فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۶۴۱ تا ۱٬۶۶۰ مورد از کل ۷٬۷۶۶ مورد.
قرآن و خاورشناسان
اراده الهی و اسباب مادی
بررسی آرای تـاریخی دکتـر محمد عبـدالرحمـن و بن عباس معتوق در ارتباط با آل بویه، شیعه و عباسیان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
فرامانروایان آل بویه به عنوان دولتی شیعی و برخوردار از سنت های سیاسی و میراث فرهنگی ایرانی، صمیمانه به پیشرفت علم و تمدن اسلامی خدمت کردند. صبغه ایرانی و رنگ مذهبی شیعه آنان، خاصه تسامح و تساهل ایشان که ناشی از تفکر عقلانی شیعه است، دو جرم بزرگ و گناه نابخشودنی از نظر نویسندگان کتاب های خیانات الشیعه و اثرها فی هزائم الامه الاسلامیه و حیاه العلمیه فی العراق خلال العصر البویهی، است. با آنکه عهد آل بویه را دوران شکوفایی علمی و عصر طلایی توصیف کرده اند، ولی آثار مزبور، ضمن نفی نقش خاندان حکومتگر بویه در ایجاد نشاط علمی، عظمت حیات علمی در این روزگار را نتیجه روند طبیعی خلافت عباسی به حساب آورده اند و تسلط آنان را بر بغداد و خلافت اسلامی و مذاهب اهل سنت، خطر بزرگ دانسته اند و تلاش آنان در گسترش فرهنگ و آموزه های شیعی را خیانت به تاریخ اسلامی و دلیل نابودی عقیده، فکر و میراث امت اسلامی گفته اند. در این مقاله، برخی آرای تاریخی درباره آل بویه و شیعه در ارتباط با خلافت عباسی، مذاهب اهل سنت و اوضاع علمی و فرهنگی این دوره با محوریت آثار فوق، مورد نقد و تحلیل تاریخی قرار گرفته است.
مدیریت تعارض در سیره ی عملی حضرت علی( ع ) از منظر نهج البلاغه
حوزه‌های تخصصی:
با توجه به خلائی که در جوامع اسلامی نسبت به بهره گیری ازمطالب، اصول و رهنمودهای مدیریتی نهج البلاغه، بالاخص در زمینه مدیریت تعارض وجود دارد؛ مقاله، به بررسی عوامل زمینه ساز و سبک مدیریت تعارض در سیره ی عملی حضرت علی(ع)، در رویارویی با فتنه ها و کارشکنی ها و یا بطور کلی تعارضات اجتماعی منفی پرداخته است. تعارضات اجتماعی منفی که ماهیتی مخرب و فرساینده دارند، معمولاً درغالب مسائلی بروز میکنند که نظم و وحدت جامعه را به خطر می اندازند. از دیدگاه نهج البلاغه عوامل مختلفی زمینه ساز بروز اینگونه تعارضات می باشند که میتواند ناشی از عوامل فردی، میان گروهی، اجتماعی، مدیریتی و یا تلفیقی از آن ها باشد .سبک مدیریت تعارض حضرت علی(ع) در مقابله با تعارضات منفی اجتماعی دارای سه شیوه ی کلی میباشد که شامل مدیریت ذهنی تعارض، مدیریت نرم تعارض و مدیریت سخت تعارض است و هرکدام در جایگاه خود و در مقابله با تعارضات یاد شده دارای نقشی بسیار موثر، قابل اهمیت و ارزشمند می باشند.
سیره عملی بزرگان دین
حوزه‌های تخصصی:
بررسی آثار تمدن ایرانی ـ شیعی در منطقه ارمنستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
از حکومت صفویه در ارمنستان تا امضای قرارداد ترکمانچای نزدیک به سیصد سال طول کشید. در طول این سه سده، ایران اسلامی که خود به تشیع گرویده بود، آثاری از تمدن خود را در آن منطقه به جای گذارد. وجه مشترک همه سلسله هایی که در این دوره به حکومت رسیدند، قدرت معنوی آموزه های تئوریک و عملی مذهب تشیع بود که در بستر فرهنگ متعالی ایرانی به خوبی رشد کرده بود.
متاسفانه بسیاری از آن آثار در اثر ناملایمات طبیعی روزگار و عناد و بی مهری کمونیسم از بین رفته است؛ تاریخ نگاری درستی نیز صورت نگرفته است و اطلاعات دقیق و جامعی در دست نیست.
آنچه نویسندگان بیشتر بدان پرداخته اند، تعاملات اقتصادی دوران شاه عباس دوم با ارامنه جلفا و برخی تاثیرات ادبی بر زبان ارمنی است. نگارنده تلاش کرده است با تمام محدودیت ها، از خلال منابع پراکنده، تصویری از آثار تمدن مربوط به آن دوران، به ویژه آثار فرهنگی ـ سیاسی را ارائه نماید.
تشیع در بیهق زمینه های سیاسی- اقتصادی (سده های 3-7ق)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بیهق از نخستین خاستگاه های مذهب تشیع در ایران است که پیش از هجوم مغولان به تشیع اشتهار یافته بود. در پژوهش های مربوط به تاریخ تشیع در ایران، به زمینه ها و اسباب گسترش این مذهب در منطقه مذکور توجه لازم به عمل نیامده است؛ مقاله حاضر به بررسی علل رواج تشیع در بیهق اختصاص دارد یافته های این پژوهش نشان می دهد که رواج تشیع در بیهق افزون بر جاذبه های عقیدتی این مذهب، حاصل کارکرد عوامل و کنش نیروهای مختلفی بود که در میان آنها سیاست حاکمان خراسان و شرایط سیاسی- اقتصادی بیهق نقشی محوری داشت.
سبک شناسی کتاب «مختصر تاریخ دمشق»(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
شهرت ابن منظور، به تألیف لغت نامه بزرگ لسان العرب است. ولی وی تنها در ادبیات متوقّف نشده است بلکه در علوم گوناگون آن روز، نظیر رجال و حدیث نیز تلاش های سترگی را به منصه ظهور رسانده است. ابن منظور، در نگارش هایش دو شیوه به ظاهر مخالف را در پی گرفته است: نخست، تلخیص یا کوتاه نگاری کتاب های جامع، و دوم، جامع نگاری.
آن چه پیش روی شماست، بررسی شیوه تلخیص وی از کتاب تاریخ دمشق است.
نویسنده مختصر تاریخ دمشق، در تلخیص کتاب مفصّل ابن عساکر، چنان هنرنمایی کرده است که این اثر را در شمار بهترین نگارش های حدیثی ـ رجالی قرار داده است.
به نظر می رسد بررسی شیوه های کوتاه نگاری دانشیان بزرگی چون ابن منظور، می تواند در چگونگی تلخیص آثار حدیثی در عصر حاضر یاری رسان باشد.
نقش مذهب تشیع در روابط سیاسی قطب شاهیان و صفویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
چندی پس از انقراض حکومت قراقویونلوها، یکی از شاهزادگان قراقویونلو به نام قلی به دکن رفت و وارد دستگاه حکومتی بهمنیان شد و پس از طی مدارج رشد و ترقی در آنجا از طرف بهمنیان به حکومت گلکنده منصوب شد و در سال 918ق، اعلام استقلال کرد. او بلافاصله به تبعیت از شاه اسماعیل صفوی مذهب شیعه را در قلمرو خود رسمیت بخشید و نام حکام صفوی را در خطبه، بر نام خود مقدم ساخت. حکومت قطب شاهیان در طول نزدیک به دو قرن حکومت در گلکنده و حیدرآباد، پیوسته با صفویان روابط دوستانه ای داشت. عواملی چون اشتراک مذهبی، قرابت قومی، فرهنگی و همچنین وجود دشمنی مشترک، چون گورکانیان، این روابط را مستحکم تر می کرد که از میان دلایل فوق، مذهب تشیع نقش مهم تری در تحکیم و تداوم این روابط داشت و پیوسته سفرا بین دو حکومت در رفت و آمد بودند. با حمله اورنگ زیب به قطب شاهیان و اجبار آنها به ذکر نام حکام گورکانی در خطبه، همچنین ضعف نسبی حکومت صفویان در این زمان، روابط حسنه این دو حکومت بسیار کمرنگ شد.
علی(ع) از فتنه می گوید
بازخوانی رسمیت یافتن تشیع در ایرانِ عهد اولجایتو(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در اواسط دوره حکومت اولجایتو (حک703-716ق) که در نتیجه مجادلات مذهبی دو گروه عمده اهل سنت، حنفی و شافعی ها، مغولان ایران در آستانه رویگردانی از اسلام و مسلمانی بودند، تشیع نقش تاریخی مهمی بر عهده گرفت و با گرویدن اولجایتو به مذهب تشیع (709ق)، از تجدید آیین ها و سنن مغولی در ایران ممانعت شد. حضور فعال و مؤثر تشیع در عرصه مذهبی ایران در این برهه از زمان، علاوه بر اینکه به نفع اسلام و مسلمانان تمام شد، این فرصت را برای شیعیان فراهم آورد تا جامعه ایران را بیش از پیش با عقاید مذهبی خود آشنا سازند. اگرچه رسمیت تشیع پس از اولجایتو استمرار نیافت، اما تاثیر بسیاری در تحولات مذهبی ایران در ادوار بعد برجای گذاشت که برایند آن، رسمیت و تثبیت تشیع در عهد صفوی بود.