نظام پاسخ گویی مالی در حکمرانی تعالی گرا(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
دین و سیاست فرهنگی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳
55 - 78
دموکراسی، مفهومی است که دولت های زیادی مدعی آنند درحالی که در بسیاری از موارد، در جامعه جهانی، به علت نقض اصول دموکراتیک، در معرض انتقاد افکار عمومی قرار گرفته اند. در اصول متعددی از قانون اساسی جمهوری اسلامی بر مسئول بودن مقام های حکومتی و سازمان های دولتی تاکید شده است که لازمه آن، پاسخ گویی است. پاسخ-گویی مالی، به معنای مسئولیت داشتن دربرابر منابع مالی عمومی در اختیار دولت ها است. باورها، پارادایم ها و اصول حاکم بر نظام های سیاسی کشورها، نحوه پاسخ گویی مالی را مشخص می سازد. درحالی که نظریه های ناظر بر سیستم حکمرانی در جمهوری اسلامی، گویا هنوز کفایت لازم را ندارند تا بتوانند جامعه ای متعالی و دموکرات رقم بزنند. این پژوهش به دنبال استخراج مدل پاسخ گویی مالی در حکمرانی تعالی گرا می باشد. در این پژوهش، تلاش شده با استفاده از تحلیل تم از 12 مصاحبه با اساتید و متون موجود در حوزه حکمرانی تعالی گرا، خرده سیستم های پاسخ-گویی مالی شامل بودجه ریزی، حسابداری و حسابرسی متناسب با آن معرفی شوند. دو مضمون « تکنیک و روش خرده نظام پاسخ گویی مالی» و « ویژگی ها و اصول بودجه ریزی حکمرانی تعالی گرا» شکل گرفت. در نهایت، با توجه به ویژگی های بودجه ریزی، مدلی تحت عنوان بودجه ریزی هولوگرافیک استخراج شد. حسابداری چند سطحی و حسابرسی جامع نیز، به منزله تکنیک های پاسخگویی در این خرده سیستم پاسخ گویی مالی معرفی شد. روش حسابداری مناسب برای حکمرانی تعالی گرا، حسابداری چندسطحی است تا بتواند انواع شیوه های پاسخ گویی موردنیاز را پوشش دهد و پیش نیازی برای تصمیم گیری و بررسی نهادهای دریافت کننده بودجه از دولت ها باشد و در تعیین نوع حسابرسی، وظایف حاکمیت و تصدی گری دولت حایز اهمیت است.