درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۸۴۱ تا ۳٬۸۶۰ مورد از کل ۱۰٬۶۷۴ مورد.
۳۸۴۱.

بررسی تاثیر فعالیت های پیش تکلیف پادکست، برنامه های کوتاه ویدیویی و آمادگی موضوعی بر عملکرد زبان آموزان در انواع تکلیف درک شنیداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 879 - 910

کلیدواژه‌ها: درک شنیداری پادکست آموزش تکلیف محور تکلیف حل معما برنامه های کوتاه ویدویی و آمادگی موضوعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۳۳
هدف این تحقیق بررسی اثربخشی سه پیش-تکلیف پادکست، برنامه های کوتاه ویدویی و آمادگی موضوعی بر عملکرد زبان آموزان در انواع تکلیف درک شنیداری بود. به این منظور، تعداد 63 آزمودنی پانزده تا سی ساله به طور تصادفی در سه گروه قرار گرفتند و به هر گروه یک پیش تکلیف داده شد. پیش تکلیف شنیداری گروه اول فایل های صوتی پادکست بود، گروه دوم برنامه های کوتاه ویدئویی را تماشا کردند و گروه سوم در مورد موضوع شنیداری گفتگو کردند. سپس هر سه گروه تکلیف های پر کردن جای خالی و معما را انجام دادند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که تنها پادکست عملکرد زبان آموزان را در انجام تکالیف به خوبی پیش بینی کرد. همچنین از تحلیل واریانس استفاده شد تا تعیین کند که آیا تفاوت معناداری بین تاثیرات این سه فعالیت بر روی عملکرد زبان آموزان وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان داد که پادکست و برنامه های کوتاه ویدئویی نقش مهمی در درک مطلب شنیداری و تشویق زبان آموزان دارد. نتایج این تحقیق برای معلمان و تولیدکنندگان محتوا کاربرد دارد.
۳۸۴۲.

تأثیر شباهت ظاهری حروف الفبای فارسی بر بازشناسی دیداری حروف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 1-18

کلیدواژه‌ها: نگاره انتخاب اجباری تناوب دوتایی ماتریس ابهام خطای بازشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۵۴
هدف این مقاله بررسی شباهت حروف الفبای فارسی و تأثیر آن بر رخ دادن خطای دیداری هنگام خواندن و استخراج ماتریس ابهام برای حروف با رویکردی واج شناختی است. ارائه دسته بندی جدیدی از الفبا مبتنی بر شباهت حروف، می تواند به کنترل خطاهای خواندن ناشی از شباهت حروف، کمک کند. با استفاده از نرم افزار ای-پرایم و روش «انتخاب اجباری تناوب دوتایی» آزمایشی متناسب با دستگاه خط و واج شناسی زبان فارسی طراحی شد. 55 جفت کمینه نوشتاری متناسب با آزمون انتخاب شد. به شرکت کنندگان رشته همخوان-واکه ابتدای محرک ثانویه به عنوان پیش نمایش و سپس کلمه هدف و پس نمایش عرضه شد. در پایان، کلمه هدف و محرک ثانویه به نمایش درآمدند تا تشخیص کلمه هدف توسط شرکت کنندگان اندازه گیری شود. با بررسیِ همزمانِ درک دیداری و واجیِ شرکت کنندگان، یافته های آماری نشان دادند که کلمات دارای حروف شبیه در مقایسه با کلمات دارای حروف غیرشبیه بیشتر اشتباه می شوند.
۳۸۴۳.

Analysis of Translation Strategies Employed in Awards-winning Subtitled Dramas(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: International Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۷, Issue ۲۵, Spring ۲۰۱۹ 101-114

کلیدواژه‌ها: Audiovisual Translation (AVT) Subtitling Gottlieb’s Model Film Awards-Winning Dramas

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۵
The increasing impact of audiovisual media and film industry in particular has led researchers to think of audiovisual translation strategies. Huge investments in film industry need global markets. Hence, there is a need for qualified translations and systematic studies dedicated to this area are in great demand. This study aims to investigate translation strategies adopted in the translation of two awards-winning dramas. The selection criterion is based on winning international awards or compliments received in the target community. Although some may argue that these successes are rooted in the selected movies’ ideologies, the role of an accurate translation in transferring such elements is undeniable. The present study analyzes the translation strategies employed in the subtitled version of the following films: A Separation and I Daniel Blake. The theoretical framework of the current study is based on Gottlieb’s (1992) Classification of Interlingual Subtitling. The obtained results depicted that except dislocation and transcription, all Gottlieb’s strategies were applicable. The results also showed that the film’s genre plays an influential role in translators’ decisions. As these films were warmly welcomed by the target audiences, the frequent translation strategies will be useful and practical for the future of audiovisual translation industry.
۳۸۴۴.

بررسی ویژگی های نحوی جایگاه میانی جمله در زبان آلمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 53-71

کلیدواژه‌ها: زبان آلمانی نحو ترتیب سازه ساخت اطلاع کاربردشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۴۲۴
زبان آلمانی در جمله های پایه ردۀ فعل مفعول و در جمله های پیرو ردۀ مفعول فعل دارد. علاوه بر این ویژگی، در زبان آلمانی ترتیب آزاد واژگانی را مشاهده می کنیم. نقش های دستوری نظیر فاعل، مفعول و قید جایگاه معینی در جمله ندارند؛ بلکه می توانند پیش از فعل صرف شده، در جایگاه میان فعل صرف شده و مصدر و همچنین پس از مصدر قرار گیرند. موضوع مقالۀ پیش رو، نحوۀ چینش سازه ها در جایگاه میانی جمله، بر اساس قواعد ساخت اطلاع و دیگر فاکتورهای دخیل در این ارتباط نظیر معرفگی، جان داری و ضمیرگذاری است. اهمیت پرداختن به این موضوع از این روست که در جایگاه میانی جمله محدودیتی برای تعداد سازه ها وجود ندارد. در این مقاله با استناد به قواعد ساخت اطلاع و معرفی دیگر فاکتورهای دخیل در چینش سازه ها در جایگاه میانی جمله، نشان می دهیم که علاوه بر آزادی نسبی در ترتیب قرارگرفتن اجزای نقش دار جمله، فاکتور های معناشناختی و کاربردشناختی نیز در ترتیب واژگان جمله مؤثر هستند. Informationsstruktur
۳۸۴۵.

تاثیر آموزش صریح نگاشت استعاری بر توانایی یادگیری زبان تمثیلی: نقش تسلط چیرگی مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 1267 - 1304

کلیدواژه‌ها: زبان تمثیلی چیرگی مغزی چیرگی نیمکره چپ مغز چیرگی نیمکره راست مغز نگاشت استعاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۳۰۴
هدف این مطالعه بررسی تاثیر آموزش صریح نگاشت استعاری بر روی یادگیری زبان تمثیلی توسط فراگیران دارای چیرگی نیمکره چپ و راست مغز است. تعداد نود زبان آموز انگلیسی در این مطالعه شرکت کردند. 30 نفر از آن ها در گروه کنترل قرار گرفتند و هیچگونه آموزش نگاشت استعاری دریافت نکردند. 60 نفر دیگر، پرسشنامه چیرگی مغز (دیویس، 1994) را دریافت کردند. بر اساس نتایج، فراگیران به گروه دارای چیرگی نیمکره چپ مغز و گروه دارای چیرگی نیمکره راست مغز تقسیم شدند. پس از اجرای پیش آزمون، آموزش نگاشت استعاری به مدت ده جلسه اجرا شد. سپس، برای سنجش توانایی زبان تمثیلی، از شرکت کنندگان پس آزمون به عمل آمد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که تفاوت معنا داری میان فراگیران دارای چیرگی نیم کره چپ و راست مغز در یادگیری زبان تمثلی وجود دارد بدین صورت که فراگیران دارای چیرگی سمت راست کارکرد بهتری از خودشان می دهند. یافته های این تحقیق می تواند مورد استفاده مراکز تربیت معلم، مدرسان و طراحان مطالب آموزشی قرار گیرد.
۳۸۴۶.

Genre Variation in the Introduction of Scientific Papers in Iranian and International Computer Science Journals(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Issues in Language Teaching (ILT), Vol. ۸, No. ۲, ِDecember ۲۰۱۹ 51 - 82

کلیدواژه‌ها: Genre Analysis Computer Science Research Articles Introduction

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۴۰۲
Introduction functions as a showcase in research articles (RAs). It motivates the reader to read the rest of the paper. However, writing a well-crafted introduction is a complex task, mainly when the writer generates the manuscript in another language. This study investigated the rhetorical differences/similarities employed in the introductions of RAs published in Iranian and international ISI journals in Computer Sciences (CS) using Swales (2004) CARS model. Two sets of CS RAs (30 each) were randomly selected. Frequency and non-parametric tests were used to examine the differences between the two groups of introductions. The results indicated that M 1 S 1 (Generalizing the topic), M2 1A (Indicating the gap), M3 S1 (Describing the research), M3 S4 (Methods Summary), and M 3 S 6 (Stating research advantages) were used with high frequencies. M 2 S 2 (Announcing positive justification) was absent, and the others were in low preferences. Also, the Analysis illustrated a statistically significant variation between the introductions concerning the use of M3S7 (Demarcating the Research Organization). Findings support genre-based pedagogy in scientific writing classes to make the graduate CS students aware of these rhetorical structures conventional to introductions in CS RAs.
۳۸۴۷.

مثنی و معدود در ایرانی میانه و نو

نویسنده: مترجم:
منبع: پازند سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۸ و ۵۹ 102 - 115
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۰۸
بقای برخی اشکال مثنی ایران باستان در عملکرد «معدود»، شکل خاصی از اسم که فقط بعد از اعداد استفاده می شود، به صراحت در سغدی تصدیق می شود، همانطور که در سال 1979 در مقاله ای تحت عنوان «درباره جمع و مثنی در سغدی» نشان دادم. در آن مقاله، فقط چند نکته در مورد انتقال احتمالی معدود در برخی دیگر از زبان های ایرانی مانند پشتو و اوستایی بیان کردم. در طی سال هایی که از انتشار آن می گذرد، من و دیگران متوجه شدیم که فرم هایی را که می توان به عنوان معدود توصیف کرد، می توان در خوارزمی و نیز در تعدادی از زبان های جدید ایرانی، اعم از شرقی و غربی یافت. ساخت واژه و واج شناسی تاریخی بیشتر این زبان ها کم شناخته شده است. در نتیجه، اگر کسی این شکل ها را جداگانه ببیند، دستیابی به نتیجه قطعی درباره منشأ آن دشوار است. بنابراین، هدف اصلی این مقاله، جدا از تمایل به ادای احترام به همکار عزیز و برجسته ام، جمع آوری تمام مطالب مربوطه در یکجا است تا بتوان به عنوان یک کل به آن نگاه کرد.
۳۸۴۸.

معنی شناسی و کاربردشناسی حال کامل در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 15 - 32

کلیدواژه‌ها: حال کامل زمان دستوری زبان فارسی معنی شناسی کاربردشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۵۰۷
نوشتار حاضر درصدد واکاوی ابعاد معنی شناختی و کاربردشناختی زمان حال کامل در زبان فارسی با تکیه بر نظریه دکلرک (2006 و 2015) است. ابتدا با بررسی وضعیت زمان گزاره شده در حوزه پیشاحال، وجوه معناشناختی زمان حال کامل را بیان و سپس با تحلیل رابطه میان زمان تام و گستره پیشاحال، تفاسیر کاربردشناختی این زمان را بررسی خواهیم کرد. بر این اساس، دو ساخت معنایی از زمان حال کامل (پیشاحال و شمولی) در زبان فارسی وجود دارد که دارای سه نقش کاربردشناختی (نامعین، تاکنونی و تداومی) می باشند. ساخت معناییِ پیشاحال می تواند چهار تعبیر کاربردشناختی تجربی، خبر داغ، تأخری و نتیجه ای را القا کند، اما زبان فارسی از ساختی ویژه (زمان دستوری گذشته و قیدهای زمان حال) برای بیان حال کامل متأخر بهره می برد. این ساخت حاوی نوعی تضاد اطلاعاتی میان زمان دستوری و قید زمان است که نوعی حالت بینابینی میان گذشته و حال را برجسته می سازد. از سوی دیگر ساخت معنایی حال کامل انطباقی نیز با صورت کامل افعال و همچنین با قیدهای راست چین ساخته می شود. این قیدها کل گستره پیشاحال را پوشش داده و رخداد را بر این گستره منطبق می سازند. در برخی از جملات محصول این ساخت، حضور نمود استمراری نیز مشاهده می شود و ضمناً این ساخت، حاوی تعبیر کاربردشناختیِ تاکنونی نیز می باشد، اما قادر به القای تعبیر تداومی نیست که در زبان فارسی عمدتاً با ساختی خاص (زمان دستوری حال و قیدهای تداومیِ معطوف به گذشته) بیان می شود. در این ساخت نیز تنش معنایی بین هویت زمانی قید و زمان دستوری وجود دارد.
۳۸۴۹.

نقش زیست بوم در مفهوم سازی شهادت در اشعار سلمان هراتی: پیوند دیدگاه شناختی و نقد بوم گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم مهر و آبان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 237-257

کلیدواژه‌ها: نظریه استعاره مفهومی نقد بوم گرا گفتمان شعری شهادت سلمان هراتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۶۰۲
نظریه استعاره مفهومی لیکاف و جانسون (1390) مدعی است، ارتباط محکمی میان تجربه های محیطی و مفهوم سازی های بشر وجود دارد که در زبان جلوه می کند. گفتمان ادبی و شعر نیز پیرو قواعد زبان است. از سوی دیگر، نقد بوم گرا بررسی رابطه میان انسان و طبیعت را محور مطالعات ادبی خود قرار می دهد. التقاط این دو رویکرد معنایی و ادبی، چارچوبی برای بررسی رابطه های شناختی شاعر با محیط و انعکاس آن در اثر وی است. زبان شعر متأثر از تجربیات زیست محیطی شاعر است. این مقاله تلاش می کند، تأثیر تجربیات محیطی سلمان هراتی شاعر معاصر ایرانی را روی مفهوم سازی های اجتماعی مذهبی موجود در شعر وی تحلیل کند. برای این منظور، ابتدا استعاره هایی که حوزه مقصد آن ها، مفاهیم شهادت و امامت بود، استخراج شد. سپس، بر اساس نظریه استعاره مفهومی معاصر بررسی شد که محیط زیست این شاعر و اجزای تشکیل دهنده آن چه نقشی در مفهوم سازی های موجود دارند. به عبارتی، چگونه و کدام حوزه های مبدأ از این زیست بوم استخراج شده است. نتیجه این تحلیل نشان می دهد تجربه زیستی و فرهنگی سلمان تأثیر عمده ای بر شکل گیریِ گفتمان شعری او و تعامل فضای عاطفی و شناختی شعرش دارد و شاعر از سه حوزه مفهومی مبدأ نور، گیاه و آب و مفاهیم مرتبط با آن ها برای مفهوم سازی شهادت و امامت بهره برداری کرده است. استعاره «شهادت/ شهید و امامت/ امام/ ظهور طبیعت است» کلان استعاره جاری در زیرساخت شعرهای سلمان است. ترسیم معرفت، توحید، عشق، پایداری، انتظار و دیگر مؤلفه های فرهنگ شهادت و امامت است که با کاربرد این استعاره ها در شعر وی برجسته شده اند.
۳۸۵۰.

تحلیل نوایی ساخت اضافه در چهارچوب واج شناسی نوایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 109 - 128

کلیدواژه‌ها: واج شناسی نوایی دیرکرد قله ی هجا نرخ فرکانس پایه تکیه ی دومین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۰ تعداد دانلود : ۶۸۹
در این مقاله، الگوی نوایی عناصر حاضر در حوزهاضافه و کل ساخت اضافه در چهارچوب واج شناسی نوایی بررسی شده است. در این راستا، آزمایشی تولیدی که مشتمل بر سه جمله دارای ساخت اضافه بود، انجام شد و از دوازده گویشور فارسی زبان خواسته شد تا آن جمله ها را تولید کنند. صدای این گویشوران در محیطی آکوستیک ضبط شد و سپس مورد تحلیل قرار گرفت. باید توجه داشت که هر یک از عناصر [+N] موجود در ساخت اضافه، به همراه واکه اضافه متصل به آن، منجر به ایجاد نواخت گونه ای از گروه واجی یعنی گروه واژه بست می شود (Hekmati, 2016). بر این مبنا، این پرسش مطرح شد که کل ساخت اضافه در چه سطحی از سلسله سطوح نوایی قرار خواهد گرفت. باید توجه داشت که سطح نرخ فرکانس پایه تکیه آخرین گروه واجیِ ساخت اضافه، نسبت به نرخ فرکانس پایه تکیه کلیه گروه های واژه بست حاضر در ساخت مورد اشاره پائین تر بود. این امر سبب می شود تا در مواردی که دیرکرد قله هجا، سبب حرکتِ قله فرکانس پایه هجای تکیه بر به هجای بعد از آن گردد، کل ساخت اضافه به لحاظ نوایی به سطح گروه آهنگ انتقال یابد. چنین تحلیلی قادر به تبیین علت برجستگی شنیداری هر یک از عناصر حاضر در حوزه اضافه است. چرا که هر یک از گروه های واژه بست حاضر در حوزه اضافه تکیه دومین را جذب می کنند. بنابراین، آخرین واژه حاضر در این ساخت به عنوان گروه واجی جاذب تکیه نخستین (گروه آهنگ) به شمار می رود.
۳۸۵۱.

‘Representational Repertoires’ of Neoliberal Ideologies in Interchange (Third Edition) Series(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Linguistics (IJAL) Vol. ۲۲, No. ۲, September ۲۰۱۹ 145-184

کلیدواژه‌ها: Neoliberalism ‘Representational Repertoires’ ‘Cultural Circuit’

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۵
Considering the fact that engagement with political economy is central to any fully rounded analysis of language and language-related issues in the neoliberal-stricken world today, and that applied linguistics has ignored the role of political economy (Block, Gray, & Holborow, 2012), for the first time, this study investigated the representations of neoliberal ideologies in the Interchange Third Edition Series. To this end, both quantitative and qualitative analyses were conducted based on Du Gay, Hall, Janes, Mackay, and Negus’s (1997) model of ‘Cultural Circuit’, especially their concept of ‘Representational Repertoires’. Furthermore, Kress and Van Leeuwen’s (1996) ‘visual grammar’ was used for the analysis of the artwork. The results of the quantitative analysis revealed that more than 50% of the total number of units in each of the textbooks featured neoliberal-related content. Moreover, the results of the qualitative analysis confirmed Du Gay et al.’s (1997) argument that textbooks are not only curriculum artifacts but also cultural artifacts or communicative acts which serve to make English mean in particular ways - in this case the hegemonic culture of neoliberalism. As a result, it is necessary for EFL/ESL teachers and students to collaboratively develop counter-hegemonic discourses through critical thinking and dialogic interrogations of neoliberal discourses.
۳۸۵۲.

تحلیل زبان تجریدی روزبهان با الگوی مربع نشانه شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 223-249

کلیدواژه‌ها: روزبهان زبان عرفانی زبان تجریدی مربع نشانه شناسی تقابل های دوگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۷ تعداد دانلود : ۶۵۶
روزبهان بقلی از مهم ترین چهره های تصوف در قرن ششم است که زبان عرفانیِ ویژه ای دارد. زبان نزد روزبهان اشکال متنوعی دارد. یکی از این اشکال، زبان تجریدیِ اوست. پژوهش حاضر در پی آن است با استفاده از الگوی مربع نشانه شناختی به زبان تجریدیِ روزبهان بپردازد. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش آن است که با توجه به بیان ناپذیریِ تجربۀ عرفانی، به تبیین خصایص زبان تجریدیِ روزبهان و به دست دادن بستری برای فهم تجربۀ او دست یابد. از این رو، نگارندگان پس از تبیین کلیاتی دربارۀ زبان عرفانی او، به نظریۀ بیان ناپذیری زبان عرفان می پردازند تا علت توجه عارف به رویکرد تشبیهی، تنزیهی، سلبی و ایجابی تبیین شود. سپس با تحلیل ساز و کار سلبی، ایجابی، تشبیهی و تنزیهی در زبان عارفان، بستری برای رویارویی با زبان تجریدیِ روزبهان فراهم شود. در ادامۀ الگوی مربع نشانه شناختی معرفی و وضعیت های دهگانۀ نشانه ها تحلیل و بررسی می شود. چنین مطالعه ای آشکار می سازد که زبان تجریدیِ روزبهان از میانِ سه تقابل، یعنی تباین منطقی، تضاد و استلزام، گرایش بیشتری به تباین منطقی دارد. این امر از آنجا ناشی می شود که روزبهان معمولاً از مقوله های کلان و عظیم هستی سخن می گوید که در دو قطب کاملاً متناقض قرار دارند. بنابراین، او گاه این دوگانی ها را کنار هم قرار می دهد و جمع می کند و فراواژۀ «مرکب» می سازد. گاه هر دو مقوله را سلب می کند و فراواژۀ «خنثا» می آفریند و گاه با سلب یکی و ایجاب دیگری «نماگر مثبت» می آفریند. گاهی نیز هم زمان یک مقوله را هم سلب و هم ایجاب می کند و فراواژۀ «بی نام» تولید می کند؛ اما به هر روی، از آنجا که روزبهان از ساحتی سخن می گوید که به تعبیر خودِ وی، انسان عارف گویی ناسوتی است که سرّ لاهوت را به زبان می آورد، از این رو تباین منطقی که مستلزم جمعِ ضدّین است، در زبان تجریدیِ وی بیش از همۀ تقابل ها به چشم می آید. در ضمن، فراواژه های مرکب، خنثی، بی نام و نماگر مثبت که مایه های تجریدی تجربه را افشا می کنند از فراواژه های پرکاربرد زبان تجریدی روزبهان به شمار می آیند.
۳۸۵۳.

نگرشی نقشی-رده شناختی به کارکرد ساخت های کامل در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: ساخت های کامل رویکرد نقشی رده - شناختی کارکرد زمان نمود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۴۰
ساخت های کامل ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳی، از مقوله های دستوری بحث برانگیز و دارای پیچیدگی از جنبه صوری و معنایی است. علت این پیچیدگی را باید در این ویژگی جستجو نماییم که از یک سو با گذشته و از سوی دیگر با زمان حال پیوند دارد. هم گذشته و هم کامل در پیوند با رویدادی به کار می روند که پیش از هنگام گفتار رخ داده اند، هر چند در مورد ساخت کامل، بر خلاف گذشته، نقطه زمانی ویژه ای مد نظر نیست. ساخت کامل می تواند به همه بازه زمانی رخدادی که ما از آن گفتگو می کنیم یا به هر بخشی از آن پیوند داشته باشد. افزون بر این، پیوند رویداد با نقطه ارجاع وابستگی ساخت کامل را با زمان حال نمایش می دهد که در مورد گذشته نقلی، همان زمان گفتار یا «پیوند با اکنون» است. از سوی دیگر پیوند ساخت های کامل با نمود و زمان دستوری نیز به پیچیدگی آنها می افزاید. در این تحقیق به دو نوع ساخت کامل گذشته نقلی و گذشته نقلی استمراری می پردازیم. بر این پایه، انگیزه نگارش این نوشتار فراهم آوردن تبیینی از کارکردهای گوناگون این دو ساخت در زبان فارسی امروز است به ویژه این که فراوانی کاربرد آنها نسبت به سایر ساخت ها گسترده تر است. در این نوشتار، که داده های آن بیشتر از زبان گفتاری معاصر و از محتوای سریال های تلویزیونی، فیلم های سینمایی، گفتگوهای خبری، روزنامه ها، گاهنامه ها، پیکره زبانی بیجن خان و نیز در برخی زمینه ها برای پشتیبانی از پیشنهادها، از نثر گذشته فارسی نیز فراهم آمده است، با تحلیلی نقش گرایانه از ساخت های یادشده در چهارچوب رویکرد نقشی-رده شناختی دریافتیم که بارزترین کارکردهای گذشته نقلی آگاهی های غیر مستقیم، فراکنش زمانی، کارکرد تجربی، خبر داغ، کارکرد جهانی و شگفت نمایی هستند و گواه نمایی و استمرار رویداد از مهمترین کارکردهای گذشته نقلی استمراری به شمار می رود. افزون بر این دو ساخت یاد شده هم زمان در بر دارنده مفهوم زمان و نمود هستند.
۳۸۵۴.

An Investigation of Teachers’ Perceptions of KARDS in an EFL Context(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۷, Issue ۲۸, Winter ۲۰۱۹ 135-153

کلیدواژه‌ها: KARDS Language teacher education teachers’ perception

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۳۹۴
Kumaravadivelue’s (2012) language teacher education for a global society known as KARDS has gathered little momentum in the context of Iran due to scarcity of studies on it. To fill this gap, the present research investigated Iranian EFL teachers’ perceptions of KARDS with regard to variables including teaching context, gender, and teaching experience. To this end, a KARDS questionnaire was designed, constructed, and validated by the researchers, and the results of exploratory and confirmatory factor analyses confirmed the validity of the questionnaire. Later, it was administered to 400 English teachers in Tehran. Then, 20 participants volunteered for follow-up interviews, and their verbatim interview transcripts were content analyzed. The results of descriptive statistics and MANOVA indicated that teachers’ perceptions were positive for the majority of items except theorization, observation of colleagues’ classes, and needs analysis done by outsiders, and there were significant differences in teachers’ perceptions of KARDS with regard to their teaching context, gender, and teaching experience. Also, the qualitative investigation of teachers’ perceptions confirmed the findings of the quantitative part.
۳۸۵۵.

تفاوت رفتاری فرایندهای واجی و واژ واجی در چارچوب رویکرد بهینگی: بررسی فرایند تضعیف در گویش کردی ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۶ 17-32

کلیدواژه‌ها: تضعیف واژ - واجی بهینگی متوالی کردی ایلام واکه شدگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۸۶۶
پژوهش حاضر به شیوi توصیفی-تحلیلی در چارچوب رویکرد بهینگی، فرایند تضعیف (واکه شدگی) را در گویش کردی ایلام بررسی کرده است. داده ها به صورت میدانی با ضبط گفتار روزمرّه گویشوران شهرستان ایلام گردآوری و براساس شمّ زبانی یکی از نویسندگان که خود از گویشوران کردی ایلام است، تجزیه وتحلیل شده است. بررسی داده ها نشان می دهد که فرایند واکه شدگی همخوان های g]، d و b] با طی مراحل ناسوده شدگی، حذف واکه ریشه، حذف واکه پیشوند و درنهایت تبدیل همخوان به واکه صورت می گیرد؛ همچنین واکه شدگی تنها در محیط های واژ-واجی روی می دهد و در محیط های واجی باوجود فراهم بودن شرایط، تنها مرحله نخست، یعنی ناسوده شدگی اعمال می شود؛ همچنین در نوشتار پیش رو نشان داده شده است که در تبیین فرایندهای دارای تناوبات واجی که طی چندین مرحله اعمال می شوند، انگاره بهینگی متوالی از بهینگی موازی کارآمدتر است، به این دلیل که انگاره بهینگی متوالی مراحل میانی و شیوه تحوّلات واژ-واجی کلمات را به صورت مرحله به مرحله نشان می دهد.
۳۸۵۶.

خویشتن داری بنابر آموزه بودا در متنی به زبان ختنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 41-61

کلیدواژه‌ها: زبان های ایرانی میانه شرقی ختن زبان ختنی کتاب زمبسته آئین بودا سَموَرَ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۴۶۶
کتاب زَمبَستَه منظومه ای طولانی به زبان ختنی قدیم از شاخه زبان های ایرانی میانه شرقی است. این کتاب، مجموعه ای وسیع از مفاهیم رایج آئین بودایی و جنبه های گوناگون دین بودا است. فصل دوازدهم این کتاب فصلی آموزه ایو شامل مجموعه ای از شایست ها و نشایست هاست. قطعه ای که در این گفتار برگردان آن از زبان ختنی به فارسی آمده، شامل 52 بند نخستین همین فصل است که به شرح و توصیف سَموَرَ(saṃvara= خودداری،خویشتن داری اخلاقی یا متوقف ساختن تأثیرات کَرمَه ها یا اعمال پیشین انسان) اختصاص دارد. سَموَرَ یکی از مهم ترین مراحل رسیدن به فضیلت پرهیزگاری به شمار می آید و همانند نگهبانی است که پیوسته می کوشد تا انسان را از هر آنچه که ناشایست و ناپسند است، دور دارد و او را در جهت رسیدن به نیروانه (= نجات و رستگاری) یاری رساند. در زیر ریشه شناسی واژه سَموَرَ، دیدگاه فلسفی درباره سَموَرَ، مراحل دستیابی، مراسم تعهد و شرایطی که به از دست دادن سَموَرَ می انجامد، مورد بررسی قرار گرفته است.
۳۸۵۷.

تحلیل فضا زمان در فضای متنی رمانِ دگرگونی با تأکید بر گفتمان جغرافیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم مرداد و شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 47-69

کلیدواژه‌ها: گفتمان جغرافیایی فضا-زمان فضای متنی میشل بوتور دگرگونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۴۳۰
در دوران پس از جنگ جهانی دوم، اهمیت فضا دوچندان می شود. در عصر برتری فضا بر زمان، استقلال فضا و زمان، جای خود را به پیوستار «فضا زمان» می دهد. فضا زمان، زمان را از مفهوم خطی خارج و آن را به صورت لایه لایه معرفی می کند. در این پژوهش، فضا زمان در گفتمان متن دگرگونی اثر میشل بوتور، نویسنده رمان نو فرانسه، با رویکرد نوین گفتمان جغرافیایی از دیدگاه برتراند وستفال مورد بررسی قرار گرفت. نویسنده با بهره گیری از فضای متن، تأثیر زمان بر تحول فضا را برای خواننده به تصویر کشیده است. پرسش های این پژوهش عبارت اند از: نقش زمان در تحول فضا چیست؟ فضای متنی چگونه تحول فضا زمان را در خلال نوشتار به مخاطب معرفی می کند؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که فضا در کنار زمان، پیوستار فضا زمان را به وجود آورده است و برای تحلیل فضا نمی توان عنصر زمان را به عنوان عنصر قاطع و جدایی ناپذیر فضا در نظر گرفت. اگر زمان متحرک و متغیر است پس فضا نیز متغییر و پویاست. بنابراین، این گفتمان متن است که امکان بازنمایی فضای متحول شده و چندلایه در طول زمان را فراهم می کند. هدف درک فضای بازنمایی شده در اثر ادبی و تغییرات آن در بستر زمان است تا خواننده بتواند این فضا را درک کند و آن را در ذهن خود بازنمایی کند.
۳۸۵۸.

خطاهای ترجمه دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی و راهکارهای رفع آن ها (با تکیه بر روش تجزیه و تحلیل خطا ((ETA1)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۵۳) 157-181

کلیدواژه‌ها: روش تحلیل خطا آموزش مهارت های زبانی ترجمه از عربی به فارسی و بالعکس روش های زبانشناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۵۱۲
بررسی ترجمه های زبان آموزان رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه های کشور، بیانگر وجود خطاهای تکراری در این ترجمه هاست و این امر ضرورت بررسی و علت یابی این مشکل را یادآور می شود. در این راستا، می توان از روش های زبان شناختی، از جمله روش «تحلیل خطا» که حاصل بازنگری و رفع نواقص روش «تجزیه و تحلیل مقابله ای» است، کمک گرفت. این مقاله در صدد است با رویکردی میدانی تحلیلی خطاهای دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در حیطه ترجمه عربی به فارسی و بالعکس را ارزیابی کند و از این رهگذر، بر مبنای روش تحلیل خطا، به بررسی خطاهای رایج در میان دانشجویان این رشته و علل بروز و راهکارهای خروج از آن ها بپردازد. یافته های پژوهش، ضمن تأیید کارآمدی و تأثیر مثبت توجه به معیارهای روش تحلیل خطا، بر افزایش کیفیت ترجمه زبان آموزان و تأکید بر ضرورت تشویق دانشجویان به کار با فرهنگ لغت، نشان می دهد رویکرد معنامحور به درس نحو می تواند از میزان خطاهای ترجمه زبان آموزان بکاهد.
۳۸۵۹.

بررسی و مقایسه مفهوم پردازی های سر و دل در شاهنامه، خسرو و شیرین نظامی و غزلیات شمس از دیدگاه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های ایرانی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵) 291 - 315

کلیدواژه‌ها: استعاره اندام واژه خسرو و شیرین دیدگاه شناختی شاهنامه غزلیات شمس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۲۰۳
دیدگاه شناختی، استعاره را ابزاری زبانی مفهومی می داند که انسان از آن در جهت شناخت و بیان مفاهیم پیرامون خود استفاده می کند. بر اساس این نظریه بسیاری از مفاهیم به کمک استعاره برای انسان قابل درک می شوند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با توجه به دیدگاه شناختی به مقایسه و بررسی مفهوم سازی های سر و دل در شاهنامه ، غزلیات شمس و خسرو و شیرین نظامی می پردازد. این پژوهش در پی پاسخ به دو پرسش است که شعرای مذکور در مفهوم سازی خود از کدام مفاهیم مبدأ کمک گرفته اند و در تمایز زبان شعری شان از زبان روزمره از چه ابزارهای شناختی استفاده کرده اند؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که در بیش تر استعاره ها، سر و دل با مفاهیم عینی تری چون انسان، حیوان، گیاه، ظرف و شیء مفهوم پردازی شده اند و دیگر این که شعرای مذکور هرچند تحت تأثیر سنن ادبی، زبانی و ریشه های فرهنگی گاهی از استعاره های همانندی استفاده کرده اند؛ اما هر یک با بهره گیری از سازوکارهای شناختی گسترش، الغاء، ترکیب و هم چنین با گریز از قواعد زبانی به ایجاد تصاویری بدیع پرداخته اند که همین امر سبب تمایزِ مفهوم پردازی های آن ها شده است. 
۳۸۶۰.

چندمعناییِ واژه «بیان» در قرآن کریم: نگرش چندمعنایی نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 137-158

کلیدواژه‌ها: بیان معنی شناسی شناختی شبکه معنایی چندمعنایی نظام مند قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۳ تعداد دانلود : ۵۸۸
یکی از مناقشات اصلی در بحث های زبان گذر (cross-linguistic)، بحث قابلیتِ ترجمه از زبانی به زبان دیگر است. در این پژوهش به بررسیِ ترجمه های صورت گرفته از واژه «بیان» ازسوی مترجمان و مفسران قرآن پرداخته شده است. نگاهی به این ترجمه ها و تفاسیر مؤید چندمعناییِ واژه «بیان» نزد این افراد است. هدف از انجامِ این تحقیق، تعیینِ معنای مرکزیِ واژه «بیان» در قرآن کریم است؛ زیرا اعتقادِ نگارندگان بر این است که دانستنِ معنای مرکزیِ این واژه ما را در تعیینِ ترجمه ای دقیق تر از این واژه یاری خواهد کرد. به منظورِ پاسخگویی به پرسشِ پژوهش درزمینه معنای مرکزیِ واژه «بیان»، تمامی مواردِ کاربردِ واژه «بیان» در قرآن استخراج شد و سپس واژه مذکور به عنوانِ نمونه ای از واژه های چندمعنا، در چارچوبِ چندمعناییِ نظام مندِ معرفی شده توسط تایلر و ایوانز در چارچوب معنی شناسیِ شناختی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایجِ حاصل از تحلیل داده ها مؤید این واقعیت است که واژه «بیان» در قرآن به عنوانِ اصطلاحی پوششی برای اشاره به هرگونه آشکارساختنِ مافی الضمیر به کار رفته است. نگارندگان معتقدند اگرچه این آشکارساختن می تواند ازطریقِ زبان نیز صورت پذیرد، اما با توجه به این واقعیت که انسان از طرق دیگر نیز قادر به آشکارساختنِ مافی الضمیر است، برابردانستنِ «بیان» با زبان در ترجمه این واژه (آن گونه که در برخی از ترجمه ها و تفاسیر شاهد هستیم) ترجمه دقیقی نیست و بهترین برابرنهاد برای این واژه همانا پرده برداری از مافی الضمیر است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان