فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۰۱ تا ۱٬۸۲۰ مورد از کل ۷٬۷۶۶ مورد.
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۸۸ شماره ۷۹
حوزههای تخصصی:
مورگان شوستر در ایران(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
سالار همه فضایل
نگاهى به تاریخنگارى مغرب اسلامى
حوزههای تخصصی:
نوشتار حاضر سعى دارد در یک بررسى فشرده، ویژگىهای تاریخنگارى مغرب اسلامى (شمال افریقا و اندلس) را با تکیه بر منابع مهم آن حوزه بررسى کند. در این مقاله که با دو رویکرد تاریخپژوهى و اطلاعرسانىِ تاریخى تدوین یافته، مشخصات مدرسه تاریخنگارى این حوزه از جغرافیاى اسلام که کمتر براى ما شناخته است، بهاختصار تبیین میشود. همچنین سعى شده تاریخنگاران مشهور و اثرگذار در این سرزمین به همراه منابع و متون تاریخ آنان معرفى شوند. پیشکسوتى اندلسیان در مقایسه با افارقه و کثرت آنان، از نکتههاى مهم دیگر در مدرسه تاریخنگارى مغرب اسلامى است.
رشد هویت اسلامی - شیعی در جمهوری آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جمهوری آذربایجان نه تنها کشوری اسلامی است، بلکه بسط دهنده هویت ایرانی ـ شیعی تلقی می شود; چه اینکه تقریباً 75 درصد آذربایجانی ها شیعی هستند. در این مقاله با یک نگاه تاریخی، به نقش اسلام و شیعه می پردازیم. عناصر تشکیل دهنده هویت این جمهوری عبارت اند از: مذهب شیعی، زبان ترکی، اندیشه تاریخ مشترک و مجموعه هنجارهای فرهنگی; همچنین مؤلفه های تشکیل دهنده سیاست این کشور ترکیبی از عوامل تاریخی و شیعی است; با این تفاوت که عنصر مذهب، نقش مشروعیت بخشی نظام سیاسی را بر عهده دارد.
در این نوشته، اسلام در پنج لایه مورد بررسی قرار گرفته است: 1. روحانیت; 2. زیارتگاه ها; 3. رهبران مذهبی سنتی; 4. احزاب اسلامی; 5. روشنفکران مسلمان.
با توجه به این لایه ها، علی رغم نفوذ سلفی ها و بنیادگراها، در آسیای مرکزی و قفقاز، شاهد آنیم که به دلیل شیعی بودن جمهوری آذربایجان، ایشان از نفوذ کمتری برخوردارند.
«قمه زنی» زیر تیغ نقد
منبع:
پگاه حوزه ۱۳۸۸ شماره ۲۷۰
حوزههای تخصصی:
اساسی ترین مولفه های اندیشه سیاسی ضیاءالدین برنی
حوزههای تخصصی:
ضیاءالدین برنی (1285-1357)، دانشمند مسلمان عصر سلاطین تغلقی، اولین آثار نگارش شده به سبک و سیاق اندرزنامه های ایرانی را در شبه قارة هند به رشته تحریر در آورد و در آنها به ارائة نظریات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خویش پرداخت. علاوه بر این، وی نخستین متفکر مسلمان شبه قاره بود که در آثارش تناقض میان دیدگاه های اسلامی و ایرانی درباب حکومت را طرح کرد و در جهت حل آن کوشید. با توجه به تلاش برنی در شناسایی آرای گوناگون سیاسی، دراین پژوهش تلاش می شود مؤلفه های اصلی اندیشه سیاسی وی شناسایی و نتیجه و دستاورد تلاش او در این زمینه روشن گردد. آنچه بر اهمیت این پژوهش می افزاید، آن است که با وجود بهره گیری فراوان برنی از اندیشه های نظریه پردازان ایرانی و تلاش وی در انتقال این اندیشه ها به هند، شخصیت او کمتر مورد توجه پژوهشگران ایرانی قرار گرفته است.
بررسی آثار اصلی و مهم برنی و مطالعه معدود پژوهش های موجود درباره وی به منظور یافتن پاسخهای بایسته به سوالات پیرامون اندیشه های سیاسی برنی، نشان می دهد که وی عاملی مهم در انتقال سیره حکمرانان بزرگ مسلمان و اندیشه های نظریه پردازانی مانند غزالی و فارابی به هند بوده است. همچنین، تبیین دیدگاه برنی در خصوص حاکمیت، عدل، قانون و ماهیت ذات انسان به عنوان مؤلفه های اساسی اندیشه سیاسی وی و نیز دیدگاه او نسبت به اولویت بخشی به آیین های کشورداری ایرانی، و نه سنت های حکمرانی اسلامی، به عنوان راهکاری در تلفیق اندیشه ها و حل تناقض میان آرای ایرانی و اسلامی، از دستاوردهای عمده این پژوهش است.
بحثی درباره نظریات محی الدین
منبع:
حضور پاییز ۱۳۸۸ شماره ۷۰
حوزههای تخصصی:
زندگی و روش تاریخنگاری شهابالدین حافظ ابرو
حوزههای تخصصی:
حافظ ابرو، مورخ ایرانی قرن نهم هجری، در استوار شدن اندیشه تاریخنگاری توصیفی ـ تحلیلی در عصر تیموری، بسیار تأثیر گذارد. این نوشتار با توجه به جایگاه تاریخ نگاری مهم او در جهان اسلام، میکوشد که زندگی، خاستگاه اجتماعی، روش و بینش تاریخنگاریاش را بررسد. حافظ ابرو با برخورداری از منظومه فکری ـ تاریخی و روشی تاریخنگارانه، از نوشتههای تاریخی سده نهم فراتر رفت و سبک وی، به نمونه برجسته تاریخنگاری دراین عصر بدل شد.
تعامل دو سویه تمدن اسلامی و تمدن ایرانی
حوزههای تخصصی:
تعامل تمدن ایرانی با تمدن اسلامی، سازنده و دو سویه است. هنگام ظهور اسلام ایران یکی از تمدن های بزرگ و تاثیرگذار جهان بود. زمانی که اسلام چیزی جز یک دین و اعتقاد محسوب نمی شد، ایرانیان با اقبالی گسترده به این آیین، از پیشینه فرهنگ و تمدن گسترده خویش در ساخت، رشد و شکوفایی تمدن اسلامی استفاده کردند. لذا در اندک مدتی تمدنی به نام «تمدن اسلامی» شکل گرفت که در تمامی شئون زندگی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی ملت های مسلمان برنامه داشت. به عبارت بهتر، ایرانیان به پشتوانه سابقه تمدن خویش آموزه های اسلامی را سرلوحه کار خود قرار داده به این مهم دست یازیدند. به همین جهت، تمدن اسلامی بیش از هر ملتی مدیون و وام دار تمدن ایرانی است. رشد و تکامل علوم از جمله دانش های عقلی مثل فلسفه، موسیقی، ریاضی و پزشکی و نیز سایر رشته ها همچون معماری و هنر در ایران پیش از اسلام و تاکید و تکیه فراوان تعالیم اسلامی بر آموختن علم باعث شد تمدن اسلامی به سرعت رشد نماید و به یکی از قوی ترین و شکوفاترین تمدن های بشری تبدیل گردد؛ به طوری که بیشترین نقش را در ساخت تمدن جهانی ایفا کرده است. در این راستا نقش دانشمندان ایرانی چشم گیرتر و برجسته تر از سایر اقوام است. آنان نه تنها در علوم قدیمه ای که میراث دار آن پیش از ظهور اسلام بودند، به اوج رسیدند، بلکه در علوم اسلامی نیز خوش درخشیدند؛ به گونه ای که بسیاری از مفسرین، مورخین، متکلمین و محدثین جهان اسلام، ایرانی هستند.
دانش نامه امام حسین (ع)
فرانقش هدایتگری و سیره اجتماعی فاطمه (س) ؛ درآمدی روش شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سیره اجتماعى فاطمه(علیها السلام) را بر اساس تعامل بین شبکه ارتباطات اجتماعى آن حضرت و مؤلفه هاى مؤثر بر منزلت ایشان، مى توان به دست آورد. منزلت ایشان از سه خاستگاه متاثر بود: نخست برخوردارى از سرشتى پاک، دیگرى وابستگى به خانواده اى پاک و برگزیده و سوم شهروندى جامعه اسلامى. شبکه ارتباطات اجتماعى فاطمه(علیها السلام) را نیز خانواده، خویشاوندان، خواص صحابه پیامبر(صلى الله علیه وآله) و صاحب نفوذان مدینه، زنان مدینه، مراجعه کنندگان براى تقاضاهاى مالى یا علمى و سرانجام توده مردم تشکیل مى داد. هدایتگرى به مثابه یک فرانقش همه نقش ها و ابعاد سیره اجتماعى فاطمه(علیها السلام) را زیرمجموعه خود قرار مى دهد. در این مقاله، بخشى از یافته هاى مربوط به سیره اجتماعى فاطمه(علیها السلام) با محوریت ارائه الگوى زیستى همسان با توده مردم و معطوف به فرانقش هدایتگرى به عنوان درآمدى بر شناخت سیره اجتماعى آن بانوى بزرگوار، مورد بررسى قرار گرفته است.