درخت حوزه‌های تخصصی

علوم انسانی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی علوم انسانی بومی سازی علوم انسانی تعامل علوم انسانی با حوزه فرهنگ چشم انداز آینده روش شناسی علوم انسانی و طبیعی علوم انسانی در کشورهای منطقه و جهان غرب علوم انسانی و مفاهیم مرتبط نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۶۸۱ تا ۱٬۷۰۰ مورد از کل ۲٬۸۸۶ مورد.
۱۶۸۱.

بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی، انگیزش پیشرفت و سبک های یادگیری در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۷ بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۵ 145 - 158

کلیدواژه‌ها: ویژگی های شخصیتی انگیزش پیشرفت سبک های یادگیری دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۱
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی، انگیزش پیشرفت و سبک های یادگیری بوده و طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 440 دانشجوی دانشگاه کاشان است که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای مورد نظر از آزمون شخصیتی نئو (NEO)، پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمانز (AMQ) و پرسشنامه سبک های یادگیری (LSI) استفاده شد. از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون نیز به منظور تحلیل داده ها استفاده شد. از یافته های پژوهش حاضر این بود که بین ویژگی های شخصیتی، انگیزش پیشرفت و سبک های یادگیری رابطه وجود دارد؛ به این صورت که مفهوم سازی انتزاعی با روان رنجوری رابطه منفی، و با برون گرایی و گشودگی رابطه مثبت دارد. همچنین تجربه عینی و مشاهده تأملی با روان رنجوری رابطه مثبت دارند. آزمایشگری فعال با توافق پذیری رابطه منفی و با وظیفه مداری رابطه مثبت دارد و انگیزش پیشرفت تنها با مفهوم سازی انتزاعی رابطه معنی دار دارد. از دیگر یافته های پژوهش حاضر این بود که ویژگی های شخصیتی، پیش بینی کننده شیوه های یادگیری هستند، اما انگیزش پیشرفت، پیش بینی کننده شیوه های یادگیری نیست.
۱۶۸۲.

دلالت های رویکرد قابلیت های انسانی در آموزش عالی: روش فرا ترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 55 - 76

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی دانشگاه رویکرد قابلیت ها رویکرد قابلیت و آموزش عالی فراترکیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۶۸
آموزش عالی به مثابه یکی از کانون های پیشرفت جامعه و زمینه ساز پیشرفت در سایر حوزه ها مورد توجه قرار گرفته، و بنابراین کیفیت این نهاد و میزان دستیابی به اهداف آن از اهمیت بالایی برخوردار است. این مهم، با توجه به تغییر پارادایم های توسعه از توسعه اقتصادی به توسعه انسانی بیش از پیش خود را نشان می دهد چرا که در توسعه انسانی نیز، انسان، محور و هدف توسعه است و رویکردی که بر آن تأکید می کند تحت عنوان رویکرد قابلیت ها معرفی می شود. رویکرد قابلیت ها رویکردی کامل تر، کل نگرتر و متحول کننده تر نسبت به رویکرهای پیشین به آموزش مانند رویکرد سرمایه انسانی و حقوق در طراحی برنامه آموزشیِ آموزش عالی ارائه می دهد زیرا با نیازهای زمینه ای از پیش تعیین شده محدود نشده است. با نگاهی به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر بر دلالت های رویکرد قابلیت های انسانی در آموزش عالی تمرکز می کند. در روش شناسی پژوهش، از رویکرد فراترکیب بهره گرفته شده است. بدین منظور با جستجو در 16 پایگاه علمی معتبر، 1945 مقاله اولیه در فاصله زمانی 1979 تا 2022 و 1358 تا 1402 شناسایی و 12 مقاله مرتبط انتخاب شد و مورد بررسی و کدگذاری قرار گرفت. فراترکیب مطالعات پیشین نشان می دهد دلالت های رویکرد قابلیت ها در آموزش عالی را می توان ذیل چهار مقوله قابلیت های زمینه ای، قابلیت های رفتاری، قابلیت های آموزشی و قابلیت های اقتصادی-رفاهی دسته بندی کرد. مقولات فرعی (قابلیت ها) شناسایی شده نیز شامل 20 مفهوم هستند.
۱۶۸۳.

بررسی الزامات حاکم بر تأمین امنیت داده های کاربران توسط پلتفرم های ارائه دهنده خدمات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 83 - 98

کلیدواژه‌ها: داده شخصی داده حساس رمزگذاری حق حذف حریم خصوصی مرکز ملی فضای مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۸۶
تأمین امنیت داده های کاربران از دسترسی غیرمجاز یکی از چالش های اساسی در حفاظت از اطلاعات است. در اغلب خط مشی های حریم خصوصی پلتفرم های ارائه دهنده خدمات، اعلام شده که پروتکل، سرور و لایه های امنیتی پلتفرم و روش های مناسب مدیریت داده ها، تلاش حداکثری برای امنیت داده ها خواهند کرد؛ با این حال، سازوکار و معیاری جهت اتخاذ تدابیر امنیتی شناسایی نشده است. در قوانین لازم الاجرا تنها قانون تجارت الکترونیک است که مقررات کلی در این حوزه مقرر کرده است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در بستر حقوق ایران صورت گرفته و درصدد بررسی الزامات حاکم بر امنیت داده کاربران است. نتیجه پژوهش نشان می دهد پردازشگران داده باید ضمن مسئول بودن در برابر امنیت داده، با در نظر گرفتن نوع داده، هزینه های اجرا و ماهیت، قلمرو، موضوع و اهداف پردازش و همچنین خطرات متنوع و آثار آن بر حقوق افراد، معیارهای فنی و سازمانی متناسبی را برای تضمین سطح مناسبی از امنیت در نظر بگیرند. بررسی دوره ای و ارزیابی و تنظیم گزارش از وضعیت سطح حفاظت از داده های مصرف کنندگان در پلتفرم ها و نیز ارائه شریان نظارتی برای مرکز ملی فضای مجازی از الزامات حفاظت از داده است. کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی کلیه ارائه دهندگان خدمات را مکلف کرده که از طریق اصلاح سیاست های حریم خصوصی خود، داده هایی که منجر به شناسایی هویت کاربران می شوند را طی دو ماه رمزنگاری کرده و «حق حذف» اطلاعات را برای کاربران شناسایی کنند. نتیجه آن که با توجه به نواقص دستورالعمل، از جمله کلی گویی، عدم شناسایی بستر ویژه جبران خسارت، و ابهام و سکوت مفاد دستورالعمل در برخی موارد و نیز اتکای ضمانت اجرا به مسئولیت مدنی و کیفری، تصویب قانون حفاظت از داده های افراد در کنار تشویق نظام خودتنظیم گری پلتفرم ها، از جمله راهکارهای عملی به نظر می رسند.
۱۶۸۴.

بررسی عوامل شکل گیری قلدری سازمانی در دانشگاه: تجربه زیسته استادیاران جوان دانشگاه گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۶۵-۴۴

کلیدواژه‌ها: قلدری سازمانی تبعیض سازمانی استادیاران جوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
هدف: دانشگاه به عنوان نهادی برآمده از بطن اجتماع و دانشگاهیان به عنوان قشر متفکّر آن، نقشی کلیدی در تحولات اجتماعی دارد. با این حال در دانشگاه ها، عواملی وجود دارد که دانشگاه را از دستیابی به هدف اصلی خود دور کرده و منجر به بروز پدیده های مخرب روانشناختی همچون قلدری سازمانی شده است. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف پاسخ به این پرسش که تجارب استادیاران جوان از قلدری سازمانی در دانشگاه چگونه است و چه عواملی منجر به شکل گیری آن در محیط دانشگاهی می شود، نوشته شده است. روش شناسی: روش پژوهش حاضر، کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری است. جامعه پژوهش را کلیه استادیاران جوان عضو هیأت علمی دانشگاه گیلان در سال 1401 تشکیل می دهند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، هدفمند و گلوله برفی بود و پس از مصاحبه با 16 مرد و 8 زن، داده ها به اشباع نظری رسیدند. ابزار این پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده ها به روش چند مرحله ای موستاکاس تحلیل شد. یافته ها: از تجزیه و تحلیل داده ها 5 مضمون اصلی مربوط به تجربه زیسته استادیاران جوان از قلدری سازمانی و 5 مضمون اصلی مربوط به عوامل قلدری سازمانی شامل عوامل فردی و عوامل سازمانی به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بسیاری از استادیاران جوان در سال های ابتدایی خدمت خود به علت داشتن سابقه کمتر و عدم ثبات وضعیت استخدامی خود در گروه یک نوع قلدری عمودی از بالا به پایین را تجربه کرده اند که معمولاً شامل مورد تهدید واقع شدن، محرومیت از امکانات و بهره کشی پژوهشی و اداری بوده است. همچنین وجود عدم شفافیت در برخی از قوانین و آیین نامه ها، ضعف نظام اداری حاکم در دانشگاه و تبعیض در ارائه خدمات و امکانات به عده ای از اساتید، از عمده ترین دلایل شکل گیری قلدری در دانشگاه بوده است.
۱۶۸۵.

روش های ترسیمی (آنالما) برای تعیین جهت قبله در زیج یمینی و مقایسه آن ها با روش های موجود در آثار حبش حاسب و ابوریحان بیرونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ علم دوره ۲۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 31 - 50

کلیدواژه‌ها: آنالما ابو ریحان بیرونی حبش حاسب زیج یمینی قبله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۷۷
یکی از مهم ترین موضوعات در نجوم دوره اسلامی قبله و قبله یابی بوده است. با توجه به اهمیت این موضوع دانشمندان این دوره با توصیف های هندسی و تعریف های ریاضی، روش های مختلف ریاضی، مثلثاتی و ترسیمی برای تعیین تقریبی یا دقیق جهت قبله عرضه کردند. در بیشتر زیج های دوره اسلامی نیز به این موضوع پرداخته شده است. زیج ها آثار کاربردی نجوم دوره اسلامی هستند که عمدتاً شامل جدول های نجومی و توضیحاتی در باره روش استفاده از آن ها می شوند. به طور معمول در کنار مطالب نجومی زیج ها، چندین روش برای تعیین جهت قبله عرضه می شد، یکی از رایج ترین آن ها، روشی مثلثاتی منسوب به روش زیج ها است. از دقیق ترین روش های تعیین جهت قبله، روش آنالما است. به آن دسته از روش های هندسه توصیفی که در آن مسأله سه بعدیِ سطح کره روی صفحه ترسیم و حل می شوند «آنالما» می گویند. منجمان دوره اسلامی با تعیین زاویه انحراف قبله محلی روی کره زمین و سپس کره آسمان و تسطیح آن روی دایره، آنالما هایی به منظور یافتن جهت قبله عرضه کردند که در برخی از زیج ها نیز به آن پرداخته شده است. در زیج یمینی، دومین زیج فارسی شناخته شده از لحاظ قدمت، در کنار روش های معمول زیج ها برای تعیین قبله، دو آنالما هم آمده است. این مقاله پس از بررسی و ترسیم آنالماهای زیج یمینی، به مقایسه آن ها با آنالماهای موجود در آثار حبش حاسب و ابوریحان بیرونی می پردازد.
۱۶۸۶.

بررسی وضعیت گرایش به تفکر انتقادی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۹ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۴ 171 - 189

کلیدواژه‌ها: گرایش به تفکر انتقادی عملکرد تحصیلی کارشناسی ارشد دانشگاه یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف مقاله حاضر، بررسی وضعیت گرایش به تفکر انتقادی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده های علوم انسانی، زبان و ادبیات و فنی- مهندسی دانشگاه یزد است. نمونه تحقیق شامل 280 نفر از دانشجویان دختر و پسر از سه دانشکده بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس عاملی و همبستگی پیرسون، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بیشتر دانشجویان کارشناسی ارشد به تفکر انتقادی گرایش متوسط دارند و میان گرایش به تفکر انتقادی و عملکرد تحصیلی دانشجویان همبستگی مثبت و معنادار اما ضعیف وجود دارد. میزان گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان دانشکده علوم انسانی به طور معناداری بیشتر از دانشجویان دانشکده فنی- مهندسی بود. همچنین میان دانشجویان دختر و پسر در گرایش به تفکر انتقادی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتایج این پژوهش، لزوم بررسی راهکارهای تقویت تفکر انتقادی در دانشجویان دانشکده های مختلف به ویژه بررسی عوامل تأثیرگذار بر تدریس و ارزشیابی را گوشزد می کند.
۱۶۸۷.

رشد اخلاقی از دیدگاه نهج البلاغه با مدّ نظر قرار دادن نظریه کلبرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۰ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۶۸) 419 - 432

کلیدواژه‌ها: اخلاق رشد اخلاقی نظریه کولبرگ نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۷
هدف: موضوع اخلاق و رشد اخلاقی جایگاه ویژه ای در فرهنگ اسلامی دارد و مورد توجه خاص امام علی(ع) بوده است. از سوی دیگر، نظریه پردازان مختلفی هر یک بنابر زمینه ایدئولوژیکی و فرهنگی خود در این زمینه نظریه پردازی کرده اند و اکثر آنها نتوانسته اند از زندگی عرفی انسان فراتر رفته، بنیانهای روحانی و انگیزشی در اخلاق را که ریشه در فطرت الهی آدمی دارد، مورد توجه قرار دهند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نظریه رشد اخلاقی کولبرگ با رویکرد نهج البلاغه است. روش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با تمرکز بر رویکرد تحلیل محتوا و از جهت هدف، کاربردی است. یافته ها: مراحل یک و دو و سه نظریه کولبرگ در متون نهج البلاغه دیده نشد و مفاهیم قضاوت اخلاقی در نهج البلاغه شامل مراحل چهار و پنج و شش بودند. نتیجه گیری: تحلیلها نشان داد که امام علی(ع) در موقعیتهای اجتماعی و آنجا که برای عموم مردم صحبت می کردند و مسائلی همچون یاری انسانها را متذکر می شدند، از ادبیات مرحله چهار استفاده می کردند؛ اما در موقعیتهایی که به تبیین رابطه خود با پروردگار یا بیان اشتیاق خود به شهادت یا بیان نگرش خود به اجرای عدالت و ... می رسند، از ادبیات مرحله پنج و شش استفاده می کنند
۱۶۸۸.

تحلیل محتوای کیفی آیات قرآن در رابطه با طاغوت و استلزامات تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۸۸) 828 - 815

کلیدواژه‌ها: تربیت قرآنی تربیت ولایی طاغوت تحلیل محتوای کیفی باردن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۸۲
هدف: طاغوت یکی از مفاهیم اصلی در تربیت قرآنی است که کفر نسبت به آن، بر ایمان به خدا مقدّم شده است. از این رو در این پژوهش، با هدف مشخص ساختن مفهوم طاغوت در قرآن و چگونگی موضع گیری انسان در رابطه با آن، آیات قرآن بررسی شدند. روش: در این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی باردن، ابتدا شبکه مفهومی طاغوت بیان شده و متناسب با آن، آیاتی به عنوان واحدهای تحلیل مشخص شدند. سپس این آیات در سه مقوله بُعد هستی شناسی طاغوت، بُعد انسان شناسی طاغوت و بُعد ارزش شناسی طاغوت، تقسیم بندی و تحلیل شدند. یافته ها: بر خلاف اینکه در فرهنگ عامه، طاغوت به عنوان مفهومی جامعه شناختی مطرح می شود؛ قرآن طاغوت را از نگاه هستی شناسی، انسان شناسی، ارزش شناسی و جامعه شناسی مورد بحث قرار می دهد. نتیجه گیری: منشأ طغیان، نفس و خواسته های نفسانی است که خود را در آنچه دارد، بی نیاز از خدا پندارد و در نتیجه این استغنا، سرکشی کرده و حدود الهی را زیر پا بگذارد. ولایت طاغوت در مقابل ولایت الهی قرار دارد و می تواند پیروان خود را از نور به تاریکی سوق دهد و موجبات گمراهی آنان را فراهم آورد. از این رو، لازم است در تربیت قرآنی ابتدا نسبت انسان با طاغوت، در قالب کفر به آن مشخص شود.
۱۶۸۹.

بررسی تطبیقی تعریف انسان در مکتب اسلام از دیدگاه شهید مطهری و مکتب اگزیستانسیالیسم بر مبنای اندیشه ژان پل سارتر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۹۲) 557 - 578

کلیدواژه‌ها: مطهری سارتر تعریف انسان انسان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۱۹
هدف: هدف این نوشتار، تحلیل و مقایسه تعریف انسان از دیدگاه ژان پل سارتر و استاد مطهری بود. روش: اطلاعات این پژوهشِ بنیادی به روش کتابخانه ای گردآوری و به شیوه توصیفی- تحلیلی پردازش شده است. یافته ها: ژان پل سارتر ضمن مخالفت با تعریف سنّتی از انسان، با نگرشی متمایز به هستیِ انسان نسبت به موجودات دیگر، با بنیان نهادن اصل تقدّم وجود بر ماهیت، طبیعت کلّی و ازلی برای انسان را نفی و آن را موجودی «در حال شدن» معرّفی کرده است. استاد مطهری انسان را موجودی دو بعدی و واجد سرشت و فطرت الهی تعریف کرده که قانون خلقت در پرتو آزادی و اختیار، قلم ترسیم سرنوشت را به دست خودِ او داده است. موجودی بالقوّه که حضیض حیوانیت و تعالی انسانیت، دو سوی ماهیت بالفعل او را تشکیل داده و دسترسی به هر یک، مرهون تصمیماتی است که فرد در زندگی خویش اتخاذ می کند. نتیجه: در اثنای تحلیل دو رویکرد، محرز شد که با وجود اشتراکات بین دو دیدگاه، همچون: تعریف انسان به شدن و تکیه بر عمل و تأکید بر اصل سازندگی، وجوه تمایزی همچون: نفی طبیعت مشترک بشری، نفی واجب الوجود و... نیز مشهود است. تعریف اگزیستانسیالیسمی سارتر شاید نوعی تعالی در بر داشته باشد، اما به اومانیسم می انجامد؛ در حالی که آنچه استاد مطهری با تکیه بر آموزه های وحیانی ارائه کرده، به طریق اعتدال نزدیک تر و از افراط و تفریط در امان است. از این رو، مشخص شد آنچه از عقلِ متّصل به وحی برخاسته است، ارجح و در بر دارنده تمام جنبه های انسانی و به طریق سعادت نزدیک تر است.
۱۶۹۰.

نقش ادراک از بومی بودن برنامه درسی بر رضایت مندی از رشته تحصیلی در دانشجویان (مورد مطالعه: دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه بیرجند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۱۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۳ 49 - 67

کلیدواژه‌ها: رضایت از رشته تحصیلی بومی سازی ادراک از بومی بودن برنامه درسی دانشجویان علوم تربیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۶
هدف از اجرای این پژوهش، بررسی رابطه ادراک از بومی بودن برنامه درسی و رضایت از رشته تحصیلی بود. این مطالعه، پژوهشی توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری، دانشجویان رشته علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه بیرجند به تعداد 350 نفر بود. بر اساس فرمول کوکران، 180 نفر به شیوه خوشه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه رضایت از تحصیل و پرسشنامه ادراک از بومی بودن برنامه درسی استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین بومی بودن برنامه درسی و رضایت از رشته تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد. در پیش بینی رضایت از رشته تحصیلی بر اساس ادراک از بومی بودن برنامه درسی، یافته ها نشان داد که فقط مؤلفه برنامه درسی مرتبط با جامعه، پیش بینی کننده رضایت از رشته تحصیلی است و سایر مؤلفه ها ازلحاظ آماری، نقش معنی داری در تبیین متغیر ملاک نداشتند (01/0p<). همچنین ادراک دانشجویان از برنامه درسی در سطح متوسطی قرار داشت.
۱۶۹۱.

چیستی و حجیت عقل در استنباط احکام شرعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۹۵) 257 - 275

کلیدواژه‌ها: عقل حجیت دلیل عقل کاشفیت استنباط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۲۱۳
هدف : این پژوهش با هدف تبیین چیستی عقل و نیز اثبات حجیت دلیل عقلی و قلمرو آن در اصول فقه شیعه انجام شد.  روش :  برای دستیابی به هدف پژوهش، با استفاده از روش کتابخانه ای، نرم افزارهای علمی و اسناد نوشتاری، به پردازش و تحلیل داده ها و گزاره ها با شیوه توصیفی - تحلیلی و استدلالی پرداخته شد. یافته ها: این پژوهش جایگاه عقل در استخراج احکام شرعی را چونان مصباح شریعت در مقابل دو دیدگاه مفتاح و میزان دانست و حجیت عقل در این حوزه را با تکیه بر آیات قرآن و روایات میسر کرد و قلمرو حجیت عقل را در احکام عملی آشکار ساخت.   نتیجه گیری : عقل گوهری قدسی است که خداوند نزد انسان به ودیعه نهاد و منبعی مستقل و مصباح و کاشف شریعت و در عرض کتاب و سنت در استنباط احکام شرعی است و حجیت عقل تکیه بر آیات و روایات متضافر دارد و قلمرو حجیت حکم عقل در استنباط احکام شرعی، حسن و قبح عقلی در احکام مستقله و غیر مستقله است و نیز ملازمات و تنقیح مناط یا الغاء خصوصیت و ادراک برخی مصالح و مفاسد در قلمرو حجیت احکام عقل گنجانده شد.
۱۶۹۲.

طراحی چارچوب دانشگاه استعداد ربا در نظام آموزش عالی: رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۴۳-۱۹

کلیدواژه‌ها: استعدادربایی آموزش عالی اعضای هیئت علمی فراترکیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۲۰۱
هدف: اصلی این پژوهش، طراحی چارچوب دانشگاه استعداد ربا در نظام آموزش عالی است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی، در زمره پژوهش های با رویکرد سنتز پژوهی و از نوع فراترکیب کیفی است. این روش، یک موقعیت سه جانبه از تحلیل داده ها، نظریه ها و روش شناسی پژوهش هاست و بسیار فراتر از خلاصه سازی یافته های پژوهشی و درواقع ترکیب و تفسیر یکپارچه ی یافته های حاصل از مطالعات کیفی است به گونه ای که تصویری کلی از وقایع، مفاهیم و پدیده ها ایجاد کند و با استفاده از روش هفت مرحله ای ساندلوسکی و باروسو انجام شده است. یافته ها: تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت پذیرفت. مضامین شناسایی شده مجدداً در جلسه بحث گروهی متمرکز با استفاده از شبکه اجتماعی مجازی موردبررسی قرار گرفتند تا درنهایت روی مقولات استخراج شده توافق حاصل گردید. تمام عوامل استخراج شده از پژوهش ها به عنوان مضمون در نظر گرفته شد که این مضامین بر اساس مفاهیم مرتبط با مفهوم دانشگاه استعداد ربا در 41 مضمون پایه و 9 مضمون سازمان دهنده طبقه بندی شدند. نتیجه گیری و پیشنهاد ها: بر اساس یافته های پژوهش می توان به ویژگی های خاصی از دانشگاه های استعداد ربا پی برد که آنان را برای اعضای هیئت علمی و دانشجویان با استعداد جذاب و خواستنی می نماید. این ویژگی ها فراتر از ویژگی های ساختاری و تجهیزاتی و مالی آنان که شاید بتوان در اکثر دانشگاه های مادر و جامع یافت، بر ویژگی هایی تأکید دارد که شاید در اکثر دانشگاه ها به فراموشی سپرده شده است. این دانشگاه های استعدادربا، برای اعضای هیئت علمی و دانشجویان با استعداد، آرامش فکری و روحی، احساس بهزیستی سازمانی و رضایت قلبی و درونی را به ارمغان می آورند و بنابراین می توانند ورای اندازه و محل جغرافیایی یک دانشگاه، آن را تبدیل به یک دانشگاه استعداد ربا نماید. نوآوری و اصالت: شاید بتوان گفت که پژوهش های انجام شده در حوزه ارزیابی درونی و بیرونی و مدیریت استعداد در آموزش عالی در ایران و خارج از کشور، بیشتر بر شیوه ها و تکنیک ها و راهبردهایی متمرکز شده اند که برای جذب و نگهداری اعضای هیئت علمی و دانشجویان با استعداد لازم است، اما پژوهش حاضر حرکت از نقش محوری دانشگاه ها در یافتن و جذب و نگهداشت اعضای هیئت علمی و دانشجویان با استعداد با در نظر گرفتن امتیازات و یا جوایز خاص، به تمرکز بر ویژگی های جذاب دانشگاه ها رسیده است که باعث می شود دانشجویان و اعضای هیئت علمی با استعداد بدون امتیازدهی خاصی برای رسیدن به این دانشگاه ها با هم رقابت نمایند.
۱۶۹۳.

الزامات راهبردی ناجای آینده در افق تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 84 - 59

کلیدواژه‌ها: الزامات راهبردی تمدن نوین اسلامی ناجای آینده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۳۰
بازسازی تمدن اسلامی همواره یکی از مسائل مهم مورد توجه متفکران مسلمان بوده است و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نیز که در عصر تحول دانش بشری و جهانی شدن، تحولی نو و جدید مبتنی بر بنیان های متعالی و ارزشی ایجاد نموده و ارزش های متعالی و انسانی را به بشر عرضه کرد بستر مناسبی برای حرکت به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی را فراهم نموده است. امروزه، بعد از گذشت چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی، سازوکارهای رسیدن به این جایگاه بزرگ و نحوه ساخت بنای رفیع آن به شدت مورد توجه قرار گرفته است. تا پیش از انقلاب اسلامی، دو گفتمان لیبرالیسم و سوسیالیسم همچون بنیان های نظری و تجربی برای دیگر جوامع عمل می کردند اما انقلاب اسلامی، ضمن معرفی و ابداع جریان سوم، مناسبات معرفتی را در عرصه نظری متحول نمود. گفتمان انقلاب اسلامی به پشتوانه مبانی نظری برخاسته از تعالیم الهی، می تواند در عرصه های مختلف اجتماعی به ارائه الگو از خرده نظاماتی مانند سیاست، اقتصاد، امنیت، تعلیم و تربیت (آموزش) و خانواده بپردازد؛ در این میان، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از پایه ها و زیرمجموعه های انقلاب اسلامی می تواند تأثیر بسزایی در تحقق تمدن نوین اسلامی ایفا کند. بدین منظور، پژوهش حاضر با هدف شناسایی الزامات راهبردی ناجای آینده در افق تمدن نوین اسلامی به رشته تحریر درآمده است. برای استخراج مولفه های اولیه از دو روش مطالعه کتابخانه ای گسترده و فن دلفی با استفاده از 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و طراحان راهبردی استفاده شد که انتخاب خبرگان  به روش  نمونه گیری گلوله برفی انجام پذیرفت.  ضریب هماهنگی کندال 83/0 به دست آمد که نشان دهنده اتفاق نظر بسیارقوی بین پنل خبرگان است. برای ارزیابی مولفه ها از نرم افزار لیزرل استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، 30 مولفه به عنوان الزامات راهبردی ناجای آینده در افق تمدن نوین اسلامی شناسایی شدند.
۱۶۹۴.

انسان به مثابه روش در اندیشه آنتونی گیدنز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۱۷ 1 - 17

کلیدواژه‌ها: گیدنز انسان علوم اجتماعی انسان مدرن مدرنیته متأخر بدن و هویت روش شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۱۴
انسان به عنوان امر ایدئال و انسان به عنوان موجودی که در وضعیت فعلی هر جامعه ای در حال گذران زندگی است، دو حیثیت قابل بحث در علوم انسانی و اجتماعی هستند. این تفکیک اولیه از این دو حیث از انسان می تواند ما را در مواجهه با هویتی تحت عنوان علوم اجتماعی و علوم انسانی بیشتر آشنا کند. افکاری که انبوهی از نظریه ها و اصطلاحات و واژگان را در اقتصاد، جامعه شناسی و دیگر رشته های علوم تولید کرده اند. آنتونی گیدنز از جمله اندیشمندانی است که این دو حیثیت را در مطالعات اجتماعی خود در نظر گرفته و ازاین رو مطالعه آثار او می تواند به ما نشان دهد که چگونه میان شناخت روش شناختی انسان با شناخت انسانی که واقع شده است تمایز بنهیم. او انسان را در مرحله اول براساس اقتضائات نظری مدرنیته متأخر صورت بندی مفهومی می کند و در مرحله ای دیگر این صورت بندی را برای مطالعه انسان در دوره اخیر مدرن به کار می گیرد. انسانی که شخصیت او در بدن خلاصه می شود و بنابراین، مدیریت بدن به منزله امری به عنوان عاملیت انسانی تلقی می شود؛ جایی که اخلاق و دین به عنوان امور هویت بخش، جای خود را از دست داده و حتی امکانی برای ورود مرگ برای شکل دهی شخصیت به عنوان واقعیت جهان انسان از چشم ها دور نگه داشته می شود تا مانعی بر سر راه خرد کردن انسان و هویت انسانی در دوره مدرن اخیر نباشد.
۱۶۹۵.

آسیب شناسی مراکز پژوهشی استان قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۶ بهار ۱۳۹۲ شماره ۲۱ 103 - 122

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی ارزیابی عملکرد مراکز پژوهشی استان قم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۹۲
طرح حاضر با هدف ارزیابی عملکرد مراکز پژوهشی استان قم در بعد فرآیندهای داخلی، نتایج کسب شده و ارائه چارچوب ادراکی مناسب در خصوص ارزیابی عملکرد این مراکز به انجام رسیده است. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. داده های پژوهش از طریق توزیع پرسشنامه های تحقیق در 7 پژوهشگاه گردآوری شده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تعیین نرخ های رشد صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از وجود نقاط قوت در شاخص های مربوط به طرح های تحقیقاتی مصوب و خاتمه یافته، مقالات منتشرشده در مجلات معتبر داخلی، کتاب های تألیفی، مشارکت اعضای هیئت علمی در راهنمایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی، برگزاری کارگاه های علمی تخصصی، گردهمایی های علمی و انتشار کتب و نشریات بوده است؛ با این حال، شاخص های مربوط به مقالات همایش های خارجی، کتاب های ترجمه شده، سخنرانی های علمی و جلسات مباحثه، و افتخارات پژوهشی در جشنواره های علمی و پژوهشی بین المللی، از وضعیت نامطلوبی برخوردار بوده است. در نهایت نیز چارچوب ادراکی مربوط به ارزیابی عملکرد این مراکز، ارائه شده است. 
۱۶۹۶.

سازمان همکاری شانگهای و دیپلماسی اقتصادی ایران در آسیای مرکزی؛ تبیینی از منظر ظرفیت ها و چالش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال ۳۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۱۳ 383 - 422

کلیدواژه‌ها: آسیای مرکزی ایران دیپلماسی اقتصادی سازمان همکاری شانگهای منطقه گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۲۳۹
تعمیق روزافزون آثار ناشی از جهانی شدن سبب شده تا کشورها کسب دستاوردهای اقتصادی را از رهگذر نگاه منطقه گرایانه و ظرفیت های ناشی از آن دنبال کنند. اهمیت اقتصادی منطقه آسیای مرکزی همچون نفت و گاز، خطوط لوله، کالاها و بازار مصرفی و صنایع مونتاژ و تأثیرگذاری سازمان همکاری شانگهای بر روندهای این منطقه سبب شده تا دیپلماسی اقتصادی ایران ناگزیر از توجه به آن باشد. پژوهش حاضر با طرح این پرسش که دیپلماسی اقتصادی ایران در آسیای مرکزی از رهگذر سازمان همکاری شانگهای با چه ظرفیت ها و چالش هایی مواجه است؟ با اتکا به روش توصیفی - تبیینی معتقد است که سازمان همکاری شانگهای فراتر از یک سازمان می تواند نقش مهمی در دیپلماسی اقتصادی ایران در منطقه آسیای مرکزی داشته باشد و این امر در گرو شناخت ظرفیت ها و تقویت آنها و واکاوی چالش ها و کاهش آثار آنهاست. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که ظرفیت هایی همچون فراگیری سازمان از حیث اعضا در منطقه، عملکرد سازمان در راستای تحقق سیاست نگاه به شرق ایران و تعریف ساختارهای نوین مبتنی بر همکاری اقتصادی در سازمان می تواند به اهداف دیپلماسی اقتصادی ایران کمک کند. در مقابل، محورهایی مانند رویکردهای امنیتی حاکم بر سازمان و ساختار غیراقتصادی، مداخلات قدرت های فرامنطقه ای و تأثیر آن بر محدودسازی کنش های غیرامنیتی سازمان و در نهایت رویکرد توأم با تردید برخی اعضا نسبت به رفتارهای بین المللی ایران مهمترین چالش های فراروی دیپلماسی اقتصادی ایران در مسیر این نهاد است.
۱۶۹۷.

اعتبار مالیاتی؛ ابزاری جذاب برای ارتقای شدت تحقیق و توسعه در کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 1 - 3

کلیدواژه‌ها: اعتبار مالیاتی شدت تحقیق و توسعه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۹۶
اعتبار مالیاتی؛ ابزاری جذاب برای ارتقای شدت تحقیق و توسعه در کشور،اعتبار مالیاتی؛ ابزاری جذاب برای ارتقای شدت تحقیق و توسعه در کشور،اعتبار مالیاتی؛ ابزاری جذاب برای ارتقای شدت تحقیق و توسعه در کشور
۱۶۹۸.

نظریه ها و شواهد تخلیه انگیزشی در مشارکت امر خیر: به سوی یک نظریه اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات وقف و امور خیریه دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 113 - 130

کلیدواژه‌ها: تخلیه انگیزشی فطرت غریزه سیاست گذاری امر خیر آموزه های اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۴
انسان ها نه صرفاً براساس منفعت طلبی صرف، بیشتر تحت تأثیر انگیزه های درونی، مانند نوع دوستی، در امر خیر مشارکت می کنند. این انگیزه ها می تواند با هم در تعارض (همراهی) قرار بگیرند و موجب تخلیه (تراکم) انگیزشی شوند. در این مقاله با استفاده از روش مطالعات تطبیقی و چندرشته ای، ابتدا انسان شناسی اقدام به امر خیر، ارائه و سپس با استفاده از تحلیل عقلی نتایج آن استخراج می شوند. بر این اساس، به کمک نظریه حرکت جوهری اشتدادی نفس ملاصدرا و نظریه فطرت شهید مطهری و نیم نگاهی به روایات و یافته های اقتصاد رفتاری، پنج مرتبه از دانی به عالی شامل غرائز نباتی، حیوانی و انسانی و فطرت انسانی و الهی در انسان پیشنهاد می شود. سعادت مراتب غریزی توسط لذت و سعادت مراتب فطری به وسیله عقل تشخیص داده می شود. طبق نظریه ملاصدرا با استکمال نفس و رسیدن به مراتب بالاتر، دادن حظ هر مرتبه درنهایت، موجب بهره بردن مراتب پایین تر و در عین حال، عدم استکمال مراتب بالاتر می شود. پدیده تخلیه انگیزشی زمانی رخ می دهد که مرتبه ای از نفس فرد تحریک شود که پایین تر از مرتبه به فعلیت رسیده وی است.
۱۶۹۹.

نقش دانشگاه در فرایند توسعه

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰ 35 - 50

کلیدواژه‌ها: دانشگاه آموزش عالی توسعه دانشگاه و توسعه ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۸۱
در این نوشتار که برگرفته شده از طرح پژوهشی با عنوان: «مبانی نظری ضرورت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی توسعه آموزش عالی در ایران: کاستی های موجود و راهبردهایی برای اصلاح آن» است، تلاش شده است تا با مروری تحلیلی بر مسیر توسعه دانشگاه، به نقش تحول آفرین دانشگاه در فرایند توسعه از منظر اقتصادی، علمی آموزشی و اجتماعی فرهنگی پرداخته شود. در بخش نخست این مقاله، ضمن اشاره به فلسفه وجودی دانشگاه، در بدو پیدایش آن، به هدف های آموزش عالی یا دانشگاه و آموزش نیروی کار، می پردازیم. در ادامه، یعنی در سده بیستم، ضمن اشاره به افزایش چشم گیر تقاضا برای دستیابی به آموزش عالی در این دوره به نقش آموزش عالی به مثابه موتور توسعه می پردازیم. در بخش پایانی،در هزاره سوم و سده بیست و یکم، ضمن بررسی فرایند جهانی شدن و پیدایش جوامع اطلاعاتی یا دانش، همچنان به نقش دانشگاه در تأثیرگذاری بر شرایط موجود پرداخته می شود. در مجموع، دستیابی به توسعه با هر روایتی، زمانی امکان پذیر است که نهادهای تولید، توزیع، ترویج و انتشار دانش بسان دانشگاه، به مثابه خرد منفصل جامعه، ضمن برخورداری از استقلال آکادمیک[1] و آزادی علمی[2] به کار ویژه[3] اصلی خود بپردازند. <br clear="all" /> 1. Academic Autonomy/Autonomie Académique 2. Academic Liberty/Liberté Académique 3. Function/fonction
۱۷۰۰.

طرح الهیات سیاسی و پرسش از سرشت سیاست در دوران مدرن؛ بررسی انتقادی کتاب رساله مفهوم امر سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۳) 123 - 146

کلیدواژه‌ها: امر سیاسی الهیات سیاسی سرشت سیاست روایت توصیفی الهیات روایت ایجابی الهیات دوستی و دشمنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۲۰۹
فهم و بررسی انتقادی فلسفه سیاسی کارل اشمیت تنها زمانی ممکن می شود که همراه آن از نسبت الهیات و سیاست پرسش کرده و مسیری را برای ورود به پروژه او باز کنیم. همین جهت در این نوشتار دنبال شده است. پس از طرح این مقدمه با اشاره به پرسش بنیادین پروژه اشمیت، یعنی چیستی مفهوم امر سیاسی و چگونگی امکان آن در دوران مدرن، رساله مفهوم امر سیاسی را با توجه به موضعی که او در همین رساله و بیشتر در رساله الهیات سیاسی اتخاذ کرده نقد نمودیم. نهایتاً در این مقاله نشان دادیم علی رغم، اثراتی که فهم الهیاتی اشمیت در درک او از مفهوم امر سیاسی داشته است، با این حال نتوانسته ارتباطی فعال با آن داشته باشد. به عبارت دیگر، دو پروژه الهیات سیاسی و مفهوم امر سیاسی نزد اشمیت همچنان دو پروژه باقی مانده اند و نتوانستند به درک یگانه ای از سیاست رهنمون شوند. الهیات، نزد اشمیت، هرچند در سرشت تاریخی سیاست حاضر باشد اما نه ضرورت و نه اثر آشکاری در فهم درونی سیاست ندارد. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان