فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۰۰۱ تا ۳٬۰۲۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
منبع:
تداوم و تغییر اجتماعی سال ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
377 - 393
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: در مواجهه با بحران کرونا، تنوع گسترده ای از افکار، احساسات، و نگرش ها در شبکه های اجتماعی به چشم می خورد. این تحقیق برای درک جامع از رفتارها و نگرش های جامعه، به تحلیل محتوای داده های شبکه های اجتماعی به زبان فارسی و مرتبط با کرونا پرداخته است. هدف این مقاله ارزیابی تغییرات الگوها و رفتارهای اعتمادسازی و اعتمادزایی در شبکه های اجتماعی در دوران کرونا است. تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی و اینکه چگونه افراد با اشتراک گذاری نظرات، دیدگاه ها، احساسات و نگرش های خود در قالب پست ها، توییت ها و محتواهای متنی دیگر واکنش نشان می دهند، می تواند به درک روشن تری از الگوهای اجتماعی موجود در زمینه اعتماد به منابع پیام و مرجعیت های خبری، به ویژه در شرایط مواجهه با بحران ها، کمک نماید. روش و داده ها: تحقیق حول تحلیل محتوای داده های شبکه های اجتماعی با استفاده از روش خوشه بندی دومرحله ای صورت گرفته است. نتایج خوشه بندی با بهره گیری از نظریه های ارتباطات مخاطره و بحران و ارتباطات اثربخش تحلیل شده و وضعیت شاخص اعتماد در هر خوشه بررسی شد. یافته ها: با توجه به اهمیت فرهنگ اعتماد در قبول یا رد پیام ها، وضعیت شاخص اعتماد در خوشه ها بررسی شد. نتایج نشان می دهند که پیام های منتشر شده از طریق اینستاگرام و سایت های خبری در هر خوشه مورد اعتماد قرار گرفته اند. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که ارسال پیام های مرتبط با کرونا از سوی مراجع حوزه بهداشت و سلامت می تواند اعتماد مثبت جامعه را به دنبال داشته باشد. با این وجود، اعتماد مثبت به حوزه بهداشت و سلامت کمتر از حوزه اجتماعی فرهنگی است. برای ارسال پیام های مرتبط با وضعیت بهداشت، توصیه می شود از گفتمان های غیرسیاسی استفاده شود. پیام اصلی: این پژوهش نشان می دهد پست های منتشر شده از طریق اینستاگرام و کانال های خبری، اثرگذارتر هستند. همچنین فعالان اجتماعی نقش بسیار مهمی در ایجاد یا تضعیف اعتماد مخاطبان به سندها دارند. شناخت الگوهای اجتماعی مرتبط با تجربه اعتماد در شرایط بحرانی که در آن اطلاعات ضد و نقیض گسترده ای وجود دارد، اهمیت دارد و می تواند راهکارهایی را برای مواجهه با بحران های مشابه و نیز ارتقاء تاب آوری اجتماعی فراهم نماید.
عوامل اجتماعی مرتبط با سبک زندگی با تأکید بر الگوی تغذیه ای مصرف غذای بیرون بر در بین ساکنان 18 سال و بالاتر شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تداوم و تغییر اجتماعی سال ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
415 - 434
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: غذا علاوه بر قابلیت رفع نیازهای زیستی، پدیده ای اجتماعی و فرهنگی است. به طوری که تعاملات و ارتباطات اجتماعی در زمینه های مختلف، حول محور غذا و تغذیه در درون خانواده، گروه های خویشاوندی، گروه های دوستانه و ... شکل گرفته و استحکام می یابد. همچنین، همسانی در الگوهای مصرف غذایی و تغذیه می تواند به مشابهت گروه های مختلف اجتماعی و خرده فرهنگ ها منجر می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سبک زندگی با تأکید بر الگوی تغذیه ای مصرف غذای بیرون بر در بین ساکنین 18 سال و بالاتر شهر شیراز نگاشته شده است. روش و داده ها: این پژوهش به روش پیمایشی با رویکرد کمی انجام شده است. داده ها، به کمک روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای در بین نمونه 420 نفری از ساکنین 18 سال و بالاتر شهر شیراز جمع آوری شده است. یافته ها: در این پژوهش، ارتباط متغیر سرمایه اجتماعی با سبک زندگی با تأکید بر الگوی تغذیه ای، معنادار و معکوس است و میانگین نمره سرمایه اجتماعی در بین گروه های مختلف متوسط رو به بالا و نزدیک به هم بوده است. براساس نتایج، مشارکت اجتماعی اثرگذاری بیشتری نسبت به سایر ابعاد سرمایه اجتماعی داشته است. بحث و نتیجه گیری: برپایه یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که گروه های مختلف در شیراز به علت برخورداری از سرمایه اجتماعی نسبتا بالا پایبندی بیشتری نسبت به سبک زندگی تغذیه ای رایج و سنتی شیراز داشته و در مقابل تغییرات تغذیه ای که در نتیجه فرایند توسعه و صنعتی شدن در حال وقوع است مقاومت بیشتری از خود نشان داده اند و سبک تغذیه ای مبتنی بر بیرون بر هنوز نتوانسته است به سبک رایج تغذیه ای تبدیل شود. پیام اصلی: با توجه به افزایش مراکز تهیه غذای بیرون بر در سال های اخیر، شناخت عوامل اثرگذار بر گرایش به این نوع سبک تغذیه ای می تواند در کنترل آسیب ها و مهار افزایش استفاده از آن مؤثر باشد. طبق نتایج این پژوهش، گروه های مختلف اجتماعی در شیراز، بواسطه برخورداری از سرمایه اجتماعی بالا، نسبت به سبک زندگی تغذیه ای رایج و سنتی پایبندی دارند و در مقابل تغییرات سبک های تغذیه ای که در نتیجه توسعه و صنعتی شدن در حال وقوع است مقاومت نشان داده اند.
عرف زنانه در مقابل قانون مردانه (بررسی انسان شناختی نقش عرف در فرهنگ پذیری حقوقی با محوریت زنان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۶
219 - 237
حوزههای تخصصی:
هدف- عرف به عنوان یکی از منابع حقوق در میان حقوقدانان و قانون گذاران در کنار قانون از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نمی توان قانونی را وضع، اجرا و یا منسوخ کرد بدون اینکه به عرف یک جامعه توجه نکرد. علاوه بر حقوق، عرف در علوم اجتماعی هم جایگاه خاص خود را دارد و در این میان انسان شناسی حقوقی به عنوان یک گرایش بین رشته ای می تواند اهمیت این مفهوم را از زاویه ای متفاوت بررسی کند. از این رو نقش رفتارها و باورهای مردم در اهمیت دادن به عرف و یا قانون قابل بررسی است. موضوع دیگری که این پژوهش درصدد پاسخ به آن است، جایگاه عرف و قانون در زندگی زنان است، اینکه از منظر انسان شناسی حقوقی زنان چه نگاهی به عرف دارند و کجا از قوانین تبعیت می کنند،در روابط بین فردی و اجتماعی خود بیشتر به عرف بها می دهند یا قانون، نکاتی است که پرسش های این پژوهش در صدد پاسخگویی به آن است.
روش شناسی: از آنجا که این پژوهش به دنبال بررسی جایگاه عرف در بین زنان است و عرف به یک معنا حقوق نانوشته محسوب می شود، از روش کیفی که بر اساس آن پدیده ها عمیق تر بررسی شده و محقق با استفاده از این روش به دنبال کشف معنایی است که افراد مورد مطالعه به آن پدیده مذکور می دهند، استفاده شده است. در این پژوهش با10 نفر از زنانی که به نوعی رشته دانشگاهی شان حقوق بود و یا تجربه ای در ارتباط با قوه قضائیه داشتند، مصاحبه عمیق انجام شد.
یافته ها-فرهنگ سازی و قانون گریزی، عرفی سازی برای سبک زندگی و عرف به عنوان به خرده دادگاه، رابطه بین جنسیت و عرف و همچنین تقابل بین عرف و قانون از منظر همبستگی اجتماعی محورهایی بودند که با نگاه انسان شناسی حقوقی استخراج شدند. یکی دیگر از محورهای مورد بحث همبستگی آور بودن عرف یا قانون بود که از منظر این پژوهش، با توجه به اینکه وضع کننده اصلی عرف ، اجتماع به ما هواجتماع است، بنابراین می توان گفت که همبستگی آوری بیشتری نسبت به قانون دارد و در این میان عرف است که به عنوان جریان نا مرئی، از درصد پذیرش و موافقان بیشتری در جامعه برخوردار است.
نتیجه گیری- از منظر شرکت کنندگان در این پژوهش که به صورت تعمدی همگی زن بودند، عرف نگاه زنانه دارد و قانون نگاه مردانه. با نگاه دیگر می توان گفت که عرف قانون نانوشته برای جنس نانوشته است. به این معنی که زنان معمولا به طور رسمی در طول تاریخ جامعه نقش آفرین نبودند و قانون برای مردان و با نگاه مردانه تدوین شده است و عرف جایگزین غیر رسمی این نگاه شده است. جایگزین غیر رسمی قوانین نوشته شده رسمی برای زنان که معمولا در تصمیم گیری ها و نقش آفرینی های حقوقی جایی نداشتند. عرف این مهم غیر رسمی نامرئی اغلب حول محور زنان بوده و حتی در برخی موارد نگاه دستوری غایب قانون مردانه را پر می کرده است و در برخی موارد هم نقش قانون رسمی را در قالب های غیر رسمی ایفا می کرده است
بررسی تاریخ مفهوم علم دینی؛ روشی برای ارزیابی بی معنایی ایده علم دینی در اندیشه عبدالکریمی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
128 - 143
حوزههای تخصصی:
بیژن عبدالکریمی یکی از اندیشمندان مسلمان ایرانی است که نقدهای بسیاری به ایده علم دینی وارد کرده است. این نقدها را به دودسته می توان تقسیم کرد: نقدهایی که بیشتر مبتنی بر فلسفه قاره ای است، که عبدالکریمی به لحاظ فکری بیشتر به این حوزه تعلق دارد و نقدهایی که بیشتر با فلسفه تحلیلی تناسب دارد. در این مقاله یکی از نقدهای مرتبط به دسته دوم، در ارتباط با معنای ایده علم دینی بررسی می شود. عبدالکریمی معتقد است: 1. تکثر آرا درباره مفهوم علم دینی نشان می دهد این ایده نه بر پایه نظام معرفتی واضح و روشن، بلکه بر اساس ظن و گمان پدید آمده است. 2. تحلیل دقیق معانی علم و دین نشان می دهد که ایده علم دینی مفهومی پارادوکسیکال و ناشی از خلط مراتب گوناگون آگاهی است. در این مقاله ابتدا نشان داده می شود که برخی از تعاریف علم دینی ارائه شده به وسیله عبدالکریمی اصولاً ناظر به جریان علم دینی مورد بحث نیست. همچنین با اشاره به تعاریف سلبی علم دینی، برخی دیگر از تعاریف گردآور ی شده به وسیله عبدالکریمی از بحث خارج می شود. در ادامه با بررسی سیر تاریخی پیدایش و تحول مفهوم علم دینی در عصر حاضر وجوه مختلف معنایی ایده علم دینی برجسته می شود. در پایان نیز تحلیل مفهومی عبدالکریمی در ارتباط دو مفهوم علم و دین و ترکیب آن ها بررسی شده و ضعف استدلال وی در ارتباط با بی معنایی ایده علم دینی نشان داده می شود.
مطالعه تطبیقی نقش هوش مصنوعی در ترویج فرهنگ عمومی و فرهنگ ایثار و شهادت
منبع:
شاهد اندیشه دوره ۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)
99 - 129
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر تلاش می کند تا با تحلیلی علمی و با رویکردی تطبیقی پس از تشریح و تبیین مفهوم راستین ایثار و شهادت و واکاوی ابعاد مختلف آن، به بررسی نقش هوش مصنوعی در ترویج فرهنگ عمومی و مطابقت آن با نقش هوش مصنوعی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در دوران پسا اینترنت بپردازد. روش تحقیق از نوع تطبیقی است. این تحقیق ازنظر رویکرد و ماهیت، در رده تحقیقات بنیادی به حساب می آید. ازنظر ابزار گردآوری اطلاعات، از روش های بررسی اسناد و مدارک (جستجو در کتابخانه ها، آرشیو، اینترنت و ...)، مشاهده و مصاحبه با خبرگان استفاده گردیده است. دستاورد و نتیجه این تحقیق عبارت است از به دست آوردن ۱۲ مؤلفه از مفهوم هوش مصنوعی که در ترویج فرهنگ عمومی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت مؤثرند. مؤلفه ها عبارت اند از هوش مصنوعی و تحلیل داده ها، تجربه های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، همکاری با ربات ها و ایجاد واسط های هوشمند، استفاده از پلتفرم های چندرسانه ای، ترویج آموزش آنلاین، ایجاد پلتفرم های آموزشی آنلاین، ترویج همکاری و تبادل فرهنگی، همکاری با هوش مصنوعی در تولید محتوا، ارتباط مستقیم با استفاده کنندگان، همکاری با هنرمندان، خالقان محتوا و حفظ و حراست از تنوع فرهنگی و اپلیکیشن های موبایل. بیشترین اثرگذاری در ترویج فرهنگ عمومی و همچنین ترویج فرهنگ ایثار و شهادت متعلق به مؤلفه های «پلتفرم های چندرسانه ای» و «اپلیکیشین های موبایل» است.
اولویت های راهبردی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با عملیات روانی دشمن؛ مطالعه موردی: تیپ تکاوران امام سجاد (ع) کازرون
منبع:
شاهد اندیشه دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)
231 - 254
حوزههای تخصصی:
عملیات روانی یکی از شیوه های اعمال فشار برای رسیدن به اهداف مطلوب است؛ که در عصر حاضر موردتوجه بسیار قرار گرفته است. هرگونه اقدام دراین باره مستلزم توجه به رابطه معنادار عملیات روانی با ابعاد و شیوه های آن است که مدیریت آن را ممکن و مؤثر می کند. با مرور بر ادبیات عملیات روانی ملاحظه می شود اغلب پژوهش ها، بر شیوه ها و ابزارهای اعمال عملیات روانی متمرکز است و به چگونگی تکوین و فعالیت الگوها کمتر توجه شده است. طرح پژوهش حاضر در صد است تا به این پرسش پاسخ دهد که مهم ترین شیوه های عملیات روانی دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران کدام است؟ روش انتخاب شده در این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. ابزار پژوهش پرسش نامه است که از طریق اعتبار محتوایی بررسی می شود. جامعه آماری شامل کارکنان مستقر در تیپ تکاوران امام سجاد (ع) کازرون است. انتخاب نمونه به صورت خوشه ای چندمرحله ای است. حجم نمونه برابر 890 است. یافته های به دست آمده نشان دهنده آن است که دشمن به ترتیب اهمیت از طریق اقدامات فرهنگی و اقتصادی سپس اقدامات سیاسی و امنیتی و درنهایت از طریق اقدامات نظامی علیه کشور اعمال می شود پرداختن به موضوع عملیات روانی و روش های مقابله با آن در نیروهای نظامی بسیار ضروری است. شناخت تکنیک های عملیات روانی و طرح های مقابله ای در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و نظامی از اولویت برخوردار است.
واکاوی شکل های مسئولیت اجتماعی دانشگاه و فراروی از آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هر تعریفی از مسئولیت اجتماعی دانشگاه دربردارنده ی آن است که شکل خاصی از دانشگاه را پیشاپیش در نظر گرفته باشیم. این شکل ها چه هستند و چه پیامدهایی دارند. این مقاله که بر پژوهش های منتشره در حوزه مسئولیت اجتماعی دانشگاه در دهه ۱۳۹۰ شمسی متمرکز است، درصدد شناسایی الگوهایی بر پایه پژوهش های مورد بررسی برآمده است. سپس با واکاوی انتقادی این شکل ها نشان داده شده که چرا باید از مطالعات موجود فراتر رفت و به شکل های بدیل دیگر اندیشید که بهتر بتواند مسئولیت اجتماعی دانشگاه را صورت بندی کند. سه شکل اصلی دانشبنگاه، دانشگاه خدمت محور و دانشگاه اجتماعی بر اساس رویکردهای موجود در فضای مطالعات دانشگاه و مسئولیت اجتماعی آن شناسایی شدند. این سه شکل مورد واکاوی و نقد قرار گرفت تا شکل چهارم یعنی دانشگاه بوم شناختی همچون بدیلی مسئول تر از نظر اجتماعی معرفی شود. درواقع، به شکلی ضمنی می خواهیم نشان دهیم که که الگوها و رویکردهای پژوهشگران نقشی اساسی در شکل یابی جهت گیری پژوهشی آن ها دارد و همین ضرورت ارائه شکل ها و الگوهای بدیل را نشان می دهد. چرا که امکان های تازه نظری و پژوهشی را ایجاد می کند. یافته ها نشان داد که بدون وجود درکی هستی شناختی از دانشگاه، هر شکلی از صورت بندی مسئولیت اجتماعی به تقلیل وجوه گوناگون دانشگاه به وجوه بازار یا دولت می انجامد؛ چیزی که به ویژه در پژوهش های دانشگاهی ایرانی درباره مسئولیت اجتماعی دانشگاه به چشم می خورد. پیشنهاد ما توجه به دانشگاه بوم شناختی همچون بدیلی مهم است که رونالد بارنت آن را صورت بندی کرده است.
اثربخشی برنامه آموزشی پردازش حسی مبتنی بر الگوی دان به مادران کودکان پیش دبستانی مضطرب بر نشانگان اختلال های اضطرابی کودکان آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
خانواده پژوهی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۶
671 - 687
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش سبک های پردازش حسی مبتنی بر الگوی دان به مادران، بر کاهش مشکلات اضطرابی فرزندان پیش دبستانی آن ها انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه تجربی و با طرح های پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش، مادرانِ کودکان مضطرب مهدکودک های شهر کرج بود. نمونه پژوهش شامل مادران چهل کودک مبتلا به اضطراب مقطع پیش دبستانی بود که به روش در دسترس انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی (PAS) و پرسش نامه پردازش حسی فرم کودک (CSP) بود. گروه آزمایش با استفاده از بسته آموزشی سبک های پردازش حسی مبتنی بر الگوی دان مورد مداخله قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره تجزیه وتحلیل شدند.
تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین نمره های زیرمقیاس های اضطراب جدایی، ترس ناشی از جراحات جسمانی، اضطراب اجتماعی و اضطراب تعمیم یافته در پس آزمون و پیگیری، بین دو گروه آزمایش و گواه (001/0= p، 26/21، 32/33، ،56/24، 14/11= F) تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>p). باتوجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر و باتوجه به کاهش معنادار اضطراب کودکان می توان نقش آموزش سبک های پردازش حسی را بر کاهش نشانگان اضطرابی کودکان مبتلا به اضطراب اثرگذار دانست.
مطالعه کیفی مساله هویت، تعارض هویتی و عوامل موثر برآن در دختران نوجوان (متوسطه اول و دوم)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹
1451 - 1496
حوزههای تخصصی:
اهویت دارای ابعاد مختلفی است و مهم ترین آن هویت فردی و اجتماعی است. دراین میان، هویت دختران و زنان به عنوان افرادی که تربیت نسل های آینده در دست دختران نوجوان است، اهمیت بیشتری دارد. این پژوهش در صدد احصاء نظام مسائل دختران نوجوان در موضوع هویت می باشد. درواقع ما در این پژوهش به تعریف هویت، تعارض هویتی و عوامل مؤثر آن و میزان رضایت از هویت جنسی از نگاه دختران نوجوان پرداخته ایم. این پژوهش با روش کیفی و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی صورت گرفته است. جامعه هدف پژوهش حاضر دانش آموزان دختران مقطع متوسطه اول و دوم از استان های مختلف (برخی از استان های کشور) می باشد که در این پژوهش 18 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. بررسی مصاحبه ها و تحلیل داده ها نشان داد به طور کلی برخی از دختران نوجوان نسبت هویت خود در ابعاد مختلف شناخت داشته؛ اما برخی نه تنها شناخت ندارند بلکه از هویت خود ناراضی هستند. نارضایتی از هویت به خصوص در بُعد هویت جنسی بسیار مشهود است. از نگاه مصاحبه شوندگان عوامل مختلفی از جمله خانواده، ساختارهای اجتماعی، رسانه، گروه همسالان در عدم رضایت از هویت دختران نوجوان نقش دارند. در بررسی هویت دینی دختران نوجوان، در باب اصل دین در میان بسیاری از نوجوانان باور به توحید و یگانگی خداوند وجود دارد. برخی از نوجوانان به دلیل عدم شناخت جامع و کافی از اسلام و ناآگاهی در خصوص فلسفه برخی احکام مسئله تغییر دین را مطرح می نمایند. برخی دیگر از نوجوانان به مسئله ضعف و کوتاهی در انجام مناسک و احکام دینی دچار هستند. مهم ترین شبهه های نوجوانان دختر در این باره مربوط به موضوع قیامت، امام زمان (عج)، حجاب و گرایش به آرایش های نوپدید می باشد.
رابطه میزان استفاده از شبکه اجتماعی مجازی و گونه های دینداری در بین جوانان شهر یزد(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
اسلام و علوم اجتماعی سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۰
99 - 125
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر گونه های دینداری جوانان شهر یزد، بر مبنای نظریه تکثر زیست جهان ها و استعاره بازار برگر به کمک پرسش نامه محقق ساخته ای است که اعتبار آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تأیید شده است. جامعه آماری 384 نفر از جوانان 15 تا 34 ساله شهر یزد است که با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای . داده ها با کمک نرم افزار spss و تحلیل عاملی و آزمون های t، f، ضریب همبستگی و تحلیل مسیر تحلیل شدند و نتایج پس از شناسایی دو گونه دینداری عامه و بریکولاژ نشان می دهد زنان، دینداری عامه و مردان، دینداری بریکولاژ قوی تری دارند. همبستگی پایگاه اقتصادی− اجتماعی با دینداری عامه منفی، امّا با دینداری بریکولاژ مثبت و معنادار است. همچنین، بین میزان استفاده از شبکه اجتماعی مجازی و گونه های دینداری رابطه معنادار وجود دارد. تحلیل رگرسیونی، نشان می دهد متغیرهای مستقل (پایگاه اقتصادی− اجتماعی، میزان استفاده غیرتفریحی از شبکه اجتماعی مجازی و پایگاه اجتماعی اقتصادی) 9 درصد از تغییرات دینداری عامه و متغیرهای (میزان استفاده از شبکه اجتماعی مجازی، پایگاه اقتصادی−اجتماعی و میزان استفاده تفریحی از شبکه اجتماعی مجازی) 20 درصد از تغییرات دینداری بریکولاژ را تبیین می کنند.
بررسی تأثیر مربیگری تیمی بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی با نقش میانجی انعطاف پذیری منابع انسانی (مورد مطالعه: سازمان های دولتی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر مربیگری تیمی بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی با نقش میانجی انعطاف پذیری منابع انسانی در سازمان های دولتی شهر ایلام انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - پیمایشی بود. جامعه آماری، مدیران و کارکنان سازمان های دولتی شهر ایلام به تعداد 2500 نفر را شامل می شد که تعداد 384 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابراز اصلی جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود و تجزیه و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که مربیگری تیمی بر تصمیم گیری گروهی، مسئولیت پذیری اجتماعی و انعطاف پذیری منابع انسانی، تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ انعطاف پذیری منابع انسانی نیز بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی، تأثیر مثبت و معناداری دارد. مربیگری تیمی هم از طریق انعطاف پذیری منابع انسانی بر تصمیم گیری گروهی و مسئولیت پذیری اجتماعی، تأثیر معناداری دارد.
الهیات فرهنگ: تبیین وجوه الوهی فرهنگ ها در بستر حقایق قرآنی، براهین حکمی و تعالیم عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دین و ارتباطات سال ۳۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۶۳)
339 - 372
حوزههای تخصصی:
آنچه تحت عنوان الهیات فرهنگ در منابع غربی یافت می شود؛ محصول اندیشه ورزی الهیدانان حاشیه نشین جهان غرب است، نه جریان اصلی در نهاد علم. اما در جهان اندیشه ای اسلام که وحی، عقل، تجربه و...، هر یک اعتبار معرفت شناختی خود را دارد، اگر بتوان فرهنگ را مستند به یکی از چارچوبهای معرفت دینی مانند کلام، عرفان، حدیث، حکمت و...، مورد تبیین و تفهّم قرار داد؛ رهاورد این مسیر، اعتبار علمی خواهد داشت. در این مقاله با استنطاق از معارف قرآنی و ظرفیتهای حکمت و عرفان اسلامی، «فرهنگ» مورد واکاوی قرار می گیرد و طلیعه ای برای الهیات فرهنگ مبتنی بر حکمت و عرفان اسلامی رقم خواهد خورد. تبیین حکمی و عرفانی فاعلیت حضرت حق در تکون و تحول فرهنگ ها و دولت یابی هر یک از اسماء الهی در هر دوره فرهنگی-تاریخی و نیز نقش کانونی انسان کامل در آمد و شد ادوار فرهنگی، به همراه تبیین جایگاه دین و شریعت به عنوان دو بعد ثابت و متغیر یک حقیقت واحد که متکفل تدبیر و هدایت دو بعد ثابت و متغیر جوامع و فرهنگ هاست، بخشی از رهاوردهای این تلاش نظری است. این یافته ها مبتنی بر روش قیاسی-برهانی ذیل چارچوب نظری حکمت متعالیه فراهم آمده است.
مدل علّی استفاده آسیب زا از اینترنت بر اساس نیازهای بنیادین روان شناختی با واسطه گری راهبردهای تنظیم هیجان و مقابله اجتنابی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال ۹ تابستان ۱۴۰۲شماره ۳۴
103 - 79
حوزههای تخصصی:
گسترش استفاده از اینترنت ابعاد مختلف زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده به نحوی که استفاده بی رویه از اینترنت با آسیب های متعدد فردی و اجتماعی همراه گردیده است. در این رابطه، پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی راهبردهای تنظیم هیجان و مقابله اجتنابی در رابطه بین نیازهای بنیادین روان شناختی و استفاده آسیب زا از اینترنت انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای علوم و تحقیقات، مرکزی و کرج در سال تحصیلی 99-1398 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 397 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های استفاده آسیب زا از اینترنت، تنظیم شناختی هیجان، نیازهای بنیادی روانی و پرسشنامه مقابله با موقعیت های استرس زا بود. داده ها با روش تحلیل مسیر و با کمک نرم افزار Spss و Amos تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد نیازهای بنیادین روان شناختی بر استفاده آسیب زا از اینترنت دارای اثر مستقیم نیستند اما اثرات غیرمستقیم نیازهای روان شناختی از طریق تنظیم شناختی هیجان و مقابله اجتنابی بر استفاده آسیب زا از اینترنت معنادار بود (0.05>P)؛ بنابراین، درمانگران و مشاوران بایستی در مداخلات مختلف به منظور کاهش استفاده آسیب زا از اینترنت، به نقش میانجی راهبردهای تنظیم هیجان و مقابله اجتنابی نیز توجه داشته باشند.
کشاکش های گفتمانی و قدرت کارگران؛ واکاوی میدان گفتمانیت در اعتصاب کارگران شرکت واحد اتوبوس رانی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱
209 - 231
حوزههای تخصصی:
تلاش کارگران در چند دهه ی اخیر برای تشکل یابی به موضوعی چندان جدی برای پژوهش اجتماعیِ آکادمیک تبدیل نشده است. همین موضوع سبب شده است درست در برابرِ چشمان ناهوشیارِ مطالعات اجتماعی و فرهنگی، زندگی و تلاش بخشی مهم از عاملان اجتماعی نادیده گرفته شود و اساساً صدایی نیابد. مسئله ی این پژوهش طوری طراحی شده است که علیه رویه ی جاری باشد. در این پژوهش می خواهیم علاوه بر صدابخشیدن به گروهی از کارگران، پیچیدگی تعارضات گفتمانی و عملیِ کارگران سندیکای شرکت واحد اتوبوس رانی تهران و حومه را در یک رویداد خاص (اعتصاب سال ۱۳۸۳) نشان دهیم. در این مقاله به رویکرد نظری/روش شناختی گفتمانی با رویکردی انتقادی تکیه کرده ایم و به بررسی متن های نوشتاری و شنیداریِ تولیدشده از ۱۳۸۳ به بعد در فضای گفتمانی این سندیکا پرداخته ایم. این متون مشتمل اند بر اسناد به جامانده از فعالیت های کارگران در مقطع مورد بررسی و همچنین مصاحبه ی عمیق با فعالان کارگری در شرکت واحد اتوبوس رانی. مسئله ی این پژوهش چگونگیِ برساخت و مفصل بندیِ گفتمان ها در نظم گفتمانی حاکم بر این سندیکا و واکاوی کشاکش های گفتمانی و پیامدهای آن برای فعالیت های کارگران در جهت تشکل یابی است. اما مهم تر می خواسته ایم که گفتمانی مهم اما مغفول را برجسته کنیم که از آن می توان به عنوان قدرت کارگران یعنی توانایی جمعی آن ها یاد کرد که برآمده از ساختار زیست هرروزه و روابط کار آن ها است.
نقش فناوری های نوین ارتباطی در از خودبیگانگی فرهنگی؛ پژوهشی میان دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه تهران سال 1399(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه توسعه فناوری های نوین ارتباطی و توجه کاربران به استفاده از این فناوری ها به دلیل طبیعت غیر بومی بودن این تکنولوژی های جدید، نوعی رسوخ فرهنگ های بیگانه را که گاهاً تضاد ماهوی با فرهنگ بومی کاربران دارد را شاهد هستیم. این رویارویی فرهنگ به مرور زمان در کاربران فعال در این فضا نوعی تغییر در نگرش و در ادامه در رفتار آنان ایجاد می کند و به نوعی از فرهنگ بومی خود فاصله می گیرند، از خود بیگانگی فرهنگی زمینه ساز پذیرش عناصر فرهنگ بیگانه ونادیده انگاشتن عناصر فرهنگ بومی است؛ لذا در پژوهش حاضر به موضوع « نقش فناوری های نوین ارتباطی در از خود بیگانگی فرهنگی دانشجویان» پرداخته شده است. این پژوهش با روش پیمایشی وتکنیک پرسشنامه اجرا شده است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده های ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و تهران در سال 1399 می باشد. با توجه به بالا بودن جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 269 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت سنجش پایایی ابزار پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده گردیده که مقدار محاسبه شده0.91 می باشد. نتایج به دست آمده فرضیه اصلی را تایید می کند و حاکی از آن است که بین آشنایی و استفاده از فناوری های نوین ارتباطی در از خودبیگانگی فرهنگی دانشجویان رابطه وجود دارد. همچنین سایر نتایج نشان داد بین نقش های خبری، آموزشی، هدایت و راهنمایی، تفریحی و سرگرمی، تبلیغی، همبستگی اجتماعی و نظارت اجتماعی محتواهای انتشار یافته در از خود بیگانگی فرهنگی دانشجویان رابطه وجود دارد.
بازخوانی مقررات قانونی و رویه قضایی حاکم بر تیراندازی های پلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش انتظامی سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۰)
101-225
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: مقررات قانونی حاکم بر تیراندازی های پلیسی حین اجرای مأموریت های برقراری نظم از دو نابسامانی عمده رنج می برد. نخست، زمانی که مأموران پلیس در جریان مأموریت های مسلحانه تیراندازی مرگبار انجام می دهند، به مثابه اشخاصی مجازات می شوند که با انگیزه های شخصی سلاح و ابزار قتاله تهیه و فرد دیگر را به قتل رسانده اند. دوم، رفتار مبتنی بر قصد قتل با رفتار نوعاً قتاله فاقد قصد قتل، یکسان انگاشته شده و مجازات قصاص نفس نسبت به هر دو مورد اِعمال می شود.روش: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع مروری (تحلیل مقررات قانونی و رویه قضایی مرتبط با موضوع) است.یافته ها: ماهیت مأموریت های پلیسی با دو نوع خطر جانی ارتباط دارد: از یک طرف هر لحظه احتمال «خطر جانی برای مأموران پلیس» متصور است و از طرف دیگر، برخی مأموریت های پلیسی با هدف آزادی «گروگان یا فرد در معرض خطر جانی» انجام می شود. در هر دو مورد، لازم است مأموران پلیس به ابزارهای متناسب تجهیز شوند و خطرات متعارف ناشی از تجهیز این مأموران به سلاح گرم در ضمانت اجراهای قانونی لحاظ شود. در حوزه پذیرش خطرات ناشی از تجهیز مأموران به سلاح گرم، اقدامی معتنابهی انجام نشده و وقوع تیراندازی مرگبار در جریان مأموریت پلیسی، مبنای قانونی برای تخفیف یا کاهش مجازات برای مأموران ندارد. در روند رسیدگی قضایی به اتهامات مرتبط با تیراندازی های مرگبار پلیس، شرایط متحول و پویای زمانی و مکانی حاکم بر مأموریت ها و محدودیت های حاکم بر محاسبات و تصمیم گیری های مأموران در سایه استدلال ها و انتظارات ذهنی نامتعارف قرار می گیرد و در آراء قضایی جلوه نمی نمایاند.نتیجه گیری: رفتار قانونی یا قضایی مغایر اقتضائات عرفی مأموریت های پلیسی و فارغ از واقعیت های حاکم بر تیراندازی های پلیس، به دو صورت می تواند آثار زیان بار در پی داشته باشد. نخست این که مأموران پلیس از گذر بازداشت موقت یا محکومیت به قصاص نفس در نتیجه تیراندازی مرگبار به طور مستقیم متضرر می شوند. دوم این که در نتیجه کاهش انگیزه و سرخوردگی ناشی از بازداشت یا محکومیت، بازدارندگی مأموریت های پلیسی کاهش می یابد و نظم اجتماعی به صورت غیرمستقیم مختل می شود.
تحلیل مسیر رابطه بین فعالیت بدنی، انزوای اجتماعی و افسردگی در میان سالمندان در طول بیماری همه گیر کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۶
153 - 181
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کمی و پیمایشی است، که رابطه بین فعالیت بدنی، انزوای اجتماعی و افسردگی در میان سالمندان در طول بیماری همه گیر کووید- 19 را مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری سالمندان(60 سال و بالاتر)، در شهرستان اهواز است، که 384 نفر به روش تصادفی ساده گزینش شده اند. همچنین داده های جمع آوری شده به روش قیاسی و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون هایی نظیر رگرسیون ساده، ضرایب همبستگی و همچنین تحلیل مسیر با استفاده از آزمون معادلات ساختاری در قالب نرم افزارهای pls-smart3 و spss تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس زمینه و هدف پژوهش مشخص شد که، بین فعالیت بدنی بیشتر و افسردگی کمتر سالمندان در زمان شیوع بیماری کووید- 19 ارتباط معناداری وجود ندارد. همچنین انزوای اجتماعی بیشتر، افسردگی بیشتر را به دنبال دارد. جهت روش کار از مقیاس فعالیت بدنی سالمندان، مقیاس افسردگی سالمندان و انزوای اجتماعی پرومیس استفاده گردید، که در این راستا، تحلیل مسیر برای ارزیابی رابطه بین فعالیت بدنی، انزوای اجتماعی و افسردگی بعمل آمد. نتایج پژوهش نشان داد که از 384 نظرسنجی بعمل آمده، بر حسب مدل نظری پژوهش، انزوای اجتماعی بالاتر، بیشترین ضریب تاثیر را بر افسردگی سالمندان داشته است(408/0). همچنین مشخص شد که رابطه بین متغیرهایی نظیر: سن و تحصیلات با انزوای اجتماعی مورد تایید قرار نگرفت.
گونه شناسی عملکرد صحابه در دفاع از امیرمؤمنان (ع) در دوران پسانبوی
منبع:
فرهنگ پژوهش زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۶ ویژه تاریخ اسلام
61 - 80
حوزههای تخصصی:
گونه شناسی عملکرد صحابه در دفاع از امیرمؤمنان7 در دوران پسانبوی اصحاب رسول خدا6 با توجه به گستردگی تعداد آنان و همچنین شناخت شخصیت های علمی، سیاسی و اجتماعی آنان در بستر تاریخ، امری قابل توجه است. عملکرد آنان با توجه به جایگاه شان امری مهم و ضروری است. عملکرد صحابه در دوران رسول خدا6 و پس از آن امری مهم است. گونه ای از عملکرد آنان در قالب اعتقادی - فرهنگی بوده است و برای امامت و خلافت حق امیرالمؤمنین7، استدلال به برتری آن حضرت کرده اند. گونه دیگری از عملکرد صحابه، عملکرد اجتماعی – اقتصادی بوده است که بصیرت افزایی در جامعه و تبلیغ چهره به چهره آنان در دفاع از آن حضرت بوده است. گونه دیگری از عملکرد آنان، گونه سیاسی بوده است که به تبلیغ و دفاع از امیرمؤمنان7 پرداخته اند. رهاورد این تحقیق بیان این نکته است که صحابه رسول خدا6 علیرغم فراموشی بسیاری از وصیت های آن حضرت، برخی عملکرد مثبت در دفاع از حضرت علی7 داشته اند. روش تحقیق این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و کتابخانه ای است.
تاملی جامعه شناختی در باب سنخ شناسی، رفتارها و نگرش های جنسی جوانان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه های تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف این پژوهش تبیین جامعه شناختی باورها رفتارها و درک جنسی جوانان هست. این پژوهش با رویکردی ترکیبی طرح متوالی اکتشافی روش پدیدارشناسی را در جهت کشف مسئله و روش پیمایش را برای گستره شناسی گرایش های جنسی بکارگرفت. عوامل و مفاهیم حاصل از مصاحبه های عمیق در قالب یک مدل طراحی و در پیمایش مورد آزمون قرارگرفتند. بخش پدیدارشناسی شامل 19 نفر از جوانان بود که به روش نمونه گیری زنجیره ای انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش کلایزی و اعتبار و پایایی مطالعه به روش لینکلین و گوبا بررسی شد. در پیمایش، جامعه آماری دانشجویان دانشگاه های تهران و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400نفر انتخاب شد. در تجزیه وتحلیل داده ها، از تحلیل واریانس یک طرفه، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد. مفاهیم در قالب تیپولوژی، در یافته های پدیدارشناسانه استخراج شد که عبارتنداز روابط جنسی خارج ازدواج، هم خانگی، مصاحفه کردن، تنوع طلبی جنسی، روابط همزمان باچند نفر، تعاملات جنسی به مثابه رفتار فراغتی، دختران به عنوان محرک و پیشقدم، بازنمایی بدن به مثابه سرمایه جسمانی-اجتماعی و سیالیت روابط جوانان. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر حاصل نشان داد افول ارزش های دینی مستقیم و از طریق تأثیر بر فردگرایی برگرایش های جنسی مؤثر است. رسانه ها مستقیم و از طریق تأثیر بر فردگرایی و مصرف گرایی گرایش های جنسی را متاثرمی سازد. گروه مرجع مستقیم و از طریق تأثیر بر مصرف گرایی برگرایش های جنسی جوانان تأثیر دارد. فرزند سالاری در ساختار قدرت خانواده و اعتماد اجتماعی بر گرایش های جنسی تأثیرگذار است.
واکاوی ابعاد اجتماعی سوگ دردوره COVID-19: یک مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۷
79 - 128
حوزههای تخصصی:
مرگ حقیقی ترین و غیرقابل کنترل ترین رویداد زندگی بشر است. شاید یکی از چالش برانگیزترین مواجه انسان، سازگاری با فقدان عزیزانش باشد وضعیت حاکم بر چرخه سوگ و سوگواری در زمان پاندمی کرونا باعث نوعی پیچیدگی سوگ افراد شده است. این مطالعه با هدف واکاوی ابعاد اجتماعی سوگ در دوران کرونا انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی مقالات پژوهشی حاصل از مطالعات کمی و کیفی انجام شده در رابطه با ابعاد اجتماعی سوگ در دوران کرونا به زبان فارسی و انگلیسی در بازه زمانی بین سالهای 2019 (دسامبر)تا 2023(می) که به چاپ رسیده اند، می باشد. بر اساس معیارهای ورود - خروج مقالات، 287 مقاله به دست آمد که پس از جستجو، غربالگری و ارزیابی کیفی مطالعات، در پایان سنتز نهایی بر روی 28 مقاله انجام گرفت. بر اساس یافته های این پژوهش، 43/71 درصد از مقالات منتخب، به روش کیفی و 57/28 درصد به روش کمی صورت گرفته بودند. بیشترین ابزار مورد استفاده شامل ابزار مصاحبه با 71/60 درصد از مقالات بود. درخصوص راهکارها و پیشنهادات اجرایی استخراج شده از مطالعات، بیشترین فراوانی مربوط به ضرورت توسعه فرهنگ تسلیت و مراسم یادبود و سوگواری مجازی برای حمایت از بازماندگان 14/32 درصد بود. همچنین بیشترین فراوانی در توزیع مقوله ها، مربوط به مقوله، اختلال در فرایند آیین های سوگواری با 43/21 درصد بوده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد واکنش افراد به سوگ و سوگواری در دوره کرونا، ارتباط تنگاتنگی با جنبه های اجتماعی و فرهنگی دارد و علی رغم اهمیت ابعاد اجتماعی سوگ و سلامت، بیشتر به جنبه های روانشناختی و ابعاد جسمانی آن پرداخته شده است.