درخت حوزه‌های تخصصی

این مقاله به بررسی و تبیین رابطه بین مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در بین جوانان 29-18 ساله شهر شیراز می پردازد. رشد مسئولیت اجتماعی و التزام به آن موضوعی است که بیشتر از مقوله های شناختی مورد توجه قرار گرفته است و ضرورت آن حتی در جوامع غربی و صنعتی پس از یک دوره رکود آشکار شده است( فتحی آذر،1373: 180). مسئولیت اجتماعی بخشی از مساله اجتماعی شدن است. مهمترین عوامل اجتماعی شدن را می توان فرهنگ، خانواده و نهادهای اجتماعی دانست. مسئولیت اجتماعی مهارتی است که باعث بروز رفتارهایی می شوند که مورد ارزش گذاری قرار می گیرند. این مهارت ها می توانند در روابط با دیگران نتایج مثبت و موفقیت آمیزی بوجود آورند و منجر به احساس رضایت فردی و گروهی شوند و در صورت عدم رعایت آن می تواند اعتماد بین انسانها را کم رنگ نموده و باعث از بین رفتن روحیه همکاری و تعاون در بین افراد شود. در این مقاله داده ها با استفاده از روش پیمایش و از طریق پرسشنامه ساختار یافته برای 386 نفر که بطور تصادفی انتخاب شدند، گردآوری شده است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که مسئولیت اجتماعی مستقیما تحت تاثیر متغیرهای سرمایه اجتماعی (27/0= Beta)، عزت نفس (13/0= Beta) ، سن (21/0= Beta) و جنسیت(22/0= Beta) قرار گرفته است و در مجموع این متغیرها توانسته اند 20 درصد از واریانس مسئولیت اجتماعی را تبیین کنند )20/0=(R2 . در مدل تحلیل مسیر، چهار متغیر بصورت مستقیم و سایر متغیرها به صورت غیر مستقیم تاثیر معناداری بر روی مسئولیت اجتماعی داشته است. بیشترین تاثیر مستقیم بر مسئولیت اجتماعی متعلق به سرمایه اجتماعی و بیشترین تاثیر غیر مستقیم را تحصیلات مادر داشته است.

مقاله پیش رو، به دنبال آن است تا با وارسیِ مهمترین نظریات مطرح در میان مردمشناسان، روانشناسان و جامعه‌شناسان درباره «منشا دین و ریشه دینداری»، نشان دهد که هیچ تبیینِ نهایی و مورد توافقی در این باره وجود ندارد و همانها نیز دچار سهو و خطاهای نظری- تجربی غیر قابل گذشتی هستند. مع‌الوصف باعث نگردیده تا در اعتبار آنها به عنوان تاملاتی علمی، کوچکترین تردیدی پدیدآید،یا به سبب فقدان اجماع یا خطاهای فراوان و ماخوذات فلسفی و کلامیشان، از ساحت این علوم رانده شوند. این واقعیات معرفت‌شناختی، جستجوگر را ترغیب می‌نماید تا به پشتوانه برخی نقدها و رویکردهای جدید، مداخله فعالانه‌تری در اجزا و مداخل بحث داشته باشد و مسیر اجمالاً متفاوتی را که فراتر از بازخوانی و مرور ادبیات موجود است در پیش بگیرد. تفکیک بحث «منشا دین» از «ریشه دینداری» و هر دو از «کارکردهای دین» که در غالب نظریاتِ ارائه‌شده به درستی صورت نگرفته و آشکارسازیِ پیشفرضهای فلسفی و پیشداوریهای کلامیِ نهفته در پسِ این نظریات، گامهایی است ولو لرزان در گشودنِ دریچه‌ای جدید به روی این موضوعِ مدید و افکندن پرتوی نو بر آن تلاشهای پُرسابقه. ایده «منشا الهی دین» و «ریشه فطری دینداری» در فراز پایانی، بدین منظور مطرح گردیده است تا نشان دهدکه می‌توان با اخذ فرضهایی متفاوت از پیشفرضهای ماخوذه دیگران، نظریه‌ای کاملاً متفاوت ارائه داد که در تبیین و توجیه لااقل برخی از ادیان، تواناتر ظاهرگردد و از اتقان و قدرت انطباق بیشتری برخوردار باشد. نظریه منشا الهی و ریشه فطری اگر چه یک مدعای صراحتاً فلسفی -کلامی است، لیکن به مثابه یک تئوریِ توضیح‌دهنده، به هیچ رو بیش از دیگر نظریات، بر پیشفرضهای فلسفی و پیشداوریهای کلامی ابتنا ندارد.

این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین جامعه پذیری سازمانی (مشتمل بر آموزش، تفاهم، حمایت همکاران و چشم انداز آینده) با آرزوهای شغلی و حرفه ای (شامل شایستگی کارکردی ـ فنی، شایستگی عمومی مدیریتی، ثبات و تاثیر سازمانی، امنیت جغرافیایی، خلاقیت کارآفرینانه، خودمختاری / استقلال، سبک زندگی و چالش اصیل) در کارکنان شاغل در سازمانهای وابسته به وزارت نفت در شهر اصفهان به مرحله اجرا درآمد. پژوهش از نوع همبستگی بود و جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان زن و مرد شاغل در سازمانهای فوق الذکر تشکیل دادند. نمونه پژوهش مشتمل بر 501 نفر (405 نفر مرد و 96 نفر زن) بود که با استفاده از فهرست اسامی کارکنان هرسازمان بصورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه 20 سؤالی جامعه پذیری سازمانی (با چهارزیرمقیاس) و پرسشنامه 25 سؤالی آرزوهای شغلی (با هشت زیرمقیاس) بود. روایی صوری، محتوایی و سازه پرسشنامه ها همراه با سازگاری درونی (بر مبنای آلفای کرونباخ) آنها بررسی و تایید شد. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان تحلیل گردید. نتایج حاصله حاکی از آن بودکه از زیرمقیاسهای جامعه پذیری سازمانی، آموزش وچشم اندازآینده سازمانی (با ضرایب بتا استاندارد 235/0 و 204/0-) برای خلاقیت کارآفرینانه، چشم انداز آینده (با بتا استاندارد 223/0) برای چالش اصیل، تفاهم و چشم انداز آینده (با بتای استاندارد 258/0 و 275/0-) برای ثبات و تاثیر سازمانی، آموزش(با بتا استاندارد 260/0-) برای شایستگی فنی و کارکردی، آموزش (با بتا استاندارد 204/0-) برای شایستگی عمومی مدیریتی، آموزش، حمایت همکاران و چشم انداز آینده (با بتای استاندارد 2290/- و 272/0 و 205/0-) برای سبک زندگی و آموزش (با بتا استاندارد 2/0-) برای امنیت جغرافیایی دارای توان پیش بین معنادار (05/0P<) هستند.

مهارت های اجتماعی از عناصر و اجزای اصلی اجتماعی شدن افراد در همه جوامع انسانی و فرهنگ هاست. مهارت های اجتماعی مجموعه رفتارهای آموخته شده و مورد پذیرشی است که فرد را توانا می سازد با دیگران رابطه مؤثر و مفید داشته باشد و از رفتار های نامعقول اجتماعی خودداری کند. این پژوهش از میان عوامل متعدد مؤثر برکسب مهارت های اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه در شهر اصفهان، به بررسی نقش خانواده و گروه دوستان و مدرسه پرداخته است. همچنین میزان تاثیر گذاری هر کدام از عوامل فوق در مقایسه با یکدیگر را به بوته آزمون گذاشته است. روش تحقیق از نوع پیمایشیبا استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اصفهان در نظر گرفته شدهکه با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 384نفر بودهو به شیوه نمونه گیری خوشه ای- تصادفی انتخاب گردیدند. جهت بررسی ارتباط متغیرهااز آزمون تحلیل واریانس (آنوا) و آزمون تحلیل رگرسیون استفاده شده کهنتایج حاصل نشان دهنده وجود ارتباط معنی دارمیانمتغیرهای خانواده، مدرسه، گروه دوستان و مهارت های اجتماعیمی باشد همچنین تحلیل رگرسیون بیانگر آن است که هر سه متغیر بر کسب مهارت های اجتماعی دختران تأثیر دارند.

"مقاله ى حاضر، گزیده اى از یک تحقیق دانشگاهى است که به منظور فهم و نقد گفتمان و ایدئولوژى پنهان و ژرفِ تاثیرگذار بر «عمل رسانه»هاى غرب، به بررسى و تحلیلِ انتقادىِ گفتمان چهار روزنامه نیویورک تایمز، گاردین، لوموند و دى ولت مى پردازد. رویکرد نظرى اتخاذ شده در تحقیق، ایدئولوژى و گفتمان شرق شناسى به عنوان نظام بازنمایىِ شرق در غرب است. نتایج به دست آمده حاکى از آن است که «تروریسم» و «بنیادگرایى اسلامى»، کلیشه هاى شمایل انگارانه اصلى هستند که توسط مطبوعات غرب مورد استفاده قرار مى گیرند. این دو کلیشه در واقع اسلام و ایران را در رسانه هاى غربى، به عنوان تهدید علیه صلح، دموکراسى و مدرنیزاسیون بازنمایى مى کنند. تحویل یا تقلیلِ مستمر ایران به نوعى تهدیدِ مضاعف تحت عنوان بنیادگرایى اسلامى و تروریسم بین المللى، این کشور را بیش تر از «دیگرانِ» دیگر براى غرب و سایر نقاط جهان، خطرناک جلوه مى دهد. "

رشد روزافزون شبکه های اجتماعی و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آنها، مطالعه در خصوص این رسانه ها را حایز اهمیت و ضرورت کرده است، بر این اساس هدف از پژوهش حاضر، بررسی آسیب های ناشی از عضویت و فعالیت در شبکه های اجتماعی در میان نوجوانان و جوانان شهر اردبیل بوده است. جامعه آماری پژوهش را نوجوانان و جوانان 15 تا 30 ساله اردبیل تشکیل می دهند که از میان آنها 380 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و با روش پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش نشان داد که بین میزان عضویت و فعالیت در شبکه های اجتماعی با افت تحصیلی، اعتیاد اینترنتی، بحران هویت، به خطر افتادن سلامت جسمی، گوشه گیری و نداشتن تمرکز، همبستگی مستقیم وجود دارد به این معنا که هر اندازه میزان عضویت و فعالیت در شبکه های اجتماعی بیشتر باشد، این عوارض افزایش بیشتری می یابد. همچنین بین میزان عضویت و فعالیت نوجوانان و جوانان در شبکه های اجتماعی با عواطف خانوادگی و ارتباطات واقعی کاربران همبستگی معکوس وجود دارد؛ به این معنا که هر چه میزان عضویت و فعالیت در شبکه های اجتماعی بیشتر باشد، میزان عواطف خانوادگی و ارتباطات واقعی آنان کمتر خواهد شد.

در این مقاله به بررسی نقش و اهمیت معیارهای اخلاقی در جامعه شناسی کاربردی پرداخته میشود. اخلاق کاربردی به بحث در باره نحوه به کارگیری نظریه های اخلاقی هنجاری در امور گوناگون میپردازد، و معطوف به موارد جزیی و عینی است و میکوشد معضلات اخلاقی را رفع نماید. جامعه شناسی کاربردی به معنای کاربرد نظریه ها و روش های جامعه شناختی برای انجام مداخله مستقیم در امور اجتماعی و انجام تغییرات اجتماعی مثبت برای حل و فصل مسائل اجتماعی است. وجه مشخص عملکرد جامعه شناختی، درگیری مستقیم و دخالت دادن جامعه شناس در برنامه ریزی و اقدام به حل مسأله برای ایجاد تغییرات اجتماعی است. رهیافت عملگرایی جامعه شناختی، یکی از شاخه های اصلی جامعه شناسی کاربردی است که متضمن مشارکت فعال و مداوم جامعه شناس به عنوان یک عامل مداخله و تغییر است. در مورد نقش اخلاق در جامعه شناسی کاربردی باید گفت اخلاق متضمن هنجارهای عملی است که سبب تمایز رفتار قابل پذیرش از رفتار غیرقابل پذیرش میگردد. اصول و معیارهای اخلاقی زیربنای مسؤولیت ها و عملکرد حرفه ای است. این اصول و معیارها باید به منزله اصول راهنما به کار گرفته شوند. این اصول اخلاقی شکل دهنده احکام هنجاری هستند که جامعه شناسان ممکن است در کار حرفه ایشان با آن روبه رو شوند. برخی از انجمن های حرفه ای مجموعه ای از قواعد و راهبردهای اخلاقی در مورد رفتار را پذیرفته اند. انجمن جهانی جامعه شناسی نیز چنین قوانینی را تصویب نموده است. این قوانین متضمن احکام هنجاری هستند که به ارائه راهنمایی در مورد مسایلی میپردازند که جامعه شناسان ممکن است در کار حرفه ای خود با آنها روبه رو شوند. این قوانین همچنین همراه با رویه هایی برای پژوهش و حل و فصل شکایت هایی است که در مورد عملکرد غیراخلاقی صورت میگیرد. پنج اصل کلی که جامعه شناسان باید در زمینه های گوناگون از آنها پیروی نمایند، عبارتنداز: شایستگی حرفه ای، یکپارچگی، مسؤولیت اخلاقی و علمی، احترام برای حقوق و شأن و منزلت انسان ها، پذیرش تنوع و مسؤولیت اجتماعی.

"سفرنامه های دوره صفوی و قاجاری، صرف نظر از کاستی های محتوایی و روش شناختی شان،به عنوان یکی از اسناد معتبر تاریخی، شرح آداب و رسوم و بازنمایی جهان ایرانی در منظومه فکری سفرنامه نویسانی است که با تصویر سازی از ایران بنیاد های شناخت نسبت به جهان ایرانی را در ذهن و ضمیر مخاطبانشان استوار ساختند. دوره صفویه که با تلفیق سه عنصر مهم هویت ساز یعنی مذهب، اسطوره و سرزمین، پایه گذار عصر نوینی در فرآیند هویت یابی ایرانیان به شمار می آید و دوره قاجاریه، که سرآغاز مداخله همه جانبه اروپاییان در جهان ایرانی و تاثیر عمیق آن بر هویت ایرانی است، در نقطه تمرکز این مقاله واقع شده اند. هدف مقاله پاسخ به این پرسش اصلی است که مهمترین ممیزه های فرهنگی ایرانیان که در این سفرنامه ها مورد توجه قرار گرفته است کدامند؟ مقاله با توجه به تعریف مفهوم هویت که بر وجود «دیگران» در فرآیند هویت یابی تاکید می کند، و توجه به نقش مولفه های فرهنگی در تکوین هویت ملی، مولفه های هویت فرهنگی ایرانیان را به صورت زیر احصا نموده است: مولفه های مثبت عبارتند از: مدارای دینی، دین مداری، میهمان نوازی، علم آموزی، شعردوستی، دلبستگی به مولفه های هویت ایرانی، مرجعیت روحانیت در بین مردم و رواج فرهنگ عفاف در میان توده ها. و در بعد منفی شناسه های مهم عبارتند از: خرافه گرایی و تقدیر باوری، تجمل گرایی، پنهانکاری و دورویی، فقدان شایسته سالاری، عافیت طلبی و مسامحه کاری، فقدان روح نقادی و فساد دستگاه سیاسی و جدایی کامل بین دولت و مردم. "

به طور کلی شرط اساسی شکوفایی و بالندگی هر جامعه در توسعه سرمایه های انسانی و تربیت آنها نهفته است. آموزش و به ویژه آموزش شهروندی عامل اساسی در ارتقا ء فرآیندهای توسعه به شمار می رود(هر چند که این تنها عامل نیست)، به علاوه آموزش شهروندی می تواند سهم بسزایی در مشارکت کامل توده های مردم در پیشرفت خود و در نظارت فعالانه شان نسبت به تغییرات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی داشته باشد. آموزش شهروندی از واژه های آشنا در نظام آموزش رسمی و غیررسمی در سطح بین المللی و ملی است که از دیرباز درباره آن بحث های زیادی شده است. به طوری که در دهه های اخیر در عرصه های گوناگون آن تلاش چشمگیری انجام شده است که در نهایت باعث توجه به اهمیت و نقش عمیق و گسترده آموزش های شهروندی در رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ملل گردیده است . هدف اصلی از انجام این تحقیق ، بررسی میزان تاثیر آموزش های شهروندی در تحقق و دست یابی به توسعه پایدار شهری در ابعاد مختلف آن(اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی و زیست محیطی) از دیدگاه ساکنان منطقه5شهر تهران می باشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که توسعه بایستی دقیقاً در مرکز تمامی برنامه های آموزش شهروندی قرار گیرد و به دلیل آنکه زیر بنای توسعه شهری و به تبع آن توسعه ملی، توسعه در هر یک از بخش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی می باشد لذا برای رسیدن به توسعه در هر یک از بخش ها نیاز به آموزش ضروری به نظر می رسد و از آنجایی که انسان محور توسعه محسوب می شود ، نیاز به آموزش برای انسان بیش از پیش ضروری به نظر می رسد که این آموزش می تواند در ابعاد مختلفی صورت گیرد.

پژوهش حاضر به بررسی و شناخت عوامل مداخله گر تاثیرگذار بر احساس هویتمندی در محلات امروز می ﭘردازد. این که چه ویژگی ها و عواملی موجب تشخیص و تمایز وهویت بخشی به یک بافت محلاتی می گردد؟ ضرورت وجود هویت مکان چیست ؟وبه کدام نیاز انسان پاسخگوست؟ و شاخص های هویت ساز در بافت محلات موفق کدامند ؟ چهار سوال اساسی تحقیق حاضر راتشکیل می دهند . روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی بود وداده های مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه در میان 260 نفر از ساکنان 20 سال به بالای دو محله مرداویج وعباس آباد در شهر اصفهان بصورت پیمایش تطبیقی اجرا شده است . روش نمونه گیری در این پژوهش ، تصادفی منظم بوده است. در تحلیل آماری از رگرسیون خطی برای آزمون فرضیات استفاده شد . نتایج این تحقیق نشان می دهد که میزان احساس هویت محله ای در هر دو محله عباس آباد ومرداویج در سطح متوسط وکم قرار دارد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش نیز نشان می دهد سطح بافت محلات بر هویت اجتماعی محله ای در هر یک از دو محله دارای تاثیر است. همچنین سطح متغیر نفوذ پذیری و سطح متغیر در هم تنیدگی بر احساس هویت محله ای در هر دو محله دارای تاثیر است ، اما تاثیر سطح متغیر خوانایی بر هویت محله درمحله ی عباس آباد وجود ندارد، درصورتی که مرداویج تاثیر متغیر خوانایی بر هویت محله ای با شدت ضعیف نشان داده شد.

هدف: مطالعه اثار و تبعات سرمایه اجتماعی در سال های اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته ولی درباره تاثیر آن بر رضایت شغلی چندان کار نشده است. هدف اساسی این تحقیق بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی کارکنان اداره تعاون استان کرمانشاه می باشد. روش: این تحقیق با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق 878 نفر کارکنان اداره تعاون استان کرمانشاه می باشد. از این جامعه، 270 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت آزمون فرضیات از ضریب همبستگی و مقایسه میانگین ها و جهت آزمون مدل تحقیق از رگرسیون استفاده به عمل آمده است. نتایج: یافته های تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی متشکل از شبکه های بین افراد، اعتماد، مشارکت و تعهد سازمانی، رابطه مثبت و معنادار ؛ ( R2=%12 ) داشت .از مولفه های سرمایه اجتماعی ، اعتماد بیشتری تاثیر را داشت. از متغیرهای فردی ، جنسیت تاثیر معنادار ( R2=0/32 ) بر رضایت شغلی داشته و حاکی از رضایت شغلی بیشتر زنان نسبت به مردان بود