فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۶۱ تا ۶۸۰ مورد از کل ۱٬۳۸۸ مورد.
تحلیلی بر مسائل اجتماعی– فرهنگی موثر بر حاشیه نشینی (مطالعه موردی، شهر ساری)
حوزه‌های تخصصی:
حاشیه نشینی پدیده ای است که عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در نرخ پایین تر امنیتی در پیدایش آن نقش دارند و از دو گروه بنیادی دفع کننده روستا و جذب کننده شهر نشأت می گیرد. هدف اصلی تحقیق این است که چه مسائل اجتماعی- فرهنگی بر روی حاشیه نشینی تاثیر دارد؟
روش تحقیق، اسنادی و پیمایشی بوده و حجم نمونه نیز برابر با 384 نفر از حاشیه نشینان ساکن اطراف شهر ساری بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها در این تحقیق با روش تحلیل همبستگی و مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و Lisrel استفاده شد.
نتایج و تحلیل همبستگی نشان داد که بین عوامل مهاجرت، کیفیت مسکن، کسب معیشت، اوقات فراغت، وضعیت کالبدی فضایی و میزان تعلق اجتماعی با اطمینان 99/0 درصد و سطح خطای کم تر از 01/0 درصد با حاشیه نشینی رابطه معناداری وجود دارد. هم چنین نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان می دهد که متغیرهای مستقل قدرت پیش بینی حاشیه نشینی را دارند. حاشیه نشینی، ناشی از مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، عدم دسترسی مناسب به امکانات بهداشتی- آموزشی و ارتباط ضعیف با فرهنگ شهرنشینی می باشد که این عوامل سبب شده تا حاشیه نشینان را در معرض مسائل اجتماعی - فرهنگی قرار دهد.
تحلیل میزان مشارکت زنان روستایی شهرستان فلاورجان در تعاونی ها: کاربرد نردبان مشارکت شری آرنستین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مشارکت فرآیندی است جمعی که افراد دخیل در آن به صورت آگاهانه، آزادانه برای رسیدن به هدف تلاش نمایند با توجه به اهمیت نقش زنان به عنوان نیمی از قشر جامعه و مشارکت به عنوان یکی از مولفه های مهم توسعه پایدار، در این مطالعه، به بررسی سطح مشارکت و تبیین عوامل موثر بر آن پرداخته می شود. به این منظور در این مطالعه موردی، توصیفی- پیمایشی، میزان مشارکت زنان در تعاونی روستایی شهرستان فلاورجان با110 نفر عضو در بیست روستا به مرکزیت پیربکران، بر اساس سطوح گوناگون نردبان شری آرنستین، مورد بررسی قرار گرفت که نمونه ای به حجم 86 نفر با استفاده از نمونه گیری طبقه ای انتخاب گردید، ابزار جمع آوری داده پرسشنامه و مصاحبه بود. روایی پرسشنامه به وسیله جمعی از اساتید به تایید رسید و پایایی آن به وسیله ضریب کرونباخ برای هر سازه جدا محاسبه شد و برای تمامی موارد بیش تر از 5/0به دست آمد. برای سنجش سطح مشارکت از الگوی نردبان شری آرنستین پیروی شد، هشت پله مشارکت به ترتیب از پایین به بالا عبارتند از: دگرگون سازی، مرتفع سازی، آگاه سازی، مشاوره، توافق، شراکت، قدرت قانونی و کنترل. بر اساس یافته های پژوهش، اولین اولویت مربوط به پله شراکت و کمترین آن مربوط به پله مشاوره بود. با استفاده از روش تحلیل عاملی، عوامل موثر بر مشارکت در چهار دسته نهادی، فردی- شخصیتی و اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی تقسیم شد. نتایج حاصل از ضریب همیستگی نشان می دهد بین عوامل اجتماعی و میزان مشارکت، با احتمال 99 درصد رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد بین عوامل اقتصادی و میزان مشارکت، با احتمال 99 درصد رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. بین عوامل نهادی و میزان مشارکت، با احتمالی 90 درصد رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد.
بررسی احساس امنیت زنان در مناطق مختلف شهری نمونه موردی مناطق 5 و 13 اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
سبک زندگی شهری و مشارکت اجتماعی شهروندان سالمند اهوازی؛ یک پیمایش منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
کاهش مشارکت جامعه محلی خوزستان و ایرانیان در برنامه های اجتماعی و سیاسی منطقه بین سال های 1380 تا 1384 مشاهده شده است. این مسأله زمینه انجام بررسی هایی را در خصوص دلایل کاهش مشارکت اجتماعی فراهم نموده است. در این میان، افت شدید فعالیت های اجتماعی سالمندان ناشی از نابرابری فضای اجتماعی همراه با رشد جمعیت این گروه اجتماعی چشمگیرتر به نظر می رسد. این بررسی به روش پس رویدادی مطالعه عوامل مهم مشارکت اجتماعی سالمندان می پردازد. نظریات و دیدگاه های مشارکت؛ سرمایه و اعتماد اجتماعی، نابرابری و عوامل مؤثر بر آنها مطالعه گردید که در مجموع شش دسته عوامل اثرگذار انتخاب شدند. جامعه آماری شامل سالمندان بالای 60 سال سن ساکن شهر اهواز است. به روش نمونه گیری خوشه ای دو منطقه 3 و 8 از مناطق هشتگانه شهرداری اهواز انتخاب و 163 سالمند از این مناطق به روش کاملاً تصادفی آزمون شدند. یافته های بررسی نشان داد از میان دسته عوامل اثرگذار، متغیرهای اعتماد و تعلق اجتماعی بالاترین ضریب اثر و همبستگی را با متغیر مشارکت داشته است. اثرگذارترین متغیرهای بعدی به ترتیب تأثیر بر متغیر وابسته شامل احساس مالکیت بر محیط شهری و نابرابری فضای اجتماعی، جنسیت، پایگاه اقتصادی اجتماعی، عضویت در نهادهای مردمی، مدت زمان اقامت در شهر بر حسب سال، رضایت از خدمات شهری، وضعیت تأهل، اشتغال، سلامت و بهداشت، آموزش و سواد و تقدیرگرایی بودند. نکته جالب، منفی بودن نقش متغیر گرایش به مذهب همراه با متغیر تقدیرگرایی بود. در پایان راهکارهایی از جمله تقویت و تخصصی نمودن برنامه های مشارکتی ویژه سالمندان و زنان، توسعه شبکه های اجتماعی و پیوندهای جماعتی با تقویت حس اعتماد و برابری اجتماعی ارائه و بیان شده است که بر فضای قومیتی و گروه های خاص مثل سالمندان و زنان در برنامه ریزی های شهری و منطقه ای، توسعه مشارکت های مدنی، توسعه سرمایه اجتماعی و کاهش نابرابری در فضای اجتماعی تأکید گردد.
بررسی روند مهاجرت های بین استانی ایران در سه دهه اخیر(سرشماری 1390-1365)(مقاله علمی وزارت علوم)
عوامل اثرگذار بر مهاجرت روستایی ناشی از خشکسالی: یک مطالعة موردی در استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
اگرچه مهاجرت یکی از پیامدهای خشکسالی قلمداد شده، اما شمار پژوهش های انجام شده در راستای تبیین اثرات مهاجرت های ناشی از خشکسالی اندک است. از این رو، پژوهش حاضر، با بهره گیری از روش کیفی و داده های اسنادی مربوط به یکی از روستاهای دهستان خسویه در استان فارس، به بررسی فرآیند مهاجرت ناشی از خشکسالی و عوامل اثرگذار بر آن در سال 1389 می پردازد. یافته ها نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل طبیعی، اقتصادی و اجتماعی موجب مهاجرت دائمی خانوار می شوند؛ عوامل طبیعی و اقتصادی زمینة مهاجرت موقت را نیز فراهم می سازند؛ همچنین، تصمیم-گیری برای مهاجرت به طور ناگهانی صورت نمی گیرد، بلکه برآمده از ناکارآیی سایر گزیدارهاست. سرانجام آنکه علی رغم رویارویی مهاجران با دشواری های اقتصادی، عاطفی و اجتماعی، مهاجرت همچنان یک راهبرد سودمند قلمداد می شود. بنابراین، توصیه می شود که برنامه ریزان به تسهیل فرآیند سازگاری با خشکسالی از طریق آموزش بپردازند و جریان مهاجرت های روستایی را به سوی مناطق برخوردار از ظرفیت مناسب برای اشتغال زایی هدایت کنند.
خوانش معنای سبلان در ساحت فضایی شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است که با هدف تبیین تفسیری نشانه در ساحت فضایی شهر صورت گرفته است. یکی از نشانه های مستعمل در بافت شهری اردبیل عبارت ""سبلان"" است. طیف وسیعی از مغازه ها، کالاها، دیوارنوشته ها و مؤسسات از این عنوان یا ترکیبی از آن در اسامی و یا تزئین خود استفاده می کنند. این پژوهش بر اساس روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است و ساختارهایی که از نشانه ترسیم شده بودند، از طریق تحلیل داده های حاصل از مصاحبه با دوازده نفر از شهروندان اردبیلی مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل پدیدارشناختی بر اساس الگوی تحلیلی موستاکاس نشان داد مردم اردبیل رمزگان به کار گرفته در نشانه را به گونه های متفاوتی تفسیر می کنند. آنها در فضای نمادین که به صورت های رمزگانی با بیان های خاص خودشان ایجاد شده است، بر اساس صورت هایی مشابه با همان بیان ها که با گونه های احساسی، وجودی و قدسی توصیف می کردند، برداشت می کنند. این رمزگان ها که در چارچوبی محدود تولید می شود، توسط مردمی که با آنها مواجه می شوند، به رغم آزادی شان در برداشت ترجیحی ، در همین چارچوب قرائت می شود.
نقش سرمایة اجتماعی در توزیع درآمد در مناطق روستایی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف مطالعة حاضر بررسی نقش متغیر سرمایة اجتماعی در توسعة اقتصادی ـ اجتماعی و میزان اثرگذاری آن از طریق توسعة تعاونی های تولید بر شاخص توزیع درآمد جوامع روستایی است. بدین منظور، با به کارگیری روش داده های پانل، از داده های استانی کشور طی سال های 1379 تا 1388 برای بررسی اثر توسعة سرمایة اجتماعی بر شاخص توزیع درآمد در مناطق روستایی و همچنین، از آزمون فرضیة U وارونة کوزنتس دربارة ارتباط بین نرخ رشد اقتصادی و توزیع درآمد استفاده می شود. نتایج حاکی از آن است که در دورة زمانی مورد مطالعه، نقش متغیرهای سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی و میزان مشارکت در تعاونی های روستایی به مثابه نمادی از سرمایة اجتماعی موجود در کاهش نابرابری اقتصادی و توزیع مناسب تر درآمد در جوامع روستایی مثبت و معنی دار است، در حالی که متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ شهرنشینی و نرخ بیکاری روستایی بر میزان نابرابری در مناطق روستایی کشور می افزایند.
آموزش حقوق شهروندی به جوانان با تأکید بر مجمعهای محلی ارزیابی و پژوهش به عنوان یک راهکار عملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در این مقاله ضمن مرور اجمالی مباحث نظری دربارة مقولة آموزش شهروندی، تلاش میشود مدلی تجربی برای آموزش حقوق و وظایف شهروندی به جوانان معرفی گردد. در این راستا، تأسیس «مجمعهای محلی ارزیابی و پژوهش» به عنوان نوعی برنامة عملی برای آشنا ساختن جوانان با حقوق و وظایف خود به عنوان شهروند و در نهایت وارد کردن آنها به زندگی شهروندی پیشنهاد میشود. در خاتمه نیز عملکرد چند نمونة تجربی از چنین مجامعی که در کشورهای آمریکا و انگلیس تأسیس شده و به فعالیت مشغولند برای مثال ذکر میگردند. روش تحقیق این مقاله روش اسنادی و کتابخانهای است. نتایج بحث نشـان میدهـد که درگیر کردن جوانان در امور و فعالیتهای مدنی از طریق مجمعهای محلی ارزیابی و پژوهش، میتواند ضریب مشارکت شهروندان را در جامعه افزایش داده و آنها را از کنشگرانی منفعل به شهروندانی فعال که خود مدیریت اجتماع شهری و سرنوشت خویش را در دست میگیرند، مبدل کند.
فرا تحلیل روش و نتایج پژوهش های کیفیت زندگی شهری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
گسترش زندگی شهری، باعث تجمع هر چه بیشتر منابع و امکانات در شهرها شده است. دستیابی به آستانههای مطلوب کمی برای زندگی در شهر، به مرور توجه ساکنان و پژوهشگران را به کیفیت زندگی شهری جلب نموده است. تعدد و تنوع مقالات علمی منتشر شده در زمینه کیفیت زندگی شهری، یکی از نشانههای قابل اتکا برای نمایش گرایش محققان به این مفهوم است. این مقاله با رویکرد فراتحلیل به بررسی مقالات منتشر شده در مجلات علمی- پژوهشی و علمی فارسی زبان منتشر شده تا سال 1389 پرداخته است. فراتحلیل، ابزاری است برای تجمیع نتایج پژوهشهای پراکنده و دستیابی به نگرشی جدید برای گسترش مرزهای دانایی. پراکندگی مطالعات نشان میدهد که استانهای مرکزی، شمال شرقی و شرقی بیشتر مورد توجه محققان قرار گرفتهاند که این توجه، بیشتر به محل تولد محققان یا دانشگاههای محل تحصیل وابسته است. در این میان، سرمایه اجتماعی، درآمد بیشتر، شاغل بودن، روابط مثبت و معنی دار و جنسیت رابطه غیر معنیداری را با این کیفیت نشان دادند. باید تأکید کنیم که نگاه چند بعدی و استفاده از شاخصهای ترکیبی، نقطه قوت و کمتوجهی به ابعاد جامعهشناختی و عدم انعکاس روایی و پایایی، نقطه ضعف پژوهشهای مطالعه شده است. ضمناً نیاز به طراحی مدلهای بومی و منطبق با فرهنگ ایرانی برای هدایت پژوهش های آینده توصیه میگردد.
ارزیابی تأثیر اجتماعی تخریب پل ری در تهران و تأثیر آن بر بهبود تصمیم گیری در مدیریت شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مسئله این مقاله، ارزیابی تأثیر اجتماعی تصمیم برای تخریب پل ری جهت رسیدن به اهداف اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی در منطقه 12 شهر تهران است. برای ارزیابی تأثیر اجتماعی تخریب این پل، از نظریات علوم اجتماعی با تکیه بر جامعه شناسی کاربردی در چارچوب ارزیابی تأثیر اجتماعی استفاده شده است. در این پژوهش مجموعه ای از روش های پیمایشی، اسنادی و مصاحبه های کیفی برای تحلیل مسئله و ارائه راهنمایی عملی به مدیریت شهری در زمینه تخریب و یا عدم تخریب این پل، به کار گرفته شده است. نتیجه به دست آمده به کمک استدلال های مختلف نشان می دهد: تخریب پل ری مدیریت شهری را به اهدافی که مد نظر داشته نمی رساند. بر اساس چنین یافته ای، تخریب پل متوقف شده و از این منظر، یافته های پژوهش در عمل بر تصمیم گیری بهتر مدیریت شهری مؤثر بوده است. این مقاله نشان می دهد: می توان دانش اجتماعی را در خدمت بهبود وضعیت مدیریت شهری قرار داد.
عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به یکپارچه سازی اراضی: مطالعة موردی پایین دست سد گلبلاغ، شهرستان بیجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان پایین دست سد گلبلاغ نسبت به طرح یکپارچه سازی اراضی کشاورزی است. تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی بوده، که به روش پیمایشی در نیمة اول 1390 انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت و همکاران، 120 نفر برآورد شد. ابزار تحقیق پرسشنامه ای بود که روایی آن بر اساس نظر اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تأیید و پایایی آن نیز با استفاده از معادلة آلفای کرونباخ از 76/0 تا 85/0 محاسبه شد. با توجه به نتایج پژوهش، متغیرهای تحصیلات، رضایت از طرح، عوامل اقتصادی، عوامل انگیزشی، عوامل ترویجی- آموزشی، عوامل اجتماعی- فرهنگی، و عوامل مربوط به طرح دارای رابطة معنی دار با نگرش کشاورزان نسبت به طرح سامان دهی اراضی است؛ و بر اساس نتایج رگرسیون گام به گام، چهار متغیر عوامل مربوط به طرح، عوامل اقتصادی، عوامل انگیزشی، و تحصیلات 4/66 درصد از تغییرات نگرش کشاورزان را تبیین می کنند.