درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۹۰۱ تا ۴٬۹۲۰ مورد از کل ۳۴٬۷۸۴ مورد.
۴۹۰۱.

ارائه مدل توسعه بازار محصولات غذایی سالم و ارگانیک استان کرمانشاه؛ به کارگیری رویکرد کیفی نظریه بنیانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۱) 77 - 96

کلیدواژه‌ها: توسعه بازار صنایع غذایی محصولات سالم و ارگانیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف کلی از انجام این پژوهش، ارائه مدل توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه بوده است. رویکرد حاکم بر پژوهش حاضر کیفی و با استفاده از روش نظریه بنیانی انجام پذیرفت. جامعه موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه مطلعان کلیدی در زمینه موضوع موردپژوهش در استان کرمانشاه بوده اند. برای انتخاب مشارکت کنندگان از نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی استفاده شد. نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. در این تحقیق با بررسی 12 نمونه از جامعه مذکور، اشباع نظری حاصل شد. ابزار جمع آوری داده ها شامل مصاحبه های عمیق و نیمه ساختارمند، یادداشت برداری میدانی و در مواردی بحث گروهی بود. به منظور پردازش داده ها، در بخش کیفی از روش کدگذاری سه مرحله ای استفاده شد. نتایج مطالعه نشان دادند در توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه سه دسته شرایط علی (شامل عوامل شناختی، عوامل رفتاری- انگیزشی، عوامل مدیریتی)، عوامل زمینه ای (شامل عوامل زیرساختی- فناورانه، فرهنگی و وضعیت اقتصادی جامعه هدف) و عوامل مداخله گر (شامل عوامل سیاستی- قانونی و عوامل نظارتی) دخیل هستند. همچنین طبق نتایج، راهبردهای اتخاذشده در سه دسته (شامل عوامل بازاریابی، نحوه تبلیغات و اطلاع رسانی و عوامل اعتمادسازی و پاسخگویی) دسته بندی شدند که دارای پیامدهایی (از قبیل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) بودند. در پایان بر اساس یافته ها پیشنهاد های کاربردی ارائه گردید.
۴۹۰۲.

نقش مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروند سازمانی حامی محیط زیست و عملکرد محیط زیستی در دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 69 - 83

کلیدواژه‌ها: رفتار شهروند سازمانی حامی محیط زیست عملکرد محیط زیستی مدیریت منابع انسانی سبز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۶
هدف پژوهش حاضر نقش مدیریت منابع انسانی سبز بر رفتار شهروند سازمانی حامی محیط زیست و عملکرد محیط زیستی کارکنان دانشگاه سمنان بود. این پژوهش از جنبه هدف، کاربردی و از جنبه روش توصیفی همبستگی مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام کارکنان دانشگاه سمنان (۵۵۰ نفر) در سال تحصیلی ۰۰-۱۳۹۹ بودند. با استفاده از دستورالعمل تعیین حجم نمونه مولر (1996) و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ۲۳۴ نفر به عنوان نمونه پژوهش (165 نفر زن و 69 نفر مرد) انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های استاندارد مدیریت منابع انسانی سبز، رفتار شهروند سازمانی حامی محیط زیست و عملکرد محیط زیستی دانشگاه بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان این حوزه تأیید شد. برای تعیین پایایی مقیاس ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای اقدامات ایجاد شایستگی سبز برابر با 80/0، برای شیوه های تقویت انگیزه سبز برابر با 72/0، برای شیوه های مشارکت کارکنان سبز برابر با 78/0، برای شهروند سازمانی نسبت به محیط زیست برابر با 85/0 و برای عملکرد محیط زیستی دانشگاه برابر با 91/0 بوده است. داده ها با استفاده از روش های آماری همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که: بین عملکرد محیط زیستی با ابعاد مدیریت منابع انسانی سبز (ایجاد شایستگی، تقویت انگیزه، مشارکت کارکنان) و رفتار شهروند سازمانی حامی محیط زیست رابطه وجود دارد. ایجاد شایستگی، افزایش انگیزه کارکنان سبز و افزایش مشارکت کارکنان بر عملکرد زیست محیطی دانشگاه اثر مستقیم دارد. ایجاد شایستگی، افزایش انگیزه کارکنان سبز و افزایش مشارکت کارکنان با میانجی گری رفتار شهروند سازمانی حامی محیط زیست بر عملکرد زیست محیطی دانشگاه اثر غیرمستقیم ایفا می کند. نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت نقش مدیریت منابع انسانی سبز در افزایش رفتارهای شهروند سازمانی حامی محیط زیست و به تبع آن افزایش عملکرد محیط زیستی دانشگاه دارد.
۴۹۰۳.

تحلیل ارتباط بین تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی و سنجه های سیمای سرزمین در حوزه آبخیز کوزه تپراقی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 82 - 99

کلیدواژه‌ها: الگوی مکانی پایداری بوم سازگان تخریب سرزمین تغییرات زمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۲۵۷
هدف از تحقیق حاضر، تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی در دوره های زمانی مختلف با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین در حوزه آبخیز کوزه تپراقی واقع در استان اردبیل بوده است. بدین منظور، سه تصویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1379، 1389 و 1400 از پایگاه اطلاعاتی سازمان زمین شناسی آمریکا (USGS) دریافت شد. پس از تهیه نقشه های کاربری اراضی منطقه به روش طبقه بندی نظارت شده و تبدیل آن به فرمت رستری، سنجه های سیمای سرزمین از نرم افزار Fragstats 8.2 در دو سطح سیما (22 سنجه) و کلاس (13 سنجه) محاسبه و کمی سازی شدند. مقدار ضریب کاپا برای نقشه های کاربری اراضی سه سال مورد بررسی (1379، 1389 و 1400) به ترتیب برابر با 2/58، 0/75 و 2/59 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که در سطح کلاس زراعت دیم حداکثر مقدار را در سنجه تراکم حاشیه (ED) و زراعت آبی حداکثر مقادیر را در سنجه های میانگین فاصله نزدیک ترین همسایه اقلیدسی (ENN-MN)، تعداد لکه (NP) و حاشیه کل (TE) در هر سه سال داشته اند. هم چنین در سطح سیما نیز شاخص تکه شدگی (SPLIT) در سال 1389 نسبت به سال 1379 کاهش جزئی داشته و سپس در سال 1400 افزایش پیدا کرده است. شاخص بزرگ ترین لکه (LPI) هم کاهش قابل توجهی در سال 1400 نشان داد، به طوری که از مقدار 34/43 در سال 1379 به 81/34 در سال 1400 رسیده است.
۴۹۰۴.

طراحی مدل تبیین کننده اخلاق گردشگری با استفاده از نظریه داده بنیاد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 23 - 42

کلیدواژه‌ها: گردشگری اخلاق استان گیلان نظریه داده بنیاد اخلاق گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۰۵۹۹ تعداد دانلود : ۷۶۷۹۱
گردشگری مدرن با تخطی از اقدامات اخلاقی به ناهنجاری های اجتماعی دامن زده و جوامع انسانی را گرفتار مخمصه های اخلاقی فراوان کرده است. بنابراین، هدف این پژوهش، طراحی مدل تبیین کننده اخلاق گردشگری در استان گیلان به عنوان یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری کشور با استفاده از روش پژوهش کیفی و نظریه داده بنیاد سیستماتیک است. با توجه به اهداف پژوهش، جامعه مشارکت کنندگان شامل اساتید دانشگاه، مسئولین، کارشناسان و سیاست گذاران صنعت گردشگری هستند که حداقل از تحصیلات کارشناسی ارشد و 5 سال سابقه کاری اجرایی در بخش های مختلف صنعت گردشگری برخوردارند. انتخاب این نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام پذیرفت و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با طرح 7 سوال کلی تا تحقق اشباع نظری در مصاحبه 12 ادامه یافت. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی منجر به استخراج 71 مفهوم، 19 مقوله فرعی و در نهایت 6 مقوله اصلی از تلفیق و طبقه بندی مفاهیم شد. بر مبنای مدل پیشنهادی، رفتار اخلاقی گردشگر به عنوان مقوله محوری؛ مسئولیت اجتماعی مقصد گردشگری به عنوان شرایط علی؛ ارزش های جامعه میزبان به عنوان شرایط زمینه ای؛ اخلاق کسب وکارها به عنوان شرایط مداخله گر؛ مدیریت و سیاست های گردشگری به عنوان راهبرد و سرانجام گردشگری اخلاق محور به عنوان پیامد اجرای راهبردها در نظر گرفته شده اند.
۴۹۰۵.

چالش های فراروی توسعه اقتصاد گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 21 - 36

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری اقتصاد گردشگری چالش ها مدل ساختاری - تفسیری ((ISM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۹۹
امروزه صنعت گردشگری به عنوان سومین صنعت، اهرم اقتصادی مهم برای تأمین منابع مادی در شهرها در دستور کار قرار گرفته است. به گونه ای که با مدیریت و ساماندهی، پتانسیل با ارزشی چون گردشگری می توان منابع درآمدی خوبی برای شهرها ایجاد نموده و به توسعه ی پایدار شهری نایل آمد. از این رو هدف اصلی این پژوهش شناسایی چالش های فراروی توسعه اقتصاد گردشگری شهری می باشد که به صورت موردی در شهراردبیل انجام یافته است. پژوه ش حاض ر از ن وع توصیفی اکتش افی اس ت و جامعه ی آم اری تحقی ق را کارشناس ان آش نا ب ه صنع ت گردش گری ش هر اردبیل تش کیل میدهن د ک ه ب ه روش گلوله برف ی، تع داد 15 نف ر از آنه ا به عنوان نمونه آم اری تحقی ق انتخ اب ش دند. برای سنجش پایایی پرسشنامه ، از روش آزمون مجدد استفاده شده است.. در این خصوص مجموع هم بستگی بین پاسخ های اعلام شده از طرف کارشناسان، بار اول، برابر با 780/0 و بار دوم برابر 763/0 محاسبه شد. که نشان از پایایی قابل قبول پرسشنامه دارد. برای روای ی اب زار تحقی ق نیز از روش تحلی ل محتوای ی، جهت تجزیه و تحلی ل داده ه ا نیز از مدل س ازی ساختاری تفس یری ((ISM استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد چالش های آموزشی، ناآگاهی با قدرت نفوذ 9 و چالش برنامه ریزی و سازمانی با قدرت نفوذ 8 بیشترین تاثیر، چالش اجتماعی- فرهنگی نیز با قدرت نفوذ 5 کمترین تاثیر را دارند.
۴۹۰۶.

تاب آوری در سکونتگاه های غیررسمی با تاکید بر بعد کالبدی (محله نخل ناخدا و طلابند، شهر بندر عباس)

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 1 - 18

کلیدواژه‌ها: کالبدی سکونتگاه غیررسمی تاب آوری بندرعباس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۶۱
زمینه و هدف: یکی از مهمترین الزامات پرداختن به مسائل کالبدی شهرها، ارتقاء سطح تاب آوری محلات شهری در صورت بروز حوادث احتمالی است. تاب آوری مفهومی جدید در برنامه ریزی شهری است که به توانایی مردم، گروه ها و اشیا در بازگشت به شرایط اولیه یا بهتر است.روش بررسی: تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی است که از 11 معیار به منظور سنجش تاب آوری کالبدی استفاده شده است. وزن معیارها با روش مثلث سلسله مراتبی فولر نشان می دهد که وضعیت مالکیت (0.21)، تعداد خانوار در واحد مسکونی (0.18) و وضعیت اشتغال سرپرست خانوار (0.165) بیشترین اهمیت را در سنجش میزان تاب آوری در محله ناخدا و طلابند دارد. ترکیب معیارها با روش مجموع ساده وزنی در 5 طبقه گویای سطح تاب آوری در محله نخل ناخدا و طلابند است که مروری بر یافته ها نشان می دهد که 46 درصد از مساحت محله در سطح تاب آوری بالا و بسیار بالا قرار دارد که تنها 28 درصد از جمعیت را در خود جای داده است و از طرفی 30 درصد از محلات مذکور در سطح تاب آوری پایین و بسیار پایین واقع شده است که این سطح از نظر جمعیتی 42 درصد را شامل می شود.یافته ها و نتیجه گیری: نقشه نهایی که در پنج طبقه از بسیار پایین تا بسیار بالا محاسبه شده است نشان می دهد 30 درصد از محله نخل ناخدا و طلابند در سطح تاب آوری پایین و بسیار پایین واقع شده است می توان استدلال کرد که ویژگی های کالبدی نقش بسیار مهمی در میزان تاب آوری سکونتگاه های غیررسمی بازی می کنند و با هر گونه تغییر در معیارهای کالبدی می توان تاب آوری محله را به میزان قابل توجهی متأثر ساخت.
۴۹۰۷.

آشکارسازی مناطق برداشت، انتقال و رسوب گذاری عرصه میراث جهانی بیابان لوت در بازه زمانی 2019 تا 2020(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 51 - 66

کلیدواژه‌ها: بیابان لوت ریگ یلان ژئومورفولوژی کلوت تداخل سنجی راداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۳۲
کلوت ها و ریگ یلان مهم ترین پدیده های ژئومورفولوژیکی بیابان لوت هستند که در منطقه فعال فرسایشی هیدرو-ائولین و ائولین قرار داشته و هرساله دچار تغییرات ژئومورفولوژیکی قابل توجهی می شوند. در تحقیق حاضر با استفاده از RS و GIS اقدام به آشکارسازی سیکل فرسایش در محدوده کلوت ها، ریگ لوت و محدوده انتقال بین آن ها شده است. نتایج به دست آمده در فاصله زمانی یک ساله با استفاده از فن تداخل سنجی تفاضلی راداری بین داده های رادار ماهواره سنتینل1 نشان داد که در محدوده کلوت ها(منطقه برداشت)، بیشترین میزان حفر مربوط به نیمه شمالی این منطقه بوده که از قسمت های شمالی یعنی محدوده گسترش یاردانگ ها به میزان 4/2 سانتی متر تا قسمت های مرکزی به میزان 3/0سانتی متر برداشت شده است. نیمه جنوبی این منطقه نیز به غیراز دالان های کلوت ها و سطوح هموار که محل انباشته شدن رسوبات است، تا 002/0 سانتی متر مورد حفر قرارگرفته است. در بیشتر قسمت های شمالی محدوده مرکزی(محدوده انتقال) فرآیند حفر رسوبات به میزان به 3/2 سانتی متر می رسد. اما در قسمت های جنوبی این محدوده، انباشته شدن رسوبات چشم گیر هست که حداکثر آن تا میزان 4 سانتی متر در جنوب شرق این محدوده قرار دارد. در محدوده ریگ لوت(منطقه نشست) نیز کاهش 4 سانتی متری ارتفاع تپه های ماسه ای در بخش های غربی و شمال غربی و همچنین افزایش 5 سانتی متری ارتفاع آن ها در قسمت های شرقی و بخصوص شمال شرقی چشم گیر بوده است. بنابراین افزایش ارتفاع هرم های ماسه ای روندی غربی- شرقی داشته که ارتفاع آن در قسمت های شرقی افزایش می یابد. بنابراین در منطقه موردمطالعه، سیکل فرسایش به صورت چرخشی در جهت عکس عقربه های ساعت به فعالیت خود ادامه می دهد.
۴۹۰۸.

تحلیل فضایی الگوی مصرف انرژی بخش خانگی در محلات شهر بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 103 - 120

کلیدواژه‌ها: مصرف انرژی تحلیل فضایی فرم شهر ویژگی‌های کالبدی شهربیرجند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۷۳
انرژی و الگوی مصرف آن ازجمله موضوعات اساسی مرتبط با توسعه پایدار است. دریک شهر، بخش مهمی ازتفاوت در الگوی مصرف انرژی را فرم شهر و ویژگهای مکانی آن تبیین می کند. براین اساس، مطالعه حاضر درصدداست با تکیه بر روشهای تحلیل فضایی، الگوی مصرف گاز در بخش خانگی شهر بیرجند را مورد سنجش قرار دهد. مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی و متغیرهای تحقیق شامل 1)مصرف انرژی، 2)جمعیت، 3)کیفیت ابنیه، 4)قدمت بنا، 5)وسعت قطعات، 6)نمای ساختمان و 7)فرم شهری می باشد. محدوده مورد مطالعه نیز شامل5353 قطعه مسکونی، در 5 محله شهر بیرجند باویژگیهای متفاوت کالبدی، اجتماعی-اقتصادی است. درگام اول پس از جمع آوری داده های مرتبط با مصرف گاز به تفکیک واحدهای مسکونی، اقدام به تشکیل پایگاه اطلاعات مکانی درمحیط ArcGisگردید. همچنین در این پایگاه ویژگیهای کالبدی هر قطعه نیز جمع آوری شد. در ادامه با بهره گیری از روشهای آمارکلاسیک (ضریب همبستگی، تحلیل واریانس وآنتروپی شانون) و روشهای آمارفضایی(نظیر مدلهای تراکمی، موران دوطرفه وخودهمبستگی فضایی)، اقدام به تحلیل یافته هاشد. نتایج نشان دادکه مصرف انرژی با متغیرهای قدمت بنا، جمعیت و کیفیت ابنیه رابطه معکوس و با ضریب آنتروپی رابطه مستقیم دارد. این بدان معنی است که بافتهای نوساز، علاوه بر عمرکم و تراکم کمتر جمعیت، نتوانسته اند در کاهش مصرف انرژی اثرگذار باشند. دردیگرسو بافتهای ارگانیک با وجود جمعیت بالا، میزان کمتری از مصرف انرژی را نشان می دهند. این موضوع ضرورت توجه به فرایندهای نوسازی بافت و اثرگذاری آن بر مصرف انرژی را در مقایسه با بافت های با قدمت بالاتر نشان می دهد. از سوی دیگر مبین آن است که توجه به الگوهای مکانی مصرف، از جمله نکات کلیدی در اصلاح الگوی مصرف انرژی خواهد بود.
۴۹۰۹.

عوامل مؤثر بر فقر شهری در محله های حاشیه نشین شهری (مطالعه موردی: گنبدکاووس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۱ 1 - 17

کلیدواژه‌ها: فقر شهری گنبدکاووس حاشیه نشینی آسیب های اجتماعی آسیب های اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۸۴
در دهه های اخیر شهر گنبدکاووس استان گلستان به عنوان یک شهر مهاجرپذیر، شاهد رشد شدید حاشیه نشینی و گسترش فقر شهری بوده است. محلات حاشیه نشین، نابرابری های فضایی - اجتماعی در شهر را تشدید کرده و مدیران شهری را با چالشی جدی مواجه نموده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر فقر شهری در محله های حاشیه نشین می باشد. روش: قلمرو مکانی تحقیق، ساکنین محله های حاشیه نشین شهرستان گنبدکاووس شامل محله های افغان آباد، سیدآباد، بدلجه و چای بویین بوده و قلمرو زمانی تابستان 1401 می باشد. عوامل مؤثر بر فقر شهری از دو دیدگاه اقتصادی و اجتماعی، در محله های یادشده توسط توزیع پرسشنامه محقق ساخته، بررسی و رتبه بندی شد. نتایج نشان داد در حوزه خدمات عمومی، دسترسی کافی به درمانگاه با کمترین امتیاز دسترسی (2/18)، در حوزه امنیت، کمبود و بعضا فقدان روشنایی مناسب معابر با بیشترین امتیاز (2/71)، در حوزه مشارکت اجتماعی، امکان همکاری با شوراهای محلی، کمترین امتیاز (1/85)، در حوزه بیکاری، بیکاری پنهان بیشترین امتیاز (3/02) و در حوزه فقر مالی، درآمد پایین بیشترین امتیاز (2/41) را به خود اختصاص دادند. ازنظر شیوع آسیب های اجتماعی، محله سیدآباد(0/27=Q) و ازنظر شیوع آسیب های اقتصادی، محله افغان آباد(0/24=Q) بالاترین رقم را به خود اختصاص دادند.
۴۹۱۰.

تحلیل اثرات بحران پاندمیک (کووید-19) در بازتعریف فضاهای شهری، مطالعه موردی: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 135 - 153

کلیدواژه‌ها: فضای شهری بازطراحی پاندمیک کووید - 19 شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۴۵
از اوایل سال 2020 میلادی، همه گیری جدیدی با عنوان کووید-19، فضاهای شهری را تحت تأثیر خود قرار داد و به دنبال خود موجی از تحولات در ابعاد کالبدی، فضایی و اقتصادی شهر ایجاد کرد؛ به طوری که از یک پدیده پزشکی به پدیده اجتماعی، اقتصادی و در پی آن شهر و شهرنشینی تبدیل شد. از سوی دیگر در طول سال های 2021-2020، فاصله فیزیکی تعیین شده توسط مراجع ذی ربط به عنوان اولین راه حل پاسخگویی به بحران و به منظور جلوگیری از ابتلا به کووید-19 به شدت دسترسی افراد به فضاهای شهری را تحت تأثیر قرار داد. ازاین رو این پاندمیک موجب ترغیب و به تحرک واداشتن خرق عادت و نوآوری های کوتاه مدت و راهکارهای سریع به مشکلات فوری شد، به طوری که همه گیری فرصت های واقعی برای بازنگری در فضای شهری ارائه کرد. دراین بین کشور ایران و بالأخص کلان شهر تهران از این بحران مصون نبوده و با توجه به جایگاه کلان شهر تهران به عنوان پایتخت سیاسی-اداری و تصمیم گیری کشور به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها و تعیین عامل های اصلی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی 40 گزاره تحقیق در خصوص تحلیل اثرات بحران پاندمیک (کووید-19) در بازتعریف فضاهای شهری تهران به لحاظ داشتن بار عاملی مساوی یا بیشتر از 6/0 (معیار مبنا) در 3 حیطه اصلی (بازطراحی، هوشمند سازی، چندمنظوره سازی) دسته بندی شدند. ازاین رو با توجه به بار عاملی، قرارگیری آن ها در هر عامل و ارتباط بین گزاره ها، 3 عامل اصلی، بازطراحی با 29 گزاره (167/41 درصد از واریانس کل)، هوشمند سازی با 7 گزاره (192/15 درصد) و چندمنظوره با 4 گزاره (196/9 درصد) شناسایی و به عنوان عامل های اصلی تأثیرگذار در بازتعریف فضاهای شهری شهر تهران شناخته شدند.د.
۴۹۱۱.

ارزیابی روند توسعۀ فیزیکی نواحی سکونتگاهی با استفاده از تصاویر ماهواره ای، مطالعۀ موردی: شهر هندیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۲ 166 - 177

کلیدواژه‌ها: توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی LCM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۹۹
روند افزایشی جمعیت سبب شده تا در طی سال های اخیر، شهرها با توسعه فیزیکی قابل توجهی مواجه باشند. در بسیاری از شهرها، توسعه فیزیکی بدون برنامه با تشدید تخریب زیست محیطی و وقوع مخاطرات محیطی همراه بوده است. یکی از مناطقی که در طی سال های اخیر با توسعه فیزیکی زیادی مواجه شده است، شهر هندیجان در استان خوزستان است. براین اساس، در این پژوهش به ارزیابی روند توسعه نواحی سکونتگاهی این شهر پرداخته شده است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره لندست، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر و لایه های اطلاعاتی مختلف به عنوان مهم ترین داده های تحقیق استفاده شده است. ابزارهای مورد استفاده در تحقیق شامل ArcGIS (به منظور تهیه نقشه های مورد نظر)، ENVI (به منظور پردازش تصاویر ماهواره ای و تهیه نقشه های کاربری اراضی) و IDRISI (به منظور اجرای مدل LCM) بوده است. همچنین مهم ترین مدل مورد استفاده در تحقیق، مدلLCM  بوده است که به منظور ارزیابی روند مکانی تغییرات کاربری اراضی از آن استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داده است وسعت نواحی سکونتگاهی شهر هندیجان در طی دوره زمانی 30 ساله حدود 6/1 کیلومترمربع افزایش داشته است. نتایج ارزیابی تغییرات کاربری های اراضی در منطقه نشان داده است که در طی دوره زمانی 30 ساله، 15/1 کیلومترمربع از اراضی بایر، 4/0 کیلومترمربع از اراضی کشاورزی و 05/0 کیلومترمربع از باغات به، به سکونتگاه تبدیل شده است. همچنین نتایج ارزیابی روند مکانی تغییرات نشان داده است که بیشترین میزان توسعه نواحی سکونتگاهی مربوط به مناطق شمالی محدوده شهری هندیجان بوده است.
۴۹۱۲.

تحلیلی بر زیست پذیری شهری براساس شاخص زیست محیطی (مطالعۀ موردی: کلان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال ۲۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۲) 33 - 1

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری شهری شاخص زیست محیطی عینی و ذهنی مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف: هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد به لحاظ زیست محیطی می باشد.روش: روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی – تحلیلی می باشد. جامعه آماری این پژوهش جمعیت 2766258 نفری کلانشهر مشهد در سال 1390 می باشد و حجم نمونه برای پرسشنامه 402 نفر تعیین گردید.یافته ها: برای بررسی زیست پذیری شهری به لحاظ زیست محیطی، شاخص های عینی و شاخص ذهنی (پرسشنامه) مورد تحلیل قرار گرفته اند. با استفاده از مدل آنتروپی ابتدا وزن هر کدام از شاخص ها تعیین گردید که وزن آنها به این شرح می باشد: منواکسید کرین= 0.0035، ذرات معلق= 0.5974 دی اکسید گوگرد = 0.0122، دی اکسید نیتروژن = 0.019، آلاینده ازن = 0.0162، کیفیت هوا = 0.0038، فضای سبز = 0.2515، آلودگی صوتی = 0.0394، تولید زباله = 0.0534، شاخص ذهنی = 0.0029.نتیجه گیری: منطقه 9 کلانشهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص زیست محیطی می باشد. پس از منطقه 9، مناطق 7 و 8 به لحاظ زیست محیطی دارای بهترین شرایط می باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ زیست محیطی، به ترتیب مناطق 1، 2 و 6 می باشد.
۴۹۱۳.

برنامه ریزی استراتژیک توسعۀ منطقه ای ایلام برمبنای رقابت پذیری منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال ۲۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۲) 233 - 211

کلیدواژه‌ها: توسعه منطقه ای برنامه ریزی استراتژیک Meta SWOT رقابت پذیری منطقه ای استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۱۵
توسعه منطقه ای به عنوان یکی از انواع توسعه می تواند نقش مهمی در توسعه پایدار مناطق ایفاکند و همچنین تاثیر زیادی برروی پیشرفت ورشد همه جانبه استان ها داشته باشد.استان ایلام از ظرفیت های متعدد اقتصادی ، اجتماعی و.... برخورداراست که از ظرفیت بالقوه این استان برای توسعه ای پایدارحکایت دارد. هرچند تاکنون ازاین ظرفیت استفاده نشده است. هدف این پژوهش تدوین سیاست های استراتژیک وراهبردی توسعه منطقه ای بانگاه بر ابعاد همه جانبه در استان ایلام می باشد. بدین ترتیب روش تحقیق درمقاله حاضر، ازنوع توصیفی تحلیلی است. واطلاعات موردنیاز به روش اسنادی وپیمایشی (پرسشنامه ای) تهیه گردید. و براساس نخستین گام درمراحل برنامه ریزی راهبردی استفاده از Meta SWOT است. این مدل راهبردهای توسعه پایدارمنطقه ای تعیین و منابع وقابلیت های استان ایلام برای مقایسه رقابت پذیری منطقه ای بااستان های همجوار شناسایی گردید و در نهایت باتحلیل PESTSLنتایج زیر به دست آمدکه در بین عوامل کلان سرمایه گذاری بخش خصوصی، تجارت با وجود موقعیت مرزی، افزایش بودجه و اعتبارات استانی، پرهیز از نگاه سیاسی به مسائل مدیریتی، مدیریت کلان کشور دارای بالاترین اثر گذاری بر توسعه منطقه ای استان ایلام هستند. و همچنین حمل و نقل مرزی، صنایع و معادن، بازارچه مرزی، منابع آب و زمین های کشاورزی به عنوان مهم ترین قابلیت های توسعه منطقه دارای بیشترین تناسب راهبردی با عوامل کلان هستند. بنابراین در تحلیل نهایی نتایج به دست آمده می توان گفت؛ در بحث رقابتی استان ایلام برای توسعه منطقه و اقتصادی و اجتماعی دارای موقعیت برابری با استانهای غرب کشور است که باید از این موقعیت با توجه به راهبردهای ارائه شده استفاده نماید و خود را به عنوان قطب توسعه منطقه معرفی کند.
۴۹۱۴.

A Jurisprudential Perspective of Self-Defence(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ویژه 59 - 78

کلیدواژه‌ها: self - defense international law Security Council UN Character International Peace

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۹۸
Natural law-based self-defense draws its moral force given that it is used in the presence of an immediate threat, giving the defender government no time for deliberation and placing them in a dreadful situation where they must choose between using force in self-defense or losing their lives. The self-defense right is an essential human right that has existed and been recognised throughout history. It is accessible to both individuals and, as states formed, to states as sovereign entities. Self-defense confines rather than widens the area for public officials' discretion, unlike other criminal justice systems that fulfil important political purposes. It rejects public interest and public justification in favour of private ones. The problem to be investigated in this article is the right of self-defense can still be imposed by the state at the same time preserving the natural law in the country.  This article will analyse the view of the right to self-defense and jurisprudential analysis of the right to self-defense. The study is qualitative doctrinal research that derives its data from library-based sources. The article suggests that the state has the power to suspend our right to self-defense but certainly not extinguish it. A state may take away this natural law because of the welfare and safety of society. However, when facing immediate threat, natural law will be preserved as the State can't guarantee our safety is imminent
۴۹۱۵.

واکاوی عوامل مؤثر بر ایجاد جایگاه رقابتی برند گردشگری در استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 385 - 406

کلیدواژه‌ها: گردشگری جایگاه یابی مقصد رقابت پذیری برند گردشگری استان گیلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۹۹
مقدمه:  صنعت گردشگری همواره نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی و نیز افزایش درآمدهای ملی یک کشور ایفا نموده و شناخت موقعیت رقابتی و شیوه های بهبود مدیریت و ارتقای تأثیرگذاری آنها در توسعه صنعت گردشگری و نیز میزان تأثیرگذاری این عوامل در جذب گردشگری بسیار تأثیر گذار است.هدف:  هدف این پژوهش ارائه مدلی از عوامل تأثیرگذار بر جایگاه رقابتی برند گردشگری در استان گیلان است.روش شناسی:  این پژوهش از نوع ترکیبی است که در بخش کیفی آن از الگوی نظام مند نظریه داده بنیاد استفاده شده است. همچنین بر حسب روش گردآوری داده ها از نوع تحقیقات میدانی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش اساتید دانشگاه های استان گیلان و مدیران حوزه گردشگری در استان گیلان هستند. در بخش کیفی از نمونه گیری نظری استفاده گردید و تعداد حجم نمونه با توجه به اشباع نظری 11 نفر بوده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  استان گیلان در شمال ایران است.یافته ها و بحث:  استان گیلان از جمله استان هایی است که دارای جاذبه های گردشگری فراوانی بوده که هریک از این جاذبه ها می توان به عنوان یک برند گردشگری در عرصه رقابت بسیار تأثیرگذار باشد. تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختار یافته جهت تدوین الگوی جایگاه رقابتی برند گردشگری استان گیلان به روش کدگذاری نشان داد که 300 کدباز شناسایی و در قالب 23 مفهوم طبقه بندی و بر اساس روش کدگذاری در شش مقوله اصلی شامل منابع رقابتی، جایگاه رقابتی برند گیلان، عوامل زمینه ای، مدیریت مقصد و عملیات جایگاه یابی و برندسازی مقصد، و عوامل مداخله گر تقسیم بندی شدند. همچنین به منظور سنجش مدل طراحی شده، در بخش کمی پژوهش از نظرات 169 نفر از مدیران، کارشناسان ارشد و کارشناسان حوزه گردشگری در استان گیلان استفاده شد.نتیجه گیری: نتایج نشان از برازش مناسب مدل طراحی شده با داده های به دست آمده داشت. همچنین می توان اظهار داشت، کلیدی ترین عاملِ جایگاه یابی برند مقصد در ذهن مشتریان، عملیات مربوط به جایگاه یابی، برندسازی و تبلیغات آن مقصد بوده و تمامی عوامل دیگر با اجرای صحیح این عامل نمود بارزتری خواهند داشت. بررسی اثر عوامل مداخله گر نشان می دهد که عوامل سیاسی، اقتصادی، رقابتی و فرهنگی در سطح اطمینان 9/99 درصد بر جایگاه رقابتی برند گیلان موثرند.
۴۹۱۶.

سیاست گذاری راهبردی مؤلفه های هویتی شهر اهواز

نویسنده:
منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 80 - 100

کلیدواژه‌ها: تکنیکSWOT سیاستگذاری هویت شهری هویت کالبدی - فضایی هویت مکان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
امروزه محیط های شهری، بر اساس الگوهای ساختگی، اغلب وارداتی و بدون توجه به ویژگی های هویتی خود شکل می گیرند. ساختارهای شهرهای کنونی همچون گذشته از توانایی لازم در برقراری تعامل بین انسان و فضاهای شهری برخوردار نمی باشند؛ نمایانگرها و هنجارهای برگرفته از صفات هویتی شهرها، غالبا ناشناخته هستند؛که این ناشناختگی تاثیر گذاری منفی بر تصمیم گیری و تصمیم سازی امور شهرها را در پی داشته است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی مؤلفه های هویّت کالبدی – فضایی شهراهواز تعیین استراتژی بهینه است؛ تا پس از شناخت و اطلاع از چگونگی آن بتوان، از طریق ایجاد زمینه برای برنامه ریزی و طراحی محیط مطلوب به ارتقاء کیفیت زیست شهری کمک نمود.تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع داده ها روش ترکیبی(کمی و کیفی) بوده، که با رویکرد اکتشافی به شیوه توصیف و تحلیل از طریق بررسی و تحلیل اسناد و متون برگزیده مرتبط با موضوع و استفاده از شیوه پیمایشی با بهره گیری از ابزار مصاحبه، و جهت تحلیل داده ها از تکنیک swot استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که شهر اهواز علی رغم وجود مؤلفه های هویتی قوی در ابعاد سه گانه، طبیعی، مصنوع و انسانی، تاکنون هویت و ویژگی های هویتی آن خصوصاً، آن ویژگی هایی که در هویت رقابتی جای می گیرند ناشناخته بوده است؛ همین علت موجب شده تا، برنامه ها و طرح ها در حوزه های، شهرسازی و معماری، غالباً بدون توجه به ویژگی های هویتی شهر تدوین و اجرا شوند. نتایج حاصل از مصاحبه و تحلیل نمایانگرهای هویتی مرتبط با کیفیت های زمینه ای، کارکردی،ریخت شناسی، فضا و بصری( منظر) به کمک تکنیک swot نشان داد؛ جهت بهره مندی از ویژگی های هویتی شهر و ارتقاء کیفیت های محیطی لازم است؛ در تدوین و اجرای برنامه ها و طرح های آینده، از استراتژی های بهینه به ترتیب، تهاجمی، رقابتی، محافظه کارانه و رقابتی استفاده نمود.
۴۹۱۷.

تحلیل مهم ترین شاخص های رویکردهای مدیریتی موثر در توسعه شهری (مطالعه موردی: بندر کنگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال ۲۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۹ 151 - 173

کلیدواژه‌ها: مدیریت شهری توسعه شهری تحلیل عاملی سوات بندر کنگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۸
از پیامدهای افزایش جمعیت و گسترش مهاجرت به شهرها، توسعه فیزیکی و رشد ناموزون آنهاست؛ که در پی آن شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی شهرها نیز دستخوش دگرگونی خواهد شد. در این میان نحوه مدیریت شهرها در بهبود این سکونت گاه ها، سازماندهی عوامل و منابع جهت پاسخگویی به نیازهای ساکنان و پایداری توسعه شهری مطرح می باشد. بنابراین حل مسائل شهری تنها با اصلاح رویکردهای سنتی مدیریتی و استفاده از رهیافت های نوین امکان پذیر بوده و می توان گفت نگرش ها در برنامه ریزی و مدیریت شهری تغییر یافته و انعطاف پذیری درونی در آن موجب تغییر پارادایم از نگاه حکومتی به حکمروایی شده است. بر این اساس با گسترش روند شهرنشینی در سطح جهانی و گزارشات سازمان ملل جهت حل مسائل مدیریتی شهرها، اندیشمندان این حوزه سعی بر ارائه نظریات و راهبردهایی داشته اند؛ که جهت هدایت شهرها در مسیر پایداری موجب تحقق رویکردهای جدید مدیریت شهری شده است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تحلیل مهمترین مولفه های رویکردهای مدیریتی موثر در توسعه شهر کنگان انجام شده است. رویکرد حاکم بر پژوهش از نظر هدف توسعه ای و روش آن توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات لازم با به کارگیری منابع اسنادی-کتابخانه ای و مطالعات میدانی گردآوری شد. جوامع آماری پژوهش شامل متولیان(48 نفر)، کارشناسان(90 نفر) و شهروندان شهر کنگان(382 نفر) می باشند. تعیین حجم نمونه برای جوامع متولیان و کارشناسان روش گلوله برفی و برای جامعه شهروندان روش کوکران می باشد. تحلیل پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی و SWOT صورت گرفته است؛ که نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد از نظر متولیان عوامل (کالبدی/ اقتصادی)، (مدیریتی-سیاسی/اجتماعی)، (اقتصادی/اجتماعی) و (زیست محیطی/کالبدی) به ترتیب مهمترین مولفه های مدیریتی در توسعه شهر کنگان می باشد. همچنین یافته های سوات نشان دهنده نقاط قوت و ضعف، فرصت و تهدیدهای توسعه شهری در کنگان است و نتایج QSPM نشان می دهد که استراتژی فرصت ها با 40.780 بیشترین میانگین را کسب نموده است.
۴۹۱۸.

بررسی تأثیر اینترنت اشیا، قصد خرید و عملیات سازمانی سبز در رفتار سازمانی سبز کارکنان در صنعت هتلداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶ 45 - 67

کلیدواژه‌ها: اینترنت اشیا قصد خرید سازمانی سبز عملیات سازمانی سبز رفتار سازمانی سبز صنعت هتلداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۵۲
با افزایش نگرانی های زیست محیطیِ مصرف کنندگان، دولت ها و جوامع مختلف در سراسر جهان و سازمان ها درصدد توسعه برنامه های دوستدار محیط زیست مانند توسعه خدمات و محصول سبز، رفتار سبز و فناوری سبز برآمدند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیرات اینترنت اشیا، قصد خرید سبز و عملیات سبز در رفتار سبز کارکنان در صنعت هتلداری (مورد مطالعه: منزلگاه حیات شرق) انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی – هم بستگی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارکنان منزلگاه حیات شرق مشهد تشکیل داده اند که تعداد آن ها 100 نفر است. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان، 80 نفر محاسبه شده و روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. به منظور جمع آوری داده ها، از پرسش نامه رونی باسانا (2021) استفاده و به منظور تعیین روایی پرسش نامه ها از روایی محتوا، تأیید اساتید، روایی سازه، همگرا و واگرا استفاده شد و پایایی پرسش نامه ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. در این پژوهش، برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار پی ال اس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که اینترنت اشیا در عملیات سبز و رفتار سبز کارکنان تأثیر معناداری دارد. همچنین قصد خرید سبز در عملیات سبز و رفتار سبز کارکنان تأثیر معناداری داشت، اما تأثیر عملیات سبز در رفتار سبز کارکنان تأیید نشد.
۴۹۱۹.

ارزیابی کاربست گردشگری جامعه محور در توانمندسازی زنان روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶ 273 - 296

کلیدواژه‌ها: گردشگری اجتماع محور توسعه روستایی توانمندسازی نواحی روستایی استان اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
گردشگری به منزله بخشی خدماتی و شاخه ا ی از توسعه پایدار، پتانسیل توانمندسازی جوامع را دارد. توانمندسازی مختص گروه های آسیب پذیر جامعه است که دچار طرد اجتماعی هستند. نظریه پردازان توسعه توانمندسازی را راهبردی مؤثر در کاهش نابرابری های جنسیتی در ظرفیت ها، دسترسی به منابع و فرصت ها و راه رسیدن به توسعه پایدار می دانند. توسعه گردشگری با افزایش قدرت زنان و کنترل آن ها بر منابع، نقش مهمی در توانمندسازی زنان دارد. هدف این پژوهش ارزیابی نقش گردشگری اجتماع محور در توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زنان روستاهای استان اصفهان است. در این راستا نیز در پژوهش کاربردی حاضر، که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، وضعیت توانمندسازی زنان روستایی با جمع آوری داده ها آزمون شده است. جامعه آماری را زنان روستایی استان اصفهان N) =317163( تشکیل می دهند. تعداد نمونه براساس فرمول کوکران، 384 نفر انتخاب شدند و سپس تجزیه وتحلیل آن ها با آزمون های استنباطی (خی دو، تی تک نمونه ای، تحلیل مسیر) انجام شد. نتایج نشان دادند که با توجه به میانگین به دست آمده برابر 42/3، وضعیت توانمندسازی در سطح مطلوبی قرار دارد. در این میان، بعد اقتصادی با میانگین 38/3، بعد اجتماعی با میانگین 45/3، عوامل فرهنگی با میانگین 43/3 محاسبه شدند. دیدگاه نظری تحقیق و نتایج تحلیل های آماری به کاررفته در این پژوهش، نشان دادند که توسعه گردشگری در توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زنان روستاهای استان اصفهان مؤثر است.
۴۹۲۰.

ارزیابی شاخص های ذهنی شهر سالم از دیدگاه شهروندان(مطالعه موردی: شهر شهریار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال ۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۲ 87 - 107

کلیدواژه‌ها: شهر سالم برنامه ریزی سلامت کیفیت زندگی توسعه پایدار شهری شهر شهریار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۶۸
برنامه ریزی شهریِ سلامت محور، مفهومی است که در آن پیوند شهر و سلامت روحی و جسمی شهروند، به منظور افزایش سطح کیفیت زندگی ایشان به عنوان یک اصل اساسی قلمداد می شود. ایده شهر سالم که به نوعی در ذیل مفهوم برنامه ریزی شهری سلامت محور قرار دارد، یک جنبش جهانی بوده که هدف کلی آن، دستیابی به یک محیط سالم برای زندگی شهروندان است. شهر شهریار به واسطه رشد سریع جمعیت، گسترش فیزیکی شهر و تخریب باغ ها و اراضی کشاورزی پیرامون شهر، احداث کارخانه ها و صنایع، با معضلات زیست محیطی متعددی دست به گریبان است. ازاین رو، در مطالعه حاضر تلاش بر آن است تا با استفاده از یک روش توصیفی - تحلیلی، ابتدا شاخص های شهر سالم از دیدگاه شهروندان سنجیده شود، سپس متغیرهای تأثیرگذار بر متغیر «امید به آینده» تبیین شود. جهت دستیابی به این اهداف، 23 شاخص در 6 مؤلفه «سلامت و بهداشت»، «محیط زیست»، «اجتماعی»، «اقتصاد»، «حمل ونقل» و «امنیت و ایمنی» با استفاده از روش اسنادی تدوین و در قالب پرسش نامه در میان جامعه آماری (383 نفر از شهروندان شهر شهریار) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ازنظر شهروندان، شاخص «زیست محیطی» به عنوان بالاترین سطح رضایت و شاخص «اقتصادی» پایین ترین میزان رضایت را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر مشخص شد متغیرهایی نظیر «اوقات فراغت» و «فعالیت های تفریحی» بیشترین اثر مثبت و متغیرهایی نظیر «رضایت از درآمد باتوجه به هزینه ها» و «دسترسی به امکانات آموزشی» بیشترین تأثیر منفی را روی متغیر امید به آینده دارند. به صورت کلی، نتایج نشان می دهد که شهر شهریار تا تبدیل شدن به یک شهر سالم، فاصله زیادی دارد و این امر مستلزم آن است تا توسط متولیان امر، برنامه ریزی و راهبردهای متناسبی در این مسیر به کار گرفته شود. یافته های این پژوهش می تواند به گفتمان جاری در مورد شهرهای سالم کمک کرده و راهبردهای تبدیل شهر شهریار به یک شهر پایدار و سالم را تبیین کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان