درخت حوزه‌های تخصصی

در این پژوهش سلسله مراتب ارزش های ازدواج در بین 2680 دانشجو و دانش آموز زن و مرد ایرانی با استفاده از مقیاس مؤلف ساخته ارزش های ازدواج (با ابعاد: محاط شدگی در برابر خودپیروی، و سلسله مراتبی در برابر برابرنگری) ارزشیابی شدند. یافته های پژوهش نشان دادند که در مقیاس سلسله مراتب ارزش های ازدواج جوانان، ابعاد خودپیروی و برابر نگری در رتبه های بالاتر و ابعاد محاط شدگی و سلسله مراتبی در جایگاه پایین تری قرار دارند. انتظار میرفت که تهرانیها نسبت به جوانان سایر استان ها و دانشجویان در مقایسه با دانش آموزان، در ارزش های ازدواج خودپیروتر و برابرنگرتر باشند. هرچند تهرانیها و دانشجویان خودپیروتر بودند اما، با تاکید بیشتر بر توزیع نابرابر قدرت و نقش ها در زندگی زناشویی، بعد سلسله مراتبی ارزش های ازدواج را با اهمیت تر می شمردند.

مسئله هویت ملی نوجوانان با توجه به نقش سازنده آنان در سرنوشت آینده کشور اهمیت زیادی دارد. هویت ملی از این نظر اهمیت دارد که بر تمامی حوزه ها از جمله فرهنگ، اجتماع و سیاست و حتی اقتصاد سایه افکنده و خانواده به سبب الگوگیری نوجوانان از والدین، می تواند از عوامل مؤثر در این زمینه باشد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر خانواده در شکل گیری هویت ملی دانش آموزان شهرستان یزد است. روش پژوهش در این مطالعه، پیمایش و به لحاظ زمانی مقطعی است. جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه است که تعداد 120 نفر از آنها از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه است. پرسشنامه پس از احراز اعتبار و پایایی در مرحله مقدماتی، برای جمع آوری داده ها در مرحله نهایی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق، از اعتبار صوری استفاده شده است. بدین ترتیب که پیش آزمون با تعداد 40 پرسشنامه انجام گرفت و برخی گویه ها و پرسش ها، پس از مشورت و نظرخواهی از کارشناسان و اساتید دانشگاه که دارای اشکال و ابهام بودند، اصلاح شدند. به منظور برآورد پایایی سنجه های مهم در پژوهش حاضر، از ضریب آلفای کرونباخ[1] استفاده شد و بر اساس امکانات بسته نرم افزاری خاص علوم اجتماعی(SPSS) داده ها توصیف و تحلیل شده اند. بر اساس یافته های این پژوهش، رابطه متغیرهای هویت ملی والدین، جنس، بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی، روابط صمیمی والدین با هویت ملی تأیید ولی رابطه متغیرهای سن، بُعد خانوار، مقطع تحصیلی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی والدین، انسجام خانواده، همدلی خانواده و گفت و شنود با این متغیر، تأیید نشد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که جنس و هویت ملی والدین بیشترین تأثیر مستقیم را بر میزان هویت ملی دانش آموزان داشته است. همچنین متغیرهای جنس و هویت ملی والدین با متغیر وابسته رابطه مستقیم داشته اند.

در دهه های اخیر موضوع هویت ملی و قومی به یکی از مسایل مورد توجه، خصوصا در کشورهای متنوع تبدیل شده است. در برجسته شدن این موضوع عوامل گوناگونی موثر بوده است که در این میان بر فرایند جهانی شدن اتفاق نظر زیادی وجود دارد. گروهی بر این باورند که گسترش و تعمیق فرایند جهانی شدن باعث تشدید و برجسته شدن وفاداری های قومی و محلی و در نتیجه تضعیف هویت و انسجام ملی شده است. در مقابل، گروهی دیگر معتقدند که تقویت هویت قومی در تعارض با هویت و انسجام ملی نیست، بلکه می تواند به تقویت هویت و انسجام ملی جوامع منجر شود.این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین هویت ملی و هویت قومی دانشجویان آذری، کرد و عرب دانشگاه های دولتی کشور در سال 1387 و رابطه «احساس محرومیت نسبی» با هویت های ملی و قومی انجام شده و نمونه پژوهش687 نفر بوده است.یافته های تحقیق نشان داد که بین دو متغیر هویت ملی و هویت قومی رابطه مثبت، هم افزا و متوسطی وجود دارد. همچنین، بین متغیر«احساس محرومیت نسبی» و هویت ملی رابطه منفی نسبتا بالایی وجود دارد و این رابطه با متغیر هویت قومی مثبت و در حد ضعیفی بوده است.

این مقاله بر اساس مشاهدات نگارنده و مصاحبه های موردی به طور کلی در این خصوص بحث می کند که چگونه تلفنهای همراه سبک زندگی ایرانیان را تغییر داده اند، به عنوان تسریع کننده بروز رفتارهایی منزجر کننده عمل کرده اند، و نیز چگونه در ایجاد نوع تازه ای از رفتار مصرف کننده و ارتباطی تأثیر گذاشته اند. مقاله به بررسی ایجاد کدهای کاملا جدید اجتماعی در ایران بوسیله رفتار مردم می پردازد. در این مقاله این مسئله مورد توجه قرار خواهد گرفت که چگونه امکان استفاده از یک تلفن همراه، حداقل در مراحل اولیه نفوذ در جامعه، به یک ارزش اجتماعی تبدیل می شود. مقاله به تناقضات موجود میان رفتار فردی و استفاده از تلفن همراه در مکانهای عمومی می پردازد که به معنی صحبت کردن در جایی است که افراد دیگر می توانند آنرا بشنوند. مقاله برخی موضوعات را در خصوص ماهیت تغییر یابنده سبک زندگی ایرانیان مورد توجه قرار می دهد که به خاطر ورود تلفنهای همراه به بازار مصرف ایران بروز کرده است: اینکه آیا مردان بر خلاف استفاده از تلفنهای ثابت، بیشتر از زنان وقت خود را با صحبتهای تلفنی میگذرانند؛ اینکه آیا استفاده از تلفنهای همراه فقط به گروههای سنی مشخصی اختصاص دارد؛ اینکه آیا طبقه و ثروت در تملک تلفنهای همراه نقشی اساسی دارد یا نه؛ و اینکه آیا گسترش فرهنگ استفاده از تلفنهای همراه موجب کاهش استفاده از باجه های تلفن همگانی خواهد شد یا نه. مقاله خاطرنشان می کند که تلفن همراه با از بین بردن سلسله مراتب قدیمی موجب ایجاد فضای فردگرایانه گسترده تری میگردد: امکان انجام مکالمات خصوصی تر را فراهم می کند؛ هیچ کس نمی تواند انواع ارتباطات راه دور را کنترل نماید؛ و تلفن دیگر جزو دارایی های سازمانهای دولتی محسوب نمی شود. در عصر تلفنهای همراه، این افراد، و نه جامعه، هستند که نقش اصلی را ایفا می کنند.

امروزه معنای حقوق بشر با آنچه که در معاهدات و تعهدات بین المللی وضع شده است، در نقاط مختلف جهان متفاوت است. گواه این مسئله، نقض جدی حقوق انسانی و بشری در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه می باشد. این کشور که با خود نام مهد آزادی را نیز یدک می کشد، در واقع با ایجاد قوانین ضد بشری علیه مسلمانان، مهاجرین و بسیاری از شهروندان خود، وضعیت خلاف واقعی را از آن چه که مدعی است، روایت می کند. با توجه به آنچه که گفته شد، در این پژوهش ضمن مختصر تعریفی از مفهوم حقوق بشر، مصادیق نقض آن را در کشور فرانسه مورد بررسی قرار می دهیم.

نقش ها و کارکردهای زندان زنان بیان گر آن است که برغم اینکه یک نظام نظارت رسمی مبتنی بر قوانین جنایی و مجازات زندان برای حفظ نظم اجتماعی ضروری است، اصلاح و باز پروری نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه موردی پژوهش حاضر زندان زنان شهر اراک می باشد و جامعه آماری آن را کل زنان زندانی تشکیل می دهند که تعداد آنها چهل و چهار نفر است . این پژوهش در بهار ۱۳۹۴ با روش پیمایشی از طریق پرسشنامه انجام شده است . بر اساس فرضیات این پژوهش به نظر می رسد میزان رضایت زندانیان زن از محیط زندان در سطح متوسطی است؛ مشکلات روحی قبل از ورود به زندان در ارتکاب جرم زندانیان مؤثر است؛ همچنین سلامت روان مسئولین زندان با رضایت زندانیان از زندان رابطه دارد؛ و روش های بازپروری می تواند در بازگشت زندانیان به جامعه تأثیر گذار باشد. داده ها و اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل گردید؛ و در نتایج به دست آمده فرضیات مورد تایید قرار گرفته اند.

"هویت ملی، امروزه، به عنوان یکی از مبانی زیر ساختی مقوله‌ فرهنگ در هر جامعه مطرح است، به همین سبب شعر که از عناصر مهم سازنده‌ فرهنگ یک جامعه به شمار می رود، بازتاب روح جمعی و آرزوهای ملی یک جامعه است. از همین روست که نقش شاعران در فرهنگ سازی و به دنبال آن در هویت سازی، اهمیت می‌یابد. چهره های برجسته‌ شعر فارسی، فرهنگ و هویت ملی ایرانیان را فراروی چشمان جهانیان نهاده اند. هدف این مقاله، مروری بر مقوله‌ هویت ملی در شعر معاصر( 1357 هـ. ش به بعد). است بنابراین پس از بیان مفاهیم و مولفه های هویت ملی، ارتباط آن با مقوله‌ شعر فارسی مورد قرار گرفته است. این مقاله تلاش می کند تا با روشن کردن مفاهیم اصلی هویت ملی، زنجیره‌ تامین و چگونگی ارتقای جایگاه آن را در شعر معاصر فارسی، تبیین نماید."

این مقاله تلاش دارد تا با شناسائی موانع ساختاری و میان فردی ارتباطات سازمانی، راههای غلبه بر این موانع را مورد مطاله قرار دهد و شیوه های ارتباطی مؤثر در سازمان را پیشنهاد نماید. توضیح آنکه، انسان ها از بدو تولد می دانند که چگونه باید با محیط و واقعیت های پیرامون تعامل و ارتباط داشته باشند و از موقعیت هایی که تهدید کننده قدرت ، ارزشها و خواسته های آنان است دوری نموده و فرصت های جدید را خلق نمایند. این تجربه به انسان ها می آموزد که در ارتباطات خود تا چه حد تهاجمی و تا چه اندازه تدافعی رفتار نمایند . اما اینک که سازمان ها به شدت اجتماعی شده‏اند و جوامع متشکل از بنگاه ها و سازمان ها شده‏اند، موانع ساختاری و میان فردی فراوانی ارتباطات سازمانی و ارسال مؤثر پیام را تهدید می کنند

"نظام های آموزشی در شکل دهی به هویت ملی کشورها نقش بی بدیلی به عهده دارند. تحلیل و بررسی علمی مواد به کار رفته در نظام های آموزشی و نیز بسامد کاربرد هر یک از مولفه های اصلی و فرعی، موضوع بررسی کارشناسانه است. تحلیل این مولفه ها، ابزار مناسبی برای ترسیم نقشه کلان سیاست فرهنگی یک کشور خواهد بود. نویسندگان مقاله در این پژوهش، با تحلیل و بررسی شانزده جلد از کتاب های درسی تاریخ، جامعه شناسی، زبان و ادبیات فارسی رشته های علوم تجربی، علوم انسانی و ریاضی و فیزیک در مقطع متوسطه، به دنبال بررسی انعکاس مولفه های هویت ملی ایران و شاخصه های آن، جهان ایرانی و تبیین مفهوم نظری هویت در این آثار هستند. این مصادیق و عناصر شامل چهار عنصر اصلی فرهنگ، دین و مذهب، تاریخ و قلمرو سیاسی – جغرافیایی است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مولفان کتاب های درسی و برنامه ریزان آموزش و پرورش در انعکاس عملکرد مناسبی داشته اند؛ اما در حوزه تمدن ایرانی عملکرد آن ها نسبتا ضعیف است. روش تحقیق در این پژوهش تحلیل محتوا مبتنی بر ارایه آمار و ارقام است. "

هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاسی برای ارزیابی نیازهای خانواده های ایرانی است. برای رسیدن به این هدف 472 آزمودنی طی دو مرحله انتخاب شدند (267 نفر مرد و 205 نفر زن). میانگین سنی آزمودنی ها 39/36 سال و انحراف استاندارد سن آن ها هم برابر با 71/7 بود. پس از دو مرحله که مرحله اول به صورت کیفی بود، از 259 آزمودنی خواسته شد تا نیازهایی را که فکر می کنند در یک خانواده وجود دارد را بنویسند. پس از تحلیل داده ها با تحلیل عوامل و روش اکتشافی و مؤلفه های اصلی یک مقیاس 48 گویه ای ساخته شد. در مرحله دوم، این مقیاس به 213 آزمودنی دیگر داده شد تا پاسخ دهند. پس از تحلیل نتایج یک مقیاس 26 گویه ای با پاسخ هایی در مقیاس لیکرت ساخته شد. این مقیاس دارای 5 خرده عامل است که 64/0 از واریانس کل را تبیین می نمایند. برای تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس (95/0) و برای خرده مقیاس ها بین 77/0 تا 92/0 و روش پایایی تنصیفی (90/0) استفاده شد که نتایج حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس می باشند. برای تعیین روایی از دو روش تحلیل عوامل و روایی واگرا استفاده شد که نتایج حاکی از مطلوب و بالا بودن روایی این مقیاس می باشند.

امروزه ازهم گسیختگی نهاد خانواده از مهم ترین عوامل بروز آسیب های اجتماعی در ایران به شمار می رود. به گونه ای که علاوه بر اینکه ازهم گسیختگی نهاد خانواده، خود به عنوان یک آسیب اجتماعی بروز کرده است. طلاق یک پدیده اجتماعی است که عوامل متعددی در وقوع آن دخیل است ازجمله این عوامل می توان به نداشتن تفاهم اخلاقی، عدم تمکین، بیکاری، مشکلات مالی و اقتصادی، اعتیاد و... نام برد. برای کاهش و پیشگیری از این آسیب اجتماعی، فقه اسلامی راهکارهایی پیش بینی کرده از قبیل پند و اندرز زن، قهر و جدا کردن رختخواب خود از همسر و ترک خانه از سوی شوهر که هرکدام به نوبه خود در محکم کردن پیوند خانوادگی تأثیرگذار است؛ همچنین در صورت ترس از اختلاف بین زن و شوهر، حاکم شرع می تواند داورانی از خانواده زن و شوهر تعیین می کند تا میان آنان داوری کرده و کار را به آشتی و سازش یا جدایی و طلاق پایان دهند. هدف از انجام این پژوهش ارائه راهکارهایی از فقه اسلامی جهت کاهش و پیشگیری از معضل بزرگ طلاق بوده است. روش این تحقیق تحلیلی- توصیفی، با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و نرم افزارهای علوم اسلامی است.

تغییر و تحولات در نظام اداری کشور پس از انقلاب و ظهور سازمان هایی انقلابی مانند سپاه، بسیج و جهاد سازندگی یکی از دستاوردهای انقلاب محسوب میشد و انتظار میرفت که الگوی عملکرد این سازمان ها به دیگر نهادها و سازمان های جمهوری اسلامی منتقل شود. پس از پایان جنگ نه تنها این اتفاق رخ نداد، بلکه خود این سازمان ها به تدریج به سمت ساختارهای نامطلوب پیشین حرکت کردند. دکتر علی اصغر پورعزت، عضو هیئت علمی گروه مدیریت دولتی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، به عنوان شخصی که هم از نزدیک این تحولات ساختاری را مشاهده کرده و هم به لحاظ تئوریک در حوزه تئوری سازمان، صاحب نظر است، این قصه را در مورد سازمان جهاد سازندگی روایت کرده و به تحلیل ماجرا پرداخته است. جهاد سازندگی، سازمانی بود که با بسیج مردمی برای ساختن ویرانه های ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی برپا شد؛ سازمانی متکی به مردم و مردم نهاد که دولت را به دنبال خود کشید تا منابع ملی را پشتوانه حرکتی مردمی برای سازندگی کشور نماید. ولی به تدریج با افزایش سطح مداخله دولت در امور جهاد، این سازمان مرد م نهاد به یک بوروکراسی دولتی تبدیل شد و به تدریج در وزارت کشاورزی ادغام گردید و در نهایت حتی نتوانست نام و هویت خود را حفظ کند. مطالعه موردی این سیر، آشکارترین نمود استحاله فرهنگ سازمانی ایران پس از انقلاب بوده و میتواند نشانه و مبنای شناسایی بسیاری از جهت گیریهای پنهانی باشد که ناخودآگاه، نهاد جهاد سازندگی را به وزارت جهاد کشاورزی مبدل ساخت و به تدریج در آن حل کرد.

آموزش شهروندی به ساکنان شهر یکی از رسالت های نهادهای مختلف اجتماعی در محیط شهری است. هم چنین یکی از طرح هایی که به صورت یک مداخلة شهروندی در سطح مدارس راهنمایی شهر تهران در حال انجام است طرح «شهردار مدرسه» است. هدف این طرح توسعه و ترویج مشارکت اجتماعی و نهادینه کردن مهارت های شهروندی در بین دانش آموزان است. بر این اساس مقالة حاضر به بررسی میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه پرداخته است؛ زیرا دست اندرکاران و مسئولان مدیریت شهری و نیز آموزش و پرورش همواره با این پرسش مواجه بوده اند که تا چه اندازه طرح شهرداری مدرسه به لحاظ اهداف مورد نظر از اثربخشی لازم برخوردار است؟ برای سنجش میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه از مدل CIPP استفاده شده است. البته سعی شده در این مطالعه فقط نتایج ارزش یابی کیفیت برون داد طرح ارائه شود. روش انجام تحقیق ارزش یابی است و جامعة آماری آن را کلیة دانش آموزان شهردار مدرسه، والدینشان و مدیران مدارس در مناطق 22 گانة شهرداری در سال تحصیلی 1391 - 1390 تشکیل می دهد. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار «پرسش نامه» و نیز برای سنجش وضعیت اعتبار مفاهیم و متغیرها از دو روش اعتبار صوری و اعتبار نمونه گیری (منطقی) استفاده شده است. هم چنین از آزمون آلفای کرونباخ برای دست یابی به پایایی مفاهیم کمک گرفته ایم. در نهایت در جمع بندی وضعیت پیامدها و آثار طرح بر روی دانش آموزان می توان چنین قضاوت کرد که بیش ترین تأثیر طرح شهردار مدرسه در افزایش احساس مسئولیت پذیری اجتماعی و نیز افزایش علاقه و تعلق نسبت به محیط مدرسه است. در مقابل مواردی از قبیل افزایش مشارکت جمعی در بین دانش آموزان، افزایش آموزش و آگاهی بخشی به سایر دانش آموزان مدرسه و نیز بهبود وضعیت تحصیلی شهرداران مدرسه در سطح نامطلوبی ارزیابی شده اند.

پژوهش حاضر با هدف نیازسنجی و اولویت بندی رشته های بین رشته ای در دانشگاه آزاد نجف آباد انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید و دانشجویانِ در دسترس تحصیلات تکمیلی دانشگاه های آزاد نجف آباد و دولتی اصفهان در سال 1389-1388 می شود. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است که از بین جامعه آماری، 105 نفر (اساتید دانشگاه آزاد نجف آباد و دانشگاه اصفهان 55 نفر و دانشجویان تحصیلات تکمیلی 50 نفر) به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساختة رشته های میان رشته ای بود. یافته های پژوهش نشان داد تمایل و انگیزه کافی برای اجرای این دوره ها در بین اساتید و دانشجویان وجود دارد و در حال حاضر امکان برگزاری تنها پنج رشته بین رشته ای از لحاظ منابع اطلاعاتی، امکانات فضای آموزشی، فرهنگی و مدیریتی بیشتر وجود دارد. اولویت بندی رشته های بین رشته ای نشان داد رشته های ویراستاری، روان شناسی سیاسی و اعتیاد، فلسفه تحلیل زبانی و مدیریت قراردادهای بین الملل در اولویت اول قرار دارند و رشته های بین رشته ای دیگر در اولویت بعد قرار دارند.