درخت حوزه‌های تخصصی

مختار در سال 67 هجری به خون خواهی امام حسین ( ع ) قیام کرد و بعد از اخراج والی زبیریان حکومت کوفه را بدست گرفت. مختار با ادعای نیابت از محمد حنفیه و نیز با توجه به برخورداری از خصوصیات فردی از جمله هوش سیاسی، شیعه بودن توانست شرایط و احساسات عمومی جامعه را به سمت خود سوق دهد. شیعیان با تاکید بر شخصیت مذهبی مختار هدف و دیدگاهش درباره قیام را ترویج و نفوذ کاریزمایی او را در جامعه تقویت کردند. این تحقیق با طرح این سوال که شخصیت مختار چگونه بر شکل گیری و پیروزی قیام تاثیر گذاشته است ؛ بر مبنای چارچوب جامعه شناختی اقتدار ( سیادت) کاریزماتیک ماکس وبر به بررسی و تحلیل موضوع خود پرداخته است. دستاورد تحقیق حاکی از آن است که علاوه بر ویژگی های شخصیتی مختار، مهدویت، بحران، شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی که زمینه ساز ظهور رهبری کاریزماتیک در جامعه شده بود به مختار کمک کرد تا برای حل بحران سیاسی و اجتماعی شیعیان وارد صحنه سیاست شود و به عنوان رهبر کاریزماتیک شیعیان در شکل گیری و پیروزی قیام شیعیان نقش مهم ایفا کند.

سودگرایی از مهم ترین دیدگاه ها در اخلاق هنجاری است. این دیدگاه با تمام اختلاف روایت هایی که دارد، معیار ارزش رفتارها را سودمندی آنها می داند. ازسوی دیگر، لیبرالیسم به عنوان اصلی ترین تفکر حاکم بر سیاست دول غربی، خود دارای اصولی است که با وجود اختلاف در کم و کیف آنها، ارکان سیاست ورزی لیبرال را تشکیل می دهند. مسئله اصلی این پژوهش این است که آیا لیبرالیسم سیاسی از سودگرایی اخلاقی قابل استنتاج است؟ به عبارت دیگر، آیا سودگرایی اخلاقی می تواند مبنایی برای لیبرالیسم سیاسی باشد؟ نتایج این پژوهش نشان می دهد که سودگرایی با برخی اصول لیبرالیسم سازگار نیست؛ ازاین رو سیاستمدار لیبرال نمی تواند در عین پایبندی به اصول لیبرالیسم، تصمیم گیری های خود را بر اساس نظریه سودگرایی توجیه اخلاقی کند؛ اما با وجود این ناسازگاری نظری، در عرصه عمل، بسیاری از سیاستمداران لیبرال کنش های سیاسی خود را بر اساس اصل سودمندی جهت می دهند؛ هرچند در بسیاری از موارد، نه سود عمومی، که سود گروه یا حزب خاصی را هدف قرار می دهند.

امروزه توسعه، و در طول آن، توسعه سیاسی یکی از عمده ترین مباحث مرتبط با سیاست و کشورداری است. در رابطه با توسعه سیاسی از مولفه های مختلفی سخن گفته می شود که یکی از آنها مشارکت سیاسی به کمک احزاب است. برای این منظور هم مولفه های ایجابی و هم شناخت موانع دنبال می شود. لذا این تحقیق پرسش اصلی خود را در رابطه با آسیب شناسی جایگاه تحزب در نظام سیاسی ولایت فقیه طرح کرده است. فرضیه مقاله این بوده که نظام سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه نه تنها تعارضی با تحزب ندارد بلکه می توان روابط مکملی با یکدیگر نیز داشته باشند. یافته های تحقیق نشان داده که نظام سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه که از دل انقلاب اسلامی بیرون آمد برای اولین بار امکان مشارکت سیاسی واقعی را فراهم کرد که خود مبنایی برای تکوین احزاب شد. اما بنا به عللی از جمله قانون انتخابات جایگاه تحزب آن گونه که باید و شاید تا کنون در این نظم سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده که این مسئله الزاماً ربطی به نهاد ولایت فقیه ندارد. رویکرد تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه جمع آوری داده ها اسنادی بوده است. کلمات کلیدی: تحزب، نظام سیاسی، ولایت فقیه، مردمسالاری

رساله تنبیه الامه میرزای نائینی بدون اینکه تکرار مباحث فقهیان گذشته باشد بنیانی قویم در فهم مسئله آن روز ایران یعنی استبداد و برون رفت از آن از منظرگاه فقه است. نائینی نه تنها با توجیه خودکامگی در آثار فقهیان گذشته مقابله کرد بلکه با طرح ابعاد مختلف استبداد به نقد گسترده آن پرداخت و تنها راه دستیابی به ملل مترقیه را تحدید قدرت و بازگرداندن مردم به قدرت دانست. او در تبیین ایده خود تراث فقهی شیعه را به خدمت گرفت و با همین سلاح نیز به نقد مخالفین خود در مشروطیت پرداخت. ایده بزرگ او دولت امانی بود که در آن حکومت بدون اینکه ملک کسی باشد منافع آن باید متوجه همه مردم شود. حاکم نیز اعم از اینکه معصوم و خطاپذیر باشد ملزم است با مردم در امر سیاسی مشورت نماید. این نظریه که نخستین بنیان های دموکراسی در ایران را تبیین می کند، اولین ایده ای است که دموکراسی را برخلاف ایده های متداول مطرح می سازد و بدین گونه به اندیشه شیعه در باب آزادی و مساوات، تشخصی متمایز می بخشد. تاکنون آثار متعددی درباره اندیشه نائینی نوشته شده است؛ اما تاکنون کسی آن را در زمینه مشکل تاریخی ایران مورد توجه قرار نداده است؛ ازاین رو، پرسش اصلی این پژوهش آن است که ایده او چه پاسخی به مشکل تاریخی ایران داده است؟ پاسخ او بازگشت دموکراسی به ساخت قدرت در ایران است که از دارایی های ما مسلمانان به شمار می رود.

موضوع هویت ملی در روسیه از مهم ترین و اساسی ترین دغدغه های مردم و دولت مردان این کشور بوده است. پس از فرایند نوسازی پتر بزرگ که به شکاف هویتی منجر شد، حکومت شوروی ابعاد دیگری از هویت روسی را به چالش کشید. با فروپاشی اتحاد شوروی بر اهمیت موضوع هویت ملی افزوده شد. در این نوشتار با رویکردی میان رشته ای و فرهنگی می کوشیم با مرور وضعیت هویت ملی در دوران پسافروپاشی، اقدام های ولادیمیر پوتین در حوزه فرهنگی برای احیای هویت ازدست رفته را تحلیل کنیم. این نوشتار کیفی و از نظر نوع، توصیفی تحلیلی است که با کاربست تحلیل سازه انگارانه و تأکید بر مؤلفه هویت انجام شده است. پرسش اصلی این است که پوتین پس از فروپاشی اتحاد شوروی با چه اقدام های فرهنگی به دنبال حل بحران هویت برآمد؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که برخلاف یلتسین، پوتین با تأکید بر گذشته تاریخی، اتکا بر ایده قدرت بزرگ روسیه، توجه به اهمیت موضوع فرهنگ و حفظ میراث گذشته و با رویکردی متفاوت به اصلاحات تلاش کرد، با بازتعریف جایگاه روسیه برای پرسش های هویتی مردم پاسخی قانع کننده بیابد. در پایان، همراه با بررسی اقدام های پوتین برای تحکیم هویت ملی در بعد فرهنگی بیان می شود، هرچند دولت روسیه با تحکیم نمادهای ملی و برجسته کردن نقاط مثبت تاریخ کشور برای برون رفت از بحران هویتی می کوشد، اما همچنان روسیه با هویتی منسجم فاصله دارد.

رابطه ایران و آسیای مرکزی پیشینه ای طولانی دارد. روایت های گوناگونی از گستردگی و عمق این روابط وجود دارد. با خارج شدن این منطقه از زیر نفوذ سیاسی ایران در نیمه دوم سده نوزدهم، جامعه دانشگاهی و عموم مردم ایران بر این باورند که این مناطق، پاره های جداشده ای از خاک ایران هستند و مردم آسیای مرکزی، زیر سلطه روسیه تزاری و سپس اتحاد شوروی، از پیوندهای تاریخی خود با ایران جدا شده و به ناچار به این جدایی رضایت داده اند. در این نوشتار در پی پاسخ این پرسش هستیم که در نیمه دوم سده نوزدهم که سال های پایانی نفوذ سیاسی ایران در منطقه بود، مردم منطقه چه تصویری از ایران داشتند و چه عواملی در شکل گیری این تصویر نقش داشته است؟ این نوشتار نتیجه پژوهشی کیفی با شیوه تحلیل تاریخی است. گردآوری داده ها نیز به شیوه اسنادی انجام شده است. منبع اصلی این نوشتار، سفرنامه هایی است که نمایندگان سیاسی و مسافران ایرانی و غربی نوشته اند. مطالعه منابع و بررسی دقیق داده های موجود، ما را به این نتیجه رساند که در این دوره تاریخی، تصویری منفی از ایران در منطقه وجود داشته است و مردم آسیای مرکزی نه تنها ایران و ایرانی ها را دوست خود نمی دانستند، بلکه آن ها را به چشم دشمن خود می نگریستند. همین تصویر منفی در کنار عوامل دیگری که در متن بررسی شده است، نقش مهمی در جدایی دائمی این منطقه از جهان فرهنگی ایران داشته است.

هدف: آموزش و پرورش، به عنوان بزرگترین نهاد آموزشی کشور اهمیت ویژه ای در شکل گیری فرهنگ، سیاست، اقتصاد و اجتماع دارد، زیرا سنگ بنای این حوزه ها در آموزش و پرورش گذاشته می شود. هدف این مقاله نیز تبیین جایگاه آموزش و پرورش در گام دوم انقلاب است.روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی-توسعه ای و از نوع پژوهش های آمیخته است. روش پژوهش در بخش کیفی از نوع تحلیل محتوا و در بخش کمی توصیفی پیمایشی است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش شامل 13 نفر از خبرگان علمی و مدیران وزارت آموزش و پرورش بودند که با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد.و نمونه آماری بخش کمی این تحقیق 360 نفر از معلمان و مدیران مدارس و کارشناسان مناطق آموزش و پرورش شهر تهران بود به منظور تحلیل داده ها در بخش کیفی از تکنیک تحلیل تم و در بخش کمی از آمار توصیفی و استنباطی و همچنین نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد.یافته ها: الگوی اجرای سند در چهار نمودار با مولفه های اسلامی کردن آموزش و پرورش ، ساحت های شش گانه سند تحول، رسالت آموزش و پرورش بر مبنای انتظارات رهبری و پایش و نظارت می باشد که در هر نمودار شاخص هایی مطرح شده است. همچنین نتایج تحلیل کمی نیز موید معنی داری ارتباط بین شاخص ها و مولفه های مدل تحقیق در سطح آلفای 05/0 است.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که برای اجرایی نمودن سند تحول بر مبنای بیانیه دوم انقلاب اسلامی، باید مراحل مد نظر این مدل محقق شود تا به نتایج دلخواه دست یابیم.

افزایش جرایم امنیّتی با ابعاد بین المللی، تلقی ناکارآمدی و شکست سیاست کیفری سنتی را به همراه دارد. لذا سیاست کیفری امنیّت مدار با این گفتمان که فراگیری نا امنی در جامعه، زمینه ساز تضییع حقوق عامه و آحاد اجتماع شده؛ بر ضرورت قانون نگاری نوین تأکید می نماید. با نگاه تطبیقی، تصویب بیش از چهار قانون مرتبط با موضوع تروریسم در دو دهه اخیر در انگلستان و یا استفاده از عبارت موسع «جنایت ها و جنحه های علیه منافع اساسی ملّت» در فرانسه با دربرگیری تمامی عناوین جرایم علیه امنیّت داخلی یا خارجی و نیز تعریف مصادیق متکثر «افساد فی الارض» در ایران، ذیل ماده 286 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که شامل اقدامات ضد امنیّتی داخلی و خارجی، فعالیت های بیوتروریسم، مفاسد مخل نظام اقتصادی کشور و سایر جرایم گسترده می شود؛ گویای اعمال راهبردهای سیاست کیفری امنیّت مدار در چند دهه اخیر است. مقاله حاضر، با تبیین پیشینه مکاتب و سیر تطور نظامات با روش توصیفی تحلیلی، نتیجه گیری نموده که الگوهای مواجه با مصادیق ناامنی سازمان یافته تحت راهبردهای سیاست کیفری امنیّت مدار نیازمند باز تعریف است و از اهم آن می-توان به توسیع جرم انگاری، اطلاق گرایی، جامع نگری، کلی نویسی و تسری مسؤولیت کیفری به معاونین و مطلعین در موضوعات امنیّتی اشاره کرد. برای نهادینه سازی راهبردهای مزبور، پیشنهادهایی از جمله تصویب قانون جامع امنیت ملی، تفکیک دادرسی جرایم عمومی و امنیتی، گفتمان سازی از طریق تولید محتوای علمی، ایجاد رویه های تفنینی و قضایی در رسیدگی پرونده های امنیّتی، آموزش و آگاهی بخشی تخصصی نسبت به ضابطان خاص امنیّتی قابل احصاء می باشد.

هدف این پژوهش مطالعه تطبیقی و بررسی مقایسه ای نگرش به آزادی و ابعاد و مولفه های آن در بین دانشجویان و طلاب به عنوان نماد این دو گروه فکری و سیاسی است. روش پژوهش پیمایش و جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه تهران و طلاب حوزه علمیه قم است. حجم نمونه برابر با 480 نمونه است که به صورت مساوی بین دو گروه تقسیم شده است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. یافته ها نشان داد که در بین مولفه ها و ابعاد پنجگانه آزادی (آزادی اندیشه، عقیده، بیان، سیاسی و اجتماعی) در بین دانشجویان آزادی عقیده، آزادی بیان، آزادی اندیشه، آزادی اجتماعی و آزادی سیاسی و در بین طلاب آزادی اندیشه، آزادی عقیده، آزادی بیان، آزادی سیاسی و آزادی اجتماعی به ترتیب بالاترین اهمیت و اولویت را دارد. بر اساس یافته های پژوهش، بین نگرش دانشجویان و طلاب نسبت به آزادی و مولفه های آن اختلاف قابل توجهی وجود دارد و این اختلاف میانگین در خصوص همه مولفه ها معنادار است. بالا بودن اندازه اثر در همه ابعاد مورد بررسی نیز نشانگر بااهمیت بودن تفاوت مشاهده شده در بین دو گروه است. نتایج پزوهش نشان داد که تعامل فکری و همگرایی اجتماعی این دو گروه اجتماعی می تواند نقش مهمی در کاهش تنش و کشمکش در سپهر اجتماعی و سیاسی کشور ایفا نماید.

عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران دو قدرت منطقه ای تأثیرگذار و رقیب در لبنان هستند. ایران از دهه 1980 و با شکلگیری حزب الله حضور تاثیرگذار در فضای سیاسی لبنان را تثبیت نمود و سعودی ها نیز بعد از جنگ داخلی و با توافق طائف نفوذ خود را در این کشور حفظ کردند. این رقابت تا سال 2005 و ترور حریری به صورت خاموش تداوم داشت. ولیکن از این سال به بعد در قالب حمایت از ائتلاف های 8 و 14 مارس آغاز شد، در جنگ 33 روزه تداوم یافت و با جهت گیری در قبال بیداری اسلامی در سال 2011 به اوج رسید. هدف اصلی این پژوهش مطالعه سیاست های عربستان در لبنان در قبال نفوذ جمهوری اسلامی ایران، روند بیداری اسلامی و محور مقاومت است. سوال اصلی عبارت از این است که عربستان سعودی چه سیاست هایی را در لبنان بین سال های 2011 تا 2012 اتخاذ و پیگیری نموده است؟ فرضیه اصلی عبارت از آن است که عربستان سعودی با حمایت از جریان 14 مارس (حزب المستقبل، الکتائب و القوات اللبنانیه) تلاش نموده تأثیرگذاری خود را در فضای داخلی لبنان افزایش داده و نفوذ جریان مقاومت و جمهوری اسلامی ایران را کاهش دهد. این پژوهش با استفاده از رویکرد توصیفی-تبیینی و بهره مندی از منابع کتابخانه ای، سیاست عربستان در لبنان را توضیح و چگونگی تأثیرگذاری این سیاست ها بر ایران، بیداری اسلامی و محور مقاومت را تبیین می نماید.

توافقنامه 2020 ابراهیم بین اسرائیل و چهار کشور عربی، مدل جدیدی از عادی سازی را منعکس کرد. در حالی که اسرائیل یک صلح "سرد" با مصر و اردن دارد - که عمدتاً بین دولت ها وجود دارد -یک مدل "گرم تر" صلح با امارات، بحرین، مراکش و سودان، حتی بدون پیشرفت در مسئله اسرائیل و فلسطین و معنای ذاتاً منفی اصطلاح عربی برای عادی سازی، ایجاد شده است. (بیان مسأله).این مقاله با هدف بررسی و تحلیل مدل های مختلف عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی و فلسطینی ها انجام شده است. برای دستیابی به این هدف، از روش های تحقیق کیفی و تحلیلی استفاده شده است. (روش)؛تحلیل روابط اسرائیل و اعراب نشان می دهد که سه مدل عادی سازی (غیررسمی، رسمی عملکردی، و مشروع یا کامل) در طول سال ها شکل گرفته اند. انتخاب این مدل ها معمولاً تحت تأثیر ترجیحات اعراب و موانعی مانند مقاومت مردمی و عدم مشروعیت بوده است. کشورهای عربی مانند مراکش، قطر، و تشکیلات خودگردان فلسطین در طول زمان بین این مدل ها در نوسان بوده اند، که این تغییرات اغلب ناشی از بحران های منطقه ای و بین المللی مانند انتفاضه، بهار عربی، یا تحولات سیاسی بوده است. همچنین، پیوستن عربستان سعودی به توافقنامه های عادی سازی می تواند روند عادی سازی را تقویت کند، اما عدم پیشرفت در مسئله فلسطین همچنان مانع اصلی صلح و عادی سازی در جهان عرب و اسلام است. (یافته ها).

تهیه و تدوین سیاست های کلی نظام و فرایند کلان سیاست گذاری در کشور، امری مشارکتی است، و به تبع آن ارزیابی و سنجش برونداد این فرایند، نگاه یکپارچه و منسجمی را می طلبد که ضمن احصای جامع نگر، جزئیات ذیل هر یک از سیاست های کلی را با رویکردی کل نگر، بررسی نماید. ازهمین رو پژوهش حاضر به منظور طراحی چهارچوب ارزیابی سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران به روش نظریه پردازی داده بنیاد انجام شد. رویکرد پژوهش کیفی و داده ها به صورت «کتابخانه ای و میدانی» گردآوری شدند. پس از بررسی اسنادی ادبیات پژوهش، به کمک نظریه «داده بنیاد» و با به کارگیری ابزار «مصاحبه عمیق» داده های دست اول برای طراحیِ چهارچوب مورد نظر گردآوری و در سه فاز مختلف ولی به هم پیوسته «کدگذاری باز، محوری و انتخابی» تحلیل شدند. بر این اساس تعداد 162 مفهوم کلی استخراج شد که با استناد به روش گراندد تئوری، در شش حوزه شرایط علّی (شامل 4 مقوله فرعی و 26 مفهوم)، شرایط زمینه ای (شامل 5 مقوله فرعی و 53 مفهوم)، شرایط مداخله گر (شامل 2 مقوله فرعی و 14 مفهوم)، راهبردها (شامل 6 مقوله فرعی و 23 مفهوم)،    پدیده محوری (شامل 3 مقوله فرعی و 25 مفهوم) و پیامدها (شامل 4 مقوله فرعی و 21 مفهوم) تسهیم شدند و چهارچوب نهایی بر این اساس ترسیم شد.

با توجه به رویکردهای متفاوت دموکرات ها و جمهوری خواهان در قبال ایران، دموکرات ها به دنبال تضعیف اقتصاد ایران از طریق نهادهای بین المللی و حفظ راه های مذاکره هستند، در حالی که جمهوری خواهان بر تشدید تحریم ها تأکید دارند. در دوران دموکرات ها، نرخ تورم کاهش یافته و ثبات اقتصادی بیشتری مشاهده شده است. در مقابل، سیاست های جمهوری خواهان به افزایش نرخ تورم و تضعیف بخش تولید و صادرات ایران منجر شده است. تحریم های مالی، به ویژه علیه بانک مرکزی، محدودیت های اقتصادی و کاهش دسترسی ایران به بازارهای مالی جهانی را به همراه داشته است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل تأثیر سیاست، کانال های اثرگذار و راهبردهای احزاب دموکرات و جمهوری خواه بر بازار مالی ایران در دوره 2024-2017 را بررسی می کند. نتایج نشان می دهد که در صورت پیروزی دموکرات ها، نرخ بهره به دلیل رویکرد انعطاف پذیر آن ها کاهش خواهد یافت و این امر می تواند به افزایش سرمایه گذاری منجر شود. برعکس، پیروزی جمهوری خواهان احتمالاً به افزایش نرخ بهره، تورم و کاهش ارزش ریال منجر خواهد شد. تمامی موارد گفته شده باعث می شود نرخ دلار در سال اول به حداقل 100 هزار تومان برسد و این روند ادامه دار خواهد بود. در نقطه مقابل در صورت پیروزی دموکرات در انتخابات 2024، شرایط فعلی ادامه دار خواهد بود و دلار در کانال 70 یا 80 هزار تومان نوسان خواهد داشت. دموکرات ها با رویکردی مثبت تر می توانند شرایط بهتری برای صادرات و واردات ایران فراهم کنند و احتمالا تعرفه های اضافی را کاهش دهند. اما جمهوری خواهان با سیاست های"اول آمریکایی" و تعرفه های بالا می توانند به کاهش صادرات و واردات ایران و افزایش هزینه های کالا منجر شوند.

مطالعات هویتی در سطوح نظری و تجربی به مثابه یک امر اجتماعی و سیاسی در قالب  «همسان گرایی»  و «تمایز گذاری» موردتوجه پژوهشگران و کارگزاران جامعه قرار گرفته است. در این مقاله از منظر آیت الله خامنه ای در تبیین تأثیر انقلاب اسلامی بر تحول پیشرو بر هویت ملی ایرانیان از طرح مفهومی هویت ملی مشتمل بر دو سطح پیوندی، انواع چهارگانه هویت ملی (شناختی، ارزشی، احساسی و رفتاری) و ابعاد هفت گانه هویت ملی (اجتماعی، تاریخی، سیاسی، دینی، فرهنگی، زبانی و ادبی) استفاده شده است. ایشان با رد تعارض ملیت و دین و با تأکید بر عمق تاریخی، مسلمانی و انقلابی مردم ایران معتقدند که هویت ملی هر ملت، مجموعه فرهنگ ها، باورها، خواست ها، آرزوها و رفتارهای اوست. این نوشتار با بهره مندی از روش داده بنیاد به اهم تأثیرات انقلاب اسلامی بر هویت ملی ایرانیان در قالب کسب استقلال حقیقی، عزتمندی هویتی، احیای ارزش های اسلامی و پیدایی منزلت بین المللی اشاره می کند.

وصیت نامه شهدا، مهم ترین سند مکتوب و قابل ارجاع جهت رسیدن به درک صحیحی از بینش و منش و کنش شهداست و جزو آثار ادبی گران قدر بازمانده از هشت سال دفاع مقدس محسوب می شود. اکثر وصایای شهدا در شب پیش از نبرد و در جبهه ها نوشته شده است. تحلیل وصیت های به جای مانده، یکی از راهکارهای اساسی برای خلق میثاق ارزشی میان نسل دفاع مقدس و نسل امروز است که جنگ تحمیلی را ندیده و تنها شنیده است. هدف تحقیق کنونی، تحلیل وصایای فرماندهان شهید پایتخت به روش تحلیل مضمون است. جامعه آماری کلیه وصایا فرماندهان شهید پایتخت است که باتوجه به متغیر دردسترس بودن متن کامل، در نهایت با تحلیل 100 وصیت نامه اشباع نظری حاصل شد. 19 مضمون فرعی در 5 مضمون اصلی دسته بندی شدند. نتایج نشان داد که مهم ترین وصایای شهدا مربوط به مفاهیم ارزشی (اخلاقی، دینی، انسانی)، رفتاری (خدمت گزاری، ولایت مداری، حق طلبی، عملگرایی)، تکلیفی (ادای واجبات و پایبندی به مستحبات، مناجات و توسل به ائمه طاهرین (ع)، حفظ حجاب و عفت)، نگرشی (آخرت اندیشی، امیدواری، وحدت گرایی، آزادگی، شهادت طلبی) و دانشی (خودشناسی، جهان بینی اسلامی، دعوت به مطالعه و اصول تربیتی) بوده است. در پایان پیشنهاد می شود، توصیه های شهدا در قالب ارزشمند هنری و ادبی به صورت عمومی و یا در کتاب های داستان و فیلم های مستند به نسل جدید آموزش داده شود تا انتقال ارزش های بین نسلی رخ دهد.

مدیران از مؤلفه های راهبردی، توسعه و خلق ارزش واقعی برای جوامع می باشند. به نحوی که تربیت مدیران شایسته و رشد و ارتقای آن ها از دغدغه های اصلی سیاستمداران و برنامه ریزان می باشد. شهید سلیمانی از مدیران موفق ملی و بین المللی است، که مکتب ایشان بعنوان یک راهنمای عمل صرفا یک مکتب تخصصی، فقهی، فلسفی یا سیاسی نیست، بلکه یک«مکتب تربیتی» است، براین اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین ابعاد تربیت مکتبی مدیران بر مبنای سیره مدیریتی شهید سلیمانی می باشد. در پژوهش حاضر که از جمله پژوهش های آمیخته می باشد؛ مبنای تحلیل در بخش اول پژوهش بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی)پیرامون شخصیت شهید سلیمانی و اسناد موجود در ارتباط با شهید سلیمانی می باشد، که با بکارگیری روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. به منظور کسب اطمینان، مضامین استخراج شده در اختیار مدیران و فرماندها نیروی زمینی سپاه پاسداران قرار گرفت، و داده ها با استفاده از آزمون دوجمله ای در سطح پنج درصد تجزیه و تحلیل وتأیید شد.در نهایت برازندگی مدل با روش معادلات ساختاری ارزیابی و تأیید شد. نتایج بررسی ها نشان داد که ابعاد تربیتی مکتب شهید سلیمانی مبتنی بر پنج بعد تربیت دینی، تربیت عقلایی، تربیت انقلابی، تربیت قانونی، تربیت اخلاقی می باشد.

مقدمه و اهداف: در این تحقیق، تلاش شده است تا بازتولید کشمکش های گفتمانی و سیاسی در جامعه معاصر ایران و ضرورت بازاندیشی در میراث فکری آنها مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اینکه این کشمکش ها بخشی جدایی ناپذیر از فرآیندهای اجتماعی و تاریخی بوده اند، واکاوی و تحلیل مواضع سیاسی-اجتماعی گروه ها و جریان های تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جنبش آزادی بخش مردم ایران (جاما) یکی از این جریان های تأثیرگذار است که در برهه ای حساس از تاریخ کشور، در قالب یک گفتمان خاص به ارائه دیدگاه ها و راهکارهایی برای تغییرات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پرداخته است. از این رو، بیان مواضع جاما نه تنها پاسخی به نیازهای جامعه پژوهشی برای درک عمیق تر این جنبش است، بلکه ابزاری برای بازشناسی و تحلیل تحولات تاریخی و فکری در ایران معاصر نیز به شمار می آید. مسئله اصلی این تحقیق، تحلیل مواضع سیاسی-اجتماعی جاما و بررسی تحولاتی است که این مواضع در جریان تحولات تاریخی و گفتمانی تجربه کرده اند. هدف این پژوهش، شناسایی و واکاوی ریشه ها، ویژگی ها و تأثیرات گفتمان جاما در تاریخ معاصر ایران است. همچنین، تحقیق حاضر قصد دارد به تبیین نحوه تطور این مواضع از یک گفتمان سوسیالیستی-توحیدی به گفتمانی اسلامی در دوره منتهی به انقلاب اسلامی بپردازد.روش و رهیافت: در تحقیق پیش رو، برای جمع آوری و گردآوری داده ها و سنجش صحت و سقم آنها از روش تحقیق تاریخی استفاده و در بخش تحلیل و تفسیر متون نیز به هرمنوتیک زمینه مند و قصدگرای اسکینر تاسی شده است. با تأسی به رهیافت اسکینری که تفسیر متن و فهم معنای آن را از طریق مطالعه متون و شناخت زمینه اجتماعی و سیاسی با تکیه بر «شیوه عمل بیانی» یا «کنش گفتاری» ممکن می داند، کوشش شده تا مواضع این جنبش و تحول از سر گذرانده شده بیان شود. در رویکرد زمینه باور و هرمنوتیک قصدگرای اسکینر معانی اصطلاحات و مفاهیم و گزاره های هر دوره تاریخی منوط و محدود به آن دوره هستند و برای نیل بدین مقصود باید جریان ها و گرایش های فکری، مباحث و استدلال های رایج و پرسش ها و پاسخ های مطرح در آن دوره را مورد تحقیق قرار داد. ازاین رو به حوادث و وقایع زندگی و زمینه فکر و عمل گردانندگان تشکیلات جنبش به مثابه سوژه های تاریخی توجه شده است.یافته ها: جاما بر اساس تحلیل دورانی خود، جامعه ایران را در آستانه گذار به یک تحول اجتماعی ارزیابی و در راستای تحقق آن، برنامه ای را مبتنی بر یک ایدئولوژی تبلیغ می کرد. این ایدئولوژی مورد نظر، سوسیالیسم بر پایه خداپرستی ای بود که ضمن توجه به سوسیالیسم اخلاقی و انسانی بر هویت دینی در شکل توحیدی تأکید داشت. همچنین جاما در عرصه سیاسی به دنبال براندازی نظام سلطنتی و استقرار حکومت عدل و کار در قالب نظامی دموکراتیک و در عرصه های اجتماعی و اقتصادی به دنبال تحول و تحققی سوسیالیستی با محوریت تامین حقوق و آزادی های اساسی مردم بود. استراتژی گذار در برنامه مذکور نیز، بر این پایه استوار بود که به دلیل عدم شایستگی نظام کهنه در جوابگویی به خواست های مردم و ناتوانی طبقات اجتماعی در تصاحب قدرت از مسیر کلاسیک، باید یک گروه سیاسی و انقلابی با تکیه بر مشی قهرآمیز و مسلحانه از طریق مبارزه فراگیر و دامنه دار قدرت سیاسی و حکومتی را از طبقه حاکم سلب، جانشین آن شده و تحول و دگرگونی در کلیه شئون اجتماعی را محقق سازد. جامایی ها در شروع دوره دوم فعالیت های خود در چند سال منتهی به انقلاب اسلامی سال 57، مواضع سیاسی اجتماعی گفته شده را در گفتمانی اسلامی و در قالب انقلاب و حکومت اسلامی تعریف و دنبال کردند.نتیجه گیری: ویژگی های فضای زبانی-گفتمانی و فکری-اجتماعی و زمینه سیاسی-تاریخی حاکم از جمله ناکامی دولت ملی و سقوطش بوسیله کودتا، تشدید تنش های سیاسی، صف آرایی موافقان و مخالفان نظام شاهنشاهی، نزاع های گفتمانی سنتی و مدرن، عدم توفیق رویه های سیاسی، سرکوب اعتراضات و به خصوص وقوع رخداد 15 خرداد 42، توسل به طرح ترور توسط گروه های مبارز، ایجاد سازمان هایی با تفکرات رادیکال، گسترش اندیشه مبارزه قهرآمیز، رشد و گسترش جنبش روحانیت در تعیین مواضع سیاسی اجتماعی جاما و تحول در آن مواضع تاثیرگذار بود.

گذار از نظم دو قطبی در جنگ سرد و طی شدن دوران گذار در نظام بین الملل که همراه با تلاش ایالات متحده آمریکا به منظور پی افکندن نظم تک قطبی بود، اکنون نوید دوران جدیدی را می دهد که در آینده ای نزدیک شرایط نظم جهانی نوینی را ترسیم خواهد کرد. در این شرایط ایران به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در غرب آسیا، نیازمند یک طرح راهبردی و جامع در مواجهه با این نظم نوین است. بنابراین با توجه به مجموعه این تحولات و چالش ها و فرصت های پیش روی، این پرسش اساسی مطرح می گردد که راهکار مناسب برای ایران به منظور مواجهه با نظم نوین جهانی باید چه ویژگی هایی داشته و برخوردار از چه عناصری باشد؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که راهکار و طرح راهبردی مناسب برای ایران در مواجهه با نظم نوین جهانی باید یک طرح تعامل گرایِ تعادل گرایِ چندوجهی با امکان استفاده از فرصت ها و ظرفیت های مختلف در شرق و غرب و به ویژه در منطقه خود باشد. به عنوان نمونه در زمینه نظامی و امنیتی با شرق، در زمینه تکنولوژیک با غرب و در زمینه ایجاد بلوک اقتصادی و امنیتی با منطقه تمرکز نماید. اینکه نیاز است تمامی و یا بخشی از راهبردهای پیشنهادی در این مسیر پررنگ تر باشد، بستگی به شرایط وقوع و تحقق نظم مزبور دارد. با این وجود نیاز است تمامی ظرفیت های لازم بر اساس طرح راهبردی پیشنهادی فعال گردد. رویکرد این پژوهش توصیفی – تحلیلی، روش آن کیفی و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است.