درخت حوزه‌های تخصصی

افت تحصیلی همواره می تواند با اتلاف هزینه ها، کاهش سطح علمی و کارآمدی دانش آموختگان، خسارت هایی را به جامعه وارد کند. لذا پژوهش حاضر، با هدف بررسی علل و راه های کاهش آن براساس شاخص های مشروطی و ترک تحصیل به صورت توصیفی- مقطعی بر روی دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی ورودی سال های 1383 لغایت 1386 انجام شده است. اطلاعات لازم براساس مطالعه پرونده ها و پرسشنامه ای روا و پایا جمع آوری گردید. براساس یافته ها 45/15% افت تحصیلی موجود، از دیدگاه دانشجویان با عواملی نظیر عوامل آموزشی، شخصی و محیطی مرتبط است. بنابراین توجه به عوامل مذکور در طراحی و اجرای برنامه های آموزشی؛ تجدیدنظر در بهبود کیفیت آموزش، شیوه های آموزش، فضاهای آموزشی، مشاوره تحصیلی؛ ارائه کارگاه های آموزشی تقویت اعتماد به نفس، علاقه و انگیزه برای دانشجویان و نیز ارائه کارگاه های آموزشی تقویت شیوه تدریس و نحوه ارزشیابی برای اعضای هیأت علمی توصیه می گردد.

یکی از ارکان اساسی توسعه در هر جامعه ای، موفقیت در تحصیل علم و آموزش در زمینه های تخصصی گوناگون و ایجاد فرصت های یکسان برای دستیابی همه افراد جامعه به این منابع می باشد. لذا کوشش شده است تا تأثیر سه عامل: سرمایه «فرهنگی»، سرمایه «اجتماعی» و سرمایه «اقتصادی» خانواده داوطلب، بر موفقیت در کنکور سراسری، مورد بررسی قرارگیرد. هدف تحقیق، تعیین میزان نقش سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی موجود در خانواده های پذیرفته شدگان بر موفقیت فرزندانشان در کنکور سراسری است. روش تحقیق بصورت پیمایشی و با تکنیک پرسشنامه ای انجام شده است که از نتایج بدست آمده می توان ادعا نمود که افزایش سرمایه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در داوطلبان متقاضی ورود به دانشگاه ها، موجب افزایش میزان موفقیت آنان می باشد. جامعه آماری از بین پذیرفته شدگان رشته برق دانشکده فنی دانشگاه تهران و آموزشکده کامپیوتر سازمان سنجش آموزش کشور در سال 1388 می باشد. در این پژوهش سه فرضیه و یک سوال مطرح است فرضیه اصلی پژوهش این است که آیا بین سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خانواده با موفقیت در کنکور همبستگی معنی داری وجود دارد؟ نتیجه به دست آمده این است که همبستگی در سرمایه های فرهنگی و اجتماعی نسبتاً ضعیف و در سرمایه های اقتصادی متوسط می باشد.  نتایج پژوهش نشان می دهد داوطلبانی که از خانواده های دارای سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بالاتری برخوردارند در کنکور موفق تر می باشند. به دیگر سخن هرچه سرمایه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی بیشتر باشد موفقیت در کنکور بیشتر می باشد. 

نحوه مناسبات علم و دین همواره از جملة پرسش های مهم قرون گذشته بوده و پاسخ های متفاوتی نیز به آن داده شده است. در این تحقیق تلاش می شود تا نشان دهد که، به رغم پیشرفت های خیره کننده علم و نقش فزاینده آن در حیات بشری، نسبت طولی، و نه عرضی دین و علم و منشأ الهی و وحیانی دین باعث شده است که دین همواره از جمله نیازهای اساسی بشر باشد، و این دین بوده که پرسش های بنیادین انسان را پاسخ گفته است؛ لذا نمی توان اندیشه محدودیت قلمرو و کارکردهای دین را معقول و قابل دفاع دانست. البته، وجود برخی تشابهات در ویژگی های علم و دین باعث شده است که همکاری آن دو بیش تر باشد، اما این امر بدان معنی نیست که یکی جای دیگری را بگیرد. در این باره می توان به برخی شباهت ها در تجربه، تبیین، عینیت، مدل ها، و پارادایم های آن دو اشاره کرد؛ در عین حال که هریک کارکرد خاص خود را دارد و این کارکرد از دیگری ساخته نیست. در این زمینه می توان به نقش بنیادین دین در تأمین مبانی اساسی علم و شکل دهی به نظریه ها و قوانین علم و نیز نقش پیشرفت های علمی در تبیین بیش تر باورهای دینی نگاه کرد.

این مقاله در پی بررسی میزان تأثیر ارزیابی از ساختار دانشگاه و عاملان دانشگاهی در تبیین اعتماد اجتماعی دانشجویان است. رویکرد مقاله توصیفی- علی و روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در سال 1389 را شامل می شود. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه است که پس از بررسی روایی و پایایی، در بین 678 دانشجو با روش نمونه گیری خوشه ای طبقه بندی نامتناسب اجرا شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که متغیر ارزیابی از ساختار دانشگاه به طور مستقیم و متغیر ارزیابی از عاملان دانشگاه به طور غیرمستقیم از مسیر متغیر ارزیابی از ساختار دانشگاه بر اعتماد اجتماعی اثر می گذارند.

مجلات علمی شکل اولیه ارتباط رسمی در حوزه علم هستند. ضریب تأثیر ISI، یک شاخص کتاب شناختی است که متوسط نرخ ارجاع در یک مجله را اندازه می گیرد و به صورت گسترده ای برای سنجش کیفیت تولیدات علمی افراد، تیم های پژوهشی یا مؤسسات، مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این مقاله، معرفی ضریب تأثیر، آزمون محدودیت های اصلی در محاسبه آن، کاربردهای آن و ارائه تصویری از ضریب تأثیر مجلات تعلیم و تربیت در بازه زمانی 2005-2000 است. مسائل متعددی در ارتباط با محاسبه ضریب تأثیر وجود دارد که جدی ترین آنها مربوط به روایی و اثربخشی آن است. یافته ها بیانگر آن است که مجلات علوم تربیتی تحت شمول مجله گزارش های استنادات علمی، حدود 11 درصد مجلات فعال، ارجاع داده شده و علمی را به خود اختصاص داده اند. همچنین مجلات تعلیم و تربیت در ارزش های مطلق و در مقایسه با سایر حوزه های علوم اجتماعی به صورت نسبی دارای ضریب تأثیر پایینی می باشند. کاربرد و ضریب همبستگی فراکلاسی مبین آن است که مجلات متعلق به طبقه تعلیم و تربیت و تحقیقات آموزشی به صورت نسبی ضریب تأثیر باثباتی در 6 سال مورد آزمون را داشته اند. این در حالی است که موردی برای مجلات طبقه «تعلیم و تربیت استثنایی» مشاهده نشد. نتایج این تحقیق ما را به این تصمیم گیری هدایت می کند که استفاده از ضریب تأثیر برای ارزشیابی مجلات، مقالات و پژوهشگران باید با دقت همراه باشد.  

یادگیری در چند سال گذشته کانون توجه محققان تعلیم و تربیت بوده است و پژوهش های زیادی در مورد آن به انجام رسیده که منجر به شکل گیری شیوه های متنوعی از یادگیری شده است؛ یادگیری تلفیقی یکی از این موارد است. هدف از مقاله حاضر، بررسی ابعاد، اصول و مزایای یادگیری تلفیقی به عنوان رویکردی جدید در نظام آموزشی است. این مقاله، در چهار بخش تنظیم شده است: در بخش نخست آن، مفهوم یادگیری تلفیقی، انواع، اهداف، اصول و مواد آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است؛ در بخش دوم، الگو و سناریو پیشنهادی برای یادگیری تلفیقی ارائه گردیده است، در بخش سوم، مزایا و معایب و نکات کاربردی این نوع یادگیری تشریح شده است و در بخش چهارم نتیجه تحقیقات انجام گرفته در مورد یادگیری تلفیقی ارائه شده است. 

زمینه: پژوهش عملیاتی(OR) به ارتباط میان الگوهای علمی و کاربرد الگوها در زمینه های اجتماعی برمی گردد که در واقع در قلب قلمرو علم مدیریت قرار دارد. اخلاق در پژوهش عملیاتی به تازگی مطرح و جذابیت خاصی برای محققان این رشته علمی فراهم نموده و اخیرا نیز مطالعات زیادی در این حوزه انجام شده است. اکثر این مطالعات ارتباط میان الگوهای OR و اخلاقیات را با توجه به عملکرد متخصص OR و زمینه ای که متخصص از این الگوها استفاده می نماید مورد بررسی قرار داده اند.روش کار: در این مقاله مروری با توجه به مشکلات موجود در ارتباط میان متخصص OR با خریداران، تصمیم گیرندگان و ذی نفعان و همچنین به منظور درک بهتر تاثیر متقابل علوم اجتماعی، طراحی نهادی و تخصص برخی از چالشهای مربوط به جنبه های اخلاقی OR بحث و بررسی شده اند.نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد که در حوزه OR هیچ تجزیه و تحلیل، الگوسازی و انتخاب ابزار تجزیه و تحلیل به طور کامل از اخلاقیات مستثنی نیست و در واقع بایستی مسایلی نظیر ناسازگاری، غیرقابل مقایسه بودن و عدم اطمینان به حساب آورده شوند. همچنین پیچیدگی ارتباطات میان ارزشهای اخلاقی و شناسایی اهداف جمعی به درک چرایی این مساله که مشکلات کارایی و تخصص در برابر تجزیه و تحلیل اخلاقی قرار دارند، کمک می کند. برای رفع این مشکل انجمنها و موسسات پژوهش عملیاتی توانسته اند در غالب اصول و راهنمایی اخلاقی، ارزشهای اخلاقی و اجتماعی را بیان کنند ولی به کارگیری این اصول و راهنمایی اخلاقی در ایران نیازمند بومی سازی است.

این مقاله از طرح پژوهشی ""اجرای نسخه راهنمای پیمایش علم و جامعه"" استخراج شده که برای اولین بار، به شیوه کنونی، در ایران و در میان شهروندان تهرانی انجام شده است. طرح مسأله مقاله حاضر، ضرورت انجام مطالعات ادواری در مورد نگرش و شناخت عامه مردم از علم و فناوری را به عنوان یکی از برنامه های پایش توسعه علمی کشور تبیین می کند. در بخش چارچوب نظری و مفهومی به مدل های کمبود (سواد علمی و فهم عمومی از علم) و مشارکت و درگیری عمومی اشاره شده و تجربیات کشورها با تأکید بر شاخص ها و سنجه های پیمایش های آنان بررسی شده است. بخش اصلی این مقاله را توصیف داده ها و نتایج پیمایش فهم عمومی از علم و فناوری در تهران،با نگاه تطبیقی، تشکیل می دهد. پرسشنامه مورد استفاده در این پیمایش با استفاده از تجربیات سایر کشورها و نظرخواهی از متخصصان ایرانی با مجموعه ای از سوالات باز و بسته تنظیم شده و در بین 300 نفر از ساکنان شهر تهران به عنوان نمونه آماری اجرا شده است. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزارهایSPSS وLISREL تحلیل شده اند. در بخش نتیجه گیری ، با تحلیل تطبیقی یافته ها، فرضیه های جدیدی برای پژوهش های آتی مطرح شده و همچنین به منظور بهبود روش های سنجش فهم عمومی از علم و فناوری در ایران پیشنهادهایی ارائه شده است.

هدف کلی این تحقیق، بررسی وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان رشته ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه بود. به منظور بررسی وضعیت اشتغال دانش آموختگان مورد نظر با استفاده از مصاحبه تلفنی، پاسخ های مورد نظر از دانش آموختگان سال های 1373 تا 1382 در دوره های روزانه و شبانه به دست آمد. جامعه آماری 676 نفر و تعداد نمونه ها 245 نفر بود که در نهایت امکان دسترسی به 168 نفر از دانش آموختگان مورد نظر فراهم گردید. نتایج نشان می دهد که نرخ بیکاری در بین این گروه از دانش آموختگان حدود 3/42 درصد و نرخ اشتغال حدود 7/57 درصد است. 34/13 درصد از شاغلین در بخش دولتی، 26/72 درصد در بخش خصوصی، 08/2 درصد به صورت خود اشتغالی و 32/8 درصد در بخش غیر کشاورزی مشغول به فعالیت می باشند. 

در حالی که ادبیات پژوهشی عمدتاً به تبیین مبانی نظری مطالعات میان رشته ای پرداخته است، در مورد چرایی انجام پروژه های تحقیقاتی میان رشته ای توسط محققان، پژوهش های تجربی بسیار اندکی صورت گرفته است. به منظور پر کردن این شکاف در حوزه مطالعات میان رشته ای، پژوهش حاضر تلاش دارد با تأکید بر روش شناسی میان رشته ای (استفاده از تیم برای پیشبرد پژوهش) به شناسایی انگیزه ها و چالش های پیش روی محققان میان رشته ای برای شرکت در پروژه های تحقیقاتی میان رشته ای بپردازد. اهم اهدافی که این پژوهش دنبال می نماید عبارت است از: 1)شناسایی انگیزه ها و چالش های انجام مطالعات میان رشته ای با تأکید بر روش شناسی میان رشته ای، و 2)تعیین میزان اهمیت و اولویت بندی عناصر فوق در رابطه با مطالعات میان رشته ای. پژوهش حاضر از نظر هدف « توسعه اى »، از نظر طرح پژوهش «توصیفى»، و از نظر روش پژوهش «پیمایشی» به حساب مى آید. در این پژوهش با بهره گیری از تیمی میان رشته ای، ابتدا با بررسی مبانی نظری و مطالعات انجام شده در حوزه مطالعات میان رشته ای، انگیزه ها و چالش های انجام این دسته از مطالعات شناسایی شد. در مرحله بعد، مصاحبه ای ساختارمند با پنج نفر از محققان میان رشته ای به عمل آمد. برای بررسی کمی عناصر شناسایی شده از دیدگاه محققان رشته های مختلف و نیز مطالعات قبلی، پرسشنامه ای محقق ساخته طراحی و میان نمونه ای متشکل از 64 نفر از محققان رشته های مختلف که سابقه مشارکت در فعالیت های میان رشته ای را داشتند، توزیع گردید. به علاوه، براى تجزیه و تحلیل آمارى داده ها نیز از آزمون های روایی و پایایی، آزمون میانگین یک جامعه (t تک نمونه ای)، آزمون فریدمن، و آزمون تحلیل واریانس تک عاملی با استفاده از نرم افزارهای آماری اس پی اس اس و لیسرل بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که انگیزه های شناسایی شده به استثنای یادگیری عمومی و آزاد و ارضاء نیازهای روان شناختی و نیز چالش های شناسایی شده، در انجام مطالعات میان رشته ای تأثیر قابل توجهی داشته اند.