درخت حوزه‌های تخصصی

انتشار گسترده «خبر جعلی» خبرهایی که عامدانه، مغرضانه و به صورت سازمانی و حرفه ای اغلب بر بستر رسانه های اجتماعی، جهت فریب کاربران و انحراف جامعه ساخته و پرداخته می شوند به یکی از تهدیدات مهم رسانه ای در جوامع امروز تبدیل شده است. شناخت جامع این پدیده که به ویژه پس از انتخابات سال 2016 آمریکا موردتوجه جدی رسانه ها و پژوهشگران قرار گرفته، برای تشخیص و مقابله با آن ضروری است. فهم تفاوت های این مفهوم خاص و سایر مفاهیم مشابهی که در فضای زبانی مرتبط با خبر و خبررسانی به کار می رود، می تواند برای شناخت مناسب خبر جعلی به ما کمک کند. ازجمله قدیمی ترین واژه های این حوزه، «شایعه» است که در نگاه اول بسیار به مفهوم خبر جعلی نزدیک است. بنابراین در صورت ارائه ی تبیینی روشن از تفاوت این دو مفهوم، می توان معنای دقیق تری از «خبر جعلی» بیان نمود. برای دست یابی به این هدف مقاله، علاوه بر بررسی جامع منابع علمی موجود، با 17 نفر از متخصصان حرفه ای و دانشگاهی حوزه خبر و رسانه مصاحبه شد. سپس با تجزیه وتحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون، تفاوت این دو پدیده را ارائه دادیم. یافته های این پژوهش معلوم می کند که اولاً مهم ترین تفاوت شایعه و خبر جعلی مربوط به ظهور و بروز شایعه در جامعه ی شفاهی و ظهور بروز خبر جعلی در جامعه ی شبکه ای است. ثانیاً می توان خبر جعلی را در بستر جامعه ی شبکه ای در سه ویژگی «تولیدکنندگی»، «ماهیت محتوا» و «ویژگی های کاربران» متفاوت از شایعه دانست.

این مقاله با روش تحقیق کیفی نوشته شده و هدف اصلی، تبیین مفاهیم نشانداری سلسله مراتبی و فرایند دلالتگری در موسیقی دستگاهی ایران است. نتایج به دست آمده از تحلیل یافته ها نشان می دهد که نشانداری در موسیقی ایرانی به چند شکل اصلی روی می دهد: 1. روابط بین گوشه های مشترک دستگاه ها 2. روابط بین نت ها. همچنین دلالتگری نیز عمدتاً در قالب گستره فرهنگی کلان و نیز به شکل تداعی معانی ایجاد می شود که البته از حیث شناخت معانی، حالتی سیال و متعدد در چارچوب موسیقی دستگاهی دارد، مگر در مواردی که موسیقی ایرانی در بافت دیگری مثل تعزیه قرار بگیرد، که در آن صورت وجه قراردادی دلالت، برجستگی بیشتر دارد.

این تحقیق با هدف مطالعه و بررسی نقش فناوری اطلاعات (IT) در بهبود عملکرد روابط عمومی از دیدگاه مدیران و کارکنان شرکت ایران خودرو صورت یافته است؛ در این پژوهش به منظور ارزیابی عملکرد سازمان، عملکرد به سه بعد تقسیم گردیده و هرکدام از ابعاد نیز به شکل مجموعه سؤالات تدوین شده است که ابعاد کلی عبارتند از: فرآیندهای داخلی، کارکنان و یادگیری، نوآوری و در مرحله بعد اطلاعات مورد نظر در خصوص سه وجه فوق را گردآوری نموده و با هدف بررسی رابطه کارکرد فناوری اطلاعات و عملکرد سازمان به توصیف و تبیین داده ها پرداخته ایم. در فصل مبانی نظری این تحقیق ضمن مروری بر تعاریف فناوری و فناوری اطلاعات، تاریخچه تکامل فناوری اطلاعات، آشنایی با انواع فناوری اطلاعات، اطلاعات و انواع سیستم های اطلاعاتی در سازمان را مورد بحث قرار داده ایم. در ادامه با نگاهی به فرآیندهای تکنولوژیکی، انواع تکنولوژی های ارتباط سازمانی و اثرات آن را بر روی الگوهای ارتباط و پیامدهای ارتباط مورد بررسی قرار داده ایم. در بخش بعد نیز عملکرد سازمانی را مورد بررسی قرار داده و با ذکر تعاریف سازمان، به تشریح عوامل مؤثر بر عملکرد سازمانی پرداخته ایم. در ادامه تحت عنوان معرفی چارچوب نظری تحقیق، تفکر نوین سیستمی و ویژگی های این نظریه را مورد امعان نظر قرار داده و با استفاده از نظریه سیستمی، مدل مفهومی پژوهش را معرفی نموده ایم و در نهایت به ذکر پرسش های اصلی تحقیق پرداخته ایم.

روش تحلیل اطلاع شناختی مجموعه عملیاتی است که تلاش دارد وضعیت کلی فضای یک شی‌ء یا پدیده را مشخص سازد وضعیت واقعی آن را در قیاس با وضعیت هنجارین ارزیابی کند . در این روش ، مطالعه شی‌ء و فضای آن ، چشم انداز مطلوب ، موانع نیل به مطلوب‌ها ، و مانند آن مد نظر قرار می‌گیرد . هدف این روش کشف راه‌ها و رویه‌هایی است که نیل به وضعیت هنجارین را با موانع کمتر و در زمانی کوتاه‌تر تحقق بخشد . یادداشت حاضر کلیاتی را با استفاده از نمونه‌های شناخته شده در زمینه به کارگیری روش تحلیل اطلاع شناختی مورد اشاره قرار می‌دهد ...

پژوهش حاضر درصدد است، ضمن توصیف وضعیت موجود در دانشگاه های کشور ـ از طریق انجام تحقیقی میدانی ـ و ارائه برآوردی از نگرش دانشجویان به رابطه با جنس مخالف و میزان پایبندی به آنها باورهای دینی، به بررسی آرای موجود در این خصوص بپردازد. براساس تحقیق میدانی مزبور، نگرش دانشجویان نسبت به رابطه با جنس مخالف و تأثیر باورهای مذهبی آنها، در حد متوسط ارزیابی شد. افزون بر این، سه نظریه مطرح دراین باره، یعنی نظریه های اضطرار، اختلاط و اعتدال یا معروف، بررسی شد که نظریه اعتدال به رغم داشتن نقاط ضعف، با آموزه های دین اسلام مطابقت بیشتری دارد. ازاین رو سعی شد با استفاده از آموزه های دینی، نظریه «اعتدال با رویکرد تقلیل و کاهش روابط زن و مرد» طرح، و راهکارهایی جهت رسیدن به وضعیت مطلوب در روابط دختران و پسران، از جمله کنترل و تعدیل غریزه جنسی در سه محور خویشتن داری، ازدواج و آموزش ارائه گردد.

صنعت سینمای ایران می تواند از فرصت رسانه های پرمخاطب اجتماعی برای بازاریابیِ محصولات تولیدی خود بهره ببرد. در این مقاله، برای شناسایی عوامل تأثیرگذار بر بازاریابی فیلم هایی سینمایی ایرانی از طریق رسانه های اجتماعی از روش دلفی در سه راند استفاده شد. 18 نفر از خبرگان حوزه های ارتباطات، اقتصاد رسانه و بازاریابی در پنل دلفی عضو بودند. درنهایت عوامل فنی شامل «امنیت رسانه های اجتماعی» و «کیفیت گرافیکی رسانه های اجتماعی»، عوامل محتوایی شامل «کیفیت فیلم»، «جذابیت تیزر یا آنونس بارگذاری شده»، «پست کردن دیالوگ های جذاب»، «نظرات کسانی که فیلم را دیده اند»، «نظرات منتقدین و اهالی سینما» و «حضور ستارگان سینما»، عوامل فرایندی شامل «انتخاب صحیح رسانه اجتماعی»، «شهرت رسانه اجتماعی»، «بازاریابی دهان به دهان»، «تشکیل گروه های علاقه مند به فیلم»، «تعامل و ارتباط با کاربران»، «ایجاد صفحه اجتماعی در زمان ساخت فیلم»، «شناخت مخاطب»، «پخش پشت صحنه و حواشی فیلم» و «تبلیغ توسط طرفدارها» و عوامل مرتبط با مدیریت پیام شامل «انتشار اطلاعات مناسب و صحیح» مورد اجماع نظر کارشناسان واقع شد.

رسانه به عنوان یک عامل ارتباطی ، در دنیای کنونی دارای کارکردهای فراوان است. این عامل ارتباطی دارای نقش نهادینه سازی ارزش ها در جامعه است و از طریق تبادل اطلاعات بین نسل حاضر و انتقال آن به نسل های آتی، نقش حیاتی در فرهنگ سازی و ایجاد احساسات مشترک بین افراد و جوامع دارد. هویت ملی به عنوان کلان ترین سطح هویتی در داخل کشورها تحت تأثیر رسانه است. کارویژه اصلی هویت سازی در گذشته از طریق آموزش رسمی انجام می گرفت اما اکنون با توجه به سرعت انتقال داده ها و اطلاعات رسانه ای، رسانه ها نقش مهم در تکوین یا تغییر هویت ملی دارند و رسانه به عنوان اهرم تثبیت یا تغییر هویت ملی عمل می کند. بنابراین رسانه در اختیار هر بازیگر دولتی و غیردولتی که باشد در راستای مصالح و منافع آن بازیگر به مثابه عامل مثبت یا منفی در تحول هویت ملی، ایفای نقش می کند. از این رو، رسانه جمعی با تأثیر بر شاخص های هویت ملی، آن را تقویت و تحکیم یا تضعیف و تخریب می کند. یافته های پژوهش حاضر با بهره گیری از روش های تحلیلی- تبیینی حاکی از آن است که رسانه ها از طریق تأثیر بر سه شاخص هویتی یعنی عناصر، مبانی و جایگاه آن، بر هویت ملی تأثیر شگرف مثبت یا منفی می گذارد.

ظهور هر رسانه ای در جامعه کارکردهای مثبت و منفی در هم تنیده ای را به همراه دارد که چشم پوشی از هر کدام می تواند آسیب جدی را متوجه جامعه کند. شبکه های اجتماعی موبایلی نیز از این امرمستثنی نیستند؛ برهمین اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی چنین ابعادی به بررسی سبک های نوین ارتباطی در فضای مجازی پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است و جامعه آماری آن کاربران 15 سال و بالاتر ساکن در شهر تهران هستند. یافته های این پژوهش نشان می دهد از یک سو، شبکه های اجتماعی موبایلی کارکرد تقویت کننده و تکمیل کننده ارتباطات انسانی را داشته و نقش مهمی در خودگشودگی کاربران ایفا می کنند. از سوی دیگر طبق نتایج این پژوهش، کاربران به لحاظ ارتباطی دچار محدودیت شده و از فعالیت ها و ارتباطات سازنده ای چون برقراری ارتباطات چهره به چهره، کتاب خواندن و ورزش کردن محروم می شوند.

امروزه سالمندان یک بخش در حال رشد و یکی از موضوع های مهم قرن 21 نه تنها در جامعه ما بلکه در جهان هستند. قشری که نمی توان آن را از جمعیت جامعه متمایز دانست و با رشد و سرعت بالایی در حال حرکت می باشند که چنانچه به آن توجه نگردد به یک مساله و بحران مهم تبدیل خواهد شد. در این راستا هدفی که تحقیق حاضر دنبال می کند افزایش مشارکت سالمندان در مسئولیت های اجتماعی و باقی ماندن به عنوان یک عضو فعال جامعه با تاکید بر عضویت در شبکه های اجتماعی و دسترسی به منابع حمایتی از خلال این عضویت است. جامعه آماری این تحقیق شامل بازنشستگان سالمند 60 سال به بالای عضو کانون بازنشستگان آموزش و پرورش شهرستان جهرم هستند. تعداد این افراد 602 نفر برآورد شده که با استفاده از روش نمونه گیری مطبق به صورت تصادفی تعداد 201 نفر مورد پرسش و مصاحبه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین دسترسی به شبکه ها و رضایت از زندگی وجود دارد. ( p< 0/003, f= 9/37) همچنین تفاوت مشاهده شده در میانگین رضایت از زندگی در دو نوع شبکه خویشاوندی و غیر خویشاوندی تفاوت معنی داری است. (p< 0/001, f= 7/65) به این صورت که میزان رضایت پاسخگویان از شبکه های خویشاوندی ( از قبیل دوستان، اعضای خانواده و همسایه ها) بیشتر از رضایت از شبکه های غیر خویشاوندی است. به بیان دیگر نتایج حاصل از تحقیق گویای آن است که بین شبکه های اجتماعی و رضایت از زندگی رابطه مستقیم و مثبتی وجود دارد. به طوری که با افزایش میزان دسترسی به شبکه ها، میزان رضایت از زندگی هم افزایش می یابد. از طرف دیگر نوع شبکه ها هم عامل اثر گذار بر رضایت از زندگی است به طوری که گستره دسترسی و برخورداری از حمایت ها از طریق شبکه های خویشاوندی بیشتر است. همچنین گذشته از تاثیری که شبکه ها بر رضایت از زندگی دارند، خود مولفه رضایت هم می تواند بر گرایش به سمت شبکه های اجتماعی اثر گذار باشد.

اقتصاد علم مطالعه رفتار انسان به عنوان رابط میان معاش و منابع کمیاب است. به عبارت دیگر، مسئله اصلی در اقتصاد بر اقتصادی کردن منابع کمیاب است. تمام فعالیتهایی که منجر به خلق، جمع آوری، پردازش، سازماندهی، اشاعه، و استفاده از اطلاعات است شامل منابع کمیاب میشود. در مقاله حاضر سعی خواهد شد تا جنبه های نظری مربوط به اقتصاد اطلاعات و کاربرد آن در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی مورد بحث قرار گیرد. مباحثی نظیر ارزش تولید اطلاعات با توجه به مصرف، ایجاد ارزش افزوده، قیمت محصولات اطلاعاتی، ارزشیابی نظام یا خدمات اطلاعاتی، و مباحث مربوط به هزینه سودمندی در این مقاله مورد نظر است .

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سواد رسانه ای والدین و هویت اجتماعی بر مصرف رسانه ای دانش آموزان است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر نوجوانان رده سنی 18-11 سال مشغول به تحصیل در مدارس شهر ایلخچی (تبریز) در سال تحصیلی 96-1395 و والدین آن ها بودند که از این جامعه تعداد 123 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای از بین مدارس شهر ایلخچی انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های مصرف رسانه ای، سواد رسانه ای والدین و هویت اجتماعی استفاده شد. همچنین پایایی پرسشنامه مصرف رسانه ای، سواد رسانه ای و هویت اجتماعی به ترتیب 87/0، 89/0 و 77/0 به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین سواد رسانه ای والدین و هویت اجتماعی با مصرف رسانه ای در نوجوانان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای دسترسی و استفاده از رسانه ها، توانایی تحلیل و ارزیابی، هویت فردی و اجتماعی، تفکر انتقادی به رسانه ها و برقراری ارتباط با پیام های رسانه ها می توانند مصرف رسانه ای را در نوجوانان پیش بینی کنند. بنابراین توجه به سواد رسانه ای والدین و هویت اجتماعی می تواند نقش مهمی در مصرف رسانه ای نوجوانان داشته باشد.

زندگی بدون سواد رسانه ای در قرن بیست و یکم، قدم گذاشتن در تاریکی و راه رفتن در مسیر باتلاقی است. به عبارتی سواد رسانه ای، با توانمند کردن انسان بر درک نحوه کار رسانه ها و نحوه معنی سازی آنها، ماهیت و اهداف تولید پیام رسانه ها و تأثیرات و تکنیک های رسانه های گوناگون، او را از حالت انفعال خارج کرده و در برابر تأثیر رسانه ها فعال، هدفمند و مقاوم می سازد (Hobbs, 2003: 20) . با توجه به اینکه عرصه تعلیم و تربیت امروز، عرصه دانش اندوزی نیست، بلکه عرصه مهارت آموزی به ویژه برای دانش آموزان، به عنوان کُنشگران فعال اجتماعی جامعه است؛ به منظور جبران خلأهای آموزشی در حوزه سواد رسانه ای نوجوانان، در برنامه درسی متوسطه دوم، درس دو واحدی “ تفکر و سواد رسانه ای” برای نخستین بار، در سال 1395 از سوی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی (شورای برنامه ریزی و تألیف کتاب های درسی) وزارت آموزش و پرورش ارائه شد. جهت گیری بسته آموزشی تفکر و سواد رسانه ای پایه دهم، پرورش توانایی نقد و بررسی هوشمندانه، و تولید مؤثر پیام و مدیریت صحیح و هوشمندانه بهره مندی از پیام های رسانه ای است که از شش فصل تشکیل شده است. در این نوشتار نویسندگان قصد خوانش متن مقدس را ندارند، که  قطعاً بی نقص است؛ بلکه هدف ارائه پیشنهادها و ایده های اصلاحی، جهت ارتقای کیفی محتوای کتاب تفکر و سواد رسانه ای برای فرزندان وطن است. با توجه به استانداردهای طراحی آموزشی، سه نوع تفکر حاکم در این کتاب قابل مشاهده است: تفکر فلسفی، تفکر سیستمی و تفکر انتقادی. رویکرد کتاب مسئله محور بوده و از چهار مرحله آموزش سواد رسانه ای که شامل: 1. دسترسی؛ 2. تحلیل؛ 3. تفکر نقادانه؛ 4. تولید و خلق پیام است؛ به دو بخش تحلیل و تفکر نقادانه پرداخته شده است. همچنین مخاطبان هدف در این کتاب که دانش آموزان هستند، به دو گروه کل نگر و جزئی نگر تقسیم شده اند.

با بررسی و مقایسة فیلم‌های سینمایی قبل و بعد از خرداد 1376 درمی‌یابیم که مضامین و محتوای اصلی بیشتر فیلم‌های بعد از این تاریخ در ارتباط با موضوعات زنان است. سؤالی که این پژوهش درصدد پاسخ دادن به آن است این است که با توجه به تفاوت سیاست های فرهنگی در دو دوره قبل و بعد از خرداد 76، بازنمایی زنان در سینمای این دو دوره دارای چه تفاوت‌هایی در مضامین و محتوا می‌باشد؟ چهارچوب نظری مورد استفاده در این مقاله نظریه بازتاب در جامعه شناسی هنر است. این نظریه مبتنی بر این فرضیه است که هنر آیینة جامعه و منعکس کننده ویژگی های آن است. روش تحقیق اسنادی و تکنیک مورد استفاده تحلیل محتوای کمی است. فرضیه ما این است که ""تفاوت معناداری بین بازنمایی زن در سینمای بعد از دوم خرداد و سینمای قبل از آن وجود دارد"". یافته ها نشان داد که بازنمایی زن در دو دورة مورد بررسی تغییرات و تحولات چشمگیری کرده است. و این تغییرات در موارد مختلفی چون: میزان حضور زنان در فیلم‌ها، کیفیت مشاغل، نوع پوشش، طبقه اجتماعی، نوع بهره‌گیری از محصولات فرهنگی، نوع مهارت‌های فردی، مضامین دیالوگ‌ها، میزان تحصیلات، اعتقادات، زبان، مکانیسم حل مشکلات شخصی و خانوادگی و غیره بوده است. نتیجه کلی اینکه تغییر در سیاست گذاری های فرهنگی در سینمای ایران باعث شکل‌گیری گونة متفاوتی از بازنمایی زن در فیلم‌های بعد از سال 1376 شده است.