درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۵۸۱ تا ۵٬۶۰۰ مورد از کل ۳۴٬۷۸۴ مورد.
۵۵۸۱.

شناسایی عناصر موثر بر مبلمان شهری در جهت کاهش رفتارهای وندالیسم شهری (مطالعه موردی: افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۸ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۵) 129 - 140

کلیدواژه‌ها: وندالیسم عوامل روانی مبلمان شهری شهر سمنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۹
مقدمه: اهمیت مبلمان شهری در اغلب شهرهای کشور به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان و زیبا سازان شهری است. توجه به عناصری همانند طراحی مناسب، ابعاد، جایابی و نظارت های مناسب و ...، توانایی کاهش رفتارهای خرابکارانه را دارد.هدف: این تحقیق با هدف شناسایی بهتر این عناصر تلاش کرده است تا مدل مناسبی را در این خصوص در اختیار برنامه ریزان و زیباسازان شهری با هدف کاهش رفتارهای وندالیسمی قرار دهد.روش شناسی تحقیق: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری تحقیق در بخش دلفی و به منظور دستیابی به اشباع نظری لازم تعداد 11 خبره از بین خبرگان دانشگاهی و مسئولان سازمان زیبا سازی شهری سمنان بود و برای آزمون مدل در نمونه آماری بزرگتر نیز افراد بالای 18 سال ساکن در شهر سمنان به تعداد 386 نفر انتخاب شدند. داده های لازم از طریق ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل های رگرسیونی در قالب تکنیک معادلات ساختاری و سیستم استنتاج فازی استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر سمنان می باشد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد مدل طراحی شده دارای برازش مناسب است و در بین ابعاد اصلی، بعد "عوامل روانی" با بار عاملی 96/0 دارای بیشترین همبستگی با مفهوم اصلی تحقیق است. ترکیب بندی عوامل اصلی مدل نیز مشخص کرد که در بهترین میزان کاهش رفتارهای وندالیسم شهری زمانی محقق خواهد شد که میزان توجه به بعد جایابی 68/1، بعد عوامل روانی 83/2، نظارت 59/2 و طراحی 62/2 باشد.نتایج: کاهش رفتارهای وندالیسم شهری تحت تاثیر عناصر مبلمان شهری است و مدل طراحی شده تا 39 درصد رفتارهای وندالیسم شهری را کاهش خواهد داد.
۵۵۸۲.

بررسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی با رویکرد آینده نگاری، مطالعه موردی: کلان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ۲۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) 1 - 16

کلیدواژه‌ها: بافت های تاریخی فضاهای عمومی منطقه 12 تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۲۰۰
توسعه بافت های جدید در شهرها علاوه بر نادیده گرفتن بافت تاریخی و دگرگونی شکل و ساختار قدیمی شهر، گسترش عناصر کالبدی جدید و فراموشی عناصر باارزش تاریخی است. در کشورهای توسعه یافته که دارای میراث فرهنگی غنی هستند، حفظ و احیای بافت باارزش تاریخی در چارچوب مدیریت فضایی آن و توسعه فضاهای عمومی همچنان یک حوزه مهم و پیوند دائمی موفقیت است. از این منظر، بافت های باارزش تاریخی به عنوان مکان هایی ویژه و فرصت آفرین به لحاظ مولفه های کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و مردم شهر محسوب می شوند. بر این اساس هدف تحقیق، تحلیلی عملکرد فضای عمومی شهری در بافت باارزش تاریخی منطقه 12 تهران می باشد.روش تحقیق حاضر با توجه به ماهیت موضوع و هدف کلی آن، از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و در منطقه 12 کلانشهر تهران با ابزار پرسشنامه به تعداد 50 نفر انجام گرفته است. مؤلفه ها در 3 بخش فرهنگی، کالبدی و اجتماعی و در قالب 20 متغیر مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در سنجش میزان تأثیرگذاری فضای عمومی و بافت تاریخی از آزمون پیرسون، تی و رگرسیون استفاده شده است.یافته ها نشان می دهد یک واحد تغییر در انحراف معیار اقدامات فرهنگی و پویایی زندگی بومی و محلی باعث می شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (فضای عمومی بافت تاریخی) به اندازه 81 و 70 درصد تغییر کند. در حالی که یک واحد تغییر در انحراف معیار الگوی فعالیت تنها باعث می شود تا انحراف معیار متغیر وابسته به اندازه 24 درصد تغییر نماید.نتایج نشان می دهد که مؤلفه اجتماعی دارای وضعیت بهری نسبت به کالبدی و فرهنگی دارا می باشد. به عبارت دیگر متغیرهای اقدامات فرهنگی و پویایی زندگی بومی و محلی به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها بر عهده دارند.
۵۵۸۳.

اولویت بندی مناطق شهری از منظر شاخص های کالبدی و محیط زیستی زیست پذیری (نمونه موردی: مناطق 5 گانه شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱ 17 - 31

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی زیست پذیری توسعه پایدار ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۵۴
با توجه به تغییرات صورت گرفته در نظام منطقه بندی شهر ارومیه و توزیع ناعادلانه کاربری ها در این شهر، هدف اصلی این پژوهش اولویت بندی مناطق شهری از منظر شاخص های کالبدی و محیط زیستی زیست پذیری در مناطق 5 گانه شهر ارومیه می باشد. روش پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات در این پژوهش به دو صورت اسنادی و برداشت میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش جمعیت مناطق 5 گانه شهر ارومیه می باشد. به منظور نمونه گیری از فرمول کوکران و با درصد خطای 05/0 استفاده و حجم نمونه پژوهش، عدد 384 به دست آمده است که با شیوه تصادفی ساده توزیع گردیده است. روایی پرسشنامه ها از طریق متخصصین و پایایی پرسشنامه ها از طریق آزمون آلفای کرونباخ با مقدار 791/0 مورد تأیید قرارگرفته است. تحلیل اطلاعات به طور کمی و با استفاده از آزمون t تک نمونه ای و مدل تاپسیس انجام شده است. شاخص های پژوهش شامل امکانات و خدمات زیربنایی، حمل ونقل عمومی، آلودگی و بهداشت محیطی، چشم انداز و فضای سبز و بایر است. نتایج پژوهش، نشانگر این است که با توجه به آزمون t تک نمونه ای، شاخص های کالبدی و محیط زیستی در منطقه 1 ارومیه، وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق دارد و مناطق 2 و 3 در سطح پایین تری نسبت به سطح متوسط قرار دارند و نیازمند توجه ویژه مدیریت شهری هستند. با توجه به ارزیابی های صورت گرفته با استفاده از مدل تاپسیس، منطقه 1 رتبه اول، منطقه 5 رتبه دوم، منطقه 4 رتبه سوم، منطقه 3 رتبه چهارم و منطقه 2 رتبه پنجم را از منظر برخورداری از شاخص های کالبدی و محیط زیستی زیست پذیری کسب نموده اند.
۵۵۸۴.

ارزیابی دستاوردهای اجرای قانون «حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع صندوق توسعۀ ملی» در شهرستان هامون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ 218 - 248

کلیدواژه‌ها: قانون حمایت از اشتغال پایدار پایداری اقتصادی اشتغال روستایی صندوق توسعه ملی شهرستان هامون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۲۴۷
تحقیق حاضر با عنوان «ارزیابی دستاوردهای اجرای قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی» در سطح روستاهای شهرستان هامون انجام شد. جامعه آماری شامل 1013 نفر از روستائیان ساکن شهرستان هامون است که از تسهیلات اشتغال پرداختی از منابع صندوق توسعه ملی استفاده کرده اند. روش نمونه گیری به صورت تمام شماری بوده و کل روستائیان دریافت کننده تسهیلات به عنوان جامعه نمونه در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده ها؛ مشاهده، عکس برداری و تکمیل پرسشنامه استاندارد موردتأیید سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان است. گردآوری داده ها توسط متخصصان دانشگاهی، تسهیلگران، مسئولان محلی در محل اجرای طرح ها و با پشتیبانی کارشناس سازمان مدیریت صورت گرفت. تحقیق حاضر به لحاظ ماهیت از نوع کمّی و برحسب هدف کاربردی و از منظر رویکرد توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری داده ها میدانی و کتابخانه ای است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد است که روایی و پایایی آن توسط 30 نفر از صاحبنظران سازمان مدیریت در استان های مختلف کشور تأیید شده است. تحلیل داده ها در محیط SPSS نسخه 21 و با آزمون های توصیفی (فراوانی و درصد) و تحلیلی (آزمون T) انجام شد. نتایج نشان داد تنها 35 درصد از تسهیلات به سمت اشتغال هدایت شده و تقریباً 65 درصد تسهیلات دریافتی به فعالیت تبدیل نشده یا دارای نقص بوده و اجرای ناقص داشتند. هزینه نکردن پول، اهلیت نداشتن مجری و گرانی نهاده ها از دلایل اصلی انحراف طرح ها است. همچنین 881 نفر (تقریباً 80 درصد) در زمان دریافت وام به عنوان طرح ایجادی دریافت کرده اند؛ اما تقریباً 730 نفر (بیش از 70 درصد) تسهیلات اشتغال زایی را هزینه نکرده یا به عنوان سرمایه در گردش صرف کردند. نتایج آزمون T تک نمونه ای نشان داد مهم ترین علل عدم تحقق طرح های اشتغال عبارت اند از: عدم هزینه کرد کامل و مناسب وام (sig=0.000)، 2- عدم اهلیت مجری طرح و عدم پالایش و اهلیت سنجی مجریان و 3- عدم تناسب تسهیلات (0.000).درنهایت، مدیریت یکپارچه سازمانی برای اشتغال، اجرای دقیق شیوه نامه اجرا و نظارت جدی بر اجرای برنامه های اشتغال با استفاده از مدل جامع تسهیل گری به عنوان راهکارهای مقابله با انحرافات تسهیلات اشتغال زایی پیشنهاد شد.
۵۵۸۵.

بررسی و تحلیل تأثیرات گردشگری روستایی بر معیشت پایدار روستاییان (مطالعه موردی: روستاهای وامنان و کاشیدار شهرستان آزادشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۵ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: معیشت پایدار گردشگری روستایی توسعه روستایی روستای وامنان و کاشیدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۳
هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل تأثیرات گردشگری روستایی بر معیشت پایدار روستاییان (مطالعه موردی: روستاهای وامنان و کاشیدار شهرستان آزادشهر) است. روش شناسی پژوهش توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. در گردآوری اطلاعات از روش اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را 3800 نفر از خانوارهای ساکن در روستاهای وامنان و کاشیدار شهرستان آزادشهر در سال 1401 تشکیل می دهند که حجم نمونه پژوهش براساس محاسبه فرمول کوکران 348 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری از نوع آسان (در دسترس) است و برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده است. در تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های استنباطی مرتبط با اهداف پژوهش، آلفای کرونباخ، تی دوجمله ای، کروسکال والیس استفاده شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که تأثیرات گردشگری بر بعد اقتصادی با میانگین 791/1، بعد اجتماعی با میانگین 829/1، بعد زیست محیطی با میانگین 244/2 و بعد نهادی با میانگین 355/2 مطلوب بوده است.
۵۵۸۶.

بازسازی معنایی شیوه مواجهه دامداران روستایی با پدیده خشکسالی و بحران آب در منطقه موسی آباد از توابع شهرستان تربت جام بر اساس نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۴ 60 - 39

کلیدواژه‌ها: نظریه زمینه ای بحران آب خشکسالی دامداری سنتی دوگانگی سیاستی تربت جام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۵۳
هدف: وضعیت کاهش بارندگی ها، خشکسالی و به طور کلی تغییرات اقلیمی در دهه های اخیر مسایل فزاینده ای را برای کشورمان رقم زده است. این مسایل برای مناطق خشک کشور بسیار عمیق تر و ملموس تر قابل درک است به ویژه اگر شیوه معیشتی به گونه ای باشد که مستقیماً متأثر از وضعیت بارش ها باشد هدف از تحقیق حاضر درک معنایی بحران آب و خشکسالی نزد دامداران منطقه موسی آباد از توابع شهرستان تربت جام است.روش و داده: این پژوهش با روش زمینه ای اشتروس و کوربین، انجام شده است. برای گردآوری داده ها از تکنیک مصاحبه عمیق استفاده گردید و معیار اتمام تعداد مصاحبه ها (۲۲ مورد) رسیدن به اشباع نظر بوده است.یافته ها: با استفاده از مرحله کدگذاری باز، ۵۹ مفهوم اولیه استخراج و با تبدیل آن ها به مفاهیم انتزاعی، ۲۲ مقوله اصلی به دست آمد. سپس در مرحله کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته ای – دامداری سنتی در منگنه ی دوگانگی ها - استخراج شد.نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که از نگاه دامداران منطقه موسی آباد، خشکسالی و بحران آب رابطه ی مستقیمی با دوگانگی هایی دارد که در عمل خود را در قالب یک بلاتکلیفی منجر به نابودی تدریجی دامداری سنتی ظاهر کرده است. چنین به نظر می رسد که دولت خواسته یا ناخواسته به دلیل سیاست های دوگانه ای که در ارتباط با مناطق روستایی و شیوه معیشت آنان در پیش گرفته، مقصر و بازیگر اصلی پدیده پیامدهای خشکسالی و بحران آب برای دامداران سنتی شناخته می شود. نوآوری، کاربرد نتایج: این پژوهش با استفاده از روش کیفی نظریه زمینه ای برای اولین بار به تجربه زیسته و مشکلات و مسائل حاصل از خشکسالی برای دامداران منطقه موسی اباد پرداخته است.با الهام گرفتن از نظریه ی الینور استروم، پیشنهاد شد که دولت با باز اندیشی در این شیوه سیاست گذاری های دوگانه، دست کم تکلیف خودش و این قشر بزرگ از جامعه روستایی را مشخص کند.
۵۵۸۷.

ارزیابی حساسیت مخاطره زمین لغزش با استفاده از مدل انتروپی شانون در زاگرس چین خورده، مطالعه موردی: حوضه آبخیز ورن سرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ ۱۴۲-۱۲۷

کلیدواژه‌ها: مخاطرات طبیعی زمین لغزش انتروپی زاگرس چین خورده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۸۵
مخاطره زمین لغزش خسارات قابل توجهی به اموال، موجودات زنده و پروژه های مهندسی در همه مناطق کوهستانی وارد می کند. هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش و تهیه نقشه حساسیت آن در حوضه آبخیز ورن سرا می باشد. به منظور پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از شاخص انتروپی، ابتدا محدوده های لغزش مشخص گردید، سپس عوامل مؤثر در وقوع حرکات دامنه ای در محیط نرم افزار ArcGIS تهیه و نقشه حساسیت زمین لغزش منطقه موردمطالعه تهیه گردید. اولویت بندی عوامل مؤثر با استفاده از شاخص انتروپی شانون نشان داد که لایه های شیب، کاربری اراضی، انحنای سطح، شاخص رطوبت توپوگرافی و شاخص موقعیت توپوگرافی بیشترین تأثیر را در وقوع زمین لغزش منطقه داشته اند. همچنین پهنه بندی حساسیت زمین لغزش با مدل مذکور و ارزیابی دقت آن با استفاده از منحنی ROC بیانگر دقت خیلی خوب مدل (6/79 درصد) با انحراف استاندارد 0228/0 برای منطقه موردمطالعه است. نقشه پهنه بندی گویای آن است که پهنه های کم خطر فقط 13 درصد از منطقه را در برمی گیرند و بیش از 56 درصد منطقه در پهنه با خطر زیاد زمین لغزش قرار دارد که حاکی از پتانسیل بالای منطقه در رخداد زمین لغزش است. ساخت و ساز با فاصله از خطوط گسلی، آبراهه ها و سازند آسماری پرشیب و ایمنی مسیرهای ارتباطی مهم ترین اقدامات برای کاهش میزان خسارات ناشی از زمین لغزش در حوضه آبخیز ورن سرا است.
۵۵۸۸.

ارزیابی آسیب پذیری کیفی آبخوان دشت مشهد با استفاده از تلفیق مدل های SINTACS و GODS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 59 - 80

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری آبخوان دشت مشهد SINTACS GODS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۴۰
در حال حاضر آبخوان دشت مشهد به علت شرایط خاص خود و وجود واحدهای صنعتی و فعالیت های کشاورزی و شهرها و شهرک های متعدد از مناطق بحرانی و آسیب پذیر می باشد. هدف از این پژوهش، ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت مشهد به جهت پایش کیفی و مدیریت منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی های آتی آن است. داده ها و لایه های اطلاعاتی جهت استفاده در مدل های SINTACS و GODS از شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی تهیه گردید. در مدل SINTACS از هفت پارامتر و در مدل GODS از چهار پارامتر هیدروژئولوژیکی استفاده شده و پس از وزن دهی و رتبه بندی و تلفیق لایه ها در محیط نرم افزار ArcGIS، نقشه آسیب پذیری آبخوان دشت مشهد به دست آمد. نتایج حاصله از مدل SINTACS نشان می دهد که محدوده مطالعاتی در پنج پهنه با آسیب پذیری خیلی کم(44/0%)، کم(57/25%)، متوسط(58/28%)، زیاد (79/2%)، خیلی زیاد(61/42%) قرار می گیرد. همچنین بر اساس نتایج مدل GODS محدوده مطالعاتی در پنج پهنه با آسیب پذیری خیلی کم(93/0%)، کم(11/31%)، متوسط(45/11%)، زیاد (56/1%) و خیلی زیاد (95/54%) قرار می گیرد. مقایسه نتایج مدل ها نشان می دهد که به طورکلی میزان آسیب پذیری آبخوان از سمت جنوب شرق به سمت شمال غرب محدوده افزایش می یابد. صحت سنجی نقشه های تهیه شده با استفاده از روش آماری و محاسبه ضریب همبستگی بین نقشه های آسیب پذیری و لایه TDS در محیط نرم افزار TerrSet انجام شد. ضریب همبستگی برای مدل SINTACS و GODS به ترتیب 91/0 و 85/0 بدست آمد که این نتایج نشان دهنده دقت بالای هر دو مدل در پهنه بندی آسیب پذیری آبخوان دشت مشهد می باشد.
۵۵۸۹.

بررسی قابلیت مدل دوبعدی HEC-RAS در تهیه نقشه خطر سیلاب در رودخانه قره چای رامیان، استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 187 - 203

کلیدواژه‌ها: نقشه خطر سیل مدل HEC-RAS دوبعدی مدیریت ریسک سیل رودخانه قره چای استان گلستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۶
تغییرات در الگوها و شدت های بارش ناشی از تغییر اقلیم جهانی موجب تشدید رخدادهای سیل به عنوان یکی از رایج ترین بلای طبیعی در سطح دنیا شده است. این در حالی است که بشر نمی تواند جلوی بروز سیل را بگیرد، اما می تواند اثرات این مخاطره را با شناسایی دقیق مناطق مستعد سیل و اجرای اقدامات مدیریت ریسک محور کاهش دهد. حوزه آبخیز قره چای یکی از سرشاخه های حوضه گرگانرود در استان گلستان به عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شد که رخدادهای سیلابی متعددی را تجربه نموده است. در این مطالعه خطر سیل با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RAS  دوبعدی ارزیابی شده است. بدین منظور مقادیر دبی رخداد سیلابی سال ۱۳۹۷ به عنوان ورودی مدل مذکور انتخاب شدند و بهینه سازی ضرایب زبری مانینگ مطابق با شواهد موجود انجام شد و سپس واسنجی مدل انجام شد. شاخص های آماری مورد استفاده در ارزیابی مدل همگی توصیف کننده شبیه سازی خوب آن می باشند. نتایج نشان داد با افزایش دوره بازگشت سیل، گستره، عمق و میزان خطر ناشی از آن افزایش می یابد؛ به طوری که با در نظر گرفتن دوره بازگشت صدسال در مطالعه حاضر، پهنه سیلاب بخش هایی از روستای سیدکلاته را تحت تأثیر قرار داده است. در نقشه پهنه بندی خطر سیل، حدود نیمی از بازه موردمطالعه در کلاس بسیار کم خطر (کلاس یک) قرار دارند. نتایج مطالعه به منظور اتخاذ راهبردها و برنامه های مناسب با هدف سازگاری با شرایط تغییر اقلیم و به عنوان ابزار مناسب برای شناسایی مناطق مستعد و در معرض خطر سیل کاربرد دارد.
۵۵۹۰.

سیاست گذاری جنایی در تعقیب کیفری تغییرات اقلیمی جغرافیایی از رویکرد بین المللی تا امکان سنجی ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵۰) 184 - 197

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم جرم انگاری انتشار کربن گرم شدن کره زمین اکوساید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۵۶
امروزه پیامدهای تغییرات اقلیمی به شکلی غیرقابل اجتناب جنبه های مختلفی از حیات انسانی و سایر جانداران را تحت تأثیر قرار می دهد و و روز به روز به شدت اثرات آنها افزوده می شود. چنین پیامدهایی که البته در مراحل اولیه خود دارای ماهیتی "فیزیکی" بوده (همانند افزایش دما، سیلاب ها، تغییرات شدید جوی، فرسایش خاک و بیابان زایی) به سمت ابعاد اجتماعی و اقتصادی و در شکل مهاجرت، از دست رفتن منابع، تغییر مکان، جابجایی فرهنگی، آشفتگی، بی قراری اجتماعی و موارد دیگر بروز پیدا می کنند. اساسا سیاستگذاری در تعقیب کیفری باید با نظر به ویژگی های تغییر اقلیم روی دهد و از سوی دیگر این پاسخ باید بر رفتارها و جرایمی متمرکز شود که تأثیر قابل توجهی در تغییر اقلیم و تشدید وضعیت اقلیم و یا سرعت بخشیدن به فرآیند آن داشته باشد. پاسخ کیفری به تغییر اقلیم را باید با سازوکار مشخصی صورت بگیرد و نمی توان آن را به یک کشور خاص محدود نمود. به همین دلیل است که پاسخ های جهانی حقوقی از طریق کنوانسیون های مرتبط و تقویت عملکرد نهادهای اجتماعی و تأسیس پلیس تخصصی اقلیمی به نتایج بهتری دست خواهد یافت. به نظر می رسد که وضعیت پاسخ دهی حقوق کیفری به تغییرات اقلیمی در ایران آینده محور نبوده و نوع پاسخ دهی با نظر به گذشته و عدم احیای وضعیت اقلیم و یا تقویت پاسخ دهی پیشگیرانه در خصوص چنین رفتارهای مجرمانه ای است.
۵۵۹۱.

تخمین و آشکارسازی آلودگی هوا در استان های ساحلی خلیج فارس با رویکرد آب وهوای منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 101 - 124

کلیدواژه‌ها: آلاینده های جوی کربن منوکسید دی اکسید نیتروژن آئروسل ها Sentinel - 5 MODIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۲۳۰
یکی از چالش های و مسائل مهم جوی در دهه های اخیر در مناطق کلان شهرها، آلودگی هوا است که عوامل طبیعی و انسانی مختلفی در ایجاد آن نقش اساسی دارند و اثرات زیان باری را روی انسان ها و محیط زیست می گذارد. با توجه به این موضوع تحقیق و بررسی آلودگی هوا مهم و ضروری است. بر این اساس در پژوهش حاضر در برآورد میزان کربن منوکسید و دی اکسید نیتروژن و نیز مقدار بخار آب موجود در جو در مقیاس استان های جنوبی و جنوب غربی مشرف بر خلیج فارس در سال های 2019- 2018، از داده های تصاویر ماهواره ای Sentinel-5 و در برآورد میزان آئروسل ها و مقدار دمای سطح زمین (LST) در گستره مکانی و زمانی مذکور از داده های تصاویر سنجنده MODIS استفاده شد. طبق یافته های به دست آمده، بیشینه غلظت Co با مقدار 037/0 mol/m^2 در آوریل 2019، بیشینه غلظت H2O، با مقدار 3703، mol/m^2 در آگوست 2019 و بیشینه غلظت NO2 با مقدار 000188/0 mol/m^2 در نوامبر 2018 قرار دارد. بیشینه مقدار روزانه LST با مقدار 5/324 درجه کلوین در ژوئن 2019 و بیش ترین مقدار شبانه LST با مقدار 5/302 درجه کلوین در ژوئن 2019 به دست آمد. بیشینه مقدار ضخامت عمق اپتیکی آئروسل ها با مقدار 79/13 μg/m^3 در طول موج (47/0 μm) در جولای 2019 و کم ترین مقدار آن با مقدار 57/1 μg/m^3 در نوامبر 2018 در طول موج (55/0 μm) قرار دارد. نتایج حاصل از پایش زمانی و مکانی مقادیر Co، NO2، H2O، LST و AOD، امکان درک ملموس تری از تغییرات مکانی و زمانی مؤلفه های موردبررسی را در مقیاس کلان منطقه ای فراهم می کند.
۵۵۹۲.

انتخاب چارچوب نظری متناسب با شناسایی پیش نیازهای توسعه پایدار روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 117 - 138

کلیدواژه‌ها: چارچوب نظری توسعه پایدار روستایی نهاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۳۹
یکی از مهم ترین مراحل یک پژوهش علمی انتخاب چارچوب نظری مناسب و معین است. هدف این پژوهش نیل به چارچوب نظری متناسب با پیش نیازهای توسعه پایدار روستایی است. چارچوب نظری نوع نگاه و مکتب علمی است که یک پژوهش بر اساس آن سامان دهی می شود. در دانش اقتصاد چارچوب های نظری و مکتب های علمی گوناگونی وجود دارند که قدرت تبیین آن ها برای موضوعات مختلف، متفاوت است در نتیجه برای شناسایی یک موضوع خاص و تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به آن، انتخاب چارچوب نظری متناسب با آن ضروری است. بنابراین برای تحلیل و شناسایی مسائل مرتبط با توسعه پایدار روستایی، نیز استفاده از چارچوب نظری متناسبی که بتواند تبیین واقع گرایانه تری را انجام دهد، ضرورت دارد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. با رجوع به ادبیات نظری مهم ترین پیش نیازهای اساسی توسعه پایدار روستایی شناسایی گردید. آموزش، توسعه انسانی، رژیم نهادی، توسعه اجتماعی، بهبود بهره وری، محیط زیست، برابری و مساوات، بهبود زیرساخت ها، ترویج اشتغال غیرکشاورزی و فناوری از مهم ترین پیش نیازهای توسعه پایدار روستایی محسوب می شوند. ماهیت اغلب این عوامل نهادی می باشد. بنابراین بهترین چارچوب نظری مناسب که قدرت تبیین و تحلیل مسائل مربوط به توسعه پایدار روستایی و ارائه تبیین های واقع گرایانه تری را داشته باشد، چارچوب نظری اقتصاد نهادی می باشد.
۵۵۹۳.

آنالیز زمانی و مکانی طوفان های گردوغبار در شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ ۹۰-۷۱

کلیدواژه‌ها: گردوغبار AOD مودیس HYSPLIT کرمانشاه گوگل ارث انجین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۲۵۲
پژوهش حاضر با هدف آنالیز زمانی و مکانی طوفان های گردوغبار طی بازه ی زمانی 2016 تا 2018 در شهر کرمانشاه با بهره گیری از مدل مسیریابی HYSPLIT و پروداکت MCD19A2 سنجنده ی مودیس در سامانه ی تحت وب گوگل ارث انجین انجام گرفت. جهت مسیریابی منشأ ذرات گردوغبار از روش لاگرانژی مدل HYSPLIT در 48 ساعت قبل از وقوع پدیده گردوغبار در کرمانشاه در سه سطح ارتفاعی 200، 1000 و 1500 متری مورد استفاده قرار گرفت. یافته های حاصل از نقشه های ردیابی مدل HYSPLIT حاکی از آن است که مسیر کلی برای انتقال گردوغبار به منطقه مورد مطالعه مسیر شمال غرب- جنوب شرق با منشأ بیابان های عراق و سوریه در سه ارتفاع 200، 1000 و 1500 متری در روز های 17 ژوئن 2016 و 27 اکتبر 2018 و همچنین مسیر جنوب غرب به غرب با منشأ کویت، شمال عربستان و بخشی از عراق در 2 نوامبر 2017 می باشد. نتایج نقشه های حاصل از پروداکت MCD19A2 سنجنده ی مودیس علی الخصوص نقشه های تناوب رخداد، غلظت تجمعی، تغییرات مکانی و نقشه بیشترین میزان AOD نشان از همبستگی بالا با نقشه های مسیریابی شده مستخرج از مدل HYSPLIT دارد. به طورکلی بر اساس یافته های حاصل از نقشه های مستخرج از پروداکت MCD19A2 سنجنده مودیس طی بازه ی زمانی 2016 تا 2018 شهر کرمانشاه، مناطق مرکزی و شرقی همواره بیشتر از دیگر مناطق شهر درگیر طوفان گردوغبار گردیده و در این راستا مناطق فوق به صورت متوسط، نسبت به دیگر مناطق شهر بیشتر با آلودگی ناشی از گردوغبار مواجه بوده اند. در این راستا نتایج نهایی نشان دهنده ی همبستگی بالا بین داده های PM10 واقعی و مقادیر AOD مشتق شده از سنجنده مودیس می باشد.
۵۵۹۴.

شبیه سازی روند و فرین های دمای زنجان براساس سناریوهای اقلیمی و شگرد شبکه عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ۱۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۲۰-۱

کلیدواژه‌ها: سناریوهای اقلیمی شبیه سازی فرین دما شبکه عصبی مصنوعی زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۸۳
تغییرات شدید آب و هوایی (و گرمایش کره زمین) در سال های اخیر به تغییر الگوهای جوی و پدید آمدن ناهنجاری های اقلیمی در اغلب نقاط جهان منجر شده است. فرایند تغییر اقلیم به ویژه تغییرات دما از مهم ترین چالش ها در قلمرو علوم زمین و علوم محیطی است. هرگونه تغییر در مشخصه های دما به عنوان یکی از عناصر مهم اقلیمی هر منطقه موجب تغییر در ساختار اقلیمی آن منطقه می گردد. از این رو شناخت تغییرات و روند دما در برنامه ریزی های محیطی مبتنی بر دانسته های آب وهوایی هر نقطه و ناحیه امری ضروری به نظر می رسد. به همین جهت پژوهش حاضر به شبیه سازی دمای روزانه (کمینه، بیشینه و میانگین) شهر زنجان تا سال 2100 می پردازد. روش اجرای پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای (اسنادی) است. برای بررسی دمای شهر زنجان از داده های کمینه، بیشینه و میانگین روزانه دما از ایستگاه همدید شهر زنجان طی دوره 2021-1961 استفاده شد. داده های مدل گردش عمومی جوی جهت شبیه سازی متغیرهای اقلیمی (دمای کمینه، متوسط و بیشینه) با استفاده از شگرد شبکه عصبی مصنوعی و سناریوهای اقلیمی، در دوره های آتی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از شبیه سازی فرین های دمایی با استفاده از سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5، نشان داد که افزایش متوسط دمای روزانه، کمینه و بیشینه تحت تمامی سناریوها، به ترتیب 6/3، 3/3 و 7/2 درجه سلسیوس برای دوره 2022-2100 محتمل است. بررسی داده های ماهانه شبیه سازی شده تحت سناریوها و داده های مشاهده شده نظیر نشان می دهد که احتمال دارد کمینه، میانگین و بیشینه دما در ماه های ژانویه و فوریه بیشترین افزایش را داشته باشند. در حالی که با توجه به 3 سناریو، احتمال دارد که میانگین کمینه در ماه اوت، متوسط دما در ماه آوریل و بیشینه دما در ماه اکتبر کم ترین افزایش را تجربه کنند. همچنین دمای فصلی شبیه سازی شده تحت سناریوها نشان می دهد همه فصل های سال به ویژه فصل های سرد سال، گرم تر خواهند شد. شمار رخداد فراوانی فرین ها نیز در هر سه مقیاس دمایی (کمینه، میانگین و بیشینه) برای چارک 25ام و75ام در هر سه سناریو افزایش خواهد یافت.
۵۵۹۵.

مدل تخصیص منابع مالی بهره ور از منظر شاخصهای فقر معیشتی با استفاده از ترکیب روش های خوشه بندی و تکنیک SAW (مطالعه موردی: کمیته امداد خمینی شهرستان تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۹ ۴۰۱-۳۸۱

کلیدواژه‌ها: فقر تحلیل خوشه ای روش SAW کمیته امداد امام خمینی (ره)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۷۶
پدیده فقر واقعیتی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است که از دیر باز از بزرگترین مشکلات انسان بوده است. گوناگونی مشکلات، نیازها و گرفتاریهای اقشار محروم و کم درآمد جامعه و تعدد شاخص های تشکیل دهنده فقر از یک طرف، و از طرفی کمبود منابع و اعتبارات مالی جهت برطرف ساختن شاخص های فقر، سازمانهای متولی امور فقرا از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) را با چالش هایی جدی در زمینه تخصیص بهینه منابع روبه رو نموده است. لذا هدف تحقیق حاضر، خوشه بندی مددجویان کمیته امداد شهرستان تبریز از منظر شاخص های فقر معیشتی، رتبه بندی این خوشه ها از بعد هزینه و در نهایت تخصیص بهره ور و بهینه منابع برای هر خوشه می باشد. بدین طریق با کمترین منابع، طیف وسیعی از نیازمندان از این منابع بهره مند می گردند. برای انجام این کار، با تحلیل خوشه ای داده های استخراج شده از سیستم، 700 مددجوی کمیته امداد شهرستان تبریز از منظر شاخص های فقر معیشتی و با روش K-mean ، خوشه بندی گردیده است. نتایج حاصل از این تحقیق، ساختار خوشه ای مشتمل بر 10 خوشه بوده که مطابق با ویژگیهای خوشه ها، عناوینی برای خوشه ها لحاظ شده است. در نهایت جهت رتبه بندی خوشه ها از روش تصمیم گیری چند شاخصه SAW بهره گیری به عمل آمده است. یافته های تحقیق نشان دهنده تفاوت اثربخش بودن تخصیص در روش خوشه بندی نسبت به سایر روشهای سنتی می باشد.
۵۵۹۶.

بررسی تأثیر قلمروپایی در مسکن بر انگیزه بروز رفتار پایدار بر اساس تئوری ارزش فضایی (مورد مطالعه: مجتمع های مسکونی شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۲) 89 - 109

کلیدواژه‌ها: مسکن رفتار پایدار قلمروپایی ارزش فضایی انگیزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۸۴
رفتار انسانی نقشی عمده در پیدایش و تداوم انواع مشکلات محیطی دارد. مدل های پیشنهادی برای اصلاح الگوهای رفتاری بر مولفه ای به نام انگیزه تاکید دارند که زمینه اولیه برای اتخاذ تصمیمات پایدار افراد می باشد. با توجه به اهمیت مسکن در توسعه پایدار، الگوهای جدید سکونت در مساکن جمعی و تاکید طراحان بر حریم خصوصی و خلوت در چیدمان های فضایی، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر قلمروپایی در مسکن بر تقویت انگیزه های رفتاری در تحقق پایداری انجام شده است. برای این منظور، نخست الگوهای چیدمان و انتظام فضای داخلی مسکن به لحاظ نحوی بررسی شده و سپس با توزیع 384 پرسشنامه فرضیه تحقیق مورد آزمون قرار گرفت. مشاهدات نشان داد مسکن معاصر دارای دو الگوی مرکزی و محوری است که ارزش فضایی قلمروهای عمومی، نیمه عمومی و خصوصی در هر یک از آن ها دارای ویژگی های نحوی متفاوتی است. در الگوی مرکزی عرصه های عمومی دارای یکپارچگی، دید، نفوذپذیری و استفاده پذیری بالاتری هستند؛ در حالی که در الگوهای محوری تفکیک های فضایی بیشتر و عرصه های خصوصی استفاده پذیری بالاتری دارند. علاوه بر تحلیل های نحوی، آزمون تحلیل واریانس نیز تفاوت رفتار قلمروپایی میان ساکنان دو الگوی نام برده را تایید کرد. نتایج با تایید رابطه مثبت میان چیدمان فضایی، قلمروپایی و انگیزه رفتارهای پایدار، نشان داد طراحی مرکزگرا و تقویت محرک های فضایی برای استفاده از فضاهای جمعی، می تواند به میزان 28 درصد پیش بینی کننده رفتارهای پایدار باشد. در حالی که داشتن قصد و نیت رفتاری در زمینه پایداری 29 درصد پیش بینی کننده انگیزه است، قلمروپایی و چیدمان فضایی با 28 درصد پیش بینی کنندگی فاکتور مهم و قابل کنترلی خواهد بود.
۵۵۹۷.

سناریونویسی گسترش فضایی کالبدی شهر با تأکید برکارکرد بازرگانی (مورد مطالعه: شهر مهاباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۲) 129 - 148

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی سناریو شهرمهاباد کارکرد بازرگانی گسترش فضایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۸۰
این پژوهش بر آنست که کیفیت گسترش فضایی شهر مهاباد و سناریوهای مربوط به توسعه آتی آن را بررسی وارائه نماید. بدین رو از منظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش، تحلیلی- هنجاری محسوب می شود. شیوه گردآوری داده ها اسنادی پیمایشی بوده و از نرم افزارهای  Micmac  و Scenario Wizard در تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه سناریواستفاده شده است. مدلهای ارزیابی رشدشهر نشان می دهند که توسعه فضایی- کالبدی شهرمهاباد در دهه های اخیر به صورت پراکنده و غیرمتراکم و بین نیاز جمعیت و توسعه افقی شهر غلبه با توسعه بی ظابطه بوده است. در فرآیند تحقیق مهم ترین عوامل کلیدی و پیشران در رابطه با آینده گسترش فضایی شهر مهاباد با تأکید بر فعالیت های بازرگانی شهر شناسایی گردید و سپس با توجه به اهمیت پیشران ها و عدم قطعیت آنها در سه حالت، 1- (توسعه ترکیبی و رشد هوشمند شهری)؛ 2- گسترش فضایی شهر با همان روند کنونی(شکل خطی) و 3- (گسترش فضایی شهر به صورت توسعه پراکنده در همه جهات شهر)سناریوهایی برای شهر مهاباد تدوین شد. با در نظر گرفتن مهمترین پیشران های توسعه فضایی- کالبدی شهر مهاباد مجتمع های بازرگانی(بازارچه های تاناکورا و...)، زمینه ها وامیدها برای تشکیل استان جدید، همکاریهای بین المللی و همجواری با بازارهای مرزی؛ سناریوی توسعه ترکیبی و رشد هوشمند شهری به عنوان منطبق ترین سناریو برای توسعه فضایی- کالبدی شهر مهاباد معرفی شد که مستلزم تدوین راهبردها و سیاست ها و برنامه های عملیاتی در راستای پایداری شهری می باشد.
۵۵۹۸.

تحلیل عوامل موثربر توسعهی رقابت پذیری در گردشگری مذهبی شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۲ 80 - 104

کلیدواژه‌ها: رقابت پذیری گردشگری گردشگری شهری مراسم آیینی شهر زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف پژوهش حاضر؛ تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه رقابت پذیری گردشگری مذهبی و آزمون آن در محدوده مورد مطالعه (با تاکید برمراسم آیینی شهر زنجان) است. تحقیق حاضر با هدف ایجاد درک و دانشی کاربردی برای سیاست گذاران گردشگری در زمینه شناسایی شاخص های مؤثر بر رقابت پذیری گردشگری مذهبی برمبنای شاخص های رقابت پذیری سفر و گردشگری؛ گزارش مجمع جهانی اقتصاد (2015) است، پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی است و از منظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. در پژوهش حاضر، ابتدا از طریق مطالعه ادبیات نظری و نظرسنجی خبرگان به ارزیابی شاخص ها و گویه های رقابت پذیری گردشگری پرداخته شده است. به منظور تعیین شاخص های اصلی و نهایی رقابت پذیری گردشگری در محدوده مورد مطالعه با نظرسنجی از 15 نفر از متخصصان علمی و اجرایی حوزه گردشگری شهر زنجان استفاده شد. سپس با استفاده از تکنیک دیمتل روابط درونی این شاخص ها از منظر تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عامل ها و همچنین روابط علّی و معلولی آنها مشخص شد. درنهایت با ارائه مدل به دست آمده از روابط درونی بین متغیرها با استفاده از تکنیک دیمتل؛ آزمون این مدل مفروض اولیه در محدوده مورد مطالعه با مدلسازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی در نرم افزار PLS انجام شد. نتایج بررسی برازش مدل های اندازه گیری، مدل ساختاری و مدل کلی در سطح اطمینان 95% نشان داد که مدل به صورت کلی معنادار و تمامی مسیرهای اصلی پژوهش پذیرفته شدند و مدل دارای برازش و قدرت تبیین کنندگی مناسب است. معیار شرایط و چارچوب قانونی در محدوده مورد مطالعه به میزان اهمیت 86/0، 83/0 و 73/0 به ترتیب بر معیارهای بهبود زیرساخت، آمادگی محیطی و منابع فرهنگی- طبیعی و در کل بر بهبود رقابت پذیری مراسم آیینی شهر زنجان تأثیر دارند و از میان گویه های فرعی این متغیر های مکنون مؤثر در بهبود رقابت پذیری؛ متغیر فرعی بازاریابی، برند سازی و بهبود تصویر مقصد گردشگری مذهبی در سطح بین المللی با میزان تأثیر 98/0، همچنین؛ متغیرهای فرعی برنامه ریزی مشارکتی جامع و یکپارچه نهادهای ذی مدخل گردشگری مذهبی و تمایز ناملموس، تجربه های تعاملی معنادار نوآور و آینده گرا با میزان تأثیر 86/0 بیشترین میزان تأثیر را داشته اند.
۵۵۹۹.

تحلیل مؤلفه های مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی در کلان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۱۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 1 - 21

کلیدواژه‌ها: گردشگری فرهنگی جاذبه های ادبی کلان شهر شیراز Smart - PLS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۱۱
دنیای امروز بر پایه رقابت پیش می رود که این روند شامل صنعت گردشگری و مقاصد مختلف نیز می شود. بنابراین، امروزه، مقاصد گردشگری به شدت در پی کسب مزیت رقابتی هستند و بر همین اساس بر خلاقیت و کسب حداکثر بهره مندی از پتانسیل های خود می باشند. پژوهش حاضر، باهدف شناسایی و تحلیل مؤلفه های مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی در کلان شهر شیراز تدوین شده است و بر جاذبه های ادبی که زیرمجموعه ای از گردشگری فرهنگی هستند، تأکید دارد. روش پژوهش توصیفی و از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل متخصصان و خبرگان گردشگری و شهری است. به منظور تعیین حجم نمونه از نرم افزار  Sample Power استفاده گردید که تعداد 138 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. روش گردآوری داده ها ابزار پرسش نامه و به منظور بررسی آمار توصیفی و بررسی وضعیت موجود از نرم افزار SPSS و برای تحلیل داده های جمع آوری شده و کشف میزان تأثیر هر یک از مؤلفه های گردشگری فرهنگی، از نرم افزار Smart –PLS استفاده شده است. مطابق با یافته های حاصل از تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری در تعیین سهم و اولویت بندی مؤلفه های توسعه گردشگری فرهنگی به جهت دستیابی به مدلی مناسب نشان داد که مؤلفه های مدیریتی - نهادی با ضریب استاندارد 838/0، دسترسی و زیرساخت ها با ضریب استاندارد 786/0، کالبدی - محیطی با ضریب استاندارد 341/0، مؤلفه تسهیلات با ضریب استاندارد 180/0، و درنهایت، مؤلفه منابع و جاذبه های فرهنگی - ادبی با ضریب استاندارد 147/0، به ترتیب، دارای رتبه اول تا پنجم و بیشترین اهمیت در توسعه گردشگری فرهنگی کلان شهر شیراز می باشند.  
۵۶۰۰.

سناریوهای شکوفایی کلان شهر تهران با رویکرد سیاستگذاری

نویسنده:
منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: شکوفایی شکوفایی شهری تحلیل ساختاری سناریووبزراد کلان شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۹۷
سیاست گذاری شکوفایی شهری یک مسئله مهم در زمینه توسعه و برنامه ریزی شهری است. این مسئله به حل و فصل کردن چگونگی ایجاد شهرها و جوامع با شکوفایی، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و تأمین نیازهای فعلی و آینده اشاره دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به منظور تدوین سناریوهای شکوفایی کلان شهر تهران براساس اصول آینده پژوهی انجام شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی است. جامعه آماری 20 نفر از خبرگان و متخصصین شهری بر اساس نمونه گیری گلوله برفی بود. 49 پیشران اولیه در 6 دسته احصاء و شناسایی شده با روش های تحلیل اثرات متقابل ساختاری و سناریونویسی در نرم افزارهای MICMAC و Senario Wizard پردازش شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد سناریوی طلایی یا شکوفایی بالای کلانشهر تهران زمانی که وضعیت عوامل کیفیت زندگی با روند رو به رشد و ارتقا مواجه بوده و وضعیت عوامل انسجام و برابری اجتماعی در راستای شکوفایی کلانشهر تهران باشند، به وقوع خواهد پیوست. در واقع در این سناریو ها عوامل کلیدی بیشتر از حالت بحرانی دارای حالت مطلوب می باشند. این گروه از سناریوها از بین 21 سناریوی باور کردنی فقط سناریو اول را شامل می شود و با 100 درصد مطلوبیت نسبت به شرایط دیگر (ایستا و بحرانی) غالب می باشد که یک حالت مثبت و امیدوارکننده ای را پیش روی شکوفایی شهری کلانشهر تهران نشان می دهند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان