درخت حوزه‌های تخصصی

آینده پژوهی و آینده نگری بویژه در سالهای اخیر بیشتر مورد توجه پژوهشگران بوده است. خردورزان همچون ژول ورن، برآنند تا برپایهی دانش علمی و البته بیش از آن، حدسیات و تخیلهای چندوجهی، آینده را اکنون ترسیم کنند. قدرت آینده نگری تا چه اندازه وابسته به دانش علمی، و تا چه اندازه وابسته به حدسیات و تخیلهای چندوجهی است همچنان جای بحث دارد. چرا که گاه همین حدسیات فاقد استنادات توانسته مرزهای روشنی را پیش روی اندیشمندان قرار دهد. اثر حاضر نیز در پی آن است تا سال 2025 را اکنون ترسیم کند، آن هم دربارهی اینترنت سال 2025 و تأثیر آن بر کسب وکارها. اینکه تا چه حد این آینده نگری تحقق خواهد یافت، پرسشی است که میتوان با اغماض آن را نادیده گرفت و همچنان این تحلیل را جدّی تلقی کرد. چه، لطف این تحلیل در آن است که جسارت آمیز پا را از مرز اکنون به آینده برداشته و قدرت آن در ارائهی سناریوهای متنوع است؛ سناریوهایی که به احتمال به گشودن دریچه هایی تازه در برابر دیدگان صاحبنظران خواهد انجامید.

استراتژی"" و ""برنامه ریزی استراتژیک"" در شرایط کنونی جهان، اعتبار پیشین خود را از دست داده است. پیش از این، شرکتهای برتر جهانی همواره در وهلهی نخست به تدوین برنامهی استراتژیک میپرداختند. اما توفان رویدادهایی نظیر بحرانهای اقتصادی و جابه جایی قدرت تازه واردان در عرصهی بین المللی سبب شد تا نگاه مطلق گرا به برنامه ریزی استراتژیک تغییر جدی یابد. اکنون تفکر استراتژیک جایگزین ""برنامه ریزی استراتژیک"" شده است؛ چرا که همواره شرکتها باید در حالت آماده باش دائمی باشند و بر پایهی رویدادهای جاری، بخش یا بخشهایی از برنامهی استراتژیک را رها سازند یا تجدیدنظر کنند. با وجود این، مطالعهی استراتژی الزامی است و همچنان صاحبنظران برآنند تا با تلفیقی از استراتژیها بتوانند خلاء های پدید آمده برای حرکت پیشتاز در رهبری بازار را جبران کنند. مطالعهی حاضر، یک بانک امریکایی به نام بانک 53(Fifth Third) را معرفی میکند که با بهره گیری از دو استراتژی 1) استراتژی اقیانوس آبی و قرمز، و 2) استراتژی جودو توانسته است سهم بازار بیشتری را نصیب خود سازد و در رقابت شانه به شانه با بانکهای قدرتمندی مانند بانک امریکا (American Bank) و سیتی بانک (City Bank) موفق عمل کند.

جهان امروز به سرعت در حال تغییر بوده و ارتباطات روز به روز در حال گسترش است؛ دسترسی به اطلاعات آسان تر می شود ؛ رقابت برای فروش محصول جدی تر می شود و دیگر نمی توان کالایی را به مشتری تحمیل کرد. به نظر می آید که موفق ترین تولیدکنندگان، یک اصل مهم را سرلوحه کار خود قرار داده اند ؛ یک اصل ساده و در عین حال مشکل، یعنی ""مدیریت خدمات مشتری"". ادبیات مدیریت زنجیره تأمین و لجستیک بیان می کند که این اصل به هدفی استراتژیک برای شرکت ها تبدیل شده است وشرکت ها دریافته اند که با گسترش عملکردهای لجستیکی خود، رضایت مندی مشتریان و به تبع آن سهم بازار خود را افزایش می دهند. این مقاله مبتنی بر رویکردQFD (گسترش عملکرد کیفیت) است و چگونگی استفاده از خانه کیفیت (HOQ) برای بهبود کارا و مؤثر فرایندهای خدمات لجستیک و در نتیجه رضایت مشتریان را نشان می دهد. هم چنین با توجه کیفی بودن عوامل از منطق فازی استفاده شده است . این متدولوژی در شرکت پارس الکتریک برای تعیین فعالیت های راهبردی در مدیریت استراتژیک محصول رادیو پخش به کار گرفته شده است.

مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در خطوط پروازی با موفقیتهایی همراه بوده است. نمونهی آن را در شرکت هواپیمایی هلندی کیال ام (KLM) مطالعه کنید. شرکت هواپیمایی هلندی کیال ام بیش از آنکه متکی به بستهی نرم افزاری باشد، در جستجوی فرهنگ مدیریت ارتباط با مشتری بوده و به همین دلیل توانسته در سال 2006 به عنوان بهترین فرودگاه برای خدمات مشتریان در امریکای شمالی شناخته شود. این شرکت برای تأخیر در پروازها، لغو پروازها، و مفقود شدن بار مشتریان خسارت پرداخت میکند. آیا میتوان این الگو را در خطوط پروازی ایران یا سایر صنایع به کار برد؟ پاسخ این پرسش را باید در اجرای دقیق فرهنگ مدیریت ارتباط با مشتری جستجو کرد.

براساس دیدگاه مبتنی بر منابع، قابلیت های سیستم های اطلاعاتی شرکت ها شامل سه دسته قابلیت های داخل به خارج، قابلیت های خارج به داخل و قابلیت های پوشا است. بررسیها نشان میدهد که این قابلیت ها، توانایی شرکت ها برای ارائة عملکردی بهتر را ارتقا میبخشد و برخورداری آن ها را از موقعیت رقابتی فراهم میکند. با توجه به اهمیت نقش های مختلف این قابلیت ها در عملکرد شرکت ها، همواره این سؤال مطرح است که کدامیک از این قابلیت ها بر موفقیت عملکرد شرکت ها مؤثرند. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی ((FAHP، رابطة میان این قابلیت ها و عملکرد شرکت ها را مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار دهد. به دلیل تعدد شاخص ها، چندگانگی قابلیت ها، پیچیدگی تصمیم گیریها، برخورد مناسب و علمی با ابهام و عدم اطمینان ذاتی این گونه بررسیها از روش FAHP بهره گرفته اند. نتایج بررسیها نشان میدهد که از میان شاخص های مختلف، بازدة فروش و بهای تمام شدة کالای فروش رفته به عنوان معیارهای کلیدی عملکرد شرکت بوده و از میان سه نوع قابلیت های سیستم های اطلاعاتی، قابلیت¬های سیستم-های اطلاعاتی داخل به خارج محرک مهم تری برای بهبود عملکرد شرکت میباشد. از این رو، قابلیت های داخلی شرکت در پاسخ به بازار، نسبت به قابلیت های خارجی یا برونگرا از اهمیت بیشتری در جهت ارتقای عملکرد شرکت ها برخوردار می باشند.

تمایل به کیفیت خدمات نقش مهمی در صنایع خدماتی نظیر خدمات بیمه ای، بانکی و حمل و نقل و ... ایفا می کند. چرا که کیفیت خدمات برای دستیابی به رضایت مشتریان و به دنبال آن، بقا و سودآوری سازمان امری حیاتی به شمار می رود. در این پژوهش محقق با اقتباس از مدل سروکوال در پی پاسخ به این سوال است که آیا مشتریان از کیفیت خدمات ارایه شده توسط بانک ملی رضایت دارند و اولویت بندی ابعاد کیفیت خدمات از نظر مشتریان چگونه است؟ نتایج پژوهش بیانگر آن است که انتظارات مشتریان از عوامل محسوس، قابلیت اعتبار، اطمینان خاطر و همدلی بالاتر از ادارکات آنان است و شکاف خدماتی موجود بیانگر نارضایتی مشتریان از کیفیت خدمات ارایه شده توسط بانک است. همچنین از نظر مشتریان بعد اطمینان خاطر بالاترین اولویت را نسبت به سایر عوامل دارد.تعداد نمونه طبق جدول مورگان 380 نفر برآورد شد. برای جمع آوری داده ها در این پژوهش از ابزار پرسشنامه و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در بخش آمار استنباطی، از آزمون ویلکاکسون جهت آزمون فرضیه ها و از آزمون فریدمن برای تعیین اولویت ابعاد کیفیت خدمات استفاده شد.

بازاریابی آثار هنری"" همچون بازاریابی سایر کالاها و خدمات است. با این توجه که مخاطبان این نوع محصولات نسبتاً متفاوت از دیگر مخاطبان کالاها و خدمات هستند. بنا بر آنچه مازلو در تئوری سلسله مراتبی نیازها میگوید، تا زمانی که افراد و جوامع، در بند نیازهای پایه و اساسیاند، سایر نیازها نظیر امنیت، احترام به خود، عزت نفس، توجه به دیگران، کم اهمیت تر میشود.پس از تأمین نیازهای پایه و نیازهای بالاتر نظیر امنیت، احترام به خود، عزت نفس، توجه به دیگران، نیازهای عالی نظیر هنر، ادبیات، معنا و مفهوم مییابد و از نان شب برای این گروه، واجب تر میشود. چنین نگاهی، فعالیت بازاریابی آثار هنری را با محدودیتها و دشواریهای خاص خودش روبه رو میسازد. چرا که خواهان چنین محصولاتی، عموم مردم نیستند پس طبعاً علایق و سیقه های کاملاً متفاوتی از دیگران خواهند داشت که توجه به آن یک الزام بایسته است.

بنگاه های تجاری نیز مانند سایر موجودات زنده از منحنی عمر پیروی می کنند. بر اساس نظریه های اقتصادی، شرکت ها نیز متولد می شوند، رشد می کنند و بعد از مدتی به سمت پیری و زوال می روند. شواهد حاکی از آن است که سود عملیاتی و اجزای آن (حاشیه سود عملیاتی و گردش دارایی ها) در مسیر عمر هر شرکت، الگویی غیرخطی از خود نشان می دهد. در این مقاله، سعی شده است با تمرکز بر موضوع چرخه عمر و سودآوری، به چگونگی تأثیر این متغیر اقتصادی بر تجزیه و تحلیل های مربوط به رشد و سودآوری بنگاه های تجاری پرداخته شود. برای بررسی موضوع، با استفاده از روش بررسی میدانی و اسنادکاوی، اطلاعات واقعی 149 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازه زمانی 1379- 1388 استخراج شده و با استفاده از روش های آماری توصیفی، الگوی داده های تابلویی و آزمون آماری ویلکوکسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان دهنده مؤثر بودن چرخه عمر در رشد وسودآوری بنگاه های تجاری است. به این ترتیب، با درنظر گرفتن متغیر چرخه عمر به مدل های پیش بینی سودآوری، توان تخمین این مدل ها نسبت به مدل اولیه، بیش از 40% افزایش می یابد.

بانکداری همرا ه امکانی است که در بسیاری از کشورها فراهم شده است این نوع پرداخت به دلیل راحتی استفاده ، دست یابی همگانی و سریع به گوشی های تلفن همراه و استفاده دائمی افراداز آنها مورد توجه می باشد. از طرفی امروزه برنامه ریزی راهبردی در بخش خصوصی توسعه یافته است. رویکردهای برنامه ریزی راهبردی که در بخش خصوصی تدوین شده اند می توانند به سازمانهای خصوصی و غیرانتفاعی و هم چنین جوامع و دیگر نهادها کمک نمایند. بانک های خصوصی نیز یکی از این سازمان های خصوصی می باشند. از طرفی دیگر نگرانیهای زیادی در مورد تأثیر بانکداری همراه و ارائه خدمات به صورت الکترونیکی بر پذیرش مشتریان وجود دارد. در تحقیق حاضر، پذیرش در قالب پارامترهایی از قبیل استفاده، دردسترس بودن، سرعت و امنیت تعریف می گردد که به خصوصیات فردی شامل جنس، سن، درآمد، سطح تحصیلات، استفاده از اینترنت، توجه به تبلیغات و بالاخره میزان خطر پذیری افراد وابسته است. هدف اصلی در این مقاله کشف روابط میان میزان پذیرش سرویس بانکداری همراه با تفاوت های فردی است که این نتایج سبب تعیین راهبردهای بانکداری در جهت جذب مشتری هایی با پتانسیل بیشتر میشود. داده های مورد نیاز مقاله با پرسش از کاربران سرویس بانکداری همراه بانک های خصوصی در ایران و تجربیات مدیران در سازمانهای مدیریت و برنامه ریزی کشور جمع آوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های هوشمندانه داده کاوی و درخت تصمیم استفاده گردیده است. یافته های پژوهش نشان میدهد که عامل ریسک پذیری مشتریان در پذیرش سرویس بانکداری همراه تأثیر معناداردارد

