درخت حوزه‌های تخصصی

هر قدر که شرکت های بیشتری پا به عرصه بازارهای بین المللی می گذارند موضوع حیطه و دامنه مناسب فعالیت در بازارهای بین المللی از اهمیت بیشتری برخوردار می شود . به طور کلی دو راهبرد بدیل برای شرکت های بازرگانی که تلاش می کنند عملیات بازرگانی خود را در بازارهای خارجی مختلف توسعه دهند وجود دارد : تمرکز بازار و تنوع (گسترش) بازار . ...

کسب مزیت رقابتی، از مباحث چالش‌برانگیز در دنیای رقابتی امروز است و محققان بسیاری این موضوع را مطالعه و بررسی کرده‌اند. نتیجه این تحقیق‌ها، بنیان سازمان‌های بازار راهبر را شکل داده است. سازمان‌های بازار راهبر، مشتری و بازار را مبنای کسب و کار خود قرار داده‌اند. صاحب‌نظران، شاخص‌ترین قابلیت متمایز این نوع سازمان‌ها را، قابلیت یادگیری بازار در نظر گرفته‌اند. از طرف دیگر، در منابع نظریة مبتنی بر منابع، که فلسفة آن تأکید بر منابع و قابلیت‌های سازمان در جهت خلق مزیت رقابتی است، تحقیق و توسعه به عنوان قابلیت نوآورانه در‌ نظر‌ گرفته شده است. سازمان‌هایی که بر قابلیت تحقیق و توسعه تأکید می‌ورزند، توانایی بالایی در خلق محصولات جدید دارند، بنابراین با توجه به اهمیت ایجاد محصولات جدید و نوآورانه در دنیای رقابتی امروز و ارتباط تنگاتنگ آن با قابلیت یادگیری بازار به عنوان قابلیت متمایز سازمان‌های بازار راهبر، در این مقاله، فرایند خلق محصولات جدید و نوآورانه بر مبنای قابلیت یادگیری بازار، تشریح شده و با تبیین اجزای این فرایند، اثر آن در خلق محصولات نوآورانه بررسی شده است.

رزشیابی و قیمت گذاری دانش فنی از جمله فعالیت های دشوار می باشد. پیچیدگی های مرتبط با تکنولوژی و دانش فنی، بسیاری از بنگاه های اقتصادی را از قیمت گذاری علمی منصرف ساخته است. از سوی دیگر استفاده از روش های معتبر علمی برای قیمت گذاری، این بنگاه ها را بر آن داشته است تا به منظور موفقیت بیشتر در تجاری سازی دانش فنی، از چنین روش هایی استفاده نمایند. در این مقاله با استفاده از یک رویکرد فیمابین، ابتدا ارزیابی دانش فنی توسط یک مدل سیستماتیک بعمل آمده سپس قیمت گذاری بر اساس یک روش تجربی و ابتکاری ارائه می شود. در انتها نیز نتایج استفاده از این مدل در مورد چند دانش فنی در پژوهشگاه صنعت نفت ارایه می گردد.

از جمله مشکلات مهم امروز صنعت کشور عدم رقابت پذیری است که یکی از ارکان این مشکل بزرگ عدم شفافیت بازار می باشد. منظور اینکه اطلاعات به اندازه کافی در محیط بازار وجود ندارد. لذا معاملات و مبادلات با کارایی بالا انجام نمی شود. در صورتیکه اطلاعات موجود در بازار افزایش یابد، از یک طرف مشتریان خریدهای بهینه تری را انجام خواهند داد و از طرف دیگر تولیدکنندگان نیز ترغیب می شوند که برای حفظ یا افزایش سهم بازار خود تلاش بیشتری نمایند. این مساله (عدم شفافیت بازار) برای شرکت های انفورماتیکی کشور نیز مطرح بوده است. در این مقاله جستجویی گسترده در ارتباط با سابقه رتبه بندی در دنیا، تکنیک ها و متدولوژی های رتبه بندی و مدل های ارزیابی سازمان انجام گرفته است. خروجی این کار توسعه مدلی جهت بررسی شرکت های انفورماتیکی بوده است. دراین مدل یک شرکت بر اساس سه حوزه ورودی، پردازش و خروجی مورد بررسی قرار می گیرد. سپس یک تکنیک کمی مدل مذکور را تکمیل نموده است. در نهایت نیز نمره هر شرکت بر اساس جذابیت سرمایه گذاری محاسبه شده و بر مبنای آن رتبه بندی شرکت ها صورت گرفته است.

هر سازمان یا شرکتی در بعد بیرونی و محیط خارجی خود که به نوعی بر حسب بزرگی و گسترده بودن آن غیر قابل کنترل نیز می باشد ، با فرصت ها و تهدیداتی رو به روست که می تواند به عنوان عامل کلیدی موفقیت یا شکست یک سازمان تلقی گردد و به قولی دیگر بهره گیری مناسب از این فرصت ها و اتخاذ تدابیری برای رویارویی با تهدیدات اگر از طرح سازمان نادیده گرفته شود همچون طوفان تسونومی به یکباره و در اندک زمانی همه چیز را ویران می کند و در هم می شکند . برای حضور موفق در این عرصه رقابت و بازی تجارت ، آشنایی با قواعد بازی تجارت لاجرم الزامیست که در این دریای مواج و طوفانی اگر چه نتوانیم قایق سواری کنیم حداقل از موج سواری در این دریا مواج لذت ببریم .

اگرچه تحقیقات بسیاری در زمینه نظریه‌‌‌های علمی و تجربه‌‌های عملی در حوزه مدیریت زنجیره عرضه (SCM ) به‌عمل آمده و ارزیابی عملکرد آن نیز از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، باوجود این، موضوع ارزیابی عملکرد SCM از نقطه نظر‌های متعدد از جمله انتخاب مقیاس‌‌ها و شاخص‌‌های مناسب ، توسعه فنون ریاضی اندازه گیری عملکرد و نیز دستیابی به بسیاری از ویژگی‌‌های کاربردی حاصل از محاسبات عملکرد، می‌تواند توسعه یابد. اشکال‌‌ها و نقص‌‌های اساسی بسیاری باعث می‌شوند تا سیستم‌‌های ارزیابی عملکرد فعلی در توسعه و بهبود SCM از کارایی و اثربخشی کافی برخوردار نباشند. به‌منظور پاسخ‌گویی و پوشش نارسائی‌‌های ماهوی سیستم‌‌های ارزیابی عملکرد در زنجیره عرضه و نیز جامعیت ارزیابی زنجیره ، در این مقاله مدل جامعی تدوین و ارایه می‌شود که بر دو رویکرد اصلی اثربخشی اجرای اهداف استراتژیک زنجیره و تامین رضایت مراکز ذی‌نفع در آن مبتنی بوده و در صدد نمایش توانمندی زنجیره عرضه در یک مدل چندسطحی و رویکردی فرایند محور است. رویکرد ابتکاری مدل در مورد تامین رضایت مراکز و گروه‌‌های ذی‌نفع در زنجیره سبب شده تا شاخص‌‌های مناسب سنجش نیز بر مبنای روش جدیدی , تحت عنوان روش مصداقی استخراج شاخص‌‌ها تعیین و مورد بررسی قرار گیرند. این روش بر ملاحظه مصادیق اهداف راهبردی زنجیره عرضه و تبیین عوامل کلیدی موفقیت در هر رده از زنجیره مبتنی است.

شیوه های دو گانه استدلال یعنی قیاس و استقرا و نیز روشهای شناخت به ترتیب عقلی (نظری) و تجربی که بر اساس آنها شکل می گیرند پایه های اساسی روش تحقیق و بنیادی ترین مباحث در نظام معرفت بشری به شمار می روند. به کارگیری هر یک از این روش ها در حوزه ای نامناسب لطمات بزرگی را به حیات بشری وارد نموده و خواهد نمود. بسیاری از صاحبنظران بر این عقیده اند که افراط در استفاده از روش های عقلی در دوره ای موجب انحطاط علمی و عقب ماندگی مادی بشر شده و متقابلا تجربه گرایی افراطی در دو سه قرن اخیر محو تدریجی شخصیت معنوی انسان را موجب گردیده است. به دلیل کلان تر بودن نتیجه و دشواری تشخیص نوع روش تحقیق مناسب با رفتار متغیر انسان ها، در میان شاخه های مختلف علوم، تاثیر مباحث روش شناسی و انتخابی که در این زمینه صورت می گیرد بر علوم انسانی و اجتماعی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و دقت بیشتری را طلب می نماید. در این میان علم اقتصاد به دلیل ماهیت موضوعی منحصر به فرد خود ویژگیهای روش شناسی پیچیده تر و متفاوت تری نسبت به شاخه های دیگر علوم انسانی دارد. در یک طرف طیف گسترده موضوعات این علم مسایلی همچون تولید، هزینه و گردش پول قرار دارند که تصمیم گیری انسان و ویژگیهای روحی آدمی تاثیر چندانی بر آنها نداشته و از نظر روش تحقیق به مسایل علوم تجربی همچون علم فیزیک شباهت دارند. اما در طرف مقابل مسایلی مثل تقاضا و عرضه قرار دارند که به طرز گسترده ای از ویژگی های روحی انسا ن متاثر بوده و ویژگیهای روش شناسی دیگری را دارا می باشند. بر طبق یک طبقه بندی که امروزه بین اقتصاددانان مقبولیت دارد قضایای اقتصادی به دو گروه قضایای ارزشی (normative) و قضایای اثباتی یا عینی (positive) تقسیم شده اند و در مورد روش تحقیق در هر یک از آنها نظراتی ابراز شده است که این نظریات در این مقاله به طور خلاصه مطرح و مورد نقد و بررسی قرار می گیرند.