علی جعفری

«برنامه های مناسبتی» با وسعت و گونه گونی امروزینش، از اختصاصات تلویزیون پساانقلابی است. یکی از تغییراتی که به تبع انقلاب اسلامی در رادیوتلویزیون ملی ایجاد شد، توجه به هم گرایی آن با زمینه های فرهنگی و تاریخی و مذهبی جامعه بود. شاخه ای از این هم گرایی در «تقویم محوری» جداول پخش تجلی یافت که استمرار آن به شکل گیری تدریجی برنامه های تلویزیونی متمایزی انجامید که بعدها به «مناسبتی» موسوم شد. تلفیق منحصربه فرد دو تقویم شمسی و قمری در تقویم رسمی کشور در کنار چگالی مناسبتی بالای مذهب تشیع، دو زمینه حداکثری بودگی تقویم رسمی ایران هستند. مناسبتی ها اما در رادیوتلویزیون پساانقلابی همچنان مهمان ناخوانده تلقی می شوند. کیفیتِ نازل و وضعیتِ معمولاً یکنواخت آن ها خصوصا در ماه محرم، برند این گونه را عملاً از رونق انداخته است. با این حال برخی سریال های ویژه مثل شب دهم و مختارنامه زمینه نوعی بازگشت به مناسبتی ها و بازسازی آن ها را فراهم می آورد. مناسبتی ها در بخش مطالعاتی هم چندان مورد توجه نبوده اند. مقاله پیشِ رو گزارشی از اولین مطالعات جدی در حوزه «مناسبت پژوهی تلویزیونی» است که برنامه های مناسبتی «شبکه یک سیما» در ماه محرم سال 1433 هجری قمری برابر با 1393 هجری شمسی را مورد بررسی قرار داده است. باز زمانی مطالعه (جامعه تحقیق) پخش شکه اول سیما را از ده روز پیش از آغاز ماه محرم تا پنج روز پس از روز عاشورا (مجموعاً 25 روز) شامل می شود. در این مطالعه از مبدأ نظری «ارتباطات آیینی» و به کمک رهیافت «مردم نگاری» و در ادامه با استفاده از روش «مقایسه دایمی داده ها»، فرایند ورود و خروج آیینی تلویزیون ایران به مناسبت «حزن مذهبی» ثبت و تحلیل می شود. در میان روش های کیفی، مردم نگاری روشی است که قابلیّت انعطاف برای ثبت تغییرات مناسبتی اَبَرمتنی تصویری در حد 25 روز از پخش یک شبکه تلویزیونی را دارد. بدین ترتیب که با بازبینی چندباره برنامه های روزانه شبکه اول سیما، روند تدریجی تغییرات مناسبتی فضا و نشانه ها در پخش تلویزیونی به تفکیک هریک از برنامه ها و به ترتیب پخش آن ها ثبت و توصیف شد. حاصل اجرای این فرایند تولید قریب به 200 صفحه داده توصیفی بود. این داده ها پس از دسته بندی اولیّه(category system)، با استفاده از روش مقایسه دایمی (constant comparative technique) در چند مرحله فراوری شد و نهایتاً روندهای آیینی سازی تلویزیونی حزن تحت عناوینی استعاری صورت بندی شد. مؤلفه های «حزن تلویزیونی» در شبکه اول سیما در بازه زمانی این مطالعه عبارتند از: «تباکی» حداکثری ، «بُکاء» حداقلی؛ حماسه زدایی (حزن مجلس ترحیمی)؛ انفکاک بین رمزگان های شور و شعور؛ آغاز باشکوه و پایان برهوت؛ تقابل عزاداری تک و تنهایی در گوشه استودیو با عزاداری دسته جمعی در وسط خیابان، پرداخت به «عزاداری» بیش از پرداخت به «عزا»؛ بازنمایی «تاریخمند» و «نقطه جوشی» از رسانه های سنتی..

در شرایط اجتماعی اقتصادی کنونی یکی از مسائل چالش برانگیز برای زوجین که گاهی منجر به بروز اختلافاتی عمیق مابین آنها می شود، مسئله داشتن یا نداشتن فرزند و قید شروط پیرامون آن در عقد نکاح است. بیان تعاریف متعدد و متفاوت از نکاح، فقد اجماع و اتفاق نظر نسبت به مقتضای این عقد و سفارش های مکرر شارع به استیلاد و تکثیر نسل در نصوص دینی موجب شده است تا عده ای استیلاد را علت اصلی و هدف غایی شارع از جعل نکاح دانند و درنتیجه، اشتراط عدم آن را ضمن عقد نکاح، خلاف مقتضای ذات عقد تلقی کنند. در پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شده است که وضعیت شرط عدم استیلاد در نکاح از جهت صحت یا باطل و مبطل عقد بودن به دلیل مخالفت با مقتضای عقد نکاح چیست. پس از بررسی دیدگاه ها و ادله موجود و براساس قول مشهور فقهای متقدم امامیه به جواز عزل و اعتبار شرط عدم وطی و تصریح فقها به اینکه زن می تواند حتی بدون اجازه شوهر، درصورتی که به حقوق زناشویی لطمه وارد نشود و برای خود او نیز ضرر بسیار نداشته باشد، وسایل پیشگیری از بارداری موقت را به کار بندد. صحت نکاح افراد عقیم و سالمند و زنان یائسه که توانایی باروری ندارند، روشن می کند که شرط عدم استیلاد شرطی خلاف مقتضای ذات عقد نکاح نیست و استیلاد تنها یکی از آثار نکاح است، نه هدف منحصربه فرد آن.

برتری دادن برخی گروه های انسانی به دلیل اتصاف به ویژگی های غیر اکتسابی یا اکتسابی و فاقد أصالت، باوری است که منشأ بسیاری از بی عدالتی ها در تاریخ حیات اجتماعی بشر بوده است. قرآن کریم به عنوان عالی ترین منبع معرفتی، الگویی از جامعه پردازی را ارائه نموده که در آن ارزش های وراثتی و نژادی به کلی ملغی و با ارائه ی راهبردهای متناسب اخلاقی در مقام بیان ویژگی های نظام اجتماعی متعادل و متکامل برآمده است. بررسی ها دراین باره، حاکی از این مدعاست که مجموعه راهبردهای قرآن کریم دراین خصوص، حداقل بر سه رویکرد «تنذیری»، «تبدیلی» و «تثبیتی» استوار است. رویکردهای مزبور که به صورت تحلیلی توصیفی و با روش کتابخانه ای در قلمرو علوم قرآنی تشریح گردیده اند، ضمن این که تمهید تئوریک جامعی برای ارتقای نظام حقوق شهروندی در جمهوری اسلامی ایران محسوب می شوند، می توانند چارچوب های مفهومی مناسبی جهت تکوین و تکامل هنجارهای عادلانه و ضد تبعیض قومی و نژادی در نظام بین المللی حقوق بشر ارائه نمایند.

سرزمین ایلام صاحب فرهنگ و تمدنی اصیل و تاریخی چند هزار ساله است. آثار و تپه های باستانی و حتی زبان و واژه های موجود حکایت از مردمی ایرانی الاصل با فراز و نشیب های فراوان دارد . با این حال متأسفانه تاکنون چه در زمینه باستان شناسی و چه در زمینه های تاریخی، فرهنگی و حتی اقتصادی تحقیقات و پژوهش هایی در خور درباره این منطقه صورت نگرفته است و همین امر باعث قلت منابع و مآخذ گردیده و از طرف دیگر به نوعی گمنامی این منطقه را در پی داشته است . مقاله حاضر به طور بسیار مختصر و موجز گوشه ای از تاریخ چند هزارساله ایلام را به تحریر در آورده است، در واقع همانطوری که از عنوان مقاله پیداست ما در پی آن هستیم که با نگاهی گذرا تحولات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مذهبی استان ایلام را در دوره ساسانیان باروش توصیفی –تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای مورد بررسی قرار دهیم.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه پردازش هیجانی، کمک طلبی و اهداف پیشرفت در دانش آموزان با اضطراب امتحان بالا و پایین انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع علّی-مقایسه ای بود. تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوّم شهر اردبیل در سال تحصیلی 94-1393 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای 160 دانش آموز (80 نفر در هر گروه) انتخاب شده و به پرسشنامه پردازشگر باکر و همکاران، پرسشنامه کمک طلبی ریان و پنتریچ، پرسشنامه اهداف پیشرفت میگلی و همکاران و پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین دانش آموزان با اضطراب امتحان بالا و پایین از نظر پردازش هیجانی، کمک طلبی و اهداف پیشرفت تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>P). بدین صورت که در مقایسه با دانش آموزان با اضطراب امتحان پایین، میانگین نمره های پردازش هیجانی، پذیرش کمک طلبی، اهداف تبحری و اهداف عملکرد-رویکرد دانش آموزان با اضطراب امتحان بالا به طور معناداری کمتر (01/0>P) و میانگین نمره های اجتناب از کمک طلبی و اهداف عملکرد-اجتناب شان به طور معناداری بیشتر (01/0>P) بود؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که پردازش هیجانی، کمک طلبی و اهداف پیشرفت از جمله متغیرهای مورد توجه در دانش آموزان با اضطراب امتحان بالا بوده و نیازمند برنامه هایی برای آموزشِ مدیریت صحیح این متغیرها می باشند.

در روایات فراوانی، از واژه «لعن» استفاده شده است. اندیشمندان فقه و اصول در دلالت این واژه بر حرمت بر سه باورند: اشتراک معنوی لعن میان حرمت و کراهت، تفصیل میان إخبار از لعن و انشای لعن و ظهور لعن در حرمت. در مقاله حاضر، دیدگاه اشتراک معنوی و دیدگاه تفصیل مورد مناقشه قرار میگیرد و با توجه به معنای لغوی لعن، موارد استعمال آن در قرآن و روایات و اینکه روایات مشتمل بر لعن در کلمات فقها به عنوان دلایل حرمت ذکر شدهاند دیدگاه سوم پذیرفته شده است. به طور کلی، با بررسی آثار متقدمان آشکار میشود که ظهور لعن در حرمت نزد آنان از مسلّمات بوده و در موارد زیادی با استناد به روایات لعن، فتوا به حرمت دادهاند و تشکیک در دلالت لعن بر حرمت معمولاً در آثار متأخران، پس از شیخ انصاری آغاز شده است.

این تحقیق به ارائه الگوی برداشت بازار از کیفیت حسابرسی میپردازد.  برداشت از کیفیت حسابرسی و کیفیت واقعی حسابرسی دو مفهوم متفاوت هستند برداشت از کیفیت حسابرسی بر  پایه ادراک و استنباط کاربران ازصورتهای مالی بنا شده است، درحالیکه کیفیت واقعی حسابرسی  اشاره بر توانایی حسابرس در شناسایی و گزارش تحریفات عمده حسابداری دارد. روش تحقیق حاضر ،توصیفی از نوع پیمایشی و در دسته تحقیقات کاربردی-توسعه ای است.  جامعه آماری تحقیق ، اساتید حسابداری،  حسابداران رسمی، حسابرسان ومدیران مؤسسات  حسابرسی، مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. نمونه آماری تحقیق، تعداد 217 نفر میباشند که بصورت تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق -ساخته است که با روشهای تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ، روایی و پایایی آنها مورد تایید قرار گرفت.  برای بررسی حذف یا تایید گزارههای پرسشنامه در دو مرحله از آزمون دو جملهای ، وبرای شناسایی عوامل موثر بر برداشت بازار از کیفیت حسابرسی از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد.  نتایج تحقیق نشان دادکه 4 عامل؛ فرایند حسابرسی، افراد حرفه ای،  ویژگیهای ساختاری شرکت و نتایج گزارشگری حسابرسی با 36 شاخص موثر بر برداشت بازار از کیفیت حسابرسی،  تاثیر دارند. رتبه بندی شاخصهای 36 گانه نیز بر اساس روش تاپسیس ارائه شد.