مدتی است پست بانک ایران، یکی از بانکهای دولتی در عرصه رقابت، در کسب و کاری جدید به نام خردهبانکداری در قالب دفاتر خدمات بانکی وارد شده است. برای سنجش امکان توسعه منطقی این کسب و کار، به بررسی و تدوین برنامه ای راهبردی نیاز است. در مقاله حاضر، تلاش میشود با استفاده از داده های موجود در پست بانک و بهرهگیری از مدل های برنامه ریزی راهبردی از دیدگاه علمی، امکانسنجی لازم برای این فرایند توسعه بانک تبیین گردد. از این رو، با بهره گیری از مدل SWOT، و انجام مقایسه و کمکهای حمایتی ابزار IS/IT، امکان تصمیمگیری بهینه در این زمینه فراهم میشود. ابتدا پیشینه پژوهش درباره پست بانک ایران و برخی منابع معتبر علمی مورد بررسی قرار میگیرد. سپس هدف پژوهش، ضرورت آن، روش و مدل پژوهش بیان می شود. داده های مربوط از منابع اطلاعاتی موجود، یعنی مدیران، کارشناسان و خبرگان دفاتر ICT روستایی در پست بانک ایران و برخی واحدهای ستادی و اجرایی جمعبندی میشود و مورد تحلیل قرار می گیرد. نتایج حاصل از پردازش دادهها با ابزار آماری استاندارد، آزمون و تحلیل گردیده، در ماتریس SWOT بیان شده و راهبردهای حاصل، با توجه به تحلیل انجام شده و اولویت بندی تعیین گردیده است. در بخش نتیجه گیری، طبق تحلیل SWOT، شاخصهای ضعف بیشترین اهمیت را از دیدگاه پاسخ دهندگان دارند و مدیریت پست بانک باید به منظور تقویت ضعف ها به میزان بسیاری تلاش کند.

مصرفکنندگان برای حل مشکل اطلاعات نامناسب و ناهمگون در مورد کیفیت کالا که دربرگیرندهی خصوصیات درونی و بیرونی است، ناگزیر به علائم و نشانه های کالا توجه میکنند. در این مقاله به بیان نحوهی ادراک مصرفکننده از علائم، نشانه ها، نوشته ها و اسامی رنگی، اشکال در برچسبهای محصول و تأثیر آن بر ادراک مشتری از کیفیت کالا میپردازیم. بر اساس نظریهی ثبات علائم (cue consistency ) در تصمیم گیری، منابع مختلف اطلاعاتی زمانی مفیدتر واقع میشوند که آنها نتایج اثبات شده ای را فراهم کنند که به نتایج مختلف ختم شوند. در این مفهوم رنگهای خاص و ترکیب اشکال در یک محصول میتواند باعث بالاتر رفتن ادراک مشتری از کیفیت یک محصول و در محصول دیگر باعث کاهش این ادراک شود.

معرفی کتاب""، آن هم کوتاه و گزیده، هدف اصلی این صفحه است. در این صفحه به اختصار کتابهای برجستهی بازاریابی جهان معرفی میشود. در این شماره کتابی معرفی شده است که از سال 2007 تاکنون 7 بار چاپ و توزیع شده است؛ کتابی از استیفن شاو(Stephen Shaw) دربارهی مدیریت و بازاریابی خطوط پروازی ( .(Airline Marketing and Management آیا این کتاب برای خطوط پروازی ایران، حرفهای تازه ای دارد؟

کارگزاران تبلیغات همچنان در شگفت اند که چرا تبلیغات ماندگار نیست. صاحبان کالاها و خدمات نیز متعجب اند چرا کسی از برند یا کالا و خدمات آنها چیزی نمیگوید، این در حالی است که تیزرهای تلویزیونی، بیلبوردها، بروشورها، آگهیهای مطبوعاتی، برپایی نمایشگاهها، تقدیم هدایای تبلیغاتی برای بازدیدکنندگان، عرضهی نمونه کالا و اجرای خدمات به وفور و کاملاًً در دسترس و معرض دید مخاطبان یا مشتریان بالقوه قرار گرفت. جان وانامیکر (John Wanamaker) این توضیح را سالها پیش در عبارتی ساده و گویا بیان کرد که: من میدانم که نیمی از پولی را که برای تبلیغات خرج میکنم، تأثیری ندارد، اما هرگز نتوانستم آن نیمه را پیدا کنم! ظاهراً به رغم پیشرفتهایی که حاصل شده، کارگزاران تبلیغاتی گاه تمایلی ندارند به موضوعات پایه ای و اساسی تکیه کنند تا ماندگاری تبلیغات خود را تأمین کنند. از این رو ترجیح میدهند خود را با تکنیکهای دیداری و شنیداری، خلاقیتهای درخشان هنری، و موضوعاتی از این دست سرگرم سازند. چاره چیست؟ آیا همچنان باید هزینه کرد بیآنکه سودی حاصل شود یا به سراغ موضوعات اساسی رفت؟ خرد حکم میکند که به سراغ موضوعات اساسی برویم. اما کدام موضوعات، پایه ای و اساسی است تا ماندگاری تبلیغات رخ دهد؟ حافظه، قواعد و قوانین حافظه، نقش و عملکرد حافظه، پاسخگوی بخشی از این ناکامی کارگزاران تبلیغاتی و صاحبان کالاها و خدمات است. این اثر که در پی میآید، تنها از منظر موضوعاتی که به اختلال در حافظه، یا کاستیهایی در حافظه مربوط میشود، پرداخته است. ویژگی برجستهی این اثر در آن است که مؤلف که از نظریه پردازان برجسته ی حافظه در جهان است، پس از برشماری هفت نقیصهی حافظه، توصیه های عملی برای کارگزاران تبلیغات دارد تا چگونه کمپین های تبلیغاتی را طراحی کنند.

موفقیت هر سازمان در گرو شناخت کامل محیط درونی و بیرونی بازار و تدوین اهداف و راهبردهای بازاریابی متناسب با محیط است. از این رو در این تحقیق محیط بیرونی که شامل جذابیت بازار و محیط درونی که شامل موقعیت رقابتی می شود، مورد بررسی قرار گرفته است. جذابیت بازار از بازارهای پر جاذبه تا کم جاذبه در تغییر است که در این تحقیق بازارهایی که جذابیت بالایی دارند مورد بررسی قرار گرفته اند و موقعیت رقابتی از قوی تا ضعیف می تواند در تغییر باشد که کلیه موقعیتهای رقابتی شرکتها و راهبردهای بازاریابی مرتبط به هر موقعیت رقابتی در این بررسی مورد پژوهش قرار گرفته است. فهم اهداف بازاریابی در هر موقعیت رقابتی و در بازارهای جذاب جزو اهداف تحقیق بوده است. پرسشنامه ای حاوی سوالات باز و بسته بین 151 شرکت فعال در سه صنعت لبنیات،مواد پروتئینی و نوشیدنی ها که از زیر بخشهای صنایع غذایی هستند، توزیع شده است. فرضیه اصلی تحقیق بر این امر استوار بوده است که کسب وکارها با قوی تر شدن موقعیت رقابتی تمایل دارند تا از اهداف رشد محصول و بازار در بخش بازاریابی استفاده کنند و با کاهش موقعیت رقابتی کسب و کارها از حفظ و حذف بازارها و محصولات استفاده خواهند کرد. نتایج تحقیق حاکی از این است که با قوی تر شدن موقعیت رقابتی شرکتها ابتدا بر اهداف حفظ بازارها و محصولات تأکید می کنند و استفاده از رشد بازارها و محصولات را در اولویت دوم قرار می دهند.

در دهه های اخیر، ورود به بازارهای خارجی نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی ایفا کرده است. به دو دلیل اصلی تصمیم-گیری در خصوص انتخاب استراتژی های ورود به بازارهای بین المللی کاری پیچیده و مشکل است. اول، به دلیل ماهیت پویا و پیچیده شیوه های ورود، و دوم، به علت تأثیرگذاری متغیرهای مختلف بر آن. از این رو ضروری است متغیرهای مهم استراتژیک در نوع و شیوه ورود به بازارهای بین المللی شناسایی شوند. این مقاله به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر انتخاب استراتژی های ورود به بازار خارجی و میزان اثرگذاری آنها بر این انتخاب است. با بررسی ادبیات موضوع و ترکیب نتایج تحقیقات قبلی، انواع استراتژی های ورود به بازارهای خارجی در سه دسته کلی قرار گرفتند که عبارتند از: استراتژی های صادراتی، استراتژی های غیرصادراتی و استراتژی های بینابینی. در مرحله بعدی، عوامل مؤثر بر انتخاب این استراتژی ها شناسایی و براساس تئوری نقاط مرجع استراتژیک در دو عامل جمع بندی گردیدند. برای بررسی تأثیرگذاری این عوامل، 42 شرکت صادرکننده صنایع غذایی استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت و 150 نفر از مدیران و کارشناسان مرتبط با بازاریابی بین المللی این شرکت ها به پرسشنامه تحقیق پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داه ها و آزمون فرضیه های مطرح شده در این تحقیق، با استفاده از نرم افزارهای SPSS،MINITAB و AMOSمورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که عدم قطعیت کشور مقصد، عدم قطعیت بازارمحصول، عدم قطعیت رقابتی، عدم قطعیت در رفتار شرکای احتمالی، تجربه بین المللی، دانش فنی، مهارت بازاریابی، میزان سرمایه گذاری کل، شدت رقابت صنعت، ماهیت فعالیت و جذابیت مکان عوامل مؤثری در انتخاب استراتژی های ورود به بازارهای خارجی هستند. همچنین، سه متغیر جذابیت مکان، تفاوت زبانی و عدم قطعیت کشور مقصد تبیین کننده خوبی برای متغیر کانون توجه هستند و ده متغیر عدم قطعیت کشور مقصد، عدم قطعیت بازارمحصول، عدم قطعیت رقابتی، تجربه بین المللی، اندازه شرکت، دانش فنی، مهارت بازاریابی، میزان سرمایه-گذاری کل، مرتبط بودن و ماهیت فعالیت تبیین کننده خوبی برای متغیر میزان کنترل هستند. مدیران می توانند از نتایج این تحقیق در انتخاب استراتژی های ورود به بازارهای خارجی استفاده کنند.

در این مقاله سعی بر آن است که با شناخت اجمالی ذهن و سه عمل اصلی آن (اکتساب ، انبارش و بازیابی) و بررسی اجزای مختلف حافظه (حافظهی حسی، حافظهی کوتاه مدت و حافظهی بلندمدت)، شیوه های نفوذ در حافظهی مصرفکنندگان، خلق تصاویر مثبت و ماندگار از فروشگاه و محصولات آن و کمک به بازیابی آن تصاویر ، مورد بحث قرار گیرند. در ادامه نیز برخی متغیرهای قابل کنترل خرده فروشی (ترفیع، محصولات جور، فروش اینترنتی و محیط خرده فروشی) که قابلیت تأثیرگذاری بسیاری بر روی ذهن مصرفکننده دارند، با ذکر نمونه هایی از خرده فروشیهای بزرگ و موفق دنیا معرفی می شوند.

جنبش بازاریابی سبز از دهه 1980 به شکلی گسترده مورد توجه سازمان ها و مصرف کنندگان قرار گرفته است. سازمان ها با تولید محصولات دوست دار محیط زیست به دنبال کسب مشروعیت اجتماعی، درحالی که مصرف کنندگان به دنبال تأثیرگذاری در بینش جامعه به مسایل زیست محیطی هستند. در این راستا مقاله حاضر به دنبال آگاهی از سطح حساسیت مصرف کنندگان به مسایل زیست محیطی، میزان مشارکت در برنامه های اجتماعی مرتبط با بازاریابی سبز و سطح توجه و رعایت مسایل زیست محیطی در مصارف خود می باشد. برای آزمون فرضیه ها از تحقیق توصیفی پیمایشی استفاده شد. جامعه مورد بررسی دانشجویان دانشگاه تهران(پردیس قم) و حجم نمونه 90 نفر تعیین گردید. نتایج به دست آمده حکایت از آن دارد که مصرف کنندگان به محیط زیست و مسایل ناشی از آن حساسیت داشته و به برنامه ها و طرح های اجتماعی مرتبط با بازاریابی سبز توجه نموده و در آن ها مشارکت می نمایند. اما در رفتار خرید خود مسایل زیست محیطی را در نظر نمی گیرند.