جامعه شناسی خانواده

نمایش ۵۸۱ تا ۶۰۰ مورد از کل ۱٬۹۹۳ مورد.

۵۸۱.

تبیین جامعه شناختی سرمایه اجتماعی خانواده و فضای مجازی (مورد مطالعه: شهر اصفهان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: ابراهیم انصاری مسعود کیان پور پری عطایی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: خانواده مشارکت سرمایه اجتماعی انسجام اعتماد فضای مجازی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۷ تعداد دانلود : ۷۳۴

فناوری های ارتباطی جدید و بزرگراه های اطلاعاتی آن، به ویژه فضای مجازی، منجر به تحول در شدت و میزان ارتباط انسان ها در اقصی نقاط جهان شده اند و تحولی کیفی نیز در این ارتباطات ایجاد کرده اند. امروزه با استفاده از اینترنت و با حضور در این بزرگراه، امکان بهره گیری از انبوهی از اطلاعات در کمترین زمان ممکن و برقراری ارتباط گفتاری، نوشتاری و دیداری با هزینه ای نسبتاً کم فراهم آمده است. خانواده به عنوان یکی از مهم ترین قدرت های تربیتی از انسان ها مراقبت می کند و این عمل را همان گونه انجام می دهد که زندگی اجتماعی آن را می خواهد. درحقیقت افراد در خانواده بسیاری از ظرفیت ها را جهت زندگی در جامعه کسب می کنند.از جمله این ظرفیت ها سرمایه اجتماعی است. با توجه به اهمیت این مسئله در این مقاله به بررسی تاثیر فضای مجازی بر سرمایه اجتماعی افراد در خانواده ها پرداخته شده است..پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای و بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته، با تکیه بر نظریه های مربوط به این حوزه صورت گرفته است. جامعه آماری خانواده های دارای فرزند بالاتر از 15 سال شهر اصفهان هستند. متغیر استفاده از فضای مجازی با دو شاخص کمیت وکیفیت و متغیر سرمایه اجتماعی با چهار شاخص اعتماد، انسجام، مشارکت وحمایت اجتماعی سنجیده شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که کیفیت وکمیت استفاده از فضای مجازی، بر سرمایه اجتماعی خانواده تاثیر داشته است. بدین معنا که هرچه میزان استفاده از فضای مجازی بیشتر باشد سرمایه اجتماعی که ناشی از ارتباط افراد در دنیای واقعی و ارتباطات رودر رو است، کاهش پیدا می کند.

۵۸۲.

ارزیابی و تأثیر مؤلفه های سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی زنان روستایی مطالعه موردی: دهستان شیان، شهرستان اسلام آباد غرب مشخصات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وکیل حیدری ساربان سهیلا باختر وحید طالعی حور

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی سرمایه اجتماعی توسعه اجتماعی توانمندسازی زنان شهرستان اسلام آباد غرب

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۰ تعداد دانلود : ۵۰۴

سرمایه اجتماعی یکی از مهم ترین مفاهیم در حوزه علوم اجتماعی است که در علوم دیگر نیز کاربردی گسترده دارد و دارای ارتباط تنگاتنگی با توانمندسازی زنان است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مؤلفه های سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی زنان روستایی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. گردآوری داده ها به دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه و مصاحبه) بوده است. روایی صوری پرسش نامه به وسیله پانل کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. جهت تعیین پایایی، تعداد 35 پرسش نامه در منطقه توزیع شد که مقدار آن برای کل بخش ها بر اساس آلفای کرونباخ 74/0 برآورد شد. جامعه آماری پژوهش زنان 13 روستای دهستان شیان با جمعیت 3329 نفر است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 355 نفر برآورد شد که پراکندگی تعداد نمونه ها در روستاها به صورت طبقه ای و به نسبت جمعیت آن ها بوده است. نتایج بدست آمده از ضریب همبستگی پیرسون نشان دهنده این است که بین سرمایه اجتماعی و توانمندسازی زنان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد مؤلفه های اعتماد، مشارکت و انسجام 42/0 از تغییرات توانمندسازی زنان را تبیین می کند. بر اساس آزمون فریدمن نیز مؤلفه خودتعیینی از بین مؤلفه های توانمندسازی دارای رتبه بالاتری است

۵۸۳.

بررسی نقش جمعیت خانواده بر ابعاد روانی فرزندان: امید به زندگی، تاب آوری و تمایزیافتگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود صادقی سمیه روشن نیا

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال یازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۶

کلیدواژه‌ها: تاب آوری امید به زندگی تمایزیافتگی تک فرزندی چند فرزندی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۳۷

هدف این پژوهش، مقایسه امید به زندگی، تاب آوری و تمایزیافتگی در نوجوانان خانواده های چند فرزند و تک فرزند شهر خرم آباد بود. طرح پژوهش رابطه ای از نوع علی مقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان نوجوان دختر و پسر دوره متوسطه اول و دوم شهر خرم آباد در سال تحصیلی 95 1394 بود. حجم نمونه شامل 150 نفر دانش آموز از خانواده های تک فرزند بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس و 150 نفر دانش آموز از خانواده های چند فرزند که متناسب با افراد تک فرزند به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه امید به زندگی اشنایدر (1991)، مقیاس تاب آوری کانر و دیویسون (2003) و پرسشنامه تمایزیافتگی اسکورون (2000) بوده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری و تک متغیره استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان امید به زندگی، تاب آوری و تمایزیافتگی نوجوانان خانواده-های تک فرزند و چند فرزند تفاوت معناداری وجود دارد (001/0P=)؛ بدین معنی که میزان امید به زندگی، تاب-آوری و تمایزیافتگی در نوجوانان خانواده های چند فرزند از نوجوانان خانواده های تک فرزند بیشتر بود. با توجه به نتایج این مطالعه، که نوجوانان خانواده های تک فرزند، از بین متغیرهای مورد مطالعه، میانگین کمتری را نسبت به نوجوانان خانواده های چند فرزند نشان دادند، لازم است زمینه کسب آگاهی بیشتر در مورد ویژگیهای نوجوانان خانواده های تک فرزند و چند فرزند و همین طور شیوه های فرزندپروری مناسب برای والدین این کودکان در جامعه فراهم شود

۵۸۴.

قضازدایی پلیسی در قبال اطفال و نوجوانان بزهکار مطالعه تطبیقی نیوزیلند کانادا و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسنعلی مؤذن زادگان غلامحسن کوشکی محمد بارانی حسین یاراحمدی

منبع: دانش انتظامی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۷۲)

کلیدواژه‌ها: نوجوانان اطفال قضازدایی سیاست جنایی اجرایی پلیس ویژه اطفال و نوجوانان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۹۰ تعداد دانلود : ۱۲۳۹

۵۸۵.

بررسی رابطه جو عاطفی خانواده و کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سالار عبدالملکی ابوالفضل فرید رامین حبیبی کلیبر سید مرتضی هاشمی آیت قدوسی نژاد

منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۸ 649-662

کلیدواژه‌ها: جو عاطفی خانواده کنترل عواطف گرایش به اعتیاد

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۱۳۰۸ تعداد دانلود : ۸۴۱

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه جو عاطفی خانواده و کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد انجام گرفت. در این پژوهش جامعه آماری شامل کلیه 7500 شهروند ساکن در شهرک قلعه از توابع شهرستان قروه می باشد. به روش نمونه گیری تصادفی ساده 323 نفر در گروه نمونه این پژوهش قرار گرفتند. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش شامل پرسش نامه جو عاطفی خانواده، پرسش نامه کنترل عواطف، و پرسش نامه گرایش به اعتیاد می باشند. یافته های تحقیق نشان داد که بین جو عاطفی خانواده با گرایش به اعتیاد و مؤلفه های آن رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین بین کنترل عواطف و گرایش به اعتیاد نیز رابطه معناداری وجود دارد. در زمینه رابطه بین مؤلفه های کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد نیز به جز مؤلفه خشم، سایر مؤلفه ها (خلق افسرده، اضطراب و عاطفه مثبت) با گرایش به اعتیاد رابطه معنادار وجود دارد. در مجموع بین جو عاطفی خانواده و کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد رابطه وجود دارد. هم چنین جو عاطفی خانواده پیش بینی کننده خوبی برای گرایش به اعتیاد است. اما کنترل عواطف نمی تواند پیش بینی کننده خوبی برای گرایش به اعتیاد باشد.

۵۸۶.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: منصور حقیقتیان آمنه فیروزآبادی حمید محمودیان

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی جوانان سرمایه اقتصادی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سبک زندگی ایرانی - اسلامی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۲۱ تعداد دانلود : ۸۷۲

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی- اسلامی در بین جوانان شهر کرمان است، روش تحقیق، پیمایشی، از نظر هدف، جزو تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را جوانان 14 تا 29 ساله شهر کرمان تشکیل می دهند، بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 650 نفر تعیین گردید، شیوه نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای است. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، جمع آوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار آماری SPSS استفاده شد، نتایج نشان داد بین سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی افراد و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد. بین عوامل اجتماعی و فرهنگی و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان با توجه به متغیرهای میانجی (سن، جنسیت، وضعیت تأهل و میزان تحصیلات) رابطه وجود دارد. بین نوع شغل، منطقه محل سکونت، منزلت شغلی و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد، همچنین بین میزان آشنایی با فرهنگ غرب و نمونه آرمانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین جوانان رابطه وجود دارد.

۵۸۷.

بررسی روانشناختی تجاوز جنسی زناشویی با نگاهی بر جنبه فقهی و حقوقی موضوع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریبا گودرزی سید محمد موسوی بجنوردی شکوه نوابی نژاد

منبع: پژوهشنامه زنان سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: خشونت حق جنسی تجاوز جنسی زناشویی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۱۹

تجاوز جنسی زناشویی از جمله مواردی است که سازمان ملل، مبارزه با آن را در قالب اعلامیه حذف خشونت علیه زنان منتشر کرده است. که با توجه به رشد تعداد کشورهایی که تجاوز جنسی زناشویی را جرم انگاری کرده اند، این مسأله به مرز تبدیل شدن به یک الزام بین المللی رسیده است. نیاز به شناسایی این پدیده و شناخت ابعاد روانشناختی آن در جامعه ما و نحوه برخورد قانونگذار با این پدیده امری ضروری می نماید. این پژوهش درصدد است ضمن شناخت پدیده تجاوز جنسی زناشویی پاسخی مناسب در خصوص سؤال اصلی پژوهش مبنی بر اینکه تجاوز جنسی زناشویی موجود در دیدگاه روانشناختی به چه نحوی در فقه و حقوق اسلامی قابل طرح است؟ را بیابد. علاوه بر بررسی این پدیده به شیوه کتابخانه ای، از روش تحقیق ترکیبی یا آمیخته و شیوه تحلیل داده اکتشافی استفاده شده است. ابتدا از طریق مصاحبه عمیق با 4 تن از قربانیان مقولات محوری استخراج شده اند. سپس از مقولات جهت تدوین پرسشنامه استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که قانونگذار به صورت غیر منسجم به برخی از مقولات پرداخته است. از سوی دیگر مقوله عشق در دیدگاه فقهی با عمق بیشتری نسبت به دو مؤلفه حقوق و روانشناختی ارائه و تببین شده است.

۵۸۸.

ویژگیهای روانسنجی مقیاس ایمان در رابطه زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یاسر رضاپور میرصالح اکبر آقایانی چاووشی علی ملازمانی مصطفی صابری

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال یازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۵

کلیدواژه‌ها: مذهب ایمان در رابطه زناشویی ویژگی های روان سنجی ازدواج

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۶ تعداد دانلود : ۸۶۳

این پژوهش با هدف طراحی و تعیین برخی از ویژگیهای روانسنجی مقیاس ایمان در رابطه زناشویی به منظور تهیه ابزاری برای سنجش نگرش مذهبی در رابطه زناشویی انجام شد. به این منظور، 243 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای از بین دانشجویان دانشگاه های استان تهران و همسران آنها انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بود از مقیاس ایمان در رابطه زناشویی که بر اساس مطالعات نظری و پژوهشی و مصاحبه با زوجین مذهبیِ موفق طراحی شد، پرسشنامه تقدس در ازدواج و مقیاس حضور خداوند در زندگی زناشویی ماهونی و همکاران (1999)، شاخص رضایت زناشویی هادسون (1992) و مقیاس مذهب گرایی اسلامی بهرامی احسان (1384). داده ها نیز با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t گروه های مستقل تحلیل شد. در بررسی یافته ها، روایی محتوایی سؤالات از نظر کارشناسان آگاه به موضوع و روایی صوری سؤالات از نظر آزمودنیهای شرکت کننده در پژوهش در مرحله پایلوت مورد تأیید قرار گرفت و 19 گویه در این مرحله حذف شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 33 گویه باقیمانده از شش عامل الگوی عملی اعتقادی دینی، (عدم) تردید اعتقادی، اتکا به خداوند، حضور خداوند، ارزشگذاری مذهبی و مسئولیت پذیری دینی اشباع شده است. هم چنین نتایج نشان داد که ایمان در رابطه زناشویی دارای روایی همگرای معنی داری با نمره های پرسشنامه های تقدس در ازدواج، حضور خداوند در رابطه زناشویی، شاخص رضایت عمومی زناشویی، و مقیاس مذهب گرایی اسلامی بود (001/0>p). همبستگی نمره-های آزمودنیها در دوبار اجرای آزمون به فاصله زمانی یک هفته معنی دار بود (85/0=r) که نشان از پایایی بازآزمایی خوب مقیاس می داد (001/0>p). هم چنین ضریب آلفای کرونباخ کل سؤالات استخراج شده 94/0= αبود. با توجه به این یافته ها می توان نتیجه گرفت که مقیاس ایمان در رابطه زناشویی، ابزاری با روایی و پایایی مناسب برای سنجش نگرش مذهبی به زندگی زناشویی در زوجین است.

۵۸۹.

دین و شادمانی: مطالعه رابطه دینداری با احساس شادمانی در نمونهای از دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین سراج زاده مریم جامه شورانی فرشاد محمدی

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: شادمانی حمایت اجتماعی سازگاری دین داری محرومیت ناکامی معنی داری زندگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۴ تعداد دانلود : ۷۱۲

شادمانی و رضایت از زندگی یکی از موضوع های با اهمیّت پژوهشی برای پژوهش گران رشته های گوناگون علوم اجتماعی است؛ زیرا احساس شادمانی می تواند نقش بسزایی در فرآیند توسعة یک جامعه و ارتقای کیفیت زندگی افراد ایفا کند. یکی از مهم ترین عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با شادمانی که مورد توجّه پژوهش گران واقع شده است، باورها و پای بندی دینی است. این مقاله بر آن است تا ضمن مرور رویکردهای مختلف مربوط به رابطه دین داری و شادمانی، با رویکردی ترکیبی این رابطه به صورت تجربی مطالعه شود. به این منظور، به روش پیمایش و با نمونه ای از دانشجویان دانشگاه خوارزمی در سال ۱۳۹۱، رابطة دین داری با متغیّرهای حمایت اجتماعی، معناداری زندگی و سازگاری با ناکامی ها و محرومیّت ها آزمون شد. ابزار گردآوری اطّلاعات پرسش نامه بود. براساس یافته های تحقیق، دین داری به واسطه متغیّرهای حمایت اجتماعی، معناداری زندگی و سازگاری با ناکامی ها و محرومیّت ها، می تواند شادمانی افراد را افزایش دهد. با وجود این، با کنترل این متغیرها اثر دین داری بر شادمانی جهت منفی ضعیفی پیدا می کند که ممکن است به خاطر ایجاد نوعی وسواس و ترس از گناه و مجازات ناشی از آن، ایجاد دنیاگریزی و جزمیت گرایی باشد.

۵۹۰.

عوامل مرتبط با مدگرایی در بین جوانان شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین افراسیابی حامد سیارخلج کاوه شکوهی فر

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: جوانان رسانه مصرف گرایی مقایسه اجتماعی مدگرایی منزلت جویی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۲۳ تعداد دانلود : ۱۸۹۱

در جوامع امروزی، مد نقش یک رسانه را دارد و در میان برخی از مردم به ویژه جوانان، به ابزاری برای انتقال پیام خود به جامعه تبدیل شده است. هدف این تحقیق، بررسی عوامل مرتبط با مدگرایی جوانان بوده است. روش پژوهش از نوع پیمایش و جامعه ی آماری این تحقیق جوانان شهر یزد بوده است. تعداد نمونه 358 نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمد و نمونه با شیوه خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. تکینک گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است که از نظر روایی و پایایی مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس یافته های این پژوهش، بین متغیرهای استفاده از رسانه های جمعی، منزلت جویی، مصرف گرایی، جهت گیری اخلاقی فراغت مدارانه، مقایسه اجتماعی، همنوایی اجتماعی و مدگرایی، رابطه ی معنادار وجود دارد. همچنین بین افراد مجرد و متأهل در مدگرایی تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده در معادله رگرسیون 26 درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین می شود. مصرف گرایی قوی ترین رابطه را با مدگرایی نشان داد.

۵۹۱.

بررسی مقایسه ای ازدواجهای پایدار رضایتمند و ازدواجهای در حال جدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل حاتمی ورزنه معصومه اسماعیلی کیومرث فرح بخش احمد برجعلی

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی زناشویی ازدواج موفق ازدواج پایدار طلاق و رضایت از ازدواج

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۴ تعداد دانلود : ۸۷۱

پژوهش با هدف شناسایی و مقایسه عوامل مؤثر در ازدواجهای پایدار رضایتمند با عمری بیش از 20 سال و عوامل مؤثر در طلاق زوجین انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری نمونه گیری ها ادامه یافت و داده های دو گروه مبتنی بر روش نظریه زمینه ای، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج دو گروه نشانگر این است که سفری به سوی بالندگی یا از هم پاشی ازدواج مقوله مرکزی الگوی یافته های پژوهش است. مقوله شکل گیری مناسب ازدواج جزء شرایط علّی برای ازدواج پایدار رضایتمند است؛ عوامل درون شخصی (نگرشهای مؤثر و ویژگیهای شخصیتی مناسب)، بین شخصی (منظومه زناشویی و والدینی و چند نسلی کارامد) و فرا شخصی (مالی و کاری) از جمله عوامل مداخله ای (میانجی) مؤثر در ازدواج پایدار است. پیامد نهایی، رضایتمندی (از خود، همسر، فرزندان) و پایداری ازدواج بود. هم چنین نتایج ازدواجهای در حال جدایی حکایت دارد که مقوله شکل گیری نامناسب ازدواج جزء شرایط علّی ازهم پاشیدن ازدواج است و عوامل درون شخصی (نگرشهای ناکارامد، ویژگیهای شخصیتی نامناسب)، بین شخصی (منظومه زناشویی و والدینی و چند نسلی ناکارامد) و فرا شخصی (مالی و کاری) ازجمله عوامل مداخله ای (میانجی) مؤثر در ازدواجهای در حال جدایی است. شرایط زمینه ای در زوجین متقاضی طلاق شامل رواج طلاق در خانواده اصلی، سابقه اعتیاد و دوستی با افراد با ازدواجهای ناموفق بود.

۵۹۲.

تأثیر مداخله بهنگام خانواده محور مبتنی بر بازی درمانی بومی سازی شده بر نشانه های بالینی کودکان ADHD پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعید رحیمی پردنجانی باقر غباری بناب غلامعلی افروز سالار فرامرزی

منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴۵ 53-68

کلیدواژه‌ها: بازی درمانی تکانشگری فزون کنشی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۴۰۸

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازی درمانی بومی شده بر کاهش شدت نشانه های کاستی توجه و فزون کنشی/تکانش گری کودکان ADHD در دوره پیش دبستان انجام شد. روش پژوهش کاربردی و نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون همراه گروه گواه بود. به همین منظور با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای در دسترس، تعداد 24 نفر از مادران کودکان پیش دبستانی دارای اختلال ADHD انتخاب شدند و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایشی در 10 جلسه بازی درمانی بومی سازی (LPT) شده شرکت داده شده و گروه گواه بدون دریافت آموزش در نوبت انتظار قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ADHD وندربیلت فرم والد (ول ریچ و همکاران، 1997) و مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل آماری تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات کاستی توجه و فزون کنشی/تکانش گری گروه آزمایش و گواه در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنادار وجود داشت. بنابراین می توان نتیجه گرفت که مداخلات خانواده محور مبتنی بر بازی درمانی بومی سازی شده بر نشانه های توجه و فزون کنشی/ تکانش گری کودکان پیش دبستانی دارای اختلال ADHD تأثیر دارد. دستاورد چنین پژوهشی می تواند به عنوان یک روش درمانی در اختیار متخصصان و والدین کودکان دارای ADHD قرار گیرد.

۵۹۳.

خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی مقیاس سنجش رابطه بین زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا دهشیری سیده فاطمه موسوی

منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴۵ 141-154

کلیدواژه‌ها: رضایت زناشویی روانسنجی پایایی روایی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۴۶۹

پژوهش حاضر با هدف بررسی خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی مقیاس سنجش رابطه انجام شد. بدین منظور نمونه ای شامل 315 نفر (116 مرد و 199 زن) از افراد متاهل ساکن شهر تهران با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند که به مقیاس های سنجش رابطه، رضایت زناشویی کانزاس، رضایت از زندگی و پرسشنامه شادکامی آکسفورد پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد که ساختار عاملی مقیاس سنجش رابطه تک عاملی است. همسانی درونی مقیاس در کل نمونه برابر با 0/88 بود. همبستگی معنا دار بین نمرات مقیاس سنجش رابطه با نمرات مقیاس رضایت زناشویی کانزاس، رضایت از زندگی و شادکامی آکسفورد بیانگر روایی همگرای مناسب مقیاس بود. هم چنین نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات رضایت رابطه مردان و زنان تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج نشان داد که این مقیاس، ابزاری معتبر و روا در اندازه گیری رضایت زناشویی است.

۵۹۴.

مقایسه شادکامی، سبک های عشق و نارسایی هیجانی در افراد زودازدواج و دیرازدواج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل سلیمانی مجتبی حبیبی محمد صاحب قران فرد

منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۶ 269-285

کلیدواژه‌ها: شادکامی سبک های عشق نارسایی هیجانی افراد زود ازدواج افراد دیر ازدواج

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۵۰۶

هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه شادکامی، سبک های عشق و نارسایی هیجانی در افراد زودازدواج و افراد دیرازدواج بود. از بین جامعه آماری پژوهش حاضر که شامل کلیه زوج های ساکن شهر اردبیل بودند،50 آزمودنی زودازدواج (25 زن و 25 مرد) و 50 آزمودنی دیرازدواج (25 زن و 25 مرد) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان دو گروه مورد مطالعه انتخاب شدند. فهرست شادکامی آکسفورد، آزمون سبک های عشق و مقیاس آلکسی تیمیا به عنوان ابزارهای جمع آوری اطلاعات بر روی آزمودنی ها اجرا شد. روش تحقیق پژوهش حاضر علی مقایسه ای بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات شادکامی، سبک های عشق و نارسایی هیجانی در افراد زودازدواج و افراد دیرازدواج تفاوت آماری معناداری وجود دارد. به طوری که میانگین نمرات افراد دیرازدواج در متغیر شادکامی، سبک عشق واقع گرا و سبک عشق رفاقتی بیشتر از افراد زودازدواج بود. اما میانگین نمرات افراد زودازدواج در سبک عشق رمانتیک، سبک عشق وابسته، دشواری شناسایی و توصیف هیجانات و تفکر عینی در مقایسه با افراد دیرازدواج به طور معناداری بیشتر بود. براساس این نتایج پیشنهاد می شود متخصصین خانواده در مراجعان زودازدواج و دیرازدواج این متغیرها را مدنظر داشته باشند.

۵۹۵.

تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و سبک زندگی با گرایش به فرزندآوری (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صمد رسول زاده اقدم سیمین افشار صمد عدلی پور سید احمد میرمحمدتبار

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سرمایه اجتماعی مصرف رسانه ای گرایش به فرزندآوری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۲ تعداد دانلود : ۸۰۲

این مقاله با هدف بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نوع سبک زندگی (سبک زندگی سنتی و مدرن) با گرایش به فرزندآوری در بین دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان در سال تحصیلی 94-1393 با حجم نمونه 384 نفر و با استفاده از شیوه نمونه گیری طبقه بندی و بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. یافته ها حاکی از آن است که بین میزان استفاده از رسانه های خارجی (اینترنت، شبکه های اجتماعی مجازی و شبکه های ماهواره ای) و گرایش به فرزندآوری رابطه معنادار معکوسی وجود دارد، اما بین استفاده از رسانه های داخلی و گرایش به فرزندآوری رابطه معناداری مشاهده نشد. بین سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و سبک زندگی سنتی با گرایش به فرزندآوری رابطه معنادار مثبت و بین سبک زندگی مدرن و گرایش به فرزندآوری رابطه معنادار معکوسی وجود دارد. علاوه بر این، از میان متغیرهای زمینه ای (سن، جنس، مقطع تحصیلی، وضعیت شغلی و گروه قومی)، تنها رابطه بین وضعیت شغلی و قومیت با گرایش به فرزندآوری معنادار شد.

۵۹۶.

عوامل جمعیتی- اجتماعی اثرگذار بر سبک زندگی سلامت محور سالمندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بیژن زارع زینب کاوه فیروز محمدرسول سلطانی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: رضایت از زندگی بیماری عوامل اجتماعی سبک زندگی سلامت محور

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۲

در دهه های اخیر، مفهوم سبک زندگی به معنای عام و سبک زندگی سلامت محور در معنای خاص، نظر بسیاری از جامعه شناسان و محققان حیطة سلامت را به خود جلب کرده است. مطالعة سبک زندگی سلامت محور به بررسی الگوهای جمعی رفتارهایی می پردازد که سلامت افراد را در معرض خطر قرار می دهند. این پژوهش ها، در پی یافتن علل تضمین کنندة سلامت اند. پژوهش ها در این زمینه یا به صورت توصیف این الگوهای رفتاری سلامت بوده اند یا در پی تبیین این الگوها برآمده اند. تبیین های انجام شده عمدتاً تعیین کننده هایی همچون انتخاب های فردی و عوامل اجتماعی را مد نظر قرار داده اند. با اتخاذ رویکردی مشابه، پژوهش پیمایشی حاضر برای کشف عوامل جمعیتی و اجتماعی مؤثر بر انتخاب های فردی- که بر سبک زندگی سلامت محور سالمندان تهرانی تأثیر می گذارد- بر آمده است. یافته ها نشان می دهد که بیش از دو سوم سالمندان نمونة آماری پژوهش، سبک زندگی متوسط و تنها 8/11 درصد، سبک زندگی سالم دارند. سبک زندگی سلامت محور سالمندان برحسب سن، تحصیلات و رضایت از زندگی متفاوت است و با سبک زندگی سلامت محور ارتباطی معنادار دارد. 16 درصد تغییرهای سبک زندگی سالمندان مورد بررسی، از طریق متغیرهای جمعیتی- اجتماعی تبیین شده اند. در میان متغیرهای مورد بررسی، رضایت از زندگی، مهم ترین متغیر بلافصل اثرگذار بر سبک زندگی سالمندان با ضریب بتای 206/0 است که خود از متغیرهای پایگاه اقتصادی، اجتماعی، دینداری، سن و جنس تأثیر می پذیرد.

۵۹۷.

پیش بینی سلامت عمومی براساس سبک های دلبستگی و تمایزیافتگی در دانشجویان دختر دارای تجربه شکست عاطفی دانشگاه های اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کوثر تردست عباس امان اللهی

منبع: خانواده پژوهی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴۳ 385-407

کلیدواژه‌ها: تمایزیافتگی سبک های دلبستگی سلامت عمومی شکست عاطفی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۶۴۱ تعداد دانلود : ۶۱۸

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی سلامت عمومی براساس سبک های دلبستگی (سبک دلبستگی اضطرابی و سبک دلبستگی اجتنابی) و تمایز یافتگی (واکنش هیجانی، موقعیت من، هم آمیختگی و برش عاطفی) در دانشجویان دختر دارای تجربه شکست عاطفی دانشگاه های شهر اهواز بود. روش پژوهش حاضر همبستگی و از نوع پیش بین بود و آزمودنی های آن را 190 دانشجوی دختر دارای تجربه شکست عاطفی طی یک سال گذشته تشکیل می دادند. انتخاب گروه نمونه به روش نمونه گیری هدفمند و هم چنین نمونه گیری گلوله برفی انجام شد. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های سلامت عمومی گلدبرگ، سبک دلبستگی کالینز و تمایز یافتگی اسکورون و دندی بودند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل ممیز استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیب خطی متغیرهای پژوهش قادر به پیش بینی سلامت عمومی در دانشجویان دختر دارای تجربه شکست عاطفی است. هم چنین در تحلیل ممیز به روش گام به گام مشخص گردید که کارآمدترین متغیرها در پیش بینی سلامت عمومی به ترتیب: برش عاطفی و سبک دلبستگی اضطرابی هستند. در بررسی متغیرها به صورت جداگانه نیز مشخص گردید که همه متغیرها شامل دلبستگی اضطرابی، دلبستگی اجتنابی، واکنش هیجانی، موقعیت من، هم آمیختگی و برش عاطفی پیش بین های معنی داری برای سلامت عمومی در دانشجویان دختر دارای تجربه شکست عاطفی دانشگاه های شهر اهواز می باشند.

۵۹۸.

ارایه مدل پیشنهادی سنجش طبقه اجتماعی در ایران (مورد مطالعه: سرپرستان خانوار شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد مؤذنی

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: منزلت طبقه سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۹ تعداد دانلود : ۹۲۹

در دهه های اخیر برخی جامعه شناسان؛ مانند پیربوردیو سعی کرده اند ارتباط انواع سرمایه را با طبقه اجتماعی مورد توجه قرار دهند. مطالعات انجام گرفته در ایران نیز نشان می دهند که هیچ کدام از این پژوهش ها در سنجش طبقه اجتماعی (طبقه-منزلت) ترکیب انواع سرمایه ها را در نظر نگرفته اند. برخی از این پژوهش ها نیز با اهداف پژوهشی دیگر صورت گرفته و صرفاً به ارتباط انواع سرمایه ها با یک دیگر و یا با طبقه اجتماعی پرداخته اند. بر این اساس، نوشتار حاضر با هدف طرح ارایه یک مدل جدید، سنجش مفهوم طبقه اجتماعی (طبقه-منزلت) را با ترکیب سه نوع سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد مطالعه قرار داده و با استفاده از روش پیمایش و نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 334 پرسش نامه محقق ساخته در بین سرپرستان خانوار مناطق شهر اصفهان، توزیع و جمع آوری شد. در نهایت، نوعی رتبه بندی در پنج طبقه اجتماعی کلی شامل طبقه بسیار پایین، طبقه پایین، طبقه متوسط، طبقه بالا و طبقه بسیار بالا ارایه شد. مبنای عمده این رتبه بندی علاوه بر تأکید بر نقش سرمایه اقتصادی و اجتماعی، نقش تعیین کننده و تمایز بخش سرمایه فرهنگی و تفاوت بارز آن بین طبقات اجتماعی است.

۵۹۹.

مطالعه رابطه سرمایه فرهنگی خانواده، مدرسه و دانش آموز با موفقیت تحصیلی دانش آموزان دختر مراکز پیش دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی ساعی فاطمه تشویق محمد رضایی

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶۹

کلیدواژه‌ها: موفقیت تحصیلی پایگاه اجتماعی اقتصادی سرمایه فرهنگی خانواده سرمایه فرهنگی مدرسه سرمایه فرهنگی دانش آموز مدل تحرک فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۴ تعداد دانلود : ۱۲۵۸

موضوع این پژوهش موفقیت تحصیلی است. پژوهشگران نشان داده اند که افزایش درآمد و سرمایه مالی خانواده باعث موفقیت تحصیلی دانش آموزان شده است. در این پژوهش علاوه بر مفهوم سرمایه فرهنگی خانوده دو متغیر جدید سرمایه فرهنگی دانش آموزی و سرمایه فرهنگی مدرسه ای نیز مطرح شده است. سؤال تحقیق به صورت زیر بیان شده است: رابطه سرمایه فرهنگی حاصل از خانواده مدرسه و دانش آموز با موفقیت تحصیلی دانش آموزان چگونه است؟جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر سال چهارم در سطح مناطق 20 و 6، 1 تهران است. برای ارزیابی تجربی فرضیات، 300 نفر از دانش آموزان دختر به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای داوری در باب فرضیات، از روش تکنیک تحلیل رگرسیون بر مبنای داده های فازی استفاده شده است. نتایج پژوهشی نشان داد که سرمایه فرهنگی خانواده و سرمایه فرهنگی مدرسه ای رابطه معناداری با موفقیت تحصیلی دانش آموزان دارد و دانش آموزان طبقات پایین با بهره گیری از سرمایه فرهنگی به موفقیت تحصیلی دست یافته اند. همچنین سرمایه فرهنگی در حضور پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نوع مدرسه تأثیر بیشتری بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان دارد.

۶۰۰.

مطالعه کیفی تجارب مردان و زنان طلاق گرفته از عوامل فرهنگی زمینه ساز طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آذر قلی زاده امیرحسین بانکی پور فرد زهرا مسعودی نیا

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۵۷)

کلیدواژه‌ها: طلاق فرهنگ عوامل فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۶۱۵

فرهنگ یک ملت، شکل دهنده پیکره آن ملت و تعیین و تنظیم کننده ارزش ها، باورها، هنجارها و رفتارهای مردمان آن است. در رابطه با طلاق و عوامل پدید آورنده آن نیز، عوامل فرهنگی به شکل مستقل یا زمینه ساز سایر عوامل مسبب طلاق، در افزایش یا کاهش میزان آن بسیار حائز اهمیت است. در این راستا، بررسی کیفی""تجارب مردان و زنان طلاق گرفته، از عوامل فرهنگی زمینه ساز طلاق"" به عنوان گام مهمی در شناخت و پیشگیری از طلاق در کشور، هدف اصلی این پژوهش است. این پژوهش به صورت کیفی، از نوع پدیدارشناسی انجام گرفت. مشارکت کنندگان در این پژوهش 16 نفر از مردان و زنان طلاق گرفته شهر اصفهان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی انتخاب شدند و اطلاعات، از طریق مصاحبه عمیق جمع آوری و به روش استیویک-کولایزی-کن تجزیه و تحلیل شد. تعداد 450 کد استخراج گردید و با شناسایی وجوه اشتراک کدها، تعداد آنها به 52 عدد و سپس به 16 عدد کاهش یافت. سپس دسته بندی مفاهیم استخراج شده از آنها در چهار سطح تا رسیدن به نتایج شامل چهار مضمون ادامه یافت. براساس مفاهیم به دست آمده؛ عوامل فرهنگی زمینه ساز طلاق شامل چهار زیرمجموعه : الف- ""عدم پایبندی به ارزش های مذهبی و اخلاقی""؛ ب-""عدم پایبندی به ارزش های اجتماعی""؛ ج-""ناهنجاری های فرد و خانواده"" و د-""تفاوت در خرده فرهنگ هاست"". یافته های پژوهش نشان داد که در کدبندی الف: کم رنگ شدن ارزش های اخلاقی- دینی و عدم پایبندی به آنها در ارتباط با جنس مخالف و در قسمت ب: افزایش توقعات، انحرافات و نارضایتی جنسی، تغییر در نقش های جنسیتی، تأثیر منفی رسانه ها و وجود باورهای نادرست در فرد، همچنین در قسمت ج: فقدان آمادگی و مهارت در فرد و خانواده برای انتخاب و زندگی مشترک، فقدان مهارت جنسی، عدم توانایی برای حل مشکل و تعارض در زوجین، فرهنگ تحمیل در انتخاب همسر، قدرت طلبی و سلطه گری در خانواده و فرهنگ اقتصادی نادرست و در نهایت، در کدبندی د: تفاوت در خرده فرهنگ ها و عدم کفویت زوجین در زمینه های مختلف، در بروز اختلاف زناشویی و طلاق آنها مؤثر بودند. یافته ها همچنین بیانگر آن بود که فرهنگ حاکم بر جدایی، روند طلاق را از مسیر صحیح و مطلوب خود خارج نموده، ضمن وارد کردن آسیب روحی، شخصیتی و جسمی بر زوجین، آن را به واقعه ای خصمانه، دامنه دار و برگشت ناپذیر مبدل ساخته است.

درخت حوزه‌های تخصصی