درخت حوزه‌های تخصصی

حدیث و علوم حدیث

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
حدیث علوم حدیث
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۸۱ تا ۲٬۰۰۰ مورد از کل ۵٬۵۶۴ مورد.
۱۹۸۱.

سه گفتار در باب کتب اربعه، کافى و کلینى

مترجم: نویسنده:
منبع: سفینه سال نهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: حدیث شیعه کتب اربعه الکافى (کتاب) محمد بن یعقوب کلینى دایره المعارف اسلام دیانت (کتاب) الیاس اوزوم جمال صوفو اوغلو مصطفى اوز

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات منابع و نسخ حدیثی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : ۱۳۳۵ تعداد دانلود : ۷۶۶
این متن شامل سه گفتار از دایرة المعارف اسلام دیانت (به زبان ترکى چاپ آنکارا) است درباره کتب اربعه حدیثى امامیه، کتاب الکافى، و ثقة الاسلام محمّدبن یعقوب کلینى. نویسندگان گفتارها، از زاویه نگاه خود، به این سه مطلب پرداخته و گزارش دایرة المعارفى ارائه کرده اند.
۱۹۸۲.

نقش بلخ در نشرحدیث شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 181 - 206

کلیدواژه‌ها: تاریخ حدیث بلخ محدثان شیعه کتاب های حدیثی جلسات حدیث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
منطقه «بلخ» از جمله مناطقی است که حدیث شیعه مدتی از حیات خویش را در آن سپری کرده است، ولی پژوهشی مستقل در بازخوانی تلاش محدثان شیعه در این منطقه شکل نگرفته است.  این منطقه بخشی از خراسان بزرگ در قدیم بوده و اکنون شامل استان هایی در ازبکستان و افغانستان شود. حضور محدثان بلخی در این منطقه و بلخیان مهاجر به دیگر حوزه های حدیثی شیعه از یک سو و اقبال دانشیان شیعی به حضور در این مناطق سبب شد که حوزه حدیثی بلخ سامان یابد. در این پژوهش، نام یکصد و یک راوی بلخی در متون روایی و رجالی شیعه، تا پایان سده پنجم هجری کشف شده که حدود پانزده نفر از ایشان نویسنده ده ها اثر روایی بوده ا ند. همچنین بسیاری از شاخص های یک حوزه حدیثی، نظیر برپایی جلسات حدیث، در بلخ دیده می شود. این پژوهش، مقدمه ا ی است برای تحلیل ها و بررسی های دقیق حدیث شناسان و پژوهشگران عرصه تاریخ حدیث.
۱۹۸۳.

معقولیت ایمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۵) 3 - 27

کلیدواژه‌ها: معقولیت ایمان در احادیث شیعه شرط بندی پاسکال معقولیت ایمان استدلال عمل گرایانه غزالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۹
در برخی از روایات استدلالی برای معقولیت اعتقاد به خداوند و روز جزا ارائه شده است که مضمونی به این شکل دارد: اگر خدا و روز جزایی در کار بود، ما از ایمان خود بهره فراوان برده ایم و در صورتی که باور ما خطا از آب درآمد، زیانی نکرده ایم. این سبک استدلال، چندان مورد توجه متکلمان مسلمان قرار نگرفته است. با این حال، این استدلال قرینه ای در فرهنگ مسیحی دارد که به شرط بندی پاسکال معروف است و طبق پژوهش برخی از محققان از طریق نوشته های غزالی به فرهنگ مسیحی منتقل شده است. نوشته حاضر، پس از گزارش و تحلیل احادیث مرتبط، روایت مسیحی آن را تحلیل کرده و اشکالاتی را که بر این استدلال شده است، باز می گوید و قوت آن را می سنجد. بیشتر اشکالاتی که متوجه این استدلال شده، زاده بی توجهی به خصلت و کارکرد آن است. در نتیجه، به نظر می رسد که این استدلال همچنان کارآیی خود را دارد.
۱۹۸۴.

بررسی معیارهای نقد متن روایات از نظر البانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: سلفیه البانی نقد متن حدیث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۰
شیخ ناصرالدین البانی، یکی از تأثیرگذارترین و پرکارترین مؤلفان حدیث پژوه اهل سنت در عصر حاضر و متعلق به مکتب سلفی، با رویکردی جدید در نقد متن است. وی مبانی خاصی در تصحیح و تضعیف احادیث و نقد متن دارد. البانی در بررسی هر حدیث، نخست اقدام به جست وجوی متن حدیث از کتب معتبر می کند و در صورت اعتماد به وجود متن آن در کتب روایی معتبر، به ارزش-گذاری آن اهتمام می ورزد و اگر صحت سند حدیث برای او احراز شده باشد، ارزیابی متن آن را با قواعدی همچون عدم مخالفت با قرآن کریم یا سنت یا حس و تجربه و برخی معیارهای دیگر لازم می داند. در مقاله حاضر، به معرفی و تبیین کیفیت نقد متون احادیث توسط البانی پرداخته شده و روش او در مواردی، غیر عالمانه دانسته شده است.
۱۹۸۵.

تحقیق و بررسى موضوعى حدیث قدسى لوح حضرت زهرا (س)

نویسنده:
منبع: سفینه سال نهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: امامت نص حدیث لوح فاطمه (س) جابر انصارى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات منابع و نسخ حدیثی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : ۱۷۶۴ تعداد دانلود : ۸۱۲
چکیده : شیعیان در تعیین امام، قائل به «نصّ» از جانب خدا و رسول 9اند و عمده ترین راه دستیابى به نص را حدیث مى دانند که اگر به صدور آن علم حاصل شود، حجّیّت آن پذیرفته خواهد بود. یکى از نصوص امامت حدیث قدسى «لوح» است که در آن، به نام اوصیاى رسول خدا9 تصریح شده است. این حدیث که با الفاظى گوناگون و با چند سند روایت شده، حدیثى متواتر یا دست کم خبر واحد محفوف به قرائن و داراى حجّیّت و اعتبار لازم است. تعدّد طرق، موافقت متن حدیث با عقل، آیات قرآن، اخبار متواتر و واقعیت خارجى از قرائنى اند که علم به صدور این حدیث را محرز مى سازند. در نوشتار حاضر، ضمن گزارش اجمالى از اسناد این حدیث، به تحلیل موضوعى آن و کشف حقایق بیشترى از مندرجاتش پرداخته خواهد شد.
۱۹۸۶.

جایگاه امامت و ولایت در اندیشه و عمل حضرت زینب

نویسنده:
منبع: ظهورا سال پنجم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۳
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامت چیست، امام کیست
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامان معصوم
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی تاریخ و سیره پیامبران و امامان در روایات
تعداد بازدید : ۲۱۰۲ تعداد دانلود : ۱۲۷۳
۱۹۸۷.

روش های حلّ تعارضات بدوی اخباردر مصابیح الانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: تعارض روایات سید عبدالله شبر مصابیح الانوار جمع عرفی جمع تبرعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۶ تعداد دانلود : ۸۱۶
سید عبدالله شبّر در کتاب مصابیح الانوار فی حل مشکلات الاخبار، علّت دیریابیِ مفهومی برخی از روایات را وجود معارض برای آن ها دانسته و از این رو، در جهت رفع تعارض آن ها کوشیده است. شبّر پس از ذکر اقوال گوناگون برای رفع تعارض، گاه قول راجح را بیان کرده، اما در برخی موارد بدون ترجیح، به ذکر احتمالات گوناگون اکتفا کرده است. وی با هدف رفع تعارضات بدوی روایات با سایر ادلّه، با بهره جستن از روش هایی مانند تصرّف و توسعه در معنای واژگان، استفاده از علوم عربیّت، حمل بر جواز و استحباب، حمل بر اختلاف مراتب، حمل بر بیان مصداق، حمل بر وجه غالب و زمان خاص، حمل عام بر خاص و مطلق بر مقید، حمل بر تعلیم و آموزش، حمل بر تفضّل و رحمت و بیان اسباب و آلات، ذکر احتمال وقوع تصحیف، توجه به تاریخ و اسباب صدور و موقعیت مخاطب، به جمع دلالی اخبار ظاهراً متعارض پرداخته است. در مقاله حاضر، روش های پیش گفته مورد اشاره و بحث واقع شده است.
۱۹۸۸.

بررسی واژه «قهرمانه» در کلام امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۳) 111 - 128

کلیدواژه‌ها: قهرمانه واژه شناسی امام علی (ع) زن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
پژوهشی که پیش رو دارید، با هدف تحلیلِ زبان شناختیِ کاربردِ واژه فارسی «قهرمانه» در بیانات امام علی(ع) صورت گرفته است. هر چند این واژه در زبان های عربی، ترکی و کردی به کار رفته، ولی در اصل فارسی بوده است و ریشه آن، به لحاظ قواعد زبان شناسانه و تاریخ، به زبان پهلوی برمی گردد. همچنین، هر چند این واژه در مصادر رواییِ شیعه و سنّی با معانی گوناگونی به کار رفته، ولی بازه زمانی که این پژوهش در نظر دارد، در واقع تثبیت کاربرد لفظ قهرمانه در بیانات حضرت رسول(ص) و حضرت علی(ع) در دوران حیات آن دو بزرگوار است. این پژوهش به صورت کتابخانه ای بوده و توانسته است که مدعای خود را در کلام امام علی(ع) به اثبات برساند.
۱۹۸۹.

تضارب آرای رجالی امام خمینی و آیهالله خویی در باره محمد بن اسماعیل، استاد کلینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۵) 129 - 145

کلیدواژه‌ها: محمد بن اسماعیل نیشابوری کلینی امام خمینی آیهاللّٰه خویی توثیق و تضعیف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۹۱
کلینی بی‌واسطه از محمد بن اسماعیل بدون افزودن پسوند و پیشوندی، 831 حدیث نقل نموده است. بیشتر محقّقان عرصه حدیث و کاربران دانش رجال، مراد از وی را محمّد بن اسماعیل بندقی نیشابوری تعیین کرده‌اند. دو فقیه معاصر امام خمینی و آیهالله خویی در وثاقت و معتمد بودن وی اختلاف نظر بنیادین دارند. امام خمینی، دست کم در چهار موضع به توثیق وی پرداخته و تأکید می‌کند، گرچه وی از سوی رجال شناسانی مانند طوسی و نجاشی توثیق نشده، اما بررسی و لحاظ کردن قراین، حاوی والامقامی اوست. اما آیهالله خویی، فراوانی روایت کلینی از محمد بن اسماعیل را متضمّن توثیق وی نمی‌داند. اما برآیند کاوش در قراین بسیار از جمله شخصیّت کلینی به عنوان راویت کننده از محمد بن اسماعیل، جزو مشایخ اجازه بودن وی و از سویی توثیقش توسط نامبردارانی همانند علامه حلی، شهید اول، صاحب معالم، وحید بهبهانی، میرداماد، حرعاملی، و...، حاوی استواری رویکرد امام خمینی است. بی‌تردید، بسنده کردن به ثوثیق و تضعیف رجالیان به عنوان تنها عامل و نادیده انگاشتن سایر قراین، موضعی مستحکم و جامع به شمار نمی‌آید.
۱۹۹۱.

بازخوانی روایات توریه و حکم آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: صداقت نقد محتوایی حدیث کذب توریه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۳ تعداد دانلود : ۳۳۹۷
در چند روایت، جواز توریه برای رهایی از کذب به طور مطلق استفاده می شود، و به کارگیری آن به پیامبران نیز نسبت داده می شود، لیک بررسی سندی و دلالی روایات یادشده در کنار تحلیل آیات مورد استناد در آن ها، و نیز تبیین معیار سخن راست و تمایز آن با دروغ، نشان می دهد که توریه از نظر موضوع کذب است و در حال عادی ممنوع و حرام محسوب می شود و فقط در مواردی همچون ضرورت و اصلاح مجاز می شود. دلایل و شواهد حکم یاد شده به همراه نقد ادلة تجویزکنندگان توریه، در این نوشتار مطرح شده است. از ادلة یادشده، دو نکتة دیگر نیز روشن می گردد: نخست به اثبات نرسیدن توریة پیامبران و دوم، نفی الزام توریه در مقام ضرورت و صرفاً اثبات مطلوب آن.
۱۹۹۲.

نقد و باز خوانی نظریه پالایش منابع حدیثی معتبر از روایات تقیه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 138 - 159

کلیدواژه‌ها: احادیث تقیه ای پالایش احادیث منابع روایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۶
«تقیه» و مباحث مرتبط با آن، در طول تاریخ تشیع، از اهمیت خاصی برخوردار بوده، و بحث های گوناگونی در باره صورت گرفته است. یکی از دیدگاه هایی که از قدیم به برخی از بزرگان منسوب شده و از زمان مرحوم صاحب جواهر، با توجه به دفاع ایشان از این نظریه، مورد توجه قرار گرفته، نظریه حذف احادیث تقیه ای توسط اصحاب و محدثان از کتب روایی خود، به ویژه کتب معتبری مانند: الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب الاحکام، الاستبصار، وسائل الشیعه و... است. این نظریه از آن جا که در سال های اخیر نیز مورد اقبال برخی از بزرگان در دوره معاصر قرار گرفته، ما را بر آن داشت آن را در این نوشتار به نقد و بررسی گذاشته و ضمن طرح ایرادات این نظریه، به این نتیجه دست یابیم که در کتب روایی معتبر شیعه، احادیث تقیه ای وجود دارد و فقیه در مقام استنباط باید از جهت صدور نیز روایات را بررسی کامل نماید
۱۹۹۳.

تبیین فرایند شکل گیری صبر با تکیه بر منابع اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۶) 71 - 97

کلیدواژه‌ها: صبر تحمل فرایند شکل گیری صبر عوامل صبر مراحل صبر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۷۰
هدف مقاله حاضر تبیین فرایند شکل گیری صبر با تکیه بر منابع اسلامی است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا، آیات و روایاتِ استخراج شده، مورد تحلیل قرار گرفت و پاسخ سؤال اصلی پژوهش، یعنی چگونگی فرایند شکل گیری صبر تبیین گردید. نتایج نشان داد فرایند اصلی در تحقق صبر این است که تمرکز و توجه انسان به جنبه شیرین صبر سوق داده شود؛ نه جنبه دشوار و تلخ آن. در ضمن تحقق صبر دارای سه مرحله است: اول. مواجهه با موقعیت دشوار، دوم. ارزیابی و فعال شدن عوامل صبر و سوم. بروز صبر. عواملی که در مرحله دوم فعال می شوند عبارت اند از: شناخت یقینی، حزم، شوق، ترس، زهد و انتظار مرگ. از بین این عوامل، شناخت یقینی و حزم در مرتبه اول و چهار عامل بعدی در مرتبه دوم قرار می گیرند.
۱۹۹۴.

احیاى موات(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: سایر:
منبع: فقه اهل بیت سال هجدهم تابستان و پاییز ۱۳۹۱ شماره ۷۰ و ۷۱

کلیدواژه‌ها: زمین احیا زمین موات امام معصوم (ع)

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : ۱۲۲۳ تعداد دانلود : ۷۳۱
این مقاله در صدد بررسى سه مسئله پیرامون احیاى زمین هاى موات است. در ابتدا با استفاده از چهار دسته روایات، اثبات مى شود که زمین هاى موات به حسب طبیعت اولیه شان ملک امام معصوم(ع) است. سپس به بررسى چگونگى تملیک زمین پس از احیاى آن پرداخته شده و با بررسى چهار دسته از روایات و جرح و تعدیل میان آنها اینگونه نتیجه گرفته مى شود که تمام زمین ها بعد از احیا نیز به صورت مطلق در ملکیت امام(ع) باقى مى ماند و کسى که در آنها تصرف مى کند، در صورتى که اجرت معینى از سوى امام(ع) براى زمین مشخص نشده باشد باید اجرة المثل آن را به امام پرداخت کند، البته به جز شیعیان. مسئله سومى که مقاله به آن پرداخته این است که اگر شخصى زمینى را احیا کند و سپس آن را رها کرد تا دوباره تبدیل به موات شود در صورتى که از اصل زمین اعراض کرده باشد فرد دومى که زمین را احیا مى کند نسبت به زمین اولویت دارد ولى اگر فرد اول از اصل زمین اعراض نکرده و فقط نسبت به کارکردن روى زمین اهمال کرده باشد خود او نسبت به زمین سزاوارتر است.
۱۹۹۵.

درنگی در مفاد روایی و تفسیری آیه «یا لَیتَنی کُنتُ تراباً»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۳) 154 - 165

کلیدواژه‌ها: نقد سندی و متنی روایات تأویل قرآن تفسیر قرآن تفسیر روایی شیعه علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۳۸
روایات متعددی در زمینه تفسیر بخش پایانی آیه «یا لَیتَنی کُنتُ تراباً» رسیده است. این آیه بیانگر آرزوی کفار در روز قیامت است که می گویند: ای کاش خاک بودیم. در مجموع، پنج گزینه روایی در تفسیر و تأویل آیه رسیده که در این مقاله مورد پژوهش قرار گرفته است. برخی از این روایات فاقد سند بوده و سند برخی نیز ضعیف است. در این میان، تنها سند یک روایت صحیح است که با توجه به سیاق می توان آن را مصداق باطنی و تأویل آیه به شمار آورد. قابل ذکر است که گزینه های تفسیری غیر روایی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
۱۹۹۷.

بررسى صدور ادعیه ماه رمضان بر اساس مصباح المتهجد

نویسنده:
منبع: سفینه سال دهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۳۷

کلیدواژه‌ها: دعا رمضان مصباح المتهجد صدور دعا

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات منابع و نسخ حدیثی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : ۱۶۵۲ تعداد دانلود : ۷۱۶
چکیده : کتاب مصباح المتهجد نخستین کتاب جامع و روشمند در زمینه گردآورى کتاب ادعیه شیعى به شمار مى رود. در این کتاب ادعیه ماه رمضان از میان ماههاى قمرى جایگاه ویژه اى دارد. انتخاب نُه دعا از ادعیه ماه رمضان، و تحلیل آن از نظر سند بر اساس کتاب مصباح، محور این نوشتار است. ادعیه مذکور به علّت مرسل بودن در کتاب مصباح، در مهم ترین کتابهاى معتبر شیعه مورد بررسى قرار گرفت. با بررسى اعتبار سند و راویان، از مجموعه دعاها، شش دعا با دلایل ضعیف بودن راوى، موقوف و مرفوع و یا مرسل بودن، باعث ضعف سند گردید؛ که این ضعف را کثرت نقل، متنى محکم و متین که عدم مغایرت با قرآن کریم و احادیث و سیره قطعى معصوم 7 را شامل مى شود، جبران کرده است.
۱۹۹۸.

حدوث نفس انسانى» از دیدگاه فلاسفه اسلامى و سازگاری آن با آموزه « عالم ذرّ »(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فلسفی - کلامی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن انسان در قرآن
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی انسان و جامعه در روایات انسان در روایات
تعداد بازدید : ۱۴۷۰ تعداد دانلود : ۷۵۸
۱۹۹۹.

شهید ثانی، رجالی بزرگ شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: روش شناسی نقد رجال شهید ثانی قول جارح

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۸ تعداد دانلود : ۶۴۱
زین الدین بن علی عاملی(م 965) معروف به شهید ثانی از رجالیان بزرگ شیعه در دوره متأخر است. آرای رجالی این دانشمند را می توان در تعلیقات ارزشمند او بر کتاب خلاصه الاقوال علامه حلی جست وجو کرد. وی از پژوهشگران برجسته اخبار، و در دو عرصه رجال و حدیث صاحب نظر بوده است. در بررسی حال راویان، استقلال رأی عالمانه شهید ثانی مشهود است. شهید ثانی از ناقدان برجسته رجال است که با احتیاط و دقت نظر، روایات و راویان را مورد بررسی قرار داده است. ایشان گاه جنبه های جرح و ضعف راویان را بر تعدیل و تقویت آنان مقدم دانسته است. سندمحوری، سخت-گیری در توثیق راویان و کم توجهی به قرائن صحت حدیث، نمونه هایی از این مواضع سخت گیرانه است؛ البته در تعدیل این دیدگاه نباید از اندیشه هایی همانند توجه به وثاقت اصحاب اجماع و نیز مشایخ اجازه و یا عدم اشتراط ایمان و ضبط غفلت کرد. به هر حال، در نظر داشتن همه جنبه های فکری این رجالی بزرگ ما را به داوری منصفانه در این باره رهنمون می سازد.
۲۰۰۰.

بررسی مقایسه ای متن عهدنامه مالک اشتر در سه کتاب نهج البلاغه، تحف العقول و نهایه الإرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۷ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 207 - 228

کلیدواژه‌ها: عهدنامه مالک اشتر نهج البلاغه تصحیف تقطیع درج سقط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف این پژوهش، بررسی و مقایسه تطبیقی متن عهدنامه در کتب موجود، برای کشف اختلاف این متون و کمک به رسیدن به متنی استوار است. این بررسی و مقایسه از دو منظر قابل توجه می نماید: اول، از منظر آماری تا حجم کلی متن ها، تفاوت ها و اضافات معلوم شده و محلی که متن ها به هر نحوی با هم تفاوت پیدا می کنند، شناسایی شود؛ دوم، از منظر آسیب شناسی حدیث تا آسیب های احتمالی امکان سنجی شده و موارد آن به اجمال گزارش شود. نتیجه این مقایسه نشان داد بیش از چهل مورد تصحیف، بیست مورد درج، دست کم پنج مورد سِقط و حدود هفتاد مورد تقطیع محتمل است. اضافات فراوان و گاه بسیار مهم و برجسته متن تحف العقول، قرابت نسبی متن نهج البلاغه و نهایه الإرب، تفاوت متون سه گانه در موارد متعددی و وجود اضافات اختصاصی برای هر سه متن، از دیگر نتایج این پژوهش است که نشان گر چگونگی رابطه بین این سه متن است. همچنین، ادعای تفاوت منابع مورد استفاده این سه کتاب، از دل این نتایج برآمده و دست کم قابل طرح خواهد بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان