فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۶۱ تا ۲٬۳۸۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
منبع:
رفاه اجتماعی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۹۱
۲۵۱-۲۱۹
حوزههای تخصصی:
مقدمه: تاب آوری سازمانی یک موضوع روان شناختی است که با کارایی و عملکرد کارکنان گره خورده است که از طریق رهبری تحول آفرین به واسطه عاملی کلیدی با عنوان رفاه ذهنی می توان آن را بهبود بخشید. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر تاب آوری سازمانی با نقش واسطه ای رفاه ذهنی در پلیس +10 شهر کرمانشاه است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی از نوع علی است. حجم نمونه شامل 157 نفر از کارکنان پلیس +10 در شهر کرمانشاه بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های رهبری تحول آفرین باس و آولیو (2000)، تاب آوری سازمانی پرایاگ و همکاران (2018) و رفاه ذهنی (محقق ساخته) بود. تحلیل داده ها با آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آزمون کلموگروف- اسمیرنوف با استفاده از نرم افزار SPSSver.26 و مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار Amos24 انجام گرفت. یافته ها: رهبری تحول آفرین بیش از یک سوم (34 درصد) از تغییرات تاب آوری سازمانی را پیش بینی می کند. همچنین رهبری تحول آفرین به میزان 35 درصد رفاه ذهنی کارکنان را تبیین و تفسیر می کند. درنهایت رفاه ذهنی به میزان 23 درصد تغییرات تاب آوری سازمانی را پاسخ داد. یافته های حاصل از فرضیه کلی پژوهش با استفاده از آزمون سوبل نشان داد که رهبری تحول آفرین از طریق متغیر رفاه ذهنی بر تاب آوری سازمانی اثر معنادار و مثبتی دارد. بحث: برای بهبود تاب آوری سازمانی می توان از رهبری تحول آفرین بهره جست که به واسطه رفاه ذهنی این امر تسریع بیشتری می یابد.
Caste in Goa: Glimpses of Transition from Caste to Class(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
The caste system has undergone many changes, many people have predicted its soon demise, but it has proven to stay. Many theories such as Sanskritization by M.N. Srinivas have been written about the caste system and many studies showed that caste has retreated, though not disappeared, from several spheres of life. A delinking of occupation and caste, increased inter-caste and interreligious marriages and the status of a person is increasingly measured not by traditional hereditary factors such as caste but individual parameters such as wealth, job security and career chances, that are factors which can individually be acquired. Thus, researchers said that class will supplant caste, but recent research has shown that it would be better not to see these two as opposed to each other and rather study the similarities. We have researched in rural and urban areas with in purposefully selected areas in Goa with people from many different social backgrounds, religions, caste, and as well tribal background. We have opted to use mainly qualitative research. The open-ended informal interview or semi-structured interview with an interview guide was mostly used as it provides best insight in how people perceive their life and changes. Due to social changes such as democratization after Liberation from the Portuguese colonial rule in 1961, the Land Tiller’s Act which transferred the land from the owners to the tillers and migration, which offered especially to the former working class higher incomes, caste markers have undergone changes as well. A significant change to individual choices from inherited traditional caste rules could be observed, which depended on individually acquired characteristics. Hereditary traditional factors such as caste, which are non-personal, retreated to the background. As caste is seen by many as discrimination, people try to get rid of it or hide it as much as possible. That means that obvious caste markers such as names of wards indicating one’s profession or caste background cannot be used anymore, as the composition of castes in wards have changed as well. Profession and caste have been decoupled, the sitting order in the church does not indicate caste anymore and other traditional caste markers have become obsolete. Thus, people have found out new markers to orient themselves in their social world. These factors were for instance language. The accent of course could be changed, as certain accents were related to specific varnas and as well jaatis. As ward names have changed, the setting and look of wards became important, such as the space in front of the house and the absence or presence of agricultural tools or harvest versus flower beds and expensive children’s toys were gauged. The style of the house, how many stories and the style of color and decoration were considered as well. The behavior and demeanor became very important as well as the style of clothes and jewelry one was wearing. As well how feasts and parties were celebrated. These individual factors of gauging the status of a person did have significant influences and repercussions on social set up in urban and very strong as well in rural areas. The member composition or formal and informal meetings and local NGOs are due to personal interest and skills. Thus, hot issues in villages are decided by expected personal gain and interest. Professions get a new ranking according to career chances and income, dining with others depends on personal liking. Despite this emerging class character, we should not see class and caste dichotomous, as people use either of them in different situations depending on what they feel might get them better chances to advance to their goals. Seeing caste and class as complimentary and not dichotomous helps
Drawing a Scientific Map of the Knowledge-Based Businesses Development with a Bibliometric Approach(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Purpose: Today, having knowledge-based organizations and businesses is considered an important and main capital for a country and can create a competitive advantage. As a result, the aim of this study was to drawing a scientific map of the knowledge-based businesses development with a bibliometric approach. Methodology: The current research in terms of purpose was applied and in terms of implementation method was descriptive. The population of this study was the conducted research in the field of knowledge-based business development in the Scopus database from 1985 to 2023 year. The data of this study were analyzed by the bibliometric method according to the systematic approach with the two objectives of functional analysis and citation network analysis and with PRISMA protocol in VOSViewer software. Findings: The functional analysis findings showed that in the field of knowledge-based businesses development, Gambardella and McGahan had the most citations (372 times) with an article entitled Business-model innovation: General purpose technologies and their implications for industry structure. Also, authors including Crenicean, Ichijo, Kohlbacher, Markopoulos, Popescu, Sequeira, Vanharanta and Will and countries including United Kingdom, China, United States, Germany, Italy, Romania and South Korea respectively had the most research in the field of knowledge-based businesses development. In addition, the findings of the citation network analysis showed that for collaboration between authors there were 21 links, 7 keywords and 1 cluster and for collaboration between countries there were 34 links, 22 keywords and 5 clusters. Also, for co-referencing words there were 1475 links, 138 keywords and 6 clusters, which were more related to the words of business development, knowledge-based systems, innovation and knowledge management. Conclusion: The results of the present research about the knowledge-based businesses development with a bibliometric approach can have an effective role in designing and implementing programs to improve knowledge-based businesses.
مسأله محیط زیستی مسأله ای اجتماعی (اثر مخاطرات محیط زیستی بر بیمه های اجتماعی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
145 - 166
این مقاله به مسأله اجتماعی تبدیل شدن مسائل محیط زیستی را بررسی می کند. به موضوع اثر مخاطرات محیط زیستی بر بیمه های اجتماعی ایران، نمونه های برجسته آن که می توانند چرخه اقتصاد و پیامد آن سیستم بیمه های اجتماعی کشور را با اختلال روبرو کنند می پردازد؛ سه مخاطره خشکسالی، ریزگردها و آلاینده های صنعتی و انقراض گونه های زیستی. پژوهش به روش اسنادی و کتابخانه ای، و در اجرای آن، گردآوری و تحلیل داده ها به شیوه تحلیل محتوای مضمونی انجام شده است. مطابق یافته های پژوهش مخاطرات محیط زیستی، بحرانی طبیعی نمی مانند، تأثیر مختل کننده بر فرآیند کسب و کار و به دنبال آن بیکاری در مناطق مختلف کشور دارند. هم افزایی میان مخاطرات محیط زیستی و اقتصادی در ایران مسبب اثرات جابجاشونده ای در حوزه مسائل اجتماعی است که به دلیل پیچیدگی شان شاید در نگاه اول پنهان بمانند. در حالی که، از میان رفتن صنایع فرآوری یا کشت و صنعت هایی که از محصولات کشاورزی تغذیه می شوند، کارکنان این بخش تحت پوشش بیمه های اجتماعی اند و بیکاری آنها منابع نظام تأمین اجتماعی کشور که حاصل حق بیمه چنین گروه هایی از نیروی کار کشور است را تهدید می کند. از زاویه ای دیگر مخاطرات محیط زیستی سبب تحمیل هزینه های درمانی بیماری هایی همچون عوارض آسمی، برونشیت مزمن، عفونت های تنفسی، بیماری های چشمی و بیماری های گوارشی است که به واسطه ریزگردها، آلودگی آب شرب و آلودگی هوا در اثر آلاینده های صنعتی و محیط طبیعی ایجاد می شوند. لذا، نظر به چنین مواردی، هم توجه بیشتر به محیط زیست و پیامدهای اجتماعی آن و هم لحاظ نمودن آنها برای اداره بهینه نظام تأمین اجتماعی ضرورت دارد.
تجربه زیسته جوانان بی سرپرست در گذربه زندگی مستقل و ورود به جامعه در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۸
1 - 44
حوزههای تخصصی:
سالیانه به طور متوسط حدوداٌ 500 نفر از فرزندان تحت سرپرستی سازمان در کشور به صورت زندگی مستقل، ازدواج و... از سیستم حمایت های مستمر سازمان خارج می گردند و در زندگی مستقل در تشکیل زندگی مشترک، یا فردی بعضاً با مشکلات عدیده ای مواجه می شوند. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش، تجربه زیسته جوانان بی سرپرست در گذربه زندگی مستقل و ورود به جامعه در شهر تهران است. تحقیق حاضر یک پژوهش کیفی بوده و به روش تحلیل مضمون انجام شد. ابزار پژوهش شامل مصاحبه عمیق فردی نیمه ساختاریافته است .مشارکت کنندگان پژوهش شامل دختران و پسران بی-سرپرست انتقال یافته به جامعه بودند که حداقل سن آنها 18 سال و از انتقالشان نیز حداکثر 5 سال گذشته بود. انتخاب هدفمند بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار MAXQDA استفاده شد. در بررسی داده های حاصل از مصاحبه ها، به 7 مضمون اصلی و25 زیر مضمون فرعی کدگذاری شد. یافته ها حاکی ازاحساس متناقض مشارکت کنندگان در بدو ورود به جامعه بود، از سویی رهایی از مرکز بسیار خوشایند بود از سوی دیگر ترس از تنهایی نیز مانع آرامش آنان شده بود، آنان درخواست حمایت های مادی و معنوی را داشتند و از اینکه زندگی جوانان بعد از ترخیص برای سازمان در اولویت نیست احساس ناراحتی میکردند.
تأثیر برچسب اجتماعی بر نگرش مثبت به مصرف مواد؛ میانجیگری نقش طرد اجتماعی و احساس نیاز به مصرف مواد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۸
203 - 233
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی این مطالعه تبیین نگرش مثبت به اعتیاد از طریق مدل مکانیزمی مبتنی بر متغیرهایی چون برچسب، طرد و احساس نیاز به مصرف مواد بود. از منظر روش شناسی، این مطالعه کمی از نوع پیمایش تبیینی بود. جامعه آماری کلیه زنان تحت درمان در مراکز درمانی ترک اعتیاد استان گلستان در سال ۱۴۰۰ بودند که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۱۸۷ پرسشنامه معتبر جمع آوری گردید. آزمون مدل تحقیق با تکیه بر مدل معادلات ساختاری (Amos26) انجام شد.نتایج فرایندی فرضیات نشان داد که برچسب اجتماعی به طور مستقیم منجر به افزایش طرد اجتماعی می شود، سپس طرد اجتماعی بر احساس نیاز به مصرف مواد تأثیر معناداری دارد. در ادامه، احساس نیاز به مصرف مواد تأثیر قوی بر نگرش مثبت به مواد مخدر دارد. درکل متغیرهای مذکور ۶۹/۰ درصد تغییرات نگرش مثبت به مواد مخدر را توضیح می دهند. بنابراین نگرش مثبت به اعتیاد تابعی است از احساس نیاز به مصرف مواد که خود تابعی است از طرد و برچسب اجتماعی.
خواجه نصیرالدین طوسی و نقش او در سقوط بغداد
منبع:
فرهنگ پژوهش زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۶ ویژه تاریخ اسلام
81 - 108
حوزههای تخصصی:
خواجه نصیرالدین طوسی یکی از شخصیت های بزرگ اسلام است که جامع تمام علوم اعم از عقلی و نقلی بوده است و به اعتراف عالمان شیعه و سنی، او فیلسوف، فقیه، حکیم و منجم بزرگی بوده است و هیچ کسی نتوانسته از جایگاه علمی و اجتماعی ایشان چشم پوشی کند. خدمتی که خواجه به علم و مذهب کرد و با ساختن رصدخانه مراغه بار دیگر گردش علمی را به راه انداخت و خدمتی که او به حفظ جان و مال عالمان و مسلمانان کرد، بر همگان آشکار است؛ حتی عالمان طراز اول اهل سنت مثل ابن ابی الحدید معتزلی را از مرگ نجات داد. برخی از متعصبان اهل سنت مثل ابن تیمیه و ابن قیم و دیگران به خاطر حسادت، اتهام های بی اساسی را وارد کردند تا خواجه را زیر سؤال ببرند؛ اتهام هایی از قبیل اینکه خواجه نصیر مرتکب فحشا می شد و واجب ها را ترک می کرد که این اتهام ها با شخصیت علمی و اخلاقی خواجه نصیر سازگاری ندارد، شخصیتی که هم مورخان و عالمان رجال شیعه و هم رجالیان و مورخان اهل سنت به تمجید و تعریف او پرداخته اند.
این که خواجه نصیر در قتل خلیفه عباسی نقش داشته است و با کمک مشرکان، مسلمانان را از بین برده است، اتهامی پوچ و بی اساس است و در تاریخ هیچ اثری وجود ندارد؛ چون هلاکو یک کشورگشا بود همچون چنگیز و تیمور و قصد او کشورگشایی بود که به ایران رسیده بود و طبعاً به عراق هم می رفت و تنها نقشی که خواجه در واقعه بغداد دارد این بود که وقتی هلاکو بغداد را فتح کرد و خواست خلیفه را بکشد چون مغول ها به نجوم اهمیت می دادند و گفتند اگر خلیفه را بکشی دنیا خراب می شود و از این حرف ها که هلاکو ترسید و به خواجه مراجعه کرد چون منجم بود و خواجه گفت: ازنظر علم نجوم هیچ اتفاقی نمی افتد.
بررسی ترجیح طایفه ای در رفتار انتخاباتی و عوامل مرتبط با آن در شهر یاسوج در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال ۲۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
263 - 239
حوزههای تخصصی:
مطالعات رفتار انتخاباتی قومیتی در ایران، معمولاً در مکان هایی انجام شده اند که مبتنی بر قومیت های مختلف اند. پژوهش حاضر از چشم اندازی متفاوت در شهر یاسوج که دارای یک قوم غالب است، انجام شده است. در این مطالعه تلاش شده است تا ترجیح طایفه ای در رفتار انتخاباتی مطالعه شده و رابطه آن با هویت طایفه ای و سنت گرایی بررسی شود. این پژوهش از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش همه شهروندانی بودند که در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شرکت کردند. درمجموع، 406 نفربه روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق برای سنجش سنت گرایی و هویت طایفه ای، پرسشنامه های پژوهشگرساخته بود که با استفاده از اعتبار سازه، تعیین اعتبار شده و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ تعیین پایایی شدند. برای سنجش متغیر وابسته ترجیح طایفه ای، از انطباق پاسخ های پاسخ گویان به سؤال درباره طایفه شان و سؤال درباره کاندیدای انتخابی شان استفاده شد؛ بر همین مبنا، مشارکت کنندگان در تحقیق، به دو گروه با ترجیح طایفه ای و بدون ترجیح طایفه ای دسته بندی شدند. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد، برخلاف انتظار، تنها 6/38 درصد از افراد براساس تعلقات طایفه ای رأی می دهند. یافته های استنباطی با استفاده از تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد، متغیرهای سنت گرایی و جنسیت، احتمال ترجیح طایفه ای در رفتار انتخاباتی را افزایش می دهند، اما متغیر تحصیلات دانشگاهی، احتمال ترجیح طایفه ای در رفتار انتخاباتی را کاهش می دهد. به علاوه، یافته های تحقیق نشان داد، متغیرهای هویت طایفه ای، سن، وضع تأهل و وضع شغلی، رابطه معناداری با ترجیح طایفه ای در رفتار انتخاباتی ندارند و قادر به پیش بینی معنادار آن نیستند. با توجه به یافته های تحقیق، برخی ملاحظات باید مدنظر قرار گیرند که در انتها به آن ها اشاره شده است.
تحلیل محتوای بیانات امام خامنه ای (مد ظله العالی) در حوزه استقلال و آزادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بنیان انقلاب اسلامی و پیشبرد اهداف آن بر پایه استقلال و آزادی بنا نهاده شد، و پس از گذشت چهل سال رهبر انقلاب امام خامنه ای (مدظله العالی) با ترسیم منشوری با عنوان بیانیه گام دوم انقلاب به حوزه استقلال و آزادی که یکی از محور های اساسی در گام دوم انقلاب می باشد پرداخته است، به همین منظور هدف تحقیق پیشرو ارائه چشم اندازی از منظومه فکری و بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) در حوزه استقلال و آزادی می باشد. این تحقیق از منظر هدف توسعه ای و نوع تحقیق کیفی و روش تحقیق نظریه پردازی داده بنیاد (گراندد تئوری) بوده که روش تجزیه وتحلیل در این پژوهش مبتنی بر فن تحلیل محتوا و ابزار مورداستفاده نرم افزار تخصصی maxqda بوده که بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) بر اساس آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و کدگذاری شده است و پس از تحلیل ۹۷ مورد از بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) از سال های ۱۳۶۸ تا ۱۴۰۰ در حوزه استقلال و آزادی و انجام مراحل کدگذاری های باز، محوری و گزینشی، ۳ بعد و ۸ کد محوری و ۴۶ کدباز در این تحقیق یافت شده است. نتایج حاصل از کدگذاری ها در بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) در حوزه استقلال و آزادی منجر به شکل گیری سه بعد اصلی: استقلال و عدم وابستگی، آزادی، هویت طلبی گردید که جهت دهنده به تصمیم گیران و برنامه ریزان در حوزه استقلال و آزادی در گام دوم انقلاب است.
بازخوانی مبانی و پیامدهای «عرفان اجتماعی» براساس منطق اسفار اربعه عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اسلام و علوم اجتماعی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۹
171 - 193
حوزههای تخصصی:
این مقاله درصدد روشن تر نمودن مبانی و نحوه ظهور «عرفان اجتماعی» براساس منطق اسفار اربعه عرفانی است. برای این کار ابتدا گزارشی کوتاه از معنای اسفار اربعه ارائه و سپس با روشی تحلیلی−فلسفی و نه تاریخی رابطه منازل این منطق سلوکی با حیات اجتماعی بررسی می شود. وجه اهمیت این پژوهش نیز بررسی نحوه تلاقی دو حوزه موضوعی مهم و سابقه دار در سنت اسلامی یعنی عرفان و اجتماع است.
نتیجه پژوهش آن ا ست که عرفان اجتماعی به جز در سفر دوم −که کثرت در حجاب می رود− در سفر های اول و سوم و چهارم از منطق اسفار اربعه می تواند ظهور و بروز تامی یابد؛ بلکه فراتر از یک امکان، اساساً منطق سفر سوم و چهارم از اسفار اربعه عرفانی مبنای اصلی عرفان اجتماعی است؛ زیرا این منطق نشان می دهد تا هنگامی که سالک مجدداً از موطن وحدت به کثرت بازنگردد و به مقام جمع میان وحدت و کثرت راه نیابد به عرفان کامل توحیدی احدی راه نیافته است و سلوک عرفانی او ناقص است. همچنین، مبانی و پیامدهای عرفان اجتماعی در سفر اول نیز به تفصیل بررسی و نشان داده شده است که پیمودن سفر اول در ذیل ولایت اجتماعی یک ولی الهی موجب ارتقاء کمی و کیفی و سرعت سلوک توحیدی می شود.
واکاوی نشانه شناسی تحول معنای اجتماعی - فرهنگی خانه های شهری همدان در سه دوره قاجار، پهلوی و معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸
899 - 933
حوزههای تخصصی:
خانه به عنوان نهادی با عملکرد چندبعدی متأثّر از اجتماع، فرهنگ، آیین های مذهبی، اقتصاد و اوضاع محیطی به دنیای مفاهیم و معانی تعلق دارد . امروزه با با دستیابی بشر به فن آوری اطلاعات و پیشرفت در زمینه های ارتباطات و رایانه، تحولاتی را در زمینه های فرهنگی - اجتماعی، سیاسی و اقتصادی رخ داده که باعث بحران فرهنگی و بحران هویت و معناست و این امر موجب ادغام نظام های معنایی، حذف بخش هایی از این نظام ها و در انتها اضافه شدن معناهایی که محصول جهانی شدن هستند. خانه نیز تحت تاثیر این عوامل، معنایی جدیدی به خود گرفته است. روش تحقیق این پژوهش، نشانه شناسی که یکی از روش های رویکرد علوم اجتماعی و بر مبنای سامانه شناخت شناسی تفسیرگراست و به لحاظ نتایج نیز از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. هدف این پژوهش، از نوع کاربردی و در جهت، تدوین مدل مفهومی برای خوانش مناسب متن خانه با روش نشانه شناسی لایه ای و بررسی تحولات معنای اجتماعی – فرهنگی خانه شهری می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که خانه متنی است که از مجموعه لایه های متعدد معنایی تشکیل شده است که بر یکدیگر اثر می گذارند. تحول معنایی اجتماعی – فرهنگی نیز در مورد همه فضاها و فعالیت های خانه به طور یکسان اتفاق نیفتاده است، به گونه ای که در برخی فضاها، معنای خانه به کلی تغییر کرده است. در برخی فضاها در امتداد معنای گذشته، معنای جدید شکل تازه ای یافته است و در برخی دیگر همان معنای گذشته در فضاها جاری است.
شیوع، علل و پیامدهای بی فرزندی در ایران و جهان: یک مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شیوع بی فرزندی و روند فزاینده آن طی چهار دهه گذشته در سراسر جهان، توجه محققان را به خود جلب کرده است. هدف مطالعه حاضر بررسی و مرور مطالعات صورت گرفته در این زمینه در ایران و جهان است. مطالعات در سه بخش میزان بی فرزندی، علل و پیامدهای آن دسته بندی شدند. اگرچه میزان بی فرزندی در کشورهای درحال توسعه، کمتر از کشورهای توسعه یافته است، اما در دسته اوّل نیز رو به افزایش است. مهم ترین علل بی فرزندی، شهرنشینی، گسترش آموزش، هزینه های فرزندان، برابری جنسیتی، استقلال و رفاه فردی، نگرانی از افزایش جمعیت و پایداری محیط زیست، ساختارهای دولت رفاه و کمرنگ شدن نقش دین و باروهای مذهبی هستند. پیامدهای بی فرزندی عمدتاً منفی هستند: همچون افسردگی و اضطراب، اَنگ های اجتماعی، طلاق و خشونت همسر. هرچند پیامدهای مثبتی همچون سطوح بالاتر رضایت از زندگی و رفاه نیز گزارش شده است. نکته مغفول مانده در مطالعات، نادیده گرفتن مردان و نیز عدم بررسی تأثیر این پدیده بر خانواده ها و جامعه و تأکید صِرف بر زنان است. مطالعات در مورد بی فرزندی در ایران انگشت شمارند و آمارهای دقیقی از میزان آن وجود ندارد. آمارهای موجود مربوط به مطالعاتی است که با اهداف دیگری انجام شده اند. یافته ها حاکی از آن است که بی فرزندی هنوز به حدی نرسیده است که تبدیل به مسئله شده باشد، هرچند روندهای آن افزایشی است.
مطالعه کیفی چگونگی دگرگونی های هویتی (مورد مطالعه: مصرف کنندگان مواد مخدر کمپ های شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جامعه شناسان و روان شناسان هویت را پدیده ای منعطف و تغییرپذیر می داند که روابط اجتماعی و تعامل با دیگران آن را شکل می دهد و بازسازی می کند. هدف پژوهش مطالعه چگونگی تجربه هویت های مختلف از سوی افراد در هر برهه از زندگی در جریان مصرف مواد مخدر است؛ اینکه آن ها از یک سو با چه هویتی های درگیر با این پدیده می شوند و از سوی دیگر با جذب در خُرده فرهنگ مصرف مواد مخدر چگونه هویت خود را مدیریت و بازسازی می کنند؟ برای این هدف با استفاده از روش تاریخ زندگی و نمونه گیری نظری، داستان زندگی دو زن و دو مرد برحسب روش تحلیل کلاندینین و کانلی و با تکیه بر چشم انداز نظری کنش متقابل نمادین تحلیل شده است. یافته ها به استخراج الگوی چهارمرحله ای شامل طرد فرد از اجتماع، ادغام مجدد در اجتماع، مدیریت داغ ننگ و بازتعریف هویتی ختم شده است که در هر یک از این مراحل، هویت افراد مصرف کننده مواد مخدر تغییر و تحول یافته است. نتایج این پژوهش از یک سو نشان داد که چگونه هویتی مطرود می تواند افراد را اسیر مواد مخدر گرداند و معتادان برای مشکلات هویتی خود با عضویت در خُرده فرهنگ مصرف مواد مخدر ابراز وجود و هویت کسب کنند و از سوی دیگر در هر برهه از زندگی (گرایش به مصرف مواد مخدر، پیوند در خُرده فرهنگ، مدیریت ننگ و در حین درمان) هویت افراد مصرف کننده مواد مخدر چگونه می تواند بازسازی و دستخوش تغییر گردد.
وندالیسم در پارک های شهری؛ تحلیلی بر ویژگی های جمعیتی و قصد و رفتار وندال ها در شهر مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲
۲۰۰-۱۶۵
حوزههای تخصصی:
پارک های شهری، ازجمله شاخص های توسعه یافتگی جوامع قلمداد می شوند. پدیده وندالیسم (فعالیت های خرابکارانه) به عنوان یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار، اختلال در استفاده مردم و کاهش کیفیت محیطی و بصری پارک های شهری را در پی دارد. پژوهش حاضر عوامل اثرگذار بر قصد و رفتارهای وندالیستی و نیز ویژگی های جمعیتی و زمینه ای افراد وندال را بررسی کرده است. این پژوهش بر اساس ماهیت و شیوه گردآوری و تحلیل داده ها، کمّی است که با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، کاربران پارک های سطح شهر مریوان بودند که به دلیل مشخص نبودن تعداد مراجعه کنندگان به پارک های شهری، حجم نمونه با استفاده از روش میترا-لنکفورد ۲۷۷ نفر برآورد گردید. نتایج نشان داد متغیرهای موردبررسی شامل ضعف تعهد و مسئولیت پذیری اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، احساس نابرابری و تبعیض، مقاومت و انتقام جویی از جامعه با قصد و رفتارهای وندالیستی در پارک های شهر مریوان در جهت مورد انتظار رابطه معنادار دارند. همچنین ویژگی های جمعیتی و زمینه ای همچون جنس، تحصیلات، جایگاه اقتصادی-اجتماعی، محل سکونت، خانواده و شغل بر پدیده وندالیسم تأثیرگذارند. با تعیین مطلوبیت مدل ساختاری پژوهش با استفاده از رویکرد حداقل مربعات جزئی، میزان ضریب تعیین (R2) 58/0 به دست آمد که حاکی از دقت بالای مدل نظری پژوهش در پیش بینی متغیرهاست. بر اساس نتایج، این پژوهش برخورد قاطع کیفری و اعمال مجازات شدید در برخورد با رفتارهای وندالیستی را فاقد کارایی دانسته و در عوض، ضمن پیشنهاد درک جوانان و جهت دهی به اوقات فراغت آنان، درگیرکردن این ظرفیت بالقوه جمعیتی در فعالیت های سازنده را توصیه می کند.
آینده پژوهشی انسان متدین در متاورس
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۷ و ۱۸
149 - 177
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل آینده حضور انسان متدین در متاورس است. با توجه به نظریات و دیدگاه های صاحب نظران درصدد است تا به تحلیل نظام باورها و کنش انسان متدین در متاورس بپردازد. تصویری روشن بر اساس سه دسته آینده ممکن، باورپذیر و محتمل با رویکرد اکتشافی ارائه دهد و در گام آخر آینده هنجاری بر اساس معیارهای دینی ارائه دهد.روش شناسی پژوهش: این تحقیق با رویکرد کیفی انجام شده و برای تحلیل آینده از روش آینده پژوهشی و تکنیک دلفی بهره گرفته شده است. در این پژوهش تکنیک دلفی در دو مرحله به اجماع منتهی شده است.یافته ها: دیدگاه صاحب نظران نشان می دهد که انسان متدین در متاورس دچار اختلاط ارزشی می شود و ارزش های او آمیخته از ارزش های دینی و غیردینی خواهد بود، از سویی برخی از این ارزش ها بی ثبات بوده و بر اساس اهداف فرد در نظام ارزشی وی قرار می گیرد. بنابراین بی ثباتی ارزش ها سبب هویت سیال در افراد خواهد شد. به جهت فقدان مرجع شناختی کافی و اقتضاء ساختار، گرایش به سلبریتی ها به عنوان مرجع شناختی افزایش پیدا خواهد کرد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس دیدگاه خبرگان آینده اکتشافی نشان از بی ثباتی ارزش های کاربران و هویت سیال آنان می دهد بر این اساس برای بهبود فضای دینداری برای کاربران متدین نیاز است تا سه اقدام اساسی صورت گیرد؛ نخست آموزش سواد رسانه ای متناسب با متاورس به کاربران ارائه شود، درکنار آن مدیریت و الگوریتم های متاورس در پلتفرم های بومی بر اساس معیارهای دینی تنظیم شود.
بررسی میزان کاربرد استعاره های مفهومی توسط مجریان برنامه های ورزشی سیما(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۳۱)
147 - 161
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر میزان کاربرد استعاره های مفهومی توسط مجریان برنامه های ورزشی سیما را بررسی کرده است. به این منظور، 18 برنامه ورزشی در شش ماه آخر سال 1400، به صورت تصادفی انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. این برنامه ها شامل برنامه ورزش و مردم شبکه یک سیما، برنامه فوتبال برتر شبکه سه سیما، برنامه شب های فوتبالی، برنامه کادر فنی، برنامه 2020، برنامه بازم مثل همیشه و برنامه کوه گشت از شبکه ورزش بود که با توجه به روش و فرایند تشخیص استعاره گروه پراگلجاز (2007) تعداد 226 استعاره مفهومی در آن ها شناخته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مجریان، برای مفهوم سازی ورزش، به ترتیب از استعاره های مرتبط با نبرد (63/33درصد)، استعاره های مرتبط با ابزار مکانیکی (24/21درصد)، استعاره های مرتبط با طبیعت (26/17درصد) و استعاره های مرتبط با سیاست (95/11درصد) استفاده کرده اند؛ همچنین مجریان برنامه های ورزشی سیما، با کاربرد استعاره های مفهومی سعی دارند تا مفاهیم را بهتر و شیواتر به مخاطب خود ارائه دهند.
طراحی مدل رشد شبکه های اجتماعی تخصصی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۲)
135 - 159
حوزههای تخصصی:
همزمان با توسعه اینترنت، استفاده از شبکه های اجتماعی به سرعت رو به افزایش نهاد و پلتفرم های اجتماعی متعددی در ایران مورد استقبال قرار گرفت. شبکه های اجتماعی خارجی عمومی همچنان بدون رقیب مانده و غالب آن هایی که در ایران توسعه یافته اند، توان رشد و رقابت را با نمونه های خارجی نداشته اند. در عین حال آنچه در اکوسیستم پلتفرم های توسعه یافته داخل ایران قابل مشاهده است، رشد و موفقیت شبکه های اجتماعی تخصصی است که توانسته اند اعتماد بخشی از بازار مخاطب ایران را جلب کنند.
هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی برای توصیف "رشد شبکه های اجتماعی تخصصی داخل ایران" است. از آنجایی که در زمینه رشد شبکه های اجتماعی به طور کلی و شبکه های نیچ به صور خاص مدلی وجود ندارد، در این پژوهش از روش داده بنیاد برای طراحی مدل استفاده شده است. در این پژوهش با 18 نفر از بازیگران اصلی در حوزه شبکه های اجتماعی داخلی (عمومی و تخصصی) مصاحبه صورت گرفت و بعد از کدگذاری باز، کدگذاری محوری و در نهایت کدگذاری انتخابی، مدل نهایی استخراج شد. در این مدل موفقیت شبکه های اجتماعی تخصصی به عنوان مقوله مرکزی استخراج و شرایط علّی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدهای حاصل از اجرای راهبردها بیان شد.
بنیادگرایی دینی؛ خشونت علیه زنان ایزدی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
90 - 108
حوزههای تخصصی:
موضوع بزه دیده شناسی زنان در قلمرو مطالعات جرم شناختی، چه در بعد داخلی و چه در بعد بین المللی، از اهمیت شایانی برخوردار است. در اعلامیه بیستم دسامبر 1993 برای نخستین بار، خشونت علیه زنان و مصادیق آن بیان شده است و پس از آن در سایر اسناد بین المللی، خشونت علیه زنان، نقض حقوق بشر شمرده شده است. در تحقیق پیش رو که به صورت تحلیل –تفسیری و با استفاده از مطالعات اسنادی انجام شده است تلاش می شود، خشونت علیه زنان بزه دیده ایزدی مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مهم ترین جلوه های خشونت علیه زنان در سال های اخیر، اقدامات نیروهای داعش علیه زنان ایزدی در شهر سنجار عراق در سال 2014 بوده است. در سال ۲۰۱۶ کمیسیون تحقیق سازمان ملل اعلام کرد داعش علیه اقلیت ایزدی مرتکب نسل زدایی شده است. متعاقبا در سال ۲۰۱۷، شورای امنیت قطعنامه ۲۳۷۹ را صادر کرد که مقدمات تحقیق در مورد جنایات داعش را توسط دولت عراق فراهم نمود. یافته های تحقیق نشان می دهد کشتارهای دسته جمعی( اعم از مرد، زن و کودک)، بردگی زنان، اعمال خشونت های جنسی برعلیه زنان و دختران ایزدی صورت گرفته است که با توجه به قصد و انگیزه خاص مرتکب در انجام چنین اقداماتی، جنایت ضد بشریت و جنایت نسل کشی علیه زنان ایزدی صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد بر اساس قانون حمایت از بازماندگان ایزدی مصوب2021 عراق، کشتارهای دسته جمعی (اعم از مرد، زن و کودک)، بردگی زنان، اعمال خشونت های جنسی برعلیه زنان و دختران ایزدی صورت گرفته است که با توجه به قصد و انگیزه خاص مرتکب در انجام چنین اقداماتی، جنایت ضد بشریت و جنایت نسل کشی محسوب می شود. نتایج نشان داد پدیده خشونت علیه زنان در اکثر کشورهای جهان به چشم خورد اما اعمال ارتکابی گروه داعش یکی از گسترده ترین خشونت های قرن اخیر محسوب می شود. گروه داعش از مجرای خشونت جنسی علیه اقلیت ایزدی مرتکب نسل زدایی شده است و دیوان کیفری بین المللی تواند مبتنی بر صلاحیت شخصی یا ارجاع شورای امنیت این جنایت را مورد تعقیب قرار دهد.
تحلیلی بر پدیده دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر مطالعه عمیق شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران است، بنابراین طرح آن از طرحهای ترکیبی است و روش آن، با توجه به اینکه از قبل الگویی وجود نداشته و پژوهشگر درصدد کشف این الگو بوده است، از مدل های ترکیبی اکتشافی متوالی است و چون در پی ساخت ابزاری برای سنجش شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران بر اساس داده های بخش کیفی است، از نوع اکتشافی متوالی- ابزار سازی است. با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، آگاهی دهندگان کلیدی انتخاب شده اند و با آنها مصاحبه به عمل آمده است .ابزار مورد استفاده برای شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی مصاحبه نیمه ساختمند بود. برای تامین روایی و پایایی مطالعه از روش ارزیابی لینوکلن و گوبا استفاده شد. جامعه آماری در بخش کمی مدیرانی بود که در بخش کیفی مشارکت داشتند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه مخصوص دیمتل استفاده شد. که روایی این پرسشنامه با توجه به بررسی نظرات خبرگان مورد تایید قرار گرفت. همچنین به علت اینکه روش دیمتل روابط میان عوامل را مورد بررسی قرار می دهد و مشخص می نماید که تاثیر بر یک عامل سبب تاثیرگذاری بر سایر عوامل می گردد از روش فوق جهت مطالعه و تحلیل عوامل موثر بر بهبود دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران با استفاده از رویکرد دیمتل استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل ایجاد امید و رفتار همنوایانه به عنوان عوامل علی و سایر عوامل به عنوان عوامل معلولی مشخص گردید. همچنین عامل رفتار همنوایانه با وزن 237/0 مهمترین عامل در دوسوگرایی شهروندی در در مدیران صنایع فولاد مشخص گردید.
سنجش رضایت از کیفیت زندگی شهری در محله های شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵
381 - 427
حوزههای تخصصی:
کیفیت زندگی از جمله مفاهیم گسترده ای است که با رشد زندگی شهری و همچنین با گسترش فناوری مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. لذا این مقاله با هدف استخراج شاخص های جامع کیفیت زندگی شهری در مقیاس محله ای و اندازه گیری و تبیین کیفیت زندگی در محله های مورد مطالعه، به استخراج مهمترین مولفه های تاثیرگذار بر کیفیت زندگی از بعد ذهنی می پردازد. مقاله حاضر به لحاظ ماهیت تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ روش بررسی، توصیفی-تحلیلی است. جهت گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و اسنادی موجود بهره گرفته شده است. سپس به منظور اندازه گیری متغیرهای کیفیت زندگی در محله های مورد مطالعه از مشاهدات میدانی اعم از مشاهده مستقیم، مصاحبه و ابزار پرسشنامه استفاده گردید؛ در تحلیل داده ها نیز بر اساس انتخاب رویکرد ذهنی در سنجش کیفیت زندگی از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های این مقاله نشان می دهدکه عوامل نهایی کیفیت زندگی در شهر کرج را 16 عامل اصلی تشکیل می دهد. دامنه رضایت کلی ساکنان از کیفیت زندگی در محله های عظیمیه، حصارک بالا و اسلام آباد به ترتیب در حد بسیار خوب، متوسط و پایین می باشد. به طور کلی نتایج این مقاله حاکی از این است که شاخص مسکن به عنوان مهمترین عامل جهت رضایتمندی ساکنان از کیفیت زندگی در محله های شهری مطرح می باشد، که متاسفانه بجز محله عظیمیه، دو محله اسلام آباد و حصارک بالا وضعیت نامطلوبی را در این باره نشان می دهند. بنابراین جهت ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان بایستی گام های موثری در جهت تغییرات اساسی در وضع مسکن و بهبود اقتصاد و معیشت آنان برداشت.