درخت حوزه‌های تخصصی

با توجه به اینکه در دنیای رقابتی امروز، افزون بر عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی نیز می تواند بر کسب وکارها تأثیرگذار باشند؛ شبکه های اجتماعی به منزله یک مشخصه اجتماعی، نیرویی محرکه و پایه ای، برای انسجام اجتماعی در فعالیت کسب وکارهای اینترنتی نقش بسیار مهمی دارند. هدف این مقاله بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر پایداری کسب وکارهای اینترنتی با میانجی گری شاخص قصد کارآفرینانه است. روش این پژوهش از نظر ماهیت، توصیفی- همبستگی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل شرکت هایی است که از درگاه بانک ملت خرید و فروش اینترنتی انجام می دهند که با محاسبه فرمول کوکران، 150 شرکت با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک با ابزار پرسش نامه ارزیابی شدند. برپایه نتایج به دست آمده، پایداری کسب وکارهای اینترنتی تابعی از ابعاد اجتماعی است که نیازمند نوعی شرایط اجتماعی است. در میان شاخص های سه گانه شبکه های اجتماعی، شاخص منابع اجتماعی اطلاعات بیشترین تأثیر را بر پایداری کسب وکارهای اینترنتی دارد؛ در حالی که شاخص محتوای روابط اجتماعی بیشترین تأثیر را بر قصد کارآفرینانه دارد.

در عصر حاضر، فناوری اطلاعات راهبرد جدیدی است که تمام ابعاد سازمان ها را تحت تأثیر قرار داده است؛ به گونه ای که تصور یک سازمان بدون فناوری اطلاعات و همگام بودن با فناوری های نوین، غیرممکن به نظر می رسد. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر پذیرش نوآوری فناوری اطلاعات در سازمان های دولتی است. بدین منظور پس از بررسی، مبانی نظری شاخص های مؤثر بر پذیرش نوآوری فناوری اطلاعات شناسایی شده و در ادامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، در پنج عامل طبقه بندی شده است. همچنین با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل یابی، معادلات ساختاری ارتباط عوامل و شاخص ها بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص هایی چون مزیت نسبی و قابلیت نوآوری، امنیت و قابلیت اعتماد، فرهنگ سازمانی، حمایت مدیریت، وضعیت اقتصادی اجتماعی و همکاری و هماهنگی بین بخش های سازمان، نقش مهمی در پذیرش نوآوری فناوری اطلاعات ایفا می کنند.

امروزه با دستاوردهای جدیدی از کاربردهای فناوری اطلاعات در حوزه های مختلف زندگی روبه رو هستیم. با فشار ناشی از محیط پویا و پرتلاطم کسب و کار فعلی، سازمان ها باید شیوه های سنتی خود را تغییر دهند. از این رو، ارزیابی آمادگی الکترونیک سازمان ها به منظور استفاده از پیشرفت های اخیر فناوری اطلاعات و فرصت های آن از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی با رشد پژوهش های مختلف در زمینه آمادگی الکترونیک و مواجهه با نوعی پراکندگی اطلاعات در این حوزه، انجام پژوهش های ترکیبی که عصاره پژوهش های انجام شده در این موضوع را به شیوه نظام مند و علمی فراروی پژوهشگران قرار دهد، اهمیت فراوانی دارد. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه آمادگی الکترونیک سازمان ها در ایران و با استفاده از روش فراتحلیل و نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2) تعداد 15 پایان نامه و 6 مقاله را مورد بررسی قرار می دهد. نتیجه فراتحلیل 112 متغیر نشان می دهد که متغیرهای، نیروی انسانی، عوامل مدیریتی، زیرساخت های لازم، قابلیت های سازمانی، عوامل اقتصادی و محیطی بیشترین تأثیر را بر آمادگی الکترونیک سازمان ها در ایران داشته است. یافته ها هم چنین نشان می دهد که متغیرهای میانجی وجود دارد که نتایج تحقیقات را تحت تأثیر خود قرار می دهد.

امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات موجب تسهیل اموردر حوزه های مختلف از جمله آموزش گردیده است. با این حال، در کشور ما آن گونه که باید مورد استفاده قرار نمی گیرد. هدف این پژوهش، بررسی و شناسایی موانع موجود در سیستم های آموزشی مدارس هوشمند و ارائه راهکار برای رفع آن ها می باشد. در این تحقیق از روش تحقیق کیفی و برای جمع آوری دادها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش دبیرستان های هوشمند ناحیه2 شهر بندرعباس می باشد. نمونه گیری تا حد اشباع نظری داده ها ادامه یافت به طوریکه با تعداد 20 نفر از مدیران و دبیران دبیرستان ها مصاحبه به عمل آمد. جهت تجزیه و تحلیل دادها، بعد از چندین بار مرور و تحلیل متن های مصاحبه و وارد نمودن آن ها به نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA به استخراج مفاهیم و مقوله ها و درک جملات مهم و فرموله کردن معانی جملات پرداخته شد و جملات مهم و مرتبط کدبندی گردیدند. نتایج نشان داد که شش دسته مانع مهم وجود دارد که عبارتند از: 1 موانعی که به دبیران مربوط می شود، 2 موانعی که به دانش آموزان مربوط می شود، 3 موانع اقتصادی، 4 موانع فرهنگی، 5 موانع اداری و اجرایی و 6 موانع فنی.در این میان موانع اقتصادی با اهمیت ترین و پرتکرارترین موانعی بودند که از سوی مصاحبه شونده ها مطرح شد. موانع مربوط به دبیران، موانع فرهنگی و به ترتیب موانع اداری اجرایی و موانع فنی و در نهایت موانعی که مربوط به دانش آموزانمی شود در رتبه های بعد از لحاظ اهمیت قرار گرفتند و در انتهای تحقیق برای هر کدام از موانع مطرح شده از سوی دبیران راهکارهایی جهت کمرنگ تر کردن و در نهایت رفع آن ها ارائه شد.

این مقاله به منظور بررسی تفاوت های مدیریت دانش در هر یک از فرایندهای کسب وکار، طبقه بندیِ مناسبی ارائه می کند. در این طبقه بندی، فرایندهای کسب وکار به چهار دسته فرایندهای جریان کارگرا، اطلاعات گرا، تصمیم گرا و مشارکت گرا تقسیم می شوند. سپس در مورد ویژگی ها و مهم ترین موانع مدیریت دانش آنها بحث می شود. مطالعه ی ادبیات به شکل گیری گزاره های احتمالی در مورد مهم ترین موانع مدیریت دانش، در هر یک از چهار نوع فرایند منجر شد. گزاره های احتمالی از طریق انجام دو مطالعه ی موردی در یک فرایند جریان کارگرا و یک فرایند تصمیم گرا بررسی و فرضیه های پیشنهادی ارائه شده است. یافته های این پژوهش، به مدیران کمک خواهد کرد که در پیاده سازی نوآوری های مدیریت دانش، دیدگاه فرایندی داشته باشند و با توجه به نوع فرایندهای منتخب برای پیاده سازی مدیریت دانش، نسبت به رفع مهم ترین موانع مربوطه اقدام کنند. نتایج این پژوهش، بررسی و بهبود گزاره های احتمالی مربوط به فرایندهای اطلاعات گرا و مشارکت گرا و همچنین آزمون فرضیه های مطرح شده درباره ی مهم ترین موانع مدیریت دانش در چهار نوع فرایند کسب وکار، نقطه ی آغازی برای ادامه پژوهش های آتی است.

