فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۴۲۱ تا ۱٬۴۴۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
بررسی خلقیات ایران یک موضوع دامنه دارپژوهشی بوده است که ازیک حیث در ذیل مطالعات فرهنگی قرار می گیرد که بروجود رابطه بین فرهنگ سیاسی وتوسعه تاکید دارند.با این حال به نظر می رسد این رویکرد پژوهشی در عمل فایده چندانی ندارد ونمی تواند تغییری در این خلقیات ایجاد کند این واقعیت که با وجود پژوهش هاو نوشته های زیاد دراین سنت پژوهشی تغییر فرهنگی خاصی ایجاد نمی شود این مساله را طرح می کند که آیا این آثاراساسا به درستی مساله را تشخیص داده اند؟ در این مقاله سوال اصلی این هست که این رویکرد به خلقیات ایران دارای چه ویژگی ها ونقاط ضعفی است در پاسخ به سوال اصلی این فرضیه مورد بررسی قرار گرفت که همه این مطالعات مبتنی برکلی گویی بوده وبه بعد اخلاقی موضوع بی توجه هستند وعموما پیامد های خلقیات را از حیث تاثیر آن برمقوله توسعه مورد توجه قرار داده اند ودراین مسیرهم به تکرار وواگویی گزاره های ثابت وعام می پردازند که نه قابل اثبات هستند ونه در صورت درستی آنها اختصاص به ایران دارند وآن خصایلی که به ایرانیان نسبت داده می شود مولود شرایط زمانی ومکانی خاصی است که د رهرجا آن شرایط حاکم شوند همان پیامدها را خواهند داشت.چارچوب نظری مقاله نظریه نهاد گرایی است وبا روش توصیفی تحلیلی موضوع بررسی شده است.یافته های پژوهش نشان می دهد که تاکید بر بعد اخلاقی موضوع وعوامل تاریخی سازنده آنها می تواند تاثیرعینی تری بر شرایط اجتماعی داشته باشدکه در رویکردفرهنگ گرا چندان التفاتی به آن نشده است.
تحلیل وصیت نامه فرماندهان شهید پایتخت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال ۲۷ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۱۰۴
149 - 190
حوزههای تخصصی:
وصیت نامه شهدا، مهم ترین سند مکتوب و قابل ارجاع جهت رسیدن به درک صحیحی از بینش و منش و کنش شهداست و جزو آثار ادبی گران قدر بازمانده از هشت سال دفاع مقدس محسوب می شود. اکثر وصایای شهدا در شب پیش از نبرد و در جبهه ها نوشته شده است. تحلیل وصیت های به جای مانده، یکی از راهکارهای اساسی برای خلق میثاق ارزشی میان نسل دفاع مقدس و نسل امروز است که جنگ تحمیلی را ندیده و تنها شنیده است. هدف تحقیق کنونی، تحلیل وصایای فرماندهان شهید پایتخت به روش تحلیل مضمون است. جامعه آماری کلیه وصایا فرماندهان شهید پایتخت است که باتوجه به متغیر دردسترس بودن متن کامل، در نهایت با تحلیل 100 وصیت نامه اشباع نظری حاصل شد. 19 مضمون فرعی در 5 مضمون اصلی دسته بندی شدند. نتایج نشان داد که مهم ترین وصایای شهدا مربوط به مفاهیم ارزشی (اخلاقی، دینی، انسانی)، رفتاری (خدمت گزاری، ولایت مداری، حق طلبی، عملگرایی)، تکلیفی (ادای واجبات و پایبندی به مستحبات، مناجات و توسل به ائمه طاهرین (ع)، حفظ حجاب و عفت)، نگرشی (آخرت اندیشی، امیدواری، وحدت گرایی، آزادگی، شهادت طلبی) و دانشی (خودشناسی، جهان بینی اسلامی، دعوت به مطالعه و اصول تربیتی) بوده است. در پایان پیشنهاد می شود، توصیه های شهدا در قالب ارزشمند هنری و ادبی به صورت عمومی و یا در کتاب های داستان و فیلم های مستند به نسل جدید آموزش داده شود تا انتقال ارزش های بین نسلی رخ دهد.
شناسایی و تبیین ابعاد تربیت مکتبی مدیران بر مبنای سیره مدیریتی مکتب شهید سلیمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال ۲۷ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۱۰۴
5 - 41
حوزههای تخصصی:
مدیران از مؤلفه های راهبردی، توسعه و خلق ارزش واقعی برای جوامع می باشند. به نحوی که تربیت مدیران شایسته و رشد و ارتقای آن ها از دغدغه های اصلی سیاستمداران و برنامه ریزان می باشد. شهید سلیمانی از مدیران موفق ملی و بین المللی است، که مکتب ایشان بعنوان یک راهنمای عمل صرفا یک مکتب تخصصی، فقهی، فلسفی یا سیاسی نیست، بلکه یک«مکتب تربیتی» است، براین اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین ابعاد تربیت مکتبی مدیران بر مبنای سیره مدیریتی شهید سلیمانی می باشد. در پژوهش حاضر که از جمله پژوهش های آمیخته می باشد؛ مبنای تحلیل در بخش اول پژوهش بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی)پیرامون شخصیت شهید سلیمانی و اسناد موجود در ارتباط با شهید سلیمانی می باشد، که با بکارگیری روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. به منظور کسب اطمینان، مضامین استخراج شده در اختیار مدیران و فرماندها نیروی زمینی سپاه پاسداران قرار گرفت، و داده ها با استفاده از آزمون دوجمله ای در سطح پنج درصد تجزیه و تحلیل وتأیید شد.در نهایت برازندگی مدل با روش معادلات ساختاری ارزیابی و تأیید شد. نتایج بررسی ها نشان داد که ابعاد تربیتی مکتب شهید سلیمانی مبتنی بر پنج بعد تربیت دینی، تربیت عقلایی، تربیت انقلابی، تربیت قانونی، تربیت اخلاقی می باشد.
تحول در مواضع سیاسی و اجتماعی جنبش آزادیبخش مردم ایران/جاما ( 1342-1357): از سوسیالیسم خداپرستانه تا انقلاب و حکومت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه و اهداف: در این تحقیق، تلاش شده است تا بازتولید کشمکش های گفتمانی و سیاسی در جامعه معاصر ایران و ضرورت بازاندیشی در میراث فکری آنها مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اینکه این کشمکش ها بخشی جدایی ناپذیر از فرآیندهای اجتماعی و تاریخی بوده اند، واکاوی و تحلیل مواضع سیاسی-اجتماعی گروه ها و جریان های تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جنبش آزادی بخش مردم ایران (جاما) یکی از این جریان های تأثیرگذار است که در برهه ای حساس از تاریخ کشور، در قالب یک گفتمان خاص به ارائه دیدگاه ها و راهکارهایی برای تغییرات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پرداخته است. از این رو، بیان مواضع جاما نه تنها پاسخی به نیازهای جامعه پژوهشی برای درک عمیق تر این جنبش است، بلکه ابزاری برای بازشناسی و تحلیل تحولات تاریخی و فکری در ایران معاصر نیز به شمار می آید. مسئله اصلی این تحقیق، تحلیل مواضع سیاسی-اجتماعی جاما و بررسی تحولاتی است که این مواضع در جریان تحولات تاریخی و گفتمانی تجربه کرده اند. هدف این پژوهش، شناسایی و واکاوی ریشه ها، ویژگی ها و تأثیرات گفتمان جاما در تاریخ معاصر ایران است. همچنین، تحقیق حاضر قصد دارد به تبیین نحوه تطور این مواضع از یک گفتمان سوسیالیستی-توحیدی به گفتمانی اسلامی در دوره منتهی به انقلاب اسلامی بپردازد.روش و رهیافت: در تحقیق پیش رو، برای جمع آوری و گردآوری داده ها و سنجش صحت و سقم آنها از روش تحقیق تاریخی استفاده و در بخش تحلیل و تفسیر متون نیز به هرمنوتیک زمینه مند و قصدگرای اسکینر تاسی شده است. با تأسی به رهیافت اسکینری که تفسیر متن و فهم معنای آن را از طریق مطالعه متون و شناخت زمینه اجتماعی و سیاسی با تکیه بر «شیوه عمل بیانی» یا «کنش گفتاری» ممکن می داند، کوشش شده تا مواضع این جنبش و تحول از سر گذرانده شده بیان شود. در رویکرد زمینه باور و هرمنوتیک قصدگرای اسکینر معانی اصطلاحات و مفاهیم و گزاره های هر دوره تاریخی منوط و محدود به آن دوره هستند و برای نیل بدین مقصود باید جریان ها و گرایش های فکری، مباحث و استدلال های رایج و پرسش ها و پاسخ های مطرح در آن دوره را مورد تحقیق قرار داد. ازاین رو به حوادث و وقایع زندگی و زمینه فکر و عمل گردانندگان تشکیلات جنبش به مثابه سوژه های تاریخی توجه شده است.یافته ها: جاما بر اساس تحلیل دورانی خود، جامعه ایران را در آستانه گذار به یک تحول اجتماعی ارزیابی و در راستای تحقق آن، برنامه ای را مبتنی بر یک ایدئولوژی تبلیغ می کرد. این ایدئولوژی مورد نظر، سوسیالیسم بر پایه خداپرستی ای بود که ضمن توجه به سوسیالیسم اخلاقی و انسانی بر هویت دینی در شکل توحیدی تأکید داشت. همچنین جاما در عرصه سیاسی به دنبال براندازی نظام سلطنتی و استقرار حکومت عدل و کار در قالب نظامی دموکراتیک و در عرصه های اجتماعی و اقتصادی به دنبال تحول و تحققی سوسیالیستی با محوریت تامین حقوق و آزادی های اساسی مردم بود. استراتژی گذار در برنامه مذکور نیز، بر این پایه استوار بود که به دلیل عدم شایستگی نظام کهنه در جوابگویی به خواست های مردم و ناتوانی طبقات اجتماعی در تصاحب قدرت از مسیر کلاسیک، باید یک گروه سیاسی و انقلابی با تکیه بر مشی قهرآمیز و مسلحانه از طریق مبارزه فراگیر و دامنه دار قدرت سیاسی و حکومتی را از طبقه حاکم سلب، جانشین آن شده و تحول و دگرگونی در کلیه شئون اجتماعی را محقق سازد. جامایی ها در شروع دوره دوم فعالیت های خود در چند سال منتهی به انقلاب اسلامی سال 57، مواضع سیاسی اجتماعی گفته شده را در گفتمانی اسلامی و در قالب انقلاب و حکومت اسلامی تعریف و دنبال کردند.نتیجه گیری: ویژگی های فضای زبانی-گفتمانی و فکری-اجتماعی و زمینه سیاسی-تاریخی حاکم از جمله ناکامی دولت ملی و سقوطش بوسیله کودتا، تشدید تنش های سیاسی، صف آرایی موافقان و مخالفان نظام شاهنشاهی، نزاع های گفتمانی سنتی و مدرن، عدم توفیق رویه های سیاسی، سرکوب اعتراضات و به خصوص وقوع رخداد 15 خرداد 42، توسل به طرح ترور توسط گروه های مبارز، ایجاد سازمان هایی با تفکرات رادیکال، گسترش اندیشه مبارزه قهرآمیز، رشد و گسترش جنبش روحانیت در تعیین مواضع سیاسی اجتماعی جاما و تحول در آن مواضع تاثیرگذار بود.
ایدئولوژی های مدرن و تفکر انقلابی علی شریعتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انقلاب پژوهی سال ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳
51 - 65
حوزههای تخصصی:
شریعتی یکی از نظریه پردازان اصلی انقلاب اسلامی است و کار اصلی او طرح مکتب اسلام به مثابه یک ایدئولوژی انقلابی بوده است. برای درک ابعاد این ایدئولوژی، بررسی میزان تأثیرپذیری شریعتی از ایدئولوژی های رقیب سودمند است. در همین چهارچوب، هدف این مقاله بررسی چگونگی تأثیرات ایدئولوژی های ناسیونالیسم، سوسیالیسم و مارکسیسم بر اندیشه ورزی علی شریعتی است. روش کار استناد به داده های تاریخی و تحلیل محتوای کیفی است. نتایج تحقیق حاکی از تأثیر الهام بخش این ایدئولوژی ها بر ساختار تفکر علی شریعتی در تدوین ایدئولوژی انقلاب اسلامی است.
واکاوی کیفی مختصات ایدئولوژی در دستگاه فکری دکتر علی شریعتی بر اساس چشم انداز هانا آرنت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انقلاب پژوهی سال ۲ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳
199 - 222
حوزههای تخصصی:
هانا آرنت فیلسوف سیاسی تاثیرگذار تعریفی نوآورانه و بدیع از عناصر توتالیترِ تشکیل دهنده ی «ایدئولوژی» و کاربُرد آن ها توسط جنبش های سلطه گر و به طور ویژه توتالیتر ارائه می دهد. به گمان بعضی از روشنفکران توانایی ساخت دستگاهی ایدئولوژیک از دین اسلام و به خصوص مذهب شیعه موتور حرکت جنبش مردمی در انقلاب اسلامی 57 بوده است. در این میان دکتر علی شریعتی در ایدئولوژیک کردن دین و ساخت دستگاه ایدئولوژیک از مذهب شیعه نقشی تعیین کننده داشته است. مسئله اصلی پژهش حاضر این است که با بررسی عناصر ایدئولوژی و جنبش توتالیتر در کتاب سیستم توتالیتر هانا آرنت ، میزان انطباق و عدم انطباق آن را با مسئله ی ایدئولوژک کردن دین در دستگاه فکری شریعتی بررسی کنیم؟ در این پژوهش از روش تطبیقی-تحلیلی جهت کشف نکات اشتراک و افتراق دو محقق مورد استفاده شده است .نتایج پژوهش نشان میدهد پروژه فکری شریعتی هرچند در لحظه تاسیس مطابقت ساختاری با جنبش های مدرن تمامیت خواه آرنتی دارد، اما در لحظه پراتیک سیاسی ،متون شریعتی جایگاهی دوگانه و متنقاضی را از نقطه نظر اجتماعی تالیف و نقطه نظر کاربست سیاسی فرا می خواند .
خوانش نوین صلح و امنیت بین المللی در پرتو مبارزه با تروریسم سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۵۴)
179 - 204
حوزههای تخصصی:
صلح و امنیت المللی دوره های متوالی، معانی متفاوتی برای دولت ها و جامعه جهانی داشته است و به همین دلیل رویکردهای متفاوتی نیز در مورد آن وجود دارد. با ورود حوزه های نوینی چون فضای سایبری و امروز هوش مصنوعی، این تعاریف کلاسیک، دستخوش تغییر شده اند. با توجه به ویژگی های فضای سایبر تروریسم سایبری نیاز به بازآفرینی مفاهیمی چون امنیت دیجیتال، قاعده مند سازی استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی و از همه مهم تر امنیت انسانی را مطرح می کند.این پژوهش با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته است.تهدید سایبری از جدی ترین تهدیدات علیه منافع ملی و امنیت بین المللی است. تا جایی که به سبب تخریب جدی زیرساخت های حیاتی برخی کشورها اعلام کرده اند آن را به مثابه حمله نظامی تلقی می کنند و به آن واکنش نظامی نشان خواهند داد. فضای سایبر و هوش مصنوعی تمام برداشت های رایج و سنتی از مفهوم امنیت ملی را زیر سؤال برده است. لذا این مفاهیم نیاز به بازتعریف در پرتو عرف بین المللی ناشی از تصمیمات سازمان هایی جون سازمان ملل متحد و ناتو دارد. فرصت های تکنولوژیکی که فضای سایبر و هوش مصنوعی ایجاد می کند آینده را شکل می دهد، اما آن را تعیین نمی کند. به منظور مدیریت چالش های پیش رو، دولت ها باید استراتژی ملی برای نحوه استفاده از مزایای فضای سایبر و هوش مصنوعی و کاهش اثرات مخرب آن با اتخاذ تدابیر مبتنی بر همکاری بین المللی در دستور کارخود قرار دهند.
شاخصه های بنیادین تمدن اسلامی در اندیشه حسن البنا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از دیدگاه حسن البنا، تمدن اسلامی، به عنوان یک مفهوم گسترده و پویا، به تحقق اصول دینی و اخلاقی اسلام بر مبنای ساختارها و ارکان متنوعی اشاره دارد. حسن البنا اسلام را به عنوان راهی برای بازگشت به اصول اخلاقی و دینی، اساس تمدن اسلامی تعریف می کند. این بازگشت به اصول اسلامی، به عنوان محور اصلی توسعه جامعه اسلامی، به تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی، و سیاسی منجر می شود. این تحقیق به بررسی شاخصه های بنیادین تمدن اسلامی از دیدگاه حسن البنا می پردازد. وی به عنوان بنیان گذار جنبش اخوان المسلمین، ابعاد مختلف تمدن اسلامی را تبیین کرده و تأکیدهای خود را در زمینه بازگشت به اصول اسلامی، اهمیت اسلام سیاسی، حکومت و دولت اسلامی، مردم سالاری، نفی سلطه و استعمار، دوری از تمدن غرب، معنویت، عدالت، وحدت اسلامی، تقریب بین مذاهب، و جایگاه زنان معرفی کرده است. . . . . . . . . . . . . . .
قدرت نرم در راهبرد منطقه ای بایدن و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۶
7 - 33
حوزههای تخصصی:
بایدن سیاست خاورمیانه ای امریکا را براساس «موازنه ژئوپلیتیکی» تنظیم نمود. هر گونه موازنه می تواند تاثیر خود را در فضای منطقه ای و راهبردی به جا گذارد. راهبرد «موازنه فراساحلی» بخشی از سازوکارهای موازنه و قدرت نرم آمریکا در فضای امنیت منطقه ای خاورمیانه و جنوب غرب آسیا بوده است. موازنه ژئوپلیتیکی ریشه در سیاست گذاری راهبردی و امنیت ملی ایالات متحده در دهه سوم قرن 21 دارد. سیاست گذاری موازنه ژئوپلیتیکی بر نشانه هایی از همکاری و ائتلاف بازیگران و کشورهای منطقه ای دارد. پرسش اصلی مقاله آن است که «سیاست گذاری راهبردی بایدن در خاورمیانه دارای چه ویژگی هایی بوده و این امر چه تأثیری بر امنیت منطقه ای و ایران به جا می گذارد؟» فرضیه مقاله بیانگر این گزاره است که «سیاست گذاری راهبردی بایدن براساس موازنه نرم شکل گرفته و مبتنی بر کنش همکاری جویانه ایران با بازیگران منطقه ای، ائتلاف گرایی، چندجانبه گرایی، کنش دیپلماتیک و کنش سازنده خواهد شد.» در تنظیم مقاله از رویکرد «موازنه نرم محیط منطقه ای» استفاده شده است. چنین رویکردی از سوی «سوزان ناسل» در تبیین ضرورت های سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا ارائه شده است. براساس چنین ادراکی، هرگونه کنش همکاری جویانه قدرت های بزرگ زمینه شکل گیری همکاری های منطقه ای متوازن و سازنده را فراهم می آورد. در تبیین مقاله از روش تحلیل داده ها و تحلیل محتوی استفاده می شود.
واکاوی ابزارهای قدرت نرم در سیاست خارجی قطر و تاثیر آن بر روابط با ایران (2011-2023)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۶
59 - 83
حوزههای تخصصی:
در دهه گذشته، قطر به عنوان بازیگری فعال در عرصه منطقه ای و بین المللی ظهور کرده و جایگاه ویژه ای در معادلات قدرت پیدا کرده است. یکی از ابزارهای اصلی سیاست خارجی قطر، قدرت نرم بوده است. قطر از طریق ابزارهای مختلف قدرت نرم، از جمله رسانه، ورزش، فرهنگ و دیپلماسی، به دنبال ارتقای وجهه خود در سطح بین المللی و پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود بوده است. ابزار قدرت نرم در بین سال های مورد مطالعه این پژوهش شامل سه مسیر اصلی بود؛ دیپلماسی رسانه ای تأثیرگذار و برندسازی دولتی و کمک های خارجی. سوال پژوهش؛ مهم ترین ابزارهای قدرت نرم در سیاست خارجی قطر در بین سال های2011-2023 چیست؟ فرضیه پژوهش؛ بر اساس یافته ها فرض بر آن است، قطر سعی نموده از دیپلماسی رسانه ای، کمک های خارجی و برندسازی دولتی بهره گیری نماید و با توجه به این سیاست در سال های گذشته توانسته است جایگاه ویژه ای در منطقه و نظام بین الملل به دست بیاورد. همچنین استفاده قطر از قدرت نرم تأثیر مثبتی بر روابط این کشور با ایران داشته است. رسانه های قطر مانند الجزیره به پلتفرمی برای گفتگوی بین ایران و کشورهای غربی تبدیل شده اند. روش پژوهش؛ روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات نیز عمدتاً از روش کتابخانه ای و مطالعه سایت ها استفاده شده است.
تبیین عقلانیت وحدت گرا امام خمینی (رحمه لله علیه) در روابط بین الملل کشورهای مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی ایران معاصر سال ۱۰ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳
106 - 85
حوزههای تخصصی:
مسئله وحدت در جهان اسلام از مهم ترین دغدغه های حاکمان سیاسی مسلمان از ابتدای تاریخ اسلام بوده است که در طول تاریخ، به خاطر رهیافت جنگ طلب و ستیزه جوی برخی رهبران به بیراهه رفته و در عمل زمینه ی روابط متشنج بین المللی در جهان اسلام را رقم زده است. امام خمینی (رحمه الله علیه) به عنوان یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین رهبران مردمی جهان اسلام برای اولین بار از تعبیر زیبای ید واحده برای وحدت مسلمانان استفاده کرد. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که وحدت جهان اسلام مبتنی بر عقلانیت، در اندیشه امام-خمینی (رحمه الله علیه) بر چه مبنایی تحقق یافته است؟ جمع آوری داده ها از طریق بررسی کتاب ها و مقالات متعدد با موضوع وحدت بوده و با روش کیفی و رویکرد توصیفی-تحلیلی در سیره عملی امام خمینی (رحمه الله علیه) مبانی وحدت در دیدگاه ایشان را مشخص می کند. بر این اساس مهم ترین یافته ها و مؤلفه های مستخرج از اندیشه امام خمینی (رحمه الله علیه) مبارزه با ظلم و نفی استکبار بدون تعصب به قومیت و ملیت است و اثبات می شود در دیدگاه عقلانی امام خمینی-(رحمه الله علیه) مبنای وحدت، صرف مسلمان بودن کشورها نیست بلکه داشتن روابط سیاسی همسو در نفی استعمار و دفاع ازمظلوم است. ازطرفی ضرورت بازخوانی و باز اندیشی وضعیت موجود ایران در روابط بین الملل دولت ها حائز اهمیت است چرا که عقلانیت انقلاب اسلامی با عقلانیت هایی رقابت می کند که از تراث چند ساله غرب بهره می برند. الگو پذیری در وحدت از مبانی اندیشه غربی بجز دامن زدن به اختلافات و ایجاد تفرقه ثمره ای نخواهد داشت
تحلیل عاملی اکتشافی شاخص های سواحل ژئواستراتژیک مؤثر بر استراتژی های جهانی و منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی دفاعی سال ۹ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۳
85 - 111
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف اصلی احصاء و دسته بندی شاخص های سواحل ژئواستراتژیک مؤثر بر استراتژی های جهانی و منطقه ای در افق 1414 ساله است.روش: رویکرد آمیخته، آینده نگر و کاربردی است که به روش توصیفی/تحلیلی (نرم افزار اطلس تی آی) با نگاه اکتشافی است. جامعه نمونه پژوهش شامل 101 نفر از خبرگان نظامی و ژئواستراتژِ ی بوده و جامعه نمونه به صورت هدفمند قضاوتی انتخاب شده اند. جهت جمع آوری داده ها از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه استفاده گردید و تجزیه و تحلیل داده ها به روش (PCA) تحلیل عاملی اکتشافی و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است.یافته ها: الگوی نهایی در مجموع برای مؤلفه سیاسی 18 شاخص، مؤلفه اقتصادی 17 شاخص، مؤلفه نظامی 18 شاخص، مؤلفه طبیعی 20 شاخص، مؤلفه فرهنگی 16 شاخص، احصاء و ارائه گردید. که پس از دوران پاسخ پرسش شوندگان با استفاده از نرم افزار SPSS و تشکیل سه مرحله پنل نخبگی در مجموع 14 مؤلفه اصلی کشف و تنسیق گردد.نتیجه گیری: موقعیت گذرگاهی، دسترسی به معابر وصولی و منابع انرژی فسیلی، موقعیت کنترلی، پرکاربردترین شاخص در اسناد و مدارک، بیان نقطه نظرات خبرگان و نتیجه تحلیل پرسش نامه بود. در پایان می توان با توجه نتایج به دست آمده خاطر نشان نمود عواملی چون موقعیت گذرگاهی و کنترلی، دسترسی به معابر وصولی و منابع انرژی موثرترین عوامل بر استراتژی های جهانی و منطقه ای خواهند بود.
نگاه انتقادی امام موسی صدر به افول منزلت مادری زن در تمدن مادی گرایانه غرب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مادر و مادری هویت و منزلت والایی در آموزه های دینی دارد. توجه به نقش مادری زن که یک نقش خانوادگی تلقی می شود به عنوان یک راهبرد مهم و اساسی برای ساختن مدینه فاضله، از نوآوری های امام موسی صدر است. امام موسی صدر از جمله کسانی است که به منزلت مادر به عنوان رکن رکین خانواده توجه ویژه ای داشته و مهم ترین و اصلی ترین نقش زن در خانواده را مادری می داند که این امر نقش کلیدی در تربیت و سلامت خانواده و جامعه دارد. هدف از نگارش این مقاله که با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، نگاه نقادانه امام موسی صدر به افول منزلت مادری در تفکر مادی گرایانه غرب است. یافته ها و نتایج نشان داد که امام موسی صدر معتقد است حفظ منزلت زن و جایگاه مادری، نقش اساسی در قوام و استحکام خانواده و جامعه دارد و لازمه ی آن، انجام وظیفه مادری به شکل مطلق و نامحدود، کم رنگ نکردن بُعد مادرانه و تجاری نساختن آن است. اما در دوره ی جدید تمدنی و جوامع مادی گرا، مادری کردن به تجارتی تبدیل شده است که با استخدام خدمتکار و دایه، حس مادری تشریفاتی، جایگزین حس مادرانه فطری و واقعی می شود.
تبیین مفهوم فراملی گرایی در روابط بین الملل از منظر نظریات همگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات سیاسی بین النهرین دوره ۳ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳
357-394
حوزههای تخصصی:
با توسعه حاکمیت های ملی و ایدئولوژی های ملی گرایانه پس از عهدنامه های وستافالیا، شاهد میهن پرستی های افراطی، بیگانه ستیزی، برخوردها و منازعات بین ملت ها بودیم که اوج آن در وقوع دو جنگ جهانی اول و دوم بود. پس از آن نظریه پردازان مختلفی به دنبال کاهش اختلافات بین ملت ها و نزدیک ساختن آن ها به یکدیگر و دستیابی به راه حل هایی به منظور ایجاد همکاری ها و همگرایی بین واحدهای ملی پرداختند. در این بین نظریه پردازان همگرایی با طیف وسیعی از نظریه پردازی، نظریه های مختلفی را در زمینه وحدت و همگرایی سیاسی بین ملت ها ارائه کردند و به نوعی به سمت جامعه جدید و بزرگ تر فراملی حرکت کردند که نمونه بارز آن اتحادیه اروپاست. با این حال، عناصر اصلی این جامعه بزرگ تر و فرایند آن به وضوح در نظریات آنان بیان نشده است. از این رو محققان به دنبال پاسخ به این سؤال هستند که فراملی گرایی از منظر نظریات همگرایی دارای چه مفهوم، عناصر و روندی است. برای پاسخ به این سؤال، روش تحقیق تبیین گری انتخاب شده است. در این روش تحقیق، پس از تعیین پرسش دقیق، جمع آوری داده ها به روش اسنادی و کتابخانه ای از بین نظریات 28 نظریه پرداز همگرایی در طیف نظریات همگرایی، فدرالیسم، کنفدرالیسم، منطقه گرایی، نومنطقه گرایی، کارکردگرایی، نوکارکردگرایی و پساکارکردگرایی صورت پذیرفته است. در ادامه به روش تحلیل محتوا و تحلیل مضمون، استخراج مؤلفه ها صورت گرفته و سپس به نظام مند کردن و ترکیب آن ها پرداخته شده است. در نگارش نهایی پاسخ به سؤال اصلی تهیه شده است. در این تحقیق مشخص شده که فراملی گرایی از منظر نظریه پردازان همگرایی دارای نُه عنصر است: شناخت، نظام ارزشی، اهداف، اراده سیاسی، تعاملات، حاکمیت فراملی، جامعه فراملی، کارامدی و وفاداری. این ها در روندی چرخشی به صورت تدریجی، گام به گام، فزاینده و خودتقویت کننده ادامه خواهد داشت.
رویکرد سیاست اجباری دولت های ایران در قوانین محیط زیستی با کمک شبکه ی نهاد واژه های اجبار و غیر اجبار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی سال ۱۰ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴۰
265 - 304
حوزههای تخصصی:
نظام حقوق محیط زیستی ایران دارای رویکردهای بالا به پایین است. به عبارتی، ابزارهای نهادهای قانون گذار برای حفاظت از محیط زیست مبتنی بر اِعمال سیاست اجباری است. در این پژوهش تلاش می شود با استخراج نهاد واژه های اجبار و غیراجباری و سازمان ها و نهادهای تحت این ادبیات، نشان داده شود که در حقوق محیط زیستی ایران کدام سازمان ها و نهادها تحت سیاست های اجبار و غیر اجبار قرار دارند. در این راستا از رویکرد تحلیل شبکه ای و نرم افزارهای Ucinet و Netdraw استفاده می شود. نتایج نشان داد که از بین تمامی واژه هایی که ادبیات اجبار و غیر اجبار را نشان می دهند، نهادهای قانون گذار بر واژه ی «مکلف اند» و در نظر گرفتن «مجازات» و «می تواند» تمرکز دارند که بیش ترین مرکزیت درجه و بینابینی را دارند. بیش ترین ادبیات اجباری به کار برده شده برای «دولت» در مقاطع زمانی اجرای اصلاحات ارضی تا انقلاب اسلامی و ریاست جمهوری روحانی است که نهادهای قانون گذار «دولت» را 6 بار تحت ادبیات اجباری قرار داده اند. نهادهای قانون گذار ادبیات غیر اجبار را بیش تر برای سازمان ها و نهادهای دولتی و ادبیات اجبار و مجازات را بیشتر برای مردم و نهادهای غیردولتی استفاده می کنند. درحالی که، حکومت باید وجه دوم چارچوب های اِعمال فشار را اعمال کند که رویکردی است که در آن دولت تلاش می کند در فضایی همکارانه، نوعی اطاعت پذیری شبه داوطلبانه را تشویق کند. همچنین، حکومت به دنبال اجرای نوعی توازن بین نهادهای دولتی و بازیگران غیردولتی در اعمال ادبیات اجبار و غیر اجبار باشد. این تلاش های حکومت در برقراری توازن و تعادل باعث افزایش حس اعتماد به حکومت و ایجاد نوعی اطاعت پذیری شبه داوطلبانه می شود
از آمادگی دولت الکترونیک تا اعتماد عمومی: تبیین نقش میانجی شفافیت سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی سال ۱۰ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴۰
305 - 328
حوزههای تخصصی:
مشروعیت و اثربخشی هر دولت مردم سالار در گرو اعتماد عمومی به آن است. از این رو، تلاش می شود تا در مقام نظر، متغیرهای مستقل مؤثر در آن توسط اندیشه وران مدیریت دولتی شناسایی و در مقام عمل، توسط دولت مردان و مدیران دولتی اجرایی شوند. بنا بر برخی استدلال های نظری، از جمله راهکارهای دارای ظرفیت افزایش اعتماد عمومی، آمادگی دولت الکترونیک از رهگذر شفافیت سازمانی است. این ادعای نظری در حد گمانه زنی و نیازمند آزمون با داده های عینی است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین آمادگی دولت الکترونیک و اعتماد عمومی، با تبیین نقش واسط شفافیت سازمانی صورت پذیرفته است. به این منظور نمونه ای 311 نفری از اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی شیراز انتخاب و پرسش نامه هایی متناسب با متغیرها -که روایی و پایایی آن ها آزمون شده بود- توسط ایشان پاسخ دهی شد. به منظور آزمون فرضیه ها، نخست با تحلیل عاملی تأییدی، مدل های اندازه گیری پژوهش ارزیابی و در ادامه داده ها با رگرسیون چندگانه، به مدل های معادله ساختاری در نرم افزار Amos Graphics برازش شدند. بر اساس نتایج، در سطح اطمینان 99 درصد، روابط مدل و نقش میانجی جزئی شفافیت سازمانی تأیید شدند. بنابراین، معلوم شد آمادگی دولت الکترونیک دارای اثر مثبت در شفافیت سازمانی و اعتماد عمومی است و شفافیت سازمانی نیز میانجی و دارای تأثیر افزاینده در اعتماد عمومی است.
ارائه مؤلفه های توانمندی ارتش جمهوری اسلامی ایران در برگزاری بازی های دانشجویان جهان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی دفاعی سال ۹ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۳۵
169 - 197
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مؤلفه های توانمندی ارتش جمهوری اسلامی ایران در برگزاری بازی های دانشجویان جهان بود.روش پژوهش: روش تحقیق به صورت آمیخته و از نوع طرح متوالی اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه افراد درگیر در ساختار ارتش جمهوری اسلامی ایران اعم از کارشناسان، مدیران ورزشی و پیشکسوتان تشکیل داد. روش نمونه گیری به صورت گلوله برفی بود. نمونه آماری با توجه به اشباع نظری داده ها مشخص شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و جهت تجزیه وتحلیل داده ها از تکنیک کدگذاری استفاده شد. در مرحله کیفی از نرم افزار تحلیل داده های کیفی ان ویوو و در مرحله کمّی از نرم افزار تاپسیس استفاده شد.یافته ها: تجزیه وتحلیل یافته ها در پنج عامل موانع و مشکلات، راهکارها، پیامدهای سیاسی، پیامدهای اقتصادی و پیامدهای نظامی انجام شد و در بخش کیفی برای هر سؤال مضمون های اصلی استخراج شد و با ساخت پرسش نامه در بخش کمّی وزن دهی این مضامین صورت گرفت.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق در بحث نقش و توانمندی ارتش در برگزاری بازی های دانشجویان جهان می تواند راه گشا باشد و سبب معرفی قدرت کشور در سطح منطقه و جهان شود، این امر نیاز به برنامه ریزی و هدف گذاری بلندمدت در این زمینه دارد
ملاحظه ای بر مفهوم امپریالیسم در اندیشه و عمل رهبران انقلاب اکتبر روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انقلاب پژوهی سال ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴
121 - 144
حوزههای تخصصی:
انقلاب ها در روند مبارزه، پیروزی و تثبیت خود با دشمنانی در داخل و بیرون از مرزهای جامعه انقلابی روبرو هستند. مهمترین بخش از کنشهای انقلابیون در چگونگی و نحوه مواجهه با این دشمنان به کار گرفته شده است. در یک روند دو سویه این روند نه تنها بر کنش انقلابیون تاثیرگذار است بلکه به چالش های اندیشه ای در نحوه و کیفیت این مواجهه در بین انقلابیون را موجب می گردد. بر این اساس نحوه کنش انقلابیون در یک روند تاثیر و تاثر از شرایط بیرونی و بین المللی انقلاب و با محوریت دشمنان داخلی وبیرونی شکل بندی نهایی پیدا می کند. مواجهه با امپریالیسم و جایگاه آن در جهان بینی انقلاب اکتبر و ردیابی آن در اندیشه و عمل رهبران انقلاب اکتبرروسیه به عنوان مفهومی مشخص الزامات و ضرورت های مشخصی از کنش های سیاسی را به وجود آورده است. مساله اصلی در این پژوهش بررسی انقلاب اکتبر با تاثیرپذیری از جایگاه مفهوم امپریالیسم ردیابی آن در تحولات و چالش های ده ساله نخستین انقلاب اکتبر درقالب یک بررسی مقایسه ای و تطبیقی و در بستر تحولات مهمی چون جنگ و منازعات جانشینی می باشد. نگارنده بر این باور است انقلاب اکتبر روسیه در مواجهه با مفهوم امپریالیسم در یک تضاد رفتاری از تقابل ایدئولوژیک تا تعامل رفتاری مورد شناسایی قرار می گیرند. در انقلاب اکتبر کنش انقلابی ابتدا در یک رویکرد تقابل جویانه و با گذشت زمان چرخش به سمت رویکرد و انگاره تعاملی قابل ردیابی می باشند. مولفه های مهمی در این روند تاثیرگذار هستند، اما مهمترین عامل، مقتضیات و ضرورتهای فوری در بقای انقلاب و اتخاذ رویکردهای استراتژی محور و به حاشیه رفتن رویکرد تقابل جویانه در اندیشه و عمل رهبران انقلاب بعد از لنین می باشد. این روند در یک کنش تقابلی و تعاملی در انقلاب روسیه مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش از روش گردآوری داده ها موسوم به کتابخانه ای استفاده شده است.
بررسی پیوند کلید واژه های هویت و هنر در نظرگاه آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هویت و گونه های آن مبحثی نوپدید در عرصه علوم فلسفه، تاریخ، جامعه شناسی و سیاست به حساب می آید. این مفهوم به همراه مؤلفه هنر، دو کلیدواژه اصلی این مقاله اند که تلاش کرده ایم چگونگی پیوند آن ها را در دیدگاه آیت الله خامنه ای بررسی کنیم. این پژوهش که بر بنیان منبع پژوهی و تحقیق کتابخانه ای استوار است، با درنگ و تحقیق در سخنان آیت الله خامنه ای از سال 1368 تا 1398، در بازه ای سی ساله، صورت گرفته است و با تبیین هویت و گونه های آن و تعریف و توصیف گونه های هنر، نهایتاً چگونگی پیوند این دو مؤلفه با یکدیگر را در این دیدگاه بررسی کرده ایم. یافته ها نشان می دهد هویت ملی و دینی در این دیدگاه هم سویی قابل توجهی دارند و منافع ملی، فقط در راستای هویت ملی تعریف می شوند. هویت فرهنگی اشراف بلامنازع بر سایر گونه ها دارد و هویت انقلابی زبان هویت های ملی، دینی و فرهنگی است. هنر، عطیه ای الهی است و در این دیدگاه ماًموریتی از نوع رسالت انبیا دارد. از نکات دقیق این نظرگاه خدمت دوسویه هویت و هنر است و هنر به عنوان ابزاری کارآمد و اثرگذار باید در خدمت عنصر هویت باشد.
تبیین الگوواره انقلاب اقتصادی در گفتمان اقتصاد مقاومتی با الهام از بیانات رهبر معظم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رهنمون اﻧﻘﻠﺎب اسلامی سال ۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱
31 - 61
حوزههای تخصصی:
یکی از محوری ترین اهداف تأسیس حکومت اسلامی از ابتدای شکل گیری انقلاب اسلامی، مبانی اقتصاد انقلاب اسلامی است که همواره ثابت و بر مبنای اصول مشخص و متقن و برگرفته از قرآن و نگاه توحیدی می باشد. لذا این پژوهش بر آن است تا با بهره گیری از روش گراندد تئوری (داده بنیاد)، اهمیت مفاهیم اقتصادی مورد تأکید مقام معظم رهبری را در منظومه ای جهت دار با تأکید بر شرایط اقتصاد مقاومتی مورد توجه قرار دهد و در بستر گفتمان اقتصاد مقاومتی که نسخه عصر حاضر برای قوام و توسعه اقتصادی است، مدلی برای انقلاب درون زای اقتصادی کشور تبیین کند. انقلاب اقتصادی حاصل از تبیین این مدل، گفتمان اقتصاد مقاومتی را شکل می دهد که به فعالیت های اقتصادی جهت داده و درست و نادرست آن ها معین می گردد و کلیه سیاست های اقتصادی و استراتژی ها و اهداف بلندمدت و میان مدت اقتصادی کشور بر این اساس شکل خواهد گرفت. از نتایج این پژوهش می توان به شاخص عملکرد برای تعیین صحیح یا ناصحیح بودن سیاست های اقتصادی کشور در عصر اقتصاد مقاومتی اشاره نمود. اقتصاد ایران که در مکتب اقتصادی اسلام و با هجوم انواع مکاتب اقتصادی در جریان است با اعتنا به این پژوهش جهت اصلی خود را پیدا نموده و راه روشن اقتصاد شکوفای آتی کشور از راهرو اقتصاد مقاومتی به صورتی دقیق معین خواهد شد.