درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۰۱ تا ۹۲۰ مورد از کل ۱۷٬۶۸۳ مورد.
۹۰۱.

تبیین عوامل تأثیرگذار بر امید اجتماعی در بین شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امید اجتماعی امنیت اجتماعی رضایتمندی از زندگی نابرابری اجتماعی شهروندان تهرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۸۹
با توجه به پیامدهای نوظهور ناشی از گسترش شهرنشینی و توسعه روزافزون شهرها، اهمیت مطالعه شهرها به عنوان کانون پیدایش مسائل اجتماعی بیش ازپیش نمود می یابد. توزیع ناعادلانه ثروت، امکانات، خدمات فرهنگی-آموزشی، بهداشتی و رفاهی از یک سو و وضعیت نامناسب اقتصاد در جامعه، بیکاری و به تبع آن کاهش درآمدهای دولت که کاهش حمایت سازمان ها از افراد آسیب پذیر را درپی دارد، ازسوی دیگر بر میزان امید اجتماعی شهروندان تأثیرگذار خواهد بود. در همین راستا، در پژوهش حاضر سعی بر آن شد که با استفاده از نظریه های جامعه شناختی حوزه امید اجتماعی به میزان و عوامل اثرگذار بر امید اجتماعی در میان شهروندان تهرانی دست یابیم که درنهایت، پنج متغیر مستخرج از نظریه های بیان شده برای تبیین علل امید اجتماعی شهروندان تهرانی مواردی ازقبیل: رضایت از زندگی، احساس امنیت اجتماعی، احساس بی قدرتی، اعتماد اجتماعی و احساس نابرابری اجتماعی هستند. روش پژوهش از نوع کمی-پیمایشی و جامعه نمونه 400نفر از شهروندان تهرانی بوده اند که یافته های پژوهش از پرسش نامه های بررسی شده در بستر نرم افزارهای آماری اس پی اس اس و آموس نشان داد که هر پنج متغییر مستقل یاد شده بر امید اجتماعی شهروندان تهرانی اثرگذار بوده که با توجه به پایه ضریب هم بستگی به دست آمده، با افزایش اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی و رضایت از زندگی، میزان امید اجتماعی نیز افزایش می یابد، اما در مقابل آن با افزایش احساس بی قدرتی و نابرابری اجتماعی از میزان امید اجتماعی کاسته خواهد شد. افزون بر آن نتایج ضرایب استاندارد مستقیم، غیرمستقیم و کل در معادلات ساختاری نشان داد که متغیرهای برون زاد رضایت از زندگی و نابرابری اجتماعی علاوه بر اثر مستقیم و معنادار بر متغیر درون زاد امید اجتماعی، دارای اثر غیرمستقیم و معناداری با میانجی گری سه متغیر اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی و احساس بی قدرتی نیز می باشند. 
۹۰۲.

تبیین شاخص های پیوست فرهنگی در معماری ساختمان های قضایی بر اساس جهان بینی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیوست فرهنگی معماری قضایی معماری و شهرسازی ایرانی - اسلامی داده بنیاد فاکتور آنالیز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۹
مدیریت فرهنگی قوه قضاییه، باید ابزارهایی داشته باشد که به وسیله آن ها به مدیریت راهبردی فرهنگی معماری ساختمان های خود بپردازد. شاخصه های معماری اسلامی ایرانی به عنوان مهم ترین بستر فرهنگ می تواند یکی از مهمترین این ابزارها تلقی گردد. بدینوسیله طراحی الگویی کارآمد با موضوع فرهنگ اسلامی ایرانی در معماری قضایی نیاز مبرم می باشد. در این پژوهش به تبیین مولفه های فرهنگی الگوی معماری قضایی ایرانی-اسلامی پرداخته شده است، همچنین پژوهش دارای فرآیندی کیفی می باشد و از نظریه داده بنیاد برای کدگذاری داده ها و بیان مدل های نظریه ای بصری، اﺳ ﺘﻔﺎده ﺷ ﺪه است. ﭘﺲ از ﺑﯿﺎن ﻣﻘﺪﻣﺎت و مفاهیم پیرامون پیوست فرهنگی، معماری ایرانی اسلامی و اشتراکات این مباحث با مفاهیم قضایی، پژوهش ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﯽ اﻟﮕﻮی ﮐﺎرﺑﺮدی با جهان بینی اسلامی و محوریت پیوست فرهنگی ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد، سپس طی پرسش نامه ای با جامعه ای شامل نخبگان وابسته این مباحث، عناوین و شاخص ها مورد قضاوت واقع شدند. پس از ﺳ ﻨﺠﺶ رواﯾ ﯽ و ﭘﺎﯾ ﺎﯾﯽ پاسخ ها در نرم افزار R Project، تحلیل توصیفی توسط تحلیل عاملی صورت گرفت. در تحلیل فاکتورهای پرسشنامه عامل ها دارای انطباق کامل با معیارهای اولیه جهان بینی پژوهش هستند و این موضوع تاییدی بر درست بودن دسته بندی شاخص ها است. همچنین معیار عدالت با بیشترین تطبیق و تفکیک نظری اولین جایگاه اولویت را دارا می باشند.
۹۰۳.

خانواده ایرانی و تحولات فرهنگی-اجتماعی: تحلیل نسلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نسل های خانواده ایرانی تحولات فرهنگی تحولات اجتماعی تحلیل نسلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۲۴۵
خانواده ایرانی محل استقرار، حضور و عمل سه نسل متفاوت است. با توجه به تغییرات رفتاری و نگرشی خانواده ایرانی در چند دهه اخیر، توجه به این تغییرات در میان نسل ها اهمیت دارد، زیرا آن ها به طور متفاوتی در معرض تغییرات بوده اند و درنتیجه تغییرات اجتماعی را به گونه ای متفاوت درک، باور و عملیاتی کرده اند. درک تفاوت های نسلی می تواند به شناخت تغییرات رُخ داده در خانواده و همچنین پیش بینی پتانسیل موجود برای تغییرات آینده خانواده کمک کند. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل ثانویه کمّی، به تحلیل داده های «طرح پیمایش ملّی خانواده» (۱۳۹۶) در بین ۵۰۰۰ نفر از افراد متأهل ساکن در مناطق شهری کشور با هدف آگاهی از نظرات آن ها در زمینه مسائل مربوط به خانوار و خانواده شامل ازدواج، نگرش های جنسیتی، ساختار قدرت و خشونت خانگی پرداخته است. بر اساس نتایج این مطالعه، شاهد نگرش مثبت و سنتی نسل های مختلف خانواده ایرانی به ازدواج و همزمان رشد نگرش مدرن به ازدواج (نگرش مدرن به ازدواج، توجه بیشتر به معیارهای مدرن همسرگزینی و الگوی فردمحور) در میان نسل سوم خانواده ایرانی هستیم. از نظر خشونت خانگی شاهد کمترین میزان خشونت در نسل سوم خانواده ایرانی هستیم و همچنین ساختار قدرت در نسل سوم متمایل به الگوی خانواده مدنی شده است.
۹۰۴.

نابرابری و فساد؛ شناسایی مسیرهای برون رفت از دام نابرابری_فساد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رخداد نابرابری - فساد ظرفیت حکمرانی سرمایه اجتماعی حاکمیت قانون گردش آزادانه اطلاعات تحلیل تطبیقی - کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف مقاله آزمون مدلی از اسلانر در ارتباط بین نابرابری و فساد است که «تله نابرابری» نام گرفته است. تله نابرابری با میزان بالای نابرابری شروع می شود و از طریق پایین آوردن اعتماد تعمیم یافته به بالا رفتن سطح فساد و سپس تعمیق نابرابری می انجامد. در این مقاله با استفاده از شاخص های گذار پروژه برتلسمان به بررسی فرضیه تله نابرابری با رویکرد نهادگرایی پرداختیم. برای این منظور از میان 136 کشور مورد بررسی در مطالعه برتلسمان تعداد 19 کشور منطقه مِنا به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شد. سپس با روش تطبیقی-فازی چهار شرط موثر در سطح نهادی شامل ظرفیت حکمرانی، حاکمیت قانون، رسانه های آزاد و سرمایه اجتماعی بر متغیر نتیجه یعنی دام نابرابری-فساد و خروج از آن به صورت منفرد و ترکیبی تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل های علی منفرد نشان داد که فقدان هر یک از چهار شرط در رخداد فساد یک شرط لازم است و مسیرهای علی معطوف به نابرابری-فساد نیز دو مسیر مجزا را در مجموعه کشورهای مورد بررسی آشکار ساخت یک مسیر، فقدان ظرفیت حکمرانی و دیگری ترکیبی از سه شرط نبود و یا ضعف در حاکمیت قانون، رسانه های آزاد و سرمایه اجتماعی. به علاوه تحلیل های علی معطوف به برون رفت از دام نابرابری-فساد در کشورهای موفق نیز مشخص کرد در این کشورها وجود یک حکمرانی باظرفیت در ترکیب با سرمایه اجتماعی و یا رسانه های آزاد برای تحقق نتیجه کافی است.
۹۰۵.

ارزش های اسلامی حاکم بر شناسایی وضعیت مطلوب در سازمان های رسانه ای از منظر قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: مدیریت رسانه برنامه ریزی در سازمان رسانه ای شناسایی وضعیت مطلوب ارزش های اسلامی نظام ارزشی اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۶ تعداد دانلود : ۲۵۴
منظور از «ارزش های اسلامی» در پژوهش حاضر ارزش های «اخلاقی» برگرفته از اسلام است. از این منظر «ارزش اسلامی» یک فعل اختیاری مطلوب و متعالی است که مطلوبیت آن از مبانی و بینش های اسلامی نشئت گرفته و انجام آن انسان را به اهداف والا و کمال حقیقی خویش (یعنی قرب خداوند متعال) نائل می گرداند. ارزش های اسلامی بر نظریه ها و روش های عملی مدیران مسلمان، از جمله مدیران عرصه رسانه تأثیر گذاشته، به حرکت آنها جهت می دهد. ازاین رو برای تدوین دانش «مدیریت اسلامی رسانه» و اعمال آن، باید ارزش های اسلامی مرتبط با مدیریت رسانه را شناخت و آنها را به کار بست. ارزش های اسلامی خاص حاکم بر فرایند برنامه ریزی در سازمان رسانه ای، به ویژه مرحله آغازین آن، یعنی «شناسایی وضعیت مطلوب»، بخش مهمی از ارزش های مرتبط با مدیریت رسانه هستند که به سبب تمایزهای چشمگیر برنامه ریزی در سازمان های رسانه ای نسبت به دیگر سازمان ها، واکاوی و شناسایی آنها ضروری می نماید. ازاین رو مسئله پژوهش حاضر آن است که «ارزش های اسلامی خاص حاکم بر شناسایی وضعیت مطلوب در سازمان های رسانه ای، به ویژه از منظر قرآن کریم کدام اند؟» برای یافتن پاسخ، پژوهشگر به کمک روش «اجتهادی» به بررسی آیات قرآن کریم پرداخته و به فراخور توان خویش، ارزش های ذیل را شناسایی و استخراج نموده است: 1. «شناخت رسالت و مأموریت های اساسی سازمان رسانه ای اسلامی» که مهم ترین مصداق آن «بلاغ مبین»، «تعلیم حکمت»، «موعظه» و «دعوت» است. 2. «شناخت انواع اصلی مخاطبان سازمان رسانه ای اسلامی» که چارچوب راهگشایی برای طی مسیر «مخاطب شناسی» ارائه می نماید. 3. «اتخاذ چشم انداز جهانی از لحاظ گستردگی مخاطبان» که به کمک پیشرفت های ارتباطاتی کنونی دستیابی به این چشم انداز تسهیل شده است. 4. «تقدیم مصالح معنوی مخاطبان بر اهداف مادی سازمان»، به ویژه در مسئله مهم درآمد و کسب سود سازمان از مخاطبان.
۹۰۶.

طراحی الگوی مدیریت سایش اجتماعی در سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سایش اجتماعی سازمان های دولتی ایران تحلیل کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۷۸
یکی از مباحث در مدیریت به ویژه حوزه مدیریت منابع انسانی مفهوم مدیریت سایش اجتماعی است. سایش اجتماعی رفتارهای منفی کارکنان در طول مدت خدمت در سازمان می باشد و باعث تضعیف توانایی های فرد می شود. این تحقیق از نوع پژوهش های کیفی عام بود. جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل صاحب نظران، مدیران، معاون مدیران، کارشناسان سازمان های دولتی فنی و حرفه ای، شهرداری، تأمین اجتماعی و اعضای هیأت علمی دانشگاه های استان آذربایجان شرقی بود که تعداد 26 نفر از آنان به روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. جهت روایی و اعتبار داده ها از روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور صاحب نظران غیرمشارکت کننده در تحقیق استفاده شد. داده ها به روش تحلیل مضمون و با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA در طی سه مرحله شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. بر اساس یافته های این پژوهش، 55 کد باز استخراج شد و این کدها به 14 مؤلفه تقسیم و در نهایت به سه بُعد تبدیل شدند. یافته ها بیانگر این است که مدیریت ارزش ها، مدیریت نگرش و رفتار، توانمندسازی کارکنان، پرورش اخلاق حرفه ای و راهبردهای مدارا و تنش در مدیریت سایش اجتماعی مرتبط با ارتباط همکاران نقش اساسی دارد. مدیریت فرایند، مدیریت اختیارات و وظایف، مدیریت مسیر شغلی و مدیریت فرهنگ سازمانی در مدیریت سایش اجتماعی مرتبط با ارتباط مدیر با کارمند شناخته شد.
۹۰۷.

تحلیل عوامل اقتصادی مؤثر بر آسیب های اجتماعی (جرم سرقت)؛ مطالعه موردی، استان آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی جرم شاخص فلاکت بیکاری تورم ARDL

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۸۹
متفکران اجتماعی از دیرباز درباره آسیب های اجتماعی مطالعه کرده اند. دسته ای، آنها را ناشی از سرشت آدمی دانسته اند که بیشتر در نظریه های روان شناختی ریشه دارد و دسته ای دیگر  آنها را ناشی از محیط و طبیعت اجتماع می دانند. در بروز آسیب های اجتماعی به عوامل متعددی توجه شده است. شرایط اقتصادی جامعه، ازجمله این عوامل است که بر اجتماع و مسائل اجتماعی اثرگذار است. مطالعه حاضر به دنبال بررسی تأثیر برخی متغیرهای اقتصادی بر آسیب اجتماعی سرقت در استان آذربایجان شرقی، طی دوره 1379 الی 1399 است. نتایج برآورد مدل به روش خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی (ARDL) نشان می دهد در بلندمدت و کوتاه مدت با افزایش شاخص فلاکت، جرم (سرقت) افزایش می یابد. همچنین رابطه منفی معنی داری بین رشد تولید ناخالص داخلی استان با تعداد جرم وجود دارد. افزایش متوسط هزینه های خوراکی خانوار نیز ارتباط مستقیمی با جرم سرقت در استان دارد.
۹۰۸.

مطالعه جامعه شناختی عوامل مؤثر بر گرایش زنان مطلقه به ازدواج مجدد (مطالعه موردی شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گرایش به ازدواج مجدد ناکامی منزلتی حمایت اجتماعی دینداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۰۸
هدف از این مطالعه، بررسی جامعه شناختی گرایش زنان مطلقه به ازدواج مجدد در شهر اصفهان است. بر این اساس در قالب یک مطالعه با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه، تعداد ۲۰۷ نفر از زنان مطلقه دارای حداکثر ۴۵ سال سن ساکن شهر اصفهان، با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. چارچوب نظری این پژوهش براساس نظریات تغییر نقش ها، نظریه انتخاب عقلانی، نظریه بازی و دیدگاه های فمینیسم تدوین شده است. 7/۳۰% پاسخگویان تمایل بیشتر و ۶/۶۹% تمایل کمتری به ازدواج مجدد دارند. ۳۷% پاسخگویان امید به زندگی پایین و ۸/۶۲% پاسخگویان امید به زندگی بالاتری دارند. بررسی وضعیت اولویت تماس در مواقع ضروری بیانگر این است که اولین اولویت افراد برای ارتباط گیری در مواقع ضروری، به ترتیب ۹/۷۳% خانواده، ۴/۱۷% دوستان، ۵% خویشاوندان و ۳% همسر قبلی و خانواده او بوده است. نتایج یافته های تحقیق نشان داد بین متغیرهای سرمایه اجتماعی و ابعاد آن، با گرایش نداشتن زنان مطلقه به ازدواج، حمایت اجتماعی با گرایش نداشتن زنان مطلقه به ازدواج و ناکامی منزلتی با گرایش نداشتن زنان مطلقه به ازدواج رابطه معناداری وجود دارد و نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد متغیرهای سرمایه اجتماعی و ارزش های برابری گرایانه جنسیتی و حمایت احتماعی بیشترین سهم را در تبیین تغییرات گرایش زنان مطلقه به ازدواج مجدد دارند.
۹۰۹.

افزایش طلاق یا رکود ازدواج؟ تأملی بر روند تحولات شاخص های ازدواج و طلاق در ایران طی 15 سال اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: طلاق ازدواج روش های برآورد طلاق تغییرات خانواده ثبت احوال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۳۲
مقدّمه و هدف: این پژوهش دو هدف محوری موازی و البته مکمل را دنبال می کند؛ ابتدا، ضمن معرّفی و نقد روش های مرسوم، شاخص طلاق در ایران طی 15 سال اخیر را با روشی بدیل برآورد کرده سپس، تغییرات رُخ داده در ازدواج را با شاخص های مقتضی واکاوی می کند. روش و داده ها: پژوهش از سنخ مطالعات اسنادی و از لحاظ داده ای، از نوع تحلیل ثانویه مبتنی بر داده های ثبت احوال و سرشماری عمومی نفوس و مسکن کشور است. در تحلیل ها، از شاخص های مختلف برآورد وضعیت ازدواج و طلاق به همراه تغییرات نسبی آن ها استفاده شد. یافته ها: روش جایگزین برآورد طلاق که نسبت طلاق را به عنوان زیرمجموعه ای از جمعیت متأهل واقعی در نظر می گیرد، نشان می دهد که برخلاف تصور رایج، وضعیت طلاق در ایران مسأله ای بحرانی نیست. همچنین، توجه را به این واقعیت مهم جلب می کند که با افزایش جمعیت زنان متأهل، انتظار افزایش میزان طلاق در جامعه نیز می رود. شاخص های میانگین سن در ازدواج اول، نسبت تجرد در گروه های سنی، تجرد قطعی و تغییرات نسبی آن ها نیز حاکی است که در شرایط کنونی، تأخیر در ازدواج و کاهش عمومیت آن، مسأله ای جدی تر از طلاق در جامعه ایران است. بحث و نتیجه گیری: سنجه های خام در بررسی وضعیت و روندهای طلاق دچار بزرگنمائی هستند. این امر ممکن است هراس از ازدواج و یا مذموم بودن ازدواج در سنین بالا و در نتیجه تجرد قطعی را به همراه داشته باشد. لذا، در پرداختن به مقولات اجتماعی از این دست که با یکی از نهادهای اصلی جامعه (خانواده) مرتبط است، بایستی با حساسیت و رویکرد علمی نگریست. پیام اصلی: این پژوهش ضمن پرهیز از عادی سازی مسأله طلاق، اذعان می دارد که؛ مسأله مندبودن ازدواج، یعنی رکود ازدواج، در مقایسه با افزایش طلاق اهمیت بیشتری دارد و بر این اساس، تدوین سیاست های عملی ناظر بر رفع موانع ازدواج جوانان را پیشنهاد می کند.
۹۱۰.

نقش تعدیل کننده خودتمایزیافتگی در ارتباط بین سوءرفتار هیجانی و سبک دلبستگی با رضایت زناشویی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خودتمایزیافتگی سوءرفتار هیجانی دلبستگی رضایت زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۲۳۴
رضایت زناشویی به عنوان یکی از شاخص های مهم و تعیین کننده در استحکام خانواده، وضعیتی است که در آن زن و شوهر در بیشتر مواقع احساس خوشبختی، رضایت از ازدواج و رضایت از همدیگر دارند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیل کننده خودتمایزیافتگی در ارتباط بین سوءرفتار هیجانی و دلبستگی با رضایت زناشویی زوجین شهر بندرعباس بود. روش پژوهش توصیفی همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه زوجین شهر بندرعباس در سال 1400 1401 بودند که از بین آن ها 240 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای جمع آوری اطلاعات شامل پرسش نامه تمایزیافتگی خود، اسکورن و فریدلندر (۲۰۰۳)، ترومای دوران کودکی، محمدخانی و همکاران (۲۰۰۳)، مقیاس دلبستگی بزرگ سالان، کالینز و رید (1990) و مقیاس رضایت زناشویی اولسون (1994) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها به روش رگرسیون سلسله مراتبی و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 انجام شد. یافته ها نشان داد که خودتمایزیافتگی می تواند اثر ابعاد سوءرفتار هیجانی و سبک دلبستگی بر رضایت زناشویی را در سطح 01/0>p، به ترتیب با ضرایب رگرسیون 1424/0 و 370/0- تعدیل کند. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که خودتمایزیافتگی شدت اثرات سوءرفتار هیجانی و دلبستگی بر رضایت زناشویی را تحت تأثیر قرار می دهد.
۹۱۱.

همبستگی کانونیکال توسعه بر نابرابری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه اقتصادی - اجتماعی نابرابری اجتماعی ایران تحلیل همبستگی کانونیکال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
اهداف: نسبت میان توسعه و نابرابری در ایران معاصر همواره از موضوعات مهم و چالش برانگیز بوده است که اذهان بسیاری از اندیشمندان جامعه ایران را به خود مشغول داشته است. در همین راستا، در مطالعه حاضر تلاش شده است با تکیه بر تحلیل همبستگی کانونیکال، ارتباط میان مجموعه متغیرهای سازنده سازه توسعه اقتصادی_اجتماعی و مجموعه متغیرهای سازنده سازه نابرابری اجتماعی در جامعه ایران مورد بررسی تجربی قرار گیرد. روش مطالعه: با توجّه به ماهیت موضوع و همچنین پرسش اصلی، پژوهش حاضر از حیث نوع مطالعه، تبیینی می باشد که از روش تطبیقی ِکمّی درون کشوری با واحد تحلیل "ایران/ سال" برای دوره زمانی 1368 تا 1398 استفاده شده است. یافته ها: مقدار ضریب همبستگی کانونیکال برای ریشه اصلی اول معادل 898/0 بوده است که مبین رابطه ای قوی بین ترکیبی از دو مجموعه متغیرهای نشانگر سازه های توسعه اقتصادی_اجتماعی  و نابرابری اجتماعی است. مجذور این همبستگی معادل با 806/0 بدست آمد که مبین آن بود که مجموعه متغیرهای سازنده توسعه اقتصادی _ اجتماعی توانسته اند حدود 81 درصد از تغییرات مجموعه متغیرهای سازنده نابرابری اجتماعی را پیش بینی و تبیین کنند. مقدار ضریب همبستگی کانونیکال تابع دوم نیز معادل 692/0 بدست آمد که با توجه به سطح معناداری آن مورد تفسیر قرار گرفت. نتیجه گیری:  نتایج همبستگی کانونیکال ریشه اول نشان داد که رابطه ای بسیار قوی (با ضریب همبستگی 90/0) میان ترکیبی خطی از دو مجموعه از متغیرهای سازنده توسعه اقتصادی-اجتماعی و نابرابری اجتماعی در ایران وجود داشته که از لحاظ آماری نیز کاملاً معنادار بوده است. نتیجه نهایی آن که، افزایش شاخص های توسعه اقتصادی-اجتماعی در دوره زمانی 1368 تا 1398 در ایران، احتمال عمیق تر شدن میزان نابرابری اجتماعی را بشدت افزایش داده است.
۹۱۲.

بررسی کیفیت زندگی به مثابه شاخص توسعه اجتماعی در بین استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی توسعه اجتماعی شاخص عینی شاخص ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۲۵
کیفیت زندگی به مثابهٔ یکی از مهم ترین شاخص های توسعهٔ اجتماعی، اصلی ترین هدف اجتماعی کشورهاست، اما دانش موضوعی آن در ایران به شناخت دقیق از وضعیت موجود نرسیده است و نتوانسته در هم کنشی با سیاست گذاری به تغییر و بهبود در این زمینه کمک نماید؛ بنابراین، سنجش وضعیت موجود کیفیت زندگی از طریق شاخص های معرف و قابل استناد در مناطق مختلف کشور ضروری است. این مقاله به کیفیت زندگی به مثابهٔ شاخص توسعهٔ اجتماعی پرداخته و در چهارچوب روش تحلیل ثانویهٔ کمّی، پس از رفع چالش های متدولوژیک و دستیابی به ۴۲ معرف در دو دسته شاخص عینی و ذهنی، به بررسی و رتبه بندی آن ها بر مبنای میانگین کشوری پرداخته است. نتایج بررسی کیفیت زندگی در ایران، شکاف و پراکندگی بین استان ها را نشان داد. بر این اساس، میانگین کیفیت زندگی فقط در استان های تهران، یزد، سمنان، بوشهر، اصفهان، البرز، مازندران، قزوین و مرکزی بالاتر از میانگین کشوری است و امتیاز آن در سایر استان ها پایین تر از میانگین کشوری است.
۹۱۳.

مشهد در مسیر تقویت یا تضعیف هویت زیارتی؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زیارت گردشگری مذهبی گردشگری معنوی مشهد زائر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۴۷
با وجود رشد چشمگیر سفرهای زیارتی بین مقامات مذهبی، سیاسی، اجرایی و محققان دانشگاهی در ایران و جهان مناقشاتی در مورد تهدید زیارت از سوی الزامات بازار و شکلهای دیگر گردشگری وجود دارد. مقاله حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا توسعه زیرساختها و جاذبه های تجاری اعم از مراکز اقامتی مدرنتر، مراکز تجاری و تفریحی شهر مشهد موجب زوال هویت زیارتی مشهد و تغییر انگیزه و رفتار مسافران مشهد شده یا خواهد شد؟ این پژوهش با رجوع به نظر خبرگان (شامل 23 پژوهشگر و صاحبنظر ایرانی حوزه های مرتبط)، تحلیلهایشان را به روش تحلیل مضمون، انتزاع، طبقه بندی و در قالب هفت مضمون توصیف کرده است. این نظرات با یافته های پژوهشهای تجربی و آرای نظریه پردازان این حوزه مقابله شده و در نهایت این نتیجه استنتاج شده است که اگرچه سازگاری کالبدی و زیبایی شناختی محدوده مشخصی در اطراف حرم امام رضا با هویت و کارکرد زیارتی منطقه باید در نظر گرفته شود، اما نه تنها نگاه ناب گرایانه به زیارت و زایر با واقعیتهای تاریخی و امروزین تطابق ندارد، بلکه شاهد تکثریابی کنشگران دینی و زایران هستیم. اغلب خبرگان حامی نوعی رویکرد کارکردگرا در توسعه فعالیتهای تجاری و تفریحی در مشهد بودند، بعضی مناقشه زیارت-گردشگری را اساسا مناقشه ای سیاسی دانستند و زیارت را به مثابه هویت پایه و مزیت رقابتی مشهد نسبت به سایر مقاصد میدانستند و از این رو خدشه بر هویت زیارتی مشهد در اثر توسعه فعالیتهای سوداگرانه و فراغتی را بعید می دانستند.
۹۱۴.

ذات داری فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فناوری ذات اوصاف ذاتی گشتل جهت داری فناوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۸
این مقاله با این هدف نگارش یافته است که ذات داشتن یا نداشتن فناوری رابررسی کند. این سوال برای فیلسوفان فناوری حایز اهمیت است :فایده عملی چنین موضوعی برای تغییر، اصلاح وتهذیب فناوری واستفاده درست از آن خودرانشان می دهد ،چراکه اگرفناوری ذات یا اوصاف ذاتی داشته باشد وان اوصاف لایتغیر باشد ،دیگر امکان تغییر واصلاح آن وجود نخواهد داشت .نویسنده با ذکر تعاریف گوناگون از فناوری ودسته بندی انهادرسه گروه، تعریف مختار خودرامشخص کرده وسپس با بیان تعاریف گوناگون ومعانی چهارگانه ذات داشتن و"ذاتی" سخن ذات گرایان فناوری رابررسی ونقدهای وارد بر آنها من جمله نقدهای واردبر تعریف هایدگر از فناوری(گشتل) رامطرح می کند .سپس با اشاره عوارض ذات گرایی از نگاه دیگران به این نتیجه می رسد که در دوازده حالت موجود (ضرب تعاریف سه گانه فناوری در تعاریف چهارگانه ذاتی) فناوری فاقد ذات است .پس تغییر واصلاح و تهذیب آن منطقا محال نیست .روش مقاله تبیینی وتحلیلی وشیوه گرداوری اطلاعات ان نیز کتابخانه ای می باشد
۹۱۵.

تحلیلی بر وضعیت زیست پذیری اجتماعی در ابعاد ذهنی و عینی (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کلان شهر تبریز زیست پذیری شهری زیست پذیری اجتماعی بعد ذهنی و عینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۱
اهمیت ارزیابی زیست پذیری ازآنجا ناشی می شود که با این کار ویژگی های کلی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی یک منطقه آشکار می شود و همچنین می تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای نظارت بر برنامه ریزی توسعه شهری و طراحی سیاست های آینده برای شهر بکار رود؛ بنابراین پژوهش حاضر با رویکرد - توصیفی تحلیل در پی آن بوده که وضعیت زیست پذیری اجتماعی کلان شهر تبریز را در دو بعد ذهنی و عینی بررسی نماید. جهت سنجش وضعیت ذهنی زیست پذیری اجتماعی (شامل 7 شاخص و 80 گویه) ابتدا پرسشنامه مربوطه طراحی، پس از تعین نمونه آماری در سطح مناطق 10 گانه تبریز با استفاده از روش کوکران (384 نمونه) و تائید روایی و پایایی پرسشنامه اطلاعات مربوط به بعد ذهنی جمع آوری شده، همچنین برای بررسی بعد عینی (شامل 25 گویه) از آخرین سالنامه آماری (سال 1398) تبریز استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوطه از روش آنتروپی شانون برای وزن دهی شاخص ها و گویه های پژوهش و از روش موریس اصلاحی برای تعیین وضعیت زیست پذیری مناطق بر اساس ادبیات جهانی در 5 سطح استفاده شده است؛ در نهایت برای درک فضایی بهتر از وضعیت زیست پذیری اجتماعی در سطح مناطق نرم افزار GIS برای ترسیم نقشه ها به کارگرفته شده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که به لحاظ بعد ذهنی منطقه 2 با نمره زیست پذیری اجتماعی 2/89 در وضعیت قابل قبول و در رتبه یک قرار دارد. بیشترین تعداد مناطق (5 منطقه) در وضعیت نامطلوب و غیرقابل قبول قرار دارند. در بعد عینی هیچ کدام از مناطق در وضعیت زیست پذیری مناسب قرار ندارند و 10 منطقه مورد مطالعه در وضعیت نامطلوب و غیرقابل قبول قرار دارند. در نهایت در بعد ترکیبی (هر دو بعد عینی و ذهنی) منطقه 2 در وضعیت قابل تحمل، منطقه 3 در وضعیت متوسط و سایر مناطق (8 منطقه) در وضعیت نامناسب قرار دارند؛ بنابراین نتایج گویایی آن است که تمام مناطق شهری تبریز نیازمند توجه ویژه مدیران شهری هستند.
۹۱۶.

مقایسه اثربخشی آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی بر اضطراب امتحان دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری آموزش تحمل بلاتکلیفی اضطراب امتحان دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۹۵
هدف: اضطراب امتحان تاثیر منفی زیادی بر سایر متغیرهای تحصیلی و غیرتحصیلی دارد، لذا باید به دنبال راهکارهای آموزشی و درمانی جهت کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان بود. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی بر اضطراب امتحان دانش آموزان انجام شد.روش شناسی: این پژوهش نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه و با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه بود. در این مطالعه، جامعه پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه دوازدهم مدارس دولتی و غیردولتی شهر بجنورد در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. نمونه پژوهش حاضر، 45 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در سه گروه مساوی (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش اول 12 جلسه 90 دقیقه ای با روش آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و گروه آزمایش دوم 9 جلسه 90 دقیقه ای با روش آموزش تحمل بلاتکلیفی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری دریافت کرد و در این مدت گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکرد. داده ها با پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1985) گردآوری و با روش های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS-25 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه ها از نظر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0 < P) افزون بر آن، هر دو روش آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی باعث کاهش معنی دار اضطراب امتحان دانش آموزان در مراحل پس آزمون و پیگیری شدند (05/0 >P )نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی هر دو روش آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی در کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان، مشاوران و روانشناسان مدارس جهت کاهش اضطراب امتحان می توانند از روش های آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی بهره ببرند.
۹۱۷.

حوزویان، پزشکی مدرن و بیماری های همه گیر سنخ شناسی مقدماتی الگو های مواجهه حوزویان با بیماری های همه گیر در دوره قاجار و پهلوی اول(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۴
پس از انقلاب میکروب شناختی در پزشکی و تغییر در مواجهه با بیماری های همه گیر، چالش هایی میان دستورات پزشکی جدید و احکام دینی به وجود آمد. چالش ها، طیف مختلفی از واکنش ها را به همراه داشتند: از تقابل کامل تا تبعیت و از تلفیق پذیرش- سرکشی تا حمایت و هم افزایی. بررسی الگوهای تعاملی و تقابلی این دو نهاد، اهمیت جامعه شناختی فراوان دارد. پژوهش حاضر تلاش می کند تا با رویکردی کیفی و با استفاده از روش مطالعه اسنادی و سنخ شناسی وبری، یکی از مهم ترین لحظات رویارویی حوزویان با پزشکی مدرن، یعنی دوره قاجار و پهلوی اول را بررسی کند. این پژوهش تلاش می کند تا پاسخی برای پرسش های ذیل بیابد: انواع سنخ های مواجهه حوزویان با شیوع بیماری های واگیردار کدامند؟ معنای ذهنی روحانیت به مثابیه یک گروه اجتماعی درباره مداخله در امر بهداشت عمومی چه بوده است؟ هرکدام از اشکال پذیرش یا ستیز با پزشکی مدرن، در چه شبکه ای از ارزش ها جای گرفته است؟ بر اساس یافته های پژوهش، واکنش های حوزویان به بیماری های همه گیر، ذیل شش سنخ توصیفی قابل توضیح است. این موارد نسبت به سه متغیر «امر اجتماعی»، «پزشکی مدرن» و «جایگاه ماوراءالطبیعه در تفسیر» برساخت شده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سنخ غالب مواجهه با پزشکی مدرن، «طب جدیدپذیر» بوده و هرچه پیش تر می آییم، درک بیماری به مثابه امری فردی، به سوی درک اجتماعی از بیماری حرکت می کند. به تناسب آن نیز حوزویان در رساله های علمیه میانجی های اجتماعی را در نظر می گیرند. جایگاه ماوراءالطبیعه نیز به طور بنیادین متزلزل نشده، بلکه تنها از علت نزدیک به علت دور تبدیل شده است.
۹۱۸.

تکوین علوم انسانی و اجتماعی در جهان غرب از منظر روش شناسی بنیادین با تاکید بر مبادی معرفتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روش شناسی بنیادین علم و دین علوم انسانی علوم طبیعی علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
تکوین علوم انسانی و اجتماعی مدرن در جهانِ غربی، محصول یک سیر تاریخی است که معمولاً در گسست از قرون وسطی و از دوره رنسانس روایت می شود. افرادی نظیر میشل فوکو در نظم اشیاء: دیرینه شناسی دانش یا توماس کوهن در ساختار انقلاب های علمی و نظایر آنها کوشیده اند تا بر مبنای روش های دیرینه شناسی یا تحولات پارادایمی این تحولات را توضیح دهند. با این حال یکی از چشم اندازهای بسیار مهم در توضیح این تحولاتِ تاریخی، رابطه علم و دین و توضیح این تحولات بر اساس نگاه دینی و متعالی است. در این مقاله با بهره گیری از روش شناسی بنیادین، کوشش شده است تا با بررسی زمینه های «معرفتی» موثر بر شکل گیری این نظریات علمی در جهان غرب، فرایندِ تکوین این علوم را در نسبت با تحول معنای متافیزیک از شکل سنتی به شکل مدرنِ آن، مخصوصاً در کانت و متفکرین جامعه شناسی بررسی نماییم. با نظر به تاکید بر رابطه علم و دین در این روایت، این مقاله می تواند مقدمه ای بر تاملات علوم انسانی اسلامی باشد.
۹۱۹.

تعیین کننده های اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی با تأکید بر مدل KAP (مورد مطالعه: شهروندان شهر شوش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نگرش زیست محیطی احساس تعلق مکانی آگاهی زیست محیطی رفتارهای زیست محیطی مسئولانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۷۶
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تعیین گرهای اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش با تأکید بر متغیرهای مستقل آگاهی زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و احساس تعلق مکانی است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و نمونه آماری شامل 382 نفر از شهروندان 15 تا 65 سال شهر شوش است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش پرسشنامه بوده است. یافته های توصیفی پژوهش نشان داد که میانگین رفتارهای مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش در حد متوسط (88/59) است. نتایج تحلیل مسیر نشان داد  بین متغیرهای احساس تعلق مکانی شهروندان، نگرش زیست محیطی و رفتارهای مسئؤلانه زیست محیطی آنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای احساس تعلق مکانی (194/0)، آگاهی زیست محیطی (456/0)، نگرش زیست محیطی (225/0) به صورت مستقیم بر رفتار مسئولانه زیست محیطی تأثیر دارند. طبق یافته های تحقیق، متغیر احساس تعلق مکانی از طریق نگرش زیست محیطی  176/0 درصد اثر غیر مستقیم بر مسأله تحقیق داشته است. در مجموع، متغیرهای وارد شده در مدل توانستند 35/0 درصد تغییرات رفتار مسئؤلانه زیست محیطی را تبیین نمایند. مقایسه ضرایب بتاها نشان می دهد که اثر کل آگاهی زیست محیطی (476/0) در مقایسه با سایر متغیرهای وارد شده در مدل، بیشتر بوده است.   
۹۲۰.

Designing the Model of Strategic Human Resource Management in the Marketing Section(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Strategic Management Human Resource Marketing grounded theory

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
Purpose: In this research, the influencing factors on the behavior of human resources in the marketing department and human resource management policies and their relationship with the strategies of this department have been examined in order to identify the factors that are related to the superior performance of this department. Methodology: The data collection tool was semi-structured interviews were conducted using a combination of purposive (judgmental and quota) and theoretical sampling. In this regard, there were 36 elites in the statistical population of this research. Data analysis was done in three stages open coding, axial coding, and selective coding, and based on that, a qualitative research model was presented. Findings: The results of the research led to the extraction of 669 open codes, 160 concepts and 40 categories in the form of a paradigm model include the central category (strategic management of human resources in marketing, culture, improvement and correction, coherent and aligned systems), causal conditions (control of destructive effects), strategies (job satisfaction, commitment, trust, perceived organizational support, motivation, justice, reward, employee participation, loyalty, empowerment, empowerment, green insight into human resources and marketing), the prevailing context (demographic characteristics, psychological characteristics, organizational structure, strategy, organizational culture and supply, technology in use). Conclusion: finally outcomes (superior performance, organizational citizenship behavior, key work behaviors and production axis, the effects of human resource strategies, environmental thinking and green performance) were presented.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان