تصوف و عرفان اسلامی

قرنهای 6و7و8 هجری دوره اوج شکوفایی شعرتعلیمی صوفیه است، بستر این نهضت فکری، نابسامانیهای اجتماعی ناشی ازتسلط اقوام غیر ایرانی و ایلغار طوایف ددمنش بیگانه به این سرزمین بود که منجر به کشتار وخرابی وتباهی وفساد ودر نتیجه یاس وحرمان درمیان آحاد مردم ایران زمین گردید. آنچه در این لحظه های حساس چون جان داروی نجات بخش، مردم را از سقوط رهائی بخشید، تراوشهای فکری معلمان حکمت واخلاق وعرفان وتصوف در ساختار کلام منظوم با محتوای پندو اندرز وهدایت واصلاح بود که جامعه ایرانی را با هویت معتبر خویش در برابر آن همه تباهی وسیاهی حراست نمود وآلام دردناک آنان را تسکین بخشید. دراین دوره با سه جلوه شعر تعلیمی صوفیه آشنا می شویم: حکمت عملی،حکمت نظری، حکمت رمزی، وتجلی این سه مقوله را به اقتضای فرصت در جام جم اوحدی، حدیقه سنائی، ومنطق الطیر عطار، بررسی می کنیم.

۲۶۰۶.

ارتباط خودشناسی با خداشناسی در عرفان ابن عربی

نویسنده: سعید رحیمیان

منبع: انجمن معارف اسلامی سال اول تابستان ۱۳۸۴ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: انسان کامل ابن عربی خداشناسی خودشناسی صفات و افعال الهی عین ثابت

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]

تعداد بازدید : ۴۶۷۳

از بین راه های خداشناسی، عارفان، راه انفسی را برتر از راه آفاقی می دانند. خودشناسی امکان رسوخ بی واسطه بشر به تجلی الهی و درک آن را برای او میسر می سازد. به علاوه می توان با آینه قراردادن صفات انسانی برای صفات الهی، شناختی نزدیک تر از اسمای الهی به دست آورد. عارفان مسلمان براساس الهامی که از آیات و احادیث به ویژه حدیث «من عرف نفسه (فقد) عرف ربه» گرفته اند، به تبیین انواع راه های ارتباط بین خودشناسی و خداشناسی پرداخته اند. ابن عربی، عارف برجسته قرن هفتم، حدود ده تقریر را که از تقریر امتناع معرفتی آغاز و به تقریر عینیت معرفتی می انجامد برای این حدیث و ارتباط مزبور بیان نموده که مقاله حاضر عهده دار تبیین مبانی معرفتی بینش وی و نیز شرح و بررسی تقریرهای مزبور می باشد.

۲۶۰۷.

الهام از قرآن در آثار ادبی حضرت امام خمینی (ره)

نویسنده: علیرضا لطفی

منبع: کوثر ۱۳۸۴ شماره ۱۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۶ تعداد دانلود : ۹۱۳

۲۶۰۸.

عرفان و لغزشگاه تأویل (با نگاهی به تأویلات ابن عربی)

نویسنده: سید عزالدین حسینی زنجانی

منبع: اشراق بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۲ و ۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی عرفان نظری

تعداد بازدید : ۱۱۲۷ تعداد دانلود : ۵۶۳

۲۶۰۹.

مرورى بر کتاب «فصّ حکمة عصمتیّة فى کلمة فاطمیّة»

نویسنده: محمدجواد رودگر حسن حسن زاده آملی

منبع: بانوان شیعه ۱۳۸۴ شماره ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۶۶

۲۶۱۰.

دو دستینه کهن در تصوف

نویسنده: نصرالله پورجوادی

منبع: معارف ۱۳۸۲ شماره ۶۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۹۸۲

۲۶۱۱.

شیخ احمد و شیخ اکبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن بلخاری قهی

منبع: اندیشه دینی ۱۳۸۴ شماره ۱۷

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]

تعداد بازدید : ۱۶۸۸ تعداد دانلود : ۱۰۱۲

۲۶۱۲.

حضرت فاطمه(علیها السلام) و ولایت کبرا

نویسنده: معصومه ذبیحی

منبع: بانوان شیعه ۱۳۸۴ شماره ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۱

۲۶۱۳.

کشف المحجوب و هجویری

نویسنده: محمود عابدی

منبع: مطالعات عرفانی ۱۳۸۴ شماره ۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]

تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۱۵۱۲

۲۶۱۴.

پیوند معنویت با سیاست در مکتب امام خمینى

نویسنده: حمیدرضا مظاهرى سیف

منبع: رواق اندیشه ۱۳۸۴شماره ۴۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات رابطه تصوف و عرفان با علوم دیگر

تعداد بازدید : ۱۳۰۷

در طول تاریخ حیات طبیعى انسان که سلطه گران و مفسدان، دست ستم بر مردم گشوده و با هر نیرنگ و ترفندى، آنها را در ضعف و ذلت نگه مى‏داشتند، تا پایه‏هاى سیطره خود را حفظ و تحکیم کنند؛ پیامبران خدا، با تکیه بر توحید عملى، در برابر آنها ایستادند و در صورتى که مردم دعوت آنها را پاسخ مى‏دادند شیشه عمر فرعونیان و نمرودیان را شکسته و اساس فساد و ستم را نابود مى‏کردند. حضرت امام خمینى رحمه‏الله با الگو قرار دادن پیامبران، بویژه رسول اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله ، میراث انبیاى گذشته را به کار گرفت و مردم ایران را زنده کرد و با توحید عملى برآمده از عرفان اسلامى، اساس حکومت ستم‏شاهى را ویران کرد و در برابر ابرقدرتهاى جهان قد بر افراشت. توحید عملى که شاخص اصلى آن قیام للّه است، انبیا را از معراج به معرکه نبرد با کافران و مستکبران مى‏آورد و حضرت روح الله، با سیر در این مسیر، از کوثر توحید ناب نوشید ولى در سرخوشى آن فرو نماند، بلکه از حق و همراه حق به سوى خلق آمد و با جانى شیدا و قلبى آکنده از عشق به خدا و خلق خدا بر مشعل هدایت اسلام دمید و فروغ آن را فزونى بخشید و جهان را پر از یاد و نام او ساخت. در این پژوهش، ابعاد عرفانى و سیاسى توحید عملى امام را مى‏کاویم تا چگونگى پیوند عرفان و سیاست را در مکتب بالنده عرفان امام دریابیم.

۲۶۱۵.

دو تصویر از اخی فرج زنجانی

نویسنده: محمود درگاهی

منبع: کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۱۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]

تعداد بازدید : ۱۶۳۸ تعداد دانلود : ۹۵۳

۲۶۱۶.

مهدویت در شعر حافظ

نویسنده: زهرا سادات حسینی

منبع: مبلغان ۱۳۸۴ شماره ۷۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۰

۲۶۱۷.

بیت الغزل معرفت

نویسنده: زینب سیدمیرزایی

منبع: نامه جامعه ۱۳۸۴ شماره ۱۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۳

۲۶۱۸.

بطن و تأویل قرآن

نویسنده: حسین علوی مهر علی اکبر رشاد بابایی

منبع: کتاب نقد ۱۳۸۴ شماره ۳۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۷۷۷

۲۶۱۹.

قرآن و ادب فارسی:تشنه معرفت

نویسنده: سید روح الله حسینی

منبع: بشارت ۱۳۸۴ شماره ۴۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۸۱۸

۲۶۲۰.

هزار پرتو از یک خورشید

نویسنده: شهره انصاری

منبع: ادیان و عرفان سال دوم زمستان ۱۳۸۴ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: عرفان و تصوف پیوندهای خانوادگی زنان عارف صوفی بانوان نیابتِ روحانی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۵۳ تعداد دانلود : ۸۰۷

تردیدی نیست که عرصه عرفان و تصوف در ایران زمین،تنها حوزه ای است که به واقع در آن،تفاوتی میان زن ومرد نبوده است زیرا سفر عرفان،سفر روح است ،در حالی که این جسم است که تفاوت می آفریند.هرچند عواملِ بسیاری ودر راس آنها عشقِ باطنی زنانِ سرزمین ما، به والاترین مرتبه تکامل روحانی ومعنوی، در گرایش آنان به حیطه عرفان وتصوف دخیل بوده، بررسی سرگذشتنامه های صوفی بانوان و زنانِ عارف ایران زمین به روشنی نشانگر این نکته است که پیوندهای خانوادگی میان عرفا وصوفیه،نه فقط یکی از عوامل گرایش زنان ایران زمین به عرفان وتصوف بوده ،بلکه علاقه و تمایلِ دیگر زنان به این عرصه را نیز سبب شده است. پژوهشِ حاضربه بررسی موضوع یاد شده ونیز سرگذشتنامه جمعی از بانوان شجره طیبه عرفان می پردازد.

درخت حوزه‌های تخصصی