درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۸۱ تا ۱٬۹۰۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
۱۸۸۱.

قلمروهای ژئوپلیتیکی و ابعاد حوزه نفوذ نرم جمهوری اسلامی ایران در فضاهای جغرافیایی متجانس پیرامونی منطقه غرب آسیا در گذار ژئوپلیتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 239 - 260

کلیدواژه‌ها: قلمروسازی ژئوپلیتیک فضاهای جغرافیایی متجانس روابط و همکاری کشورها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۴۸
این تحقیق با هدف تعیین قلمروسازی ژئوپلیتیکی و ابعاد آن برای جمهوری اسلامی ایران در فضاهای جغرافیایی متجانس ودر گذار ژئوپلیتیکی در منطقه جنوب غرب آسیا انجام شده است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با رویکرد کمی- کیفی (آمیخته) است. جامعه آماری شامل صاحب نظران، خبرگان و کارشناسان متخصص در حوزه راهبردی و ژئوپولیتیک به ویژه در منطقه غرب آسیا در سطح نیروهای مسلح و دستگاه های کشوری و مراکز دانشگاهی به تعداد 60 نفر می باشد . ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه 47 سوالی است. برای تجزیه و تحلیل داده های کمّی از آمارهای توصیفی و استنباطی از جداول توزیع فراوانی، آزمون تی استیودنت یک نمونه ای و آزمون میانگین ها بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان داد قلمروهای ژئوپلیتیکی نرم حوزه نفوذ جمهوری اسلامی ایران در فضاهای جغرافیایی متجانس پیرامونی و در گذار ژئوپلیتیکی شامل کشورهای لبنان، عراق، فلسطین، یمن، بحرین و سوریه می باشد، و ابعاد آن شامل قلمروسازی مذهبی، سیاسی، امنیتی، فکری، اجتماعی و فرهنگی می باشد.
۱۸۸۲.

رویارویی تقابل روسیه و غرب در اوکراین و تأثیر آن بر منافع ملی ایران (به همراه پیشنهاد رویکردهای رسانه ای)

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال ۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۴ 87 - 111

کلیدواژه‌ها: اوک‍رای‍ن روسیه جنگ اوکراین ناتو امریکا ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
از 24 فوریه (5 اسفند 1400) که جنگ اوکراین آغاز شد، تقابل روسیه و آمریکا در اوکراین ، منجر به افزایش اهمیت استراتژیک ایران شده است. نزدیکی مواضع تهران مسکو و منافع مشترک آنها منجر به همکاری بیشتر دو کشور با یکدیگر شده است . جنگ اوکراین پیامد های بسیاری دارد و عادی شدن شرایط در این منطقه ممکن است، سال ها طول بکشد. سؤال اصلی مقاله این است که فواید اصلی منافع ملی سیاسی و عرصه های آن، دفاعی نظامی، اقتصادی، منطقه ای و.. ایران در جنگ روسیه و اوکراین کدام اند؟ روش این مقاله از لحاظ ماهیت داده ها،کیفی و از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی-تحلیلی است. این پژوهش از نظرجمع آوری داده ها میدانی مبتنی بر مصاحبه با 151خبرگان و استفاده گسترده از مطالعات کتابخانه ای میباشد. با روش طبقه ای –تصادفی ساده و با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته است. یافته ها و نتیجه گیری بیانگر آن است که از فرصت های به وجود آمده ناشی از رویارویی موازنه قوا روسیه و آمریکا در بحران جنگ اوکراین، ایران می توانددر راستای توسعه صادرات و واردات کشور و خودبه عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه بهره مند شود.
۱۸۸۳.

طرح واره صدرایی برای علوم انسانی در زمینه و زمانه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی انقلاب اسلامی دوره ۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 1 - 18

کلیدواژه‌ها: علوم انسانی علوم اجتماعی برساخت های اجتماعی نظریه تهذیب نظریه تأسیس فلسفه اسلامی ملاصدرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۹۲
 علوم انسانی در خلأ شکل نمی گیرند، بلکه مشتمل بر پیش فرض ها و مبادی و مبانی خاصی است. این پیش فرض ها و مبانی در دنیای جدید هم در ساحت توصیف علوم انسانی حضور دارند و هم در قلمرو پاسخ به «چه باید باشدِ» آدم و عالَم. روش معرفت شناسی، انسان شناسی، هستی شناسی علوم انسانی در غرب با روش معرفت شناسی، انسان شناسی و هستی شناسی زمینه و زمانه اسلامی و دیگر بلاد متفاوت است. متغیرهای مرتبط با موضوع پژوهش عبارت اند از: زمینه های هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی و ارزش ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و زمانه دین شناختی. در این نوشتار درباره رابطه میان این متغیرها و علوم انسانی پژوهش شده و پرسش اصلی این بوده است: که «چگونه با تحول در زمینه های پنج گانه پیش گفته، علوم انسانی متحول می شود؟» دستاوردهای این پژوهش عبارت بودند از: در زمینه و زمانه علوم انسانی و علوم اجتماعی کنونی، جهان به بخشی کوچک، یعنی دنیا فروکاسته و انسان با همه پیچیدگی اش به تن و روان تقلیل یافته است، اما بنا بر باور زمانه پیامبر خاتم (ص)، زمینه کنونی علوم باید مطابق این زمانه دگرگونی یابد و به جای غوطه ور شدن در برساخت ها و حبس در ذهن (زمینه معرفت شناسی کنونی) و به جای تقلیل انسان به آدمک ابژه شده (زمینه انسان شناسی کنونی) به نظم جدیدی اندیشیده شود که در آن، برساخت های اجتماعی نه شریعت را می بلعد و نه عدالت را زیر چرخ دنده هایش له می کند. نگارنده بر این باور است که شبکه معرفتی صدرایی با طرح، رهیافت، اهداف، روش و مسائلی که دارد می تواند بدون نادیده گرفتن تجربیات بشری، عرصه ای را فراهم کند تا هم نظریه های نوینی در علوم انسانی و علوم اجتماعی شکل گیرد و هم نظریه های شکل گرفته رایج پیشین در این زمینه، سیرتی بومی و الهی بیابند.
۱۸۸۴.

شکاف های اجتماعی درون قومی و پیامدهای سیاسی آن در ایران: مطالعۀ موردی بلوچ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 33-57

کلیدواژه‌ها: شکاف اجتماعی پیامد سیاسی هویت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۷۱
در فرایند سیاسی شدن اقوام در ایران، بلوچ ها یکی از سیاسی ترین اقوام ایرانی است. بلوچ ها مانند هر جامعه ای دیگری دارای برخی فاصله های درون قومی است که بر رفتار سیاسی این قوم تأثیرگذار است. شناخت این تمایزات و پیامدهای سیاسی آن هدف این نوشتار است. این پژوهش با رهیافت جامعه شناسی سیاسی و روش تحلیل تماتیک در کنار بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و تکنیک مصاحبه با پژوهشگران قومی انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در میان بلوچ ها در دوران پیشامدرن، شکاف-های مرتبط با ساخت سنتی مانند"منازعات طایفه ای"، "تفاوت های ناحیه ای" و در دوران پهلوی شکاف های سیاسی ناشی از دوران گذر از قبیل " تنازع نخبگی"، "کشمکش های ایدئولوژیک و سازمانی" و در بعد از انقلاب شکاف های نوپدیدی مانند "شکاف جنسیتی" و "شکاف نسلی" در کنار سایر عوامل بر رفتار سیاسی بلوچ ها تاثیرگذار بوده-اند. فراهم شدن زمینه برای دخالت های خارجی و دولت مرکزی، ایجاد مانع برای پیگیری مطالبات قومی، جلوگیری از افراطی شدن هویت قومی و هویت سیاسی سیال و متکثر از پیامدهای سیاسی شکاف های اجتماعی در میان بلوچ ها می باشد.
۱۸۸۵.

جایاه سوریه در راهبرد بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران علیه تهدیدات منطقه ای و بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 88 - 107

کلیدواژه‌ها: راهبرد امنیت منطقه ای سوریه جمهوری اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
تحولات خ اورمیانه و ت سری م وج خیزشهای مردمی در م نطقه، آن ه م به سرعت موجب ت صمیم ه ای متفاوت بازیگران در سیاست خارجی شان شده است. ظرفیت های ژئوپولیتیکی ایران، امنیت ملی آن را به شدت تحت تاثیر محیط منطقه ای خاورمیانه قرارداده است. پس از انقلاب اسلامی، شکل گیری ائتلافی از کشورهای سنی نشین حاشیه ی خلیج فارس به زعامت عربستان، ناچارا ایران را وادار به تقابل جویی در چارچوب محور مقاومت نمود. با تسری تحولات اخیر به یمن و بحرین و شکل گیری بحران در عراق و سوریه چه فرصت ها و تهدیدهای امنیتی برای ایران ایجاد شده و از سوی دیگر راه بردهای امنیتی منطقه چه تغییری نموده است که حفظ محور مقاومت، جزء اصلی دکترین امنیتی ایران تبدیل شده است. از این رو شاهدیم که وابستگی متقابل امنیتی میان ایران و محور مقاومت، الگوی دوستی و دشمنی در م نطقه ن سبت به ایران، مجاورت و همچنین عوامل فرهنگی، مذهبی در سیاست خارجی امنیتی ایران بسیار حایز اهمیت است و امنیت ایران را به ثبات امنیتی در محور مقاومت گره زده است. از همین روست که سرنگونی دولت بشار اسد و دولت شیعی ع راق م وجب تضعیف محور مقاومت و گفتمان شیعه، انزوای جمهوری اسلامی ایران، از دست رفتن جبهه ی سوریه و عدم دسترسی ایران به حزب الله و حماس، برتری یافتن عربستان و دولت های م عاند ایران در م نطقه و نهایتا کاهش ضریب امنیتی ایران م ی شود و البته روی کار آمدن یک دولت شیعی در بحرین و یمن موجب افزایش عمق استراتژیک ایران در منطقه، تقویت گفتمان شیعی در منطقه و افزایش قدرت مجموعه امنیتی محور مقاومت شده و ض ریب ام نیتی ایران را بشدت افزایش می ده د.
۱۸۸۶.

ژئوپلیتیک اتصال: شکل جدید رقابت قدرت در قرن بیست و یکم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 201 - 238

کلیدواژه‌ها: جاده های ابریشم نوین ژئوپلیتیک حمل و نقل ژئوپلیتیک اتصال ژئوپلیتیک بنادر کدهای ژئوپلیتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۵۴
کد ژئوپلیتیکی یک کشور اولویت های راهبردی و راه های دستیابی به آنها را مشخص می کند. این کدها، شامل تعریفی از منافع یک دولت، شناسایی تهدیدهای خارجی برای آن منافع، پاسخ برنامه ریزی شده به چنین تهدیداتی و بازنمایی های ژئوپلیتیکی برای آن پاسخ است. پروژه های سرزمینی اتصال، جزء لاینفک کدهای ژئوپلیتیکی سیاست خارجی قدرت های بزرگ را تشکیل می دهند که اقتصاد سیاسی را در لایه های سرزمینی تزریق می کنند. نظم جهانی قرن بیست و یکم، متاثر از راهروهای حمل و نقل و شبکه های اتصال بندری و زیرساختی از طریق تعریف پروژه های ژئوپلیتیکی است. پروژه عظیم یک کمربند یک جاده چین، کانون ژئوپلیتیکی شبکه های اتصال جهانی است که قدرت های دیگر، کدهای خود را با توجه به آن در سطوح گفتمانی و فیزیکی تعیین می کنند. ما در این مقاله نشان می دهیم که کدهای ژئوپلیتیک اتصال، از سطوح محلی تا جهانی امتداد می یابند تا رقابت نوین را در گذار ژئوپلیتیکی قرن بیست و یکم به سمت یک نظم نوین شکل دهند. از این رو، در پاسخ به ابتکار بلندپروازانه چین، کدهای ژئوپلیتیک قدرت های بزرگ را که به صورت جداگانه، پویا و یا هماهنگ تنظیم شده اند بررسی می کنیم. در پایان راهکارهایی را برای سیاست خارجی ایران در راستای ایفای نقش ژئوپلیتیکی «اتصال» در نظم جهانی پیش رو ارائه می کنیم.
۱۸۸۷.

تبیین جامعه شناختی و ساختاری جنبش حزب الله لبنان

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۶ 101 - 132

کلیدواژه‌ها: حزب الله لبنان جنبش رفتار جمعی اسملسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۷۱
در این مقاله پژوهندگان کوشیده اند تا به استفاده از نظریه ی رفتار جمعی اسملسر، به تبیینی جامعه شناختی از جنبش حزب الله دست یابند و به بررسی زمینه ها، علل، متغیر های معنادار در چگونگی فرایند تشکیل جنبش سیاسی - اجتماعی حزب الله لبنان پرداخته اند. به عبارت دیگر این نوشتار در پی آن است که باتوجه به متغیرهای تبیینی موجود در نظریه ی «رفتار جمعی» به این سؤال اصلی پژوهش حاضر مبنی بر اینکه چرا و چگونه جنبش حزب الله در لبنان ظهور و بروز پیدا کرد، پاسخی تئوریک ارائه دهد. ضمناً بررسی و ردیابی فرایند پیدایش جنبش حزب الله لبنان با استراتژی قیاسی، به عنوان یک محک تجربی، برای نظریه مذکور یعنی نظریه رفتار جمعی اسملسر نیز قلمداد می شود. به عبارت دیگر علاوه بر تبیین جنبش حزب الله مقاله حاضر به نظریه آزمایی نیز (رفتار جمعی اسملسر)پرداخته است. آنچه که بیش ازپیش این مقاله اثبات کرد هویدا ساختن ضعف و نقص تحلیل های ژورنالیستی سیاسی در تبیین شکل گیری یک جنبش اجتماعی سیاسی همچون حزب الله بود. برای بررسی یک جنبش و پدیده ای که ریشه در جامعه دارد رویکرد علمی مقتضی می کند که با درنظرگرفتن اصل سنخیت علت و معلول به عامل های اجتماعی نیز توجه ویژه کرد. ازآنجایی که رویکرد نظری اسلملسر یک رویکرد ساختی کارکردی به حساب می آید درکی موسع تر از پدیده های اجتماعی نظیر جنبش حزب الله لبنان ارائه خواهد داد.
۱۸۸۸.

تأثیر فرهنگ سیاسی تبعی بر روند دموکراسی در دولت نهم و دهم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی ایران معاصر سال ۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 11 - 38

کلیدواژه‌ها: درآمدهای نفتی دموکراسی عدالت فرهنگ سیاسی تَبعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۴۹
هر چند افزایش درآمدهای ارزی ناشی از بالا رفتن قیمت نفت در بازارهای جهانی، توان این دولت در انجام اقداماتی چون پرداخت یارانه نقدی،توزیع سهام عدالت و اجرای پروژه مسکن مهر را بالا برد،اما ناخواسته به اقتدارگرائی دولت که اینک خود را ولی نعمت مردم می دید،دامن زد تا جائی که ثروت بیش از حد نفتی، ضرورت پاسخگو بودن در برابر گروه های پرسشگر را تحت الشعاع خود قرار داد و در نتیجه با رواج فرهنگ سیاسی تبعی، دولت خود را از مشروعیت دموکراتیک بی نیاز دید."بهره مندی از درآمدهای نفتی پشتوانه طرح آرمان های عامه پسند که با تقویت ماهیت رانتیر دولت، وابستگی اقشار ضعیف و متوسط جامعه به دولت  را افزایش داد، پاسخگوئی دولت در برابر مردم که از لوازم تحقق دموکراسی در هر جامعه ای است را کاهش داد"، فرضیه این نوشتار در پاسخ به سوال اصلی چرائی به محاق رفتن دموکراسی در دولت مدعی مردمسالاری، را تشکیل می دهد. یافته های حاصل از پژوهش حاضر که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است، نشان می دهد عدم توزیع عادلانه ثروت حاصل از درآمدهای نفتی در دولت بهار و در نتیجه مواجهه مردم با اَشکال جدیدِ «سرمایه داری رفاقتی» بازتولید شده توسط قدرت های سیاسی ثروت محور، ضمن کاهش ضرورت پاسخگوئی دولت در برابر شهروندان ، با سلب امکان تبدیل ایرانیان به فاعلی شناسا و سوژه وتداوم بقاء آنان در حالت ابژه و سوژه منقاد،فصل خزان دموکراسی در دوران حاکمیت دولت بهار رقم خورد.
۱۸۸۹.

ظرفیت های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای برای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۸) 341 - 367

کلیدواژه‌ها: سازمان همکاری شانگهای تجارت بین المللی حمل و نقل بین المللی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۶۸
عضویت دائمی ایران در سازمان شانگهای نقطه عطفی در سیاست خارجی است که می تواند زمینه های همکاری های گسترده به ویژه در حوزه اقتصادی و خنثی سازی تحریم ها را به دنبال داشته باشد. در این راستا، در مقاله پیش رو با هدف؛ بررسی فرصت های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای در پی عضویت دائم ایران، به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که؛  عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای چه مزایا و فرصت های برای جمهوری اسلامی ایران در عرصه اقتصاد بین الملل ایجاد خواهد کرد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که سازمان همکاری شانگهای از نظر بازار، تعداد جمعیت، اندازه های اقتصادی مطرح در جهان، میزان درآمد و نقش کشورهای عضو در تجارت بین المللی، فرصت های بی شماری برای اعضاء فراهم می آورد، که ایران با عضویت رسمی در این سازمان می تواند از فرصت های مذکور  در راستای افزایش نقش اش در اقتصاد جهانی بهره مند شود.  روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۱۸۹۰.

تأثیر دکترین مقاومت در تحولات سیاسی بین الملل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی روابط بین الملل سال اول تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 60 - 76

کلیدواژه‌ها: دکترین مقاومت سیاست بین الملل نظام بین الملل موازنه قدرت ثبات استراتژیک ثبات هژمونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰
مقاله حاضر نسبت بین دکترین مقاومت با تحولات سیاسی ایران در حوزه سیاست خارجی و همچنین تحولات منطقه خاورمیانه و سیاست بین الملل را مورد بحث و بررسی قرار داده است . در این نوشتار ، پس از طرح مسئله ، که معطوف به بی ثباتی ، نا امنی ، و جنگ در خاورمیانه در مقطع زمانی قرن بیست و یکم است ، تأثیر جریانات سیاسی در تحولات این منطقه مورد پرسش قرار گرفته است . در پاسخ به این پرسش ، فرضیه ای چند لایه مطرح و طی سه گفتار توضیح داده شده است . بر اساس این فرضیه ، دکترین مقاومت اسلامی ، بعنوان مهمترین جریان سیاسی ، فرهنگی ، و نظامی ، توانسته است بر تحولات نظامی _ سیاسی تأثیر گزار باشد . در واقع تأثیر همه جانبه جریان مقاومت اسلامی بر سیاست خارجی ایران ، تحولات خاورمیانه، و تحولات سیاست و نظام بین الملل ، ساختار کلان این فرضیه را تشکیل میدهند . بسیج ، سازماندهی ، آموزش ، و بکارگیری نیروهای داوطلب از کشورهای اسلامی گوناگون ، در مقابل جبهه متجاوز و اشغالگر غربی با محوریت ایالات متحده آمریکا و متحدان منطقه ای همچون اسرائیل و عربستان سعودی ، مهمترین کارکرد جبهه مقاومت اسلامی بوده است . با تدوین استراتژی های کلان و میانبرد ، طراحی عملیات ، برنامه ریزی های بلند مدت ، و مدیریت کلان بزرگ استراتژیست قرن بیست و یکم شهید قاسم سلیمانی ، جریان مقاومت اسلامی توانسته است بر تهاجم سنگین و بیسابقه نظامی به منطقه خاورمیانه فائق آید و با تحمیل شکست های سنگین و پرخسارت بر جبهه دشمن ، پیروزیهای بزرگی در عرصه های منطقه ای و بین المللی بدست آورد .
۱۸۹۱.

«الگوی حکمرانی مردمی بر اساس تجربه جهاد سازندگی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای تمدنی انقلاب اسلامی سال دوم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۷) 115 - 134

کلیدواژه‌ها: حکمرانی مردمی جهاد سازندگی روش زمینه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۵۵
مسئله اصلی این پژوهش استخراج الگویی نظری برای تبیین پدیده حکمرانی مردمی مبتنی بر تجربه جهاد سازندگی است. جامعه مطالعه این پژوهش فعالان و کنشگران باسابقه جهاد سازندگی بودند که آشنایی و تجربه زیسته کافی در جهاد سازندگی داشتند. روش نمونه گیری هدفمند و نمونه پژوهش باتوجه به اشباع نظری داده ها در پژوهش کیفی مشخص شد که براین اساس با تعداد 15 عدد مصاحبه پژوهش انجام شد. در تحلیل داده ها از روش نظریه زمینه ای و با استفاده از نرم افزار MAXQDA 2018 استفاده شد. یافته های پژوهش عبارتند از: مقوله اصلی "وحدت و یکی شدن کامل مردم با فرایند و اجزای حکمرانی" بود. علت فاعلی "الهی و قدسی شدن فرایند حکمرانی" و شرایط مداخله گر در این مدل محوریت رابطه امام و امت در جامعه، رابطه مبتنی بر اعتماد و نقش صرفا تسهیلگر حاکمیت(به جای تصدی گری) در حکمرانی بود. بستر تحقق این پدیده فرهنگ دینی جامعه، نیروهای انسانی انقلابی و معنویت گرا، سازمانی با فرهنگ عدالتخواه و ساختاری انسان محور به عنوان شرایط زمینه ای بود. راهبردهاکه همان پاسخهای ارائه شده برای کنترل، اداره و برخورد با پدیده اصلی هستند شامل شورامحوری، مدیریت از پایین به بالا، تصمیم گیری میدانی، رضایت مردم بعنوان محور هدفگزاری و یادگیری حین عملیات هستند. بن بست شکنی و در نتیجه رشد با سرعت حیرت آور،آزادشدن ظرفیتها و منابع مردمی و تربیت نسلی از مدیران کارآمد از پیامدهای وقوع حکمرانی مردمی است.
۱۸۹۲.

تأملی بر جبران ضرر و زیان اداری در صیانت از حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 135-166

کلیدواژه‌ها: ضرر و زیان جبران حقوق شهروندی محاکم اداری حقوق ایران و عراق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۱
ضرر و زیان اداری به عنوان بخشی از جریان اداره امور و ناقض حقوق شهروندی مطرح بوده و توجه به جبران آنها در حقوق اداری در صیانت از حقوق شهروندی بسیاری از کشورها پذیرفته شده که ایران و عراق از آن مستثنی نبوده اند. در کشور ایران و عراق ، پیرو پذیرش نظریه تقصیر در حقوق خصوصی و حقوق جزا، تقصیر اداری مستخدمین دولتی در چهارچوب نظام قضایی رسیدگی شده و بدون جبران باقی نمی ماند. ایراد ضرر و زیان موضوع جبران، شامل دو بخش ضرر مادی و معنوی بوده که جهت صیانت از حقوق شهروندان، در محاکم قضایی ایران و عراق تحت رسیدگی قرار می گیرد. فلذا حقوق کشور عراق از این حیث واجد شباهت های زیادی با حقوق ایران می باشد و دادگاه دادرسی اداری آن با ارکانی مشابه حقوق ایران، وظیفه رسیدگی به تخلفات اداری و جبران ضرر و زیان ناشی از اعمال اداری، رعایت حقوق شهروندان را برعهده دارد. هدف این پژوهش آن است که جبران ضررو زیان اداری در صیانت از حقوق شهروندی بررسی گردد. برهمین اساس پرسش اصلی پژوهش آن است مبانی جبران ضرر و زیان اداری در صیانت از حقوق شهروندی چگونه است؟ که با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی و تحلیلی ضمن پاسخ به سؤال مذکور بیان گردید که مبانی جبران ضرر و زیان اداری بر اساس مسئولیت مدنی کارکنان دولت بوده که در تحقق حقوق شهروندی می تواند تأثیر داشته باشد و تأثیر آن غیرقابل انکار است .
۱۸۹۳.

بحران نمایندگی و ظهور جنبش های اجتماعی: تحلیل تطبیقی جنبش های اجتماعی جدید و پوپولیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 29 - 59

کلیدواژه‌ها: جنبش های اجتماعی جدید پوپولیسم ایدئولوژی سازمان و رهبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۲۸
در دهه های اخیر شاهد ظهور جنبش های اجتماعی مختلف در لیبرال دموکراسی های غربی بوده ایم. این جنبش ها ریشه در بحران نمایندگی دارند؛ بحرانی که به شکاف میان خواسته های شهروندان و نهادهای تصمیم گیری در دموکراسی های نمایندگی اشاره دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی این بحران و تحلیل مقایسه ای مشخصه های دو نوع جنبشِ غالب است که در واکنش به بحران یادشده ظاهر شدند. پرسش اصلی مقاله این است که جنبش های اجتماعی متأخر در لیبرال دموکراسی های غربی، چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارند. در پاسخ، فرضیه مقاله این است که در شرایطی که نقطه اشتراک جنبش های اجتماعی جدید و پوپولیستی در غرب را می توان در واکنش آنها به بحران نمایندگی در نظام نهادیِ دموکراسی های لیبرال غربی دید، این دو نوع جنبش از منظر ایدئولوژی، سازمان، رهبری و نوع تلقی از جامعه سیاسیِ ایده آل با هم تفاوت می یابند. برای توجیه این فرضیه، یک چارچوب مفهومی ترکیبی به کار گرفته می شود که ارکان آن عبارتند از: «سیاست هویت» و «دوگانه کثرت گرایی و وحدت گرایی». طبق این چارچوب، رکن مشترک جنبش های اجتماعی متأخر را می توان «دغدغه هویتیِ» شناسایی از سوی ساختار نخبه گرایانه لیبرال دموکراسی دانست. در عین حال چون برداشت این جنبش ها از «جامعه ایده آل» با هم تفاوت دارد، به لحاظ مشخصه های جنبشی و نتایجشان برای نظام دموکراتیک با هم تفاوت می یابند. روش تحقیق مقاله به صورت توصیفی - تحلیلی است و داده ها بر اساس مطالعه منابع کتابخانه ای و پایگاه های اینترنتی گردآوری می شود.
۱۸۹۴.

Regional Powers and International Security: Analyzing the Dynamics and Implications(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۴, Issue ۳۸- Serial Number ۲, July ۲۰۲۳ 389 - 414

کلیدواژه‌ها: regional powers international security security dilemma power resources Military capabilities Regional Stability

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۵
Over the last thirty years, the significance of the regional level has surged to a point where "international security" is now often viewed as a product of "regional security." Regional powers, including Iran, are emerging as pivotal and influential actors. It is believed that regional powers must hold a significant advantage in power resources compared to other states in their region. Studies of regional powers through the lens of international system transformations indicate that states must enhance their interests and power indicators, such as economic and military strength, to stabilize their position as regional powers. This enhancement can lead to a security dilemma, with other states striving to boost their capabilities in response. Conversely, some states might take advantage of power vacuums to establish themselves as regional powers. Regional powers typically boast large populations, high GDP, strong conventional military forces, and, in some cases, nuclear weapons. Achieving regional power status offers extensive benefits but also involves significant responsibilities. This article aims to outline the agenda of regional powers and specifically highlights Iran’s evolving role as a regional leader.
۱۸۹۵.

پدیداری موج پنجم تروریسم در جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 54-78

کلیدواژه‌ها: تروریسم موج پنجم تروریسم نیمه دولتی تکفیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۷۹
بی تردید امروزه تروریسم بازیگری مهم در عرصه بین الملل است. نگاهی راهبردی به امواج تروریسم در جهان نمایانگر بروز شواهد قوی برای ظهور موج جدید تروریستی در جهان است. مقاله حاضر، به دنبال پاسخ به این سوال اصلی است که موج پنجم تروریسم در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا چگونه خواهد بود؟ مبتنی بر آنچه به عنوان تروریسم در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا در قرن 21 فعالیت داشته، به نظر می رسد «تروریسم نیمه دولتی» موج جدید تروریسم است. موجی که کنترل بخش هایی از قلمرو یک دولت ضعیف را بر عهده دارد و حکومت خود را در آنجا حفظ می کند و نیز حملات تروریستی علیه کشورهای دیگر انجام می دهد. بر اساس شاخص های امواج تروریسم جهانی، برای در نظر گرفتن موج پنجم، پدیده تروریسم جدید باید جهانی باشد، نیروی محرک یکسانی داشته باشد و همچنین با موج قبلی تفاوت چشمگیری داشته باشد. بدیهی است که تروریسم نیمه دولتی به مثابه موج جدید تروریسم، با گروه های تروریستی مذهبی موج چهارم متفاوت است. این وجه از تروریسم، کنترل سرزمین را در اولویت قرار می دهند، در طیف وسیع تری از فعالیت های دولتی و حاکمیتی (نه فقط خدمات اجتماعی) مشارکت دارند، بیشتر به دنبال کسب قدرت هستند و دارای عقاید تکفیری اند. در نهایت مقاله به این نتیجه می رسد که پدیده تروریسم نیمه دولتی در صورت امتداد و گسترش، قابلیت تبدیل شدن به یک موج جهانی را دارد.
۱۸۹۶.

ویژگی های دیپلماتیک بانوفرستادگان به روایت شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 130-160

کلیدواژه‌ها: شاهنامه بانوفرستادگان آداب دیپلماتیک سیندخت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۹۹
شاهنامه فردوسی، سندی ارزشمند در زمینه روابط دیپلماتیک میان دولت های بزرگ در دوران باستان است. در این کتاب سترگ، به خوبی می توان دید که چگونه دیپلمات ها در گسترش روابط سیاسی میان دولت ها به ایفای نقش می پرداختند. در این نوشتار کوشیده شده است تا به اندک شمار مواردی که دیپلمات های اعزامی از یک دربار به بارگاهی دیگر، بانوان بوده اند، پرداخته شود. بر پایه این پژوهش، در سراسر داستان های شاهنامه می توان ۹ فرستاده بانو یافت. نویسنده با بازگویی روایت ماموریت های هر یک از بانو فرستادگان، ویژگی های رفتاری و گفتاری ایشان و چگونگی انجام ماموریت توسط این دیپلمات ها را بازگو کرده است. از جمله نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان به این نکته اشاره کرد که اگرچه اعزام بانوان به عنوان فرستادگان چندان رواج نداشته، اما در داستان های موجود، این دیپلمات ها توانسته اند ماموریت های خود را با پیروزی به پایان رسانند. همچنین در همه این داستان ها می توان دید که بانوان دیپلمات بدون آنکه نیاز باشد رفتاری مردانه از خود نشان دهند، با حفظ ویژگی های زنانه، توانسته اند وظیفه خود را به درستی به انجام رسانند. رازداری، خردمندی، تیزهوشی، حاضر جوابی، آگاهی از مسایل سیاسی، سخندانی، آراستگی، راستگویی و آشنایی با آداب دیپلماتیک از ویژگی های اصلی این بانو فرستادگان بوده است.
۱۸۹۷.

نقش و جایگاه انسجام اجتماعی ملی در شکل گیری نظم جدید جهانی از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی انقلاب اسلامی دوره ۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 143 - 167

کلیدواژه‌ها: انسجام اجتماعی ملی نظم جدید جهانی بیانات و اندیشه ها رهبر انقلاب اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۲۴۶
انسجام اجتماعی ملی، نظم وساختار جدید جهانی از مهمترین مفاهیم و مولفه ها در حوزه علوم سیاسی و اجتماعی معاصر می باشد. در گذشته ای نه چندان دور، جهان سیاسی و اجتماعی و به تبع آن، جهان اقتصادی و فرهنگی در قالب کشورهای جهان اول، جهان دوم و جهان سوم تفکیک و تقسیم بندی می شد و معمولاً کشورهای جهان اول، کشورهای غربی با محوریت امریکا و اروپا؛ کشورهای جهان دوم یا بلوک شرق، با محوریت شوروی سابق و روسیه فعلی؛ و کشورهای جهان سوم عمدتاً شامل کشورهای مسلمان، غرب آسیا، افریقا وآمریکای لاتین می شد که به دنبال استقلال در تمام زمینه ها بودند و ادعای عدم وابستگی به جهان اول و دوم را داشتند اما در عمل به سمت یکی از بلوک های غرب و شرق تمایل و وابستگی پیدا می کردند. در این میان، کشور ایران بعد از انقلاب اسلامی و با محوریت شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» و با رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به دنبال محوریت، استقلال و اقتدار در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و تمدنی می باشد و به نظر می رسد در پروسه نظم و ساختار جدید جهانی، انسجام اجتماعی ملی ایران اسلامی می تواند به عنوان مهمترین مولفه، تأثیرگذاری مطلوب و نقش مهمی در ساختار و کارکردهای الگوهای جدید سیاسی-اجتماعی نظم و نظام جدید جهانی داشته باشد. در این نوشتار، انسجام اجتماعی ملی به عنوان مهمترین مولفه در نظم جدید جهانی براساس منظومه بیانات، افکار و اندیشه های مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.
۱۸۹۸.

بررسی الگوی رفتاری چین برای آمریکا و نظم ساختاری؛ چالش ها و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۵ (پیاپی ۷۵) 285 - 313

کلیدواژه‌ها: چین الگوی رفتاری مهار تعامل نظم بین الملل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۰۵
درک مقامات چین از شرایط بین المللی پساجنگ سرد، به اتخاذ الگویی رفتاری جهت کاهش شکاف قدرت بدون برانگیختن حساسیت های بین المللی در مورد چین منجر شد. از این رو واکنش چین اتخاذ دو دستور کار در حوزه داخلی و جهانی جهت پاسخگویی به این الزامات بوده است. متأثر از این امر، یکی از مهم ترین موضوعاتی که دانش پژوهان را به مباحثه واداشته، پیامد های این الگوی توازن بخشی برای محافل تصمیم گیری دولت ها بویژه دولت برتر و نظم بین الملل بوده است. پرسش اصلی آن است که الگوی رفتاری چین چه پیامدها و چالش هایی برای آمریکا و نظم بین الملل ساختاری به همراه دارد؟ فرضیه آن است که الگوی رفتاری چین شرایط پیچیده ای بر سیاست کلی ایالات متحده در قبال چین به همراه داشته است. این به عدم قطعیت هایی که در هر تلاشی برای پیش بینی پیامدهای ظهور چین وجود دارد، اشاره می کند که چالش هایی برای سیاست گذاران در انتخاب سیاست «مهار» یا «تعامل» ایجاب می سازد. این الگوی رفتاری همچنین بعنوان علت تغییر ساختار نظام بین الملل و شکل دهی به نظم دوقطبی چین _ آمریکا دیده می شود. مقاله از روش تحقیق تاریخی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و روش تبیینی بهره می گیرد. 
۱۸۹۹.

صنایع دستی و نقش آن در اقتصاد خانواده قفقازی دوره روسیه تزاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال ۱۶ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۲) 1 - 25

کلیدواژه‌ها: روسیه تزاری اقتصاد خانواده صنایع دستی نظام فئودالی نظام سرمایه داری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۲۶۵
شرایط جغرافیایی، اقلیمی و فرهنگی متنوع و وجود منابع اولیه غنی، شرایط مناسبی برای رونق صنایع دستی مختلف در قفقاز فراهم کرده بود. این صنعت پیوند عمیقی با فرهنگ و اجتماع داشت و جایگاه مهمی را در اقتصاد منطقه به خود اختصاص داده بود. هرچند شیوه مدیریت خانواده در این دوره دچار تغییرهای زیادی شد و نگاه استعمارگرایانه دولت روسیه بر اقتصاد منطقه در دوره های مختلف سایه افکنده بود، بیشتر اعضای یک خانواده قفقازی به پشتوانه صنایع دستی، نقش مهمی در تقویت اقتصاد خانواده و تضمین دوام و بقای آن داشتند. محصولات تولیدشده در این منطقه، بیشتر به مصرف داخلی می رسید و غیر از محصولات ابریشمی و قالی، در اقتصاد و تجارت خارجی اهمیت زیادی نداشت. با رویکرد توصیفی تحلیلی در پی پاسخ این پرسش هستیم که صنایع دستی در آخرین دهه های روسیه تزاری، چه نقشی در اقتصاد خانواده قفقازی داشت؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که با توجه به ساختار اجتماعی، تنوع آب وهوایی، مواد خام در دسترس و شرایط سیاسی ایجادشده در قفقاز زیر سلطه روسیه، صنایع دستی با گسترش روحیه مشارکت پذیری اعضای خانواده و بالابردن سطح اشتغال و افزایش درآمد سرانه، بخش قابل توجهی از بار اقتصادی منطقه را بر دوش می کشید. این نوشتار با روش کیفی مبتنی بر تحلیل محتوا و ابزار آن داده های تاریخی تنظیم شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد صنایع دستی در زندگی مردم قفقاز جنوبی بیشتر از قفقاز شمالی تأثیر داشت و نزدیک به ۳۰ درصد درآمد سالانه یک خانواده را تشکیل می داد.
۱۹۰۰.

رسانه های نوین ابزار قدرت نرم در دیپلماسی دولتها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۲ 29 - 56

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی قدرت نرم رسانه های نوین سیاست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۵۲
هدف پژوهش تبیین نقش رسانه های نوین به عنوان ابزار قدرت نرم در دیپلماسی دولتها و رویکرد پژوهش ترکیبی است که ازتکنیک دلفی برای استخراج وجمع بندی متغیرهای قدرت نرم،رسانه های نوین و دیپلماسی وبرای دستیابی به روابط بین عوامل بخش کیفی در قالب یک مدل از تکنیک دیمتل و برای آزمون مدل اکتشافی وتحلیل میزان اثرات متقابل این متغیرها بر یکدیگر از تکنیک حداقل مربعات جزئی استفاده گردید.جمع آوری اطلاعات تلفیقی از روشهای اسنادی ومیدانی است ولی مبنای تجزیه و تحلیل، داده های جمع آوری شده از روش دلفی است. ابزار اندازه گیری پرسش نامه ساختارمند ودرقالب طیف لیکرت می باشد. حجم نمونه دربخش کیفی 15 و دربخش کمی 60 نفروجامعه آماری متشکل ازدیپلماتها، خبرنگاران واساتید علوم سیاسی وارتباطات می باشد،روش نمونه گیری به صورت غیر احتمالی هدفمند وگلوله برفی مجازی است . یافته های پژوهش نشان داد رسانه های نوین تاثیر مثبت و معنا داری در رابطه بین قدرت نرم و دیپلماسی دارد ونقش رسانه های نوین میانجی گری کامل انتقال قدرت به دیپلماسی است به تعبیری در عصر ارتباطات لازمه حضور پر قدرت در عرصه جهانی ،استفاده برنامه ریزی شده از رسانه های نوین در راس دستگاه دیپلماسی عمومی کشورها است

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان