درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۳٬۶۲۱ تا ۲۳٬۶۴۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
۲۳۶۲۱.

نقش اقتصادی تغییر کاربری اراضی در توسعه روستایی در دهستان طولارود تالش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نقش اقتصادی تغییرکاربری اراضی توسعه روستایی دهستان طولارود تالش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۴۶
«کاربری زمین» معادل فارسی اصطلاح Landuse انگلیسی و به معنی استفاده از زمین است و شامل هر گونه استفاده ای از زمین می باشد. مطالعه و شناخت کاربری زمین، زیربنای تجزیه و تحلیل و برنامه ریزی کاربری زمین است. عنوان این مقاله «نقش اقتصادی تغییر کاربری اراضی در توسعه روستایی در دهستان طولارود تالش گیلان» می باشد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیل می باشد، با توجه به حجم جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران، تعداد 375 پرسشنامه بعنوان نمونه انتخاب و با روش نمونه گیری تصادفی تکمیل شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد تغییرکاربری اراضی بیشتر بر روی زمین های زراعی بوده و موجب افزایش درآمد اقتصادی، بهبود وضعیت مساکن و معابر و افزایش قیمت زمین در روستاهای مورد مطالعه شده است. پیشنهاد می شود که با تشویق و حمایت دولت از بخش کشاورزی و ایجاد کارگاه های تولیدی کوچک و تثبیت جمعیت روستایی و حمایت از افزایش تولیدات کشاوزری به رشد اقتصادی و در نهایت توسعه روستایی کمک شود.
۲۳۶۲۲.

برنامه ریزی و سازمان دهی راهبردی فضا در منطقه خلیج فارس؛ مطالعه ی موردی جزیره قشم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 598 - 627

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی سازمان دهی فضا منطقه خلیج فارس جزیره قشم ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۳۵
ساماندهی فضا و به ویژه فضای جغرافیایی یکی از موضوعات اصلی رشته ی جغرافیایی سیاسی به شمار می رود. سازمان فضایی یعنی روابط بین انسان، فضا و فعالیت های انسان در فضا که به چگونگی پراکنش، توزیع و جهت فعالیت های اقتصادی و اجتماعی و کنش متقابل آن ها مربوط است. هدف اصلی این مقاله برنامه ریزی و سازمان دهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه خلیج فارس و جزیره قشم است. سؤال اصلی مقاله این است که چگونگی پراکنش، توزیع و جهت فعالیت های اقتصادی و اجتماعی و کنش متقابل آن ها در منطقه خلیج فارس به ویژه در قشم چگونه است؟ سازمان دهی مناسب کار و انسان در گستره سرزمین غایت اصلی تمام برنامه ریزی ها در سطوح مختلف است. اگرچه در سطح خرد مکان یابی جهت حداکثر نمودن سود کار و در واقع جانمایی بهتر فعالیت ها پیامد فضایی این نوع برنامه ریزی است ولی این جانمایی در راستای هدف بالاتر یعنی چیدمان منطقی فعالیت ها در پهنه سرزمین ایفای نقش می کند. به عبارت دیگر پروسه ساماندهی فضای جغرافیایی از سطح آمایش ملی شروع و با تدوین برنامه های میان مدت توسعه ای و برنامه ریزی کلان اقتصادی به سطح برنامه ریزی خرد منتهی می شود. تحقیق حاضر کیفی است که در آن سعی شده است با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات پژوهشی و نیز سایر منابع علمی به برنامه ریزی و سازمان دهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه خلیج فارس مطالعه ی موردی جزیره قشم پرداخته شود.
۲۳۶۲۳.

تجزیه وتحلیل خطر خشک سالی با استفاده از شاخص های ارزیابی ریسک خشک سالی، مطالعه موردی: استان خراسان رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 133 - 150

کلیدواژه‌ها: خشک سالی آسیب پذیری شاخص خطر خشک سالی استان خراسان رضوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۸۰
با توجه به تداوم خشک سالی و اثرات مخرب آن بر بخش های مختلف اقتصادی-اجتماعی استان خراسان رضوی این مطالعه به منظور بررسی تغییرات مکانی-زمانی خطر خشک سالی در استان و ارزیابی آسیب پذیری در برابر آن هدف گذاری شده است. بدین منظور از مجموعه داده های هواشناسی طی دوره 70 ساله (2020-1950) و شاخص های خشک سالی همچون شاخص بارش استاندارد (SPI)، شاخص بارندگی (RAI) و شاخص z (ZSI) به منظور ارزیابی وضعیت خشک سالی منطقه در چهار مقیاس زمانی 3، 6، 12 و 24 ماهه استفاده گردید. سپس خطر خشک سالی و آسیب پذیری با استفاده از چهار شاخص مخاطره خشک سالی (DHI)، شاخص مواجهه با خشک سالی (DEI ، شاخص آسیب پذیری خشک سالی (DVI) و شاخص خطر خشک سالی ترکیبی (DRI) مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج شاخص DHI خشک سالی های شدید و خیلی شدید منطبق بر قسمت های شرق، مرکز و جنوب می باشد که می تواند به دلیل افزایش مصرف آب ناشی از توسعه جمعیت، توسعه کشاورزی و صنایع و همچنین تغییرات آب و هوایی باشد. بر اساس نتایج شاخص های DVI و DRI مناطق منطبق بر خشک سالی های شدید و خیلی شدید در قسمت های جنوبی، غربی و مرکزی است. شاخص DEI نشان داد که در قسمت های مرکزی، شرقی و جنوبی استان بخش کشاورزی به دلیل وابستگی بیش ازحد به ذخیره رطوبتی خاک، نخستین بخشی است که تحت تأثیر اثرات مخرب خشک سالی قرار می گیرد. نقشه های خطر خشک سالی نشان دهنده احتمال مواجهه منطقه با شرایط بسیار خشک بوده و منابع آب منطقه را در کوتاه مدت و میان مدت تحت تأثیر قرار می دهد
۲۳۶۲۴.

Evaluation of Tourism Development Indicators of Milad Telecommunication Tower using the CO-PLOT Model(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: Tourism and Hospitality Research, Volume ۸, Issue ۱, Autumn ۲۰۲۰ 91 - 108

کلیدواژه‌ها: Tourism development indicators Milad Tower CO-PLOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۹۹
Tourism and the related economy is transforming and plays a vital role in world economy. Many economic development planners and policymakers also refer to tourism industry as the basis for development. Tourism-related activities and the provision of appropriate services in an area, like many other economic sectors, require necessary groundings in terms of its origin. Therefore, based on the importance of tourism industry on the one hand, and the existence of tourism potentials of Tehran province on the other hand, an appropriate procedure is required for prioritizing different areas in the province in order to efficiently and appropriately plan and prioritize different investments in these areas. In this regard, the aim of this research is to evaluate of tourism development indicators of Milad Telecommunication tower. In order to analyze the research data, the CO-PLOT analysis method and comparative comparison of Milad Tower tourism statistics were used. The results of factor analysis indicate the importance of the managerial-institutional dimension as one of the important factors in the tourism development of Milad Tower; the results from a t-test showed that the effect of each factor and dimensions is different on tourism development of Milad Tower. According to the tourism experts and professionals, the institutional-managerial, political, physical, socio-cultural, economic factors are of paramount importance in the tourism development of Milad Tower.
۲۳۶۲۵.

بررسی مخاطرات لرزه ای با مطالعه تغییرات آهنگ کرنش در البرز مرکزی با استفاده از داده های GPS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال هشتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 82-71

کلیدواژه‌ها: آهنگ کرنش مساحتی افراز دگرشکلی البرز مرکزی سازوکار گسلش مخاطرات لرزه ای GPS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۲۷
البرز مرکزی به علت استقرار کلان شهر تهران از اهمیت خاصی در مطالعات مرتبط با سوانح طبیعی از جمله خطر لرزه ای برخوردار است. این اهمیت باعث توسعه شبکه ای نسبتاً متراکم از ایستگاههای GPS در این منطقه و مناطق همجوار شده است. در این مطالعه از درون یابی بردارهای سرعت GPS بر روی یک شبکه مستطیل شکل و محاسبه کرنش در مرکز هر سلول برای مطالعه تغییرات آهنگ کرنش در گستره البرز مرکزی استفاده شد. نتایج دلالت بر تغییرات مکانی در محورهای اصلی آهنگ کرنش ژئودتیکی در منطقه و همچنین تغییر در آهنگ کرنش مساحتی (اتساع) در قسمتهای مختلف البرز مرکزی دارد که در تلفیق با جهت گیری گسلهای اصلی منطقه، واقعیت های مهمی را درباره سازوکار حرکت گسلها آشکار نمود. بی هنجاری های مشاهده شده در این کمیتها، با لرزه خیزی و حرکتهای راندگی و راستالغز بر روی گسلهای مهم منطقه تطابق معنی داری را نشان داده و افراز دگرشکلی را در البرز مرکزی و نواحی پیرامون که به دلیل اعمال تنش های تکتونیکی مایل بر گسلها و صفحات شکستگی های ضعیف از پیش موجود رخ می دهد، مورد تایید قرار دادند. بی هنجاری های مثبت مشاهده شده در نقشه آهنگ کرنش مساحتی یا اتساع بیانگر مکان های مستعد مخاطرات لرزه ای می باشند.
۲۳۶۲۶.

بررسی عوامل مؤثر بر رضایتمندی شهری شهروندان اصفهانی به همراه ساخت، روایی سنجی و اعتباریابی مقیاس سنجش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 83 - 99

کلیدواژه‌ها: اصفهان تحلیل عاملی تخصیص اپتیمم رضایتمندی شهری نمونه گیری طبقه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۲۰
اطلاع از سطح رضایتمندی شهری شهروندان در ابعاد مختلف، نمایانگر ضعف ها و قوت های مدیریت شهری و راهنمایی بر برنامه ریزی های خرد و کلان خصوصاً برای شهرداری ها است. مسئله ای که هدف انجام این پژوهش قرار گرفته است. روش مورداستفاده در این پژوهش توصیفی پیمایشی بوده و جامعه ی آماری آن را شهروندان اصفهانی با حجم نامتناهی مفروض تشکیل داده اند. شیوه نمونه گیری به صورت طبقه ای (با تخصیص اپتیمم) بوده و 310 شهروند را در چهارچوب 17 طبقه ی شهری شامل شده است. روش های آماری مورداستفاده در این پژوهش ، تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی و استنباط های ناپارامتری برای مقایسه، شامل آزمون های ویلکاکسون و فریدمن بوده که با استفاده از نرم افزار SPSS انجام پذیرفته است. ابزار جمع آوری اطلاعات ، پرسشنامه ای حاوی 35 سؤال بسته پاسخ با استفاده از مقیاس پنج درجه ای لیکرت است که روایی محتوایی آن توسط متخصصان تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 74/0 محاسبه شده است. یافته ها حاکی از شناسایی 9 عامل (بُعد) رضایتمندی است که بر اساس مقایسات انجام شده ، تمیزی و زیبایی شهر بیشترین عامل در ایجاد رضایت برای شهروندان بوده و ساختار حمل ونقل و ترافیک شهری ، فرهنگ اجتماعی ، امکانات اقتصادی ، امکانات آموزشی ، بهداشت و درمان ، امنیت ، رفع نیازهای اولیه و نهایتاً امکانات تفریحی ؛ به ترتیب در رده های بعدی قرار می گیرند.
۲۳۶۲۷.

سناریونویسی در گردشگری پزشکی کلان شهر مشهد با تأکید بر گردشگری مذهبی

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۶ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۱ 141 - 154

کلیدواژه‌ها: گردشگری پزشکی گردشگری مذهبی سناریو نویسی کلان شهر مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۵۰
گردشگری صنعتی است که توسعه اقتصادی و درعین حال توسعه پایدار را به دنبال دارد. گونه های مختلفی از گردشگری وجود دارد و برنامه ریزان می توانند با شناخت علایق و سلایق گوناگون، زیرساخت های مادی و معنوی را برای آن ها فراهم کنند. در این پژوهش، با مدنظر قراردادن دو گونه از گردشگری یعنی گردشگری پزشکی و گردشگری مذهبی، سناریوهایی در این دو حوزه گردشگری تدوین شده است. هدف از تحقیق حاضر آینده پژوهی در گردشگری پزشکی شهر مشهد به منظور دستیابی به درکی بهتر از شرایط آینده گردشگری پزشکی مشهد است که با روش کمّی (پیمایش) و رویکرد سناریونویسی شوارتز انجام شده است. با تحلیل داده ها و بر اساس ماتریس بحرانی، دو پیشران خدمات گردشگری پزشکی بهینه و رضایتمندی گردشگر از خدمات پزشکی انتخاب شده و سناریوهای چهارگانه طلایی (قاصدک)، فاجعه (خرزهره)، میانه1 (دلهره) و میانه 2 (هراس) بر اساس منطق سناریونویسی تدوین شده است. سناریوی مطلوب در این پژوهش سناریوی طلایی (قاصدک) درنظر گرفته شده است که در آن با دو پیشران افزایش خدمات گردشگری بهینه و افزایش رضایت گردشگران پزشکی مواجه ایم. بر اساس نتایج تحقیق، راه رسیدن به این سناریوی مطلوب تلاقی افزایش خدمات گردشگری پزشکی مذهبی با افزایش رضایتمندی گردشگران پزشکی مذهبی است.
۲۳۶۲۸.

ارزیابی فنی و اقتصادی تولید انرژی زیستی در سکونتگاه های فاقد شبکه گازرسانی در حاشیه شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و برنامه ریزی شهری دوره ۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 162 - 168

کلیدواژه‌ها: انرژی زیستی بیوگاز فضولات دامی هزینه-فایده کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۸۸
افزایش تقاضای انرژی و محدودیت ذخایر فسیلی، برنامه ریزان را به سوی بهره مندی از منابع تجدیدپذیر سوق داده است. این مهم به ویژه در تامین تقاضا برای سکونتگاه های حاشیه شهر فاقد شبکه انتقال نیرو و گازرسانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه، باتکیه بر ظرفیت های زیستی استان کرمانشاه، ضمن بررسی امکان تولید بیوگاز از فضولات دامی در حاشیه شهر کرمانشاه جهت پوشش تقاضای انرژی، ارزیابی اقتصادی به روش تحلیل هزینه- فایده انجام گرفته است. نتایج حاصل از امکانسجی تولید بیوگاز در منطقه مطالعاتی نشان داد هضم بی هوازی سالانه جمعا 83/2 هزارتن فضولات دامی، ظرفیتی معادل تولید سالانه m3 05/113744 بیوگاز را فراهم می سازد که می تواند ضمن تامین تقاضای گاز، مازاد آن برای تولید سالانه معادل MWh 67/46 برق مورد استفاده قرار گیرد. همچنین نتایج حاصل ارزیابی اقتصادی احداث سامانه هاضم بی هوازی نشان داد، هزینه های ثایت و متغیر در سال پایه به ترتیب معادل 97/10262 و 53/1337 میلیون ریال و منافع سالانه حاصل از فروش بیوگاز، کود کمپوست و منافع ناشی از فروش برق تضمینی در سال پایه، به ترتیب برابر 29/84، 02/2974 و 05/343 میلیون ریال، معادل جمعا 36/3401 میلیون ریال خواهد بود. بنابراین در صورت احداث هاضم بی هوازی به همراه تولید برق از بیوگاز مازاد تولیدی، ارزش حال خالص مثبت و معادل 32/4481 میلیون ریال خواهد بود. همچنین نسبت فایده به هزینه معادل 27/1 و نرخ بازدهی داخلی معادل %37 می باشد که نشان دهنده توجیه پذیری و سودآوری طرح است.
۲۳۶۲۹.

تحلیل رابطه بین ویژگی های جمعیت شناختی و رفتار زیست محیطی زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل رود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) 157 - 172

کلیدواژه‌ها: زنان روستایی متغیرهای جمعیت شناختی رفتار زیست محیطی نظریه رفتار برنامه ریزی شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۴۲
هدف این تحقیق توصیفی، تحلیل رابطه بین ویژگی های جمعیت شناختی و رفتار زیست محیطی زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل رود بود. جامعه آماری تحقیق 1288 نفر از زنان روستایی حوضه آبخیز هلیل رود شهرستان جیرفت بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 297 نفر به دست آمد و روش نمونه گیری، طبقه ای تناسبی بود. ابزار تحقیق پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی پرسش نامه از طریق نظرات تعدادی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق آزمون مقدماتی انجام شد و مقدار آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق بین 71/0 تا 87/0 محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد اکثریت زنان روستایی در رابطه با همه متغیرهای نظریه رفتار برنامه ریزی شده (نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتار درک شده، نیت و رفتار) وضعیت مطلوبی داشتند. نتایج تحقیق نشان داد رفتار زیست محیطی زنان روستایی بر اساس نوع شغل و وضعیت تأهل آنها متفاوت بود. همچنین سن و سطح سواد با رفتار زیست محیطی زنان روستایی رابطه معنی داری داشتند.
۲۳۶۳۰.

تبیین رابطه حکمروایی خوب شهری و رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری (مطالعه موردی: شهر دوگنبدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ ۴۷-۵۸

کلیدواژه‌ها: حکمروایی خوب شهری رضایتمندی شهروندان عملکرد شهرداری شهر دوگنبدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۴۱۴
آنچه امروزه در اداره امور شهر مورد توجه و تأکید قرار می گیرد و به عنوان پارادایمی در مدیریت شهرها معرفی می شود؛ بهره گیری از الگوی حکمروایی خوب شهری بوده که در آن دولت، شهروندان و نهادهای خصوصی در یک جریان افقی و فرا بخشی به مشارکت می پردازند. در این بستر است که می توان امیدوار به حل مشکلات و معضلات ساختاری و کارکردی شهرها بود. هدف این پژوهش بررسی و تبیین رابطه حکمروایی خوب شهری با رضایت شهروندان از عملکرد شهرداری در شهر دوگنبدان است. برای این هدف به سنجش حکمروایی خوب شهری براساس هشت مولفه و رضایتمندی نیز براساس چهار مولفه با استفاده از پرسشنامه پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد دو متغیر حکمروایی خوب شهری و رضایتمندی با یکدیگر رابطه معنادار داشته و مقدار آلفا کوچک تر از 05/0 (05/0a≤ ) می باشد و این بدین معناست که متغیر مستقل بر متغیر وابسته تأثیر داشته و تغییرات متغیر وابسته (رضایتمندی) را تبیین می کند. به عبارت دیگر، هرچه میزان و سهم شاخص های حکمروایی شهری افزایش یابد، سطح رضایتمندی مردم نیز افزایش می یابد.
۲۳۶۳۱.

رویکرد نو ظهور روستا – شهرها و نقش آنها درسازمان یابی و تعادل نظام فضایی سکونتگاهها (مطالعه موردی: استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 776-795

کلیدواژه‌ها: تبدیل روستا به شهر توسعه منطقه ای نظام شهری روستا-شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۳۴۵
یکی از راهبردهای مهمی که در نیم قرن اخیر برای مقابله با عدم تعادل منطقه ای ناشی از رشد فزاینده ی شهرهای بزرگ مورد توجه قرار گرفته است، تقویت شهرهای کوچک و میانی و روستا شهرها در نظام شبکه شهری است. بر این اساس هدف اصلی این تحقیق بررسی و تحلیل اثرات کارکردی شکل گیری روستا - شهرها و نقش آن در توسعه و تعادل نظام شبکه ی شهری در استان ایلام در طی نیم قرن اخیر (دوره 1355 تا 1395) است. پژوهش حاضر براساس ماهیت و روش انجام تحقیق جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شیوه ی تجزیه و تحلیل کمی با تکیه بر مدل ها و تکنیک های برنامه ریزی شهری و منطقه ای استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سهم فرآیند تبدیل روستا به شهر در افزایش خالص جمعیت شهری استان ایلام؛ رقمی کمتر از20 درصد میزان افزایش کل بوده است. با وجود این روستاهای تبدیل شده به شهر توانسته اند در جذب و نگهداشت جمعیت موفق عمل نموده و در کل تاثیر مثبتی در بسامان سازی فضایی جمعیت و تعدیل نظام سکونتگاهی منطقه داشته باشند.
۲۳۶۳۲.

ارزیابی تأثیرات اجتماعی- فرهنگی گردشگری شهری بر نحوه زندگی مردم شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۷ 126 - 147

کلیدواژه‌ها: گردشگری شهری تأثیرات اجتماعی گردشگری شهر بابلسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۱۸۶
توجه به جایگاه صنعت گردشگری، از آن رو اهمیت دارد که می توان با بهره گیری مناسب از منابع طبیعی و انسانی، علاوه بر امکان رشد اقتصادی، به ترویج بخش کشاورزی و تولید صنایع بومی و محلی پرداخت و گامی در مسیر بهبود شرایط زیست محیطی و پاس داشت مواریث فرهنگی بومی و آداب و رسوم محلی در جوامع میزبان برداشت. شهر بابلسر به عنوان یکی از اصلی ترین مراکز گردشگری ایران با جاذبه های غنی و مواهب طبیعی و مصنوعی شاخص و کم نظیر هرساله میزبان تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است که بررسی تأثیرات اجتماعی- فرهنگی این دست از گردشگران و سهم آنان در توسعه ی پایدار شهر امری اجتناب ناپذیر است. در پژوهش حاضر، از روش تحقیق پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی استفاده شده تا از دید مردم و مسئولین شهر، تأثیر گردشگری بر توسعه ی     فرهنگی- اجتماعی آن، مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. داده های مورد نیاز با استفاده از منابع اسنادی- کتابخانه ای و هم چنین با به کارگیری پرسش نامه ی تدوین شده ی پژوهشگر، بازدید میدانی و مصاحبه با سازمان های مرتبط و سرپرست خانوارهای ساکن در شهر بابلسر، گردآوری شده است. نتایج پژوهش با استفاده از آزمون های آماری پیرسون و کندال-b، نشان می دهد که از دیدگاه مردم تأثیر گردشگری شهری بر 5 شاخص و از دیدگاه مسئولین بر 6 شاخص از 14 شاخص مورد بررسی مورد تأیید قرار گرفته اند که لزوم توجه به این صنعت در برنامه ریزی ها را اثبات می نماید.
۲۳۶۳۳.

مقایسه کمّی شاخص های مورفومتریکی و تغییرات شیب قاعده مخروط افکنه های مناطق خشک با تأکید بر ایران مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۰) 243 - 256

کلیدواژه‌ها: مخروط افکنه مناطق خشک مورفومتری ایران مرکزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۹۶
مخروط افکنه ها به دلایل مختلف ازجمله خاک حاصلخیز،منابع آبزیرزمینی، توپوگرافی ملایم و از طرفی مخاطرات طبیعی متعدد مانندفرونشست، زمین لرزه وسیلاب،همواره موردتوجه انسان هابوده اند.بنابراین درک صحیح ودقیق این لندفرم ازجنبه های گوناگون از اهمیت ویژه ای برخوردار است.در این تحقیق ویژگی های کمی مورفومتریک و تغییرات شیب قاعده 40 مخروط افکنه در ایران مرکزی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. براین اساس ابتدا مخروط افکنه های مورد بررسی توسط تصاویر ماهواره ای شناسایی شده و محدوده هرکدام از آنها تعیین گردید.درمراحل بعدی،شیب کلی مخروط افکنه(SO)،شیب بخش بالایی قاعده(SA)،شیب بخش پایینی قاعده(SB)،نسبت شیب بخش بالایی به بخش پایینی(RS)،زاویه جاروب (AF) و طول مخروط افکنه (L) برای تمامی مخروط هامحاسبه گردید. تفاوت در شاخص های محاسبه شده علاوه بر مشخص کردن شرایط اقلیمی و فرآیندهای رسوبی مسلط بر مخروط افکنه، عاملی برای تشخیص مخروط افکنه ها از سایر عوارض تراکمی پدیمنت محسوب می شود. نتایج نشان داد که نیمرخ طولی اکثرمخروط افکنه های موردمطالعه باتوجه به ویژگی های شیب، صاف است.شباهتشاخص SA و SOنشان دهنده حفظ شیب مخروط افکنه هادرشرایط اقلیمی خشک و عدم وقوع فرآیندهای فرسایشی است. مقادیر شاخص RS نشان داد که تفاوت چندانی در شیب بخش بالایی و پایینی قاعده مخروط افکنه های مورد مطالعه وجود ندارد. این موضوع نیز حاکی از عدم وجود فعالیت های فرسایشی قابل توجه در قاعده مخروط افکنه های مورد مطالعه است. همچنین نتایج نشان داد که در مخروط افکنه هایی که طول آنها زیاد و زاویه جاروب آنها کوچک است، فرآیندهای رودخانه ای تسلط دارند.
۲۳۶۳۴.

بازتاب اجرای طرح های آبخیزداری در توسعه پایدار سکونتگاه های پیرامونی (مورد مطالعه: بهره برداران روستایی استان خراسان جنوبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: بهره بردار مرتعی اثرات اقتصادی - اجتماعی اثرات زیست محیطی استان خراسان جنوبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۱۰
طرح های مرتع داری بخش قابل توجهی از بودجه بخش منابع طبیعی را در سطح کلان کشوری به خود اختصاص می دهد و ارزیابی صحیح آن سبب صرفه جویی در هزینه ها و افزایش بازدهی طرح ها خواهد شد. در تحقیق حاضر تلاش شده است به منظور ارتقا سطح موفقیت و نتایج مکانی - فضایی مثبت طرح های مرتع داری استان خراسان جنوبی، به بررسی و ارزیابی ابعاد مختلف اهداف پیش بینی شده در طرح های مرتع داری و ارائه الگوی مناسب جهت رفع محدودیت های آن پرداخته شود. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش توصیفی – تحلیلی است که در راستای پیشبرد اهداف تحقیق از تکنیک های مرسوم در دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه تحقیق مشتمل بر بهره برداران مرتعی واقع در محدوده ی آن دسته از طرح های آبخیزداری استان خراسان جنوبی بوده که سنواتی از اجرا و اتمام آن گذشته است. از این رو تعداد 13 طرح مرتع داری در محدوده استان با حجم بهره برداران نمونه به تعداد 327 نفر با شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده و روش تخصیص متناسب برگزیده و مورد پرسشگری واقع شده اند. نتایج به دست آمده حاکی است اجرای طرح های مرتع داری در استان خراسان جنوبی سبب بهبود وضعیت مراتع و هم چنین باعث بهبود وضعیت خاک مراتع از حیث فرسایش آبی و فرسایش بادی شده است. به لحاظ اقتصادی، اجرای طرح های مرتع داری اثر چندانی بر بهبود وضعیت اقتصادی بهره برداران نداشته است و از حیث اجتماعی نیز منجر به کاهش شاخص بهبود وضعیت اجتماعی بهره برداران شده است.
۲۳۶۳۵.

مکان یابی دفن زباله در شهر ماکو به روش فازی وبولین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 87 - 98

کلیدواژه‌ها: مکانیابی دفن زباله فازی بولین ماکو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۲۵
امروزه مدیربت پسماندها و مواد زائد شهرها جهت آسایش شهروندان و حفظ سلامتی و رفاه آنان و حفظ محیط زیست امری ضروری به شمار می رود. هدف تحقیق حاضر یافتن محل مناسب برای دفن مواد زائد و پسماندهای شهری در شهر ماکو با استفاده از روش فازی و منطق بولین با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می باشد. بدین منظور از لایه های متعددی از جمله نقشه توپوگرافی، نقشه شیب، نقشه آبهای زیرزمینی، نقشه راهها،نقشه مناطق شهری و روستایی، نقشه کاربری اراضی و ... استفاده گردید. سپس تک تک این لایه ها در محیط نرم فزار ساخته شده تا مناطق مستعد برای دفن پسماندها مشخص شود. نتایج نشان داده از روش های بولین و فازی، بیانگر مکان بهینه در قسمت شمال شرقی شهرستان ماکو در ارتفاع مابین 700 الی 900 متر واقع شده است. در منطق بولین میزان مساحت برآورد شده 24528متر مربع و در منطق فازی نیز این مساحت برابر است از 14957 مترمربع می باشد.
۲۳۶۳۶.

ارائه مدلی برای تعیین پیشایندهای مشارکت مشتری در صنعت هتلداری: دیدگاه دو طرفه ارزش(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 63 - 78

کلیدواژه‌ها: مشارکت مشتری پیشایند دیدگاه دوطرفه ارزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۷۴
صنعت هتلداری یکی از حوزه های کسب و کار است که با توجه به فضای رقابتی نسبتاً شدید حاکم بر آن، مشتری عامل اصلی موفقیت در آن محسوب می شود؛ هدف این پژوهش شناسایی پیشایندهای مشارکت مشتری با تمرکز بر دیدگاه دو طرفه ارزش است؛ ارزش برای مشتری و هم برای شرکت. این پژوهش رویکرد تجربی و کمی داشته و از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را مشتریان دارای مشارکت فعال هتل های 5 ستاره شهر مشهد تشکیل می دهند. داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده و با روش حداقل مربعات جزئی (تحلیل مسیر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از تأثیر معنادار 12 متغیر به عنوان پیشایندهای مشارکت مشتری(6 مورد مربوط به منابع شرکت و 6 مورد مربوط به منابع مشتری) بود. چارچوب مفهومی به دست آمده را می توان به عنوان ابزاری برای برنامه ریزی راهبردی در حوزه بازاریابی و توسعه مشارکت مشتریان در کسب و کارهای مختلف مورد استفاده قرار داد. به کارگیری روش فراترکیب و تمرکز بر دیدگاه دو طرفه ارزش از نوآوری های این پژوهش است.
۲۳۶۳۷.

سنجش و ارزیابی تاب آوری مناطق روستایی در برابر مخاطرات خشکسالی مطالعه موردی : دهستان قره طغان شهرستان نکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال هفتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 49-66

کلیدواژه‌ها: مناطق روستایی تاب آوری خشکسالی دهستان قره طغان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۳۵۲
پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ روش، توصیفی – تحلیلی است. گردآوری داده ها با استفاده از روش اسنادی و میدانی(مشاهده و پرسشنامه) جمع آوری شده است، جامع آماری این نوع تحقیق براساس سرشماری آمار1395؛ 6947 خانوار در24 روستا؛ با خطای 07/0، 191 پرسشنامه به عنوان حجم نمونه محاسبه و براساس رابطه تسهیم نسبت تعداد نمونه های هر روستا به 233 نمونه به صورت تصادفی بین خانوارها توزیع و پخش گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از اطلاعات از روش های آماری توصیفی( میانگین) و استنباطی( t تک نمونه، فریدمن، تحلیل خوشه ای) و مدل های واس پاس، آراس و ویکور، بهره گرفته شد. نتایج نشان می دهد که تاب آوری مناطق روستایی در برابر خشکسالی در سطح پایینی است. یافته های مدل های ویکور، اراس و مدل واس پاس نشان داد که روستاهای ولاشد؛ تازه آباد بستان خیل و دوقائلو رتبه های اول و تاب آوری بالا و روستاهای جمان، پلاژارتش و بهزاد کلا در رتبه های پایین و تاب آوری پایین قرار دارند.
۲۳۶۳۸.

ارتباط بین کووید-19 و تغییرات آلاینده های هوا با استفاده از تصاویر ماهواره ای؛ مطالعه موردی: کلان شهرهای تهران، اصفهان و مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال نهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ ۴۰-۲۱

کلیدواژه‌ها: آلودگی هوا محدودیت رفت و آمد سیستم اطلاعات جغرافیایی تغییرات مکانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۵۷
با مشاهده اولین مورد تائید شده کووید-19 در شهر قم در 30 بهمن 1398 محدودیت هایی توسط دولت و دستگاه های اجرایی جهت جلوگیری از شیوع ویروس کووید-19 در تمام شهرهای ایران اعمال شد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی تغیر در تولید و انتشار آلاینده های دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن، مونوکسید کربن و ازن در قبل و بعد از شیوع ویروس کووید-19 در سه کلان شهر تهران، اصفهان و مشهد با استفاده از داده های ماهواره ای سنتینل-5 انجام گرفت. برای این منظور با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین مقادیر غلظت این آلاینده ها به صورت میانگین ماهانه در دو بازه 1 اسفند 1397 تا 1 اسفند 1398 برای دوره پیش از شیوع کووید-19 و بازه 1 اسفند 1398 تا 1 اسفند 1399 برای دوران شیوع کووید-19 در نظر گرفته شد. سپس برای ارزیابی معنی دار بودن تغیر در غلظت این آلاینده ها در قبل و بعد شیوع ویروس کووید-19 از آماره T-test (t وابسته) در سطح معنی داری 05/0 >p-value استفاده شد. نتایج آزمون T-test نشان داد که برای آلاینده های دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن، مونوکسید کربن در هر سه شهر هیچ تغیر معناداری در میانگین غلظت داده ها رخ نداده است؛ اما ازن برای هر سه شهر تهران، اصفهان و مشهد دارای روند کاهشی و سطح معنی داری 05/0 >p-value بوده است. بیشترین مقدار تغیر در کاهش غلظت ازن برای کلانشهر تهران در خرداد ماه و آبان تا بهمن، برای اصفهان بین مهرماه تا اواسط دی و برای مشهد در اردیبهشت تا خرداد ماه و آبان تا بهمن مشاهده شد. همچنین، تغییرات مکانی ازن در شهر تهران در قبل و بعد شیوع اپیدمی قابل توجه بوده است. نتایج این مطالعه نشان داد که اعمال محدودیت ها نتیجه ای در کاهش انتشار آلاینده های اولیه از منابع انسانی نداشته است و فقط ممکن است در طی یک بازه کوتاه غلظت آلاینده ها کاهش یابد اما بعد از رفع محدودیت ها مجدد روند افزایشی داشته باشند.
۲۳۶۳۹.

تحلیلی بر عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر جغرافیای جنسیتی در کشور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 93 - 104

کلیدواژه‌ها: مدیریت شهری حکمروایی خوب شهری شهروندان شهر بیستون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۷۱
برابری جنسیتی به عنوان یکی از مقولات مرتبط با توسعه ی اقتصادی- اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است. نابرابری های جنسیتی دارای اثر منفی بر توسعه ی انسانی و ارتقای کیفیت نیروی انسانی دارد.این پژوهش بر آن است تا بر اساس مقایسه ی آمار سرشماری سال 1390 و 1394، بهبود وضعیت زنان را در مقایسه با مردان در مناطق مختلف کشور مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش با استفاده از نرم افزار Arc/Gis و استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. با وجود برخورداری سهمی از فعالیت های اقتصادی زنان در روستاها نسبت به مردان اما همچنان سهم مردان بیش از زنان برآورد شده است. به گونه ای که در منطقه ی سه (شامل: استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، گیلان و کردستان) زنان دارای درآمد هم وزن با کل مشارکت کنندگان در فعالیت های اقتصادی نیستند اما تمایل به استقلال آنان را به این سو حرکت داده است. یافته ها بهبود بیشتر در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نشان می دهد. اما با این حال موقعیت زنان بر حسب شاخص های مذکور تغییر چندانی را به دنبال نداشته است. کلمات کلیدی: برابری جنسیتی، سرشماری، جغرافیای جنسیت، مناطق.
۲۳۶۴۰.

روایی محتوایی مفهوم مشارکت در مدیریت روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 85 - 95

کلیدواژه‌ها: مشارکت روستایی روایی محتوایی شاخص روایی محتوا (CVI) ضریب نسبت روایی محتوا (CVR)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۶
مقدمه: با گسترش مفهوم مشارکت در میان دست اندرکاران و صاحب نظران توسعه، عده زیادی از فعالان این حوزه به ارائه راهکارهای علمی و منطقی در جهت ترغیب و تشویق به مشارکت با تأکید بر اهمیت آن پرداخته اند. در مطالعات توسعه روستایی نیز به مفهوم مشارکت روستاییان توجه ویژه ای است به طوری که با سنجش میزان مشارکت مردم در نواحی روستایی می توان میزان پیشرفت مدیریت توسعه روستایی را در رسیدن به اهداف توسعه ارزیابی نمود. هدف : برای بهره گیری از این معیار و به منظور عملیاتی کردن مفهوم نظری مشارکت در فعالیت های تحقیقاتی، نیاز به تعریف متغیرها و گویه هایی در این ارتباط وجود دارد تا بتواند در قالب پرسشنامه و ابزاری معتبر قرار گیرد و برای سنجش مفهوم مشارکت مردمی در مناطق روستایی مورد استفاده پژوهشگران و محققان باشد. با وجود اینکه پژوهش های بسیاری در نواحی روستایی در این زمینه شده است اما ابزاری واضح و روشن که مورد تأیید متخصصان و صاحب نظران توسعه روستایی باشد و روایی آن به طور کامل بررسی شده باشد، در دسترس نیست. روش شناسی: این تحقیق از حیث هدف، کاربردی است که هدف اصلی آن، اقدام به منظور دستیابی به ابزاری معتبر شامل پرسش های هدف دار، واضح و شفاف مطابق با میزان درک پاسخگویان است تا بتواند اطلاعات قابل اعتمادی را در حیطه مفهوم مشارکت در نواحی روستایی فراهم سازد. یافته ها: راستا تعداد 20 گویه مربوط به مشارکت در معرض قضاوت و داوری 40 نفر از متخصصان دانشگاه در زمینه جغرافیا، علوم اجتماعی و علوم سیاسی قرار گرفت و از طریق محاسبه ضرایب CVI و CVR برای هریک از گویه ها، تعیین شد که تا چه میزان این گویه ها معرف مفهوم مشارکت روستایی هستند که در نهایت از میان 20 گویه طرح شده،  15 گویه معتبر شناخته شده است. نتیجه گیری: گویه های تبیین کننده ی مفهوم مشارکت در عرصه روستایی، دامنه ی موضوعی متنوعی دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان