فرزانه ساسان پور

فرزانه ساسان پور

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۳ مورد.
۱.

آینده پژوهی توسعه منطقه شهری تهران در فرآیند جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۴ شماره ۷۸ ۲۰۳-۱۸۴

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی توسعه منطقه ای جهانی شدن برنامه ریزی سناریو تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۵۹
امروزه تغییرات ساختاری در اقتصاد، تحولات سریع علم و فناوری، محدودیت ها در منابع مالی و انسانی، وابستگی متقابل کشورها، رقابت در سطح جهانی و تمایل روزافزون به جهانی شدن، لزوم درک بهتر «تغییرات» و «آینده» را برای دولت ها، کسب وکارها، سازمان ها و مردم ایجاب می کند. بدین منظور، آینده پژوهی از طریق ایجاد ارتباط، هماهنگی و هم اندیشی بین سازمان ها و نهادها به سیاست گذاران و برنامه ریزان کمک می کند تا برنامه های توسعه مناسبی را طراحی کنند. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر الگوی سناریونویسی اکتشافی است. داده ها به روش اسنادی و میدانی گردآوری شدند. در روش میدانی پرسشنامه محقق ساخته در قالب ماتریس متقابل برای امتیازدهی عامل ها در اختیار کارشناس ها قرار گرفت. به روش دلفی 30 نفر کارشناس انتخاب شدند. توزیع پرسشنامه ها نیز به روش غیراحتمالی از نوع در دسترس بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار میک مک و مورفول استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سیستم منطقه شهری تهران در حالت ناپایدار قرار دارد. ده نیروی پیشران از جمله عامل های ایدئولوژی حاکم، مدیریت یکپارچه، گسترش زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات، تجارت الکترونیک، گسترش رقابت پذیری اقتصادی، برندسازی اقتصادی، سیستم مدیریت الکترونیک، شفافیت سیاسی، تسهیل ورود شرکت های چندملیتی، گسترش دیپلماسی شهری به عنوان پیشران های تأثیرگذار در توسعه منطقه شهری تهران استخراج شدند. در نهایت سناریوهای پیش روی توسعه منطقه شهری تهران نشان داد که هشت سناریو وجود دارد که سناریوی اول با بالاترین احتمال وقوع دارای 9 گمانه بدبینانه و یک گمانه بینابین است.
۲.

شهرهای فراگیر: رویکرد نوین شهرهای آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۶ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۸) 17 - 34

کلیدواژه‌ها: شهر فراگیر شهرهای آینده پایداری فناوری ارتباطات و اطلاعات شهرهای پایدار شهر هوشمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۱۹۱
در قرن بیست و یکم، فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه و برنامه ریزی شهری ضرورت یافت تا کیفیت زندگی و مکان را بهبود بخشد. مطابق با پارادایم جدید شهری، استفاده از سیستم های نوآورانه از جمله ایجاد شهر های فراگیر با سیستم های همگرای هوشمند، راه حلی برای غلبه بر این مشکلات شهری است. شهرفراگیر از شهرهای آینده ای است که در آن فضاهای فیزیکی و فضاهای الکترونیکی همگرا هستند. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و مروری به بررسی و تحلیل رویکرد شهرفراگیر در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات است. نتایج تحلیل نشان می دهد که شهرفراگیر متشکل از فضا، مکان، فناوری اطلاعات و ارتباطات و انسان است. تفاوت این رویکرد با رویکردهای قدیمی در زمینه برنامه ریزی شهری، اتخاذ فناوری اطلاعات و ارتباطات بعنوان ابزار تغییر در شهرفراگیر است. این شهر با چهار بعد اجتماعی، اقتصادی، فضایی و سازمانی دارای تاثیرات مشخص بر شهر است. در راستای ابعاد؛ پیاده سازی دموکراسی به صورت واقعی با ایجاد مشارکت در بین شهروندان، تعیین فناوری اطلاعات و ارتباطات بعنوان محرک و موتور رشد اقتصادی، حذف محدودیت های زمانی و مکانی، رد نظریه مکان مرکزی و رویکردی است که هر دو فرم شهری فشرده و پراکنده قابلیت توسعه در آن را دارند. به لحاظ سازمانی نیز به ایجاد تعادل بین سه بعد اجتماعی، اقتصادی و فضایی در سطح شهر کمک می کند. بنابراین با توجه به قابلیت های کلیدی فناوری اطلاعات و ارتباطات توجه به رویکرد شهرفراگیر بخصوص در کلانشهرهای پایتختی ضروری است زیرا که امکان حل بسیاری از مشکلات از جمله ترافیک حمل ونقلی، آلودگی های زیست محیطی و افزایش توان رقابت پذیری اقتصادی را به دنبال دارد.
۳.

تحلیل زیست پذیری منطقه 6 کلان شهر تهران با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری دوره ۱۲ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 117 - 133

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی پایداری زیست پذیری سناریو نگاری منطقه 6 تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۹۳
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آینده زیست پذیری منطقه 6 کلان شهر تهران و به دنبال آن تحلیل این عوامل برای ارائه سناریوهای مختلف در افق 1420 است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از منظر ماهیت توصیفی تحلیلی محسوب می شود. جامعه آماری، آمار و اطلاعات مربوط به سال 1395 منطقه موردمطالعه که از مرکز آمار ایران کسب شده است و کارشناسان شهرداری و متخصصان و نخبگان شهری می باشد. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از روش کتابخانه ای و میدانی و برای تجزیه وتحلیل داده ها از فنون متعدد آینده پژوهی، تحلیل اثرات متقابل (تحلیل ساختاری) و سناریونویسی و همچنین از نرم افزارهای آینده پژوهی نظیر Micmac استفاده شده است. مهم ترین متغیرها و شاخص های تأثیرگذار در تحقق زیست پذیری، در راند اول 60 عامل در راند دوم 33 عامل و در راند سوم نیز بدون تغییر 33 عامل به عنوان عوامل مؤثر مورد تحلیل قرار گرفتند که در نهایت بر اساس نظر و امتیاز خبرگان و کارشناسان،24 عامل کلیدی و 9 پیشران مؤثر شناسایی شده اند. زیست پذیری منطقه 6 در ابعاد مختلف در حد نامطلوب می باشد و درنهایت چهار سناریو مختلف مورد تحلیل قرار گرفتند. از میان 33 عامل،3 عامل اصلی به عنوان عوامل کلیدی مؤثر بر آینده های زیست پذیری انتخاب شد که از کمترین میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری برخوردارند. این متغیرها شامل اشتغال، تراکم جمعیت، کاهش سرانه های تجاری اداری، نقش فرا منطقه ای، کاهش سرانه های مسکونی، وجود کاربرهای آموزش عالی، کاربری های درمانی فرا منطقه ای و مهاجرت پذیری می باشند
۴.

پیامدهای انتقال بین حوضه ای آب زاب به دریاچه ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال ۲۰ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۳) 139 - 168

کلیدواژه‌ها: رودخانه زاب دریاچه ارومیه انتقال بین حوضه ای آب تحلیل کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۳۶
خشک شدن دریاچه ارومیه به عنوان بزرگ ترین دریاچه نمک خاورمیانه یکی از مهم ترین نشانه های پیدایش چالش زیست محیطی در ایران است. از این رو شاهد چالش های زیست محیطی و زیان های اقتصادی، سیاسی- امنیتی و اجتماعی در شمال غرب کشور هستیم. یکی از راهکارهای ستاد احیای دریاچه ارومیه برای جلوگیری از خشک شدن و رسیدن به تراز اکولوژیک دریاچه، پروژه انتقال آب از حوضه زاب کوچک به دریاچه ارومیه است. این طرح در منطقه ای اجرا شده است که در آن ترکیب نا همگون قومی- مذهبی وجود دارد. با توجه به این موضوع انتقال آب می تواند پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی امنیتی متفاوتی داشته باشد. پیامدهای این پروژه در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق کیفی تحلیل محتوی به وسیله مصاحبه از نخبگان، پژوهشگران و مدیران و با استفاده از تکنیک کدگذاری باز بررسی شده است. نتایج حاصل بیانگر وجود پیامدهای منفی و مثبت شامل از هم گسیختگی فعالیت، تحرک مکانی جمعیت، شکل گیری تنش قومی، ایجاد شکنندگی در مقاصد انتقال آب و ایجاد گفتمان اقتصادی و فرهنگی است.
۵.

تحلیل و سنجش ردپای اکولوژیکی سکونتگاه های روستایی با تأکید بر موقعیت طبیعی (مورد مطالعه: بخش حٌمیل شهرستان اسلام آباد غرب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 26 - 48

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار ردپای اکولوژیکی ظرفیت زیستی بخش حٌمیل شهرستان اسلام آباد غرب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۳۶
محیط زیست پدیده ای ثابت و مطلق است و توان اکولوژیکی محدودی برای استفاده انسان دارد. بنابراین ضروری است نحوه مصرف منابع طبیعی در دسترس مورد ارزیابی قرار گیرد. یکی از ابزارهای مناسب در این زمینه، شاخص ردپای اکولوژیکی است. در این راستا پژوهش حاضر با سنجش و اندازه گیری میزان ردپای سکونتگاه های روستایی بخش حٌمیل به تحلیل و ارزیابی پایداری اکولوژیکی این مناطق پرداخته است. پژوهش انجام گرفته به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. از روش اسنادی و میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. قلمرو مورد مطالعه، سکونتگاه های روستایی دارای سکنه بخش حمیل هستند که 17 روستای آن با روش سیستمی (تعداد خانوار، فاصله از شهر و موقعیت طبیعی) انتخاب شدند. حجم نمونه براساس فرمول کوکران، 360 خانوار تعیین شد. اطلاعات گردآوری شده با به کارگیری شاخص ردپای اکولوژیکی در پنج بخش مصرف (مسکن، غذا، حمل و نقل، زمین ساخته شده و کالاهای مصرفی) موشکافی شدند. همچنین جهت بررسی اثرات موقعیت طبیعی بر میزان ردپا از تحلیل واریانس فاکتوریل و آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. سنجش ردپای اکولوژیکی منطقه نشان داد که از مجموع روستاهای مورد بررسی، 7/64 درصد معادل 11 روستا در شرایط ناپایدار و کسری اکولوژیکی قرار دارند. روستای کندهر دارای بیشترین کسری و روستای میان تنگ منصوری از بیشترین اضافه اکولوژیکی برخوردار است. همچنین نتایج بررسی روابط متقابل متغیرها نشان داد که بین اثرات موقعیت طبیعی در ردپای کل و ظرفیت زیستی روستاهای برگزیده تفاوت معنی داری وجود دارد و مشخص شد که روستاهای جنگلی ردپای بزرگ تری نسبت به روستاهای دشتی و کوهستانی دارند.
۶.

ارزیابی میزان انطباق پذیری مدل دهکده شهری در پهنه های الحاقی شهر ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال ۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 51 - 70

کلیدواژه‌ها: پهنههای الحاقی دهکده شهری ساری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۷۳
تداوم بی رویه شهرگرایی و رشد افقی شهرها به ناچار پدیده های خزش، خورندگی، الحاق یا ادغام را ایجاد کرده است. الحاق روستاها به شهر یکی از سیاست های توسعه شهری است که در راستای کاهش مشکلات اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی صورت گرفته است. کاربرد الگوی دهکده شهری می تواند با هدایت ساخت و سازهای جدید همساز با ویژگی های بافت روستایی، نقش مؤثری در حفظ محیط زیست و ارتقای کیفیت زندگی در سکونتگاه های روستایی و نظم و آرامش در سکونتگاه های شهری ایجاد کند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش از نوع توصیفی-تحلیلی و حجم نمونه با فرمول کوکران تعداد 385 نفر به دست آمده است. روش نمونه گیری در این پژوهش، تصادفی ساده و پایایی پرسشنامه براساس آلفای کرونباخ 850/0 به دست آمده است. هدف تحقیق، شناخت و رتبه بندی پهنه های الحاقی به منظور ارتقای پایداری بر مبنای الگوی دهکده شهری است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کوداس به عنوان یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره استفاده شده است. بر اساس نتایج وزن دهی، معیا رهای جمعیت، تراکم ساختمانی، طراحی فضا و قابلیت پیاده مداری، حفاظت محیطی و نظافت و پاکیزگی به ترتیب با وزن (16/0)،( 12/0)،( 08/0)،( 08/)0،( 06/0)، مهم ترین معیارها در بین 20معیار موجود می باشند. نتایج حاصل از تکنیک کوداس نشان می دهد، محله مهدشت و آهی دشت با امتیاز نهایی (80/1) و (55/1) به ترتیب رتبه اول و دوم، بالادزا و بالاملیک (40/1) رتبه سوم و چهارم، شریف آباد و هولا با (38/1) و (419/0) رتبه پنجم و ششم، زغالچال و پایین دزا با (219/0-) و (921/0-)، به ترتیب رتبه هفتم و هشتم و در نهایت محله پل گردن و قرق با (83/1-) و (48/2-) به ترتیب رتبه نهم و دهم را به خود اختصاص داده اند. بر اساس نتایج به دست آمده، مهدشت با بیشترین میزان و قرق با کمترین میزان پایداری در شاخص های اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی، به ترتیب به عنوان مناسب ترین و نامناسب ترین گزینه از میان پهنه های الحاقی شهر ساری در راستای اجرای الگوی دهکده شهری شناخته شدند.
۷.

آینده پژوهی پیامدهای انتقال آب از حوضه زاب به دریاچه ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۹۴) 173 - 189

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی سناریو رود زاب دریاچه ارومیه انتقال بین حوضه ای آب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۷۲
یکی از راهکارهای ستاد احیای دریاچه ارومیه جهت جلوگیری از خشکی آن، طرح انتقال بین حوضه ای آب از زاب به دریاچه ارومیه است. این انتقال آب می تواند پیامدهای متفاوتی داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی وضعیت آینده پیامدهای انتقال آب بین حوضه ای زاب به دریاچه ارومیه است. پژوهش حاضر کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی است. جمع آوری داده ها از طریق مطالعات اسنادی و مصاحبه انجام شده است. تحلیل داده ها با روش تحلیل اثرات متقابل به وسیله نرم افزار MICMAC انجام شده است. در فرایند تحقیق، متغیرها در چهار دسته خودمختار، مستقل، وابسته و پیوندی طبقه بندی شدند. چهار سناریو با رویکرد GBN با نام های سناریو اول: زندگی آرتمیا با ویژگی ثبات سیاسی و امنیت پایدار، سناریو دوم: آتش زیر خاکستر با ویژگی شروع چالش، سناریو سوم: کبودان بی آب با ویژگی ادامه روند وضع موجود و استمرار آن و سناریو چهارم: زاب غمگین با ویژگی توسعه نامتوازن، بحران سیاسی و ناامنی ارائه شدند.
۸.

تحلیل و ارزیابی شاخص هایِ راهبرد توسعه شهری ملارد با استفاده از مدل کوداس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۴ 57 - 70

کلیدواژه‌ها: توسعه شهری شهر ملارد برنامه ریزی راهبردی مدل کوداس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۹۳
طرح های CDS و برنامه ریزی های راهبردی آخرین مرحله از تکامل برنامه ریزی شهری می باشند که با رویکرد انعطاف پذیر و مشارکت جویانه درصدد ایجاد اجماع در بین شهروندان برای خلق چشم انداز آتی توسعه شهر هستند. تأکید راهبرد توسعه شهری بیشتر بر تقویت رقابت اقتصادی است، ولی کاهش فقر، بهبود ساختار مدیریت شهری و همچنین افزایش کیفیت جنبه های محیطی را نیز تحت پوشش قرار می دهد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و بر اساس روش توصیفی – تحلیلی است. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی شاخص های راهبرد توسعه شهری ملارد در چهار بُعد(حکمروایی خوب شهری، زیست پذیری، بانک پذیری و رقابت پذیری) است. جامعه آماری این تحقیق منتخبی از شهروندان(380 نفر) و مدیران شهری ملارد (50 نفر از کارکنان شهرداری و شورای شهر) می باشد. داده های تحقیق بر اساس پرسشنامه گردآوری شده اند و برای ارزیابیِ پایایی ابزار پژوهش، از روش کرونباخ استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در بین شاخص هایِ ابعاد چهارگانه راهبرد توسعه شهری ملارد، شاخص «میزان امنیت در سیستم های بانکی درجهت ایجاد اعتماد بین شهروندان» با 3.73 دارای بالاترین امتیاز و شاخص «نظارت بر حفظ استاندارد زندگی(درآمد سرانه) و سرمایه» با 3.40 دارای کمترین امتیاز بوده اند. در قالب مقایسه مؤلفه های چهارگانه نیز، مشخص شد که مؤلفه "بانک پذیری" بهترین شرایط نسبی و مؤلفه "حکمروایی خوب شهری" بدترین شرایط را نسبت به سایر مؤلفه ها دارد.
۹.

تدوین مدل مفهومی کیفیت فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت ( مطالعه موردی شهر اراک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵ 129 - 146

کلیدواژه‌ها: کیفیت فضاهای باز شهری اوقات فراغت معادلات ساختاری نظریه عمل منطقی اراک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
موضوع گذران اوقات فراغت یکی از نیازهای مهم شهروندی در دوران معاصر است که در کشورهای در حال توسعه با مشکلات متعددی مواجه است. این پژوهش با هدف معرفی ابزاری جامع و کارآمد برای ارزیابی و درک کیفیت فضاهای باز شهری مرتبط با اوقات فراغت انجام شده است. پژوهش حاضر کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی تحلیلی بوده و با رویکرد آمیخته (کیفی کمی) صورت گرفته است. برای جمع آوری داده ها، از تکنیک پیاده روی اکتشافی در فضاهای باز شهر اراک استفاده شده است. در این تحقیق، مدل پیشنهادی برای تحلیل و بررسی فضاهای باز شهری تدوین و با استفاده از نرم افزار لیزرل و بررسی شاخص های برازش مدل های ساختاری، مورد تأیید قرار گرفته است. نتایج این پژوهش می تواند به برنامه ریزان و مدیران شهری در خلق فضاهای باز کم نقص تر کمک مؤثری نماید.بر اساس یافته های حاصل از بررسی شاخص های برازشی، در تحلیل کیفیت در فضا های باز شهر اراک، مؤلفه کیفیت های زیست محیطی به صورت مستقل عمل کرده ولی مؤلفه کیفیت های عملکردی فرمی و تجربی زیبایی شناختی همبستگی دارند. همچنین مؤلفه کیفیت های "تجربی زیبا شناختی" ، تأثیر بیشتری بر کیفیت فضا های باز برای گذران اوقات فراغت داشته است. از بین نماگر های 45 گانه کیفیت، که مورد بررسی قرار گرفته، نماگر"وجود و شرایط فضا های دنج و خلوت و امکانات ایجاد آسایش اقلیمی" ، بیشترین تأثیر را در ارتقای کیفیت فضا های باز برای گذران اوقات فراغت در شهر اراک دارد. این گویه جزء معیار "آسایش و راحتی" از مؤلفه کیفیت های تجربی زیبایی شناختی، محسوب شده است.
۱۰.

تحلیل تصویر ذهنی گردشگران با تأکید بر گردشگری خلاق (موردمطالعه: منطقۀ 12 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 325 - 343

کلیدواژه‌ها: تصویر ذهنی گردشگران گردشگری خلاق منطقه 12 تهران شهر خلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۱۵
تصویر ذهنی گردشگران مجموعه ای از خاطرات، احساسات، باورها و ایده ها یی که فرد از یک مقصد گردشگری به دست می آورد. گردشگری خلاق شکل پایداری از گردشگری است که فرصت توسعه ظرفیت های خلاقانه را از طریق مشارکت فعال در دوره ها و تجارب یادگیری خاص یک مقصد گردشگری فراهم می سازد، در این میان برخورداری از مهم ترین مراک ز فرهنگ ی و م واردی از ای ن قبیل می تواند زمینه مناسبی را برای توسعه گردشگری شهری فراهم آورد. گردشگری خلاق در راستای گردشگری فرهنگی، باعث تحول این صنعت شده است و مؤلفه های آن از طریق دارایی ها و سرمایه های ناملموس و از نظر رویکرد مبتنی بر منابع راهبردی موجب دستیابی به مزیت رقابتی پایدار می شود که شهرت سازمانی و تصویر ذهنی از مهم ترین این دارایی ها هستند. این پژوهش به تأثیرات شاخص های گردشگری خلاق در تصویر ذهنی گردشگران تأکید دارد. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت ازجمله تحقیقات توسعه ای    کاربردی است و به لحاظ روش ازجمله تحقیقات توصیفی   تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش گردشگران داخلی و خارجی منطقه 12 تهران است که با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده 384 نفر (گردشگران داخلی 334 نفر و خارجی 50 نفر) به منزله حجم نمونه انتخاب شدند. مؤلفه و شاخص های تحقیق شامل 9 مؤلفه و 50 گویه است. یافته های این پژوهش نشان می دهد مؤلفه های جذابیت گردشگری و محیط زیرساخت در رتبه اول و مؤلفه های برآورده شدن انتظارات و تمایل به بازدید مجدد در رتبه های آخر قرار دارند. نتایج مشخص کرد که برای بهبود تصویر ذهنی گردشگران در منطقه 12 شهر تهران باید به مؤلفه های کیفیت درک شده، برآورده شدن انتظارات، جذابیت مقصد، تصویر عاطفی، سرگرمی و فعالیت، جذابیت گردشگری با توجه به جنبه های تاریخی و فرهنگی این منطقه از طریق گردشگری خلاق بیشتر توجه شود.
۱۱.

تأثیر بنیان های بوم شناختی بر زیست پذیری مناطق شهری؛ مورد پژوهش: منطقه ۱ تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 1 - 20

کلیدواژه‌ها: بنیان های بوم شناختی زیست پذیری توسعه پایدار منطقه یک تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۹۲
تحقیق حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی بنیان های بوم شناختی و تأثیر آن ها بر زیست پذیری منطقه یک کلان شهر تهران انجام شده است. کلان شهر تهران همانند سایر کلان شهرهای دیگر با مشکلات بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی همچون کاهش زیست پذیری و کمرنگ تر شدن اهمیت بنیان های بوم شناختی در ساختار زندگی شهری روبرو است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. با بهره گیری از تکنیک TOPSIS و با استفاده از فرایند سلسه مراتب AHP شاخص های بوم شناختی وزن دهی و با تکیه بر منطق FUZZY نواحی ده گانه منطقه ۱ رتبه بندی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد از بین این نواحی ناحیه ۴ با ارزش ۹۵۷/۰ بالاترین رتبه و ناحیه ۸ با ارزش ۲۴۳/۰ پایین ترین رتبه را از نظر تأثیر بنیان های بوم شناختی بر زیست پذیری کسب نموده است. می توان نتیجه گرفت هرچه بنیان های بوم شناختی در مناطق شهری بیش تر و دارای کیفیت بالاتری باشد، نقش آن ها در زیست پذیری مناطق شهری بیش تر خواهد بود. نوآوری این پژوهش شناسایی بنیان های بوم شناختی موجود در منطقه یک و استفاده از تکنیک  AHP و FUZZY است.
۱۲.

تحلیل اثرات بحران پاندمیک (کووید-19) در بازتعریف فضاهای شهری، مطالعه موردی: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 135 - 153

کلیدواژه‌ها: فضای شهری بازطراحی پاندمیک کووید - 19 شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۱۱
از اوایل سال 2020 میلادی، همه گیری جدیدی با عنوان کووید-19، فضاهای شهری را تحت تأثیر خود قرار داد و به دنبال خود موجی از تحولات در ابعاد کالبدی، فضایی و اقتصادی شهر ایجاد کرد؛ به طوری که از یک پدیده پزشکی به پدیده اجتماعی، اقتصادی و در پی آن شهر و شهرنشینی تبدیل شد. از سوی دیگر در طول سال های 2021-2020، فاصله فیزیکی تعیین شده توسط مراجع ذی ربط به عنوان اولین راه حل پاسخگویی به بحران و به منظور جلوگیری از ابتلا به کووید-19 به شدت دسترسی افراد به فضاهای شهری را تحت تأثیر قرار داد. ازاین رو این پاندمیک موجب ترغیب و به تحرک واداشتن خرق عادت و نوآوری های کوتاه مدت و راهکارهای سریع به مشکلات فوری شد، به طوری که همه گیری فرصت های واقعی برای بازنگری در فضای شهری ارائه کرد. دراین بین کشور ایران و بالأخص کلان شهر تهران از این بحران مصون نبوده و با توجه به جایگاه کلان شهر تهران به عنوان پایتخت سیاسی-اداری و تصمیم گیری کشور به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها و تعیین عامل های اصلی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی 40 گزاره تحقیق در خصوص تحلیل اثرات بحران پاندمیک (کووید-19) در بازتعریف فضاهای شهری تهران به لحاظ داشتن بار عاملی مساوی یا بیشتر از 6/0 (معیار مبنا) در 3 حیطه اصلی (بازطراحی، هوشمند سازی، چندمنظوره سازی) دسته بندی شدند. ازاین رو با توجه به بار عاملی، قرارگیری آن ها در هر عامل و ارتباط بین گزاره ها، 3 عامل اصلی، بازطراحی با 29 گزاره (167/41 درصد از واریانس کل)، هوشمند سازی با 7 گزاره (192/15 درصد) و چندمنظوره با 4 گزاره (196/9 درصد) شناسایی و به عنوان عامل های اصلی تأثیرگذار در بازتعریف فضاهای شهری شهر تهران شناخته شدند.د.
۱۳.

تحلیل تأثیر سازمان فضایی بر زیست پذیری هسته های حیاتی کلان شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ ۲۰-۱
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۲۵۹
با رشد یک باره جمعیت و توسعه شهرنشینی از قرن گذشته، پیچیدگی و درک سازمان فضایی شهر و همچنین امکان پیش بینی وقایع شهری در فضاهای آن سخت و در بعضی مواقع غیرممکن گردیده است. کلان شهر کرج ازجمله کلان شهرهای ایران است که با رشد سریع جمعیت مواجه بوده و این مسئله باعث پیچیدگی های فضایی در آن شده و درنتیجه موجب پیچیدگی شناخت و تحلیل سازمان و ساختار فضایی آن و تأثیر مؤلفه های زیست پذیری از این نظام فضایی شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت نقش و تأثیر سازمان یابی فضایی شهر کرج بر زیست پذیری هسته های آن است. روش پژوهش به صورت کمی و از نوع توصیفی-اکتشافی است. محدوده موردمطالعه پژوهش کلان شهر کرج و هسته های اصلی آن بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شهروندان ساکن در محدوده هسته های فرعی شهر کرج است. حجم نمونه آماری به تعداد 378نفر به دست آمد. داده های مورداستفاده در پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. روش تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده با استفاده از روش آمار فضایی، چیدمان فضایی، روش T-Test و آزمون فریدمن بوده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که سازمان و ساختار فضایی کلان شهر کرج درگرو هم پیوندی و اتصال برخی مسیرهای اصلی، شکل گیری هسته های فرعی به دوراز هسته های اصلی و درنتیجه انتقال کاربری های فعالیتی و خدماتی از مرکز به سمت هسته های پیرامونی است. این امر باعث شده است که زیست پذیری در هسته های اصلی تحت تأثیر قرار گیرد. کاهش زیست پذیری در ابعاد مختلف فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی رخ داده است که بعد محیطی و اقتصادی کمتر از دو بعد دیگر تحت تأثیر قرارگرفته اند؛ بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که سازمان فضایی شهر کرج بر روی زیست پذیری آن تأثیرگذار بوده است. شماره ی مقاله: ۱
۱۴.

Clarifying The Indicators of City Development S trategy with Approach Urban Good Governance (Case S tudy: Mallard City)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۱۳, Issue ۳ - Serial Number ۴۹, Summer ۲۰۲۳ 5 - 16

کلیدواژه‌ها: City development strategy Mallard City Sustainable Development Strategic Planning

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۲۱۹
S trategic planning, as the las t s tage of the development of urban planning, s trives to create consensus among citizens regarding urban development adaptability and participative techniques. Urban residents are recognized as s takeholders in the planning process and will take part in its final formulation. In addition to discussing issues like reducing poverty, city planning, and environmental problems, the CDS prioritizes increasing economic competitiveness. This s tudy measured good urban governance, livability, bankability, and competitiveness indicators for Mallard. A descriptive-analytical approach has been used to accomplish this. The mos t crucial feature of this s trategy is that it views cities as the engine of economic growth and directly affects governance, local economic growth, and poverty alleviation.The purpose of this article is to review and evaluate the components of the city development s trategy in Mallard. The data were processed using SPSS and AMOS software, one-sample T-tes ts, and other tools. The results show that while the components of bankability (2.20) and competitiveness (2.42) are in a somewhat better position than the other components, the components of livability (1.70) and good urban governance (18.82) are in a much poorer position.
۱۵.

تحلیل عدالت فضایی کاربری های خدماتی در مناطق شهری با تکنیک ORESTE (مورد مطالعه: مناطق هشت گانه شهر قم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره ۱۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 261 - 274

کلیدواژه‌ها: سرانه عدالت فضایی قم کاربری های خدماتی ORESTE

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۵۵
عدالت فضایی کاربری ها یا به عبارتی دیگر توزیع عادلانه و عاقلانه و متوازن کاربری های شهری  یکی از مسائل مهم برنامه ریزی شهری است. مطالعه حاضر از نظر هدف پژوهشی و از نظر ماهیت تحلیلی است. اطلاعات کتابخانه ای این پژوهش از کتب و مقالات گردآوری شده است. برای تحلیل از شاخص سرانه کاربری های خدماتی بهره گرفته شده که این سرانه ها در نرم افزار GIS محاسبه شده است. جامعه آماری پژوهش نیز مناطق هشت گانه شهر قم اند. این پژوهش تلاش کرده عدالت فضایی کاربری های خدماتی مناطق هشت گانه شهر قم را با تکنیک ORESTE، بر اساس شاخص ها، که سرانه کاربری های خدماتی هستند، تحلیل کند. برای این منظور ابتدا با روش آنتروپی شانون به شاخص ها وزن داده شد که بیشترین وزن به کاربری جهانگردی و کمترین وزن به پارک اختصاص یافت. پس از وزن دهی، تکنیک ORESTE انجام شد که منطقه 7 بیشترین و منطقه 6 کمترین میزان سرانه را کسب کردند. سپس با ضریب پراکندگی، به صورت دو به دو، پراکندگی سرانه کاربری های خدماتی مناطق محاسبه شد که نتایج نشان داد منطقه 2 و 8 از بیشترین و منطقه 5 و 7 از کمترین پراکنش فضایی کاربری های خدماتی برخوردارند. همچنین با ضریب همبستگی اسپیرمن رابطه همبستگی بین جمعیت هر منطقه با سرانه کاربری های خدماتی محاسبه شد که نتیجه رابطه همبستگی منفی را نشان داد؛ بدین معنی که هر چه جمعیت افزایش پیدا کند میزان سرانه کاربری های خدماتی کاهش پیدا می کند. 
۱۶.

سنجش وضعیت کلان شهر تهران بر مبنای شاخص های شهر فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و دوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۷ ۳۱۶-۳۰۱

کلیدواژه‌ها: شهر فراگیر فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرهای آینده پایداری کلانشهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۲۵۹
مطابق با پارادایم جدید شهری، استفاده از سیستم های نوآورانه از جمله ایجاد شهر های فراگیر با سیستم های همگرای هوشمند، راه حلی برای غلبه بر این مشکلات شهری است. شهرفراگیر از شهرهای آینده ای است که در آن فضاهای فیزیکی و فضاهای الکترونیکی همگرا می شوند. به لحاظ ساختاری، شهر فراگیر متشکل از مکان، فضا، فناوری اطلاعات و ارتباطات و انسان است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. از بررسی مبانی نظری 15 بعد و 77 شاخص تعیین و داده های مورد نیاز پژوهش از طریق سالنامه آماری و گزارش های منتشره سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات گردآوری شدند. امتیازدهی داده ها به صورت وجود کامل شاخص (1)، وجود نیمه و ناقص شاخص (0.5) و نبود شاخص (صفر) در نظر گرفته شد و در نرم افزار اکسل تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که وضعیت کلانشهر تهران از نظر پراکنش شاخص های شهر فراگیر بسیار نامناسب است. ابعاد بهداشت و درمان، حکمروایی، فرهنگ و گردشگری، آموزش، مسکن، حمل و نقل، زیرساختار، شهروندان، تجارت، سیستم مالی به ترتیب بیشترین کمبودها(زیر 50 درصد) را دارند. ابعاد خدمات، محیط زیست، شبکه انرژی و شبکه آب به ترتیب تنها بخش هایی هستند که وضعیت شاخص ها (بالای 50 درصد) در آن ها به مراتب بهتر است. بطور کلی طبقه بندی ابعاد نشان داد که 13.33 درصد ابعاد در وضعیت خیلی خوب، 13.33 درصد در وضعیت خوب، 20 درصد در وضعیت متوسط، 40 درصد در وضعیت ضعیف و 13.33 درصد در وضعیت بسیار ضعیف قرار دارند. موجودیت شاخص ها نیز نشان داد که 33.76 درصد شاخص بطور کلی وجود ندارند. 42.85 درصد از شاخص ها به صورت ناقص و تنها 23.37 درصد از شاخص ها به صورت کامل وجود دارند. در نهایت اولویت بندی توسعه شاخص ها برای ایجاد شهر فراگیر در کلانشهر تهران ارایه شد. نتایج این تحقیق می تواند در زمینه اولویت های توسعه شهر فراگیر در کلانشهر تهران به کار رود.
۱۷.

مفاهیم و بنیان های جدید فضای شهری هیبریدی در عصر اطلاعات (مورد مطالعه: کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ ۴۱-۲۱
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۵۷
امروزه در حوزه شهر و شهرنشینی پارادایم جامعه اطلاعاتی بعنوان پارادایم نوین و مسلط مورد تأکید است و ماهیت خود را از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی اعمال می کند و شهر امروز را با دو ویژگی جدایی ناپذیر فیزیکی و مجازی برحسب جامعه اطلاعاتی تعریف نموده است. هدف از پژوهش حاضر در وهله اول ایجاد بینشی منطقی از دانش و چیستی عصر اطلاعات و تأثیرات احتمالی آن بر شهرها است و در وهله دوم بررسی وضعیت شهر تهران ازنظر شاخص های هیبریدی شدن است. روش تحقیق حاضر توصیفی و تحلیلی است؛ در این راستا ضمن تحلیل ماهیت عصر اطلاعات با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، این ماهیت از طریق روش میدانی (ارائه پرسشنامه به شهردار های مناطق 22 کانه) و تحلیل محتوای چهار مورد از طرح های بالادست شهر تهران به آزمون گذاشته شده است. نتایج مطالعات کتابخانه ای حاکی از این است که شهرها ازنظر محتوایی و فیزیکی در بخش های مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی دچار تحول و تغییرات بنیادی خواهند شد و فضای شهر به سوی هیبریدی شدن پیش خواهد رفت. نتایج مطالعات میدانی نشان می دهد که محتوای هیچ کدام از طرح های مرتبط باکلان شهر تهران متناسب با مولفه های عصر اطلاعات تدوین نشده اند؛ همچنین از نگاه شهرداری ها، مناطق 3، 1 و 22 ازنظر برخورداری از مولفه های عصر اطلاعات در رتبه های اول تا سوم قرار دارند.
۱۸.

تحلیل اثرات مگامال ها بر پایداری جوامع محلی (مطالعه موردی: شهرهای شهرستان عباس آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 33 - 1

کلیدواژه‌ها: پایداری مگامال ها شهرستان عباس آباد مدل ویکور فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۲۳۰
امروزه یکی از وجوه توسعه یافتگی شهرها، احداث مراکز تجاری بزرگ مقیاس با عنوان مال ها و مگامال هاست. در شهرستان عباس آباد، از شهرستان های ساحلی شمال کشور به دلیل رونق گردشگری، 18 مرکز تجاری بزرگ مقیاس احداث شده است که به نظر می رسد آثار گوناگونی بر ابعاد پایداری (کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) شهرهای این شهرستان گذاشته است؛ بنابراین هدف اصلی این تحقیق، تحلیل اثرات مگامال ها در شهرستان عباس آباد از دیدگاه کارشناسان و مردم است که به طور ملموس با این تأثیرات  مواجه شده اند. روش تحقیق از نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است. داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی گردآوری شد و جامعه آماری شهرهای شهرستان است که با استفاده از فرمول کوکران 386 نفر نمونه آماری تخمین زده شد و با روش تصادفی طبقه بندی شده، پرسشنامه از شهرهای شهرستان به نسبت جمعیتشان برداشت شده است. با پرسشنامه تعیین ارجحیت، وزن نهایی معیار ها به وسیله 9 کارشناس و با روش مقایسه زوجی تعیین شد و با مدل ویکور فازی، شهرهای شهرستان از نظر پایداری تحلیل شدند. نتایج درخصوص معیارهای 78 گانه تحقیق نشان داد، معیارهای درآمد، قیمت زمین و مسکن، اجاره بها و قیمت کالا و خدمات مهم ترین معیارهای سنجش پایداری هستند و اینکه شهرهای عباس آباد، کلارآباد و سلمان شهر به ترتیب با مقادیر ویکور 444/0، 450/0 و 533/0، رتبه های اول تا سوم پایداری (ناشی از ایجاد مراکز تجاری) را کسب کرده اند. همچنین میانگین پایداری کل شهرستان در حد متوسط با مقدار ویکور 475/0 ارزیابی شد که نشان می دهد مگامال ها بر پایداری شهرستان اثر گذاشته اند و میزان آن را در مقایسه با قبل از احداث مگامال ها کمتر کرده اند  
۱۹.

بررسی روابط بین نماگرهای مفهوم کیفیت در فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی: شهر اراک)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و توسعه محیط شهری سال دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۷) 13 - 30

کلیدواژه‌ها: اوقات فراغت فضاهای باز شهری نماگرهای کیفیت اراک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۲۸
    فضاهای باز شهری پتانسیل بالایی برای انواع فعالیت های شهری از جمله گذران اوقات فراغت دارند. این موضوع با رشد شهرنشینی و تغییراتی که در سبک زندگی شهروندان رخ داده، اهمیت بیشتری یافته و معرفی نماگرهای تبیین کننده مفهوم کیفیت در این فضاها و چگونگی روابط بین آنها می تواند برای برنامه ریزان شهری اهمیت ویژه ای داشته باشد. پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی - تحلیلی با رویکرد کمی - کیفی است. در این تحقیق با درنظرگرفتن رابطه بین کیفیت فضاهای باز به عنوان هدف و شاخصهای عینی تبیین کننده آن، به عنوان نماگرهای مفهوم کیفیت، یک مدل ساختاری اندازه گیری پیشنهاد شده و چگونگی روابط بین نماگرهای معرفی شده و ضریب تاثیر آنها روی هدف پژوهش، با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های حاصله، از بین نماگرهای 45 گانه ای که در مطالعات تئوریک به عنوان نماگرهای مفهوم کیفیت در فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت احصاء گردید، 7 نماگر قدرت تبیین کنندگی لازم را نداشته و حذف شده اند و نماگرهای مفهوم کیفیت به تعداد 38 نماگر رسید. در بررسی روابط و چگونگی تاثیر گذاری و تاثیر پذیری این نماگرهای 38 گانه روی همدیگر ، مشخص گردید، 11 مورد از این نماگرها، با سایر نماگرها همبستگی ندارند. همچنین با بررسی بارعاملی محاسبه شده برای نماگرهای مذکور مشاهده گردید، نماگر «وجود زمین و امکانات بازی و هیجان برای تمامی سنین» با کسب ضریب تاثیر 66/0 ، بیشترین تاثیر را بر کیفیت فضاهای باز دارد. این نماگر جزء یازده شاخصی است که عملکرد مستقل و غیر همبسته دارد. همچنین برخی نماگرها مثل نماگر «ابزار فعالیتهای سرگرمی، ورزش و آمادگی جسمانی»  با ضریب تاثیر 62/0 ، هر چند جزء شاخصهای 11 گانه مستقل نیست اما باز هم ضریب تاثبر بالایی به دست آورده است، این را می توان از این جهت توضیح داد که اهمیت شاخصهای 11گانه مستقل، به دلیل داشتن ضریب تاثیر بالاتر نیست، بلکه این اهمیت به دلیل مستقل بودن و عدم همپوشانی کاستی های احتمالی توسط سایر شاخص ها است، بنابراین مدیران و برنامه ریزان شهری باید نسبت به وضعیت آنها (نماگرهای مستقل) حساسیت بیشتری داشته باشند.
۲۰.

هیدروهژمونی در حوضه رودهای داخلی (فروملی) نمونه پژوهی سد تنگ گاوشمار در استان لرستان: تحلیل تفاوت های توسعه منطقه ای شهرستان البرز با استفاده از مدل الکتره

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 263 - 284

کلیدواژه‌ها: توسعه منطقه ای توسعه پایدار شهرستان البرز رتبه بندی توسعه نقاط مدل الکتره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۲۴۲
موقعیت استراتژیک و ارتباطی شهرستان البرز باعث می شود که این منطقه در معرض جریانات و نیروهای مختلفی قرار گیرد. بنابراین به منظور قرار دادن شهرستان در مدار توسعه، ابتدا لازم است که به شناسایی وضعیت موجود در ابعاد مختلف توسعه پرداخته شود و بر اساس چنین شناختی میزان نابرابری ها و کاستی ها موجود را مشخص کرده و در نتیجه مسیر را برای اتخاذ برنامه های توسعه آتی منطقه هموار نمود. بنابراین در پژوهش حاضر، به منظور تعیین سطح توسعه یافتگی شهرستان البرز وضعیت نقاط شهری در ابعاد مختلف کالبدی، فناوری، مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی با استفاده از روش آماری و مدل الکتره مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفتند. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، بر اساس روش تحقیق کمی- تحلیلی و روش گرد آوری داده ها نیز اسنادی بوده و بدین منظور از داده های مرکز آمار در سال 1390و اسناد مرتبط با توسعه منطقه ای استفاده شده است. نتایج پژوهش در57 شاخص مورد مطالعه حاکی از داشتن وضعیت بهتر شهر کرج در 4 بعد کالبدی، اجتماعی، مدیریتی، دانش و فناوری بوده و بهترین وضعیت برای ابعاد اقتصادی و زیست محیطی نیز به ترتیب مربوط به شهرهای محمد شهر و آسارا می باشد. نتایج نهایی مدل بیانگر قرار گیری شهرهای کرج و گرمدره در رتبه اول توسعه بوده و شهرهای کمالشهر و ماهدشت نیز سطح میانه توسعه را دارا می باشند. در مراتب بعدی شهر های آسارا و محمد شهر با برخورداری از کم ترین میزان توسعه در جایگاه سوم سطح توسعه قرار می گیرند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان