

مقدمه: عملکرد مناسب و مطلوب بهد اشت و درمان تأثیر مهمی در ایجاد جامعه ا ی سالم خو ا هد د اشت . از طرف دیگر افز ایش سریع و روز افزون هزینه ها ی بهد اشت و درمان با عث گردیده است تا متخصصین اقتصاد بهد اشت و حتی پزشکان در تمام کشور ها در پی یافتن شیوه ها ی جدید ی به منظور کنترل هزینه ها بر آیند تا بدینوسیله امکان توزیع عادلانه منابع و عرضه خدمات فر ا هم گردد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اقتصادی خدمات بخش (CCU) Cardiac Care Unit یکی از بیمارستان های درجه یک دولتی ایران طراحی و اجرا گردیده است. روش بررسی: این پژوهش از نظر ماهیت کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی تحلیلی و روش گرد آوری داده ها کتابخانه ای و میدانی می باشد. برای تعیین بهای تمام شده از روش هزینه یابی مرحله ای مبتنی بر اعداد واقعی (با تکنیک ماتریسی) بهره گرفته شده و کلیه اسناد و مدارک مالی سال 1388 بیمارستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: محاسبات انجام شده نشان داد که بهای تمام شده خدمات بخش CCU بیمارستان مبلغ 3,827,756,000 ریال است،که 7/55 درصد هزینه ها مربوط به هزینه های دستمزد کارکنان و 3/44 درصد هزینه ها مربوط به هزینه های سربار می باشد. و این بخش 9/2 درصد از کل هزینه های بخش های بیمارستان را تشکیل می دهد. نتیجه گیری: بخش عمده بهای تمام شده بخش CCU هزینه های دستمزد کارکنان می باشد که به دلیل انعقاد قراردادهای کارمندی و هم چنین وجود کارکنان رسمی، این هزینه در سطح بیمارستان تقریبا ثابت تلقی می گردد و به راحتی قابل حذف نیست لذا باید استفاده از کارکنان را بهینه نمود و نسبت به امکان استقرار تخت های جدید بخش CCU یا توسعه این بخش امکان سنجی لازم انجام و در صورت امکان این امر میسر گردد.

خالقی نرگس، سیامک مرضیه. آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی. ویراستار علمی جیران خوانساری. تهران: کتابدار: دانشگاه قم؛ 1389: 173ص.، شابک: 7- 47- 5489- 600- 987.

مقدمه: در این مقاله نخست مبنای نظری و اهمیت بکارگیری سیستم های پشتیبان تصمیم گیری مرور شده است. سپس میزان آمادگی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان برای استقرار سیستم پشتیبان تصمیم گیری بر اساس نظرسنجی از مدیران ارشد و میانی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی کرمان تعیین شده است. روش بررسی: پژوهش تحلیلی حاضر، به روش مقطعی در سال 1391 خورشیدی و در استان کرمان انجام گرفت. جامعه آماری 44 نفر از مدیران ارشد و میانی بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بوده است. به علت محدود بودن جامعه از روش سرشماری استفاده شد. ابزار سنجش، پرسشنامه استاندارد دانشگاه کالیفرنیا در زمینه «ارزیابی آمادگی سازمانی» بود و به وسیله آن وجود پیش نیازهای اجرای سیستم پشتیبان تصمیم گیری در بیمارستان ها سنجیده شد. روایی پرسش نامه با استفاده از روش صوری و روش محتوایی مورد تایید قرار گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها در نرم افزار Excel وارد و در مرحله بعد با استفاده از نرم افزار SPSSو جداول توافقی درسطح آمار توصیفی تحلیل شد. یافته ها: اختلاف معنی دار از نظر آماری، بین میزان آمادگی بیمارستانها وجود ندارد. 4/15درصداز نمونه میزان آمادگی بیمارستانشان برای توسعه سیستم پشتیبان تصمیم گیری را در حد ضعیف اعلام کردند، در حالی که 3/42درصد میزان آمادگی را متوسط و فقط 3/42درصدآمادگی بیمارستان خود را خوب دانسته اند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت توسعه این سیستم در بیمارستان های آموزشی وفقدان آمادگی کامل توصیه میگردد برای بهبود تصمیمات، علاوه بر فرهنگ سازی جهت جایگزینی تصمیم گیری با استفاده از فن آوری های نوین بجای تصمیم گیری های سنتی؛ آموزش هایی جهت رفع کمبودهای مهارتی لازم به مدیران داده شود.

مقدمه:. دسترسی آزاد، مدل جدیدی از نشر علمی است که خوانندگان یا موسسات آنان برای دسترسی، بارگذاری و تکثیر و توزیع مقاله ها و یافته های تحقیقات خود هزینه ای پرداخت نمی کنند. هدف این پژوهش تعیین دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به جنبش دسترسی آزاد به مقالات علمی می باشد. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی توصیفی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران جامعه پژوهش را تشکیل دادند (1200 نفر) که 163 نفر از آن ها با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن سنجیده شد(0.9α=). داده ها پس از گردآوری و تحلیل به وسیله روش های آماری توصیفی و نرم افزار SPSS (ویرایش 16) تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد بیش از 50 درصد اعضای هیات علمی معتقدند دسترسی آزاد به مقالات علمی باعث افزایش خوانندگان، افزایش استناد به مقالات علمی و بهبود کمی و کیفی آن ها می شوند. سایر یافته ها نشان داد اکثریت (بیش از 80 درصد) اعضای هیات علمی معتقدند انتشار مقالات به صورت دسترسی آزاد تاثیری منفی بر اعتبار علمی اثر و رتبه علمی آن ها ندارد. نتیجه گیری: اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به جنبش دسترسی آزاد به مقالات علمی دیدگاه مثبتیدارند. بنابراین می توان گفت دسترسی آزاد به مقالات علمی به عنوان یکی از راهبردهای الحاق جامعه نیازمند اطلاعاتی به مجراهای ارتباطات علمی، از سوی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اقبال روبه رو خواهد بود.

مقدمه: با توجه به اهمیت مهندسی پزشکی و ارتباط تنگاتنگ آن با سلامت جامعه و تعیین جایگاه ایران در جهان در این حوزه از علم، پژوهش حاضر با هدف مقایسه بروندادهای علمی کشورهای جهان و همکاری های علمی آنها در حوزه ی مهندسی پزشکی و در نمایه استنادی علوم، بین سال های 2002-2011 میلادی صورت گرفته است. روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. و در آن از شاخص های علم سنجی استفاده شده است. جامعه ی پژوهش، تعداد 12044 برونداد تحقیقاتی و دانشگاهی در حوزه ی مهندسی پزشکی بود که در نمایه استنادی علوم از پایگاه Web of Science، بین سال های 2002 - 2011 میلادی نمایه شده است. برای استخراج داده ها، از نسخه 7/5 پایگاه Web of Science و برای شمارش و تحلیل داده ها از برنامه Excel استفاده شد. یافته ها: کشورهای آمریکا (4427)، چین (990)، آلمان (869)، کانادا (818) و انگلستان (754)، بیشترین بروندادهای علمی مهندسی پزشکی را دارا بودند. بیشترین حوزه های موضوعی به علم مواد (5896)، بیوفیزیک (1904) و علوم ورزشی (863)، تعلّق داشت. تمایل حوزه های موضوعی برتر ، به همکاری با بیش از چهار نویسنده بود. آمریکا با 1207 همکاری مشترک، آلمان (484)، انگلستان (478)، چین (341) و کانادا (335)، بیشترین سهم همکاری در مدارک علمی مهندسی پزشکی را داشتند. Elsevier، Wiley-Liss، Springer و IEEE، به عنوان فعال ترین ناشران، شناخته شدند. نویسندگان برتر جهان از آمریکا، پرتغال و هلند بودند. تعداد مدارک 4 و 3 نویسنده، به ترتیب با 2268 و 2190 مدرک، بیش از بقیه بود. مراکز تحقیقی برتر جهان عبارت بودند از: دانشگاه Calif System آمریکا، دانشگاه Montreal کانادا، دانشگاه Harvard آمریکا و دانشگاه Toronto کانادا. ایران (55 مدرک) در بین نود کشور، رتبه 28 جهانی و رتبه سوّم آسیای جنوب غربی را در مهندسی پزشکی به دست آورد. نتیجه گیری: در این پژوهش، ارتباط معناداری بین تعداد نویسندگان مقالات و تعداد آثار علمی نویسندگان با میزان جذب استناد وجود نداشته است. پرتولیدترین کشورها مشارکت علمی بیشتری با دیگر کشورها داشته اند. بنابراین، بین میزان تولیدات و همکاری های علمی کشورها، رابطه ی مستقیم وجود داشته است. مهندسی پزشکی به دلیل ماهیّت بین رشته ای آن، متخصصان و گروه های علمی متعددی را به همکاری خواهد طلبید و میزان همکاری های علمی این حوزه هر روز بیشتر می شود. در مجموع، رشد تولیدات و همکاری های گروهی پژوهشگران مهندسی پزشکی در جهان، روند تصاعدی داشته و تحقق آرمان های علمی کشورمان، حمایت ها و برنامه های جدی تر متخصصان و دولت را می طلبد.

سیاست های مربوط به انتشار مقالات علمی تا سالیان اخیر به این صورت بود که ناشرین با فراهم آوردن امکان بررسی، چاپ و انتشار مقالات علمی، حق انتشار را از نویسنده کسب می نمودند و در عمل مالک حقوق مادی و معنوی انتشار یک مقاله میگردیدند. با این وجود، در سالیان اخیر و با پیدایش جهش های تکنولوژیکی، سیاست نوینی به نام دسترسی آزاد در بررسی، چاپ و انتشار مقالات علمی رقم خورده است. در این روش جدید، نویسندگان با پرداخت وجه لازم به ناشرین، حق انتشار مقاله را برای خود محفوظ مینمایند. بنابراین، مقاله پس از بررسی و در صورت تأیید، بلافاصله به صورت برخط چاپ می شود و به رایگان در اختیار دیگران قرار میگیرد. با توجه به اهمیت موضوع، مقاله ی مروری حاضر به مقایسه و بررسی این تغییر و تحولات در حوزه ی چاپ و انتشار مقالات علمی مرتبط با امر سلامت پرداخته است.