عرضه و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، از مهم ترین عواملِ تقاضای فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای اهداف کلان اقتصادی کشور است. در همین رابطه در این پژوهش سطح توسعه یافتگی استان ها از دید برخورداری از سرویس ها و زیرساخت های ICT و تقاضای ICT در میان خانوارهای استان های کشور بررسی شده است. برای تعیین سطح توسعه یافتگی استان ها در بخش ICT، از شاخص بین المللی IDI شامل سه زیرگروه مجزای دسترسی، استفاده و سطح مهارت در ICT استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که با افزایش بُعد خانوار، تقاضا برای ICT افزایش خواهد یافت. همچنین خانوارها از عادات مصرفی سال قبل خود پیروی می کنند. در ارزیابی سطح توسعه یافتگی استان ها از دید امکانات ICT بر تقاضای ICT، زیرگروه مهارت و دانش کاربران، بیشترین تأثیر را در افزایش هزینه های خانوار بر ICT داشت، بنابراین سرمایه گذاری در سطح دانش و مهارت کاربران، استفاده از امکانات و زیرساخت های ICT را افزایش می دهد. همچنین زیرگروه دسترسی که شامل سرمایه گذاری در زیرساخت های ICT و تسهیل در دسترسی به امکانات آن است، سبب رشد بیشتر در تقاضای ICT خواهد شد.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر رفتار شهروندی سازمان بر موفقیت نظام برنامه ریزی منابع سازمان می باشد. برنامه ریزی منابع سازمان به مثابه یک نظام نرم افزاری در حوزه کسب وکار است که از طریق ارائه یک راه حل یکپارچه و جامع، سازمان را قادر به استفاده موثر و کارآمد از منابع خود شامل مواد، نیروی انسانی، سرمایه و اطلاعات می سازد. پژوهش ها نشان داده است بسیاری از این نظام ها در مراحل پیاده سازی و گسترش در عمل با شکست مواجه می شوند که دلایل عمده آن ها مشکلات رفتاری کاربران تشخیص داده شده است. در این میان، رفتار شهروندی سازمان به عنوان یکی از مفاهیم جدید مدیریت رفتارسازمانی که بر رفتارهای فرانقشی کارکنان و مدیران تاکید می ورزند، در عملکرد فرایندهای سازمانی نقشی تعیین کننده ایفا می کند. در پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر رفتار شهروندی از نظر ابعاد سه گانه رفتارهای کمکی ، فضیلت مدنی و روحیه جوانمردی بر موفقیت نظام ERP از روش پیمایشی استفاده شد. به همین منظور پرسشنامه ای تنظیم و در میان کاربران این نظام ها در چندین شرکت که این نظام در آن ها پیاده سازی شده بود توزیع گردید. از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی استفاده شد و 244 پاسخنامه جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که بین این ابعاد و موفقیت نظام ERP رابطه مثبتی وجود دارد، اما تاثیر غیرمستقیم رفتارهای کمکی بعنوان یکی از ابعاد این رفتار از طریق دلواپسی نسبت به استفاده از رایانه بر موفقیت ERP مورد پذیرش قرارنگرفت.

تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر افزایش تراکنش های مالی در زمینه های مختلف، نشان از تحولات مثبت این صنعت در ایران دارد. اما آیا صنعت فاوا توانسته است در اقتصاد سرمایه ای کشور نیز مؤثر باشد؟ این مهم زمانی رخ می دهد که صنعت فاوا در بازارهای سرمایه عملکرد مناسبی داشته باشد. در این پژوهش، صنعت فاوا در بورس تهران زیر ذره بین قرار گرفت تا عملکرد آن در اقتصاد سرمایه ای کشور بررسی شود. بدین منظور داده ها و اسناد مرتبط با سودآوری شرکت های فعال در این صنعت طی بازه ای شش ساله مورد بررسی قرار گرفت. درمجموع هشت شرکت با ماهیت فاوا و نیز 68 شرکت دیگر، در 17 صنعت انتخاب شد. برای پی بردن به کارایی اطلاعاتی از آزمون گردش ها، برای تحلیل روند از رگرسیون خطی و برای ارزیابی مقایسه ای از روش تاپسیس استفاده شد. نتایج نشان داد که صنعت فاوا در بورس تهران، کارایی اطلاعاتی در سطح ضعیف ندارد. همچنین روند رو به افولی داشته است و درنهایت در مقایسه با دیگر صنایع، عملکرد نامناسبی داشته است؛ نتیجه ای که به طور کامل مغایر با سایر کشورهای جهان است و نشان می دهد که وضع فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور نیاز به تأمل اساسی دارد.

پژوهش حاضر با استفاده از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی به مطالعه نقش کشورهای جهان در تولیدات علمی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی طی سال های 1963 تا 2012 میلادی می پردازد. جامعه پژوهش از تعداد 58757 مقاله تشکیل شده که در دوره زمانی 50 ساله مورد بررسی در 83 مجله این حوزه به چاپ رسیده و در پایگاه وب علوم نمایه شده اند. در این پژوهش نحوه تکامل و پیکربندی شبکه هم تألیفی کشورها با استفاده از شاخص های کلان تحلیل شبکه های اجتماعی مانند چگالی، اتصال، ضریب خوشه بندی، میانگین فاصله، قطر شبکه، مولفه ها و خوشه های تشکیل دهنده شبکه بررسی شده است. از سوی دیگر عملکرد کشورهای برتر جهان بر اساس شاخص های مختلف علم سنجی مانند تعداد تولیدات، تعداد استنادها و خوداستنادی، میانگین استناد، ضریب هیرش، درصد مقالات استناد شده، تعداد مقالات پراستناد، شاخص فعالیت، شاخص کیفیت نسبی و همچنین شاخص های خرد تحلیل شبکه های اجتماعی مانند درجه، بینیت، نزدیکی و تعداد کشورهای همکار مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین از نرم افزارهای یو.سی.آی.نت و وی.او.اس.ویوور جهت ترسیم و تحلیل شبکه هم تألیفی کشورها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که شبکه هم تألیفی کشورهای جهان در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی از تعداد 151 گره و 11538 پیوند تشکیل شده است. این شبکه از ویژگی شبکه های مستقل از مقیاس و جهان کوچک برخوردار بوده و نظریه شش درجه جدایی نیز در این شبکه صادق است. شبکه هم تألیفی مورد بررسی از 15 مولفه تشکیل شده که مولفه اصلی آن 90 درصد از کل گره های شبکه را شامل می شود. تحلیل خوشه ای شبکه نیز نشان می دهد که شبکه هم تألیفی کشورها در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی از 39 خوشه متفاوت تشکیل شده که در این میان خوشه های یازدهم و نهم با حضور کشورهای امریکا و انگلستان از بیشترین میزان چگالی برخوردارند. نهایتا عملکرد پنجاه کشور برتر از جمله ایران با استفاده از شاخص های مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر تصویر جامعی از فعالیت کشورهای جهان در نیم قرن تولید علم حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی فراهم می آورد

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و پدیدار شدن مدل های جدیدکسب وکار، افزایش سطح رقابت و تغییر خواسته ها و انتظارات مشتریان، استفاده ازکانال های توزیع چندگانه، روزبه روز در حال گسترش و اهمیت روزافزون است. استفاده ازکانال های توزیع چندگانه برخلاف داشتن مزایای متعدد، چالش هایی از قبیل بروز تضاد و تعارض، تخصیص محصول، سواری مجانی برخی اعضا و غیره را به دنبال دارد؛ هماهنگی و انسجام این کانال ها با کارآیی بالا و رفع این چالش ها مستلزم قابلیت هایی است تا عرضه کنندگان به هنگام تصمیم گیری مجهز به تاکتیک های مختلف بوده، ضمن داشتن گزینه های مختلف بتوانند به دستاوردهای گوناگون دسترسی داشته باشند. هدف اصلی پژوهش، بررسی نقش ارتباطات در هماهنگی کانال های توزیع از نظر عرضه کننده در کانال های توزیع چندگانه است. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از، نقش ارتباطات در هماهنگی کانال های توزیع چندگانه و تأثیرآن بر عملکرد عرضه کنندگان. این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است و جامعه ی آماری آن شامل عرضه کنندگان محصولات و قطعات الکترونیکی در تهران است. از این جامعه ی آماری، تعداد 175 نفر از مدیران بازاریابی و فروش که در امر تصمیم گیری درباره ی کانال های توزیع مسئولیت و مشارکت دارند، نمونه ی آماری این پژوهش انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته های مطالعه حاکی از این است که عواملی مانند استراتژی ارتباطی، کیفیت اطلاعات، تسهیم اطلاعات و توانمندی اطلاعات بر عملکرد مالی و غیرمالی تأثیر مثبت داشته، عملکرد غیرمالی نیز بر عملکرد مالی اثر مثبتی دارد.

برون سپاری پروژه های فناوری اطلاعات دارای مزیت هایی مانند: کاهش هزینه ها، بهبود کیفیت سرویس دهی، ایجاد سودهای رقابتی و... است. عدم توجه به ریسک ها در هنگام برون سپاری این پروژه ها، باعث تحقق نیافتن منافع پیش بینی شده و در نتیجه شکست پروژه می شود. با توجه به روند رو به گسترش استفاده از برون سپاری پروژه های فناوری اطلاعات در ایران، هدف از انجام این پژوهش شناسایی ریسک های برون سپاری پروژه های فناوری اطلاعات و سپس الویت بندی آنها با استفاده از دیدگاه خبرگان طراحی سیستم های اطلاعاتی است. بدین منظور با مرور مقاله های کلیدی، لیست جامعی از دوازده فاکتور ریسک شناسایی شد. برای الویت بندی آنها ساختار فرآیند تجزیه وتحلیل شبکه ای فازی (F-ANP) تهیه و فاکتورهای ریسک در آن قرار گرفت. سپس با استفاده از پرسشنامه ، نقطه نظر سیزده خبره در این زمینه گردآوری شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد، فاکتور "تأمین-کننده" و زیرفاکتور "فقدان مهارت تأمین کننده در عملیات فناوری اطلاعات" دارای مهم ترین الویت در موفقیت و شکست برون سپاری پروژه های فناوری اطلاعات از دیدگاه خبرگان طراحی سیستم های اطلاعاتی محسوب می شوند.

دستیابی به اهداف یادگیری الکترونیکی یکی از چالش هایی است که بسیاری از دانشگاه ها همانند دانشگاه تهران با آن مواجه است. از آنجا که مدرس در فضای الکترونیکی با ارائه شیوه های خلاقانه امور یادگیری را تسهیل و مدیریت می کند، تقویت این شیوه ها یکی از راه های دستیابی به اهداف آن است. اما یکی از عواملی که بر انتخاب این شیوه ها اثر می گذارد درک مدرسان نسبت به نقش خود در این حوزه نوین است و اهمیت درک نقش، تأثیری است که بر خروجی فرآیند یاددهی- یادگیری دارد. براساس گزارش مرکز آموزش های الکترونیکی دانشگاه تهران در سال 89، با توجه به میزان موفقیت فارغ التحصیلان،تنها 53/2 درصد اساتید درک درستی از نقش خود داشته، منطبق با این نظام، فعالیت کرده اند و سایرین با همان نگرش سنتیِ معلم محور، به تدریس مشغول بوده اند. با توجه به این مسئله، هدف پژوهش حاضر "شناسایی ذهنیت مدرسان الکترونیکی دانشگاه تهران در نقش یاددهنده" است. در این راستا ابتدا تالار گفتمان درباره ی شیوه های عملکرد مدرسین الکترونیکی بررسی سپس نمونه ی معرفی از این گفتمان ها که نمایان گر نحوه ی تدریس الکترونیکی در دانشگاه تهران است، انتخاب و با استفاده از روش کیو، عبارات تالار گفتمان تحلیل و چهار الگوی ذهنی آشکار و نامگذاری می شود: انتقال دهنده دانش، مشارکت کننده، وساطت کننده و طراح محتوا. الگوی ذهنی انتقال دهنده دانش به دلیل آنکه تعداد بیشتری از مشارکت کنندگان روی آن دارای بار عاملی بودند و جایگاه مشارکت کنندگان نمایندهِ این الگوی ذهنی در مطالعه کیو مهم تلقی می شد، نسبت به سایر الگوها غالب است.

در سیستم های مدیریت ارتباط با مشتریان، اهمیت و عملکرد ویژگی های خدمت بسیار حائز اهمیت است. تحلیل اهمیتعملکرد ابزار مؤثری برای اولویت بندی ویژگی های خدمت بر پایه نیاز ها و انتظارهای مشتریان و همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف سازمان در بازار است. در این پژوهش با هدف افزایش اعتبار و کاربرد نتایج به دست آمده از تحلیل اهمیت-عملکرد، ابتدا مشتریان بر پایه ویژگی های جمعیت شناختی و همچنین ادراک شان از عملکرد ویژگی های خدمت بخش بندی می شوند سپس برای هر بخش به صورت جداگانه ماتریس اهمیت- عملکرد ارائه می شود. برای بخش بندی مشتریان از نقشه های خودسازمانده و برای محاسبه ی اهمیت ویژگی ها در هر بخش از شبکه ی عصبی پیشخور چندلایه استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، مشترکان تلفن همراه در استان یزد را می توان در سه بخش دسته بندی کرد. ماتریس اهمیت- عملکرد ویژگی های خدمت مختص هر یک از این بخش ها نیز شناسایی شده، بر پایه نتایج، پیشنهادهایی به شرکت های ارائه کننده خدمات تلفن همراه ارائه شده است.