درخت حوزه‌های تخصصی

تاریخ اسلام و سیره

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
تاریخ و سیره شناسی کلیات
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۸۱ تا ۶۰۰ مورد از کل ۷٬۷۷۴ مورد.
۵۸۱.

تحلیل استنادهای قرآنی امام سجاد (ع) در مناظرات شهر شام

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 115 - 136

کلیدواژه‌ها: امام سجاد (ع) استنادات قرآنی مناظرات شام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۵۴۲
مناظرات و خطبه های امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا و در دوران اسارت در کوفه و شام، از مهم ترین عوامل تداوم نهضت عاشورا وآگاه سازی مردم ازجایگاه راستین اهل بیت پیامبر(ص) می باشد. حضرت در این احتجاجات بارها به آیات قرآن که در دسترس تمام مخاطبان ایشان قرار داشته و بر خلاف روایات از گزند جعل و تحریف در امان مانده بود ،استناد می نمودند تا از این طریق، حقوق تضییع شده ی اهل بیت رسول خدا(ص) را به مردم یادآور شده و با عقاید باطلی که حاکمان اموی در میان مسلمانان رواج داده بودند، مبارزه نمایند. در این نوشتار، با روش توصیفی تحلیلی به بررسی آیات مورد استناد امام سجاد(ع)در خطبه ها و مناظرات در شهر شام،پرداخته ایم تاچرایی استنادهای قرآنی امام روشن شود.
۵۸۳.

آسیب شناسی مبانی و پیش انگاره ها در مطالعات تاریخ اهل بیت (ع)

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰ 11 - 23

کلیدواژه‌ها: آسیب های سیره پژوهی امام شناسی سیره پژوهی مبانی سیره پژوهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۴۴۵
شناخت تاریخ و سیره امامان شیعه بایستی با مبانی یا پیش انگاره های ویژه ای انجام شود. بی توجهی به این مبانی و پیش فرض ها، مطالعه سیره اهل بیت: را دچار آسیب های جدی خواهد کرد. مسئله اصلی این نوشتار بررسی مهمترین مبانی و پیش انگاره های سیره پژوهی است. مراد از سیره پژوهی دست یابی به اصول ثابت و واحد برای جلوگیری از هرج و مرج و تشتّت آراء است. از این رو لازم است پیش از سیره پژوهی مبانی و پیش فرض ها مشخص و تبیین شود تا رسیدن به اصول ثابت هموارتر شود. برخی پژوهشگران یا از این پیش فرض ها غافلند و یا با بی توجهی به میراث شیعه پیش فرض های نادرستی را لحاظ می کنند. این نوشتار با استفاده از تحلیل تاریخی و کلامی به معرفی مبانی و پیش انگاره های سیره پژوهی پرداخته است که از مهمترین آنها می توان به مقایسه نکردن اهل بیت: با سیاستمداران، پرهیز از غلوّ و تقصیر، بسنده نکردن به نقل مناقب، شناخت فلسفه امامت، توجه به شئون امامت و برابر ندانستن آن با رهبری سیاسی، مطالعه زندگی ائمه در یک خط پیوسته و نگاه ایجابی به سیره اهل بیت: اشاره کرد.
۵۸۴.

معنویت عاشورایی در آموزه های حسینی (مبانی، شرایط و کارکردها)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 7 - 30

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) معنویت عاشورایی توحیدی - عبودی جهادی بودن آرامش و آسایش اجتماعی بودن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۴۰۲
معنویت عاشورایی، آن گاه که در منظومه معرفتی و دستگاه معارفی _ رفتاری اباعبدالله الحسین(ع) معنا شده و مبنا یابد، دارای مراتب تشکیکی و ساحات (ابعاد عرضی) و سطوح (اعماق طولی) فراوانی خواهد بود. در سلوک معنوی متقوم بر آموزه های حسینی دانایی و دارایی پایه توانایی، علم صائب و اخلاق صادق مبنای عمل صالح، سلوک فردی و اجتماعی عامل جامعیت کنشی، با مبانی معرفتی _ توحیدی، عبودیتی _ حبی و با شروطی چون پیراستگی از رذایل و آراستگی به فضایل، قلب سلیم و پارسایی سلوکی تحقق یابنده اند. در هندسه معنویت عاشورایی غیر ازمبانی و شروط به کارکردهای آن نیز اشاره شده است. در نوشتار حاضر، به پرسش «معنویت عاشورایی در آموزه های حسینی دارای چه معنا، مبنا، شروط و کارکردهایی است» پاسخ داده شده است و فرضیه کمال و جامعیت معنویت در منظومه معرفتی امام حسین(ع) به عنوان مصباح هدایت و کشتی نجات تبیین می شود.
۵۸۵.

تبیین مولفه های تربیت فرزند درسیره امام حسین (ع)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 107 - 128

کلیدواژه‌ها: تربیت فرزندان سیره امام حسین (ع) کربلا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۳ تعداد دانلود : ۶۴۹
از مهمترین وظایف والدین ت ربیت صحیح فرزندان می باشد ،در این راستا معصومان در تمام ابعاد هدایتی و تربیتی، الگوهایی کامل و مطمئن به ش مار می آیند و تکیه بر گفتارها و رفتارهای تربیتی آنان در مسیر تحقّق این وظیفه خطیر، ب هترین ره توشه است.در میان معصومان ،زندگی وسیره تربیتی امام حسین(ع) از موقعیت ویژه ای برخورداربوده است این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی وشیوه کتابخانه ای به تبیین مولفه های تربیت فرزند درسیره امام حسین (ع) پرداخته است .یافته های پژوهش حاکی از آن است که بخش پایانی عمر شریف حضرت؛ یعنی زمان تحقّق حادثه کربلا، نکات تربیتی بیش تری را در خود دارد؛ چرا که حادثه کربلا به خاطر بی نظیر ب ودن آن ب یش از سایر حوادث مورد توجه سیره نویسان و مورّخان واقع گردیده است و اسناد بیش تری از آن در دسترس است که می توان از میان آن نکات تربیتی ویژه ای را کشف کرد. . امام حسین (ع) برای تربیت افراد مخصوصا فرزندان خویش از کار آمدترین شیوه ها بهره می گرفت که هر یک از آنان می تواند برای پدران و مادران و مربیان راهگشا باشد.
۵۸۶.

درس های اخلاقی- تربیتی در رجزهای عاشورایی امام حسین(ع)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 129 - 150

کلیدواژه‌ها: درس های اخلاقی- تربیتی رجزهای عاشورایی امام حسین (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۰ تعداد دانلود : ۵۴۲
یکی از راههای شناخت حماسه حسینی، بازشناسی رجزهای حماسه آفرینان عاشورا است. در این پژوهش که از نوع تاریخی است در مرحله گردآوری، به روش کتابخانه ای و در مرحله تبیین به شیوه توصیفی- تحلیلی، درس های اخلاقی- تربیتی در رجزهای عاشورایی امام حسین ; مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که امام شناسی (معرفت دینی) و ولایت مداری (بصیرت دینی) از مهم ترین درسهای اخلاقی- تربیتی است که در لابلای رجزهای عاشورایی امام حسین; به بشریت منتقل شده است. در منظر شیعه امامیه، «معرفت دینی» و «بصیرت دینی» رابطه ناگسستنی با هم دارند؛ زیرا پذیرش ولایت اولیای خاص الهی (پیامبر و ائمه) ، و ولایت وارثان برحق ایشان ( ولایت فقیه)، شرط مسلمانی و قرار گرفتن در مسیر هدایت و رستگاری است. پیام رجزهای عاشورایی امام حسین; برای مسلمانان  امروز آن است که اگر در مواجهه با هجوم فتنه ها و دسیسه های نفاق افکن شرق و غرب، «معرفت دینی» با «بصیرت دینی» توأم شود امت اسلامی راه را گم نخواهد کرد و با وسوسه خنّاسان، دچار بیراهه ها و کجراهه ها نخواهد شد.
۵۸۷.

بررسی نقل های مختلف جریان لباس امام حسین (ع) در هنگام شهادت

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 23 - 52

کلیدواژه‌ها: سیره امام حسین (ع) در روز عاشورا وقایع روز عاشورا نقد مقاتل روضه خوانی عصر صفوی مقتل خوانی تاریخ و سیره فقه الحدیث تاریخی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۳ تعداد دانلود : ۴۳۵
مبارزه امام حسین (ع) با ستمگران و واقعه عاشورا یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ شیعه است که سبب زنده نگاه داشتن اسلام شد اما تاریخ عاشورا نیز مانند بسیاری از تواریخ دیگر از تحریف و تصحیف مصون نمانده است. یکی از گزاره هایی که در طول تاریخ، تغییر پیدا کرده، جریان لباس امام حسین (ع) در زمان شهادت است. با اینکه بعضی از محققان به اختلافات نقل های گزاره یادشده پرداخته اند اما تاکنون در یک مقاله مستقل به صورت کامل واکاوی نشده است. کیفیت لباس اباعبدالله(ع) در بعضی از منابع، خصوصا پس از عصر صفوی، نسبت به مصادر اولیه واقعه، متفاوت گزارش شده است؛ بنابراین، بررسی آن به جهت صیانت از تاریخ روز عاشورا ضرورت دارد. مقاله حاضر در سه بخش به جریان لباس در منابع متقدم، قبل از قرن دهم و پس از آن پرداخته و تبیین کیفیت لباس امام (ع) و ارائه الگو برای چگونگی نقد مقاتل از فواید آن است.
۵۸۸.

مهتدی عباسی (حک. 255- 256) از اصلاحات سیاسی تا مبارزه با امامیه

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 75 - 94

کلیدواژه‌ها: امام حسن عسکری امامیه زهد سیاسی مهتدی عباسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۰ تعداد دانلود : ۳۸۲
اقدامات سیاسی-اداری مهتدی او را را از دیگر خلفای عباسی متمایز کرده بود. سؤال اصلی پژوهش این است که مهتدی برای احیای خلافت عباسیان و مهار فعالیت های شیعیان چه اقداماتی انجام داد؟ این پژوهش با بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که مهتدی به سبب انتشار اخبار مربوط به تولد امام دوازدهم و گسترش قیام های شیعی در شهرهای مختلف، به رقابت با امامیه پرداخته بود. از این رو خلیفه عباسی در رقابت معنوی با بیت امام حسن عسکری، تلاش کرد تا ضمن اصلاحات سیاسی در دربار، با پیروی از الگوی فکری خلیفه اموی، عمر بن عبدالعزیز، زهدگرایی را در خلافت عباسی رواج دهد. نابسامانی دربار، سرکشی فرماندهان و ناتوانی او در آرام کردن نظامیان، موجب شده تا برنامه های او به ثمر ننشیند و بلافاصله پس از حکومت کوتاه او، روش خشونت و ارعاب دوره متوکل بر دربار عباسیان مستولی شود.
۵۸۹.

سیمای حضرت زینب (س) در شعر شاعران مسیحی معاصر عرب

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: عاشورا حضرت زینب (س) شاعران مسیحی معاصر شعر عربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹۵ تعداد دانلود : ۶۱۱
شعر عاشورایی در ادبیات عربی قدمتی به درازای واقعه عاشورا دارد. یکی از شخصیت هایی که پس از وجود مبارک سیدالشهدا علیه السلام بیش ترین جلوه را در شعر و ادبیات آیینی و عاشورایی داراست، عقیله بنی هاشم حضرت زینب کبری سلام الله علیها می باشد. شایان ذکر است که افزون بر شاعران مسلمان شیعه و اهل سنت، شاعران و ادبای مسیحی نیز با سرایش اشعاری نغز به ایشان عرض ارادت کرده و دفترهای شعر خود را به ستایش حضرت علیها السلام مزین کرده اند. در مقاله حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی به جلوه فضایل و ویژگی های حضرت در شعر چند تن از شاعران مسیحی معاصر عرب پرداخته شده است و سعی شده مهم ترین ابعاد شخصیتی حضرت که در شعر این شاعران مسیحی بازتاب یافته است بررسی و تبیین گردد. در یک نگاه اجمالی می توان گفت: پاکی و عفاف حضرت، صلابت و شکیبایی، پاسداری از دین پیامبر خاتم و رسالت الهی، محافظت از اهل بیت و بازماندگان کربلا، حماسه آفرینی و انتقال پیام کربلا به جهانیان، از مهم ترین موضوعاتی است که این دلدادگان مسیحی بدان پرداخته اند.
۵۹۰.

نهضت عاشورا و جستجوی معنای زندگی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی فراطبیعت گرایی خداباوری ارزش زیستن اخلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۶۲۰
واقعه و نهضت عاشورا مشحون از وجوه گوناگون معنای زندگی مطلوب برای انسان است. این معنا با تاکید بر رویکرد فراطبیعت گرایی در مولفه هایی مانند، خداباوری، آخرت باوری، اخلاق، هدف از زندگی، جایگاه انسان و مساله شر قابل بازیابی است. درواقع، با بازخوانی نهضت عاشورا می توان نقش برجسته مولفه های مذکور را به روشنی ملاحظه کرد تا بتوان معنای زندگی را به معانیی چون ارزش، هدف و کارکرد زندگی مورد فهم و بازاندیشی قرار داد. جستجوی معنای زندگی در نهضت عاشورا، به معنای عبور از لایه های ظاهری و جنبه شعائری آن و نفوذ در لایه های زیرین و آموزه های متعالی اصلی آن است. درواقع تقرب ما شیعیان به ارزش ها و آموزه هایی مانند آزادی خواهی، عدالت طلبی، ظلم ستیزی، مظلوم دوستی، امر به معروف و نهی از منکر در پرتو تعالیم عاشورا است که تلاش و تقلای ما را در این جستجو ارزشمند می سازد. پس، دست یافتن و التزام عملی به آموزه های متعالی فوق در نهضت عاشورا است که جستجوی معنای زندگی را برای ما ارزشمند می سازد.
۵۹۱.

اصول حکم رانی امام علی (ع) در برابر نابرابری اجتماعی

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۹ 29 - 44

کلیدواژه‌ها: امام علی جامعه اسلامی عدالت نابرابری اجتماعی نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۷ تعداد دانلود : ۳۷۷
حکومت علوی مهمترین الگو برای برقراری عدالت است. این الگو در جنبه های گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی قابل پیروی است. در هر کدام از این ابعاد مؤلفه های مهمی در سخنان و کردار امام علی وجود دارد. این مقاله به دادگری و نقش آن در جامعه اسلامی می پردازد. سوال اصلی مقاله این است که امام علی در برابر نابرابری ها و تضاد اجتماعی چه موضعی اتخاذ می کردند؟ و با توجه به اصول حکمرانی حضرت در این زمینه چگونه می توان از ایشان پیروی کرد؟ این پژوهش با بررسی تحلیلی داده های تاریخی منابع دست اول و با توجه به گفتار و کردار حضرت که در نهج البلاغه انعکاس یافت به بررسی جایگاه عدالت در اقوال و افعال امیرالمؤمنین پرداخته است. بر این اساس نشان داده شد دادگری محور اندیشه و عمل امام علی در برابر نابرابری های اجتماعی بوده و این مهم به خوبی در نهج البلاغه منعکس شده است.
۵۹۲.

معرفی کتاب: پیاده روی اربعین: تأملات جامعه شناختی/ به کوشش محسن حسام مظاهری

ناقد:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 153 - 156
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۷ تعداد دانلود : ۶۷۳
زیارت کردن نوعی از تجربه دینی است که تقریباً در همه ادیان، خواه الهی و خواه ساختگی، وجود دارد. از این رو، اهداف زیارت و هدفی که زائر به دنبال آن است در تبیین، کارکردها و تأثیرات این عمل و تجربه دینی (زیارت) هم متنوع و هم متکثر است. از آن جا که در مذهب شیعه زیارت اربعین تنها برای حضرت امام حسین7 بر پا می شود، این مراسم در گذر تاریخ از ویژگی هویت سازی <br /> و هویت بخشی برای شیعه برخوردار بوده است. جدا از تأکیدات فراوانی که <br /> در باره استحباب (قریب به وجوب) برای زیارت حضرت امام حسین7 در برخی از روایات شیعه وجود دارد، زیارت اربعین وجوه دیگری هم دارد که از آن جمله آداب روز اربعین است.
۵۹۳.

تبیین مسئله مهدویت در رویکرد امام صادق بر مبنای کتاب الغیبه نعمانی

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 59 - 74

کلیدواژه‌ها: کتاب الغیبه نعمانی مکتب جعفری مهدویت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۶ تعداد دانلود : ۳۷۴
مسئله مهدویت از بنیانی ترین اصول اعتقادی شیعه است. چندان که با این اصل می توان تمایزی خاص میان تشیع و دیگر مکاتب باورمند به موعودگرایی ملاحظه کرد. شیعه پرچمدار قرائتی خاص از موعودگرایی در چهارچوب باور به مهدویت شخصی و موجود بوده است. در دوره امام صادق بنابر فضای باز سیاسی، فرصتی مغتنم به دست آمد تا ایشان نسبت به گذشته، با شکل روشن تری باور به مهدویت را بازنمایی نماید. نوشتار پیش رو می کوشد با رویکردی تحلیلی با استناد به کتاب نعمانی، رویکرد امام صادق را درباره مسئله مهدویت تبیین نماید. نعمانی از علمای متقدم شیعه در کتاب الغیبه،</em> بخش زیادی از روایت های امام صادق را گرد آورده است. بر اساس این کتاب، رویکرد امام صادق را می توان در سه محور انکاری، اثباتی و تبیینی به بحث گذاشت. رویکرد انکاری بازتاب نفی حرکت های موعودگرایانه دوره امام صادق است که به صورت کلی در دو بخش انکار فردی و انکار رفتاری ظهور کرده است. رویکرد اثباتی، سه وجه اثباث وجود حضرت مهدی، غیبت حضرت مهدی و انتظار فرج را دربر می گیرد. رویکرد تبیینی شامل معرفی حضرت مهدی، غیبت حضرت مهدی4 و علائم ظهور می شود. این رویکرد موجب پدید آمدن یک مکتب خاص فکری و اعتقادی درباره مسئله مهدویت شد.
۵۹۴.

بررسی اعتبار و دلالت حدیث نبوی:حسین منی و انا من حسین

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: پیامبر (ص) حسین منّی و انا من حسین امام حسین (ع) اهل بیت (ع) محبت امام حسین (ع) سبط من الاسباط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴۲ تعداد دانلود : ۸۸۴
پیامبر اکرم(ص) احادیث بسیاری را در مدح امام حسین(ع) و فضائل ایشان بیان کرده اند. یکی از معروفترین آن ها، که بر درب ورودی حرم امام حسین (ع) نقش بسته حدیث: «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاطِ» است . نوشتار پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی، و شیوه کتابخانه ای به بررسی اعتبار و دلالت این حدیث پرداخته که حاصل آن چنین شد: این حدیث در منابع معتبر شیعه و اهل تسنن ذکر شده و از نظر محدثان اهل تسنن این حدیث دارای اعتبار بوده و حسن شمرده شده است. مدلول حدیث متضمن سه نکته است: الف: اشاره به وحدت و یگانگی روحی امام حسین(ع) و پیامبر اکرم(ص). ب: محبت به امام حسین(ع) موجب محبوب شدن نزد خداوند است. ج: امام حسین(ع) خود به تنهایی، امتی است و نسل وصایت پیامبر(ص) از ایشان امتداد می یابد.
۵۹۵.

تاثیرگذاری خواص در واقعه عاشورا

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 57 - 80

کلیدواژه‌ها: اباعبدالله الحسین واقعه عاشورا خواص

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۵۰۵
یکی از برهه های حساس تاریخ، واقعه خونین عاشوراست که خواص طرفدار باطل (امویان) آن را به راه انداختند. در این میان، از سویی، نقش خواصی که به دنیاطلبی،عافیت طلبی و مصلحت اندیشی نابخردانه، روی آوردند و از سویی دیگر، خواصی که شجاعانه به حمایت از امام حق برخاستند و در عرصه دفاع از ولی خدا استقامت کردند، در چگونگی شکل گیری نهضت عاشورا قابل تامل است ، بر این اساس عبرت های عاشورا و از جمله بررسی نقش افرادی که در این واقعه تاریخی تأثیرگذار بوده اند، روشنگر راه آینده خواهد بود ، در این نوشتار که با روش توصیفی – تحلیلی حاصل شد نشان می دهد که خواص و موضع گیری آن ها در حرکت توده مردم موثر بوده است در سیر کلی بحث و نگاه کلی به تاثیر گذاری خواص در واقعه عاشورا پرداخته شده است .
۵۹۶.

تأثیر شیعه گرایی عصر صفوی بر تاریخ نگاری عالم آرای شاه طهماسب

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 95 - 111

کلیدواژه‌ها: تاریخ نگاری حسینی مرعشی تبریزی صفویان عالم آرای شاه طهماسب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۵ تعداد دانلود : ۷۳۸
ثبت وقایع و رویدادهای زندگی پادشاهان به سبک های مختلف، یکی از رایج ترین سنت های تاریخ نویسی در ایران بود. برای اطلاع از فهم تاریخی، تاریخ نگری و تاریخ نگاری در ادوار مختلف، گریزی جز استفاده از این آثار نیست. کتاب عالم آرای شاه طهماسب</em>، نوشته حسینی مرعشی تبریزی حوادث دوره شاه طهماسب را در قالب داستانی-تاریخی در فاصله سال های 930 تا 981 ثبت کرده است. با عنایت به اهمیت این کتاب در مطالعات تاریخی دوره صفوی، به ویژه از نظر بررسی شیعه گرایی رایج در این دوره، این پژوهش درصدد است به روش توصیفی- تحلیلی، ویژگی های تاریخ نگری و تاریخ نگاری حسینی مرعشی تبریزی را با توجه به رویکردهای شیعی مورخ، بررسی و تحلیل کند. سؤال اصلی پژوهش این است که شیعه گرایی رایج در دوره صفوی چه تأثیری بر تاریخ نگری و تاریخ نگاری حسینی مرعشی در تألیف عالم آرای شاه طهماسب داشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد به رغم داستانی بودن اثر، عواملی همچون مذهب رایج و رسمی تشیع، دیدگاه و گرایش های اعتقادی نویسنده و تأثیرپذیری از شیعه گرایی، در تاریخ نگری و تاریخ نگاری او تأثیرگذار بوده است. لذا مؤلفه هایی نظیر مشروعیت بخشی به شاه صفوی، نگاه مذهبی مورخ به تاریخ، رویاپردازی قداستی، تأویل گرایی دینی، تقدیر گرایی و نگرش غالیانه و همچنین استفاده از ادبیات شیعی و واژگان و اسامی برخاسته از باورهای شیعی و تکرار اسامی ائمه، نشان دهنده تأثیر پذیری مولف از شیعه گرایی رایج در ایران عصر صفوی بوده است.
۵۹۷.

سیره امام علی در دریافت مالیات

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 25 - 40

کلیدواژه‌ها: خراج زکات عدالت اقتصادی امام علی (ع) مالیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۵ تعداد دانلود : ۶۸۵
دریافت مالیات از کارهای مرسوم حکومت هاست. مقدار و چگونگی دریافت به صورتی که موجب نارضایتی مردم و تعطیلی واحدهای تولیدی نشود از مهمترین مسایل حکومت ها بوده است. این مقاله با نگاهی تحلیلی به سیره امیرالمؤمنین، به واکاوی این پرسش می پردازد که ملاک دریافت مالیات در سیره امام چه بوده است؟ در این بررسی نشان داده شد، معیار اصلی امام برای دریافت مالیات توجه به آبادی شهرها بوده است. از این رو ایشان از مازاد بر نیازهای مردم، مالیات دریافت می کرده است. بر همین مبنا، امام دستورالعمل هایی برای کارگزاران صادر کرده بودند تا از سرمایه اولیه مردم، مالیات دریافت نشود. امام علی7 خود بر عملکرد مؤدیان مالیات نظارت می کردند و بازرسانی نیز برای رسیدگی به شکایات مردم انتخاب کرده بودند.
۵۹۹.

تبیین شیوه های تبلیغی حضرت زینب(س) مبلغ بزرگ قیام عاشورا

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: حضرت زینب (س) کربلا شیوه های تبلیغی قیام عاشورا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۰ تعداد دانلود : ۸۰۲
حضرت زینب در واقعه بزرگ کربلا، با کمال صبر و استقامت به تبلیغ و نشر معارف اسلامی وآرمان های الهی پرداختند. اگر استقامت این بانوی بزرگ نبود، حادثه کربلا اثر کافی را نداشت و دشمنان نمی گذاشتند پیام کربلا به نسل های آینده منتقل شود ، نوشتار پیش روبا روش توصیفی – تحلیلی و شیوه کتابخانه ای به تبیین شیوه های تبلیغی حضرت زینب  بزرگ مبلغ قیام عاشورا می پردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که یکی از فضایل و خصایص حضرت زینب مقام علمی اوست ایشان زنی دانشمند، سخنور، فصیح و بلیغ بود و با سخنانش ، نهضت عاشورا را به بهترین و نیکوترین وجه ممکن به پایان رساند همچنین خطبه های آگاهانه و حکیمانه او که با استناد به آیات قرآن کریم بوده است، زمینه سقوط حکومت اموی را فراهم و آخرین ضربه را بر پیکر حکومت آنان وارد کرد. بعد از واقعه عاشورا، حضرت زینب به وظیفه خودکه تبلیغ اهداف قیام حسینی و ماهیت قیام ابا عبدا... الحسین بود، عمل نموده بود و با بیان خطبه های شیوا با مضامین و محتوای ارزشمند، رسالت امام حسین را به اتمام رسانید بی شک توفیق آن بزرگوار در حرکت سیاسی، فرهنگی ابلاغ پیام مظلومیت حسین  را می باید با ساختار فکری، علمی و نظری عمیق ایشان که در غالب خطبه های آتشین متجلی گردید و همچنین بهره گیری مناسب وی از شیوه های تبلیغی در رساندن پیام واقعه عاشورا مرتبط دانست .
۶۰۰.

نهضت حسینی، الگویی کامل برای فرهنگ سازی اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 33 - 56

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی قرآن امام حسین (ع) نهضت عاشورا فرهنگ اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۱ تعداد دانلود : ۵۳۴
حماسه ی عظیم عاشورا با ویژگی های خاص خود و خالق آن که سراسر تجلی آموزه های قرآنی و اجرای وحی الهی است، برترین الگو برای هر انسان در ابعاد فردی و اجتماعی زندگی اوست.<br /> گذری بر این حرکت شور و شعورآفرین از مدینه و آغاز حرکت کاروان، تا بازگشت به مدینه و پایان حرکت کاروان، نمایشگاهی از درس ها، عبرت ها و زیبایی هایی را به منصه ی ظهور خواهد رساند که مجموعه ی آن ها، تشکیل دهنده ی الگویی کامل از سبک زندگی اسلامی برای هر عضوی از اجتماع خواهد بود.<br /> الگویی که عمل به آن، سیمای فرد و جامعه را دگرگون کرده و با شکوفایی و تسری فرهنگ اسلامی، زمینه سازی ظهور حضرت حجت عج الله تعالی فرجه الشریف را موجب خواهد شد.<br /> این پژوهش با شیوه ی کتابخانه ای و به صورت توصیفی تحلیلی در قالب دو بُعد فردی و اجتماعی، به بیان و تحلیل برخی از شاخصه های  فرهنگ ساز و الگو در سیره ی امام حسین علیه السلام در طول نهضت عاشورا می پردازد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان