قبیله کنده قبل از اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۸۱ تا ۳۰۰ مورد از کل ۷٬۷۰۹ مورد.
نهضت عاشورا، پیام ها و پیامدها(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
در این نوشتار به نقش حادثهی عاشورا در القای پیامها پرداخته شده و پیامدهای آن نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش پیامها، چندین پیام سترگ تاریخی ارزیابی و تبیین گردیده است؛ همچون شهامت حسینی، ایثار حسینی، صبر حسین بن علی و یاران، اندرزهای مهم تاریخی، اصلاحاتی که انجام گردیده و لطفی که امام حسین در ضمن این حماسه به مسلمانان و یاران خود داشته، گونهی نمازی که آن حضرت اقامه کرده و خلوصی که از خود نشان داده و ارزشهایی که آفریده و رسالتمداری آن انسان پاک و آزاده و الگو، همه جزو پیامهای عاشوار میباشند. در بخش پیامدها نیز، چند پیامد سترگ را اشاره نموده است، همچون الهام آفرینی نهضت بزرگ حسینی، احیای شریعت که پس از دورهای رخوت و سستی و عقب ماندگی حاصل شده، انقراض سلسله و دودمان اموی و لزوم اصلاحات مهم تاریخی در همهی زمانها و مکانها که در نتیجهی آن انقلابهای تاریخی فراوانی رقم خورده است.
نقش محمد حنفیه در تاریخ صدر اسلام(4)
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۸۹ شماره ۸۱
حوزه‌های تخصصی:
تاریخ تحلیلى یا تحلیل تاریخ
حوزه‌های تخصصی:
تاریخ تحلیلى، به عنوان روشى در عرصه پژوهشهاى تاریخى، شکل کمال یافته تاریخنگارى است که در تاریخ اسلام سابقهاى دیرینه دارد. در اینگونه تاریخنگارى، مورخ با کاربست اصول و قواعد تعریف شده یا پذیرفته شده دانشمندان حوزه تاریخ، و استفاده از ابزارها و امکانات و نیز دستاوردهاى دیگر علوم مربوطه، مىکوشد تا به دادههاى واقعى دست یافته و سره را از ناسره بازشناسد. با این رویکرد، تاریخ تحلیلى، با آنچه معطوف به دادههاى تاریخى، تحلیل مىشود، متفاوت و متمایز است و اساسا تحلیلهاى مبتنى بر تاریخ، خارج از حوزه تاریخ بهشمار مىآید، هرچند مورخ خود ممکن است بدان روى کند. این مقاله بر آن است تا نشان دهد که چه تفاوتهایى میان تاریخ تحلیلى و تحلیل تاریخ وجود دارد.
تاریخ وقف در ایران و اسلام
حوزه‌های تخصصی:
فرهنگ وقف در ایران و اسلام از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است. امام حسین (ع) واقفان را شایسته مقام امامت و رهبری می‌داند. پژوهش و ژرف‌نگری در متون اسلامی حکایت از توجه عمیق نسبت به وظیفه اغنیا در مقابل فقرا در جامعه دارد. این وظیفه خطیر به طور اجمال در مشروعیت و محبوبیت و در برخی حالت‌ها وجوب و ضرورت وقف ریشه دارد. ضرورتی که در آن نمی‌توان تردید نمود. لیکن سوءاستفاده از وقف و درآمدهای آن و خطر «موقوفه‌خواری» مساله‌ای است که توجه جدی را در طی زمان می‌طلبد و نباید از آن غفلت کرد زیرا این موضوع گاهی به کاهش و عدم رغبت مردم نسبت به وقف منجر شده است. در گفتار زیر، به تاریخ وقف در ایران و دیدگاه مردم نسبت به آن و جایگاه این موضوع را در جامعه ایرانی توجه شده است.
زندگى و زمانه احمد بن حنبل(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
علل و عوامل سیاسى و کلامى پیدایش فرقههاى شیعه
حوزه‌های تخصصی:
پس از رحلت رسول خدا صلىاللهعلیهوآله جامعه اسلامى دچار تشتت شد. معتقدان به وصایت و انتخاب امام و جانشین پیامبر صلىاللهعلیهوآله از جانب خود ایشان، این جانشینى را منحصرا در امام على علیهالسلام مىدیدند و آنها هسته اولیه شیعه را شکل دادند. گرچه تشیع در دوران خلافت امام على علیهالسلام نهادینه و در قرن اول هجرى به سازمان و گروه منسجم و متشکل دینى و سیاسى تبدیل شد.
موضوع انحصار امامت در خاندان و اهلبیت نبوت یا به عبارت دیگر، در نسل فاطمه علیهاالسلام و نیز ارادت به آن خاندان، محورى استراتژیک بود که تمام اندیشهها و نحلههاى فکرى پراکنده شیعه را در ابتدا متحد مىکرد، اما با پیدایش علم کلام و نیز پس از شهادت امام حسین علیهالسلام و یارانش و همچنین قیامهایى که به منظور خونخواهى آن شهیدان صورت گرفت، این اتحاد استراتژیک به تبع پراکندگىها و انشقاق ایجاد شده در جامعه اسلامى قرن اول و دوم هجرى خدشهدار گردید و در نهایت به ظهور فرقههاى مختلف منجر شد. نوشتار حاضر به بازشناسى عوامل دینى و سیاسى ایجاد فرقههاى شیعه مىپردازد و درصدد پاسخ به این سؤال است که چرا تشیع دچار چنین پراکندگى در تاریخ شد. فرضیه این تحقیق این است که «پیدایش علم کلام و عدم دستیابى شیعه به حاکمیت سیاسى باعث پراکندگى و ایجاد فرقهها و عدم اتحاد در جامعه شیعه شد».
تاریخچه پیدایش خوارج
منازعه محمدبن حنفیه با عبداللّه بن زبیر و ظهور خَشَبیه(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
باید و نباید ها در عزاداری
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۸۷ شماره ۷۳
حوزه‌های تخصصی:
اصول شناخت و روش تحقیق(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
انسان دانش خود را از هستی به دو طریق کسب می‌کند: استنتاج منطقی و تجربه عملی، و تحقیق تلاشی آگاهانه و سیستماتیک برای دستیابی به حقیقت هستی است. حقیقت هیچگاه نمی‌تواند به طور کامل بیان شود و ما همواره به تقریبی از آن دسترسی داریم. پارادایم ها واسطه بین انسان و حقایق هستی هستند. انسان به واسطه پارادایم هاست که جهان را می بیند و آن را برای خود تعریف می‌کند. پاردایم ها مبنای برداشت ها و اقدام های انسان هستند.در یک فعالیت تحقیقاتی باید قبل از هر چیز، پارادایم مناسب موضوع تحقیق مشخص و بدینوسیله بین مبانی فلسفی و متدولوژی تحقیق، سازگاری ایجاد شود. در غیر این صورت (چنانچه موضوع تحقیق در بستر یک رویکرد فلسفی تعریف و کار تحقیق با ابزار رویکردهای دیگر انجام شود)، تحقیق دچار ناسازگاری خواهد شد. در این مقاله اصول فلسفی و روش های تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است و طی آن پارادایم های مختلف تحقیق از دید معرفت شناسی، هستی شناسی و همچنین روش شناسی ارائه و با یکدیگر مقایسه می شوند. منظور اصلی مقاله این است که محقق را متوجه مبانی و اصول فلسفی تحقیق ساخته و شناخت عمیق تری از رویکردهای تحقیق و چگونگی گزینش آنها را فراهم سازد. بدون این شناخت، کار تحقیق ممکن است به یک فرآیند سطحی و شکلی از به کارگیری ابزار تحقیق تنزل یابد.
کشمکشهاى سیاسى صفویان و ازبکان (1) دوره شاه عباس و عبدالمؤمن
حوزه‌های تخصصی:
جدال صفویه و ازبکان در خراسان طى دوره شاه عباس اول وارد مرحله جدىترى شد. تجاوزهاى مکرر ازبکان به رهبرى عبداللّه و فرزندش عبدالمؤمن به شهرهاى خراسان که تحت حاکمیت دولت ایران بود شاه عباس را واداشت براى جلوگیرى از این دستاندازىها لشکرکشىهایى ترتیب دهد. وى در مدت یازده سال، یعنى از 995-1006 ق پنج بار به آنجا لشکر کشید، این در حالى بود که همزمان گرفتار مشکلات داخلى و مهمتر از آن، تجاوزات عثمانى به مرزهاى غربى بود.
طى جنگهاى ازبکان و صفویه، نامههاى متعددى میان شاه عباس و عبدالمؤمن خان ازبک رد و بدل شد که دو طرف در آنها انتظارات، خواستهها و دیدگاههاى خود را مطرح مىساختند. نویسنده مقاله با بررسى منابع دوره صفوى و تطبیق آنها با نامههاى مزبور، چنین نتیجه مىگیرد که شاه عباس برخلاف گزارشهاى وقایع نویسان رسمىِ دربار که او را همواره ستودهاند در غلبه بر ازبکان و دفع قطعى تجاوزات ایشان چندان موفق نبوده است.